rKTs


H237

(e-text produced by ACIP)

see text in transliteration
412a
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བྷ་ག་ཝཱ་ན་ཨུཥྞི་ཥ་མ་ཧཱ། བོད་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་
412b
གཤེགས་པའི་གསང་བ་སྒྲུབ་པའི་དོན་མངོན་པར་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་མདོ་ལེའུ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་པ་ལས། ལེའུ་བཅུ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསེར་བཙོ་མའི་རི་ལྟ་བུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གདན་སེངྒེའི་ཁྲི་ལས་སླར་ནུར་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་རྟེན་དྲངས་ཏེ། དེ་ལ་སྐུ་བརྟེན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ལ་སོགས་པ་སློབ་པ་དང ། མི་སློབ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཚོར་བ་དམ་པ་བླང་བར་བྱའོ། །ངས་ད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་བཤད་ཟིན་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་ད་དུང་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་དོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་རྣལ་འབྱོར་ན་ཕྲ་བའི་ཡང་ཕྲ་བའི་བདུད་ཀྱི་ལས་དང ། བདུད་ཀྱི་ཁམས་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་རིག་པར་མ་ནུས་ན། སེམས་ཡང་དག་པར་སྦྱངས་པར་མི་གདགས་ཏེ། ལོག་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་བས་ཁྱེད་བར་བར་ནི། ཕུང་པོའི་བདུད་ཀྱིས། བར་བར་ནི། ལྷའི་བདུད། བར་བར་ནི། ཡི་དྭགས་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་སྐབས་རྙེད་དོ། །ནང་དུ་སེམས་ཀྱིས་མཚོར་ནས་རྐུན་པོ་ལ་བུ་ཡིན་པར་བཟུང་སྟེ། ཡང་དེའི་ནང་ནས་ཆུང་ཤས་ཙམ་གྱི་ཐོབ་པ་ལ་གྲུབ་སྟེ་ཆོག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི།
413a
༄#། །བསམ་གཏན་བཞི་ལ་ཆགས་པ་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་ནི། མཚམས་མེད་པའི་དགེ་སློང་སྟེ། འཕགས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་བསམ་པས་རྫུན་བྱས་སོ། །ལྷ་ཚེ་ཟད་པའི་ཁར་ཡང་ལྟས་པ་མངོན་དུ་བྱུང་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ལའང་ཕྱི་མའི་ལུས་ལེན་ཏོ། །ཞེས་སྐུར་བ་བཏབ་ནས་མཚམས་མེད་པའི་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཁྱོད་ཉོན་ལ་ལེགས་པར་སོམས་ཏེ་ཡིད་ལ་གྱིས་ཤིག་དང ། ངས་ད་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞིབ་ཏུ་བྱེ་བྲག་དབྱེའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། དགའ་བོ་སྟན་ལས་ལངས་པ་དང ། འཁོར་གྱི་ནང་ནས་སློབ་པ་མཐུན་པ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་སྤྱི་བོས་བཏུད་དེ་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་གུས་ཤིང་དང་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེས་དགོངས་པ་ལས་སླར་ཉན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་དང ། འཁོར་ཐམས་ཅད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་།ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་དམ་པ་གསལ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་རྒྱས་པ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང ། རིགས་བཅུ་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཟག་པ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་པར་ཡང་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཞིང་ཐ་མི་དད་མོད་ཀྱི།་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དོན་ནོར་བའི་ཉེས་པ་ལས་ཐིབས་པོ་དང་སྲེད་པ་བྱུང་ཞིང་སྐྱེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་ཤིང་བྱུང་ནས་དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་རང་བཞིན་ཡོད་པར་འགྱུར་
413b
ཏེ།་ཐམས་ཅད་དུ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པ་ལས་རྫུས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་བྱུང་ངོ ། །དེ་ལྟ་བས་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་མོའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱང་མི་ཟག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི། འཁྲུལ་བའི་ཕོ་ཐེག་ཅན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་གཞུང་འཛུགས་པར་ཤེས་པར་བྱོས་ཤིག་།ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ནི། ནང་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་སེམས་ལས་སྐྱེས་སོ། །དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ལས་སྤྲིན་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་ནང་ན་འདུག་པ་བཞིན་ཏེ། ཁྱེད་ལས་འགའ་ཞིག་གིས་ཡང་དག་པ་འདི་ལ་མ་ཕྱོགས་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་སྟོང་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞི་ཞིང་བྱང་སྟེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཅིའི་ཕྱིར་གཡོ། རབ་ཏུ་གཡོ་བར་མི་འགྱུར། ཕྱོགས་བཅུའི་ཟག་པ་ཟད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ཁྱེད་བསམ་གཏན་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་དེ། སེམས་དང་ཞིང་ས་ལེ་བར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་གི་ཏིང་ངེར་འགྱུར་ན། བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཐམས་ཅད་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། སེམས་ཅན་མ་རབས་ལ་སོགས་པའི་ཁང་ཁྱིམ་ཀུན་ནི། སྙིལ། ས་ཆེན་པོ་ནི། རབ་ཏུ་གཡོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུའི་ནང་ན་གནས་པ་དང ། སྐམ་ལ་གནས་པ་དང ། ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་བ་དེ་དག་ཁྱེད་ལ་སོགས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་སྙིལ་ཞིང་གཡོ་བར་འགྱུར། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ཡི་
414a
༄#། །དྭགས་དང ། ལྷའི་བདུད་དག་ཞེ་སྡང་ཆེ་བར་གཡོ་བའང་ཡོད་དེ། ཁྱེད་བསམ་གཏན་སྒོམ་པའི་ཐད་དུ་འོངས་ནས་གནོད་པ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་མཚན་མའི་དྲི་མ་ལ་གོམས་པའི་ནང་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཚོར་བའི་སྙིང་པོར་གཏུགས་ན། དེའི་ཕྱིར་འོང་བ་རླུང་གིས་ཕོག་པ་བཞིན། ཆུ་ལ་རལ་གྲི་བཏབ་པ་ལྟར། གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར། ཕས་ཀྱིས་རྒོལ་བའི་ཆབ་རོམ་སྲ་བ་ལ་ཁྱེད་ཀྱི་དྲོད་ཀྱིས་ཆུ་ཚན་ཁོལ་བས་ཁད་ཀྱིས་ཉེ་ཞིང་མྱུར་དུ་འཇུ་བའི་ཕྱིར་བདུད་ལ་སོགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱང་རང་ཉོན་མོངས་སུ་ཟད་དེ་དོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་མགྲོན་དང་མཚུངས་ཏེ་གྲུབ་པ་དང ། བཤིག་ཅིང་གྱེས་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །ཁྱེད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་པོ་འཁྲུལ་ཏེ་མགྲོན་གྱིས་སྐབས་རྙེད་ན་དེ་ཉིད་དུ་ཚོར་བས་ཆུད་པར་བསམ་གཏན་དུ་བསྒོམས་ན་འཁྲུལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱེད་ལ་བདུད་ཀྱི་རྒོལ་བས་མི་ཐུབ་བོ། །ཕུང་པོ་བྱང་བའི་གསལ་བ་ལ་ཞུགས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཚོགས་ཀུན་སོ་སོར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྣང་བས་ནི། མུན་ནག་སེལ་ནུས་སོ། །ཉི་བར་འོངས་ཀྱང་རང་དུལ་བར་འགྱུར་ན། བསམ་གཏན་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་སྤོབས། དེ་ལྟར་ཚོར་བས་ཆུད་པར་མ་བྱས་ན་ཕུང་པོས་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བོ། ཁྱོད་ནི། བདུད་ཀྱི་བུར་འགྱུར་ཏེ། བདུད་ཀྱི་མི་ལ་
414b
སྒྲུབ་པ་བྱེད་དོ། །མ་ཐང་ག་ལྟ་བུ་མཐུ་ཆུང་ཡང་སྔགས་ཀྱི་མཐུའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇིག་པར་ནུས་སོ། །ཁྲི་ཕྲག་བརྒྱད་ཀྱི་སྤྱད་པའི་ནང་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་གཅིག་བཤིག་ཀྱང་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་མ་རྨོངས་མ་འཐོམས་ཏེ། དེ་ནི། བསོད་ནམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེའི་ལུས་མ་འཁྱམས་སོ། །དཔེར་ན། བློན་པོ་ཆེན་པོའི་ཁང་ཁྱིམ་སྐད་ཅིག་སོ་སོར་བགོས་ཏེ་ཁྱེད་ལ་མེད་ན། སྐྱབས་བྱེད་མི་ནུས་པ་དང་འདྲའོ། །དགའ་བོ། ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་།ཁྱེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་རྣལ་འབྱོར་ན་དྭངས་ཤིང་གསལ་བས་གཡོ་བ་དང ། མི་གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྐུལ་ཏེ། དྲང་བ་དང་བརྗོད་པར་རོ་གཅིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གནས་ན་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཟད་དེ། སྒྲིབ་པ་མེད་ན། དེ་ནི། མཚན་མ་དང་བྲལ་བའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ན། སྐྱེས་བུ་མིག་དང་ལྡན་པ་མུན་ནག་གི་ནང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། རང་བཞིན་གསལ་ཞིང་དྭངས་མོད་ཀྱི། ད་དུང་སེམས་ཀྱི་འོད་མ་བྱུང་བས་དེ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྒྲིབས་པའོ། །མིག་དང་ལྡན་པས་ནི། ཕྱོགས་བཅུར་ས་ལེར་སྣང་སྟེ། ཅིའང་ལུས་པ་མེད་དེ། དེའི་མིང་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་ཟད་དེ། མི་དེ་ནི། བསྐལ་བའི་སྙིགས་མ་ལས་འདས་སོ། །དོན་དེ་ལ་བརྟགས་ན། ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྩ་བ་སྲབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བོ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་
415a
༄#། །ཤིང་སྦྱངས་ན་གསལ་ཞིང་དྭངས་ཏེ། ཁམས་བཞི་མ་འཁྲུགས་པ་ལས་སེམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ལུས་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྣང་སྟེ། དེའི་མིང་ནི། དྭངས་ཤིང་གསལ་བ་མངོན་དུ་ལུད་པར་འབབ་པར་བསྒོམས་པ་ལས་ཡུད་ཙམ་ཞིག་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པར་གྱུར་བ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་མ་བསམ་ན།་དགེ་བའི་མངོན་རྟགས་སུ་ནི། རུང་གི་།དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ན། དེ་ལོག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །དགའ་བོ། ཡང་སེམས་དེ་ཉིད་སྦྱངས་ཤིང་དྭངས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ནང་དྭངས་ཤིང་གསལ་བ་ལས་ཡུད་ཙམ་ཞིག་མི་དེའི་ལུས་ཀྱི་ནང་ནས་སྲིན་གྲོལ་མ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ཡང་ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་བཞིན་ཏེ། སྨྲས་ཤིང་ཉམས་པ་ཡང་མེད་པར་མཐོང་ངོ ། །དེའི་མིང་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང ། གསལ་བའི་ལུད་པར་འབབ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ལས་གྱུར་བ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་མ་བསམ་ན། དགེ་བའི་ལྟས་སུ་ནི། རུང་གི་།དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ན། དེ་ལོག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །དགའ་བོ། ཡང་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱངས་ཤིང་དྭངས་ན། དེའི་ཚེ་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མགྲོན་དང ། སྦྱིན་བདག་ཇི་བཞིན་པ་ལ་མི་འགྱུར་བ་ལ་སྤྱོད་པས་འཛིན་པའི་ལུས་མ་
415b
གཏོགས་པར་གཞན་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལས་སེམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལས་གཅིག་ཅར་དུ་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་ཆོས་ཟབ་མོའི་དོན་འཆད་པ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་ཐོས་སོ། །དེའི་མིང་ནི། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྡང་དུབ་ལས་དགེ་བའི་རྒྱུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་མཚན་མ་ནི། ཡིན་གྱི། འཕགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ལམ་ལོག་པར་ལྟུང་ངོ ། །དགའ་བོ། ཡང་སེམས་དེ་གསལ་ཞིང་ས་ལེ་བའི་ནང་ནས་སེམས་སྐད་ཅིག་འོད་བྱུང་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུ་ཁྱབ་པར་ཛམྦུ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་གྱུར་ཏེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུར་གྱུར་ནས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷའི་འོད་བརྩེགས་པའི་ཁང་བ་ན་བཞུགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅུའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་ཅིང་ས་ཡ་ཕྲག་བརྒྱའི་ཞིང་དང་པདྨར་བཅས་པ་ལྟ་བུར་བྱུང་བར་སྣང་སྟེ། དེའི་མིང་ནི། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཆུད་ཅིང་འཇུག་པའི་ཆགས་པ་སྟེ། སེམས་སྦྱང་པའི་འོད་ལས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་དེའང་ཐང་གཅིག་ཏུ་ཟད་དེ། དགེ་བའི་མཚན་མར་ནི། རུང་གི་།འཕགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་ན། ལམ་ལོག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་སེམས་དེ་དྭངས་ཤིང་གསལ་བར་སྦྱངས་པ་ལས་དཔྱོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་
416a
༄#། །པར་བརྙས་ཤིང་བཏུལ། འདུལ་བཅིལ་ཏེ་འཕར་ནས་དེའི་ཆེ་སེམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་གྱུར་ཏེ།་བར་བར་ནི། ཁ་དོག་སྣ་བརྒྱད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཁྱབ་པར་གང་བ་ནི། སྔོན་པོ། སེར་པོ། དམར་པོ། དཀར་པོ་དག་སོ་སོ་ནས་མ་འདྲེས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དེ་ནི། བརྙས་ཤིང་བཏུལ་བཅིལ་ཏེ་འཕར་བ་ལས་གྱུར་ཏེ། དེའང་ཐང་གཅིག་ཏུ་ཟད་པས་འཕགས་པར་གྱུར་བ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་མ་བསམ་ན། དེ་དགེ་བའི་མཚན་མར་ནི། རུང་གི་།དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་བཟུང་ན། ལམ་ལོག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་སེམས་དེ་ཡུན་རིང་དུ་སྦྱངས་ཏེ་མ་འཕྲོག་ཅིང་དང་པ་ལས་སེམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་མཚན་མོའི་མུན་ནག་ནང་ནས་རྫས་སྣ་ཚོགས་མཐོང་སྟེ། ཉིན་མོ་མཐོང་བ་དང་མཚུངས་སོ། །འདི་ལྟར་མཐོང་བ་དེའི་མིང་ནི། སེམས་ཕྲ་བའི་ཡང་ཕྲ་བའི་དང་བ་ལས་གྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་མཚན་མ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ན། ལོག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་སེམས་དེ་ནམ་མཁར་རྒྱས་པར་བསྒོམས་པ་ལས་སེམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ཁམས་བཞིའང་རྩཝ་ཤིང་དང་འདྲ་བར་མཐོང་སྟེ། མེས་བསྲེགས་མཚོན་ཆས་གཏུབས་ཀྱང་མི་ཚོར་རོ། །
416b
མེའི་འོད་ཀྱིས་མཆེད་ཀྱང་ཚིག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང ། ཤ་བཅད་ནའང་ཤིང་གཞོག་པ་དང་མཚུངས་སོ། །དེའི་མིང་ནི། རྡུལ་ཕྲ་མོ་འདུས་པ་ཁམས་བཞིའི་ཕུང་པོ་མ་འདྲེས་པ་ལས་དེ་ལྟར་གྱུར་ཏེ། དེའང་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཏུ་ཟད་དེ། དགེ་བའི་མཚན་མར་ནི། རུང་གི་།འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་ན་ནི། ལག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་སེམས་དེ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བསྒྲུབས་ཏེ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མཐར་གནས་པ་ལས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་སེམས་ཀྱི་ཕྱོགས་བཅུའི་ས་ཆེན་པོ་དང ། རི་དང ། ཆུ་ཀླུང་མཐོང་སྟེ། དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གྱུར་ནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་ཞིང ། སྣོད་གང་བས་ཁྱབ་ཅིང་གང་བ་དང ། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བརྒྱན་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། ནམ་མཁའ་གང་བར་མཐོང་ངོ ། །ཡང་འོག་གི་ཕྱོགས་སུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མཐོང ། སྟེང་གི་ཕྱོགས་སུའང་ལྷའི་གནས་གཞལ་མེད་ཁང་དག་བསྒྲིབས་པ་མེད་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་སྟེ། དེའི་མིང་ནི། སྐྱོ་བ་དང་དགའ་བས་བྱིང་བའི་འདུ་ཤེས་ཟབ་ཏུ་ཞེན་པ་ཡུན་རིང་པ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ན། དགེ་བའི་མཚན་མ་ནི། ཡིན་གྱི། དེ་ལ་འཕགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་འཛིན་
417a
༄#། །ན་ནི།་ལོག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་སེམས་དེ་དང་བར་ཡུན་རིང་དུ་སྦྱངས་པ་ལས་སེམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ལ་རྒྱང་རིང་པོ་ན་ཚོང་དུས་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གཉེན་བཤེས་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བར་བར་ནི། གཏམ་ཟེར་བའི་སྒྲའང་ཐོས་ཤིང ། བར་ཆད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་ན་འདུག་པ་ལྟ་བུའང་མཐོང་ན། དེའི་མིང་ནི། སེམས་མནན་ཅིང་བཅིལ་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་ལྟས་ནི། ཡིན་གྱི། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ན། ལོག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་སེམས་དེ་དང་བར་ཡུན་རིང་དུ་སྦྱངས་པ་ལས་རྐྱེན་མེད་པར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་གི་ལུས་དང་ཆ་བྱད་བསྒྱུར་ཞིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལྟ་བུར་མཐོང་སྟེ། དེའི་མིང་ནི།་སླུ་བའི་སེམས་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་ཁོང་དུ་ཞུགས་པའོ། །བར་བར་ནི། ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་ཏེ་སེམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཞུགས་ནས་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཆོས་ཟབ་མོའི་དོན་འཆད་མཁས་ཏེ། དེ་ནི། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་མ་བསམ་ན། བདུད་ཀྱི་ལས་དེ་ཞི་ཞིང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ན། ལོག་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་ངོ ། །དགའ་བོ། དེ་རྣམས་བཅུ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྔ་ལྟས་ཡིན་ཏེ། འདི་ཀུན་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི། སྒོམ་པ་ནོར་
417b
བ་ལས་དེའི་ཕྱིར་འདི་འདྲ་བར་གྱུར་ཏེ། ཕོ་ཐེག་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོར་བསླད་པས་རང་གི་དྲོད་མ་ཟིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ཕྲད་ནས་འཁྲུལ་བར་རང་གིས་མ་ཤེས་ཏེ་བདག་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི། རྫུན་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱེད་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རྟེན་པར་གྱིས་ཤིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་པའི་ཕྱིན་མ་འོང་བའི་དུས་ལྔ་བརྒྱའི་ཐ་མ་ལ་དོན་དེ་དག་ཤོད་ཅིག་།སྟོན་ཅིག་།ལྷའི་བུས་བདུད་ཀྱི་སྐབས་མ་རྙེད་པར་གཟུགས་སུ་བཟུང་སྟེ་ཆོངས་ལ་མན་དག་བཞག་ཅིང་སྐྱབས་དང་སྲུང་བ་བྱས་ན་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་འགྲུབ་བོ། །དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། ཞི་གནས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཟད་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན། མེ་ལོང་དག་པའི་ནང་ན་གཟུགས་སྣང་བ་བཞིན་ཏེ། སྤྱད་དུ་ནུས་པ་ཐོབ་པའོ། །ལོག་པའི་སླད་མས་སེམས་ལ་ཕོག་ན། གཡོ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཡི་དྭགས་ཀྱིས་ནོན་པ་ལྟར་རྐང་ལག་དང་སྔ་མཁོ་བཞིན་ཞིང་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་མ་འཁྲུལ་ཏོ། །དེའི་མིང་ནི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོས་བསྒྲིབས་པའོ། །དེ་སྟེ་ནོན་པ་ལས་སངས་ནས་སེམས་ལུས་དང་བྲལ་ཏེ་སླར་འདོད་ལ་རྟོག་ན། འགྲོ་བ་དང་འདུག་པ་ལ་རང་དབང་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲིབ་པ་མེད་དོ། །དེའི་མིང་ནི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོར་ཟད་དེ། མི་དེ་ནི།
418a
༄#། །ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་ལས་འདས་སོ། །དོན་དེ་ལ་བརྟགས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྩ་བ་གསོག་གི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེ་དག་དེ་ལ་གནས་ཏེ་ནད་ཤིན་ཏུ་བསྒྲིབས་པ་ལས། སེམས་ལ་ནང་ནས་གསལ་བ་བྱུང་སྟེ་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་ཐོབ་ནས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་མི་ཟད་པའི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་ནས་སྦྲང་བུ་ལྕགས་ཕྱེ་ལའང་བུ་གཅིག་བ་བཞིན་བྱམས་པར་ལྟ་ཞིང ། དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་མི་ཚོར་བར་མཆི་མ་བྱུང་སྟེ། དེའི་མིང་ནི། ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་གྲགས་པ་འདི་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ།་དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་བ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚོར་བས་ཆུད་ན་ནོར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རིང་ཞིག་ནས་ཞི་ཞིང་འབྱུང་ངོ ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི། སྙིང་རྗེའི་བདུད་ཁོང་དུ་ཞུགས་ཏེ་མི་དག་མཐོང་ན་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་ཞིང་མཆི་མ་མི་འཆད་པར་འབྱུང་སྟེ། ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་ལོག་པར་གོལ་བར་ལྟུང་ངོ ། ། ཡང་དགའ་བོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་ནང་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི་བར་མཐོང ། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་བྱང་སྟེ། རྒྱལ་བའི་མཚན་མ་མངོན་སུམ་དུ་བྱུང་བ་ལས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་བསྐྱོད་དུ་མེད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་དཔའ་བརྟུན་ཅིང་མགྱོགས་པར་བརྟུན་ངས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པར་སེམས་
418b
ཏེ། ཡུད་ཙམ་ཞིག་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་འདས་པར་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེའི་མིང་ནི། ཡོན་ཏན་གྱིས་མྱུར་བའི་ལྷག་པར་ཐལ་ཆེས་པའི་ཁྱད་དུ་གསོད་པའོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི།་ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚོར་བས་ཆུད་ན་ནི། མི་འགྱུར་ཏེ། རིང་ཞིག་ནས་ཞི་ཞིང་འབྱུང་ངོ ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྨྱོན་པའི་བདུད་ཁོང་དུ་ཞུགས་ཏེ། མི་དག་མཐོང་ན་ངོམ་ཞིང་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་ནས་རློམ་སེམས་དཔེ་མེད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ནི། བླ་མར་མི་བྱེད། མི་ནི། འོག་མར་མི་རྩི་སྟེ། ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་གོལ་བའི་ལོག་པར་ལྟུང་ངོ ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་ནང་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་བྱུང་བ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ནི། ཞན་ཅིང་ཕྲ་སྟེ་ཕྱིར་ལོག་ནས་ཅིའང་མ་མཐོང་སྟེ། སྔོན་ལས་གསར་གྱི་དོན་ནི། མ་མཐོང ། ཕྱི་མ་སེམས་དེ་སྟོར་ནས་སེམས་ཀྱི་ནང་ནས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྐོམ་པས་གདུངས་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་གྱེས་པར་སེམས་གཅིག་ཏུ་དྲན་ནས་སེམས་དེས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེའི་མིང་ནི། ཤེས་རབ་འཆལ་པར་སྒོམ་པ་སྟེ། རང་འཁྱམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དྲན་པའི་བདུད་ཁོད་དུ་ཞུགས་
419a
༄#། །ཏེ་རྟག་ཏུ་སེམས་འཛིན་པར་གཅིག་ཏུ་དམིགས་ཏེ་ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་ལོག་པའི་གོལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་དེ་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་བྱང་པ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནོན་ནས་རྟུལ་ཅིང ། རྣོ་བའི་སེམས་ནི། སྟོར་བས་རྒྱལ་བའི་རང་བཞིན་སེམས་ཀྱི་ནང་ནས་དྲན་པ་ལ་ནི། རང་གི་སེམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ནས་རང་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཡིན་ནོ། །སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཅུང་ཟད་ཐོབ་པ་ལ་ཆོག་པ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་དེའི་མིང་ནི། རྟག་པར་ཆུད་པའི་སྒོམ་པ་ནི། སྟོར་ཅིང་ནུབ། ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི། བྱང་བའོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ།། དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཞན་ཅིང་དམན་པའི་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བདུད་སེམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཞུགས་ཏེ། མི་དག་མཐོང་ན་རང་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་དམ་པ་ཐོབ་བོ། ། ཞེས་སྨྲས་ཏེ་ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་གོལ་བའི་ལོག་པར་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་ནང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་བྱང་བ་ལས་དོན་གསར་དུ་ནི། མ་ཐོབ། རྙིང་པའི་སེམས་ནི། སྟོར་ཏེ། གཉི་ག་མ་ཡིན་ནས་རང་ལ་དགའ་བའི་བག་ཚ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་སེམས་ཀྱི་
419b
སྐྱེ་ཤི་ཐམས་ཅད་འཆེ་བའི་མྱ་ངན་གྲངས་མེད་པར་སྐྱེས་ཏེ། ལྕགས་ཀྱི་ཁྲི་ཆ་བའི་སྟེང་ན་འདུག་པ་དང་མཚུངས། དུག་འཐུངས་པ་དང་འདྲ་བར་ཚོར་བ་མི་འདོད་པར་སེམས་ཏེ། རྟག་པར་མི་གཞན་ལ་སྲོག་ཆོད་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བླང་བར་བྱོས་ཤིག་ཟེར་རོ། །དེའི་མིང་ནི། སྤྱོད་པའི་ཐབས་སྟོར་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རིགས་གཅིག་པའི་མྱ་ངན་ཅན་གྱི་བདུད་སེམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཞུགས་ཏེ། ལག་པ་ན་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ནས་བདག་གི་ཤ་གཅོད་ཅིང་ཚེ་མེད་པར་བྱེད་པ་ལ་དགའོ། །བར་བར་ནི། རྟག་ཏུ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ནས་འབྲོས་ཏེ་རི་དང་ལུང་དུ་འགྲོ་ཞིང་མི་དག་མཐོང་བར་མི་དགའ་སྟེ་ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་གོལ་བའི་ལོག་པར་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་ནང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་བྱང་སྟེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ནང་ནས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམས་ཞིག་བདག་གི་སེམས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་དགའ་ཆེས་བ་བདག་ལ་རང་དབང་མེད་པར་སྐྱེས་སོ། །དེའི་མིང་ནི། ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་རང་བཞིན་བདེ་བས་བཅིངས་པ་དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི། བདག་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྟག་ཏུ་སྲེད་པར་དགའ་བའི་རིགས་གཅིག་པའི་བདུད་སེམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཞུགས་
420a
༄#། །ཏེ།་མི་དག་མཐོང་ན་རྒོད་ཅིང་གྲང་བར་ན་བདག་གླུ་ལེན་ཅིང་བྲོ་རྡུང་སྟེ། བདག་རང་གིས་བསྒྲིབས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་གོལ་བའི་ལོག་པར་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནང་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། སྣང་ཞིང་གསལ་བ་ལས་བདག་ནི། ཆོག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ནས་གཞི་མེད་པར་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ང་རྒྱལ་ཆེན་པོ་གཡོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ང་དང ། ཆེར་སེམས་བའི་ང་རྒྱལ་དང ། ངའི་ང་རྒྱལ་དང ། ང་ཞེས་ཟེར་བའི་ང་རྒྱལ་དང ། ངའོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ང་རྒྱལ་དང ། ཅུང་ཟད་ཅེས་ཟེར་བའི་ང་རྒྱལ་དང ། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་རྣམས་གཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ནང་ནས་བླ་མའི་ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ལའང་ཚོད་དཔོག་ན། འོག་མ་སའི་ཉན་ཐོས་དང ། དེའི་རང་སངས་རྒྱས་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེའི་མིང་ནི། བདག་ཉིད་རྒྱལ་པ་ཐོབ་སྟེ་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་སྐྱབས་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ང་རྒྱལ་ཆེན་པོའི་བདུད་སེམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ་མཆོད་རྟེན་དང ། གཙུག་ལག་ཁང་ལ་ཕྱག་མི་འཚལ། དྷརྨ་དང་སྐུ་གཟུགས་དག་ལ་འདྲལ་བར་བྱེད། ཡོན་བདག་དག་ལ་འདི་སྐད་
420b
དུ་སྨྲས་ཏེ། ལ་ལ་ནི། གསེར་དང ། འཁར་བ་དང ། ས་དང ། ཤིང་དང ། ཆུ་ཤུན་དང ། ཤིང་ལོའོ། །ལ་ལ་ནི། རས་དང ། མེ་ཏོག་གོ། ཞེས་ནས་རང་གུས་པར་མི་བྱེད་ཅིང ། ཤའི་ལུས་ནི། ཡང་དག་པར་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་ས་དང ། ཤིང་དག་ལ་ཡིད་རྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཡང་དག་པར་ན་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྟོན་ཏེ། དད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པ་དག་ལ་ཤིག་ཅིང་གྲོལ་ཏེ་འོར་ལ།་སའི་འོག་ཏུ་སྤོས་ཤིག་ཟེར་ཞིང ། སེམས་ཅན་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང ། སྐུར་བས་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་སྟེ་ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་གོལ་བའི་ལག་པར་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་ནང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་བྱང་སྟེ་དང་ཞིང་གསལ་བའི་ནང་ནས་དོན་རྒྱས་ཤིང་དང་བ་འདིར་སྤྱོད་པ་རིག་པའི་རྗེས་སུ་གཞོལ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཡང་ཞི་ཞིང་བདེ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་རང་གིས་རང་དབང་ཆེན་པོ་ཐོབ་སྟེ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེའི་མིང་ནི། ཤེས་རབ་དང་ཞིང་ཡང་བའི་རྒྱུ་ཀུན་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་བ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ནའང་ཞིང་དང་བསྲེད་པར་རིགས་གཅིག་བའི་བདུད་སེམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཞུགས་ནས་བདག་གྲུབ་སྟེ་རྫོགས་སོ་སྙམ་ཞིང་ཡང་འབོགས་པ་ལ་མི་བརྩོན་ནོ། །མ་ཐོས་པའི་དགེ་སློང་དེ་སྐུར་པ་
421a
༄#། །འདེབས། ཐེ་ཚོམ་དང་ལེ་ལོ་བྱེད་པ་ནི། ཕྱིས་མཚམས་མེད་པ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་སྟེ་ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་གོལ་བའི་ལོག་པར་ལྟུང་ངོ ། ། ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི་ཞིང་གསལ་པའོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་བྱང་སྟེ་གསལ་བའི་ཚོར་བའི་ནང་ནས་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ནང་ནས་སེམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ཞི་བའི་འགོག་པ་ལ་ཞུགས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་པ་མེད་དོ། །ཞེས་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྟོང་བ་ལ་ཞུགས་ཏེ་སྟོང་བ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བའི་བར་དུ་སེམས་སྐྱེས་ནས་རྟག་ཏུ་འཆད་ཅིང་འགོག་པ་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པར་གྱུར་བའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྟོང་བའི་བདུད་སེམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཞུགས་ཏེ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་སོ། །དེའི་མིང་ནི། ཐེག་པ་ཆུང་དུ་སྟེ། མི་དེས་རྟག་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཡོན་བདག་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྲུང་བ་དང ། ཞིག་པ་མེད་ཀྱི། ཆང་འཐུང ། ཤ་ཟོ། གཡེམ་དར་རྒྱས་པར་ཤོད་ཅིག་ཅེས་སོ། ། བདུད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་དག་ཀྱང་སྡུད་དོ། །མི་དག་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་དང་སྐུར་བ་མི་འདེབས་ཏེ། སེམས་ལ་ཡིད་དྭགས་རིང་དུ་ཞུགས་སོ། །བར་བར་ནི། སྐྱག་པ་ཟ། གཅིན་འཐུང་ཡང་
421b
ཤ་ཆང་དང་མཚུངས་སོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་རོ་གཅིག་ཅེས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འདུལ་བ་བཤིག་གོ་།གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པའི་མི་དག་སྡིག་ནང་དུའང་བཙུད་དེ། དེ་ནི། ཡང་དག་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་གོལ་བའི་ལོག་པར་ལྟུང་ངོ ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཞི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་བྱང་བ་ལས་འདའ་ཞིང་སྟོང་བར་སྣང་བའི་སེམས་འདུས་པའི་ནང་དུ་ཟབ་ཏུ་ཞེན་པས། ཡུད་ཙམ་ཞིག་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྲིད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་སྲེད་པའི་མཐར་ཕྱིན་པས་སྨྱོས་སུ་ཆ་སྟེ། ཉིད་དུ་གཡེམ་པ་སྤྱོད་དོ། །དེའི་མིང་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལྟས་བདེ་བར་འཕྲོད་པ་སེམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཞེན་ཏེ་ཤེས་རབ་མེད་པས་རང་ལ་སྐྱབས་མེད་དེ། མི་དག་ཀྱང་གཡེམ་པ་སྤྱོད་དུ་བཙུད་དོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་ནི། ཉེས་པ་མེད་དེ། འཕགས་པར་གྱུར་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པ་ཙམ་དུ་སེམས་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་བདུད་སེམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཞུགས་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་དང་མཚུངས་པར་གཡེམ་པར་སྤྱོད་ཅིག་།གཡེམ་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ནི། ཆོས་ཀྱི་བུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱི་མའི་དུས་ན་མ་རབས་གླེན་པའི་གྲངས་ནི། བརྒྱའམ། དེ་བཞིན་དུ་ཉིས་བརྒྱའམ། སུམ་བརྒྱའམ། བཞི་བརྒྱའམ། ལྔ་བརྒྱའམ། དྲུག་བརྒྱའམ། མང་པོ་སྟོང་ཁྲིའི་བར་དག་ལའང་སྟོན་ཏེ། དེ་
422a
༄#། །ནས་ཡང་མི་དེ་ལ་བདུད་སྐྱོ་ཞིང་ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་ལུས་ལས་བྲལ་བ་དང ། གཟི་བརྗིད་མེད་པར་གྱུར་ནས་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །སེམས་ཅན་དག་ཐེ་ཚོམ་བསྐུར་ཏེ་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་རྣམ་པ་བཅུ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྔ་ལྟས་ཡིན་ཏེ། འདི་ཀུན་ནི། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི།་སྒོམ་པ་ནོར་བ་ལས་དེའི་ཕྱིར་འདི་འདྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕོ་ཐེག་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བསླངས་ནས་བདག་རང་གི་ཉམས་དྲོད་མ་ཟིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ཕྲད་ནས་འཁྲུལ་པ་རང་གིས་མ་ཤེས་ཏེ་བདག་ལ་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ནི། རྫུན་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཁྱེད་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་འཁྱེར་ཏེ་ང་འདས་པའི་ཕྱི་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མན་ངག་གཞག་ཅིང་འདིའི་དོན་སྟོན་ཏོ། །ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་སྐབས་མི་རྙེད་པར་གཟུངས་སུ་བཟུང་སྟེ་གདམས་ཤིང་བསྲུངས་ན། བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་འགྲུབ་བོ། །དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཟད་ནས་ཟག་པ་མེད་པ་མ་ཟད་མོད་ཀྱི། སེམས་ལུས་དང་བྲལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱ་སྐོན་པ་ནས་ཕྱུང་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་འབྱོར་གྲུབ་ན། མ་རབས་ཀྱི་ལུས་ལས་བླ་མའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
422b
འཕགས་པའི་གྲལ་དྲུག་ཅུའི་བར་དུ་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཐོབ་སྟེ། འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། །དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལས་མ་སད་པར་རྨི་ལ་གོ་རིམ་བཞིན་སྨྲ་མོད་ཀྱི།་དེའི་དོན་རང་གིས་མི་ཤེས་ཀྱང་སུ་དག་མ་ལོག་པའི་དེའི་ས་ནི། ཚིག་ཀུན་གོ་སྟེ། དེའི་མིང་ནི། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྒྲིབས་པའོ། །གཡོ་བའི་མཚན་མ་དེ་ཟད་ན། སྤྲོས་པ་ཀུན་ཞི་ཞིང་བྱང་སྟེ་ཚོར་ཞིང་གསལ་བས་སེམས་ཀྱི་དྲི་མའི་གོས་པ་ཕྱིས་པ་དང་མཚུངས་སོ། །འཁོར་བ་གཅིག་པུའི་སྐྱེ་ཤིའི་མགོ་མཇུག་ཏུ་ཁྱབ་པར་བལྟས་ན། དེའི་མིང་ནི། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཟད་པས་དེ་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མ་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ནི། དོན་ལ་བརྟགས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཞི་བའི་སྒྱུ་མའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྩ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཞིང་ཟབ་པར་ལོག་པའི་ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བརྒྱས་པ་བྱུང་བ་ལས་སང་ངེ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱས་པ་ལ་སེམས་སྲེད་ཅིང ། དགེ་བའི་བཟོ་ལ་སེམས་འདོད་ཅིང་ཚོལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་སྐབས་རྙེད་ནས་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ངག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་བཤད་པ་དང ། མི་དེས་མ་ཚོར་ཏེ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཤེས་ཀྱི་ཁེ་འདོད་པའི་གང་དུ་
423a
༄#། །འོངས་ནས་གདིང་བ་བཏིང་སྟེ་ཆོས་འཆད་ཅིང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་བར་བར་ནི། དགེ་སློང་གི་ལུས་སུ་སྤྲུལ་ཏོ། །མི་གཞན་གྱིས་མཐོང་བར་བྱེད་དོ། །བར་བར་ནི།་བརྒྱ་བྱིན་དུ་སྤྲུལ། བར་བར་ནི། བུད་མེད་དུ་སྤྲུལ། བར་བར་ནི། དགེ་སློང་མར་སྤྲུལ། བར་བར་ནི། ཁང་པ་མུན་ནག་གི་ནང་དུ་ཉལ་ཏེ་ལུས་ལ་འོད་འགྱེད། བར་བར་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྲུལ་ཏེ་གླེང་ཞིང་འཁྲུལ་པའི་མིས་མཐོང་ན། དེ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་དོ། །མི་དེས་ནི། སེམས་ཡལ་བར་བཏང་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་བཤིག་ནས་ལྐོག་ཏུ་གཡེམ་པ་བྱེད། ལྟས་ངན་གྱི་གཏམ་སྨྲས་པའང་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱིམ་པའི་ནོར་ཕྱུགས་དག་ཀྱང་སོ་སོར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བར་བར་ནི། སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་གཤེགས་སོ། །ཞེས་ལུང་སྟོན། བར་བར་ནི། མེའི་བསྐལ་པ་འབྱུང་ངོ ། །ཞེས་འཆད། བར་བར་ནི། མཚོན་ཆའི་བསྐལ་པ་འབྱུང་ངོ ། །མི་དག་ལ་འཇིགས་སྐྲག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་མི་སྲིད་པའི་ཡི་དྭགས་དེ་རྒས་པ་དང་བདུད་དུ་གྱུར་པའི། །དེ་ནས་མི་དེ་ལས་སྐྱོ་བ་དང ། ཆོག་ཤེས་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་ལུས་ལས་བྲལ་བ་དང ། མཁན་པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །དགའ་བོ།
423b
རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚོར་བའི་ཕུང་སྟོང་ཞིང་བ་པར་ལོག་པའི་ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་བྱུང་བ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནང་ནས་འགྲུབ་པ་མེད་པར་སེམས་གཡེལ་བར་བཏང་སྟེ་འཕྱར་ཞིང་འཁྱམས་ནས་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་ནས་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ངག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་བཤད་པ་དང ། མི་དེས་མཚོར་ཏེ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཐད་དུ་འོང་ནས་གདིང་བ་བཏིང་སྟེ་ཆོས་བཤད་ནས་བདག་གི་ལུས་ཉིད་མ་གྱུར་ཀྱང་གཞན་ཆོས་ཉན་པས་རིན་པོ་ཆེའི་པདྨའི་སྟེང་དུ་འདུག་པར་མཐོང་ངོ ། །ཆོས་ཉན་པ་སོ་སོ་དག་གིས་ཀྱང་ལུས་ཐམས་ཅད་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྔོན་མ་མཐོང་བ་མཐོང་སྟེ། མི་དེ་དག་ནི། གླེན་ཞིང་འཁྲུལ་པའོ། །བར་བར་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་སུ་སྒྱུར་ཏོ། །གཡེམ་པའི་སེམས་པོར་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་བཤིག་།ལྐོག་ཏུ་གཡེམ་པའི་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་ཅིང ། ངག་གིས་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྨྲས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་དུ་གཤེགས་སོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གི་གནས་ན་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གི་མི་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། སྐུ་སྤྲུལ་ནས་འདིར་གཤེགས་སོ། །ཆེ་གེ་མོའི་མི་དག་ནི། ཆེ་གེ་མོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། སྤྲུལ་ནས་
424a
༄#། །འཇིག་རྟེན་དུ་གཤེགས་སོ། །ཞེས་མ་འཕྲིགས་པར་ལོག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །མི་དག་གིས་མཐོང་བ་དང་གདུང་བ་སྐྱེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། འགག་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི། མིག་འཕྲུལ་བྱེད་པའི་ཡི་དྭགས་རྒས་ཏེ་བདུད་དུ་གྱུར་ནས་མི་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་མི་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་དང་ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་མི་དེའི་ལུས་དང་བྲལ་བ་དང ། མཁན་པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན།་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཡང་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཞིང་ཟབ་བར་ལོག་པའི་ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལས་སྲེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རླབས་གཞོལ་བར་འཁྲུལ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཆགས་པས་འདོད་ཅིང་ཚོལ་བ་ལ་སྦྱོར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་ནས་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ངག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་འཆད་པ་དང ། མི་དེས་མ་ཚོར་ནས་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཤེས་ཀྱི་ཁེ་འདོད་ཅིང་ཚོལ་བའི་གན་དུ་འོངས་ནས་གདིང་བ་བཏིང་སྟེ་ཆོས་བཤད་པ་དང །
424b
རང་གི་ལུས་དང་ཆོས་ཉན་པའི་མི་དག་ཀྱང་ཕྱིའི་གཟུགས་མེད་པར་ཆོས་ཉན་པ་རྣམས་ཆོས་མ་ཐོས་པའི་སྔོན་ལོགས་སུ་རང་གིས་རིག་སྟེ་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །ཡུད་ཙམ་ལ་སེམས་འགྱུར་ཏེ། བར་བར་ནི། ཚེ་སྔ་ཕྱི་དྲན་ནོ། །བར་བར་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་སེམས་ལྟ་ཤེས། བར་བར་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མཐོང ། བར་བར་ནི། མིའི་ཁམས་ཀྱི་ལེགས་ཉེས་ཤེས། བར་བར་ནི།་ཚིགས་བཅད་སྨྲ། བར་བར་ནི། བདག་རང་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང ། སོ་སོ་ན་དགའ་ཆེས་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་ཐོབ་བོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །བར་བར་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་སུ་སྒྱུར་ཏེ།་དེ་ནི། བླུན་ཞིང་འཁྲུལ་པས་ཆགས་ཤིང་སྲེད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། བཤིག། ལྐོག་ན་གཡེམ་པ་སྤྱོད། ཚིག་ཏུ་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཆེན་པོའོ། །སངས་རྒྱས་ཆུང་ངུའོ། །སངས་རྒྱས་སྔ་མའོ། །སངས་རྒྱས་ཕྱི་མའོ། །དེའི་ནང་ནའང་ཡང་དག་པའི་སངས་རྒྱས། སྒྱུ་མའི་སངས་རྒྱས། སྐྱེས་པའི་སངས་རྒྱས། བུད་མེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལའང་དེ་བཞིན་ཏེ། མི་དག་གིས་དེ་མཐོང་བ་དང ། སྔ་མའི་སེམས་ནི། གྱུར་ཅིང་འཕོས་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ནང་དུ་ཞུགས་སོ། །དེའི་མིང་ནི།་སེམས་སྒྱུར་ཤེས་པའི་ཡི་དྭགས་རྒས་པ་དང་བདུད་དུ་གྱུར་ཏེ་མི་ད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནས་མི་དེ་ལ་སྐྱོ་ཞིང ། ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་ལུས་ལས་བྲལ་བ་དང ། མཁན་
425a
༄#། །པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།འཁྲུལ་ཞིང་བསླུས་པར་མི་ཤས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཡང་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། སྟོང་ཞིང་ཟབ་པར་ལོག་པའི་ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་རྒྱས་པ་བྱུང་བ་ལས། སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱི་མའི་རྩི་བ་ལ་སྲེད་དེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་སེམས་དང་ཞིང་རྣོ་བའི་བྱེ་བྲག་འབྱེད་པ་ཚོར་བའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་སོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་སྐབས་རྙེད་ནས་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ངག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་བཤད་པ་དང ། མི་དེས་མ་ཚོར་ཏེ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱེ་བྲག་འབྱེད་པའི་ཚོལ་བའི་ཐད་དུ་འོངས་ཏེ་གདིང་བ་གཏིང་ནས་ཆོས་བཤད་པ་དང ། ལུས་གཟི་བརྗིད་ཅན་དུ་གྱུར་ཏེ། དད་ཅིང་འོངས་པ་དག་ནི། ཞི་ཞིང་དུལ་ནས་དེ་དག་འཁོད་པའི་རྣམས་ཆོས་ཐོས་མོད་ཀྱི། ཞི་ཞིང་དུལ་ལོ། །མི་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སོ་སྙམ་མམ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་དང ། ཆོས་ཀྱི་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བདག་གི་ཤ་ལུས་ནི། ཕའི་ཕ། བུའི་བུ་གཅིག་ལ་གཅིག་སྐྱེས་པ་ནི།
425b
ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མ་ཆད་པ་ནི། འདི་དག་ཀུན་བས་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་མང་ངོ ། །ཞེས་སྨྲས་པ་དང ། མི་དག་གིས་ཡིད་ཆེས་པར་བཟུང་ནས་སྔ་མའི་སེམས་ནི། སྟོར་ཅིང་བརྗེད་ནས་སྲོག་ལུས་དེ་བརྟེན་ཏེ་ཡོང་མ་མྱོང་བ་ཐོབ་བོ། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ནི། བླུན་ཞིང་འཁྲུལ་པས། བར་བར་ནི། བྱང་ཆུབ་སྙམ་ནས་བདག་གི་སེམས་བརྗེད་དེ་སྟོར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། བཤིག་།ལྐོག་ན་གཡེམ་པ་སྤྱོད་དོ། །ངག་གིས་སྲེད་པ་སྨྲ་སྟེ། མིག་དང ། རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་ཀུན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་ནོ། །ཕོ་མཚན་དང ། མོ་མཚན་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི། ལུས་ཀྱང་མི་ཤེས་སོ། ། ཞེས་སྨེ་བའི་ཚིག་སྨྲས་པ་དང ། དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེས་སོ། །དེའི་མིང་ནི། སྤྲུལ་དུག་ཅན་གྱི་ཡི་དྭགས་རྒས་ནས་བདུད་དུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ནས་མི་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་དང ། ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་མི་དེའི་ལུས་དང་བྲལ་བ་དང ། མཁན་པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །ཁྱོད་འཁོར་བར་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་དང ། འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཡང་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། སྟོང་ཞིང་ཟབ་བར་ལོག་པའི་ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས་
426a
༄#། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་རྒྱས་པ་བྱུང་བ་ལས་ལྷུན་གྱིས་ལྟས་འབྱུང་བ་ཁྱབ་པར་སྦྱོང་ཞིང་དང་བ་ནས་སེམས་སྲེད་ཅིང་གློ་བུར་གྱི་མངོན་རྟགས་ཚོལ་བར་འདོད་དོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་སྐབས་རྙེད་ནས་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ངག་གིས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་ཟབ་མོ་འཆད་པ་དང ། མི་དེས་མ་ཚོར་ནས་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལས་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་གློ་བུར་གྱི་མངོན་རྟགས་ཚོལ་བའི་གན་དུ་འོངས་ནས་གདིང་བ་བཏིང་སྟེ་ཆོས་བཤད་པ་དང ། ཉན་པ་དག་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ལུས་བསྟན་ནས་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་འགྲོགས་པ་དང་འདྲ་བར་ཆགས་ཏེ་འབྲལ་ཞིང་གཏོང་མི་ཕོད་དོ། །ལུས་ཀྱང་བྲན་གཡོག་དང་མཚུངས་པར་བྱེད་ཅིང་འཚོ་བ་རྣམ་བཞིས་མཆོད་དེ་ངལ་ཞིང་སྐྱོ་བའི་སེམས་མི་སྐྱེའོ། །སོ་སོ་རང་རང་གི་སྔོན་གྱི་མཁན་པོ་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནོ་སྙམ་དུའང་སེམས་སོ། །ཡང་ཆོས་ལ་སྲེད་པའི་སེམས་ཀྱང་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ལ་ཆགས་པའི་སྦྱིན་པ་དང་བསེ་རྩི་འདྲ་སྟེ། ཡོང་མ་མྱོང་བ་ཐོབ་བོ། །ཞེས་ནས་བླུན་ཞིང་འཁྲུལ་པའི་མི་དེ་དག་ནི། སེམས་དེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་བསྙེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པའང་བཤིག་སྟེ། ལྐོག་ན་གཡེམ་པ་སྤྱོད། ངག་གིས་འདི་སྐད་སྨྲས་ཏེ། བདག་ནི། ཚེ་སྔ་མ་ལ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་
426b
སྐྱེས་སོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གི་སེམས་ཅན་བསྒྲལ་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ན་བདག་གི་ཆུང་མ་ཆེན་ཆུང་དང ། ཕུ་ནུ་བོ་དག་ཁྱེད་དང་འགྲོགས་ཏེ་འདིར་འོངས་སོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གི་ཁམས་སུ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཀྱང་འོད་ཆེན་གནས་ན་སངས་རྒྱས་བཞུགས་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་གནས་པའི་ས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྨྲས་པ་དང ། མི་དག་གིས་མ་ཚོར་ནས་བསླུས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་ཏེ་སྔ་མའི་སེམས་སྟོར་ཏོ། །དེ་ནི། རིམས་ནད་ཀྱིས་ཡི་དྭགས་རྒས་པ་དང་བདུད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། མི་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་མི་དེ་ལ་སྐྱོ་ཞིང་ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་མི་དེའི་ལུས་ལས་བྲལ་བ་དང ། མཁན་པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག། འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཞིང་ཟབ་པར་ལོག་པའི་ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་རྒྱས་པ་བྱུང་བ་ལས་སེམས་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པར་སྲེད་དེ་ལྷག་པར་འགྲུས་ཤིང་ཕུང་པོ་ཞི་བ་ལ་སྲེད། དང་བ་ལ་གནོད་ཅིང་ཚོལ་བའི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་སྐབས་རྙེད་ནས་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ངག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་བཤད་པ་དང ། མི་དེས་མ་ཚོར་ཏེ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་
427a
༄#། །པ་ལ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དང་བ་འདོད་ཅིང་ཚོལ་བའི་གན་དུ་འོངས་ནས་གདིང་བ་བཏིང་སྟེ་ཆོས་བཤད་པ་དང ། ཆོས་ཉན་པའི་མི་དག་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་ཕྱིན་ཕྱིན་པར་བརྩོན་ཞིང་འགྲུས་སོ། །འཁོར་དེའི་ནང་ནས་མི་ཞིག་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་མ་ཤི་བར་བྱོལ་སོང་གི་ལུས་ཐོབ་བོ། །ཡང་མི་ཞིག་ལ་བསྒོ་བ། ཁྱོད་སོང་ལ་དེའི་མཇུག་མ་ལ་རྫིས་ཤིག་ཅེས་བྱས་པ་དང ། མི་དེའང་ལྡང་མི་ནུས་སོ། །དེའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གུས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་རང་དུལ་ཞིང་ཞིའོ། །མི་དེ་དག་གི་སེམས་ལྟའང་ནུས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་བཤིག་།དཀའ་ཐུབ་བསྐྱེད། དགེ་སློང་ལ་སྐུར་པ་འདེབས། དགེ་འདུན་ལ་ཁ་ཟེར། མི་དག་ལ་ཀླན་ཀ་ཚོལ། འཛེམ་པའི་བག་མེད། ལྟས་བཟང་ངན་དག་ངག་གིས་སྨྲས་ནས་ཆུང་ངུ་སྐྲ་ཉག་མ་ཙམ་ཡང་མི་ནོར་བར་དུས་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི།་སྟོབས་པོ་ཆེའི་ཡི་དྭགས་རྒས་པ་དང་བདུད་དུ་གྱུར་ཏེ་མི་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་མི་དེ་ལ་སྐྱོ་ཞིང་ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་དེའི་ལུས་ལས་བྲལ་བ་དང ། མཁན་པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན། མཚམས་
427b
མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཞིང་ཟབ་པར་ལོག་པའི་ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་རྒྱས་པ་བྱུང་བ་ལས་མ་མཐོང་བ་དང ། མ་ཐོས་པ་ལ་སེམས་སྲེད་ཅིང ། དཀའ་ཐུབ་དང ། སྔ་ཕྱིའི་དྲན་པ་འདོད་ཅིང་ཚོལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་སྐབས་རྙེད་ནས་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ངག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་བཤད་པ་དང ། མི་དེས་མ་ཚོར་ནས་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལས་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྔ་ཕྱི་དྲན་པའི་འདོད་པའི་ཐད་དུ་འོངས་ནས་གདིང་བ་བཏིང་སྟེ་ཆོས་འཆད་དོ། །མི་དེས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་ཆོས་བཤད་པའི་གན་དུ་བར་བར་ནི།་བདུད་བྱེད་དོ། །བྱོལ་སོང་དུ་སྤྲུལ་ཏེ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དག་བླངས་ནས་ནོར་བུ་དག་སོས་འཛིན། ནོར་བུ་སྣ་ཚོགས་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་འཛིན། བར་བར་ནི། ལུས་བསྒྱུར་ཏེ་ནོར་བུ་སྣ་ཚོགས་གཞན་ཡང་མི་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་སླར་ཡང་ཁོང་དུ་ཞུགས་སོ། །བར་བར་ནི། མི་དག་སའི་འོག་ཏུ་ཁྲིད་དེ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བསྟན་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ཟླ་འོད་འབར་བ་སྣང་སྟེ།་ཆོས་ཉན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོང་མ་མྱོང་བ་ཐོབ་བོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །སྨན་དང་རྩཝ་སྣ་ཚོགས་མང་དུ་ཟ་སྟེ། ཁ་ཟས་བཟང་པོ་ནི། མི་ཟའོ། །བར་བར་ནི། ནས་འབྲུམ་བུ་གཅིག་དང །
428a
༄#། །གསོ་མ་འབྲུམ་བུ་གཅིག་ཟོས་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་ལུས་ཚོན་པོར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་ལ་སྐུར་བ་འདེབས། དགེ་འདུན་ལ་ཁ་ངན་ཟེར་ཡང་གཞན་དག་གིས་དཔྱས་སུ་བྱ་བར་མི་དོགས་སོ། །ཡུལ་ཁམས་གཞན་གྱི་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་དང ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཕགས་པ་རྣམས་ལུས་སྦས་པའང་སྟོན་ཅིང་སྨྲའོ། ། བར་བར་ནི། འགྲོགས་པའི་མིས་ཀྱང་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་མི་དག་མཐོང་སྟེ། དེའི་མིང་ནི། རིའི་ཤིང་ཁྲོད་དང ། ས་དང ། ཡུལ་དང ། མཁར་དང ། བཙོན་རའི་ཡི་དྭགས་རྣམས་རྒས་ཏེ་བདུད་དུ་གྱུར་པའོ། །བར་བར་ནི། གཡེམ་པ་སྤྱོད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འདུལ་བ་བཤིག་།མི་དག་ཀྱང་གཡེམ་པ་སྤྱོད་དུ་བཙུད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་དེ་རྩཝ་དང་ཤིང་ཟ་ཞིང་གཅིག་ཏུ་མ་འཆད་པའི་ལས་དག་ཀྱང་བྱེད་དོ། །མི་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་མི་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་དང ། ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ན་བ་ལུས་ལས་བྲལ་བ་དང ། མཁན་པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་ལ་ཐོགས་སོ། །ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མི་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི། སྟོང་ཞིང་ཟབ་པར་ལོག་པའི་ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་རྒྱས་པ་
428b
བྱུང་བ་ལས་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་ལའང་སེམས་སྲེད་དེ། ཡུན་རིང་དུ་སྦྱངས་ན་མཐུ་སྟོབས་ཐོབ་པར་འདོད་དོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་དེ་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ནས་ངག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་བཤད་པ་དང ། མི་ངེས་མ་ཚོར་ཏེ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལ་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། ། སྦྲུལ་འདོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་གི་ཐད་དུ་འོངས་ནས་གདིང་བ་བཏིང་སྟེ་ཆོས་བཤད་ནས་མི་དག་གི་ལག་པས་མི་དེའི་འོད་འཛིན་དུ་བཅུག་སྟེ་འོད་དེས་ཆོས་ཉན་པ་སྡེ་བཞིའི་མགོའི་སྟེང་དུ་གཏོད་པ་དང ། ཆོས་ཉན་པ་དེ་དག་གི་མགོའི་སྟེང་དུ་འོད་ཁ་དོག་དུ་མར་འབར་ཡང་ཚ་བའི་རང་བཞིན་ཡང་མེད། ཚིག་པའང་མེད་དོ། །བར་བར་ནི། ཆུའི་སྟེང་ན་ས་ལ་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་འགྲོའོ། །བར་བར་ནི། ནམ་མཁའ་ལ་མི་གཡོ་བར་འདུག་གོ་།བར་བར་ནི། རིལ་བའི་ནང་དང་རྐྱལ་བའི་ནང་དུའང་འདུག་གོ་།བར་བར་ནི། རྩིག་པ་ལའང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་སྟེ།་མཚོན་ཆ་དང་དམག་ལ་རང་དབང་ཐོབ་བོ། །བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། གོས་སྐྱ་བོ་ལུས་ལ་གྱོན་ནམ། དགེ་སློང་དག་ཕྱག་འཚལ་དུ་འཇུག་།བསམ་གཏན་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི། སྐུར་བ་འདེབས། དགེ་འདུན་ལ་ནི། ཁ་ངན་ཟེར། མི་དག་ལ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་ཡང་གཞན་གྱིས་དཔྱས་སུ་བྱ་བར་མི་དོགས་ཏེ། ཚིག་ཏུ་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་དབང་
429a
༄#། །གི་གཏམ་དག་སྨྲའོ། །བར་བར་ནི། མི་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐོང་བར་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི། ཡི་དྭགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་བདེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཡེམ་པ་སྤྱོད་པ་ལ་བསྟོད། ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་ཆེན་པོ་ཡང་མི་འཛེམ་སྟེ། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཆོས་གཏམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་མིང་ནི། ནམ་མཁའ་དང་སའི་ལྷ་མཐུ་བོ་ཆེ་དང ། རིའི་ལྷ་དང ། མཚོའི་ལྷ་དང ། རླུང་གི་ལྷ་དང ། ཆུ་ཀླུང་གི་ལྷ་དང ། ས་རྡོའི་ལྷ་དང ། རྩཝ་དང ། རྩི་དང ། ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷ་དང ། བསྐལ་པ་བརྩེགས་པའི་ལྷ་དང ། སེམས་སྒྱུར་བའི་ལྷ་དང ། སེམས་སྒྱུར་བའི་ཀླུ་འབྲུག་དང ། དྲང་སྲོང་ཚེ་རིང་པོ་ཚེ་ཟད་ནས་ཡི་དྭགས་སུ་གྱུར་པ་དང ། དྲང་སྲོང་ཚེ་ཟད་པ་ལོ་གྲངས་ཀྱིས་འཆི་བ་ལ་ཐུག་པ་ལུས་མ་བརྗེས་པ་དང ། གུད་ནས་ལྟས་ངན་གྱི་ཡི་དྭགས་རྣམས་དེའི་ཁོང་དུ་ཞུགས་ཏེ་རྒས་ཟིན་ནས་བདུད་དུ་གྱུར་ཏེ་མི་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་སྐྱོ་བ་དང ། ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་ལུས་དང་བྲལ་བ་དང ། མཁན་པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །དེ་བས་ན། ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཞིང་ཟབ་པར་ལོག་པའི་
429b
ཁྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་རྒྱས་པ་བྱུང་བ་ལས་ལོག་པར་འཇུག་པ་ལ་སྲེད་ཅིང་ཚོལ་ཏེ་ཡུན་རིང་དུ་སྦྱོར་ཞིང་སྟོང་པ་ཟབ་མོའི་རང་བཞིན་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཅིང་ཚོལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་དེ་ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ཚིག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་བཤད་པ་དང ། མི་དེས་མ་ཚོར་ཏེ།་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལ་བདག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འགོག་པ་སྲེད་པའི་ཐད་དུ་ཕྱིན་ནས་གདིང་བ་བཏིང་སྟེ་ཆོས་བཤད་ནས་འཁོར་མང་པོའི་ནང་དུ་བདག་གི་ལུས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་སྟོང་པར་གྱུར་ཏེ། འཁོར་གྱིས་མི་མཐོང་བར་བྱེད། ཡང་སྟོང་པའི་ནང་ནས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱིས་བྱུང་སྟེ། འབྱུང་བ་དང ། ནུབ་པར་བྱེད་པའི་དབང་ཐོབ་བོ། །བར་བར་ནི། ལུས་བཻ་ཌཱུརྱ་ལྟ་བུར་སྟོན། བར་བར་ནི། ལག་པ་ཐུར་དུ་དཔྱངས་ཏེ་ཙནྡན་གྱི་དྲི་འབྱིན། བར་བར་ནི། ཕྱི་ས་ཆེ་ཆུང་ཡང་ཁར་སྟུག་པོ་དང་འདྲའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འདུལ་བ་ལའང་སྐུར་བ་འདེབས་ཤིང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་བརྙས་ཤིང་ཚོད་འཛིན་ཏོ། །ཚིག་ཏུ་ནི། རྟག་པར་རྒྱུ་མེད་འབྲས་བུ་མེད་དེ། ལན་གཅིག་ཤི་ནས་ཡུན་དུ་མེད་དེ་ཡང་སྲིད་ཕྱི་མ་དང ། འཕགས་པ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཀྱང་མེད་དོ། །ཞེས་སྨྲའོ། །སྟོང་ཞིང་དག་པ་མ་ཐོབ་མོད་ཀྱི། ལྐོག་ན་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་
430a
༄#། །ཅིང་གཡེམ་པ་སྤྱོད་དོ། །ཡང་སྟོང་པའི་སེམས་ཐོབ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ཞེས་སྨྲའོ། །དེའི་མིང་ནི། ཉི་ཟླ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་སྒྲ་གཅན་དང ། གསེར་དང ། ཤེལ་དང ། བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་རྩཝ་དང ། གྱི་ལིང་དང ། རུས་སྦལ་དང ། གཞན་ལོ་སྟོང་ཁྲི་ལོན་པའི་ཚེ་རིང་པོ་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཡུལ་ཁམས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བ་རྒས་པ་དང་བདུད་དུ་གྱུར་ནས་མི་ད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་མི་དེ་ལས་སྐྱོ་ཞིང་ཆོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་དེའི་ལུས་དང་བྲལ་བ་དང ། མཁན་པོ་དང་སློབ་མར་བཅས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཞིང་ཟབ་པར་ལོག་པའི་ཕྲིན་ལ་མ་ཐོགས་པར་བག་བྱེད་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསལ་བ་རྒྱས་པ་འབྱུང་བ་ལས་སེམས་ལ་ཚེ་རིང་པོར་སྲེད་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། ཡུན་རིང་དུ་ཚེ་རིང་བ་ཚོལ་ཞིང་སྲེད་དེ་ཕུང་པོའི་ཡན་ལག་བོར་ནས་གཅིག་ཅར་ཚེ་ལ་རང་དབང་གིས་ལུས་ཐོབ་ཅིང་ཕྲ་བའི་གཟུགས་རྟག་པར་འགྱུར་དུ་རེའོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་ན། ནམ་མཁའི་ལྷར་རྫུ་བས་མི་དེ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ཚིག་གིས་མདོ་སྡེ་དང ། ཆོས་བཤད་པ་
430b
དང ། མི་དེས་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པར་མ་ཚོར་ནས་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཚེ་རིང་བར་འདོད་པའི་ཐད་དུ་ཕྱིན་ཏེ་གདིང་བ་བཏིང་ནས་ཆོས་འཆད་ཅིང་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་ཏེ། ཁམས་གཞན་དུའང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོའོ། །བར་བར་ནི། དཔག་ཚད་ཁྲིའི་བར་དུ་ཕྱིན་ཏོ། །དབུགས་གང་ཙམ་གྱིས་སླར་འཁོར་ཏོ། །ཁམས་གཞན་ནས་ནོར་བླངས་ཏེ་ཁྱེར་ཞིང་འོང་ངོ ། །བར་བར་ནི། ཁྱིམ་གཅིག་ན་ལྷན་ཅིག་འདུག་པ་དག་ལའང་གོམ་པ་འགའ་ཙམ་ལ་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྩིག་དྲུང་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྩིག་པའི་བར་དུ་མགྱོགས་པར་སོང་ཡང་ལོ་དུ་མར་ཡང་མི་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དག་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་དེ། ཡིད་ཆེས་ནས་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཚིག་ཏུ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ངའི་བུ་ཡིན། བདག་ལས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས། ངའི་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང ། ང་ནི།་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འདུས་བྱས་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་མིང་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་རང་དབང་ཅན་གྱི་ལྷའི་བདུད་ཡིན་ཏེ།་རང་གི་གཉེན་བཤེས་ཀྱང་ལས་བྱེད་དུ་བཅུག་ནས་ཙ་མུན་ཚའི་ཡི་དྭགས་མོ་དང ། ཕྱོགས་བཞིའི་རྒྱལ་པོ་དང ། ཤ་ཟའི་བུ་དང་འདྲ་སྟེ། སུས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང །
431a
༄#། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བྲལ་བའི་མི་དག་གི་ཁུ་ཆུ་འཐུང་ངོ ། །བར་བར་ནི། སྟོན་པའི་མཁན་པོ་མེད་པ་རང་དགེ་བའི་སྤྱོད་པ་དག་གིས་མཐོང་བ་དང ། ང་ནི། རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ལ་ཚེ་རིང་བར་བྱའོ། །ཞེས་སྨྲའོ། །ཆེད་འགའ་ནི། བུད་མེད་བཟང་མོར་སྤྲུལ་ཏེ་གཡེམ་པ་རྒྱས་པར་སྤྱད་ནས་ལོ་མང་པོ་མ་ལོན་པར་གླན་པ་དང་མཆིན་པ་བསྐམས་སོ། །རང་གཅིག་པུའང་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །མི་དག་དང་ཕྲད་དེ་གཏམ་བྱས་ནས་གླེན་པར་འགྱུར་བར་བྱེད། མིའི་སེམས་སྒྱུར་ཞིང་མི་དག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གིས་མ་ཚོར་ནས་རྒྱལ་པོའི་གྱོད་ལ་ཐོགས་སོ། །འཆི་བར་ཚེ་དུས་ལ་མ་བབ་པར་བསྐམས་ཏེ་འཆིའོ། །གློ་བུར་དུའང་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་འཁོར་བ་ལ་མ་འཇུག་པར་སྔར་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།འཁྲུལ་ཅིང་བསླུས་པར་མི་ཤེས་ན། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །དགའ་བོ། བདུད་དེ་རྣམས་བཅུ་ནི། མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ངའི་གསུང་རབ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་མིའི་སེམས་ཀྱི་ནང་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །རེས་འགའ་ནི། རང་མངོན་པར་སྟོན་པར་མི་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲའོ། ། ཡང་དག་པར་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་ཚོར་རོ། །གཡེམ་པ་སྤྱོད་པ་ལ་བསྟོད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇིག་སྟེ། སྔར་ནི། མཁན་པོས་བསླུས། ཕྱིས་ནི། སློབ་མས་བསླུས་ཏེ་
431b
གཡེམ་པ་སྤྱོད་ཅིག་པར་གཅིག་གིས་གཅིག་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ལྷ་མ་ཡིན་ཡང་སྒྱུར་ཞིང་སེམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་འཇུག་སྟེ། ཉེ་ན་ཚེ་རབས་དགུ་།རིང་ན་ཚེ་རབས་བརྒྱའི་བར་དུ་དགེ་བ་སྤྱེད་ཅིང་བདུད་ཀྱི་གཉེན་བཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་བརྗེས་ནས་བདུད་ཀྱི་བྲན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཁྱད་པར་ཤེས་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཁྱོད་ཟག་པ་ཟད་པ་ཐོབ་ཀྱང་ཞི་བའི་འགོག་པའི་ནང་དུ་མི་འཇུག་པར་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་མ་བཏབ་པར་ཕྱི་མའི་དུས་ངན་པའི་ཕྱི་མའི་ཚེ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དེ་ཡང་དག་པར་དད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གྲོལ་ཞིང་ཐར་པར་གྱིས་ཤིག་།བདུད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་ཡང་དག་པར་ཤེས་ཤིང་ཐོབ་པར་གྱིས་ཤིག་།ངས་ཁྱོད་སྐྱེ་ཤི་ལས་ཐར་ཅིང་གྲོལ་བར་བྱས་སོ། །ད་ཁྱེད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་བཙུན་པར་བྱོས་ཤིག་དང ། དེ་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་ལན་ལྡོན་པ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བོ། དེ་རྣམ་པ་བཅུ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྔ་ལྟས་ཡིན་ཏེ། འདི་ཀུན་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི། སྒོམ་པ་ནོར་བ་ལས་དེའི་ཕྱིར་འདི་འདྲ་བར་གྱུར་ཏེ། ཕོ་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བསླད་ནས་རང་གི་ཉམས་དྲོད་མ་ཟིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ཕྲད་ནས་འཁྲུལ་བར་རང་གིས་མ་ཤེས་ཏེ་བདག་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ནི། རྫུན་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཁྱེད་ལ་
432a
༄#། །སོགས་པས་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སེམས་ཅན་ནོ་ཅོག་ལ་ཁྱབ་པར་མན་ངག་གཞག་ཅིང་འདིའི་དོན་སྟོན་ཏོ། །ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།ལྷའི་བདུད་ཀྱིས་སྐབས་མི་རྙེད་པར་གཟུངས་སུ་ཟུངས་ཤིག་།གདམས་ཤིང་བསྲུངས་ན་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་འགྲུབ་བོ། །བམ་པོ་གཉིས་པ་སྟེ་ཐ་མ། དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཟད་པའི་མི་དེ་ལ་ནི། རྨི་ལམ་གྱི་འདུ་ཤེས་རྟག་པར་སྙོམས་པར་འགགས་ནས་སད་པ་དང་གཉིད་ལོག་པར་རྟག་ཏུ་གཅིག་སྟེ། ཚོར་བ་གསལ་བས་སྟོང་ཞིང་དང་ངོ ། །དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་དང་བྲལ། སྤྲིན་སྟུག་པོ་ཆེན་པོ་དག་གིས་ཁེབས་པ་མེད་དེ།་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་བལྟས་ན་ས་ཆེན་པོ་དང ། ཆུ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དག་ཀྱང་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་འདུས་པར་སྣང་བཞིན་དུ་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བ་ནའང་གོས་པ་མེད།་ནུབ་པ་ནའང་གྱུར་པ་མེད་དོ། །སྟོང་པའི་ལེན་པར་སྣང་བ་ལ་བརྟགས་ན་སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་ཏེ། སྐྱེ་ཤིའི་རྩ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་བཙལ་དུ་མི་རྙེད་དེ། དང་བ་དེ་ཁོ་ན་དང་རོ་གཅིག་གོ་།ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་རིགས་བཅུ་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་མ་རྟོགས་མོད་ཀྱི། ཡུན་རིང་དུ་བསྒོམས་ན་སོ་སོ་ན་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་
432b
འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན། རྐྱང་དང་འདྲ་བར་ཁད་ཀྱིས་འདུལ་ལོ། །དེའི་མིང་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྒྲིབས་པའོ། །དེ་ལྟར་དང་བ་ལས་རྙོག་པ་དེ་བགས་ཀྱིས་དང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་ཏེ།་གཅིག་དང་ན་བག་ཆགས་མེད་དོ། །དཔེར་ན། ཆུ་རྙོག་པ་ཅན་ལས་དང་སྟེ་སངས་ན། དང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་མིང་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཟད་ནས་མི་དེས་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མ་ལས་འདས་པའོ། །དོན་དེ་ལ་བརྟགས་ན་ཟབ་ཅིང་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བོ། ཤེས་པར་བྱོས་ཤིག་།ཡང་དག་པ་ཉིད་ཆུད་ཅིང་མཐོང་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཡང་དག་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ལ་བཞག་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བདུད་ཀྱང་སེམས་ཐག་ཆོད་དོ། །སྦྱངས་ཤིང་དང་བ་ཐོབ་ནས་རང་གི་རིགས་ཀྱི་རྩ་བ་ཤེས་ཏེ། རིགས་དེའི་ནང་གི་ཟབ་ཅིང་དད་པ་དེ་བརྟགས་ན། ཉོན་མོངས་པའི་འཁྲུལ་བའི་གཞི་རྒྱུ་བ་རྒྱས་པ་ལས་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ནས་མི་དེ་ནི། རྒྱུ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྟུང་ངོ ། །དེ་ལ་གཅིག་ནི།་མི་དེས་རྩ་བའི་གཞིའི་རྒྱུ་མཐོང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་རྩ་བ་བཤིག་པ་ཐོབ་ན། མིག་གི་རྩ་བ་བརྒྱད་བརྒྱའི་བསོད་ནམས་ཐོབ་སྟེ། བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲི་ཚུན་ཆད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཅི་ཡོད་པ་ལས་འཁོར་ཏེ། འདིར་ཤི་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་སྐྱེས་ཏེ་འཁོར་བ་དེ་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་འཁོར་བས་མཐོང་ངོ ། །བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲི་ཚུན་ཆད་ཀྱི་མི་སྣང་སྟེ། བལྟར་
433a
༄#། །མེད་པས་དེ་ལྟ་བུར་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཁྲི་ནས་རྒྱུ་མེད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་དམ་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། ནོར་ཏོ། །གཉིས་ནི། མི་དེས་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་བལྟས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་དེས་སྐྱེ་ཤིའི་རྩ་བ་མཐོང་སྟེ། མི་ནི། མིར་སྐྱེ་བར་ཤེས། བྱ་ནི། བྱར་སྐྱེ་བར་རིག་།བྱ་རོག་ནི། ཡོངས་ནག། གཞན་ནི། ཡོངས་དཀར། ལྷ་དང་མི་ནི།་ཡོངས་ཀྱིས་འགྲེང ། བྱོལ་སོང་ནི། ཡོངས་ཀྱིས་སྒུར། དཀར་པོ་ནི། བཀྲུས་ཏེ་གྱུར་པ་ཡིན། ནག་པོ་ནི། བཅོས་པ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་འདི་མ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་ནོ། །ངས་ནི། ཡོངས་ནས་བྱང་ཆུབ་མཐོང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་ཡོད་དོ། །ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་།དེ་རིང་ཅི་ཡོད་པའི་ནོར་རྫས་ཡོད་ནས་རྒྱུ་མེད་པའོ། །ཞེས་དེ་ལྟ་བུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཁྱབ་པའི་ཤེས་པ་སྟོར་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི།་ནོར་རོ། །དེའི་མིང་ནི། རྒྱུ་མེད་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་པོའོ། །ཡང་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མི་དམིགས་པའི་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ན།
433b
བདུད་རྣམས་སེམས་ཐག་ཆོད་དོ། །རང་གི་རྒྱུ་བའི་རྩ་བའི་ཤེས་ཏེ། ཟབ་མོ་དང་བདེ་བ་ལ་བརྟགས་ན་རྟག་པར་རྒྱས་པའི་ནང་ནས་སེམས་ཅན་ལ་ཚོད་འཛིན་ཏེ། མི་དེ་ནི། རྟག་པར་ཁྱབ་པར་ལྟ་བ་བཞིའི་ནང་དུ་ལྟུང་ངོ ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། དེས་སེམས་དང་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་གཉིས་ནང་ནས་རང་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་སྤྱོད་པའི་ཆེ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བསྐལ་བ་ཉི་ཁྲིའི་བར་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པའི་སྐྱེ་ཤིའི་འཁོར་བར་སྐྱེ་ཤི་ལ་འཁོར་ཏེ་གྱེས་ཤིང་སྟོར་མ་མྱོང་བས་དེ་ནི། རྟག་པ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལ་གཉིས་པ་ནི། མི་དེས་ཁམས་བཞི་ལ་བལྟས་ནས་ཁམས་བཞི་རང་བཞིན་རྟག་པར་འདུག་སྟེ། སྤྱོད་ཅིང་སྦྱངས་པ་ལས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་བ་བཞི་ཁྲིའི་བར་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་ཤི་ཇི་སྙེད་པ་ཀུན་རྟག་སྟེ་གྱེས་ཤིང་སྟོར་མ་མྱོང་སྟེ། དེ་ནི། རྟག་པ་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་གསུམ་པ་ནི། མི་དེས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟས་ན། འཇུག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནང་ན་ཐོག་མ་ནས་གནས་མེད་དེ་རང་བཞིན་རྟག་པའི་ཕྱིར་སྤྱད་ཅིང་སྦྱངས་ན་གདོད་ཤེས་སོ། །བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་ཏེ། དེ་ཡེ་ནས་རྟག་པ་ལ་གནས་པས་གྱེས་ཤིང་སྟོར་བ་མ་མྱོང་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟག་གོ་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་བཞི་པ་ནི། མི་དེས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྩ་བ་ཟད་ནས་འཁོར་བའི་སྐྱེ་ཤི་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་འཁོར་བའི་རྒྱུ་བ་འགོག་པ་
434a
༄#། །དང་འདུ་ཤེས་སེམས་ནི། ཡོང་ནས་ཟད་པས་དེ་ནི། ཡོང་ནས་མེད་དོ། །དེའི་འདོན་གྱི་ནང་ན་རང་གི་སྐྱེ་ཤི་མེད་པར་གྲུབ་སྟེ། རྟག་གོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ཤེས་པའི་གྲལ་སྟོར་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ནི། འཁྲུལ་ཏོ། །དེའི་མིང་ནི། རྟག་པར་ཁྱབ་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གཉིས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་ན། བདུད་ཀྱི་ཐབས་ཀྱིས་མི་བསླུའོ། །རང་གི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ཤེས་ཏེ། ཟབ་མོ་དང་བདེ་བ་ལས་བསྟན་ནས་རྟག་པར་བདག་དང་གཞན་དུ་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་ནང་ན་ལྷུང་ནས་ཁ་ཅིག་ནི། མི་རྟག་ཁ་ཅིག་ནི། རྟག་པར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ལ་གཅིག་ནི། མི་དེས་སེམས་ཅན་གྱི་མཐོང་བ་ལ་ཞིག་ཏུ་བལྟས་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་ཁམས་སུ་ངས་རྟག་པར་ཁྱབ་སྟེ་ཡོད་ནས་མི་གཡོ་སྙམ་ནས་ང་ནི། ཕྱོགས་བཅུར་ཁྱབ་ཅིང་སྨད་ལ་མི་གཡོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ངའི་ནང་ནས་རང་སྐྱེ། རང་འཆི་སྟེ། ངའི་རང་བཞིན་ནི། རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ངའི་ནང་ནས་སྐྱེ་ཞིང་འཆི་བ་དེ་ནི། མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་གཉིས་པ་ནི། མི་དེ་སེམས་ཅན་ལ་མི་ལྟ་བར་ཕྱོགས་བཅུའི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་པར་བལྟས་ན། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི། བསྐལ་བས་འཇིག་པའི་གནས་སུ་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི། ཡོང་
434b
ནས་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་གནས་སྐབས་མ་ཞིག་པ་དེ་ནི། ཡེ་ནས་རྟག་པ་སྙམ་མོ། །གསུམ་པ་ནི། མི་དེས་སེམས་ཅན་ལ་བལྟས་ན། ང་དང་ཞིང་ཕྲ་བ་ནི། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང་འདྲ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུའི་ཁམས་ནས་འཁོར་ཞིང་རང་བཞིན་ལ་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ལུས་དེའང་སྐྱེའང་འཆི་སྟེ། མི་ཞིག་པས་ངའི་རང་བཞིན་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་ཤི་ཐམས་ཅད་ནི།་ང་ལས་བྱུང་ཞིང་རྒྱུ་སྟེ། རང་བཞིན་རྟག་པ་སྙམ་མོ། །དེ་ལ་བཞི་པ་ནི། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཟད་པར་ཤེས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། རྒྱུ་བར་མཐོང་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི།་རྟག་པར་རྒྱུ་སྟེ། རྟག་པར་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ནི། བཀག་ཅིང་ཟད་དེ། དེ་ནི། མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོག་སྟེ། རྣམ་པ་ཁ་ཅིག་ནི། མི་རྟག་པ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ནི། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ནང་དུ་ལྟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནོར་ཏོ། །དེའི་མིང་ནི། རྟག་པར་ལྟ་བའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གསུམ་པའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་ན། བདུད་རྣམས་སེམས་ཐག་ཆོད་དོ། །རང་གིས་སའི་ནང་ནས་རྟོག་ཅིང་དམིགས་པ་སྐྱེས་ནས་མི་དེ་མཐའ་བཞིར་ལྷུང་ངོ ། །དེ་ལས་དང་པོ་ནི། མི་དེས་སྐྱེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སེམས་ཆགས་ནས་རྒྱུ་བའི་སྤྱོད་པ་མ་ཆད་དེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ནི། མཐའ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ནི།
435a
༄#། །མཐའ་དང་བྲལ་བར་སེམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། མི་དེས་བསྐལ་བ་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་བརྟགས་ན། དེ་ཕན་ཆད་ནི། སེམས་ཅན་དག་གིས་མཐོང་བ་དང ། ཐོས་པ་དང ། ཤེས་པའི་གནས་མེད་དེ། དེ་ནི། མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡོད་པའི་གནས་ནི། མཐའ་ཡོད་པ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། མི་དེས་ང་ནི། ཁྱབ་པར་ཤེས་ཏེ། མཐའ་དེ་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་ཐོས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི། ངའི་ནང་ནས་སྣང་ངོ ། །སེམས་ཅན་དག་གིས་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནི། ངས་ཀྱང་མི་ཤེས་སོ། །ཞེས་དེའི་ཕྱིར་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་མ་ཐོབ་ནས་མཐའ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡོད་པ་སྙམ་མོ། །བཞི་པ་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྟོང་བ་ཉིད་རྗེས་བཅད་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལུས་གཅིག་གི་ནང་ནས་ཕྱེད་ནི། སྐྱེ། ཕྱེད་ནི། འཆིའོ་སྙམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ནང་ན་ཕྱེད་ནི། མཐའ་ཡོད། ཕྱེད་ནི། མཐའ་དེ་དང་བྲལ་བར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་མཐའ་ཡོད་པ་དང ། མཐའ་མེད་པར་ལྟ་བའི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། ནོར་ཏེ། དེའི་མིང་ནི། མཐའ་ཡོད་པར་ལྟ་བའི་མུ་སྟེགས་ཅན་བཞི་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་ན། བདུད་རྣམས་སེམས་ཐག་ཆོད་དོ། །སྐྱེ་བའི་རིགས་ཀྱི་རྩ་བ་ཟད་དེ། ཟབ་མོ་དང་བདེ་བ་ལ་བརྟགས་ན། ཉོན་
435b
མོངས་པ་རྟག་པར་འཁྲུལ་བའི་གཞི་རྒྱུ་བ་མ་ཟད་པས་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཏེ། མི་དེ་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཁྱབ་པར་འཁྲུལ་པའི་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་མི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་གཅིག་ནི། མི་དེས་སེམས་ལྡང་དུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ལ་བརྟགས་ན། སེམས་ནི། རྒྱུན་དུ་རྒྱུ་བར་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི། འགྱུར་བ་གཅིག་གིས་གཅིག་བསགས་པ་ནི། རྟག་པ་སྙམ་སྟེ། སེམས་ཡོད་པར་མཐོང་བ་ནི། སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ། མཐོང་བ་ཉིད་མི་མཐོང་བ་དེ་ནི། འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་གཅིག་གིས་བསགས་པ་རྒྱུ་དེའི་གནས་མི་མཐོང་བ་ནི། རང་བཞིན་མ་ཆད་པའི་གནས་ཏེ། དེ་ནི། འཕེལ་བའོ། །ཡང་དག་པ་ཐུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐུབ་པའི་ནང་ནས་འབྲེལ་བ་ནི། འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི། ཡོད་པའོ། །སོ་སོར་འཆི་བ་དེ་ནི། མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤྱིའི་དོན་ལ་བལྟས་ན། སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པར་མཐོང་ངོ ། །ཆོས་འདོད་པའི་མི་དག་འོངས་ཏེ་དོན་དྲིས་ན། ལན་དུ་དང་ནི། སྐྱེའང་སྐྱེ། འགག་ཀྱང་འགག་།ཡོད་ཀྱང་ཡོད། མེད་ཀྱང་མེད་དོ། །འཕེལ་ཡང་འཕེལ་ལ། འབྲིའང་འབྲིའོ། །ཞེས་ཐམས་ཅད་དུའང་འཁྲུལ་བར་སྨྲ་སྟེ། མི་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་དོན་སྟོང་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། མི་དེས་ཡང་དག་པར་སེམས་ལ་བརྟགས་ན། བར་བར་ནི། མེད་པའི་གནས་མེད་པར་རིག་སྟེ། མི་དག་གིས་ཆོས་དྲིས་ན་ཅིའང་མེད་དོ། །ཞེས་ཚིག་གཅིག་པུས་ལན་ལྡོན་ཏེ། མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའི་
436a
༄#། །ཚིག་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མི་སྨྲའོ། །གསུམ་པ་ནི། མི་དེས་ཡང་དག་པར་སེམས་ལ་བརྟགས་ན། སེམས་དེ་སོ་སོར་ཡོད་པའི་གནས་ན་ཡོད་པར་རིག་སྟེ།་ཆོས་འདྲི་བའི་མི་དག་ལ་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཚིག་གཅིག་པུས་ལན་ལྡོན་ཏེ། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཚིག་གཞན་མི་སྨྲའོ། །བཞི་པ་ནི། མི་དེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀར་མཐོང་སྟེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རང་གི་སེམས་འཁྲུག་གོ། །ཆོས་འདྲི་བའི་མི་དག་ལའང་ཡོད་ཀྱང་ཡོད། མེད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཞེས་ལན་ལྡོན་ཏེ། ཡོད་པའི་ནང་ནའང་མེད་པའོ། །མེད་པའི་ནང་ནའང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ནས་དུས་ཐམས་ཅད་དུའང་གཞན་གྱི་སེམས་དཀྲུགས་ཏེ་དྲི་བའི་སྐབས་ཀྱང་མེད་ནས་ད་དུང་དེ་ལ་སྟོང་ཞིང་མེད་དོ། །ཞེས་དཔྱོད་པའི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། ནོར་ཏོ། །དེའི་མིང་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པའི་རང་བཞིན་མི་འཆི་བའི་ཁྱབ་པར་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་མི་བདེན་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་ལྔ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བར་ཆད་མེད་ན། བདུད་རྣམས་སེམས་ཐག་ཆོད་དོ། །ཟབ་མོ་དང་བདེ་བ་ལ་བརྟགས་ན། སྐྱེ་བ་རིགས་ཀྱི་རྩ་བ་ཟད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་རྟག་པར་འཁྲུག་པའི་གཞི་རྒྱུ་བ་མ་ཟད་
436b
པས་རྟོག་པ་སྐྱེས་སོ། །མི་དེ་ནི། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་གསུམ་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་འཁྲུལ་ནས་གཟུགས་ནི། ང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །རེས་འགའ་ནི། ངས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་མཐོང་སྟེ། ང་ནི། གཟུགས་ཡོད་དོ། །ཞེས་སོ། །བར་འགའ་ནི། མངོན་སུམ་གྱི་རྐྱེན་རྣམས་པའི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་ཞེས་སོ། །ཆེད་འགའ་ནི། གཟུགས་ནི། ང་དབང་ཞེས་ཟེར་རོ། །བར་བར་ནི། ངའི་འདུ་བྱེད་དང་འབྲེལ་ཏེ། ང་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་འདུག་པར་རྟོག་ཅིང ། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ང་གཟུགས་ཡོད་དོ། །ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་བཅུ་དྲུག་ལ་གཟུགས་ཡོད་པར་རྟོག་གོ་།དེའི་འོག་ཏུའང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྟོག་སྟེ། ཡུན་རིང་པོའི་ཉོན་མོངས་པ་དང ། ཡུན་རིང་པོའི་རང་བཞིན་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་མཆགས་སོ། །ཞེས་སོ། །ཡང་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ཡོད་དོ། །ཞེས་རྟོག་ཅིང་སྨྲ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། ནོར་ཏོ། །དེའི་མིང་ནི། ཕུང་པོ་ལྔའི་ནང་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གཞུང་འཛུགས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་དྲུག་པའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་ན། བདུད་ཀྱི་སེམས་ཐག་ཆོད་དོ། །སྐྱེ་བའི་རིགས་ཀྱི་རྩ་བ་ཟད་དེ། ཟབ་མོ་དང་བདེ་བ་ལ་བརྟགས་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྟག་པར་འཁྲུག་པའི་གཞི་ལ་རྒྱུ་མ་ཟད་དེ་རྟོག་པ་སྐྱེས་ནས་མི་དེ་ནི།
437a
༄#། །གཟུགས་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་སྔ་མ་སེལ་ཅིང ། འགོག་པ་ལས་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཏེར་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །ཞེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སེམས་སྐྱེས་ནས་གཟུགས་ནི། མེད་པར་མཐོང་སྟེ། ཁ་དོག་ནི། རྒྱུ་མེད་པར་རྟོག་གོ་།བརྟགས་ན་འདུ་ཤེས་བཀག་སྟེ། སེམས་ཅན་སེམས་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཚོར་བ་བཀག་པ་ཤེས་ན་ཕྱི་མའི་འབྲེལ་བ་མེད་དེ། ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཞི་ཞིང་བྲལ་ལོ། །སྐྱེ་བ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚོར་བའི་འདུ་ཤེས་མེད་དེ། རྩཝ་ཤིང་དང་འདྲའོ། །འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་བར་བཅད་དེ་ཐོབ་པ་མེད་ན། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ལྟ་ག་ལ་འོང་ཞེས་བརྟགས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་མིར་བས་ན། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་མེད་དེ། འདི་འདྲ་བའི་འཁོར་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པའི་བརྒྱད་ནི། ཡོད་སྙམ་མོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ནི། སྟོང་པའོ། །ཞེས་དེ་ལྟ་བུར་དམིགས་ན་མིའང་གྱི་ནར་ཟད་ཀྱི། ཡེ་ནས་ཆད་ཅིང་ཐོགས་པའོ། ། ཞེས་དེ་ལྟར་ཡང་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་མེད་དོ། །ཞེས་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྷུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། ནོར་ཏོ། །དེའི་མིང་ནི། ལྔ་ཕུང་གི་ནང་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་མེད་དོ། །ཞེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གཞུང་འཛུགས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་བདུན་པའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བར་ཆད་
437b
མེད་ན་བདུད་ཀྱི་སེམས་ཐག་ཆོད་དོ། །སྐྱེ་བའི་རིགས་ཀྱི་རྩ་བ་ཟད་ད། །ཟབ་མོ་དང་བདེ་བ་ལ་བརྟགས་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྟག་པར་འཁྲུགས་པའི་གཞི་རྒྱུ་བ་མ་ཟད་པས་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ནང་ནས་མི་དེས་ནི། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འགོག་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀའི་མཚན་ཉིད་གཅིག་གིས་གཅིག་བཤིག་སྟེ། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་མེད་དོ། །ཞེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །ཡང་གཟུགས་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ནང་ནས་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། འདུ་བྱེད་འགྱུར་བ་དང ། རྒྱུ་བ་མེད་པས་ན་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་རྟོག་གི་།དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་ཕུང་པོ་ཁམས་ཀྱི་ནང་དང་བ་ལ་བརྟགས་ན། བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟུགས་མེད་དོ། །འགོག་པའི་རྐྱེན་གཅིག་ཐོབ་པར་ཟད་དེ། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་གཟུགས་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲའོ། །ཡང་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། ལྡང་དུབ་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པར་སེམས་བསྐྱེད་དེ། རིགས་པའི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་དང ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཁྲུལ་ཅིང་ནོར་ཏེ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ཀུན་མེད་དེ། ཕྱིས་མོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི། ལམ་དང་མི་མཐུན་པས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། ནོར་ཏོ། །དེའི་མིང་ནི། ཕུང་པོ་ལྔའི་ནང་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ཕྱི་མའི་རབས་ཀུན་མེད་དོ།
438a
༄#། །ཞེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གཞུང་འཛུགས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་བརྒྱད་པའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་དྲང་པོ་མི་གཡོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཞུགས་ཏེ། བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་ཐོད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕོ་མོ་ལ་བརྟགས་ན་ཐ་མ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་ནས་དེ་ལ་ནོར་བའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་ཆད་པར་ལྟ་བར་གྱུར་ཏོ། །ལུས་འགགས་པའི་འོག་ཏུ་འདོད་པའང་འགོག་།སྡུག་བསྔལ་ཡང་འགོག། ཤིན་ཏུ་དགའ་བའང་འགོག་།ཤིན་ཏུ་བཏང་སྙོམས་ཀྱང་འགོག་།ཡན་མན་ཞིབ་ཏུ་བརྟགས་ན། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་སྐྱེ་བའང་ཅང་མེད་དོ། །ཞེས་སྨྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི། འཆོལ་ཏེ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བའི་མུ་སྟེགས་ཅན་དགུ་པའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་ན་བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དེ། སྐྱེ་བའི་རིགས་ཀྱི་རྩ་བ་ཟད་དེ། ཟབ་མོ་དག་པ་དེ་ལ་བརྟགས་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྟག་པར་འཁྲུག་པའི་གཞི་ལས་རྒྱུ་བ་མ་ཟད་དེ། ཡང་ཕྱི་མ་ཡོད་པར་དམིགས་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ནས་མི་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་ལྔའི་ནང་དུ་ལྟུང་ངོ ། །ཆེད་འགའ་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་དང་པོ་འཁོར་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བརྟགས་ནས་མཐོང་ཞིང་རྒྱས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སྲེད་དོ། །རེས་འགའ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོའི་རང་བཞིན་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་
438b
བྲལ་ལོ་སྙམ་མོ། །ཆེད་འགའ་ནི། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མེད་དོ་སྙམ་མོ། །རེས་འགའ་ནི། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་བདེའོ་སྙམ་མོ། །བར་བར་ནི།་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་འགགས་ཏེ་འཁོར་བ་ལ་སྐྱེ་ཤི་རང་བཞིན་གྱིས་ལེན་པ་མེད་དོ། །ཞེས་འཁྲུལ་ཏེ། ཟག་པ་ཅན་གྱི་གནས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །གནས་དེ་ལྔའི་དགའ་ཞིང་བདེ་བ་ལ་རྒྱལ་བའི་རིགས་གཙང་མའོ་སྙམ་དུའང་སེམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་སེམས་ལྔ་ལ་ཡུན་དུ་རྟག་པའོ་སྙམ་དུའང་རྟོག་པའི་ཕྱིར་གནས་དེ་ལྔ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། ནོར་ཏོ། །དེའི་མིང་ནི། ཕུང་པོ་ལྔའི་ནང་ནས་གནས་ལྔ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་སུམ་དུ་གཞུང་འཛུགས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་བཅུ་པའོ། །དགའ་བོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་བཅུ་ནི། ལོག་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ཀུན་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི། སྒོམ་པ་ནོར་བ་ལས་དེའི་ཕྱིར་འདི་འདྲ་བར་གྱུར་ཏེ། ཕོ་ཐེག་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བསླད་པས་རང་གི་ཉམས་དྲོད་མ་ཟིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ཕྲད་ནས་འཁྲུལ་བར་རང་གིས་མ་ཤེས་ཏེ། བདག་འཕགས་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ནི། རྫུན་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་
439a
༄#། །ངོ ། །ཁྱོད་ལ་སོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ཁྱེར་ལ། ང་འདས་པའི་ཕྱིན་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ན། ངག་གཞག་ཅིང་འདིའི་དོན་སྟོན་ཏེ་ཚོར་བར་གྱིས་ཤིག་།རང་ལས་ཟབ་མོའི་ཕུང་པོའི་བདུད་མ་ལངས་པར་གཟུངས་སུ་ཟུངས་ལ་སྐྱབས་བགྱིས་ཏེ་སྲུང་ལ་ལོག་པར་མཐོང་བ་ལ་གྲོལ་ཏེ་སྦྱོངས་ལ་བདག་གི་ལུས་དང་སེམས་ལ་སྟོན་ཏེ། དབེན་པའི་དོན་དབྱེ་ཞིང་ཤེས་པར་གྱིས་ལ་བླ་མའི་ལམ་ལས་ལོག་པའི་ལམ་དུ་མ་འགྲོ་ཞིག་།ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་ཐོབ་པ་ལ་གྲུབ་ཅིང་ཆོག་གོ་སྙམ་པའི་སེམས་མ་སྐྱེད་ཅིག་།ཚོར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོང་ཞིག་།དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཟད་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་ཟབ་མོ་དང་བ་ལས་འཁྲུགས་ཤིང་གཡོ་བ་བྱིང་པ་དང་ཕྲ་བ་བརྟན་པ་འབྲེལ་བ། གང་ཟག་གི་རྩ་བ་ཡུད་ཙམ་ལས་འབྱོར་ཅིང་འབྲེལ་བ་ལ་བསླངས་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཟབ་མོའི་རྩ་བ་མངོན་རྟགས་ཆད་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་རྨད་པ་ཆེན་པོ་ཚོར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། ། དཔེར་ན། བྱ་གག་དུས་ལ་བབ་ན་ཤར་ཕྱོགས་སུ་བརྟགས་ནས་སྐྱ་རེངས་ཤར་བར་རིག་སྟེ་སྐད་འབྱིན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟོང་ཞིང་དང་བ་ལས་ཟབ་ཅིང་ལུད་པ་མེད་པའི་ནང་ནས་
439b
དང་བ་གསལ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་འདུག་པའི་གནས་མེད་འཇུག་པ་མེད་དོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་རིགས་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་ཟབ་མོ་ལས་ཐར་ཏེ། ཚེ་ལེན་པའི་དབང་མེད་དོ། །ཞེས་དེ་ལ་བརྟགས་པ་ལས་འཛིན་པའི་གཞི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་བཅུའི་ཁམས་སུ་འབྱོར་བ་ཐོབ་ཟིན་ཏེ། དང་པའི་གཟུགས་མ་ནུབ་པས་ཟབ་མོའི་ལྡང་བ་འབྱུང་ངོ ། །དེའི་མིང་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོས་བསྒྲིབས་པའོ། །འབྱོར་པ་ཐོབ་པའི་ནང་ནས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚོགས་བསྡུས་ཏེ། སྦྱོར་ཞིང་ཕྱེ་བ་དེ་སྦྱངས་ཏེ་གྲུབ་ནས་བྱང་བ་དེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཀྱང་འཁྲུལ་ཞིང་སྣོད་དུ་རུང་སྟེ། ཡོངས་སུ་དག་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལུས་དང་སེམས་སུ་གཏོགས་པའི་རྣམས་ཀྱང་བཻཌཱུརྱའི་ཕྱི་ནང་ཐལ་བ་བཞིན་སྣང་སྟེ། དེའི་མིང་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཟད་དེ། མི་དེ་ནི།་ཚེ་སྙིགས་མ་ལས་འདས་པའོ། །དོན་དེ་ལ་བརྟགས་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཡིན་པའི་གཞི་སྒྱུ་མའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་ཤེས་རྩ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས། བདག་གི་ལུས་ཀྱི་རྩ་བ་སྦྱོར་ཞིང་ཕྱེ་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་རིགས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པར་ཚོར་ཞིང་ཤེས་ནས་འཁྲུལ་པར་འཕར་ཏེ་རྒྱས་པའི་བཞིན་འཇུག་ནུས་སོ། །དེ་ལ་སྒྱུ་མའི་གནས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་རྒྱུ་ནི། རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གཞུང་
440a
༄#། །བཙུགས་ནས་རྒྱལ་ཞིང་གྲོལ་ལོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །མི་དེ་ནི། རྒྱུའི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་འཛིན་པའི་ས་ཕྱི་ཀ་ལའི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། ཡང་དག་པར་མུན་ནག་གི་སྐྱབས་ཀྱིས་གནས་གྲུབ་པའི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི། ནོར་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི། སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི། སེམས་ཐོབ་པར་གཞུང་འཛུགས་པའི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་དང་པོ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་བསྲིངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐའ་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལས་ཞི་བའི་ནང་ནས་ངང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ནི། སྐྱབས་སུ་བཟུང་ནས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་རིགས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ངའི་ལུས་ཀྱི་ནང་ནས་འབབ་ཅིང་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་རྒྱལ་རིགས་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པའི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །མི་དེ་ནི། མི་ནུས་པ་ལ་ནུས་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་གི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ་མཐའ་མེད་དོ། །ཞེས་སྨྲ་བའི་ལུས་འབྱུང་བའི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི། ནོར། ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི། སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི། གཞུང་འཛུགས་པའི་ནུས་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་གཉིས་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་
440b
རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་བསྲིངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་ངས་ཁྱབ་པར་རྒྱས་པའི་ང་རྒྱལ་ཆེན་པོའི་ལྷའི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས། བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་བ་ནི།་སྐྱབས་སུ་བཟུང་ནས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ནས་བདག་གི་ལུས་དང་སེམས་ལས་ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའ་བབ་ཅིང་བྱུང་སྟེ་སྐྱེས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་འབབ་པའི་རྒྱུན་ལས་བྱུང་སྟེ། ལུས་ནི།་ཡང་དག་པར་རྟག་པ་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་སེམས་ཀྱང་སྐྱེས་སོ། །སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ནི། རྟག་པར་ཡང་རྟག་སྟེ། མི་སྐྱེ་བ་འཁྲུལ་ཅིང་སྐྱེ་བ་འཁྲུལ་ནས་བྱིང་བ་ལ་དེ་དེ་བར་གནས་ཏེ་རྒྱལ་ཞིང་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་སོ། །མི་དེ་ནི། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་གཞུང་འཛིན་པའི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། རང་དབང་གི་ལྷའི་སྡེར་འགྱུར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི། ནོར། ཤེས་ཤིང་རྟོགས་པ་ནི། སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་རྒྱུའི་གནས་ལ་སེམས་ཀྱི་གཞུང་འཛུགས་པ་གསུམ་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་བསྲིངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་ལོག་པར་རྒྱས་པའི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་
441a
༄#། །པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བའི་འགོག་པ་ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པར་ཤེས་པའི་ནང་ནས་ཤེས་པ་ཁྱབ་པར་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་གཞུང་འཛུགས་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུའི་རྩཝ་ཤིང་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ། རྒྱས་པར་ན་མི་དང་མི་འདྲ་བ་མེད་དོ། །རྩཝ་ཤིང་ནི་མིར་འགྱུར། མི་དེ་དག་ཤི་ནའང་ཕྱོགས་བཅུའི་རྩཝ་ཤིང་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །མི་དེ་ནི་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་པའི་མཐར་འཛིན་པ་པ་ཏ་ས་འདིའི་ནང་དུ་ལྟུང་སྟེ། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་འདིའི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ནོར། ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི་སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི་ཁྱབ་པར་ཤེས་པར་རྟོག་པའི་སེམས་རྫུན་ཞིང་སྟོང་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའི་བཞི་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་རིང་དུ་བསྲིངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་ལོག་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས། དེ་དང་ཞིང་གསལ་བའི་ནང་ནས་རྩ་བ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱི་བཞིན་འབྲངས་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་རྒྱས་པའི་འོད་སྣང་བར་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་ཏེ། དགའ་
441b
བའི་ཆུ་ནི་གཙང་ཞིང་དང ། སྲེད་པའི་རླུང་ནི་ཁྱབ་པར་ལངས་པས་ལྟ་བའི་དྲི་མ་གྲུབ་སྟེ། སོ་སོར་དོན་བསྒྲུབས་པའི་དྲི་མའི་ཚོགས་དེས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཞིའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྟག་པར་ཤེས་སོ། །ཞེས་སྨྲ་བའི་གཞུང་འཛུགས་པའི་མི་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བར་འཛིན་པའི་འོད་སྲུང་དང ། བྲམ་ཟེ་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནང་དུ་ལྷུང་སྟེ། མེ་དང་ཆུ་ལྷ་རྗེད་དེ་སྐྱེ་ཤི་ལས་ཐར་པར་ཚོལ་བའི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ནོར། མཐོང་ཞིང་ཤེས་པ་ནི་སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི་བརྗེད་པར་སྣང་བར་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་ཏེ། དགའ་བའི་ཆུ་ནི་གཙང་ཞིང་དང ། སྲེད་པའི་རླུང་ནི་ཁྱབ་པར་ལངས་པས་ལྟ་བའི་དྲི་མ་གྲུབ་སྟེ། སོ་སོར་དོན་བསྒྲུབས་པ་དྲི་མའི་ཚོགས་དེས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞིའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རྟག་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་གཞུང་འཛུགས་པའི་མི་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བར་འཛིན་པའི་འོད་སྲུང་དང ། བྲམ་ཟེ་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནང་དུ་ལྷུང་སྟེ། མེ་དང་ཆུ་ལྷ་རྗེད་དེ་སྐྱེ་ཤི་ལས་ཐར་བར་ཚོལ་བའི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ནོར། མཐོང་ཞིང་ཤེས་པ་ནི་སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི་རྗེད་པ་རྟོགས་པའི་སེམས་འཁྲུག་པའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་གཞུང་འཛུགས་པའི་རྒྱུ་ཚོལ་བའི་འཁྲུལ་པར་གྱུར་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ལྔ་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་བསྲིངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་བྱིན་ཅི་ལོག་གི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས་དེ་རྒྱས་ཞིང་བསལ་བའི་ནང་ནས་རྫུས་པའི་ཆོས་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། མ་ཡིན་པར་འགོག་པ་ཡོད་ནས་འགོག་
442a
༄#། །པའི་སྐྱབས་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལས་རྒྱས་ཤིང་གྲོལ་ལོ་སྙམ་དུ་རྟོག་སྟེ། མི་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་སྟོང་པའི་སྐྱབས་དང་སྐྱབས་མ་ཡིན་པའི་འཛིན་པའི་ལྷའི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ནོར། ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི་སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི་སྟོང་པ་རྒྱས་པའི་སེམས་མེད་པ། སྟོང་བར་འགོག་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་དྲུག་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་བསྲིངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་ཆད་པར་འགོག་པའི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས། རྟག་པའི་ནང་དུ་བདག་གི་ལུས་རྟག་པར་གནས་ཏེ། དང་བ་གསལ་བ་དང་མཐུན་ཞིང་རིང་དུ་མི་གཡོ་བས་རྒྱལ་ཞིང་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པ་སྐྱེས་སོ། །མི་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་མ་ཡིན་པར་འདོད་ཆགས་པར་འཛིན་པས་ནང་དུ་ལྷུང་སྟེ། ཚེ་རིང་པོ་ཚོལ་བའི་ཨི་སི་པ་རའི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ནོར། ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི་སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི་ཚེའི་གཞི་ལ་ཆགས་པར་འཛིན་ཅིང་གཞུང་འཛུགས་པ་སྲན་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་སྒྱུ་སྡུད་པ། ཡུན་རིང་པོར་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་བདུན་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་རིང་དུ་སོང་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་སྒྱུ་མར་འགྱངས་པའི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བར་འགོག་པ་
442b
ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས། བརྟགས་ན་ཚེ་དང་དབང་དུ་འགྱུར་བར་གྱུར་ནས་དྲི་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་ཞིང་ཟད་ཀྱིས་དོགས་ཏེ་སླར་བཞག་ནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་པདྨོའི་གཞལ་མེད་ཁང་རྒྱས་པར་སྤྲུལ་ཏེ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དག་མང་པོར་སྤྲུལ་ནས་སེམས་རང་ཉམ་དུ་བཏང་སྟེ་རྒྱལ་ཞིང་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནི་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པའི་ནང་དུ་ལྷུང་སྟེ། ཙྪ་སྟི་ཀ་ལའི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ནོར། ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི་སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི་ལོག་སྲེད་ཀྱི་རྒྱུ་བ་སྐྱེད་ཅིང་དྲི་མ་རྒྱས་པས་གཞུང་འཛུགས་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་བརྒྱད་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་བསྲིངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་ལྷའི་བདུད་ཀྱི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས། ཚེ་སྣང་བའི་ནང་ནས་དང་བའི་དྲི་མ་ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་བྱེ་བྲག་འབྱེད། རྒྱུད་པ་འབྲས་བུའི་རེ་བ་བསྒྲུབས་པས་མངོན་རྟགས་ཚོལ་ཏེ།་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལམ་ལས་ལོག་ནས་དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཤེས། །ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་སྤངས། འགོག་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱས། ལམ་ནི་བསྒོམས་ཏེ། འགོག་པ་
443a
༄#། །ལ་གནས་པས་ཡང་གོང་དུ་མི་འཕར་ཏེ་རྒྱལ་ཞིང་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནི། ངེས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྷུང་སྟེ། ཐོས་པ་ཉུང་བས་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པའི་དགེ་སློང་གི་སྡེར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི། ནོར། ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི། སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི། དང་བ་རྒྱས་པའི་སེམས་ཀྱིས་མངོན་རྟགས་ཚོལ་ཏེ་ཞི་བ་འདུས་པའི་འབྲས་བུ་དགུ་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་བསྲིངས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ནས་ལོག་ནས་སྟོང་བས་བཅིངས་པའི་རྒྱུ་ལས་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགོག་པས། སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལས་ཞི་བར་འགོག་པའི་ནང་ནས་དང་བ་དམ་པ་མ་རྒྱས་པས། རྒྱས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚོར་བ་གསལ་བ་ཟབ་མོ་དམ་པར་སྦྱངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སེམས་ཤིང ། གོང་དུ་མི་འཕར་ཏེ་རྒྱལ་ཞིང་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པ་སྐྱེས་སོ། །མི་དེ་ནི། རིགས་ངེས་པའི་རང་སངས་རྒྱས་སུ་ལྷུང་སྟེ། སེམས་མི་ལྡོག་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི། ནོར། ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ནི། སྟོར་ཅིང་ནུབ་བོ། །དེའི་མིང་ནི། རྒྱས་པ་ཚོར་བ་ཏིང་ངེར་གསལ་བའི་མི་གཡོ་བའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་བཅུ་པ་སྟེ། ཁྱབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ལས་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་རིང་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཁར་ལས་ལོག་ནས་
443b
སྐྱབས་མི་བྱེད་པའི་རྒྱས་པར་གསལ་བའི་ས་བོན་ལས་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེའོ། །དགའ་བོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་བཅུ་ནི། བར་མ་དོར་སྨྱོ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། བར་བར་ནི། མ་གྲུབ་པ་ལ་ཆོག་ཅིང་ཚུད་དོ་སྙམ་པའི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །འདི་ཀུན་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཡིན་ཏེ། སྒོམ་པ་ནོར་བ་ལས་ས་འདིར་སྐྱེས་སོ། །ཕོ་ཐེག་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བསླད་པས་རང་གི་ཉམས་དྲོད་མ་ཟིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ཕྲད་ནས་རང་རང་གི་སྔོན་གྱི་སེམས་འཁྲུལ་བའི་བག་ཆགས་ལ་སྲེད་དེ། བདག་གི་ཡུན་རིང་པོའི་གནས་ཀྱིས་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བཅིང་བ་རྫོགས་སོ། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་ནི། རྫུན་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་བདུད་དང ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལས་ཟད་ནས་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་སུའང་འཕེལ་ཞིང་འབོགས་པར་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ། །ཁྱེད་སེམས་གཅིག་ཏུ་གྱིས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལམ་སྒྲུབས་ཤིག་།ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཁྱེར་ལ་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱི་ན་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྤེལ་ཏེ། འདིའི་དོན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཤེས་ཤིང་རིག་པ་བགྱིས་ཏེ། ལྟ་བའི་བདུད་ལ་རང་བྱིང་བར་མ་བྱེད་ཅིག་།སྙིང་རྗེས་སྲུངས་ཤིག་།སྐྱབས་བགྱིས་ཏེ་ལོག་པའི་རྐྱེན་སོལ་ལ་ཞི་བར་གྱིས་ཤིག་།བགེགས་ཀྱི་
444a
༄#། །ལམ་དང ། ལོག་འདྲེན་གྱི་ལམ་དུ་མ་ནོར་བར་ལུས་དང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་དང ། གཟིགས་པའི་ལམ་གྱི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའི་བར་དུ་གྲུབ་པར་བྱོས་ཤིག་།སྔ་མ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་བསྐལ་པ་གངྒའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་སྙེད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་བཞིན་དུ་མཛད་དེ། ཐེག་པ་འདིས་སེམས་གྲོལ་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་བསྒྲུབས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཟད་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་བར་སྤྱད་པའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་རྡོ་རྗེ་སྒམ་པོའི་གསལ་བ་རྒྱས་ཤིང་དང་བའི་སེམས་ཀྱི་ནང་དུ་དཀྲིས་ཏེ་འཇུག་ནུས་ན། གཙང་ཞིང་དང་བའི་བཻ་ཌཱུརྱའི་ནང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཟླ་བ་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གོང་དུ་འཕར་ན་ཡིད་ཆེས་པ་བཅུ་དང ། གནས་པ་བཅུ་དང ། སྤྱོད་པ་བཅུ་དང ། བསྔོ་བ་བཅུ་དང ། སེམས་བསྐྱེད་པ་སྦྱོང་བ་བཞི་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྡོ་རྗེའི་ས་བཅུ་སྦྱོང་བ་དང་མཉམ་པར་ཚོར་བ་རྒྱས་པར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྲ་བའི་ཡང་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པའི་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་གོ་།གང་ཞིང་རྒྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། དེས་ནི། སྔ་མ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གསལ་བར་རྣལ་འབྱོར་བས་ཕྲ་
444b
བའི་ཡང་ཕྲ་བའི་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དྲི་མ་བཀྲུས་ཤིང་གསལ་བས་ལྟ་བ་ལོག་པའི་ནང་དུ་མི་ལྟུང་སྟེ། ཕུང་པོའི་བདུད་ནི། ཞི་ཞིང་བྱང ། ལྷའི་བདུད་ནི། བཅོམ་ཞིང་བཏུལ་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་དང་མཐུ་བོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སྟོར་བར་བྱེད། ཐི་བའི་བང་ལང་རྣམས་ནི། སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བར་མི་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཕོངས་ཤིང་འབྲལ་བའང་མེད། ཞན་ཅིང་ཉམ་ཆུང་བ་ལས་འཕྲོག་ཅིང་སྐྱེད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སེམས་མི་འཁྲུལ་ཅིང་མྱོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དག་རྨོངས་ཤིང་གླེན་པ་བསམ་གཏན་མི་ཤེས། ཆོས་འཆང་མི་ཤེས་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྲེད་པ་ནི། ཁྱེད་ལོག་པ་དང་མཐུན་གྱིས་དོགས་སོ། །སེམས་གཅིག་ཏུ་ངའི་གཙུག་ཏོར་གྱི་གཟུངས་བསྟན་པ་འདི་གཟུངས་སུ་ཟུངས་ཤིག་།ད་སྟེ་ཁ་ཏོན་དུ་མ་ནུས་ན་སྒོམ་པའི་ཁང་བུ་ལ་བྲི་བའམ། ཡང་ན་ལུས་ལ་བཏགས་ན་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བའི་བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐའ་ཡུན་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱི་མའི་ཆག་ཚད་འབེབས་པ་ཡིན་གྱི།་ཁྱེད་ཀྱིས་གུས་པར་གྱིས་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། དགའ་བོ་ལངས་ཏེ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་བཙལ་ནས་དྲན་ཞིང་མི་བརྗེད་པར་གཟུངས་
445a
༄#། །སུ་འཛིན་ཏོ། །འཁོར་མང་པོ་འདུས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་བཞིན་ཕུང་པོ་ལྔའི་གཟུགས་ཀྱི་ནང་ནས་ཡང་དག་པ་ལགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔའི་རྩ་བ་ཕྲ་བའི་ཡང་ཕྲ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ཅག་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་བཀའ་སྩལ་ཅིང་བཤད་དམ་གསུངས་ན་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་གཅིག་ཅར་འདག་ཅིང་འབྱང་ངམ། རིམ་གྱིས་ཟད་དེ་ལྔའི་མཚམས་ནི། གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་དགོངས་ཏེ་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་ཞིང་གསལ་བའི་སེམས་ཀྱི་མིག་ཏུ་འགྱུར་བས་འཁོར་མང་པོ་འདི་ཉིད་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་དམ་པ་གསལ་བ་རྒྱས་པ་ནི། དག་སྟེ་སྐྱེ་ཤི་ལ་མི་གནས་ན། དྲི་མའི་བསྒོས་པ་ནས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་བར་དུ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གཡོས་ཏེ། དེའི་དེ་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་དམ་པ་གསལ་བ་རྒྱས་པ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣོད་ཀུན་སྐྱེས་སོ། །དཔེར་ན། ཡེང་ཞིང་འཁྲུལ་ཏེ་མགོ་མེད་པ་རྨིས་ནས་གྲིབ་མ་ལ་མགོ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་དེ་ནི། རྒྱུ་མེད་དེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ནང་ནས་
445b
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་བཙུགས་ཏེ། དེ་ནས་འཁྲུལ་པ་ཡོང་ནས་ཡོད་ཅེས་ཟེར་རོ། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ནི། སྒྱུ་མ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་དང ། ཡོང་ནས་ཡོད་པ་ཀུན་ནི། སེམས་ཅན་གྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ལགས་སོ། །དགའ་བོ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མི་གཡོ་བའི་ཚེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་བཤད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་ཡོང་ནས་མེད་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡོང་ནས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། མི་ཤེས་པས་རྟག་ཏུ་ཟད་ཀྱི་ཡེ་ནས་ཡོད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲོན་མར་བསྟན་ཏོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིན་པ་མཚུངས་སོ། ། ཁྱེད་ཀྱི་ལུས་ནི། སྔོན་གྱི་ཕྱི་མའི་འདུ་ཤེས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི། འཕོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ནང་ནས་ཚེ་མང་བ་ཆགས་པའོ། །ངས་སྔར་སྨྲས་པ།་སྐྱུར་རྩི་ལས་སེམས་ཀྱིས་ཟ་བསམ་ན། ཁ་འགྲམ་དུ་ཆུ་འབྱུང་ངོ ། །བྲག་མཐོན་པོའི་རྩེར་འདུག་པར་བསམ་ན། རྐང་མཐིལ་འདར་ཡང་སྐྱུར་རྩི་ཁར་མ་འཕོས། བྲག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྒྱུ་མ་ལས་མི་འབྲལ་བའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཁའི་ནང་ན་བྲོ་བ་མེད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱུར་བའི་འགྲམ་ཆུ་འབྱུང ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །
446a
༄#། །ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་མངོན་དུ་སྲ་ཞིང་མཁྲང་བ་དེའི་མིང་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་དང་པོ་ད་ལྟར་བཤད་པ་བྲག་མཐོན་པོ་ལ་བསམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་ལུས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་ལེན་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ལས་ནི། གཡོ་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་ད་མངོན་སུམ་དུ་འཕན་པ་དང ། འདོད་པས་གཟིར་ཏོ། །དེའི་མིང་དུ་གསོག་ཏུ་སྣང་བའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་གཉིས་པའོ། །མཚན་མ་གཡོས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ནི། ལས་བྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ། ལུས་ནི། མཚན་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ཅིའི་རྒྱུས་ན་མཚན་མའི་ལས་བྱེད་ཅིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་ལེན་ཅེ་ན། སེམས་གཡོ་ན་ལུས་ལེན་ཏེ། མཚན་མ་དང་མཉམ་པར་འཇུག་གོ་།སད་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་གཡོས། ལོག་ན་རྨི་ལམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་མས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་གཡོ་བར་ནུས་ཏེ། བྲལ་ཅིང་རྒྱུ་བར་མི་ཚོར་རོ། །དེའི་མིང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་གསུམ་པའོ། །མི་མངོན་པར་སྐད་ཅིག་པར་བརྫུས་ནས་མེད་པར་འཕོ་ཞིང་འགྱུར་ཏེ། སེན་མོ་རིང་པོ་དང ། སྐྲ་སྐྱེ་བ་དང ། དབུགས་རྒྱུ་བ་དང ། གདོང་གི་གཉེར་མ་ནང་རུབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་མི་འཆད་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་ཚོར་རོ། །དགའ་བོ། འདི་འོན་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། །ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་བར་
446b
སྣང ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་འདྲ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་མི་ཚོར། ཁྱོད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི། ཡུད་ཙམ་གྱི་བར་དུའང་མི་སྡོད་དོ། །དེའི་མིང་ནི། ཟབ་ཅིང་མི་མངོན་པ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་བཞི་པའོ། །ཡང་ཁྱོད་དང་ཞིང་གསལ་བ་ཏིང་ངེར་མི་གཡོ་བར་གནས་པ་དེའི་མིང་རྟག་པ་ཡིན་ན་ནི། ལུས་ལས་མཐོང་བ་དང ། ཐེས་པ་དང ། ཚོར་བ་དང ། ཤེས་པར་འགྱུར་བ་མི་རིགས། དེ་སྟེ་དབེན་པར་གདའ་ཡང་དག་ན་ནི། མི་བདེན་པའི་བག་ཆགས་མེད་པར་རིགས་སོ། །ཅིའི་རྒྱུས་ཁྱེད་ཅག་སྔོན་གྱི་དུས་ན་ངོ་མཚར་དག་ཅི་མཐོང་བ་ལོ་གྲངས་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཀུན་མེད་དེ་བརྗེད་ནས་ཅང་མི་དྲན་པ་ལས། ཕྱིས་ནི། སྔ་མ་མཐོང་བ་དང་གློ་བུར་དུ་དྲན་ཏེ་དེ་བཞིན་ཡོད་དེ་མ་སྟོར་ཏོ། །དེ་ནི། དད་པ་མངོན་དུ་ཏིང་ངེར་མི་གཡོ་བའི་ནང་ནས་ཡུད་ཙམ་ཡུད་ཙམ་གྱིས་བསྒོས་པའི་གྲངས་ནི། རེ་རེ་ལྟ་ཞིག་ཡོད། དགའ་བོ། །ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་།འདི་ཏིང་ངེར་མི་གཡོ་བ་ནི། ཆུ་བཟང་པོ་འབབ་པ་དང་མི་མཚུངས་སོ། །བལྟས་ན། ཏིང་ངེར་མི་གཡོ་བ་འདྲའང་མྱུར་བར་རྒྱུ་བར་མི་མཐོང་སྟེ། མི་རྒྱུ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟེ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་གཞི་མེད་ན། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚན་མ་གང་ཞིག་གིས་ལེན།་ཁྱེད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི། འཁྲུལ་བ་ལ་སྤྱོད་དེ། སྦྱོར་བ་དང་ཕྱེ་བ་འདི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་ཐོབ་པའི་དུས་མེད་དོ། །དེ་བས་ན། ཁྱེད་
447a
༄#། །མཐོང་བ་དང ། ཐོས་པ་དང ། ཚོར་བ་དང ། ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་འདུག་པའི་ནང་ནས་མི་མངོན་མི་མཐོང་གཡོ་བ་ན་གོམས་པའི་བག་ཆགས་སོ།། དེའི་མིང་ནི། བག་ཆགས་ཀྱི་གཞི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་བའི་ཕྲ་བའི་ཡང་ཕྲ་བ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལྔ་པའོ། །དགའ་བོ། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལྔ་ལས་གྲུབ་པ་སྟེ། ཁྱོད་ད་ཤེས་པར་འདོད་ན། རྒྱུ་བའི་མཚམས་ནི། ཡང་བ་དང ། ཟབ་པ་དང ། སྟོང་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །རེག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི། ཚོར་བའི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་དང ། བརྗེད་པ་ནི། འདུ་ཤེས་ཀྱི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང ། འགོག་པ་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །སང་ངེས་སང་ངེར་འཇུག་པར་སྦྱོར་བ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་དེ་ལྔའི་ཚད་མེད་པ་སྐྱེ་སྐྱེ་བར་སྐྱེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕྱིར་འགོག་པའོ། །དོན་རིག་ན་གཅིག་ཅར་སེལ་ཏེ། བག་ཆགས་ནི། གཅིག་ཅར་མི་འདག་སྟེ། རིམ་གྱིས་ཟད་དོ། །ངས་ཁྱོད་ལ་ལག་ཕྱིས་མདུད་པ་བསྟན་ན། མ་རིག་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ང་ལ་སླར་འདྲི།་ཁྱེད་ནི། མ་རིག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྩ་བའི་གཞི་དེ་ལས་བྲལ་ཏེ་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཁྱེར་ཏེ་མ་འོངས་པའི་དུས་ཐ་མ་ལ་སྤྱོད་པའི་མི་དག་ལ་ཡང་དག་པ་
447b
མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་སྟོན་ཅིང ། སྐྱེ་ཤི་ལ་ཟབ་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་ཁམས་གསུམ་ལ་མ་མོས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་།དགའ་བོ། མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཁྱབ་པར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་བླ་མར་བྱས་ཏེ། མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ནས་སེམས་དོན་མེད་པར་འདས་པར་མ་བྱས་ན་ཡིད་ལ་ཇི་སྙམ། མི་དེས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་བསོད་ནམས་ཐོབ་པ་མང་བ་ཡིན་ནམ། དགའ་བོས་གསོལ་པ། ནམ་མཁའ་མི་བས་པས་རིན་པོ་ཆེའི་མཐའ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །འདས་པའི་དུས་ན་མི་ཞིག་གིས་ཕ་མ་བདུན་གྱི་ཕྱིར་ལུས་བཏང་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོན་དུ་ཕུལ་བས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་སྐྱེས་ནས་མངོན་སུམ་དུ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བཀང་ཞིང་ཁྱབ་པར་རིན་པོ་ཆེ་སོ་སོར་ཕུལ་བ་ནི། བསྐལ་པ་བས་ཀྱི་བར་དུའང་བསམ་པས་ཚད་གཟུང་མི་ནུས་ན། དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐའ་མཆིས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི། རྫུན་མི་གསུང་སྟེ། མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ལུས་ཀྱི་ཕས་ཕམ་པ་བཞི་དང ། ཕས་ཕམ་པ་བཅུ་ལྡན་པར་བྱས་ནས་དབུགས་གང་ཙམ་ལ་ཁམས་འདི་དང །
448a
༄#། །ཁམས་གཞན་གྱི་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་པ་ན་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མ་ཕྱིན་པ་མེད་དོ། །སེ་གེལ་ཐབས་གཅིག་གཏོགས་པའི་སྲིད་གཅིག་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཁྱེར་ཏེ་ཕྱི་མའི་བསྐལ་བ་ཐ་མའི་ཚེ་མ་འཕོས་པ་ལ་འབྱུང་བར་བསྟན་ན། མི་དེའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱི་བར་དུ་ཚངས་ཤིང་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་ཐར་ནས་བདེ་བའི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བསོད་ནམས་ཐོབ་པ་ནི། སྔ་མའི་སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆ་དང ། སྟོང་གི་ཆ་དང ། འབུམ་ཕྲག་ཁྲིའི་ཆ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་རྩིས་དང ། གྲངས་དང ། དཔེའི་བར་དུ་བསྒྲུན་དུ་མེད་དོ། །དགའ་བོ། སེམས་ཅན་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མདོ་སྡེ་འདི་ཁ་ཏོན་དུ་འདོན་ཅིང་སྔགས་འདི་གཟུངས་སུ་བཟུང་ན་།བསྐལ་བ་མི་ཟད་པའི་བར་དུ་ཡང་ངས་བཤད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཁྱེད་རྣམས་ངས་བཤད་པའི་གཞུང་བཞིན་སྤྱོད་ན། བྱང་ཆུབ་གྲུབ་ཀྱི་བར་དུ་བདུད་ཀྱི་ལམ་ལས་ཐར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
448b
དང ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་འཕགས་པ་དང ། དྲང་སྲོང་གི་བུ་གཙང་མ་དང ། ཐོག་མ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་མཐུ་བོ་ཆེ་དང ། ཡི་དྭགས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་སོ་སོར་དོང་ངོ ། །འཕགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཙག་ཏོར་ཆེན་པོའི་ལེའུ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པ་དོན་མངོན་པར་ཐོབ་པར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་ལེའུ་བཅུ་པ་རྫོགས་སོ།།