rKTs


H168

(e-text produced by ACIP)

see text in transliteration
277a
།།རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་བི་ཀུརྦན་རཱ་ཛ་པ་རི་པྲྀཙྪཱ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་དགེ་སློང་ཉི་ཁྲིའི་དགེ་སློང་གི་
277b
དགེ་འདུན་མང་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང ། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང ། མཐུ་ཆེན་ཐོབ་དང ། སེང་གེ་བློ་གྲོས་དང ། སེང་གེའི་ཏོག་དང ། སེང་གེའི་རྩལ་གྱི་ས་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཁྲི་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོའང་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་གོ་།ཡང་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་ནང ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པོ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྐབས་ཕྱེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུ་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་
278a
༄#། །སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་དྲི་བ་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཁྱོད་ལ་སྐབས་ཕྱེ་བས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཁྱེད་ཅི་དང ། ཅི་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག་དང ། ངས་ཁྱོད་ཀྱི་དྲི་བ་དེ་དང ། དེའི་ལུང་བསྟན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སྐབས་ཕྱེ་བ་དང ། ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། དགའ་བ་དང ། བདེ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང ། གང་ཟག་གཞན་དག་འཚལ་བར་བགྱིད་པ་དང ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དེས་ཀྱང་བདུད་ཐམས་ཅད་དང ། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཐམས་ཅད་དང ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་དང ། དམིགས་པ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཐམས་ཅད་ཚར་བཅད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་འགོད་པར་བགྱིད་པ་དང ། སྨོན་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
278b
ལ་བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་པ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་དེ་ལྟ་བུ་འདྲི་བར་སེམས་པའང་ལེགས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུངས་ཤིག་དང ། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང ། གང་ཟག་གཞན་དག་འདོད་པར་བྱེད་པ་དང།་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་དེས་ཀྱང་བདུད་ཐམས་ཅད་དང ། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཐམས་ཅད་དང ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་དང ། དམིགས་པར་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཐམས་ཅད་ཚར་བཅད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པ་དང ། སྨོན་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ངས་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་
279a
༄#། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་རལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། མ་ཞིག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། མ་འདྲེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། རྙོག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། གནོད་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། མ་སྨད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། མི་གདུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། མཁས་པས་བསྔགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་
279b
ཁྲིམས་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཕ་རོལ་བདེ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང ། མགུ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཞི་གནས་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ལྷག་མཐོང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཞི་བ་དང ། རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྡུད་ཅིང་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བྱམས་པས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྩ་བར་གྱུར་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། དག་ཅིང་དང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སྤྱོད་ལམ་མ་བརྟགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང ། ཡོ་བྱད་སྙུངས་པ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བསོད་ནམས་ཀྱི་སྦྱིན་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཆོས་ཀྱི་རིགས་ཡོངས་སུ་སྲུང་བའི་
280a
༄#། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་འགུགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཉེ་བར་བརྟན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང ། དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང ། ལམ་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སྨོན་པ་དེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ཞིག་སྨོན་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོའི་མེས་རབ་ཏུ་གང་ཞིང་འདུག་པ་ལ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་འདི་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་དེ་སྐད་བཏབ་ན་མེ་དེ་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་འདོད་ན་སྟོང་གསུམ་པོ་འདི་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བར་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་འདོད་ན་མེ་ཏོག་གིས་ཀུན་ཏུ་བཀྲམ་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་འདོད་ན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱིས་
280b
རློབ་བོ། །དེ་འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་གི་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རི་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདོད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་བྱེ་མ་སྙེད་དག་གི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དེ་དང་ལྡན་ན་གང་སྨོན་པ་དེ་འགྲུབ་ཅིང་གང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་པ་དེའང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ། ཤིན་ཏུ་གྲངས་མེད་པ། རྒྱ་ཆེ་བ། ཚད་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ། རིག་པ་དང ། ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ།་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ། བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང ། མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། རྣམ་
281a
༄#། །པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེའི་གསུང་རབ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་དེ་དགོན་པའི་གནས་ན་འཆག་པ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་འདུལ་བ་འཕགས་པ་ལ་འགྲུས་ཤིང་བརྩོན་པར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ན་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་འདི་ལྟ་བུ་བྱུང་སྟེ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་མ་ཞེན་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ལུས་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་དག་བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ།། གང་སེམས་ལ་སྒྱུ་མའི་ཆོས་ལྟ་བུར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་འདོད་ཆགས་ལ་མི་སྡུག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཞེ་སྡང་ལ་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཏི་མུག་གི་དྲ་བ་རྣམ་པར་འཇོམས་
281b
པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་དངོས་པོ་རྣམས་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང ། མི་སེམས་པ་དང ། མི་ལྟ་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བ་མེད་པ་དང ། སྲོག་ཏུ་ལྟ་བ་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་མེད་པ་དང ། ཆད་པར་ལྟ་བ་མེད་པ་དང ། རྟག་པར་ལྟ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ།། གང་སེམས་སྐྲག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཁམས་གསུམ་ལ་མི་གནས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཆོས་མི་སྐྱེ་བ་ལ་ཡིད་ཅེས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ལ་མོས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་རྙེད་པ་དང ། བཀུར་སྟི་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྲག་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་མཚན་མ་མེད་པ་སྒོམ་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་སྨོན་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་བདག་ལ་མི་བསྟོད་པ་དང ། གཞན་ལ་མི་སྨོད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་
282a
༄#། །སོ། །གང་ཡུལ་ལ་མི་འཕྲོ་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཕུང་པོ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཁམས་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་རྩེད་པ་དང ། འཐབ་པ་མེད་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཞི་བ་དང ། རབ་ཏུ་ཞི་བར་ཤེས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ལུས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་ནས་གནས་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ་སྙམ་མོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཞིང་ཆོས་འཕགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་དང ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ལ་གནས་ཤིང་དགེ་སློང་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དེ་དང ། ཆོས་འཕགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་དང ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་རྩོམ་ཞིང་འཆགས་ན་འཆགས་པ་དང ། བདུད་ཀྱི་བུ་རྣམ་པར་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དང་བཅས་པ་བདུད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དཔུང་དང་གཡོག་འཁོར་དུ་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོ་མཚོན་དང་བཅས་པ་ཤ་སྟག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བགེགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པར་འོངས་ཏེ།
282b
ལུས་ཕྲ་མོར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ལུས་མི་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། དགེ་སློང་དེའི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་གླགས་ལྟ་ཞིང་ལོ་སྟོང་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ལོ་སྟོང་དུའང་དགེ་སློང་དེའི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་གིས་སྡང་བར་འགྱུར་བ་དང ། འཚེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་སེམས་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ ། ། དེ་ནས་བདུད་ཀྱི་བུ་རྣམ་པར་གནོན་པ་ལོ་སྟོང་འདས་ནས་གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། ལུས་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྟན་ནས་རལ་གྲི་དང ། མདའ་གཞུ་དང ། མདུང་ཐུང་དང ། མདའ་བོ་ཆེ་ལག་ན་ཐོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེའི་མདུན་དུ་འཇིག་པ་སྟོང་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བས་བདུད་ཀྱི་འཁོར་ཆེན་པོ་རལ་གྲི་དང ། མདའ་གཞུ་དང ། མདུང་ཐུང་དང ། མདའ་བོ་ཆེ་ཐོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་པ་སྟོན་པར་མཐོང་ངོ ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ཚིག་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། །བདག་གིས་བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས་བདག་ཆོས་འཕགས་པ་འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང ། ཚུལ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལྟ་ན་བདེན་བ་དང ། བདེན་པའི་ཚིག་དེས་བདུད་རྣམས་དང ། བདུད་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་རལ་གྲི་དང ། མདའ་གཞུ་དང ། མདུང་ཐུང་དང ། མདའ་བོ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྙེད་ལག་ན་ཐོགས་པ་འདི་དག་མེ་ཏོག་ཨུཏྤ་ལ་
283a
༄#། །དང ། པདྨ་དང ། ཀུ་མུ་ད་དང ། པདྨ་དཀར་པོ་དང ། ཙམྤ་ཀ་དང ། སྣ་མའི་མེ་ཏོག་དང ། པར་ཤི་ཀ་དང ། མཁན་པའི་ཕྲེང་བ་རྣམས་སུ་གྱུར་ཅིག་།བདུད་རྣམས་དང ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་བདག་གི་གཟུགས་དང ། ལུས་དང ། ཁ་དོག་དང ། སྨོན་ལམ་ཅི་འདྲ་དེ་འདྲ་བ་ཁོ་ནར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ཏེ།་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བས་ཚིག་དེ་སྐད་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་བདུད་རྣམས་དང ། བདུད་ཀྱི་འཁོར་དེ་རྣམས་ཀྱི་རལ་གྲི་དང ། ། མདའ་གཞུ་དང ། མདུང་ཐུང་དང ། མདའ་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལག་ན་ཐོགས་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་མེ་ཏོག་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྲེང་བ་བསུང་ཞིམ་པ། ཡིད་དུ་འོང་བ ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་དེ་སྙེད་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །བདུད་དེ་རྣམས་ཀྱང་དགེ་སློང་གི་གཟུགས་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཤིང་གོས་ངུར་སྨིག་བགོས་ལ། སྐྲ་དང ། ཁ་སྤུ་བྲེགས་པར་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནས་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པས་དགེ་སློང་དེའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཐོང་ནས་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཏེ། གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་པར་དགེ་སློང་དེའི་རྐང་པ་ལ་གཏུགས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་གང་དག་ཐོབ་
283b
པར་ཁྱོད་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡོད་པར་གྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དགེ་སློང་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བས་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གྲོགས་པོ། བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ནི་རྙེད་པ་ལས་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ལས་བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །གྲོགས་པོ། བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ནི་རྙེད་པ་ལས་མ་གྱུར་གྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་རྙེད་པ་ལས་བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ཡོད་པར་གྱུར་རོ། །གྲོགས་པོ། བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ནི་ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་ལ་གནས་པ་ལས་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པ་ལས་བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ཡོད་པར་གྱུར་རོ། །གྲོགས་པོ། བྱིན་གྱི་རླབས་དེ་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པ་ལས་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི། མཚན་མ་མེད་པ་ལས་བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ཡང་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ནི་ཆོས་གང་ལའང་གནས་ཤིང་གནས་པ་མེད་པ་ལས་བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་ལ་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང ། ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ལ་ཁོ་བོས་ལོ་སྟོང་དུ་བལྟས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་མ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་གྲོགས་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སྤྱོད་ཅིང་སེམས་
284a
༄#། །ཡོངས་སུ་བལྟས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ནི་ནང་ནས་ཀྱང་མི་རྙེད། ཕྱི་རོལ་ནས་ཀྱང་མི་རྙེད། གཉིས་ཀ་མེད་པར་ཡང་མི་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་པོ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སྤྲུལ་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་རྙེད་དམ། སྨྲས་པ། དགེ་སློང ། དེ་ནི་མི་རྙེད་དོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སྤྲུལ་པ་ལ་སེམས་ཀྱང་མེད། སེམས་པ་ཡང་མེད་ན་དེ་ག་ལ་རྙེད། སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མར་སྤྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་དེ།་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སེམས་དང ། སེམས་པ་མི་རྙེད་དོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་ཁྱོད། སེམས་སམ། སེམས་པ་མི་རྙེད་ན་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བའམ། འོང་བ་དང ། ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བར་བྱེད།་སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་མི་འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་དང ། ཚིག་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་ཁོ་བོའི་འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་དང ། ཚིག་སྨྲ་བར་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཁྱོད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་འདི་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་འདི་དང ། ཆོས་འཕགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་དང ། འཇུག་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་འདོད། སྨྲས་པ། གནས་མེད་པ་འདོད་དོ། །སྨྲས་པ། གནས་མེད་པ་ཇི་ལྟར་འདོད། སྨྲས་པ། དེ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་པས་འགྲོ་བའམ། འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་
284b
མེད་དེ། གྲོགས་པོ། གནས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །ཡང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་འདི་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་འདི་དང ། ཆོས་འཕགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་དང ། འཇུག་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་འདོད་ཅེས་རྣམ་པར་གནོན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་དེ་གཟུགས་སྐྱེ་བར་མི་འདོད། འགག་པར་མི་འདོད། གནས་པར་མི་འདོད། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འདོད། འགག་པར་མི་འདོད། གནས་པར་མི་འདོད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་མི་འདོད། འགག་པར་མི་འདོད། གནས་པར་མི་འདོད་དོ། །རྣམ་པར་གནོན་པ། འཇུག་པ་གང་གཟུགས་སོ་སོར་མི་འཛིན་པ་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང།་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དེ་འདོད་ཅིང་དེ་ལ་བལྟའོ། །རྣམ་པར་གནོན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་བོའི་འཇུག་པའོ། །སྨྲས་པ། དགེ་སློང ། ཇི་ལྟར་འཇུག་།སྨྲས་པ། རྣམ་པར་གནོན་པ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཉམ་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། སློབ་པའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མཉམ་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང །
285a
༄#། །མི་སློབ་པའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མཉམ་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མཉམ་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། འདས་པའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དང ། མ་འོངས་པའི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་མཉམ་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་འདི་རྣམས་མི་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་འཆད་པར་འདོད་དོ། །གྲོགས་པོ། ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཁམས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་དག་ནི་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོས། རྣམ་པར་མི་གཡོ། འགྲོ་བར་མི་བྱེད། མི་འགྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །གྲོགས་པོ། འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པའང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་
285b
ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པའང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པའང་དེ་ཡིན་ནོ།། འཇུག་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་པའང་མེད། འཇུག་པའང་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དེ། །གྲོགས་པོ། འདི་ནི་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་ལ་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང་ཁྱོད། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་འདིས་ཆོས་གང་ཞིག་རྟོགས། སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་འདིས་ནི་ཁོ་བོས་དམ་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྟོགས་སོ། །ལྷག་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་དང ། རློམ་སེམས་མེད་པས་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱས་སོ། །ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་གང་རྟོགས་ཞེས་གང་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་རྟོག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་ཐོབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་ཐོབ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་འདིས་ཆོས་གང་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་
286a
༄#། །དྭགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་ལ་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང་ཁྱོད། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། རྣམ་པར་གནོན་པ། ཁོ་བོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་པ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་གང ། སྨྲས་པ། གཟུགས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའོ། །ཚོར་བ་དང།་འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའོ།། བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པས་སྨྲས་པ། དགེ་སློང ། བྱང་ཆུབ་གང་དུ་བཙལ་བར་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ལྟེ་བས་སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ། བྱང་ཆུབ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བཙལ་བར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་བཙལ་བར་བྱ། སྨྲས་པ། ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལྟ་བ་ཀུན་ནས་མི་ལྡན་པ་དེ་
286b
ལྟར་བཙལ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པས་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང ། ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་སུ་ཡིན། སུས་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སྤོབས་པ་འདི་ལྟ་བུར་འགྱུར། སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ། གང་འཇིག་ཚོགས་མ་བཤིགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་མི་གནས་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གནས་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་གཞན་ལས་མ་མཉན་པར་བླང་བ་མེད་པའི་ཆུ་བོ་མི་གནས་པ་བརྒལ་བ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་ཅིང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཤེས་པ་མི་འཕོ་བ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་དཔྱོད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བ་དང ། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་ཚུ་རོལ་དང ། ཕ་རོལ་དང ། དབུས་ན་མི་གནས་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་
287a
༄#། །ལས་འདས་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོའི་སྟོན་པ་སྟེ། དེས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལས་ཁོ་བོའི་སྤོབས་པ་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ། །བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པས་སྨྲས་པ།་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཇི་ལྟར་བསྐོར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ལྟེ་བས་སྨྲས་པ། གཟུགས་འཇུག་པར་ཡང་མི་བྱེད། ལྡོག་པར་ཡང་མི་བྱེད། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང ། གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། གཟུགས་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་དང ། གཟུགས་སྨོན་པ་མེད་ཉིད་དང་གཟུགས་ཞི་བ་ཉིད་དང ། གཟུགས་དབེན་པ་ཉིད་དང ། གཟུགས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང ། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འཇུག་པར་མི་བྱེད། ལྡོག་པར་མི་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པར་མི་བྱེད། ལྡོག་པར་མི་བྱེད། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞི་བ་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབེན་པ་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་
287b
ཉིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཇུག་པར་མི་བྱེད། ལྡོག་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེ་ལྟར་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇུག་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེ་བསྐོར་ཀྱང་རུང་མ་བསྐོར་ཀྱང་རུང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཐའ་ཚད་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྤོང་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་གང་དག་གིས་ཤེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བསྐོར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པ་གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་པ་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་དེའི་སློབ་མར་ཁས་བླངས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བདག་ནི་དགེ་སློང་ཁྱེད་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །དེས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱོད་ཁོ་བོ་ལ་སྐྱབས་སུ་མ་འགྲོ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་གང་གིས་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་བསྟན་པས་ཁྱོད་དེ་ཉིད་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ཤིག་།དེས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀྱེ། དེང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་ཐད་དུ་བཞུད་ཀྱི་ཚུར་སྤྱོན། དེ་ནས་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པ་དང ། བདུད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་དང་འགྲོགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ག་ལ་བ་དེར་དོང་ནས་ལྷགས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན།
288a
༄#། །འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སྤྱན་སྔར་འཁོད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་དེ་དག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དེ་ཉིད་དང ། ཆོས་འཕགས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེའི་ལྟེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་འཛིན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བདུད་རྣམ་པར་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སྟེ ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྨོན་ལམ་གྱི་བྱེ་བྲག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྟོན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ནས་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་
288b
འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་མིག་དང ། ལྷའི་རྣ་བ་དང ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང ། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལྷའི་མིག་གི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིག་གི་དབང་པོ་རྩིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྒྲིབ། ཤིང་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྒྲིབ། རི་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྒྲིབ། ནགས་ཚལ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྒྲིབ། ཁོར་ཡུག་དང ། ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོའི་རི་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྒྲིབ། རི་རབ་ཀྱིས་མི་སྒྲིབ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྒྲིབ་སྟེ། དེ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་མིག་གིས་ཕྱོགས་བཅུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད་པ་རྣམས་མཐོང་ཞིང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞིང་ལ་ཞིང་སྦྱོར་བར་ཡང་མི་བྱེད། ཐ་དད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་གང་དག་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་
289a
༄#། །ཀྱང་མཐོང་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དབྱེར་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོང་ཞིང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དབྱེར་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཏུ་མོས་སོ། །སངས་རྒྱས་གཅིག་མཐོང་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་གཅིག་མཐོང་བ་རྣམ་པར་སྦྱོང་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དེས་ཀྱང་བདག་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འཇུག་གོ་།རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། བདག་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པའམ། ཆོས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འདུ་ཤེས་གཉིས་སུ་འང་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་ཉན་ཐོས་གང་དག་མཐོང་བ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉན་ཐོས་མཐོང་བས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ལ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་མཉམ་པར་མཐོང་ངོ ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་འཁོད་པའི་སེམས་ཅན་གང་དག་སེམས་ཅན་དུ་བསྡུ་བས་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའམ།
289b
དུད་འགྲོའམ། ཡི་དྭགས་སམ། ལྷ་མ་ཡིན་ནམ། ལྷ་འམ། མིའང་རུང་སྟེ། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་མ་གཏོགས་པར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང ། སྐྱེ་བ་དང་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང ། ཁ་དོག་ངན་པ་དང ། བདེ་འགྲོ་དང ། ངན་འགྲོ་དང ། ངན་པ་དང ། བཟང་པོ་རྣམས་མཐོང་ཞིང་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་མཐོང་ཞིང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཀྱང་བདག་མེད་པའི་མཐའ་ཚད་མར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྷའི་མིག་དེས་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྡོན་གྱི་མཐའ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ། ལྷའི་མིག་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་འདོད་ན་གཟུགས་ཉེ་བར་འཁོར་དུ་གྱུར་པ་དང་མཚུངས་པར་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར། འདོད་ན་མི་མཐོང་བར་ཡང་འགྱུར། དེ་འདོད་
290a
༄#། །ན་གཟུགས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་ཡེ་མིག་སྔར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་དུ་མའི་ནང་ན་འདུག་ཀྱང་བསམ་གཏན་དང ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་དེའི་མིག་ལམ་དུ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་བདག་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདོད་ན། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་ལུས་ཕྲ་བ། ལུས་བཟང་བ། ལུས་འོད་གསལ་བ། ལུས་མི་སྣང་བ་གང་དག་ཡིན་པའི་ལྷ་དེ་དག་གི་མདུན་ནའང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་གི་ལུས་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །ལྷའི་བུ་དེ་དག་གི་གིས་ཀྱང་དེའི་ལུས་མཐོང ། དེས་ཀྱང་དེ་དག་གི་ལུས་མཐོང་ངོ ། །འདོད་ན་དེའི་ལུས་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ལ། རང་གི་ལུས་མི་མཐོང་ངོ ། །དེ་འདོད་ན་ལྷའི་བུ་དེ་དག་རང་གི་ལུས་མཐོང་ལ། དེའི་ལུས་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྷའི་མིག་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྷའི་རྣ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་སྒྲ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ལྷའི་སྒྲ་འམ། གླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟའི་སྒྲའམ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་
290b
ཆེན་པོའི་སྒྲའམ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེའི་ལྷའི་རྣ་བའི་དབང་པོ་དེ་ལ་གྲགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྒྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐོས་ཀྱང་སྒྲ་ཐ་དད་པར་མི་བྱེད་པ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྨྲར་མེད་པར་མོས་སོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཤེས་སོ། །དེ་སྒྲ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་སམ། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་སམ། སྒྲར་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་ལ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཐོག་མའི་མཐའ་དང ། ཐ་མའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་སོ། །དེའི་རྣ་བའི་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་དེ་དག་ཐོས་ནས་ཀྱང་སྒྲ་དེ་དག་གི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གང་ཞེ་ན། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །སྨྲར་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དོན་ངེས་དོན་ལ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐོས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་གང་ལའང་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་བཞུགས་ལ་འཚེ་ཞིང་གཞེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱང་སྟོན་པ་དེ་དག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེའི་རྣ་བས་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པའམ།
291a
༄#། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐོས་ཤིང་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའང་འཛིན་ཏོ། །ཟིན་ནས་ཀྱང་ཆོས་གང་ཡང་མི་བརྗེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་གང་ཡང་མི་བརྗེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ཚིག་འགའ་ཡང་མ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ལྟར་ན་མི་བརྗེད་དོ། །ཆོས་གང་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པའམ། འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་སམ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་འམ། དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བ་བའམ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་རྣམས་སམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ལྡན་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སམ།་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཐོས་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། དབེན་པའི་དབྱིངས་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རོ་ཡིན་པར་འཇུག་གོ་།དེ་ཆོས་ཉན་ཅིང་འཆད་ཀྱང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཆགས་སོ། །ཆོས་ཀྱང་ཉན་མོད་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་གནས་སོ། །དེ་ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་རྟེན་ཏོ། །དེ་ལ་ཆོས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
291b
མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་ཡས་པ། དཔེ་མེད་པ། མི་འགྱུར་བ། དམིགས་སུ་མེད་པ། མི་སྐྱེ་བ། མ་སྐྱེས་པ་སྟེ།་གང་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རློམ་སེམས་མེད་པ་དང ། རྟོག་པ་མེད་པ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང ། བླང་བ་མེད་པ་དང ། དོར་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དོན་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན། ཚིག་འབྲུ་སྤོང་བས་དོན་ལ་རྟོན་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དོན་ལ་འབབ་པའི་བློས་ཆོས་ཉན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་དོན་ལ་འབབ་པའི་བློ་གང་ཞེ་ན། གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་ལྟ་བར་མི་ལྟུང་བ་དང ། གང་མཚན་མ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་མཚན་མར་མི་ལྟུང་བ་དང ། གང་སྨོན་པ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་སྨོན་པར་མི་ལྟུང་བ་སྟེ་དེ་ལྟར་ན་དོན་ལ་འབབ་པའི་བློ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཆོས་ཉན་པ་དང ། གང་ལས་དོན་ལ་རྟོན་པ་དེའང་དོན་དུ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ལའང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཉན་ཏེ། ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་གང་ཞེ་ན། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་
292a
༄#། །པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་འདི་དག་ལ་གང་དག་མི་རྟོན་པ་དེ་དག་ནི་དྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་དྲང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ངེས་པའི་དོན་ལས་འགལ་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དྲང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དྲང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དྲང་ཞེ་ན། སྒྲས་དྲང་ངོ ། །ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པ་དག་ནི་སྒྲས་དྲང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་གིས་དོན་དམ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་རྟོགས་ཤིང་དེ་དག་གིས་འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་ཆད་མེད་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་འདི་ལ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་འདི་ལ་རྟོན་ན་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ངེས་པའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་སྟོན་ན་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལས་ཆོས་ཉན་པ་ན་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་རྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང ། དབེན་པ་དང ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང ། གཟུགས་མེད་པ་དང ། བསྟན་དུ་མེད་པ་དང ། ཐོགས་པ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་རིག་པར་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་རྣམ་པར་
292b
ཤེས་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་མི་རྒྱག་ཀྱང་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་མཚན་མར་ཡང་མི་འཛིན་ཅིང་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའམ། ཡེ་ཤེས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་བདེ་\?\་ཁོ་ན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་མི་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་སོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཆོས་མི་འཆད་དོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྷའི་རྣ་བ་ཐོབ་པ་དེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གང་ཟག་གི་ཚིག་བླ་དྭགས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཉན་ཅིང་ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན་གྱི་གང་ཟག་ལ་མི་རྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། གལ་ཏེ་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་གང་ཟག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་སེམས་ཅན་གང་ཡང་ཤིན་ཏུ་དག་པ་དང་ཐར་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་
293a
༄#། །རྒྱལ་པོ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་མེད་མོད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་གང་ཟག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་གང་དང ། གང་གིས་གང་དང ། གང་བརྗོད་པའི་ཆོས་དེ་དང ། དེ་ཚིག་དེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བླ་དྭགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་བླ་དྭགས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚིག་མེད་པ་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལངས་ཚིག་བརྗོད་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ངས་ཚིག་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚིག་མེད་པ་སྟེ། བརྗོད་པ་མ་སྐྱེས་ཤིང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་བརྗོད་པའི་མཚན་
293b
ཉིད་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ཅེས་བྱའོ། །གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཚིག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །གལ་ཏེ་ཚིག་ལ་འཇུག་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པས་ཚིག་གང་གིས་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བའམ། ཆོས་ཤེས་པ་སྟོན་པར་གྱུར་པ་དེ་ཚིག་ཏུ་བལྟ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ལ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །གང་ལ་སྒྲ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ནི་སྒྲ་མེད་པའོ། །གང་ལ་བརྗོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ནི་བརྗོད་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྷའི་རྣ་བ་དེས་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དང་མཐུན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་རྣ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གཉིས་པའོ།། །།
294a
༄#། །འཕགས་པ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པ། བམ་པོ་གཉིས་པ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་འཐོབ་ཅིང་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང ། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། འཁོར་གང་དང ། གང་དུ་ཆོས་འཆད་དུ་འགྲོ་བར་དེ་དང་པོ་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་གང་གི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ། སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བུ། རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བུ། མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་སྙམ་དུ་འཁོར་གྱི་སེམས་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་སྟེ། བལྟས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་འཁོར་གྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ།་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་བསྙེན་པའི་ཁ་དོག་དང ། རྟགས་དང ། དབྱིབས་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལྷག་ཆད་མེད་པར་སྣང་སྟེ། མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་མི་སེམས་ཀྱང་དེ་དག་སྣང་ངོ ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རང་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་
294b
པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བུར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་གི་སེམས་ལ་སྒྲིབ་པའང་མེད། གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སྒྲིབ་པའང་མེད་དོ། །དེ་ན་གལ་ཏེ་འཁོར་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནའང་དེའི་སེམས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་ཞེས་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནའང་དེའི་སེམས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེ་སྡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་གཏི་མགུ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནའང་དེའི་སེམས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཏི་མུག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནའང་སྤྱོད་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཆུང་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནའང་སྤྱོད་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འབྲིང་དུའང་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་
295a
༄#། །འཁོར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནའང་སྤྱོད་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཆོག་ཏུའང་མི་བྱེད་དོ། །དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཤེས་པས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་ལ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའང་མེད་དོ། །ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོག་པས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་དད་པ་མེད་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་ལ་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ལ་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་མི་མཐུན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དེས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མངོན་པར་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་གྱི་གནས་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་འཐོབ་ཅིང་དེ་བརྗོད་པ་མེད་ལ། དབང་པོ་མཉམ་པར་བཞག་པས་སྔོན་གྱི་
295b
གནས་རྗེས་སུ་དྲན་ཏེ། དེ་བདག་དང ། གཞན་དག་གི་སྔོན་གྱི་གནས་ལ་བསྐལ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ནས་བརྩམས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན་བདག་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར། རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། ཚེའི་ཚད་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག་ཐུབ། བདེ་བ་དང ། སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མྱོང་ཞེས་བྱ་བ་དང ། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱིའང་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཅན། འདི་དག་ནི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཅན། །སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་རྒྱུ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ། སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་རྒྱུ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ། སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་རྒྱུ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ཤེས་ནས་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྔོན་གྱི་གནས་མངོན་དུ་བྱེད་པས་སྔོན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པོ། །དེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་སྙེད་པ་བསྐྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་མ་བསྔོས་པ་དེ་དག་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ། །དེ་སྔོན་གྱི་གནས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་མཐར་འཕོ་བ་མེད་པར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས། གང་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་ཕྱི་མའི་མཐར་འགྲོ་བ་མེད་པར་
296a
༄#། །མཐོང ། ཕྱི་མའི་མཐའ་ནས་སྔོན་གྱི་མཐར་འགྲོ་བ་མེད་པར་མཐོང་ངོ ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་དུའང་འགྲོ་བ་དང ། འོང་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་སྔོན་གྱི་མཐར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ན་སྔོན་གྱིས་མཐར་ལྟ་བར་མི་འགྱུར། དེ་ཕྱི་མའི་མཐའ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ན་ཕྱི་མའི་མཐར་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་དང ། དབུས་མེད་པར་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་གནས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་ལ་གཟུགས་སྔོན་གྱི་མཐས་དབེན་པ་ཉིད་དུའང་རབ་ཏུ་ཤེས། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་གྱི་མཐས་དབེན་པ་ཉིད་དུའང་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་སྔོན་གྱི་མཐས་དབེན་པ་ཉིད་དང ། ཕྱི་མའི་མཐས་དབེན་པ་ཉིད་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བས་དབེན་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་མཐས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང ། ཕྱི་མཐས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་སྔོན་བྱས་པའང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གསར་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། རྙིང་པ་མ་ཡིན་
296b
པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་འདུ་བྱེད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་མོས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྨི་ལམ་ན་སྐྱེ་བ་དང ། འཆི་བ་དང ། བདེ་བ་དང ། སྡུག་བསྔལ་རྨི་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་མོས་པས་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལའང་སྙིང་རྗེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བཅོས་མར་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་འདི་སྙེད་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་ཞིང་མེད་པའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་མེད་པས་གང་ནས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་མི་སྲིད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་ཞིང་མེད་པའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་འབྱུང་བ་རྣམས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་བདེ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེའང་མི་རྟག་པ་དང ། འགྱུར་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བདེ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ལ་དེའང་མི་རྟག་པ་དང ། འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། ཚངས་པའི་བདེ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ལ་དེའང་མི་རྟག་པ་དང ། འགྱུར་བའི་
297a
༄#། །ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང ། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བའི་འདུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དག་ཀྱང་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཟད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་གི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་འདིའང་མི་རྟག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང ། དེ་བདག་གི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལའང་སྟོན། འགྱུར་བ་ལའང་སྟོན་ཏོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུའང་སེམས་ཏེ། ཨེ་མའོ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མི་རྟག་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་ཞིང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
297b
དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བཞིན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་ཡང་རྟོགས་ལ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་རྣམས་སུ་བསམ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཉེ་བར་ལེན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། སེམས་དང ། དཔྱོད་པ་ལས་སེམས་ལ་དབང་པོའི་རྣམ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་འཐོབ་སྟེ། དེ་ཤིན་ཏུ་ཆེར་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་མེད་པར་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་དུ་འཐོབ་བོ། །དེ་འདོད་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་དེར་སོང་བའང་ཤེས་ལ་འདི་ནས་ཀྱང་མི་གཡོའོ། །དེ་ན་ཆོས་སྟོན་པར་ཡང་སྣང་ལ་འདི་ན་གཏམ་བརྗོད་པའི་རྒྱུན་ཡང་མི་འཆད་དོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དེས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་གདུལ་བའི་སེམས་
298a
༄#། །ཅན་རྣམས་གདུལ་བར་བྱེད་དེ། ལྷའང་རུང ། མིའང་རུང ། སེམས་ཅན་གང་དག་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་དག་ལ་སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་ཉེ་བར་སྟོན་ཏེ། དེ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚིག་པར་དེ་དག་གིས་མཐོང་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཞིག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དེ་དག་ལ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་གཟུགས་སུ་ཉེ་བར་སྟོན་ཏེ། དེ་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་མཆེད་ཅིང་འབར་བ་རབ་ཏུ་འཇིགས་པར་བྱེད་པས་དེ་དག་འཇིགས་པར་བྱས་ནས་དེ་དག་ང་རྒྱལ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་དག་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་ཁ་དོག་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན། །གང་དག་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཁ་དོག་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན། གང་དག་བདུད་ཀྱི་ཁ་དོག་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་བདུད་ཀྱི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་གང་དག་ཚངས་པའི་ཁ་དོག་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཚངས་པའི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན། གང་དག་ཉན་ཐོས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་དོག་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ལ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་གང་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་
298b
དོག་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་དུ་འདུག་ནས། འོད་རྣམས་ལས་འོད་ཟེར་ཕྱུང་སྟེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བླ་བྲེ་བྲེས་པ། དར་གྱི་ཆུན་ཀོར་གྱི་ཕྲེང་བ་དཔྱངས། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་གྱིས་བརྒྱན། དྲིལ་བུའི་དྲ་བ་སྐྱེད། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་བཀྲམ། བདུག་པས་བདུག་།སིལ་སྙན་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་གསིལ་པ་བསྟན་ནས་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་དང ། ཀུ་མུ་ད་དང ། པདྨ་དཀར་པོས་ཁེབས་པར་བྱས་ནས་དེའི་དབུས་སུ་སེང་གེའི་ཁྲི་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ། དེ་ལ་བདག་འདུག་ནས་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ལ་བདག་འདུག་པར་བསྟན་ནས་ཚངས་པའི་སྒྲར་སྨྲ་བའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ལུས་མི་སྣང་བར་སྒྲ་སྙན་པར་གྲགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན།་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་དྲི་ཟའི་གཟུགས་ཀྱིས་གླུ་དང ། རོལ་མོའི་དབྱངས་སྒྲ་དགའ་བའི་སྦྱོར་བར་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ཀླུའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་སྦྱོར་
299a
༄#། །བས་སྤྲིན་དང ། འབྲུག་སྒྲ་དང ། གློག་དང ། ཆར་གྱི་རྒྱུན་འབབ་པ་བསྟན་ནས་ཆོས་སྟོན། བཀྲེས་པ་དང ། སྐོམ་པས་ཉེན་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ལྷའི་བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་བྱིན་ནས་བདེ་བར་གྱུར་པ་ལ་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་གང་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གཟིར་བ་དེ་དག་ལ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཐུས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མེ་ཞི་བར་བྱས་ནས་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་དུ་གཟི་བྱིན་བཅུག་སྟེ། བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་ལོང་བ་རྣམས་ལ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཐུས་མིག་བྱིན་ཏེ། མིག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ལ་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་གང་དག་རྣ་བ་དང་བྲལ་ཞིང་འོན་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་རྣ་བ་དང་ལྡན་པར་བྱས་ཏེ་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་གང་དག་ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཟིར་བ་དེ་དག་ལ་ནི་ནད་མེད་པར་བྱས་ནས་ནད་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་གང་དག་གསོད་དུ་ཁྲིད་ཅིང་སྲོག་གི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་གི་ཕྱིར་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཐུས་དེ་དང་འདྲ་བ་གཞན་དག་སྤྲུལ་ཏེ་བསམས་ནས་དེ་དག་ཐར་བར་བྱས་ཏེ་སྲོག་གི་དབུགས་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་ཡན་ལག་དང ། ཉིད་ལག་ཉམས་ཤིང་དབང་པོ་དང་བྲལ་ལ་མི་
299b
སྡུག་པ། མི་འཇིགས་པ་མེད་པ། སེམས་རང་གི་ལུས་ལ་ཞུམ་པ་དེ་དག་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་ཡན་ལག་དང ། ཉིད་ལག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཅན་ལ་ཆོས་སྟོན། སེམས་ཅན་མངལ་གྱི་གནས་ན་འཁོད་པ་བླུན་ཞིང་མི་གཙང་བའི་སྙིང་པོས་འཚོ་བ་དག་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཐུས་བཏུལ་ཏེ། མངལ་ཉིད་དུ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པར་འདུག་ནས་དེ་དག་གི་ཡིད་ཀྱི་བློ་བསྐྱེད་དེ་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན། བཙས་ཏེ་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཐུས་ངག་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱིས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་རྫུ་འཕྲུལ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཟླ་བ་དང ། ཉི་མ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བའི་ཕྱིར་ཟླ་བ་དང ། ཉི་མའི་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམས་ན་ཟླ་བ་དང ། ཉི་མ་ལྟར་སྣང་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་ཀྱང་ཟླ་བ་དང ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟེང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལག་མཐིལ་དུ་བཞག་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པར་འགྲོའོ། །དེ་འགྲོ་བའང་སྣང་ལ་གཞི་ནས་གཡོས་པའང་མེད་དོ། །དེ་འདོད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་
300a
༄#། །དག་སྤུའི་དྲ་བ་གཅིག་ཏུ་བཅུག་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འདུག་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པར་འཕེན་ཀྱང་སེམས་ཅན་གང་ལའང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ལ། སླར་ཡང་གནས་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་འཇོག་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཅག་ཁྱེར་པའམ། སླར་བླངས་པར་མ་ཤེས་སོ། །ཁའི་དབུགས་གཅིག་གིས་ཀྱང་སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་ཏུ་འདུག་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ཏུ་འགྲོའོ། །ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཉི་མ་དང ། ཟླ་བ་བསྒྲིབས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ཀྱང་སྣང་བར་བྱས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་འདུག་པར་གྱུར་ལ། དེ་འདོད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་གི་ཕུར་མ་རི་རབ་ལྟ་བུ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་འཐོར་ཞིང་མེ་ཏོག་གི་ཕུར་མ་དེ་དག་གཏོར་མ་ཐག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་ནང་ན་སྣང་ངོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་ཤིང་ངམ། རྩ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆེད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་
300b
ཕྱིར་མར་མེ་དང ། ཡོན་ཆབ་ཏུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་འབར་ཞིང་མར་མེ་དང ། ཡོན་ཆབ་ཀྱི་ཆར་འབབ་པར་སྣང་ངོ ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདུན་ནའང་བདག་གི་ལུས་ཉེ་བར་སྟོན་ཏེ། བརྒྱ་བྱིན་ཏུ་སྟོན་པའམ། ཚངས་པར་སྟོན་པའམ། ཉན་ཐོས་སུ་སྟོན་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་སུ་སྟོན་པའམ། སངས་རྒྱས་སུ་སྟོན་པ་ཇི་ལྟར་མོས་པའི་གཟུགས་སུ་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་མིག་གཟུགས་ལྟ་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང ། ལྷའི་རྣ་བ་སྒྲ་ཉན་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་དང ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་གནས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང ། ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྟོན་ཅིང་ལེན་པ་མེད་པ་དང ། དོར་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང།་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང ། མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་འདུལ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་
301a
༄#། །པ་གང་ཡིན་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པས་འདུལ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་འདུལ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། འཆི་འཕོ་བ་དང ། སྐྱེ་བ་དག་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། མངོན་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་སྤྱོད་པ་དག་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཐབས་མཁས་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང ། བདུད་ཚར་གཅོད་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་ནི་གཟུགས་དང ། ཁ་དོག་དང ། གཟི་བརྗིད་དང ། སྙན་པ་དང ། གྲགས་པ་དང ། སྟོབས་དང།་རིགས་དང ། རུས་དང ། ནོར་དང ། གཡོག་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་
301b
རྒྱལ་པོ། གཞན་ཡང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་སྡིང་དང ། མིའམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་དམ་བཅས་པ་ལས་ཀྱང་མི་འགྱུར་ལ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ།་དེ་ལ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་ཤེས་པ་དང ། ཁམས་ཤེས་པ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པ་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བར་ཤེས་པ་དང ། བདེན་པ་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་ཕུང་པོ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་སྟོང་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་དབུས་སྟོང་པ་དང ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་
302a
༄#། །སྔོན་གྱི་མཐའ་སྟོང་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱི་མའི་མཐའ་སྟོང་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབུས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་སྟོང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་ཁམས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སའི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། ཆུའི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། མེའི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། རླུང་གི་ཁམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁམས་བཞི་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཁམས་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་དབྱིངས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སའི་ཁམས་མ་ཡིན། ཆུའི་ཁམས་མ་ཡིན། མེའི་ཁམས་མ་ཡིན། རླུང་གི་ཁམས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འགྱུར་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། གཉིས་སུ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཅི་འདྲ་བ་བདག་གི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་བཞིན། སེམས་ཅན་གྱི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་བཞིན། སྲོག་གི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་བཞིན། གང་
302b
ཟག་གི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་བཞིན། འཁོར་བའི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་བཞིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་བཞིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱང་དེའི་ཁམས། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དེའི་ཁམས། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱང་དེའི་ཁམས། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དེའི་ཁམས། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་དེའི་ཁམས་ཏེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། མིག་ནི་རང་བཞིན་ལས་མ་སྐྱེས་ཤིང་མ་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཀྱང་རང་བཞིན་ལས་མ་སྐྱེས་ཤིང་མ་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། མིག་ནི་བདག་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟ་བ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རྣ་བ་ནི་བདག་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཉན་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །སྣ་ནི་བདག་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྣོམ་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལྕེ་ནི་བདག་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་མྱོང་བ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལུས་ནི་བདག་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་
303a
༄#། །རེག་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཡིད་ནི་བདག་པོ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཤེས་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། མིག་གི་རང་བཞིན་གཟུགས་མི་མཐོང ། རྣ་བའི་རང་བཞིན་སྒྲ་མི་ཉན། སྣའི་རང་བཞིན་དྲི་མི་སྣོམ། ལྕེའི་རང་བཞིན་རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད། ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་རེག་བྱ་ལ་རེག་པར་མི་བྱེད། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཤེས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་ནི་ཕྱེད་པ་པོ་མེད་པ་སྟེ། རྩཝ་དང ། ཤིང་དང ། རྩིག་པ་དང ། གྱོ་མོ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་རྣབ་དང།་སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ནི་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། རྩཝ་དང ། ཤིང་དང ། རྩིག་པ་དང ། གྱོ་མོ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། མིག་ནི་ཆགས་པའང་མ་ཡིན། ཆགས་པ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ནི་ཆགས་པའང་མ་ཡིན། ཆགས་པ་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ལ་གང་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤིང་ཤེས་ནས་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཕུང་པོ་
303b
དང།་ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གྱུར་ཀྱང་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་ལ་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་མི་སྤོང་བ་དེ་ནི་དེའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའོ། །གང་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང ། ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ། དེ་རྣམས་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ཅིང ། ཁམས་གསུམ་ནའང་སྣང་ལ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་ཤིང་སྐྱེ་བ་དང ། འབྱུང་བ་དག་ཀྱང་སྟོན་ལ། སྐྱེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། འཆི་འཕོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་གང་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་མདོ་ཀྱི་མ་རིག་པའང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེད་དོ། །སྙམ་དུ་མི་སེམས། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་མདོ་ཀྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་དོ། །སྙམ་དུ་མི་སེམས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིང་དང ། གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་མོད་ཀྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པའང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་མིང་དང ། གཟུགས་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། མིང་དང ། གཟུགས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་
304a
༄#། །དྲུག་གི་རྐྱེན་ཡིན་མོད་ཀྱི། མིང་དང ། གཟུགས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་རེག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་མདོ་ཀྱི། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་རེག་པ་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། རེག་པ་ནི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་ཡིན་མོད་ཀྱི་རེག་པའང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་ཚོར་བ་སྐྱེད་དོ། །སྙམ་དུ་མི་སེམས། ཚོར་བ་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཚོར་བའང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྲེད་པ་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། སྲེད་པ་ནི་ལེན་པའི་རྐྱེན་ཡིན་མོད་ཀྱི་སྲེད་པའང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་ལེན་པ་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། ལེན་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་མོད་ཀྱི་ལེན་པའང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྲིད་པ་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། སྲིད་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་མོད་ཀྱི་སྲིད་པའང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། སྐྱེ་བ་ནི་རྒ་ཤིའི་རྐྱེན་ཡིན་མོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་རྒ་ཤི་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དོ་མི་སེམས་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་རྟོན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི། དེ་ལས་ཆད་པར་ལྟ་བའམ། རྟག་པར་ལྟ་བའི་ལྟ་བ་གཉིས་ལ་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་དང ། རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་
304b
ཤིང།་དེ་རྒྱུ་དང ། རྐྱེན་དེ་དག་ཚོལ་ཏེ་བཙལ་ནའང་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཉམ་པར་འཇུག་གོ། ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་འཇུག་ཅེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་སྟེ། སྟོང་ཉིད་གང་དང་མཉམ་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའང་དེ་དང་མཉམ། མཚན་མ་མེད་པ་གང་དང་མཉམ་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་འང་དེ་དང་མཉམ། སྨོན་པ་མེད་པ་གང་དང་མཉམ་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའང་དེ་དག་མཉམ་མོ། །མཉམ་པ་དེ་ཉིད་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་མཉམ་མོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་མཉམ་པ་དེ་ལ་བདག་སྐྱེ་བ་མེད། སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་མེད། སྲོག་སྐྱེ་བ་མེད། གང་ཟག་སྐྱེ་བ་མེད་ལ་ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཡང་མ་རིག་པ་དང ། རིག་པ་དེ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང ། འདུ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་
305a
༄#། །འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། མིང་དང ། གཟུགས་དང ། མིང་དང ། གཟུགས་མེད་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་པ་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མེད་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །རེག་པ་དང ། རེག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །ཚོར་བ་དང་ཚོར་བ་མེད་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །སྲེད་པ་དང ། སྲེད་པ་མེད་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །ལེན་པ་དང ། ལེན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །སྲིད་པ་དང ། ཉིད་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་
305b
འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །རྒ་ཤི་དང ། རྨི་ལམ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །གང་དེ་རྟེན་པ་དེ་ནི་མི་གནས་པའོ། །གང་རྟེན་པ་དེ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི་སོང་བ་མེད་པ། འོང་བ་མེད་པ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི་མ་བྱུང་བ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི་རིལ་བོར་འཛིན་པ་མེད་པ། གང་རྟེན་པ་དེ་ནི་འཇུག་པ་མེད་པ་སྟེ། གང་དེ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །གང་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེ་ནི་མ་རིག་པ་མི་མཐོང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་མཐོང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་མཐོང ། མིང་དང ། གཟུགས་མི་མཐོང ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མི་མཐོང ། རེག་པ་མི་མཐོང ། ཚོར་བ་མི་མཐོང ། སྲེད་པ་མི་མཐོང ། ལེན་པ་མི་མཐོང ། སྲིད་པ་མི་མཐོང ། སྐྱེ་བ་མི་མཐོང ། རྒ་ཤི་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་གང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་ངོ ། །གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ནི་ཆོས་མཐོང་ངོ ། །ཆོས་གང་མཐོང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་མཐོང་ངོ ། །
306a
༄#། །ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དེ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་མཐོང་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་ལྷག་པར་ཡང་མི་བྱེད། བྲི་བར་ཡང་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་མཐོང ། ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནས་མི་གཡོ་ཞིང་མི་ཆགས་པ་དེ་ལྟར་མཐོང ། ཅི་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་མཐོང ། ཅི་ནས་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྐྱོན་མེད་པ་དེ་ལྟར་མཐོང ། ཅི་ནས་ཀྱང་མཐོང་བས་མཐོང་བའང་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་མཐོང ། ཅི་ནས་ཀྱང་ཤའི་མིག་གིས་མཐོང་བའང་མ་ཡིན་པ་དང ། ལྷའི་མིག་གིས་མཐོང་བའང་མ་ཡིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤའི་མིག་ནི་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་མཐོང ། ལྷའི་མིག་ནི་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ཡིན་པས་དེས་འདུས་མ་བྱས་པ་མཐོང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་མི་མཐོང་བས་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ།་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་སྟེ། གཟུགས་སུ་མཐོང་བ་མ་ཡིན། ཚོར་བར་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་
306b
སུ་མ་ཡིན། འདུ་བྱེད་རྣམས་སུ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན། མཚན་དང ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོར་མ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་མཐོང་བ་མ་ཡིན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་མ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཏུ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མ་ཡིན། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་མ་ཡིན། འདས་པར་ཡང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པར་ཡང་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་ཆོས་རྣམས་མཐོང་བ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་གྲངས་མཆིས་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། ཡོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། གང་གཟུགས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བའོ། །ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། གང་རྣམ་པ་རང་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་
307a
༄#། །པའི་མཚན་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། གང་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི་མཉམ་པ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལྟར་ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་ཚེ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་གོ་།དེར་ངས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་ཆོས་མཐོང ། ཆོས་མཐོང་བས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་གཟིགས་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་གཟིགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་མཐོང་བས་མཐོང་གི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཐོང་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཁྱོད་མོས་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ངས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཚུན་ཆད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་མ་གཏོགས་པར་ནམ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་མཐོང་ངོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ།
307b
དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བར་འདོད་པའི་ཇི་ལྟར་ངས་ཆོས་ཉིད་གཅིག་པ་དང ། ཆོས་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པར་མར་མེ་མཛད་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ། ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ངའི་ལུས་ཇི་ལྟར་བ་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་སྐུའང་དེ་བཞིན། མར་མེ་མཛད་ཀྱི་སྐུ་ཇི་ལྟ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ལུས་གཅིག་པ་དང ། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་གཅིག་པ་ཤེས་པར་བྱའི།་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གྱི་\?\་མཐོང་བའི་ཆོས་མཐོང ། ཆོས་མཐོང་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ ། །གང་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཞིང་མི་སྐྱེ་བ་དང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ཤེས་པས་འཁོར་བ་སྟོན་པ་འདི་ནི་དེའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའོ། །དེ་ལ་བདེན་པ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་གིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་རྟེག་པར་བྱེད་ཅིང ། བདེན་པར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་
308a
༄#། །གྲོལ་བ་ལའང་རེག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའོ། །བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་གིས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་རེག་པར་བྱེད་ཅིང ། བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་རེག་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་དེའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བདེན་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་པ་མེད་པ་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མེད་ལ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྤོང་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ཞེ་ན། ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་བྱུང་བ་མ་ཐག་ཏུ་འོང་བ་མེད་པར་སྤོང་བ་དང ། ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་པར་སྤོང་བ་འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཏེ། འདི་ལ་སྤོང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་བྱུང་བ་མེད་དེ། སྲེད་པ་བག་ལ་ཉལ་གང་གི་སྲིད་པ་བྱུང་
308b
བའི་སྲེད་པ་བག་ལ་ཉལ་དེ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སྡུག་བསྔལ་དང ། ཀུན་འབྱུང་བ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་འགག་ཅིང་ཆོས་གང་ཡང་འཇིག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གང་མཚན་མར་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འགག་པས་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་བྱེད། འགོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ལམ་གང་ཞེ་ན། ལམ་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཙལ་ན་དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བ་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའམ། ཟག་པ་མེད་པའམ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའམ། འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་སམ།་འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དག་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལམ་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ལམ་དེ་ནི་དམིགས་པར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ལམ་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་
309a
༄#། །པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་སླ་བའོ། །ལམ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བཞུད་ཅིང་རྗེས་སུ་བཞུད་པའོ། །ལམ་དེ་ནི་མཚན་མར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ལམ་གང་གིས་གཉིས་དང་མཚན་མར་མི་ལྟུང་བ་དེ་ནི་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེན་པ་བཞི་པོ་གང་དག་ལ་ཚུལ་འདིས་རྟོགས་པ་དེ་ནི་བདེན་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདེན་པ་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་བ་རྣམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་སྟོན་ལ།་ཐེག་པ་དེ་དག་ལའང་འདོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་བདེན་པ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། གཞན་ཡང ། ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའང་ཤེས་ལ། དེ་ལ་གནས་པར་ཤེས་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའང་ཤེས་ལ། དེ་ལ་གནས་པར་ཤེས་པའང་མ་ཡིན་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའང་ཤེས་ལ། དེ་ལ་གནས་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང ། ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་གང་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་ལ། སེམས་དང ། ཤེས་པ་ལ་གཉིས་སུའང་མི་འཇུག་པའོ། །གཞན་ཡང ། ཤེས་
309b
པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་གང་འདས་པ་ལ་ཤེས་པ་དང ། མཐོང་བ་ཐོགས་པ་མེད་ལ། འདས་པ་ལ་མ་འོངས་པའི་སེམས་འཕོ་བའང་མེད་པ་དང ། མ་འོངས་པ་ལ་ཤེས་པ་དང ། མཐོང་བ་མེད་པ་ལ། མ་འོངས་པ་ལ་འདས་པའི་སེམས་འཕོ་བ་མེད་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཤེས་པ་དང ། མཐོང་བ་ཐོགས་པ་མེད་ལ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལའང་སེམས་སྤྲོས་པ་མེད་པའོ། །གཞན་ཡང ། ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་གང་ཟག་པའང་ཤེས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་ཟད་པར་ཤེས་པ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཤེས་ལ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལའང་ཐབས་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའོ། །གཞན་ཡང ། ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་གང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པར་ཤེས་ཤིང་ཤེས་པའི་སྟོབས་དེས་ཀྱང ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་འདི་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པར་བྱེད་པར་འདོད་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་པའི་བྱ་བ་རྣམས་བྱ་ཡི། ང་རྒྱལ་གྱི་བྱས་པ་རྣམས་ནི་མི་བྱའོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་གང་ཞེ་ན། ཅི་ཙམ་དུ་ཡིད་རྒྱུ་བ་དེ་ཙམ་
310a
༄#། །དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །ཅི་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུ་བ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །ཅི་རྩམ་དུ་སེམས་རྒྱུ་བ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །ཅི་ཙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །ཅི་ཙམ་དུ་ལྟ་བར་ལྟུང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །ཅི་ཙམ་དུ་འདུ་ཤེས་སུ་ལྟུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་བདག་དང ། གཞན་ལ་གནས་པའི་བཟོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱིས་ལས་སོ། ། ཇི་ཙམ་དུ་ལུས་དང ། སེམས་ལ་དམིགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་བསམ་གཏན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་བདག་དང ། བདག་གིར་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཞུགས་སོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་ཚུལ་མི་གཅོད་དོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་སོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་གིས་སེམས་
310b
ཅན་མ་བརྒལ་བ་བསྒྲལ་ལོ་སྙམ་པ་དང ། མ་གྲོལ་བ་དགྲོལ་ལོ་སྙམ་པ་དང ། དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་དབུགས་དབྱུང་ངོ་སྙམ་པ་དང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་སྦྱིན་པའི་བདག་པོའོ། །བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་དང ། དགའ་བ་དང ། བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་སོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། ། བདག་ནི་འདོད་པ་ཆུང་བ། ཆོག་ཤེས་པ། རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལ་དགའ་བའོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་སྦྱིན་གནས་སྨྲ་བ། བདག་ནི་དགོན་པ་དང ། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པའོ་སྙམ་དུ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པའོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་བདེན་པར་སྨྲ་བའོ། །ཡང་དག་པར་སྨྲ་བའོ། །ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་དེ་ལྟར་བྱེད་པའོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ལ། །བདུད་བཞི་དང ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བཟོད་པ་ཉམས་སུ་བླང་ངོ་སྙམ་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །བདག་གིས་
311a
༄#། །བྱང་ཆུབ་རྟོགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐར་བར་བྱས་ནས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་སྙམ་དུ་གང་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཇི་ཙམ་དུ་ཡིད་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང ། སེམས་མཐོ་བ་དང ། དམའ་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བཏགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལས་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་མེད། སེམས་ཀྱི་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མེད་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱང་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའོ། །དེ་བདག་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། བདག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། བདག་ནི་གནས་མེད་པར་ཤེས་ཏེ་གང་བདག་གནས་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ལའང་ཡིད་མེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད། སེམས་མེད། དེ་དེ་ལྟར་སེམས་
311b
ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅེ་ན། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །གཟུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང ། མིང་དང ། གཟུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན། དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན། སྦྱིན་པའི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་མ་དང ། དམིགས་པ་མེད་པ་འབྱུང་
312a
༄#། །བ་དེ་ཙམ་དུ་ཆོས་མ་ཡིན། འདུལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་ཞིང་འཇུག་པ་དང ། མི་འཇུག་པ་དང ། སྨོན་པ་དང།་མཚན་མ་དང ། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་རྣམས་མཚན་མ་མེད་པ་དང ། དམིགས་པ་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་མཚན་མ་དང ། དམིགས་པ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །གང་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱེད་ལ། གང་ཟད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱའོ།། །།འཕགས་པ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པ། བམ་པོ་གསུམ་པ་སྟེ་ཐ་མ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་པོ། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང ། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང ། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཉེ་
312b
པར་ལེན་ཅིང་སྟོན་པའོ། །དེ་ལ་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། ཚིག་འབྲུ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་དོན་ཉིད་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་དང ། བརྗེད་ངས་པ་མེད་ཅིང་ཚིག་འབྲུ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དང ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའི་སྒྲ་ལས་དབེན་པ་ཉིད་དང ། དེ་ནི་དོན་ཅེས་བྱའོ། །ཚིག་འབྲུ་གསལ་བའི་དོན་ལ་ནི་བརྟེན་པར་མི་བྱའོ། །གང་ཚིག་འབྲུ་མཉམ་པ་དེ་ནི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཆོས་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་རྟོན་ཏེ། ཆོས་ལ་རྟོན་པ་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྣང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དུ་བརྗོད་པ་ལས་དབེན་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཐ་དད་པ་དང ། ཆོས་ཐ་དད་པར་ཡང་འཚལ་ལ།་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་
313a
༄#། །པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བརྗོད་པ་གང་གིས་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པ་དེ་བྲག་ཅའི་སྒྲ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་གོ་།ཆོས་གང་དག་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པར་ཤེས་ལ་ཤེས་པ་དང་ཐ་སྙད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ། དེ་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ལྷའི་གདགས་པ་ཤེས་པ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མིའམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང ། མི་མ་ཡིན་པའི་གདགས་པ་ཤེས་པ་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་གདགས་པ་ཤེས་པ་དང ། ཚིག་གཅིག་དང ། གཉིས་དང ། ཚིག་མང་པོ་རྣམས་དང ། མདོར་བསྡུས་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་དང ། སྤྲོས་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་དང ། སྐྱེས་པ་དང ། བུད་མེད་དང ། མ་ནིང་གི་ཚིག་བླ་དྭགས་དང ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཤེས་པ་དང ། ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟར་གདགས་པར་བྱ་བ་དང ། གདགས་པ་གང་གི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གདགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཤིང་འདོགས་སོ། །རང་གི་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་གཞན་གྱི་ངེས་པའི་ཚིག་འཁྲུག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཅིང་རློམ་སེམས་སུའང་མི་བྱེད་
313b
དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་གདགས་པ་གང་གིས་ཆོས་གང་གདགས་པའི་ཆོས་དེ་གདགས་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། གང་གིས་གདགས་པའི་གདགས་པ་དེའང་ཆོས་དེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་འདི་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱའོ། །དེས་པའི་ཚིག་གི་སྒྲ་འདི་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ངེས་པའི་ཚིག་འདི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གདགས་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་རྟོགས་པར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་མི་རྟོགས་སོ། །གང་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྟོགས་པ་དེའི་གདགས་པ་དང ། བཤད་པ་དེ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་བ་དང ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་བ་དང ། མིང་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་བའོ། །ཇི་ལྟར་སོ་སོར་སྣང་ཞེ་ན། གསལ་བ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་སྣང ། ཆོས་སུ་སོ་སོར་སྣང ། འདུལ་བར་སོ་སོར་སྣང ། ཡང་དག་པར་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །མདོའི་སྒྲ་དབྱངས་ལ་
314a
༄#། །མོས་པ་རྣམས་ལ་མདོའི་སྒྲ་དབྱངས་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །དེ་བཞིན་དུ་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང ། ལུང་བསྟན་པ་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་དང ། གླེང་གཞི་དང ། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང ། དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་དང ། སྐྱེས་པའི་རབས་དང ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང ། རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང ། ཆོས་གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །སྔོན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་སྔོན་གྱི་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། དད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་དད་པའི་དབང་པོ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ། དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་དྲན་པའི་དབང་པོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ། ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་དབང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་དབང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་
314b
ཀྱིས་མཁྱེན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་དབང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །ཆ་མཉམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་དབང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་སྣང་ངོ ། །དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། དེ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན། གཞི་ཤེས་རབ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་དག་དང ། གཞན་
315a
༄#། །དག་ཀྱང་རྣམ་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་གང་ལགས། གཞི་གང་ལགས། ཡང་དག་པར་འདུ་བ་གང་ལགས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཐོས་པ། གཞི་ཐོས་པ། ཐོས་པར་ཡང་དག་པར་འདུ་བའོ། །ཐོས་པའི་རྩ་བ་གང་ལགས། གཞི་གང་ལགས། ཡང་དག་པར་འདུ་བ་གང་ལགས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཐོས་པའི་རྩ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན། གཞི་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན། ཡང་དག་པར་འདུ་བ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྩ་བ་གང་ལགས། གཞི་གང་ལགས། ཡང་དག་པར་འདུ་བ་གང་ལགས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྩ་བ་ནི་གུས་པ་ཡིན། གཞི་ནི་གུས་པ་ཡིན། ཡང་དག་པར་འདུ་བའང་གུས་པ་ཡིན་ནོ། །གུས་པའི་རྩ་བ་གང་ལགས། ཡང་དག་པར་འདུ་བ་གང་ལགས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། གུས་པའི་རྩ་བ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན། གཞི་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན། ཡང་དག་པར་འདུ་བའང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པའི་རྩ་བ་གང་ལགས། གཞི་གང་ལགས། ཡང་དག་པར་འདུ་བ་གང་ལགས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ལྷག་པའི་བསམ་པའི་རྩ་བ་ནི་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། གཞི་ནི་སྒྱུ་མེད་པ་
315b
ཡིན།་ཡང་དག་པར་འདུ་བའང་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་མཆིས་པའི་རྩ་བ་གང་ལགས། གཞི་གང་ལགས། ཡང་དག་པར་འདུ་བ་གང་ལགས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་སྒྱུ་མེད་པའི་རྩ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན། གཞི་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན། ཡང་དག་པར་འདུ་བའང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་གང་ལགས། གཞི་གང་ལགས། ཡང་དག་པར་འདུ་བ་གང་ལགས། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིན། གཞི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིན། ཡང་དག་པར་འདུ་བའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདིའང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ།་གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་གང་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་གཅིག་ལས་བརྩམས་ནས་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བཤད་པ་གཞན་དང ། གཞན་དག་གིས་འཆད་ཅིང་འདུག་པ་ན་ཆོས་གང་ཡང་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དེ། །དེ་འདོད་ན་ལུས་མི་སྣང་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན། སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་
316a
༄#། །ནས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱིན། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང ། སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཆོས་སྟོན་པ་སྤོབས་པར་བྱེད། དེ་ཡིད་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དཔས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་སམ། ཉི་མ་དང ། ཟླ་བ་དང ། གཟའ་དང ། སྐར་མ་ཤེས་པའམ། རྨི་ལམ་དང ། མཚན་མ་ཤེས་པའམ། རིག་བྱེད་དམ། སྔགས་སམ། རིག་སྔགས་སམ། སྒྲ་འམ། མངོན་བར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའམ། ས་གཡོ་བའམ། འགྲོ་ལྡིང་བའི་སྔགས་ཀྱི་སྦྱོར་བའམ། བྱ་རོག་གི་སྒྲའམ། རི་དྭགས་ཀྱི་ཁྱུ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟའམ། རྒྱལ་པོའི་རྟགས་དང ། མཚན་ཉིད་དང ། མཚན་མའམ། ལོ་ལེགས་པ་དང ། ལོ་ཉེས་པའི་མཚན་མའམ། གདོན་རྣམ་པར་གཙོ་བ་ཤེས་པའམ། དེ་ལས་གཞན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཟོ་ཤེས་པའམ། ལས་ཤེས་པའམ། ཡི་གེ་དང ། ལག་བརྡ་དང ། གྲངས་དང ། བརྩི་བ་དང ། རི་མོ་བྲི་བ་དང ། གླུ་དང ། གར་དང ། པི་ཝང་དང ། རྔ་དང ། འཁར་དཀྲོལ་དང ། རོལ་མོ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཚེ་རྗེས་ནས་མ་བསྟན་པར་
316b
མངོན་དུ་འགྱུར་ཞིང ། དེ་དག་ལ་དེའི་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ་།ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལའང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྟོན་ཅིང་ཐམས་ཅད་ལ་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བསྟན་བཅོས་དང ། སྔགས་དང ། རིག་སྔགས་ཀྱི་གནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལའང་མི་གནོད་པར་གནས་ཤིང ། དེ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་ཡང་མི་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཤེས་རབ་མ་ཉམས་པར་ཚངས་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་ཤིང་འདུག་ལ་སྨྲའོ། །ལྟ་བས་ཀྱང་ལྟ་བ་སྟོན་ལ། ཁ་དོག་གིས་ཀྱང་ཁ་དོག་སྟོན། སྨྲ་བས་ཀྱང་སྨྲ་བ་སྟོན། ཁ་དོག་དང ། འོད་དང ། གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁ་དོག་དང ། འོད་དང ། གཟི་བརྗིད་སྟོན་ལ་ཚངས་པ་དེ་དག་ལ་ཆགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཚངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཚུར་འོང་ཞིང་དེ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་དོ།། དེ་བཞིན་དུ་ལྷའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུའང་བདག་པོ་ཡིན་པར་སྟོན་ལ་དེ་དག་ལ་ཆགས་པའང་མེད། དགའ་བའང་མི་སྐྱེད་ཀྱི་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་ཉིད་སྐྱེད། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཉིད་སྐྱེད། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཉིད་སྐྱེད། ཉེ་བར་ཞི་བ་ཉིད་ལ་སྟོན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་རྟོན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཉིད་ལ་
317a
༄#། །རྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདིའང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་གནས་བཀོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་དག་ལས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་གྱུར་གྱི་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བདུད་དེ་རྣམས་བཏུལ་ཏེ་འདོད་པར་བྱས་ནས། ང་རྒྱལ་བཅག་སྟེ། དེ་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བཀོད་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་བྱིན་ནམ། ལེན་ཏམ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའང་རུང ། ཤེས་རབ་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངམ། གཞན་དག་ཀྱང་དེར་ཡང་དག་པར་འཛུད་དམ། ཡོངས་སུ་བསྔོའང་རུང ། ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། ། བཟོད་པ་སྒོམ་མམ། བཟོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འཛུད་དམ། བཟོད་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་བསྔོའང་རུང ། ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། མམ།་གཞན་དག་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡང་དག་པར་འཛུད་དམ། བརྩོན་འགྲུས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོའང་རུང ། ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །
317b
བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གམ། གཞན་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འཛུད་དམ། བསམ་གཏན་དེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོའང་རུང ། ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་འཛིན་ཏམ། གཞན་ལ་སྟོན་ཏམ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་ཀྱང་རུང ། ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དང ། འོང་བ་དང ། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་གོམ་པ་འདོར་ཞིང་འཇོག་པ་ན་ཤེས་རབ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བའི་སྟོབས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཕྱུག་གི་དབང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་རྗེས་སུ་འཐོབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཐོགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་ཅིང་རབ་ཏུ་འདྲལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ལ་གནས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཀྱི་བཀོད་པ་འཐོབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྗེས་སུ་
318a
༄#། །རྟོགས་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་མདའ་འཕངས་ནས་འཕེན་པའི་སྟོབས་ཇི་ཙམ་པ་དེ་སྲིད་དུ་སོང་ནས་བཙལ་མི་དགོས་པ་ཁོ་ནར་སླར་ས་ལ་ལྟུང་ངོ ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་རྣམ་པར་དག་པར་དེའང་བཙལ་མི་དགོས་པ་ཁོ་ནར་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལའང་འབབ། སྟོབས་གང་གིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་གཡོ་བར་བྱེད་དེ། བདུད་ཀྱི་སྡེ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཕམ་པར་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་ཀུན་ཏུ་སྟོན། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་སྟོབས་གང་དག་གིས་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་རྫི་བའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་དག་ཀྱང་འཐོབ་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། ཤེས་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་གྲག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཐོས་ན་དགའ་བར་གྱུར་པ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ལྷག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་
318b
དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་ལན་ཐོབ་པས་དགའ་མགུ་རངས། ཡིད་བདེ་རབ་ཏུ་དགའ། ཚིམ་ཞིང་ཡི་རངས་པར་གྱུར་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་མིག་མི་འཛུམ་པར་ལྟ་ཞིང་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པར་གྱུར་ཅིག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་ལྷ་དང ། མིའི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་དྲི་ཞིམ་པ་ཁ་དོག་རྣམ་པ་དུ་མ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་མེ་ཏོག་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང ། འཁོར་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ཏུ་གཏོར་ཏོ། །མེ་ཏོག་དེ་དག་གཏོར་མ་ཐག་ཏུ་གང་དག་གི་ལུས་ལ་ཕོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་འདྲ་བ་ལ་མཚན་དང ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་བརྒྱན་པར་སྣང་ངོ ། །བར་སྣང་ལས་ཀྱང་ལྷ་འབུམ་དག་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་གང་དག་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་ལ་མོས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
319a
༄#། །དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་བསྐྱེད་དུ་ལགས་ན་ཆོས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདི་དག་འདི་ལྟར་ཐོས་པར་ག་ལ་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །བྱིན་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ངས་མངོན་པར་དྲན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདུན་ཅུ་པ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་གཟི་བརྗིད་རྒྱ་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་བཞི་པོ་འདི་ཁོ་ན་དག་སྟོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ། དེས་དེ་ལ་ཞུས་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
319b
དཔའ་བརྒྱད་སྟོང་གིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གིས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་དག་དེས་ཐོས་ཏེ། ཐོས་ནས་བཟུང་ངོ ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལས་ངས་བཟོད་པ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལྟ་བས་ན་ད་ལྟར་ཡང་རུང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀྱང་རུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་ཅིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་འཛིན་པ་དང ། འཆང་བ་དང ། ཀློག་པ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང ། གཞན་ལའང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དེ་དག་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་ལྷ་དང ། མི་སྲོག་ཆགས་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང ། ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་གིས་ཆར་ཆེན་པོ་མངོན་པར་ཕབ། སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་དཀྲོལ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སིལ་སྙན་དེ་དག་ལས་ཀྱང་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་
320a
༄#། །གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་མོས་ཤིང་འཛིན་པར་བྱེད། འཆང་བར་བྱེད། ཀློག་པར་བྱེད། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད། གཞན་ལའང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་མོས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དབང་པོ་རྣོ་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མོས་པ། ཤེས་རབ་སྤྱོད་པ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ། སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་ཕྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྟོབས་བཅུ་དང ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་གང་དག་མངའ་བ་དེ་དག་ལྟ་བུ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལའང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་བཅུ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱང་མཆིས་ལགས་སམ།་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་ཤིང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བཟོད་པ་ཐོང་
320b
པ་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་ཤིང་ས་དགུ་ལ་འཕར་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐབས་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡོད་དེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ།་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ། ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པའི་སྟོབས་དང།་བྱམས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་སྟོབས་དང ། རྙེད་པ་དང ། བཀུར་སྟི་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དོན་དུ་མི་གཉེར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་འདྲེས་པ་ལ་མི་ལྟ་བས་སྙིང་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྟོབས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དད་པ་སྐྱེད་ཅིང་དེ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་མ་ཞུམ་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྟོབས་དང ། དྲན་པ་དང ། ཤེས་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ཅིང་སྤྱོད་ལམ་མ་འཁྲུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ལ་གནས་པའི་སྟོབས་དང ། མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་ཤིང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པས་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བ་དང ། རྟག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་
321a
༄#། །དང ། སྤྲོས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྟོབས་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང ། འཁོར་བ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ཞིང ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་བསགས་པས་ངོམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་མོས་ཏེ། འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་སྟོབས་དང ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པས་བདག་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང ། གསོ་བ་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་སྟོབས་དང ། སྟོང་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་ཅིང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་ལྟ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་པ་ལ་མི་རེག་པས་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་སྟོབས་དང ། ཆོས་ཟབ་མོ་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པའི་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་སྤྱོད་པ་ལ་ལྟ་བ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྟོབས་དང ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་དག་གོ་།རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
321b
དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པས་གཟུངས་ཐོབ་སྟེ། བརྗེད་པ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འཁོར་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང ། སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང ། སྤོངས་པ་བར་ཆད་མེད་པ་དང ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འཁོར་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང ། གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྨན་སྦྱོར་བ་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང ། ཇི་ལྟར་སོ་སོར་འོས་པར་ཆོས་འཆང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འཁོར་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང ། དེ་འཁོར་གྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་ཤར་དང ། ལྷོ་དང ། ནུབ་དང ། བྱང་གི་ཕྱོགས་རྣམས་ནས་འོངས་ཤིང་བདག་ལ་དྲི་བ་མི་འདྲི་གྲང ། བདག་གིས་ནི་དེ་བསྟན་མི་ནུས་སོ། །སྙམ་པའི་མཚན་མའང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདྲི་བའི་སྐབས་ཀྱང་འབྱེད་དེ། དྲི་བ་ཇི་སྐད་དྲིས་པའི་ལན་ཀྱང་འདེབས་ཤིང་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་ལ། ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞིང ། འཇིགས་པ་མེད་པར་ཡང་འཁོར་རྣམས་ལ་
322a
༄#། །ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་པོ་དག་གོ་།རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ།་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་བསྟན་པའི་སྦྱིན་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་སུས་ཀྱང་བསྐུལ་མི་དགོས་ཀྱི། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་སེམས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བདུད་རང་གི་གཟུགས་ཀྱིས་འོངས་ནས་དེ་ལ། འདི་སྐད་དུ། ཁྱོད་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེའོ། །ཞེས་ཟེར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སེར་སྣ་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་མེད་ཀྱི། དེ་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་སེམས་འཇུག་ཅིང ། དེ་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་འགྱེད་པ་ཉིད་ལ་སེམས་འཇུག་ལ། དེའི་སྦྱིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་ཞིང ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང་པོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་བསྟན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་བ་ནའང་སུ་ལས་ཀྱང་བསླབ་པ་དང ། སོ་
322b
སོར་ཐར་པར་མི་ནོད་ལ། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་ཀྱང་བསྡམས་པ་ཡིན། བསླབ་པ་ལ་དགའ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ན་གནས་པས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་བཅས་པའི་བསླབ་པ་སྲུང་ལ། མངོན་པར་བྱུང་ནས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བཅས་པའི་སོ་སོར་ཐར་པ་ལ་བསྟན་མི་དགོས་སློབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མ་འདྲེས་པའོ། །སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་དེ་བསླབ་པའི་གཞི་མི་གཏོང་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གཞོལ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་གཉིས་པའོ། །དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱད་བཀག་ཅིང་སྤྱོས་ལ། ཡན་ལག་དང ། ཉིང་ལག་རྣམས་ཀྱང་བཅད། རབ་ཏུ་དབུལ་བ་དང ། གདོལ་བ་དང ། རིགས་ངན་པ་དང ། སྨྱིག་མ་མཁན་དག་གིས་སྤྱོས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་མི་འཁྲུག་གི་།དེ་དག་ལ་བྱམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་ལ། སླར་ལན་གླན་པ་ནུས་ཤིང་མཐུ་ཡོད་ཀྱང ། ལན་མི་ལོན་པར་ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ན་རྟོན་ཅིང ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་བགོས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་གསུམ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རབ་ཏུ་ཉམ་ཐག་པས་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་མི་
323a
༄#། །གཏོང་ཞིང ། ནམ་ཡང་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་གང་གི་ཚེ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པ་སྡུག་བསྔལ་བར་མཐོང་བའང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེ་ལ་སེམས་མི་འཇུག་།གང་གི་ཚེ་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པ་སྡུག་བསྔལ་བར་མཐོང་ཡང་དེ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེ་ལ་སེམས་མི་འཇུག་།གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མཐོང་སྟེ། བདག་ཀྱང་མི་ནུས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དེའི་ཚེ། ཡང་དེ་སེམས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་གྱི། བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་འདི་འདྲ་བའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་བརྩོན་འགྲུས་སྐྱེད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཞི་པའོ། །གང་གི་ཚེ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའམ ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ནམ། བདུད་དབང་སྒྱུར་བར་གྱུར་པ་དེ་ན། དེ་ལྷའི་བུ་མོ་མང་པོས་བསྐོར་ཅིང ། ལྷའི་སིལ་སྙན་དང ། གང་དང ། གླུ་བླངས་པས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་
323b
བ་\?\་བསམ་གཏན་ཉིད་མངོན་དུ་འགྱུར། ཚད་མེད་པ་རྣམས་མངོན་དུ་འགྱུར། དེའི་སེམས་དབེན་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། དེའི་སེམས་འདུ་འཛི་དག་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། དེ་འཁོར་བས་ཆེར་འཇིགས་པར་འགྱུར། དེ་འདོད་པ་ལའང་མི་སྡུག་པའི་འདུ་ཤེས་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་གཤེད་པོར་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཁམས་རྣམས་ལ་དུག་གདུག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་གྲོང་སྟོང་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། བདག་གི་གཡོག་འཁོར་དེ་ལ་བདུད་ཀྱི་གཡོག་འཁོར་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང ། དེ་བུད་མེད་ཀྱི་འཁོར་དེ་ལ་དུར་ཁྲོད་དུ་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ཆོས་ཀྱི་གཡོག་འཁོར་ཉིད་འདོད་ཅིང ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་འདོད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐར་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སིལ་སྙན་དང ། རྒྱུད་ཅན་དང ། གླུའི་སྒྲ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་གི་སྒྲ་བྱུང་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་བདུད་སྒྲ་དེ་མེད་པར་བྱེད་ན། ཡང་དེའི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་མཐུས་ནམ་མཁའ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་སྒྲ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་སྒྲ་འབྱུང་ཏེ། དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱལ་སྲིད་དེ་དང ། དབང་ཕྱུག་དེ་བོར་ནས་ནགས་ཚལ་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་
324a
༄#། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལྔ་པའོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར། དེ་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། བག་ལ་ཉལ་དང ། ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའང་མ་ཡིན། དོན་དམ་ཆོས་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྨི་ལམ་ནའང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང ། གཞན་དུ་ལྟ་བ་མི་འབྱུང ། དེ་ལ་བག་ལ་ཉལ་དང ། ལྟ་བ་དང ། ཀུན་ཏུ་དཀྲིས་ཏེ་འདུག་པ་ཐམས་ཅད་མེད་ཅིང་འགྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། དེ་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་འགྱོད་པ་གང་གིས་བསྒྲིབས་ན་ཆོས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའི་འགྱོད་པ་སྐྱེད་མི་ནུས། དེ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་འདས་ཀྱང་དེ་འགྱོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དྲུག་པའོ། །དེའི་ཚེ་བརྗེས་ནས་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ལུས་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ཡིན། ལག་པའམ། བོང་བའམ། དབྱིག་པའམ། མཚོན་གྱིས་སེམས་ཅན་གང་ལའང་གནོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་མཚོན་དང།་དབྱིག་པ་བོར་བ་ཡིན། བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཆོ་ག་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཐ་ན་རྩཝ་སྦར་གང་ཙམ་ཡང་གཞན་དག་གིས་མ་བྱིན་པར་མི་ལེན། ས་གཞི་རིན་པོ་ཆེས་
324b
གང་བ་ལའང་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་དེ། ཤིན་ཏུ་ཉམ་ཐག་ཅིང་འཆི་བར་འགྱུར་བ་དང ། གོས་ངན་ཅིང་རྙིངས་ནའང་གཞར་ཡང་འཚོ་བ་མི་མཐུན་པས་འཚོ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། དེ་ཐ་ན་རྨི་ལམ་ནའང་འདོད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མི་སྤྱོད་དེ་འདོད་པ་དང ། འཐབ་མོ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡིན། འདོད་པའི་ཕྱིར་ལས་མི་མཐུན་པ་མི་སྤྱོད་དེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མ་འདྲེས་པའོ། །དེ་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བདུན་པའོ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་ཡིན། བདག་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། མི་དང ། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་མི་སླུ་བ་ཡིན། ཕྲ་མའི་ཚིག་མེད་ཅིང་འཁོར་མི་ཕྱེད་པ་ཡིན། བདག་གི་འཁོར་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་ཤིང་ཚིག་རྩུབ་པོ་མེད་པ་ཡིན། དགའ་བར་སྨྲ་བ་ཡིན། འཇམ་པོར་སྨྲ་བ་ཡིན། ཚིག་མི་བརླང་བ་ཡིན། ཚིག་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན། རིགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། ཚིག་ཉུང་བ་ཡིན། གསོང་པོར་སྨྲ་བ་ཡིན། བཞིན་འཛུམ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཚིག་མི་གསལ་བ་དང ། གཏུམ་པ་དང ། བརླང་བ་དང ། རྩུབ་པ་དང ། འཇིག་པར་བྱེད་པ་
325a
༄#། །དང ། ཕ་རོལ་པོ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་པའི་ཚིག་དེ་དག་མི་སྨྲ། ཚིག་ཀྱལ་པར་མི་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་མེད་པ་ལ་ནི་མེད་ཅེས་སྨྲ། གང་ཡོད་པ་ལ་ནི་ཡོད་ཅེས་སྨྲ་སྟེ། དེ་ཚིག་གང་བསམ་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེས་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་འདི་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། ཚིག་སྨྲས་པ་གང་གིས་མ་དད་པ་རྣམས་དད་པར་འགྱུར། དད་པ་རྣམས་ཀྱང་གོང་དུ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་སྨྲ་བའི་ཚིག་འཐོབ་པར་འགྱུར། ལྷག་པའི་བསམ་པ་མ་འདྲེས་པ་དེས་ཀྱང་བདེན་པའི་ཚིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཚིག་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྨྲ་བ་གང་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བརྒྱད་པའོ། །དེ་དག་གི་སེམས་ལ་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ ། བ་རྣབ་སེམས་མེད་ཅིང་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་མེད་པ་ཡིན། ཡང་དག་པར་བལྟ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་དེ་ལས་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་སེམས་ཀྱི་གྱ་གྱུ་ཐམས་ཅད་དང ། སེམས་ཀྱི་གཡོ་ཐམས་ཅད་དང ། སེམས་ཀྱི་དམུ་རྒོད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང ། བྱམས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་སེམས་
325b
ཀྱིས་ཉིན་མཚན་འདས་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དགུ་པའོ། །དེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་བཅོས་དང ། གསང་སྔགས་དང།་རིགས་སྔགས་དང ། སྨན་དང ། རྩིས་ཤེས་པ་དང ། ཡི་གེ་དང ། ལག་རྩིས་དང ། གྲངས་དང ། རྩིས་རྣམས་མ་ཐོས་ཤིང་སློབ་དཔོན་མེད་པར་ཡང་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བསྟན་བཅོས་དང་བཟོ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་ཤིང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་ལ་གཞན་གྱི་ངོར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་གྱི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཅི་ཞིག་འཆང ། བདག་ཅག་གིས་མཉན་ཏེ་བསླབ་པོ་སྙམ་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་པའོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང ། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་གསོ་བ་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་རྙེད་པ་དང ། བཀུར་སྟི་དང ། གྲགས་པ་ལ་མི་རེ་བར་སྦྱོར་ཞིང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང ། འཇིག་རྟེན་པའི་གསོ་བ་སྦྱོར་བ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་གིས་ནམ་ཞིག་ན་ཁམས་མི་མཐུན་པའི་ནད་འདི་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐར་བར་བྱ་ཞིག་གུ་།ཐར་བར་བྱས་ནས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཤིན་ཏུ་སྤང་ཞིང ། སྡུག་
326a
༄#། །བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ། །སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དྲན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་གཅིག་པའོ། །དེ་སྨོན་ལམ་མ་བཏབ་ཅིང ། རེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དང ། ཚངས་པ་ཉིད་དང ། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་མངོན་པར་འགྲུབ་ཅིང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དང ། ཚངས་པ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེའི་དེ་དག་བསྒྲིམ་མི་དགོས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཟུགས་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མི་སྤྱོད། ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། རྒྱལ་སྲིད་འདོད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། གཡོག་འཁོར་འདོད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན ། གྲགས་པ་དང ། བརྗོད་པ་དང ། སྒྲ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའང་མ་ཡིན་ལ། དེའི་དེ་དག་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་བཙལ་མི་དགོས་པ་དང ། རེ་བ་མེད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་གཉིས་པའོ། །དེ་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ལ་གནས་པ་ནའང་གང་
326b
སྔོན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་ལྷ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ནས་དྲན་པར་བྱེད། སྐུལ་མ་འདེབས་ཏེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་སྟོན་ཏོ། །འདི་ནི་བྱ་བ་ཡིན། འདི་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན། ལས་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར། འདི་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ལྟར་གནས་ན་དབང་པོ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ལྷ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལ་སྐུལ་ལ། དེའང་རང་བཞིན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལས་མི་གཡོ་སྟེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་གསུམ་པའོ། །ཇི་ཙམ་དུ་ཁྲོས་ཤིང་རབ་ཏུ་སྡང་བ་དང ། ཐ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གནོད་སེམས་མང་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྲུན་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་ལ་ལུས་དང ། ངག་དང ། ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་པར་བྱ་མི་ནུས་ཏེ། ཁྲོས་ཤིང་ཐ་བ་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གནོད་སེམས་མང་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་དེ་ལ་ལོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་ལོག་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་སླར་དེ་དག་ཆོས་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་དད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ལོག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བར་ཡང་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་
327a
༄#། །སེམས་ཅན་གང་དག་ལུས་སམ། ངག་གམ། ཡིད་ཀྱིས་བདག་ལ་ལོག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གཞི་དེས་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དེའི་སེམས་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་བཞི་པའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་མ་དད་པར་འཇུངས་པ། ལོག་པར་ལྟ་བ། ལས་ལ་མི་ལྟ་བ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རྟོན་པ། སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ། དགེ་སྦྱོང་དང ། བྲམ་ཟེ་གཞན་དག་ལ་མ་དད་ཅིང་མ་གུས་ལ། བསྟི་སྟང་མི་བྱེད། ཞེས་མི་བྱེད། རི་མོ་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་མཐོང་བ་དང ། སྤྱོད་ལམ་མཐོང་བའམ། ཐོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དད་ཅིང་གུས་པར་འགྱུར། བསྟི་སྟང་བྱེད། ཞེས་བྱེད། རི་མོ་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་ལྔ་པའོ། །ལྷའམ། ཀླུ་འམ། གནོད་སྦྱིན་ནམ། དྲི་ཟའམ། དྲང་སྲོང་རྣམས་སམ། ཚངས་པའམ། བདག་ཅག་ཉིད་སྟོན་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་
327b
འཇིག་རྟེན་ན་སྟོན་པར་གྲགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ནང་ན་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་གྲགས་པར་འགྱུར་ལྷའམ། ཀླུའམ། གནོད་སྦྱིན་ནམ། དྲི་ཟའམ། དྲང་སྲོང་ངམ། ཚངས་པར་སྟོན་པ་འདུ་ཤེས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་འདུད། རབ་ཏུ་འདུད། དེ་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད། བསྙེན་བཀུར་བྱེད། དེ་དག་སྔོན་བདག་གི་སྟོན་པ་དེ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མཐོང་ནས་ཚུར་འོང ། གུས་པར་བྱེད། འདི་ཉིད་གཙོ་བོ། འདི་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ནོ། །སྙམ་ནས་དད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་དྲུག་པའོ། །ཁྱིམ་མམ། གྲོང་ཁྱེར་གང་ན་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་འཕེལ་ཞིང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་ལ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེར་དེ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དེར་ཡང་དག་པར་སོང་ཞིང་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཕ་མ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་ལམ། ལྗོངས་གང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སྐྱེས་པ་དེར་སྟོན་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། རྗེད་ཅིང་མཆོད་པ་འགྱུར་རོ། །ལྗོངས་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་དེ་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་
328a
༄#། །དག་ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་ལྷ་དང ། མི་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་བདུན་པའོ། །དེ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་ཞིང ། བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་གླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་པའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ།་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་སྩལ་ཅིང་སྣང་བ་ཚད་མ་མཆིས་པ་མཛད་པ་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་རྣ་ལམ་དུ་གྲགས་པ་དེས་ཕྱིས་གཞན་ཐོས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་དད་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་མི་
328b
འགྱུར་ལགས་སོ། །གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་འཛིན་པ་དང ། འཆང་བ་དང ། ཀློག་པ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཟུང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཟུང་ནས་ཀྱང་གཞན་དག་ལ་འཆད་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིས་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཚུལ་བཞིན་སྦྱོར་བ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །གང་འདི་ལ་བཟོད་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ལགས་སོ། །གང་འདི་ལ་ནན་ཏན་བགྱིད་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནན་ཏན་བགྱིད་པ་ལགས་པར་བལྟ་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་མ་བྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་པ་ལགས་པ་བལྟ་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། ཁྱོད་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་ཏེ། གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་མ་བྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། སྔོན་བྱུང་བ་ལས་འདས་པའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་ཕ་རོལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་
329a
༄#། །གདུང་པའི་ཡང་ཕ་རོལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐར་རྒྱལ་གྱིའང་ཕ་རོལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱལ་གྱིའང་ཕ་རོལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་སྩལ་གྱི་འང་ཕ་རོལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ། རིག་པ་དང ། ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ། བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང ། མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་རྒྱལ་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་འབྱོར་བ་དང ། རྒྱས་པ་དང ། བདེ་བ་དང ། ལོ་ལེགས་པ་དང ། ཉམས་དགའ་བ་དང ། ལྷ་དང ། མི་རྣམས་ཀྱིས་གང་བར་གྱུར་ཅིང ། ལག་མཐིལ་བཞིན་དུ་མཉམ་པ། བེ་ཌཱུརྱ་དག་ལ་ཛམྦུའི་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་པདྨས་སྤྲས་པ། གོས་།ཀ་ཙ་ལིནྡི་ཀ་ལྟར་རེག་ན་འཇམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་མི་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་དང ། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་གྱུར་ཏེ། བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡིད་ལ་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་ངོ ། །མི་དེ་དག་གི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་དང ། དབྱིབས་དང ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང ། གཞལ་མེད་ཁང་དག་ཀྱང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དང་བྱེ་བྲག་
329b
མེད་པར་གྱུར་ཏེ། མིང་དུ་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཐ་དད་དུ་ཟད་དོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་མ་གཏོགས་པ་རྒྱལ་པོ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཆོས་ཀྱི་འདུན་སར་འདུག་ནས་ཆོས་ཁོ་ན་སྟོན་གྱི། ཆོས་མ་ཡིན་པ་མི་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དེའང་ཆོས་ཀྱི་སྟན་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ནས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་མདུན་དང ། རྒྱབ་ན་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང ། གཡས་གཡོན་ནའང་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གང་པར་འཁོད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྒྲས་མངོན་པར་ཁྱབ་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའང་ལྷ་དང ། མི་དེ་རྣམས་ཀྱིས། འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པའི་མཆོད་པས་མཆོད། རྗེད། བསྟི་སྟང་བྱས། བླ་མར་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ན་སེམས་ཅན་དམན་པ་ལ་མོས་པ་གང་ཡང་མེད་ཀྱི། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མོས་བ་ཤ་སྟག་གོ་།དེ་ན་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་
330a
༄#། །ཀྱི་མིང་ཡང་མི་གྲག་ན་འཇུག་པ་དང ། སྤྱོད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་གཡོག་འཁོར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་པའི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ན་བུད་མེད་དུ་གདགས་པའང་མེད། འཁྲིག་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པའི་སྒྲའང་མེད་དེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་པདྨ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀླུང་དུ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་དང ། མི་དེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བས་མགུ་བས་དགའ་བ་དང ། ཆོས་ཉན་པའི་དགའ་བ་དང ། ཆོས་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་འབྱེད་པའི་དགའ་བ་དང ། དགའ་བ་གསུམ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་དང ། མི་དེ་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། ཕན་ཚུན་ཆོས་བགྲོ་བ་ལ་བརྩོན་ནོ། །ལྷ་དང ། མི་རྣམས་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ཤི་འཕོས་ནའང་གང་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་བསམ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དེ་ནི་འཆི་འཕོ་བ་དེ་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་ཙམ་དུ་བར་སྣང་ལ་འཕགས་ནས། ཀྱེ་གྲོགས་པོ་དག་།བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་འཆི་འཕོའོ་ཞེས་འཆི་འཕོ་བའི་སྒྲ་འབྱིན་ཏོ། །སྒྲ་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དུ་མ་ཞིག་འདུས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་
330b
དེ་ལ་གང་འཆི་འཕོ་བ་དང ། གང་སྐྱེ་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་དེ་སྐད་ཀྱང་སྨྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། གྲོགས་པོ་དག། ཆོས་གང་ཡང་འྮི་བ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཆི་བ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །གཟུགས་མི་འཆི། མི་སྐྱེའོ། །ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཆི། མི་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པར་བདག་གམ། སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། གང་ཟག་གམ། ཤེད་ལས་སྐྱེད་སམ། ཤེད་བུའམ། འཆི་བའམ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པའི་འཆི་བའམ། སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་མངོན་དུ་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའི་མཐའ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཐའ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་མཛད་དེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ནས་འབྱུང་བ་མེད་པའི་མཐའི་བར་དུ་འཆི་བ་དང ། སྐྱེ་བའང་མེད་དོ། །གང་འཆི་འཕོ་བ་ལ་འཆི་འཕོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེའི་
331a
༄#། །རྐྱེན་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པའོ། །གང་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའང་རྐྱེན་རྣམས་ཚོགས་པ་སྟེ། རྐྱེན་རྣམས་ལ་འཆི་འཕོ་འམ། སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་དེར་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་དེ་ལྟ་བུ་བྱས་ཏེ་ཤི་འཕོས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་ཐལ་བའམ། དུ་བ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། འཆི་འཕོས་\?\་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་དུ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དུ་སོང་ངོ ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་གོས་དུར་སྨྲིག་མི་གྱོན་གྱི། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྷའི་གོས་གཙང་མ་རྣམས་གྱོན་ནོ། །དེར་བསླབ་པ་བཅའ་བའང་མེད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅང་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བཟོད་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་ལ་གཏམ་རྒྱས་པར་བྱའང་མི་དགོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཟུར་ཙམ་གྱིས་གོ་ཞིང་དབང་པོ་རྣོབ་ཤ་སྟག་གོ་།གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ལྷ་དང ། མི་ཇི་སྙེད་འཁོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཤད་པ་དེ་ཀུན་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བཟོད་པ་ཐོབ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གཟུངས། ཁ་གཅིག་གིས་ནི་སྤོབས་པ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་བོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་མཚན་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུར་གྲགས་
331b
པར་གྱུར་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེ་ལྟར་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མདུན་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་རྒྱས་པར་འཆད་དོ། །དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་འོད་ཅེས་བྱ་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གྴྒེས་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལུང་ཡང་མ་བསྟན་པ་དང ། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ལུང་བསྟན་པ་དེ་དག་སྤྱོད་ལམ་མམ། སྤྱོད་པའམ། ནན་ཏན་ནམ། དྲན་པ་འམ། བློ་གྲོས་སྨ། རྟོགས་པའམ། ཤེས་རབ་བམ། མངོན་པར་ཤེས་པའམ། གཟུངས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས་བདག་ལས་ལྷག་པའམ། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མེད་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་དེ་དང་གི་ལུན་བསྟན་ལ་བདག་ལུང་མ་བསྟན་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཐུགས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་སེམས་མཁྱེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། །རིགས་ཀྱི་བུ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ཞིག་འགྱུར་སྟེ། དེ་ཁྱོད་ལ་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་
332a
༄#། །སེམས་དཔའ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་འོད་ཀྱིས་ཚིག་དེ་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་མགུ་བར་གྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ནས། གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གངྔཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཅིག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་དེ་འབྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་བདག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཤོབ་བོ་མི་གསུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ། བདེན་པར་གསུངས་པའོ། །ཞེས་ཚིག་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་འོད་ཅེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ན་དེ་ལྟར་མི་ལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་འོད་ཅེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། དེའི་ཚུ་རོལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ངས་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་བཟུང་ངོ་།སྣང་བའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཐོབ་བོ། །དེའི་ཚུ་རོལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་བཟུང་ངོ ། །སྣང་
332b
ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཐོབ་བོ། །དེའི་ཚུ་རོལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐར་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་མཉེས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་སོ། ། ཐོས་ནས་ཀྱང་བཟུང་ངོ ། །རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཐོབ་བོ། །དེའི་ཚུ་རོལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་གདུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་མཉེས་པར་བྱས་ནས། དེ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ཏེ། ཐོས་ནས་ཀྱང་བཟུང་ངོ ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །དེའི་ཚུ་རོལ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་མཉེས་པར་བྱས་ནས། དེ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། ཤེས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་སུ་མདུ་བྱས་སོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ། རྣམ་གྲངས་དེས་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟའམ། ལྡན་འདས་པའི་འོག་ཏུ་འང་རུང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་སུ་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པ་དང ། འཆང་བ་དང ། ཀློག་པ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང ། གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་ཚྟོན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
333a
༄#། །པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར། ཐོབ་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྗེས་སུ་སྐོར་བར་འགྱུར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་གིས་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའང་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་དང ། ཀླུ་འབུམ་དག་ཀྱང་གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སྤྱོད་པ་དེ་ནས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་མ་ཡིན་ན་གང་དག་གིས་བཟུངས་ནས་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས །
333b
ཆོས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུངས་ཤིག ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འཕགས་པ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པྲཛྙཱ་ཝརྨ་དང ། ཞུས་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།