rKTs


H241

(e-text produced by ACIP)

see text in transliteration
371b
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱཱ་བཻ་བརྟ་ཙཀྲ་ནཱ་མ་མཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་
372a
༄#། །གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ཀྱི་ཐུན་ལ་འོད་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །འཇམ་དང་ལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ཀྱི་ཐུན་ནམ་ནངས་ཀར་གནས་ཁང་ནས་བྱུང་སྟེ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་གནས་ཁང་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་གནས་ཁང་དུ་འཇུག་པར་བསམ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞུགས་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ནས་པདྨ་ཁྲི་བྱུང་བ་མཐོང་ཞིང་གླུའི་སྒྲ་ཆེན་པོའང་ཐོས་སོ། །པདྨ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་འོད་བྱུང་བ་མཐོང་ངོ ། །འོད་དེས་ཀྱང་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ ། །མཉན་དུ་ཡོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དང ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྣང་བར་གྱུར་པར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་གནས་ཁང་དུ་མི་འགྲོ་བར་བསམས་པ་
372b
དང།་ཞུགས་པར་གྱུར་ཅིང་བདག་ཉིད་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་མདུན་ན་འདུག་པར་ཤེས་ཏེ། དེས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཤིང་འདུག་པར་མཐོང་ངོ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་སེ་གོལ་གཏོགས་ན་མ་ལངས་སོ། །དེ་ནས་ལུད་པའི་སྒྲ་ཕྱུང་ནའང་མ་ལངས་ཏེ། དེས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་མཐོང་ནས། བདག་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་གནས་པ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཤིང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་ནས་གནས་ཁང་དང་བཅས་ཏེ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་མདུན་དུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་མིག་མི་འཛུམ་པར་ལྟ་ཞིང་འདུག་པ་དང ། དེས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལས་འདས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བར་ཕྱིན་པར་མཐོང་ངོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁེབས་པའི་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་སྤུའི་ཁུང་བུ་རྣམས་ནས་པདྨ་དག་བྱུང་སྟེ། པདྨ་དེ་དག་གིས་དཔག་ཚད་ཁྲིར་ཁྱབ་པ་མཐོང་ངོ ། །པདྨ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་འདབ་མ་སྟོང་དང་ལྡན་པར་མཐོང་ངོ ། །པདྨའི་སྙིང་པོ་དེ་དག་ལའང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་སུམ་ཅུ་
373a
༄#། །རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཀྱིས་མདོག་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་དག་འཁོད་པར་མཐོང་དེ། །དེའི་ནང་ན་པདྨ་ཆེན་པོ་གཅིག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱུང་ནས་སྟོང་པར་གྱུར་ཏེ། པདྨ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདུག་ནས། པདྨ་ཆེན་པོ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ནམ་མཁའ་ལ་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། མངོན་པར་འཕགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ནས། པདྨ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་པ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁེབས་པའི་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྐུས་མཁྱེན་བཞིན་དུ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ། ཁྱོད་ད་གཟོད་གང་ནས་འོངས། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁེབས་པའི་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྐུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་ནས་མཆིས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་རིམ་གྲོ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲ་སྙན་ཅེས་བྱ་བ་དེ། པདྨའི་སྟན་དེ་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ཏེ། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷང་
373b
པདྨའི་སྙིང་པོ་ལ་བཙུགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཛད་དེ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་མཆིས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁེབས་པའི་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྒྲ་སྙན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ནའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་སྟོན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་བརྩམས་ཏེའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གང་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་བརྩམས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་
374a
༄#། །ཅད་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་མཐུན་པ་མ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་མཐུན་ནོ། །གསོལ་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཇི་ཙམ་ཞིག་མཐུན། བཀའ་སྩལ་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་མཐུན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་བརྩམས་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དམན་པ་ལ་མོས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་ཐེག་པ་གཅིག་ལ་མི་འཇུག་པས་ན་ཐབས་མཁས་པས། དེ་དག་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་ཁྲིད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཐབས་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་སྙིག་མ་ལྔའི་དུས་ན་བྱུང་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་གཅིག་ལ་མ་མོས་པ་དག་གོ་།གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཚོགས་ཆེ་ལགས་པ་ལྟ། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་དེ་ལྟའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་དེར་མ་སྐྱེས་པ་ནི་བདག་གིས་རྙེད་པ་ལེགས་པ་རྙེད་པ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ།་རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག་།གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅིའི་སླད་དུ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། གང་ཞིག་འདིར་ལོ་ཉི་ཁྲི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་
374b
བསྒྲུབ་པ་བས། གང་ཞིག་དེར་སྔ་དྲོ་གཅིག་གིས་དེ་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་མང་དུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དེ་ཙམ་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཇི་ཙམ་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ཇི་ཙམ་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མཉན་ན། ཁྱོད་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྒྲ་སྙན་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་པདྨ་དག་བླངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་གཏོར་ཏོ། ། གཏོར་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་བལྟའོ་ཞེས་ཚིག་ཏུ་ཡང་དང ། ཡང་སྨྲས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་མཐོང་བར་འདོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མཐོང་བར་འཚལ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་དང་ལྷན་ཅིག་སོང་ཞིག་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲ་སྙན་གྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ། བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་
375a
༄#། །དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་བལྟའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། རེ་ཞིག་ཁོ་བོས་ཕྱག་བྱ་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ངོ ། ། སྨྲས་པ།་ཁོ་བོའང་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཕྱག་བྱའོ། །བསྙེན་བཀུར་དུ་བྱའོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁྱབ་པའི་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྐུ་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ལག་པ་བསྐུམ་པ་ལས་བརྐྱང་བའམ། བརྐྱང་པ་ལས་བསྐུམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རྣམས་སུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གན་དུ་བྱུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་ནའང་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་བྱུང་ངོ ། །ལྷོ་ཕྱོགས་དང ། ནུབ་དང ། བྱང་དང ། སྟེང་དང ། འོག་དང ། ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུའང་དེ་བཞིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཛམྦུའི་གླིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ནམ་མ་ནངས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་གནས་ཁང་གི་ནང་ན་འདུག་བཞིན་དུ་སྐར་ཁུང་གི་གསེབ་ནས་འོད་བྱུང་བར་མཐོང་ནས། དེ་གནས་ཁང་ནས་འབྱུང་ངོ་སྙམ་སྟེ། ཁྲི་ལས་ལངས་པ་དང ། ཉི་མ་མ་ཤར་བར་རྒྱལ་
375b
བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་གྱུར་པར་མཐོང་ངོ ། །རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ཐམས་ཅད་ཆུ་དང་བ། སྔོ་བ། གསལ་པས་གང་བ་དང ། འདི་ན་ཤིང་ཡང་མེད། གཙུག་ལག་ཁང་ཡང་མེད་པར་མཐོང་ནས། དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་སྔ་ལྟས་འདི་དག་སྣང་བ་ལས་ན། དེང་ནི་ཆོས་ཆེན་པོ་ཞིག་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ།། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། རྐང་པས་ལ་གཞག་གོ་སྙམ་ནས། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་རྐང་པས་ལ་གཞག་ན་གཤེར་བའང་མེད། བྱིང་བའང་མེད་ནས་དེ་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞུགས་ཁང་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས་ཕྱིན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞུགས་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ནས་པདྨ་ཁྲི་མཐོང་ཞིང ། རོལ་མོའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་དང ། གླུའི་སྒྲ་ཆེན་པོའང་ཐོས་སོ། །པདྨ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་འོད་བྱུང་བར་མཐོང་སྟེ། འོད་དེས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་གྱུར་པ་མཐོང་ནས། དེ་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏོ། །ཕྱག་བཙལ་བ་དང་ནམ་ནངས་ཏེ། ཉི་མ་ཤར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་པདྨ་གཅིག་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་གྱི་དབུས་སུ་སོང་སྟེ་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་
376a
༄#། །པདྨ་དེ་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་གྱི་དབུས་སུ་འདུག་པ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ཆོས་སྟོན་པའི་སྔ་ལྟས་བྱུང་གི་།བདག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གདན་ཤོམ་དུ་འགྲོའོ་སྙམ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གདན་བཤམས་མ་ཐག་ཏུ་ས་ཆེན་པོའང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེ་ཏོག་གིས་ཁྱབ་པར་ཁེབས་པར་གྱུར་ཏོ། །མེ་ཏོག་དང་བཅས་པ་དང ། འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ཤིང་ལྗོན་པ་རྣམས་ཀྱང་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་ཁང་ནས་འབྱུང་བར་བསམས་པ་དང ། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ཐམས་ཅད་ཆུ་དྭང་བ་སྔོ་བ་གསལ་བས་གང་བར་མཐོང་ནས། དེ་དག་འབྱུང་བའམ། ལྡོག་པར་ཡང་མི་ནུས་ལ། འདི་ན་ཤིང་དང ། གཙུག་ལག་ཁང་ཡང་མ་མཐོང་གི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་མཐོང་ནས། དེ་དག་གནས་ཁང་དེ་ཉིད་ན་འདུག་བཞིན་དུ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེའི་སྔ་ལྟས་འདི་དག་སྣང་བ་ལས་ན། དེང་ཆོས་ཆེན་པོ་ཞིག་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ནས་གདན་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ས་རུམ་ནས་མངོན་པར་འཐོན་ཏེ། འཐོན་ནས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་
376b
བོས་ཕྱག་བཙལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་གོ་།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་སོང་ལ་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ན་དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་ཇི་སྲིད་ཅིག་འཁོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བོས་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་མཉན་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་སྟེ། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ། ཁྱེད་ལ་སྟོན་པ་གསུང་ངོ ། །དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་སྔ་ལྟས་རིག་མོད་ཀྱི་འགྲོ་མ་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ཐམས་ཅད་ཆུ་དྭང་པ། སྔོ་བ། གསལ་བས་གང་བར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ལྟར་མཉན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་དག་ནི་མཆི་བའི་རྔོ་མི་ཐོགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་བས་བར་ཆབ་དྭང་བ། སྔོ་བ། གསལ་བས་གཏམས་པར་མཐོང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་སློང་
377a
༄#། །དེ་དག་ནི་ཆུ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆུར་འདུ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་དེ་དག་ཆུ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆུར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་དག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་བ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་རང་སངས་རྒྱས་འདུ་ཤེས། གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ལ་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས། ཚོར་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། འདུ་ཤེས་མ་ཡིན་པ་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་མ་ཡིན་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདུ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་སོང་ལ་བོས་ཤིག་དང་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་མཉན་ཏེ། ཡང་དགེ་སློང་དེ་དག་བོད་པའི་ཕྱིར་མཉན་དུ་ཡོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་ཞུགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་དང ། དགེ་སློང་མ་རྣམས་དང ། དགེ་བསྙེན་རྣམས་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ལ་བསྒོ་བ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་།ཁྱེད་ལ་སྟོན་པ་གསུང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འཁོར་བཞི་པོ་དག་ལ་བསྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ནས། བཅོམ་
377b
ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་བཞི་ལ་བསྒོ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽངྒལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མཽངྒལ་གྱི་བུ། ཁྱོད་སོང་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་རྣམས་དང ། དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང།་དགེ་བསྙེན་མ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མིའམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང ། མི་མ་ཡིན་པ་ཇི་སྙེད་འཁོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བོས་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽངྒལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་མཉན་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ལོག་པ་བསྐུམ་པ་ལས་བརྐྱང་པའམ། བརྐྱང་པ་ལས་བསྐུམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་མཽངྒལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང ། དགེ་སློང་རྣམས་དང ། དགེ་སློང་མ་རྣམས་དང ། དགེ་བསྙེན་རྣམས་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་དང ། ལྷ་རྣམས་དང ། ཀླུ་རྣམས་དང ། གནོད་སྦྱིན་རྣམས་དང ། དྲི་ཟ་རྣམས་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་རྣམས་དང ། མིའམ་ཅི་རྣམས་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང ། མི་རྣམས་དང ། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བསྒོ་
378a
༄#། །ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང ། བདག་ཉིད་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་བཞི་ལ་བསྒོ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་དཔག་ཚད་སྟོང་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དཔག་ཚད་ལྔ་ཁྲི་ཙམ་གྱི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་བཞི་པོ་འདིའང་འདུས་ཤིང་མཆིས། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བར་སྣང་གཏམས་ཤིང་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་བརྩམས་ཏེ་ཆོས་བསྟན་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་འདི་ན་དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་དག་ཀྱང་མང ། ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་ཀྱང་མང ། དེ་མ་ལགས་པ་གཞན་གང་དག་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་པ་མང་དུ་མཆིས་ན། དེ་དག་གི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་
378b
ཀྱིས་གང་ལ་དགོངས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ལ་དགོངས་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་བསྟན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་མདང་འདིར་ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ལ་མཆིས་ལངས་ནས། གནས་ཁང་ནས་བྱུང་སྟེ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་གནས་ཁང་ག་ལ་བ་དེར་མཆིས་ནས་སོན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་གནས་ཁང་དུ་འཇུག་ཅེས་བགྱིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞུགས་ཁང་མཐོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞུགས་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ནས་པདྨ་ཁྲིའང་མཐོང ། རོལ་མོའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་དང ། གླུའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཐོས། པདྨ་དེ་དག་ལས་འོད་བྱུང་བའང་མཐོང ། འོད་དེས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་གྱུར་པ་དང ། མཉན་དུ་ཡོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་དང ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་གདའ་བར་གྱུར་པའང་མཐོང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་སུའི་སྔ་ལྟས་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། འདི་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཇམ་དཔལ་གྱིས་བསྐུལ་
379a
༄#། །བའི་ཆོས་འདི་བསྟན་པའི་སྔ་ལྟས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་མདང་འདིར་ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ཀྱི་ཐུན་ལ་གནས་ཁང་གི་ནང་ན་མཆིས་བཞིན་དུ་སྐར་ཁུང་གི་གསེབ་ནས་འོད་མཆིས་པ་མཐོང་ནས་བདག་གནས་ཁང་ནས་འབྱུང་སྙམ་སྟེ་ཁྲི་ལས་ལངས་པ་དང ། གདུགས་མ་ཤར་བར་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་བས་བར་གདའ་བར་གྱུར་ཅིང ། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་བས་བར་ཆབ་དྭང་བ། སྔོ་བ་གསལ་བས་གཏམས་ལ་འདི་ན་ཞུགས་ཤིང་ཡང་མ་མཆིས། གཙུག་ལག་ཁང་ཡང་མ་མཆིས་པར་མཐོང་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་སུའི་སྔ་ལྟས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བསྐུལ་བ་རྙོག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་འདིའི་སྔ་ལྟས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ནི་འཇིགས་མེད་པ། །འདི་ཡིས་གང་ཕྱིར་དྲིས་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་འདི་ནི་རྙོག་པ་མེད། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད། །འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ནི་འཇིགས་མེད་པ། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པས་གང་ཕྱིར་དྲིས། །ཡེ་ཤེས་འདི་ནི་རྣམ་རྟོག་མེད། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་ཟག་པ་མེད། །འདི་ལས་དངོས་པོ་
379b
གྲུབ་པ་མེད། །མ་གྲུབ་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །འཇམ་དཔལ་དང་ལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་དྲིས། །འདི་ལ་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་མེད། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མེད་པར་བརྗོད། ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་མགོན། །སྐྱོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྡེམ་པོ་དག་།འཇམ་དབྱངས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིས། །གང་གི་ཆེད་དུ་ཡོངས་དྲིས་པ། །འདི་ལ་སྒྲ་ནི་མེད་པ་སྟེ། །སྒྲ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་གྱུར། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ལགས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་སླད་དུ་ཡོངས་སུ་ཞུ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དག་གོ་།གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བསྟན། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བསྟན། དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ། བརྒྱད་པ་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་བསྟན། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་ལ་དགོངས་ཏེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་
380a
༄#། །བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་ལ་དགོངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། བརྒྱད་པ་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ལགས་པར་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏམ། ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་དུ་གསོལ། བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཞེས་དེ་སྐད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། སྙིགས་མ་ལྔའི་ཚེ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་དག་ནི་དམན་པ་ལ་མོས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་མ་མོས་པས། ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དག་ཐབས་མཁས་པས་དེ་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། སེམས་ཅན་གང་དག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ནི་ཉུང་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ། སེམས་ཅན་གང་དག་དམན་པ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཐབས་འདིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་
380b
སྩལ་ནས་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅང་མི་གསུང་བས་འདའ་བར་མཛད། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། སེམས་ཅན་གང་དག་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ནི་ཉུང་ངོ ། །དགྲ་བཅོམ་པའོ་སྙམ་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་འདི་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ། ཆོས་བསྟན་ཅེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་ཉུང་ངོ ། །ཁོ་བོ་ནི་འདི་ལ་མངོན་སུམ་མོ། །འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་དག་གོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་འདི་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེས་བྱེད་པར་འགྱུར། \?\་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐོགས་ཤིང་མི་འབབ། བྱ་རྣམས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་མི་
381a
༄#། །འཕུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ནི་མོས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅང་མི་གསུང་བས་འདའ་བར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་པདྨ་ཁྲི་བོ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཞུགས་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཡོངས་སུ་འགྲོ་སྟེ། དེ་དག་ལས་བདག་ཅག་གིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་ལས་ཆོས་བསྟན་པ་འདིས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ་ཐོས་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་བསྟན་དུ་གསོལ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅིག་ཅེས་སྒྲ་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ། བདག་གིས་མ་དང་ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ཀྱི་ཐུན་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་ལས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ཐོས་ཤིང ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་ཕྱོགས་དང ། ནུབ་དང ། བྱང་དང ། འོག་དང ། སྟེང་དང ། ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མ་མཆིས་བ་དག་ལས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ཐོས་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་ཆོས་བསྟན་པ་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བར་སྣང་ལ་གནས་པའི་
381b
ལྷ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་ལྔས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ། བདག་ཅག་གིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དག་ལས་ཆོས་བསྟན་པ་འདིས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ་ཐོས་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་ཆོས་བསྟན་པ་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་ལ་དགོངས་ཏེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་བརྒྱད་པ་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས།་འཁོར་བཞི་པོ་ལུད་པའི་སྒྲའང་མི་འབྱིན་པར་ཅང་མི་སྨྲ་བར་མཆིས་པ་འདི་དག་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ཐེ་ཚོམ་དང ། སོམ་ཉི་འཚལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཅི་ལ་དགོངས་ནས་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅིང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་
382a
༄#། །བར་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་སྙམ་པ་དེ་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་དུ་གསོལ། མང་པོ་འདི་དག་ནི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་དབང་དང་བཅས་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབང་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབང་ནི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཆོས་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བར་མངོན་དུ་བྱས་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་གྱིས་ཤིག་དང ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། བརྒྱད་པ་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང ། ལན་གཅིག་
382b
ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཆགས་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་བྱེད་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང ། དེ་གཟུགས་ལ་མི་ཆགས། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་ཆགས་པ་འདི་ནི། ཀུན་དགའ་བོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོང་པར་བཤད་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་སངས་
383a
༄#། །རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་ཅིང ། དེ་ལ་འདོད་པའང་སྐྱེད་ལ། ནམ་ཞིག་ན་བདག་ཡེ་ཤེས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་ཡེ་ཤེས་དེའང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ན། ཀུན་དགའ་བོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་བོ། ཀུན་དགའ་བོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་དད་པ་མ་ཡིན་ལ། དད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིན་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུར་ནམ་ཞིག་ན་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ལའང་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེའང་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བཏང་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལུས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཡང་སྦྱིན་པས་དག་པར་མི་སེམས་ཤིང་ཐམས་ཅད་དུའང་སེར་སྣ་མེད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་
383b
བྱང་ཆུབ་དེའང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ནི་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན། སེམས་རྙོག་པ་མེད་པ་ཡིན། རྙོག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཀྱང་མི་འདོར་ལ། དེ་དེ་དག་དོན་དུ་གཉེར་བའང་མ་ཡིན། དད་པས་མོས་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གང་དག་དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དད་པ་ལ་འཛུད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་ཅིང་སེམས་དེའང་མི་རྙེད་པ་ཡིན། དད་ནས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཏེ།་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དབྱིངས་དེའང་མི་རྙེད། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་དང ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བདག་གི་བ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ལའང་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལའང་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འགོག་པའི་དབྱིངས་སུ་མཉམ་མོ་ཞེས་འགོག་པའི་དབྱིངས་ལ་ཡིད་
384a
༄#། །ཆེས་པ་ཡིན། དད་པ་གང་གིས་ཡིད་ཆེས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་མི་ཆགས་སོ། །མ་ཆགས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེའང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མེད་པའི་དབྱིངས་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་ཆོས་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བར་སེམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་དག་པར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གང་ལའང་མི་གནས་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པས། དེ་དག་གི་གནས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་དད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཆགས་མེད་ལ། །སེམས་ཅན་དཔག་མེད་དད་པར་བྱེད། །དེ་ནི་དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་བློ་ལྡན་དད་པས་འབྲང ། །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཞེས། །རབ་
384b
ཏུ་བཤད་པར་ཡིད་ཀྱང་ཆེས། །དེ་ནི་དེ་ཡི་མོས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དད་པས་འབྲང་བར་འདོད། །བདེ་གཤེགས་ཡེ་ཤེས་ཡིད་ཆེས་ཏེ། །ནམ་ཞིག་འདི་འདྲར་ཤེས་ལྡན་ཞེས། །དེ་ལ་འདོད་པ་འཇུག་བྱེད་ཅིང ། །ཤེས་པ་དེ་ཡང་མཐོང་མ་ཡིན། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་ལ། །རྟག་ཏུ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དད་པའི་སྟོབས་ནི་རྗེས་ཐོབ་པ། །དེ་ཕྱིར་དད་པས་འབྲང་བར་གསུངས། ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་བྱིན་པ་ལྟར། །ཆོས་སྦྱིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་འདི། །སྦྱིན་པ་ནམ་ཞིག་སྦྱིན་སྙམ་པ། །དེ་ཕྱིར་དད་པས་འབྲང་བར་གསུངས། །དེ་ནི་སློང་ལ་དད་པ་ཡིས། །ལུས་དང་ཐམས་ཅད་གཏོང་བར་བྱེད། །སྦྱིན་ལ་བྱིན་པའི་འདུ་ཤེས་མེད། །དེ་ཕྱིར་བརྟན་པ་དད་པས་འབྲང ། །དད་པས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བྱེད་ཅིང ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སེར་སྣ་མེད། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གཞོལ། །བྱང་ཆུབ་དེ་ཡང་མཐོང་མ་ཡིན། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་དང ། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྙོག་པ་མེད། །སེམས་མེད་པ་ཡི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཕྱིར་དད་པས་འབྲང་བར་གསུངས། །སེམས་ཅན་གང་དག་དད་མི་ལྡན། །དེ་དག་དད་ལ་འཛུད་བྱེད་ཅིང ། །དྲི་མེད་ཆོས་ལ་དད་པར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་དད་པས་འབྲང་བར་གསུངས། །དད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་གྱུར་ནས། །སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་འཇུག་པར་བྱེད། །སེམས་དེ་ཡང་ནི་མི་རྙེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་བརྟན་པ་དད་པས་འབྲང ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྟག་མཉམ་པར། །དད་པས་མཉམ་པ་
385a
༄#། །ཉིད་དུ་ཤེས། །དབྱིངས་དེ་ཡང་ནི་མི་རྙེད་ལ། །དབྱིངས་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པའང་མེད། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་དང ། །སྡུག་བསྔལ་སྟོང་པ་བདག་མེད་པར། །ཡིད་ཆེས་དེ་ཡིས་སྟོབས་བསྐྱེད་པས། །དེ་ཕྱིར་དད་པས་འབྲང་བར་གསུངས། །ཟག་མེད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིད་ཆེས་ལ། །རྙོག་པ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་མེད་པ། །ཞི་བའི་དབྱིངས་ལ་མཉམ་བཞག་པ། །དེ་ཕྱིར་བློ་ལྡན་དད་པས་འབྲང ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་མེད་དང ། །མྱ་ངན་འདས་པའི་དབྱིངས་ཡིད་ཆེས། །དད་པ་གང་གིས་ཡིད་ཆེས་པ། །དད་པ་དེ་ཡང་དེའི་མཚན་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཆགས་མེད་པས། །སེམས་ཅན་དབྱིངས་ཀྱང་མཐོང་མ་ཡིན། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དེ་མི་མཐོང་།། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་མེད་པ། །ཆོས་འདི་ཇི་ལྟར་འདི་འདྲ་བར། །དེ་ལྟར་དད་པས་ཡིད་ཆེས་ལ། །དེ་ཕྱིར་དད་དང་ལྡན་པས་གསུངས། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་སེམས་ཅན་ཀུན། །དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང ། །གང་ནའང་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་གནས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་འདས། །ཡང་དག་ཏུ་ན་དེ་ཡང་སྟོང ། །དེས་ན་མྱ་ངན་འདས་པ་དེ། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྗོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་མེད་པ། །འཕགས་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་ཏེ། །དེས་ན་དད་པས་རྗེས་འབྲང་ཞེས། །གྲགས་
385b
ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་མིང་ཐོབ་བོ། །དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་རྣམས་ཀྱི། །དད་པ་དེ་ནི་འདི་འདྲར་གསུངས། །ཀུན་དགའ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཟུངས། །དེ་ལྟར་འདི་ནི་རབ་ཏུ་ཤོད། །ཀུན་དགའ་ཆོས་རྣམས་འདི་དག་དང ། །གཞན་ཡང་མང་པོ་མཐའ་ཡས་པ། །ཆོས་དེ་དག་གིས་བློ་ལྡན་པ། །དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བསྟན། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། ཐབས་མཁས་པས་དོན་དེ་ཉེ་བར་ཁྲིད་དོ།། །། བམ་པོ་གཉིས་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་མི་ལྡོག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་འཛིན་ཅིང་རབ་ཏུ་སྟོན་ལ། དབྱིངས་དེ་ལས་ཀྱང་མི་འདའ་ཞིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན། བསྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་དེ་འཛིན་ཅིང་དེའི་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པ་ཡིན།་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་དེའང་སྟོན་ལ་གང་དུ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད། ཅི་ནས་ཆོས་རྣམས་དང ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལའང་མི་ཆགས་པར་གནས་པ་མེད་པ་དང །
386a
༄#། །རྟེན་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་སྟོན། ཆོས་འདོད་པ་ཡིན་གྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འདོད་པ་མ་ཡིན། འཛིན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཛིན་ཏེ། བཟུང་ནས་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེས་ཤིང་འགྲོགས་ན་བདེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་ཆོས་དེའང་རབ་ཏུ་སྟོན་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེའང་གཡོ་བར་མི་བྱེད། མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མེད་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དེ་ལས་ཀྱང་མི་འདའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དུ་ལུས་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལེགས་པར་གནས་ཤེ་ན། ལུས་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་ལུས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོག་མ་དང ། ཐ་མ་མ་ཡིན་པ་མཉམ་པར་བྱེད་དོ། །ལེན་པར་མི་བྱེད། ཁྱེར་བར་མི་བྱེད་པར་དེ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་དེ་ཤེས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གང་བསྟན་པའི་ཆོས་དེའང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པས་དྲི་མ་མེད་ལ་དག་པའང་མི་མཐོང་ངོ ། །ཆོས་གང་དག་མི་མཐོང་བ་དེ་དག་གང་ཡང་མི་འཛིན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པ། རང་བཞིན་མེད་པ། བྱེད་པ་མེད་པ། དངོས་པོ་མེད་པ། སེམས་དང་བྲལ་བ། སེམས་མེད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་ལ་སེམས་
386b
མི་དམིགས་པ་དེ་སེམས་མེད་པ། ཐོབ་པ་མེད་པ། ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཐ་སྙད་མེད་པ། ཐ་སྙད་དང་བྲལ་བ། དམིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་འཛིན་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་དུའང་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ། །ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་བདེན་པར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བསྟན་ཏེ། བསྲེས་པའང་མེད། རྣམ་པར་གཏོར་བའང་མེད། བཀག་པའང་མེད་དོ། །དེ་ལ་བསྙད་པ་འདི་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྙད་པ་དེ་ལྟར་ཐོབ་པས་ན་རིགས་ཀྱིས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཐོབ་པས་རིགས་ཀྱིས་ཞེས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་རིགས་ཀྱིས་འདིའང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་འོང་བའམ། འགྲོ་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ལ། འོང་བ་མེད་པ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཛིན་ཅིང་གཡོ་བར་མི་བྱེད། རྣམ་པར་འཐོར་བར་མི་བྱེད། འདུ་བར་མི་བྱེད་ལ་གཏོར་བ་མེད་པ་དང ། འཛིན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་འཛིན་ཏེ། དེས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པ་མེད་པས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བ་སྩལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །ཆོས་ལས་ལྡོག་པར་མི་བྱེད་ཅིང ། །ཆོས་
387a
༄#། །ཉིད་འདི་དག་འཛིན་བྱེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྗེས་འབྲང་ཞེས་གསུངས། །ཆོས་རྒྱུན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། །རྒྱུན་དེ་ལས་ཀྱང་འདའ་མི་བྱེད། །ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྗེས་འབྲང་ཞེས་གསུངས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཆོས། །བསྟི་སྟང་བྱས་ཏེ་དེ་དག་འཛིན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་ཞུམ་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྗེས་འབྲང་ཞེས་གསུངས། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན། །རྒྱུན་དེ་དེ་ཡིས་ཀུན་ཏུ་བསྟན། །ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་འབྲང་ཤེས་པར་བྱ། །གནས་མེད་པ་དང་རྟེན་མེད་པའི། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་ཡང་དག་རྟོགས། །ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་འཛིན་བྱེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་བློ་ལྡན་ཆོས་རྗེས་འབྲང ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་གང ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་བསྟན་མཛད་པ། །ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །དེ་ཕྱིར་བློ་ལྡན་ཆོས་རྗེས་འབྲང ། །དབྱིངས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ངེས་མེད་པ། །ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད། ། དེ་ཕྱིར་བློ་ལྡན་ཆོས་རྗེས་འབྲང ། །དེས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །སྟོང་པར་བརྟགས་ནས་སྐྱོན་མ་མཐོང ། །ཆོས་གང་མཐོང་བར་མ་གྱུར་པ། །དེ་དག་ལ་ནི་འཛིན་པ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི། །ཉོན་མོངས་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་བསྟན། །དེ་ནི་བརྗོད་མེད་དངོས་པོ་མེད། །དབྱིངས་འདི་སེམས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །སེམས་དེ་
387b
དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་སེམས་ནི་མི་དམིགས་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་བསམ་ཡས་བརྗོད། །སེམས་པ་མེད་ཅིང་ཐོབ་པ་མེད། །ཉེ་བར་ཞི་བར་བརྗོད་པ་དེ། །བརྗོད་པ་མེད་ཅིང་དམིགས་པ་མེད། །དེས་ན་དེ་ནི་བསམ་ཡས་བརྗོད། །ཆོས་ཉིད་འདི་དག་འཛིན་བྱེད་ལ། །དེ་ནི་གང་དུའང་གནས་པ་མེད། །དངོས་པོ་མེད་པས་མི་གནས་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྗེས་འབྲང་ཞེས་གསུངས། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ནི། །ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་རབ་བསྟན་ཏེ། །བསྲེས་པ་མེད་ཅིང་བཞག་པ་མེད། །འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་འོད་གསལ་བ། །གང་ལས་རིགས་ནི་རབ་བརྗོད་པ། །དེ་ནི་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །དེ་ནི་རབ་ཏུ་ཐོས་པས་ན། །རིགས་ཀྱི་སར་ནི་ཡོངས་སུ་བརྗོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་སྨད་པ། །རིགས་འདི་དང་ནི་རྗེས་མཐུན་པ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་འཛིན་བྱེད་པས། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྗེས་འབྲང་ཞེས་གསུངས། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་ཐབ་པས་ན། །དེ་ཆོས་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འདོད། །ཀུན་དགའ་འདི་ལས་དགོངས་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བརྗོད། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས། །ངས་ནི་དགོངས་ཏེ་འདི་བཤད་དོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་རིང་འདུ་ཤེས། །དེ་དག་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་ཁྲིད། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས། ། མང་པོ་དག་ནི་ངས་བཤད་དེ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་ཐབས་ཀྱིས་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
388a
༄#། །པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ལོག་པ་ཉིད་བརྒྱད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་རེག་ཅིང་ཡང་དག་པ་ཉིད་བརྒྱད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའང་མེད་པ་ཡིན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན། ལམ་ལའང་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། བར་མ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡིན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ལས་ཀྱང་འདས་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཞུགས་པའང་ཡིན་ཞིང་བྱང་ཆུབ་དེའང་མི་རྙེད། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་འདས་ཤིང་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའང་རྣམ་པར་བཤིག་པ་ཡིན། མཉན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་ཅིང་འཇིག་ཚོགས་ལས་རྣམ་པར་འདས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་དུ་མངོན་དུ་ཞུགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན། དེ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་བཟློག་པ་ཡིན།་དེ་སངས་རྒྱས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པ་ཡིན། འདུ་ཤེས་མཉམ་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་གྱི་གནས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན། གནས་
388b
མེད་པ་ལའང་མངོན་དུ་ཞུགས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པའང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་དག་དེའི་གནས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རབ་ཏུ་འདས་ཤིང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞུགས་ལ། འགོག་པའི་དབྱིངས་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་ཤིང ། ཆོས་རྣམས་དང ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང ། ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན། དེ་ཆད་པ་དང ། རྟག་པ་ལ་མཚུངས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡིན། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ལ་མཚུངས་པར་གྱུར་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའང་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་གྱུར་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་དེས་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེའི་ལུས་ལ་དུག་དང ། མེ་དང་མཚོན་གྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་རྟོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལའང་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པ། འོང་བ་མེད་པ།་བདེ་བ། ཞི་བ། གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་སྟོང་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་གནས་དེ་མེད་
389a
༄#། །པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་དེའི་ལུས་ལ་མཚོན་གྱིས་མི་རེག་མི་ཕོག་སྟེ། དེས་ན་མི་གསོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་མི་གསོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་བདེ་བར་བདེ་བའི་ཤེས་པ་རྟོགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་གང་གིས་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དེའང་མི་རྙེད་དེ། དེས་ན་དེའི་ལུས་ལ་མཚོན་གྱིས་མི་ཚུགས་མི་ཕོག་གོ་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེ་བ་མེད་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་དེ་མཚོན་གྱིས་མི་གསོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་བྱེད་དེ།་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྣམ་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་བྱམས་པ་དང ། རྣམ་པ་མེད་ཅིང་ཆགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། ཞི་བའི་དབྱིངས་མ་ཐོབ་པའི་བྱམས་པ་དང ། གནོད་སེམས་དང ། བརྣབ་སེམས་སྤངས་པའི་བྱམས་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བཏང་བའི་བྱམས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་བྱམས་པ་དང ། སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་དེ་མཚོན་གྱིས་མི་གསོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེས་འདོད་པའི་ཁམས་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
389b
དཔའ་ཆེན་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་པ་དང ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང ། རྙོག་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་སོ། །སྒྲར་བརྗོད་པ་གང་དག་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོགས་པ་དང ། རྟོགས་པ་མེད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་མེད་པ་དང ། གནས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ངེས་པའི་ཚིག་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ལ། བདག་ནི་ཆོས་འགའ་ཞིག་སྟོན་ཏོ་སྙམ་དུ་རློམ་སེམས་པའང་མེད་དོ། །དེ་འདུ་ཤེས་དང་ཡང་བྲལ་ལ་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ལའང་འཇུག་གོ་།ཆོས་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའང་མེད་ལ། སྟོང་པ་དང ། ཞི་བར་ཡང་ཤེས་སོ། །དེ་གང་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། དེས་ན་དེ་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ཆགས་པས། དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ལོག་པ་བརྒྱད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་རེག་།ཡང་དག་བརྒྱད་ལ་ཞེན་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ལས་འདས། །ལམ་ལའང་རབ་ཏུ་ལེགས་པར་གནས། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་དབུས་མི་མཐོང ། །དེ་ཕྱིར་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ལས་འདས།
390a
༄#། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞུགས། །བྱང་ཆུབ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལོག་པའི་ལྟ་ལས་རྣམ་པར་འདས། །ཡང་དག་ལྟ་བ་རྣམ་པར་བཤིག་།བཟང་པོའི་ལམ་གྱི་མཉམ་ཉིད་འཐོབ། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་ཚོགས་ལས་ནི་རྣམ་པར་འདས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས། །སངས་རྒྱས་ལམ་ཡང་རྗེས་སུ་ཐོབ། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་རང་གི་འདུ་ཤེས་བཟློག་།བྱང་ཆུབ་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་།དཔེ་མེད་པ་ཡི་འདུ་ཤེས་ཐོབ། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་གནས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས། །གནས་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་གནས་ཏེ། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ལས་རྣམ་པར་འདས། །འཕགས་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པར་བཤིག་།འགོག་པའི་དབྱིངས་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྗོད་དང ། ། སངས་རྒྱས་ཆོས་གང་ཐ་དད་པ། །ཆོས་དེ་དེ་ཡིས་མི་རྙེད་དེ། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡོད་ཅེས་པ་འདི་མཐའ་གཅིག་སྟེ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་གཉིས་པ་ཡིན། །མཐའ་འདི་དེ་ཡིས་རྣམ་པར་སྤངས། །དེས་ན་བརྒྱད་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་བདག་དང་བདག་མེད་མཚུངས། །རྟག་པ་དང་ནི་ཆད་པ་མཚུངས། །དེ་ཡིས་མཉམ་ཉིད་མཚུངས་པར་ཤེས།།
390b
དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདས་པའི་སེམས་ནི་མི་རྙེད་དེ། །མ་འོངས་སེམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་བྱུང་ལ་མཉམ་པར་ཐོབ། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་དང་པོ་སེམས། །དགེ་བ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ། །སེམས་དེ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ན། །དེ་ཡིས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཐོབ། །གང་ལ་བྱང་ཆུབ་མི་དམིགས་པ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་དམིགས་ཞུགས། །དེས་ན་དེ་ལ་དུག་དང་མེས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་ཚུགས་སོ། །དེ་ནི་འགྲོ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །མཚན་མ་ཡིས་ནི་ཆགས་པ་མེད། །འགྲོ་བ་མེད་པའི་འགྲོ་བར་ཕྱིན། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་འགྲོ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །དེ་ནི་ཚིག་གིས་རབ་ཏུ་བརྗོད། །དེས་ན་སྒྲ་ཡང་རྣམ་པར་བཤིག་།དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་མི་རྙེད་དེ། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་མི་རྙེད། །མི་འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བའི་སྒྲ། །ཡེ་ཤེས་ཞི་བར་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཞི་བ་དེ་ནི་བདེ་བར་བརྗོད། །ཞི་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཞི་བའི་དབྱིངས་ནི་ཐོབ་པས་ན། །དེས་ན་དེ་གསད་མིན་ཞེས་བརྗོད། །བློ་ལྡན་དེས་ནི་བདེ་བར་ཡང ། །དེ་ལྟར་བདེ་བའི་ཤེས་པ་རྟོགས། །དེ་ཡིས་ཅི་ཡང་མ་བོར་ཏེ། །དེས་ན་དེ་ནི་གསད་མིན་འདོད། །ལེགས་པར་ཐར་བྱས་མཚོན་རྣོན་གྱིས། །དེ་ཡི་ལུས་ལ་མི་ཕོག་སྟེ། །དེ་ལུས་ལུས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མེད། །དེས་ན་མཚོན་གྱིས་མི་གསོད་དོ། །དེས་པ་བྱང་ཆུབ་བྱམས་པ་ཡི། །བྱམས་པས་སེམས་ཅན་ཁྱབ་པར་བྱེད། །བློ་ལྡན་གནོད་སེམས་རྣམ་པར་
391a
༄#། །སྤངས། །དེས་ན་མཚོན་གྱིས་མི་གསོད་དོ། །མ་རིག་འདུ་ཤེས་ངན་པ་བསལ། །རིག་པ་དང་ནི་འདུ་ཤེས་བཏང ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་སྣང་བ་ཐོབ། །དེས་ན་མཚོན་གྱིས་མི་གསོད་དོ། །མཚོར་ལའང་སྟོང་པར་མོས་པ་སྟེ། །ལུས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་།བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །དེས་ན་མཚོན་གྱིས་མི་གསོད་དོ། །ཞི་བའི་དབྱིངས་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས། །དེ་ནི་སྡིག་པའི་ལས་ལས་འདས། །དེས་ན་མཚོན་གྱིས་མི་གསོད་དོ། །འདོད་པའི་ཁམས་དང་གཟུགས་ཁམས་དང ། །གཟུགས་མེད་པ་ཡང་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །ཁམས་གསུམ་པ་ནི་མཉམ་པར་ཤེས། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་བྱང་ཆུབ་ནི། །འགྱུར་པ་མེད་ཅིང་བསྟན་དུ་མེད། །ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་མེད། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་རྙོག་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་སྨད་པ། །དེ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས། །གང་དག་ཇི་སྙེད་སྒྲར་བརྗོད་པ། །དེ་ལ་འགྲོ་བས་འགྲོ་མི་བྱེད། །གང་གིས་ཆོས་རྣམས་རབ་བཤད་པ། །སྐད་རྣམས་ཀུན་ལ་མཁས་པ་ཡིན། །བདག་གི་འགའ་ཞིག་བཤད་དོ་ཞེས། །དེ་ལ་རློམ་སེམས་ཅི་ཡང་མེད། །སྒྲ་རྣམས་ཀུན་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས། །སྒྲ་མེད་པ་ཡི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས། །དེས་ན་བརྒྱད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྒྲ་རྣམས་ཀུན་ལ་ངེས་པ་མེད། །ཀུན་དགའ་ངས་ནི་འདི་ལ་དགོངས། །བརྒྱད་
391b
པ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་འདི། །འདི་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་མ་ཡིན། །ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། ལམ་ལ་རྒྱུན་ཞེས་བརྗོད་དེ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་དང ། འདུ་བ་མེད་པ་དང ། བྲལ་བ་མེད་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་བསྒྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུན་རྗེས་སུ་ཐོབ་ཅིང་དེ་ལ་གཞོལ་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་མེད་པ། གནས་པ་མེད་པ། དམིགས་པ་མེད་པ། རྟེན་པ་མེད་པ། དངོས་པོ་མེད་པ།་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ལམ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་ཐོབ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་དང ། མཐུ་བརྟན་པ་དང ། བློ་གྲོས་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། ལེ་ལོ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང་མི་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལམ་དེ་ལའང་མི་ཆགས་ཤིང་མི་གནས་ལ་ལ་མ་དེས་ཀྱང་ཆོས་
392a
༄#། །ཐམས་ཅད་ཚོལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། སྒྲིབ་པ་དང ། ཆོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་མཐོང་བས་ལྟ་བ་སྐྱེད་པ་མེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་པ་དང ། བདག་གི་འདུ་ཤེས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་དེ་ལྟར་ཚོལ་ཏེ། དེས་ན་དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལའང་མི་ཆགས་ཏེ། ཆགས་པ་མེད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའང་མེད་དོ། དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་དེས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་དོ། །བརྟགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་བརྟག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་ལས་རྣམ་པར་འདས་སོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ལ་མི་གནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལ་མ་རྗེས་སུ་ཐོབ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ལམ། ཆགས་པ་མེད་པའི་ལམ། ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་མངོན་དུ་ཞུགས་སོ། །ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟའོ། །གཏོང་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ ། །
392b
བཞིན་ཁྲོ་གཉེར་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་བརྩམས་ཏེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པ་དང ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་ཅིའང་མེད་དོ། །དེ་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་ན་བག་ཚ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ཞི་བའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་དང་བྲལ་བས་འཆི་བས་ཀྱང་འཇིགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་ཞི་བའི་ལམ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། བདེ་བ་འོང་བ་མེད་པ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མཉམ་པའི་ལམ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ལམ་ལ་རྒྱུན་ཅེས་ངས་བརྗོད་དེ། །བསམ་དུ་མེད་པ་སངས་རྒྱས་ལམ། །གང་དག་ལ་ལར་འདིར་གནས་པ། །དེ་དང་དེ་དག་རྒྱུན་ལ་གཞོལ། །ལམ་ནི་ནམ་མཁའ་མཚུངས་པ་སྟེ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་གནས་པ་མེད། །དམིགས་པ་མེད་ཅིང་བརྟེན་པ་མེད། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་མགོན་
393a
༄#། །པོ་བླ་ན་མེད། །ལམ་གང་གིས་ནི་ངེས་འབྱུང་བ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲན་བརྟན་དེས། །ལམ་དེ་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །ལམ་དེ་ལ་ནི་ཆགས་མེད་ལ། །ལམ་གྱིས་ཀྱང་ནི་ཚོལ་བར་བྱེད། །དེས་ན་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས། །སངས་རྒྱས་ལམ་ལ་ཆགས་པ་མེད། །འཁོར་བའི་འདུ་ཤེས་གང་བརྗོད་པ། །སངས་རྒྱས་འདུ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཏེ། །མཉམ་པ་ཉིད་ནི་དེར་ཞུགས་པ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །སངས་རྒྱས་ལམ་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ལམ་འདི་ལ། །སྒྲིབ་ཅིང་ཆོད་པ་ཡོད་པ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་དེ་ཡིས་རྣམ་པར་སྤངས། །བདག་གི་ལུས་སུ་བསམས་ནས་ནི། །རྒྱལ་བ་ལ་ཡང་ལྟ་བ་སྐྱེད། །སངས་རྒྱས་ལྟ་བར་གང་གྱུར་པ། །ལྟ་བ་དེ་ནི་དེ་ཡིས་བསལ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རབ་སྡེག་པ། །བདག་ལྟ་འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བ་གང ། །ལྟ་དེ་དེ་ཡིས་རྣམ་པར་བཤིག་།དེས་ན་ལམ་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཕྱིར་སྔོན་ཆད་ནི། །དེ་ཡི་ཐེ་ཚོམ་གྱུར་པ་གང ། ། དེ་བསལ་བས་ནི་ཆགས་མེད་ཐོབ། །སངས་རྒྱས་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས། །གང་གིས་དེ་ཡི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། །སངས་རྒྱས་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་འཛིན་རྒྱུར། །ཚུལ་ཁྲིམས་འདུ་ཤེས་དེ་སྤངས་ཏེ། །ཕྱིར་ཡང་དེ་ལ་རྟོག་མི་བྱེད། །ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་བཅད་ཅིང ། །ཁམས་གསུམ་པ་ལ་དེ་མི་གནས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རྗེས་སུ་ཐོབ། །སེམས་ཅན་
393b
འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་།དམིགས་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ནི། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ཞུགས་ཏེ། །རྙོག་པ་མེད་པ་སངས་རྒྱས་ལམ། །ཞི་བའི་ལམ་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །གཏོང་བ་ལ་ནི་མོས་པ་ཡིན། །བཞིན་ནི་ཁྲོ་གཉེར་མེད་པ་སྟེ། །དེས་ན་དེ་ལ་འཚེ་བྱེད་མེད། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་དེ་སྤྲོས་མེད། །དེ་ལ་མི་གཏོང་ཅི་ཡང་མེད། །སྡུག་བསྔལ་ལས་ནི་སྐྱེ་དགུ་སྒྲོལ། །དེས་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དེ། །ཐར་མཆོག་ལ་ནི་དགོད་པར་བྱེད། །དེ་ལ་མཚན་མ་ཕྱིར་ཞིང་མེད། །གང་དུའང་མཚན་མ་མེད་པའང་མིན། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ནི། །གཞན་དུའང་དེ་ལ་འཇིགས་པ་མེད། །གང་དག་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་དང ། །གཉི་ག་དེ་དག་རྣམ་པར་སྤངས། །མིང་དང་གཟུགས་དང་བྲལ་བས་ན། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་མི་འཇིགས། །འཁོར་གྱི་ནང་ན་འགྲོ་བ་ན། །རྟག་ཏུ་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་རྣམ་སྦྱོང་བ། །ཞི་བའི་ཆོས་ནི་རབ་ཏུ་སྟོན། །དེ་ཡི་སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་གང ། །དེ་ཡི་འདུ་ཤེས་དེ་རྣམས་བཤིག་།དེས་ན་དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད། །འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཤིག་།འཇིགས་པའི་རྩ་བ་སྤངས་པས་ན། །དེ་ནི་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་མེད། །བདེ་བ་དྲི་མེད་འདོད་ཆགས་བྲལ། །ཞི་བའི་ལམ་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །ངན་འགྲོ་ཡི་ནི་མཉམ་ཉིད་ཤེས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དེས་མི་འཇིགས། །གཟུང་མེད་མཉམ་ཉིད་གཡོ་བ་མེད། །ལམ་དེ་ཡང་དག་རབ་བཤད་
394a
༄#། །པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་ཞེས་ངས་བཤད་པ། །ཆོས་རྣམས་སེམས་ཅན་གང་དག་ནི། །དམན་མོས་དེ་དག་ཕྱིར་བཤད་དོ། ། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་བཤད། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་འཇུག་པ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་ཁྲིད། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་ཚོལ་གང་གིས། །སྔོན་ཆད་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པ་ལྟར། །ཐབས་དང་ཡེ་ཤེས་བརྟན་ནས་ནི། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་ངས་ནི་འདི་ལ་དགོངས། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་རབ་བཤད་ན། །སེམས་ཅན་བློ་ཆུང་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་དེ་བརྟགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བ་དེ་ལྟར་དགོངས་པ་འདིས། །ང་ཡིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་བཤད་པ། །སེམས་ཅན་གང་དག་བློ་ལྡན་པ།། དེ་དག་གིས་ནི་ཚུལ་འདི་ཤེས། །ཟབ་མོ་ལ་ནི་མི་མཁས་པ། །མི་གསལ་བྱིས་པའི་བློ་ལྡན་པ། །ལྡེམ་པོ་དག་ནི་མི་ཤེས་ཏེ། །མི་ཤེས་པས་ན་རྩོད་པར་བྱེད། །ང་ཡིས་ཆོས་སྟོང་མང་པོ་དག། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་བཤད་པ་དག། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་སུ་བཤད་པ་ཡིན། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ།
394b
ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་འགྲོ་སྟེ། ཤེས་པ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྐྱེན་མང་པོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་གཅོད་པའི་ཡེ་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་དུ་ཚོལ་ལོ། །བསམ་གཏན་མཁའ་ཁྱབ་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གནས་བརྙེས་པ་མ་ཐོབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །དེ་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། སེམས་ཅན་གཡོ་བ་མེད་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་དག་ནི་མང་དུ་བློ་ཆུང་བ་དང ། ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མི་མཁས་པས་ཉམ་ཐག་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང །
395a
༄#། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང ། བསམ་གཏན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞིང་སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །ཡེ་ཤེས་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྤྱན་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་བྱ་ཞེས་མིག་གི་ཤེས་པ་དེ་དང ། ཡེ་ཤེས་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །ཡེ་ཤེས་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཚོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེའང་མི་རྙེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་པ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དགོད་དོ་ཞེས་དེས་ན་དེ་འདིར་འོངས་ཏེ། འོངས་ནས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཚོལ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་མཐོང་ལ་ཁམས་དེའང་མི་རྙེད་དེ། དེས་ན་འོང་ངོ ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྙེད་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མེད་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཀུན་ཏུ་བསྟན་ཅིང་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་དེའང་མཐོང་ངོ ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་
395b
མཐོང་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བར་མཐོང་ངོ ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པའི་ལམ། སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པའི་ལམ་སེམས་ཅན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་མཐོང་ཞིང་འདི་ལྟ་བུ་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། དྲི་མ་མེད་པ་གཙང་བ་འཚོལ་ལོ། །ཡེ་ཤེས་གང་གིས་དེ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའང་མི་རྙེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་རྗེས་སུ་ཐོབ་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་འདིར་འོངས་ཏེ། དེས་ན་དེ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ། །ཡེ་ཤེས་རྗེས་སུ་དེ་འགྲོ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བྱེད་པས། །དེས་ན་དེ་ནི་ལན་གཅིག་འོང ། །གང་གིས་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་འགྱུར་བ། །རྐྱེན་རྣམས་མང་པོ་རབ་གསུངས་པ། །རྐྱེན་དེ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས། །དེ་དག་ཚོལ་ཞིང་འོངས་པ་ཡིན། །བསམ་གཏན་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་བྱེད་པ། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་མཆོག། དེ་ཡི་ཆེད་དུ་རབ་བརྩོན་ཏེ། །དེ་སྒྲུབ་པར་ནི་འོངས་པ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་དང་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས། །ཆོས་ཉིད་དམ་པ་གང་བརྙེས་པ། །བདག་གིས་དེ་ཐོབ་བྱའོ་ཞེས། །དེ་ཚོལ་བར་ནི་འོངས་པ་ཡིན། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ནི། །སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་བསྐྱོད་
396a
༄#། །དེ། །དེ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་བྱའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་ལན་གཅིག་འོང་བར་ཟད། །སེམས་ཅན་མང་པོ་བློ་ཆུང་བ། །སྡུག་བསྔལ་ཞིང་ནི་ཉམ་ཐག་པ། །དེ་དག་ཡེ་ཤེས་དགོད་དོ་ཞེས། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚོལ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་དབང་པོ་སྟོབས། །བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་བརྗོད་པ་རྣམས། །དེ་དག་བཙལ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བ་ཡིན། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་བཞུགས་བཞུགས་པ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ཚོལ་བར་བྱེད། །དེ་ཚོལ་བར་ནི་འོངས་པས་ན། །དེས་ན་དེ་ནི་ལན་གཅིག་འོང ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་ནི་སྒྲིབ་མི་མངའ། །སྤྱན་འདི་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་ནི་ཚོལ་བྱེད་པས། །དེས་ན་དེ་ནི་ལན་གཅིག་འོང ། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མགོན། །སྐྱོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཙལ་བ་ལྟར། །དེ་ནི་ཤེས་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག། ཤེས་རབ་དེ་ལྟར་ཚོལ་བར་བྱེད། །ཡེ་ཤེས་གང་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ཇི་བཞིན་ཤེས་ཤིང་སེམས་ཅན་དེ། །མི་དམིགས་དེ་ལྟར་དེ་ལམ་འཚོལ། །དེས་ན་ལམ་ནི་ཚོལ་བ་ཡིན། །བླ་ན་མེད་ལ་འགོད་དོ་ཞེས། །ཤེས་པས་སེམས་ཅན་མང་ཚོལ་ལོ། །དེ་དག་ཚོལ་བར་བྱེད་པས་ན། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་ནི་འོང་བ་ཡིན། ། ཤེས་ལྡན་འོངས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི། །ཁམས་ནི་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་མཐོང ། །སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་ཚོལ་བར་བྱེད། །དེས་ན་དེ་ནི་ལན་གཅིག་འོང ། །དེ་ནི་ཁམས་གང་ཚོལ་
396b
བྱེད་པ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཡོད་མིན་ཏེ། །ཚོལ་བ་ལ་ནི་མི་རྙེད་པས། །དེས་ན་དེ་ནི་ལན་གཅིག་འོང ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་འཐོབ་སྟེ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་སྣང་འགྱུར་བ། །ཁམས་དེ་དེ་ཡིས་ཡོངས་སུ་ཤེས། །ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་གསོབ་དང་གསོག། སྙིང་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་མཐོང ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །སངས་རྒྱས་ལམ་ཡང་ཚོལ་བར་བྱེད། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་འདི་འདྲ་སྟེ། །དྲི་མེད་གཙང་ཞིང་འདོད་ཆགས་བྲལ། །ཡེ་ཤེས་གང་གིས་ཤེས་འགྱུར་བ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་མི་རྙེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་སྨད་པ། ། སེམས་ཅན་གང་གིས་རབ་ཕྱེ་བ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་དེ་འདིར་འོངས། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྗེས་སུ་ཐོབ། །ཀུན་དགའ་དེ་ལས་དགོངས་ནས་ནི། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་ཞེས་བསྟན་ན། །སེམས་ཅན་བློ་ཆུང་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །དེ་ལ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་བརྟགས། །ཀུན་དགའ་འདི་ལས་དགོངས་ནས་ནི། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་ཞེས་བརྗོད་དེ། །སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་བརྩོན་ལྡན་རྣམས། །ཚུལ་འདི་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ཡིན། །དགོངས་ལ་མཁས་ཤིང་རྣམ་རིག་པ། །ཟབ་མོའི་དོན་ལ་རབ་ངེས་པ། །དོན་དེ་རྗེས་སུ་ཐོབ་ནས་སུ། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །
397a
༄#། །ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱིར་མི་འོང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན། དེས་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་ཤིང་གནས་མེད་པ་དང ། རྟེན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཕྱིར་མི་འོང་ངོ ། །དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འོང་བའམ། འགྲོ་བའང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་འདས་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྤངས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་རྣམ་པར་བཤིག་པ་ཡིན། རྟེན་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཞི་བའི་དབྱིངས་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདྲེན་པ་སངས་རྒྱས་མི་དམིགས་སོ། །ངན་སོང་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་འདས་ཤིང་འདོད་པ་ཡང་དག་པར་ཆད་དོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་ཟས་དང་བྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །ལྟ་བར་བྱས་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང ། དངོས་
397b
པོ་མེད་པ་དང་བྲལ་ལོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་བཟློག་པ་དང ། འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། ངན་སོང་དང ། དྲི་མ་རྣམ་པར་སྦྱང་བ་བྱས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་བཅོམ་མོ། །རྒྱགས་པ་དང་བྲལ་ལོ། །མ་རིག་པའི་ཟུག་རྡུ་ཕྱུང་ངོ ། །སྲིད་པ་བསྐམས་སོ། །དེས་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་བསལ་བ་བྱས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བསལ་ཏོ། །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་བཏོན་ཏོ། །མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྡུ་ཕྱུང་ངོ ། །ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་ལོ། །ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཐོབ་བོ། །དེས་ན་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡེ་ཤེས་མཉམ་པ་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐོབ་བོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་འདོད་པའི་འདམ་གྱི་ཁམས་ལ་མི་ཆགས་པར་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཞག་པ་བསལ་བ་མེད་ཅིང་བསྣན་པ་མེད་པའི་གཏེར་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཏེར་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་སྐབས་ཡོད་པ། གཙོ་བོ་གོང་ན་མེད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །ཐོག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དང ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་ཆད་པ་ཞི་བའི་དབྱིངས་རྗེས་སུ་\?\་སྟེ། དེས་ནའང་དེ་འདིར་མི་འོང་ངོ ། །ཀུན་དགའ་བོ། གཞན་ཡང ། སེམས་ཅན་གང་དག་བཟུང་
398a
༄#། །བ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་དོ། །ཞེས་དེས་དེ་དག་བཀོད་དོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ལས་བསླང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སྟོང་པར་ཤེས་སོ། །སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསམ་དུ་མེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་སྟོང་པ་དང ། སེམས་ཅན་དང་བྲལ་བ་དང ། སེམས་ཅན་དང་བྲལ་བའང་མ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་དེའང་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཉིད་དུ་མེད་དེ་གནས་པ་མེད་དོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་དེའང་ནམ་མཁའ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའོ། །དེས་མཚན་མ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་དང ། ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་དེ་དག་མི་དམིགས་ཏེ། མི་དམིགས་པས་ནའང་འདིར་མི་འོང་ངོ ། །དེས་ན་དེ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་བགྲང་
398b
བའང་མ་ཡིན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གྲངས་སུའང་ཞུགས་པས་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཕྱོགས་གཅིག་སྤྱོད་པར་གང་ཡིན་པར། །དེ་ནི་ཕྱིར་ཞིང་མི་འགྲོ་སྟེ། །ཕྱོགས་གཅིག་སྤྱོད་པ་སྤངས་པས་ན། །ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་མེད་ཤེས། །གནས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་མི་རྙེད་དེ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་གནས་པས། །ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་བྱ་བར་འདོད། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་གང་བརྗོད་དང ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །དེ་ལ་ཕྱིར་ཞིང་མི་འོང་སྟེ། དེ་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་པ། །འདིར་ནི་ཆོས་རྣམས་འོང་བ་དང ། །འགྲོ་བ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། །འོང་དང་འགྲོ་བ་མེད་ཐོབ་པས། །དེ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་བརྗོད། །འགྲོ་བ་རྣམ་གསུམ་གང་དུ་ཡང ། །དེ་ནི་ཕྱིར་ཞིང་མི་འགྲོ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པས་ན། །དེ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་བརྗོད། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཆད། །དེ་ནི་ཁ་ཟས་ཆགས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་ལམ་ཡང་ཐོབ་པས་ན། །ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །སྡིག་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་གང ། །ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་གཉིས་བརྗོད་པ། །དེ་ལ་དེ་ནི་མི་འགྲོ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང ། །ཆོས་རྣམས་འདི་དག་རང་བཞིན་མེད། །དངོས་པོ་དང་ནི་རྟག་ཏུ་བྲལ། །དེ་ཡིས་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཤེས། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སེལ་བྱེད་པ། །མྱ་ངན་འདས་ཞི་གང་
399a
༄#། །གསུངས་པ། །དེ་ལ་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཟློག། དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཆད། །དེ་ནི་གང་ཕྱིར་དྲི་མ་བྲལ། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཞི་བ་ཐོབ། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །དཔུང་དང་བཅས་ཤིང་བཞོན་བཅས་པའི། །སྡིག་པ་ཅན་ཀྱི་བདུད་བཅོམ་མོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྣམ་རྟོག་མེད། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །མ་རིག་དྲ་བ་ཡང་དག་བྲལ། །སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཅོམ། །དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་ཡོངས་སུ་ཤེས། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བཏུལ། །དངོས་པོར་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག། མཆོག་གི་ཐེག་པ་འདི་ལ་ངེས། །དེ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་བྱ། །མྱ་ངན་ཟུག་རྔུ་ཡང་དག་ཕྱུང ། །ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བཅོམ། །ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས། །དེ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཐེག་པ་འདི་ལ་སྣང་བ་ཐོབ། །འདོད་པའི་འདམ་ལ་ཆགས་པ་མེད། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །དེ་ཡིས་གཏེར་རྣམས་ཀུན་གྱི་ནང ། །ཡེ་ཤེས་གཏེར་གྱི་དམ་པ་མཆོག། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བཞག། དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད། །ཐེག་མཆོག་དེ་ལ་དེ་གནས་ཏེ། །སོ་མ་ཉི་ཐམས་ཅད་ཆད་པར་གྱུར། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་དགོད་དོ་ཞེས། །སེམས་ཅན་དག་ནི་མང་བཟུང་བ། །དེ་དག་དེ་
399b
ཡིས་བྱང་ཆུབ་བཀོད། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་བསམ་ཡས་དང ། །སྟོང་པའི་དབྱིངས་ནི་དེ་ཡིས་ཤེས། །དེ་ནི་འདུ་ཤེས་དེ་དང་བྲལ། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་སྟོང་པ་དང ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རབ་ཏུ་ཤེས། །འདི་ལ་སེམས་ཅན་མི་རྙེད་དེ། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །དེ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡིད་ནི་ཕྱིར་ཞིང་འཇུག་མི་བྱེད། །མཚན་མ་མེད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་བསམ་ཡས་པ། །ནམ་མཁའ་འདྲ་དང་ཁམས་དེ་དང ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས། །དེས་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་འོང ། །ཀུན་དགའ་འདི་ལས་དགོངས་ནས་ནི། །ང་ཡིས་ཕྱིར་མི་འོང་ཞེས་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱིར་མི་འོང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགྲ་བཅོམ་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཉི་ཚེ་བའི་སྤྱོད་པའི་སྤྱད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་
400a
༄#། །ནི་བཅོམ། གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་བསྒྲལ་བའི་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་བསྒྲུབ་པར་འོས་སོ། །དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གང་དག་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་འགྲོལ་བར་འོས་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས། ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་གཟུགས་སུ་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ཡིན། དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་མི་དམིགས་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ཤེས་སོ། །མཚན་མ་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ངན་སོང་བའི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་མོ། །དེས་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཆོས་རྟོགས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འོས་ཤིང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པར་འོས་ཏེ། དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ཆོས་སྟོན་པར་འོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང ། ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་སྟོན་པ་དང ། ཇི་ལྟར་མ་བྱོན་པ་རྣམས་སྟོན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་སྤྲོས་པ་མེད་པ། རྙོག་པ་མེད་པ་དེ་སྟོན་པར་འོས་ཏེ། དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་
400b
པར་བྱ་བ་དང ། སྤྲོས་པ་མེད་པར་བྱ་བ་དང ། ཀུན་ཏུ་ལེན་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པར་འོས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱམས་པ་སེམས་ཅན་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་བྱམས་པའི་བྱམས་པ་བསྒྲུབ་པར་འོས། བྱམས་པ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འགོད་པར་འོས། སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་ལ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་ཤིང ། དེ་དག་ཀྱང་འགོད་པར་འོས་ཏེ། དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་འོས་ཤིང ། ཆོས་ལ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པའང་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་འོས་པས་དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སྟོན་པར་འོས་ཤིང ། དེ་ལའང་ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོབ་ལ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའང་མེད་དེ། དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་བཀུར་སྟི་བྱ་བ་གང་ཇི་སྙེད་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་འོས་ཤིང་དེས་ཀྱང་གོས་པ་མེད་ལ་ཆགས་པ་མེད་དེ། གཞན་དག་ཀྱང་བཀུར་སྟིས་གོས་པ་མེད་པར་བྱ་བ་དང ། ཆགས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་འོས་པས་དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་འགྲོ་བར་འོས་ལ། དེ་དག་ཏུའང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མི་མཐོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ལྟ་སྟེ། ཇི་
401a
༄#། །ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་གཟིགས་པ་དེ་ལྟར་ལྟ་བར་འོས་པས་དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟ་བུའི་ཞིང་བསྒྲུབ་པར་འོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཞིང་དང ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཞིང་དང ། བདུད་བཅོམ་པའི་ཞིང་དང ། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་ཞིང་དང ། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཞིང་དང་རྙོག་པ་མེད་པའི་ཞིང་དང ། སྟོང་པའི་ཞིང་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཞིང་དང ། བུད་མེད་མེད་པའི་ཞིང་དང ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཞིང་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤོབས་པའི་ཞིང་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་མེད་པའི་ཞིང་དང ། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཞིང་དང ། དེ་ལྟ་བུའི་ཞིང་བསྒྲུབ་པར་འོས་པས་དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆགས་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལའང་མི་ཆགས་ཤིང་འཁྲུགས་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལའང་འཁྲུགས་པ་མེད་དེ། དེས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་འགོག་པ་དང་མཉམ་པའི་ཐེག་པ་དེ་ཤེས་ཤིང ། དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྟོགས་ལ། དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་འོས་སོ། །སེམས་ཅན་གཡོ་བ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། གཡོ་བ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པར་འོས་སོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་
401b
དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་མངོན་དུ་འཛུད་པར་འོས་སོ། །ཇི་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་མེད་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་མཉམ་མོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མཉམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ལ་དགྲ་བཅོམ་པའང་དེ་དང་མཉམ་མོ། །འདི་ལྟར་ཡང་འོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་འོས་སོ། །ཆོས་གང་ལའང་འདྲེ་བར་མི་བྱེད་དེ། འདྲེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་ཞིང་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་པ་དང ། ཚིག་ཏུའང་མི་བརྗོད་པར་འོས་སོ། །སེམས་ཅན་དུ་དམིགས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྟག་པ་དང ། ཆད་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། སེམས་ཅན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་བསྐྱོད་པ་དང ། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལས་ཤིན་ཏུ་བཟླ་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། གཟུགས་རྣམ་པར་མི་འཇིགས་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་མི་འཇིགས་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་གཡོ་བ་མེད་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མི་འཇོག་པ་དང ། རབ་ཏུ་བཀོད་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང །
402a
༄#། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ལ་བརྩམས་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ལ་བརྩམས་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། ཞི་གནས་དང ། ལྷག་མཐོང་འགྲུབ་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་སྐྱེ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། ཕུ་ནུ་དང ། སྲིང་མོ་དང ། ཉེ་དུ་དང ། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། བདག་ཉིད་མཐོང་བ་མེད་པར་ཆགས་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། འཇིག་ཚོགས་དང ། འདུ་འཛི་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། འཐོབ་པ་དང ། བཀུར་སྟི་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། ཁྱིམ་པ་དང ། རབ་ཏུ་བྱུང་བར་མཐོང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། ཐ་མ་དང ། མཆོག་གི་ཆོས་སུ་མཐོང་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམ་པར་སྤང་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་
402b
དམིགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། ཐ་མ་དང ། གྱ་ནོམ་པའི་ཆོས་མཐོང་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། མཚན་རབ་ཏུ་རྫོགས་པ་འགྲུབ་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་དུ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ། འདི་དག་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་ཅན། འདི་དག་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་མེད་པ། འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ། འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་མི་སྤྱོད་པ། འདི་དག་ནི་ངན་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན། འདི་དག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། འདི་དག་ནི་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཅན།་འདི་དག་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་གཉིས་སུ་འབྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། འདི་དག་ནི་སྦྱིན་པའི་གནས། འདི་དག་ནི་སྦྱིན་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ། འདི་དག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ། འདི་དག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་མི་ལྡན་པ། འདི་དག་ནི་བྱིས་པའི་ཆོས། འདི་དག་ནི་མཁས་པའི་ཆོས། འདི་དག་ནི་སྐྱེས་པའི་ཆོས། འདི་དག་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ཆོས། འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས། འདི་དག་ནི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་འབྱེད་པའི་སེམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་ང་དང ། འདི་དག་ནི་
403a
༄#། །བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ། འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ། འདི་དག་ནི་ལུང་བསྟན་པ། འདི་དག་ནི་ལུང་མ་བསྟན་པ། འདི་དག་ནི་ཉེ་བ། འདི་དག་ནི་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་དགྲོལ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ལེན་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་དགྲོལ་བས། སེམས་ཅན་མང་པོ་དགྲོལ་བར་འོས་ཏེ། སེམས་ཅན་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པས་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་དགྲོལ་བར་འོས་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཉི་ཚེའི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ། །སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ཡིས་ཤེས། །ཉི་ཚེ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། ། གང་གིས་སེམས་ཅན་རབ་སྡུག་བསྔལ། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་དེ་ཡིས་བཅོམ། །ཉོན་མོངས་པ་ལས་སེམས་ཅན་དགྲོལ། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བཅོམ། །དམིགས་པ་མེད་ལ་ལེགས་པར་གནས། །ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྟོང་པ་ཤེས་ཤིང་ཞི་བ་དང ། །དེ་ལྟར་མཚན་མ་མེད་པར་རྟོགས། །མཚན་མ་རྣམས་ནི་ཀུན་དང་བྲལ། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་རབ་སྡིག་པ། །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དེ་ཡིས་བཅོམ། །འདུ་ཤེས་
403b
ཐམས་ཅད་སྡང་བའི་ཕྱིར། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་ཞེས་བརྗོད། །མི་ཤེས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཅོམ། །སེམས་མེད་པ་ཡི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བསམ་མི་ཁྱབ། །བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་ཐོབ་བྱེད་འོས། །བརྩོན་འགྲུས་དམ་པ་རབ་ཏུ་རྩོམ། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་རྙོག་མེད་པའི། །ཆོས་ནི་ངེས་པར་སྟོན་པ་འོས། །ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་སེམས་ཅན་འགོད། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་བདེར་འགྱུར་བ། །བྱམས་པ་དེ་ནི་བྱེད་པར་འོས། །སེམས་ཅན་དེ་དག་མི་དམིགས་ཏེ། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་འཛིན་པའི། །ཆོས་ནི་ངེས་པར་སྟོན་པ་འོས། །ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མེད། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྣམས་དང་སྟོབས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་འོས། །དེ་དག་ལ་ཡང་ཆགས་མེད་ཐོབ། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་དག་པའི་ཆོས། །སེམས་ཅན་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འོས། །དེ་དག་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྟོན། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་བཀུར་སྟི་ཀུན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལས་འོས་པ་ཡིན། །བཀུར་སྟི་ཀུན་ལ་ཆགས་པ་མེད། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཤིན་ཏུ་བཟང་པོའི་སངས་
404a
༄#། །རྒྱས་ཞིང ། །ཞིང་དུ་དེ་ནི་འགྲོ་བར་འོས། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ནས་གནས་པར་བྱེད། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །བདག་ཀྱང་འདི་ལྟར་བཟང་པོ་ཡི། །ཞིང་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས། །དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་འོས་པ་ཡིས། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆགས་པར་འགྱུར་ལ་ཆགས་པ་མེད། །འཁྲུགས་པར་འགྱུར་ལ་འཁྲུགས་པ་མེད། །གང་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་རྟོགས། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འགོག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཤེས་པ་སྟེ། །དེ་ཡིས་ཞི་བ་གང་ཡིན་རྟོགས། །དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡིས་སེམས་ཅན་ཁམས་རྣམས་ལས། །སེམས་ཅན་གང་ཡང་གཡོར་མི་བྱེད། །སེམས་ཅན་བྱེ་བ་དུ་མ་དག་།བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་དེས་འགོད་དོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་དང་བྱང་ཆུབ་ནི། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཇི་བཞིན་གནས། །དེས་ན་དེ་ཉིད་མཉམ་ཉིད་ཤེས། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་མཉམ་པ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་དང་མཉམ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་དེ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་བྱང་ཆུབ་གནས། །གང་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཤེས་འོས་པ། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཤེས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན། །ཅིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་བྱེད་ལ། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པའང་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཅན་བྱེ་བ་དུ་མ་དག། བྱང་ཆུབ་
404b
ལ་ནི་དེས་འགོད་དོ། །སེམས་ཅན་དམིགས་སུ་མེད་པར་ཤེས། །སེམས་ཅན་རྟག་དང་ཆད་འཛིན་པ། །སེམས་ཅན་ལྟ་ལས་མ་བསྐྱོད་རྣམས། །སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་རབ་ཏུ་འགེལ། །ཆོས་ཀུན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། །འགོག་པ་མེད་དང་འདུས་མ་བྱས། །དེ་དག་དེ་ལྟའི་འདུ་ཤེས་བཟློག་།སྡུག་བསྔལ་ལས་ནི་རྣམ་པར་འགྲོལ། །གཟུགས་དང་ཚོར་བ་འདུ་ཤེས་དང ། །འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐོང ། །ཕུང་པོ་རྣམ་པར་མི་འཇིགས་ལས། །ལུས་ཅན་དག་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །དེ་ནི་རྣམ་ཀུན་གཡོ་མི་བྱེད། །དེ་དག་དགོད་པར་མི་བྱེད་དེ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་གནས་པ་མེད། །འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འདུ་ཤེས་དང ། །གང་དག་རང་རྒྱལ་འདུ་ཤེས་ཅན། །གང་དག་སངས་རྒྱས་འདུ་ཤེས་པ། །དེ་ཡིས་དེ་དག་འདུ་ཤེས་འགྲེལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་ཞེན་པ་དང ། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་མངོན་ཞེན་པ། །ཀུན་ཏུ་མངོན་ཞེན་མེད་བྱའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད། །ལེ་ལོ་དམིགས་པར་འགྱུར་པས་ན། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པར་རྣམ་པར་བརྟགས། །དེ་དག་རྟོགས་ལས་རྣམ་དགྲོལ་ཕྱིར། །ཆོས་ནི་སྟོན་པར་འོས་པ་ཡིན། །བསམ་གཏན་གཡེང་བར་འདུ་ཤེས་དང ། །ཤེས་རབ་ཤེས་རབ་འཆལ་འདུ་ཤེས། ། གཉིས་ལ་མངོན་ཞེན་མེད་བྱའི་ཕྱིར། །ཆོས་ནི་སྟོན་པར་འོས་པ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། །འགྱུར་བ་མེད་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །དེ་ལྟར་ཆོས་ནི་རབ་སྟོན་པས། །དེས་དེ་
405a
༄#། །དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་གིས་བདག་ལ་མངོན་ཞེན་པས། །ཉན་ཐོས་རྣམ་པ་མང་བརྟགས་པ། །དེ་དག་རྟོག་པ་རྣམ་དགྲོལ་ཕྱིར། །ཆོས་ནི་སྟོན་པར་འོས་པ་ཡིན། །མི་མཁས་པ་དག་ཕ་མ་དང ། །ཆུང་མར་ཡོངས་སུ་འཛིན་བྱེད་པ། །ལམ་འདིས་བྱང་ཆུབ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་འཁོར་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །འདི་ནི་བདག་སྤུན་སྲིང་མོ་ཞེས། ། དེ་ལ་དགའ་ཞིང་ཞེན་བྱེད་པ། །རི་དྭགས་ཆོས་ལ་སྟེན་པ་སྟེ། །དེ་དག་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་རིགས། །འཇིག་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས། །གཉེན་པ་ཡི་ནི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད། །བདག་གི་གཉེན་པར་སྔོན་གྱུར་ཅེས། །མཐོང་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད། །མཐོང་བར་གྱུར་ནས་ཆགས་བྱེད་ཅིང ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་ཆགས། །འདུ་ཤེས་ངན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་།བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། །འཇིག་ཚོགས་རབ་ཏུ་སྡིག་པ་ཅན། །འཇིག་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་གྱིས། འཇིག་ཚོགས་ཉེས་པ་འདི་དག་ཡོད། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདི་དག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཆོས། །འདི་དག་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས། །གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་མེད་པས། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་བརྗོད། །ཐོབ་ལ་ཆགས་པས་ཆགས་གྱུར་བ། །བཀུར་སྟི་ཡིས་ནི་བག་མེད་གྱུར། །དེ་ཆགས་བག་མེད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་སྟོན་པར་ནི་འོས་པ་ཡིན། །འདི་དག་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟེ། །འདི་དག་ཁྱིམ་
405b
པ་ཡིན་ཞེས་རྟོག། བྱིས་པ་དེ་ལྟར་རྣམ་རྟོག་པ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་བར་འོས་པ་ཡིན། །ཐ་མའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་མཐོང ། །རྒྱ་ཆེ་བར་ཡང་རྣམ་པར་མཐོང ། །རྣམ་རྟོག་མཐོང་བའི་བྱིས་པ་དག་།རྣམ་པར་འགྲེལ་བར་འོས་པ་ཡིན། །བྱིས་པའི་ཆོས་རྣམས་བོར་ནས་སུ། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་ཐོབ། །འཐོབ་དང་མི་འཐོབ་རྣམ་དགྲོལ་ཕྱིར། །ཆོས་སྟོན་པར་ནི་འོས་པ་ཡིན། །ཐ་མ་གྱ་ནོམ་བྱེ་བྲག་གིས། །རྣམ་པ་དུ་མའི་ཆོས་རྣམས་མཐོང ། །འདུ་ཤེས་མང་ལས་རྣམ་དགྲོལ་ཕྱིར། །དེ་ནི་ཆོས་སྟོན་བྱེད་པ་ཡིན། །གང་དག་སངས་རྒྱས་མཚན་སྒྲུབ་ཕྱིར། །རྣམ་པར་མང་པོར་བརྩོན་བྱེད་པ། །མཚན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས། །མཁས་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་འགྲེལ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཆོག་གི་ཞིང ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས། །འདུ་ཤེས་དེ་ལ་མངོན་ཞེན་པ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་བར་འོས་པ་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་དང་མ་འདས་དང ། །ཐོབ་པའི་སྐལ་ཡོད་སྐལ་མེད་ཆོས། །འདི་དག་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་སྤྱོད་པ། །འདི་དག་བྱང་ཆུབ་མ་ཞུགས་པ། །ངང་ཚུལ་ངན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན། །ཤེས་རབ་འཆལ་དང་ཤེས་རབ་ལྡན། །བྱིས་པའི་བློ་དང་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས། །དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་འབྱེད་འདི་བྱས། །སེམས་ཅན་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཤིང ། །རྣམ་པ་མང་པོར་རློམ་སེམས་པ། །དེ་དག་འདུ་ཤེས་འགྲོལ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་སྟོན་པར་ནི་འོས་པ་ཡིན། །སྦྱིན་གནས་
406a
༄#། །སྦྱིན་གནས་འོས་མིན་ཞེས། །སོ་སོ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད། །མཁས་དང་བྱིས་པའི་ཆོས་རྣམས་སུ། །རྣམ་པ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད། །འདིར་ནི་བུད་མེད་ཆོས་དམིགས་ཤིང ། །སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག། དེ་ལྟར་འཕགས་དང་འཕགས་མིན་ཆོས། །རྣམ་གཉིས་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད། །དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་འབྱེད་བྱེད་པ། །མི་མཁས་ཆུང་དུ་བློ་ལྡན་པ། །དེ་དག་གཉིས་མེད་རྟོག་བྱའི་ཕྱིར། །ཆོས་སྟོན་པར་ནི་འོས་པ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལས་ལྡོག་པ་དང ། །མི་ལྡོག་པ་དང་ལུང་བསྟན་དང ། །ལུང་མ་བསྟན་དང་ཉེ་བ་དང ། ། ཉེ་བ་མིན་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ལེན་མེད་ཅིང ། །ཟག་ཟད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདའ། །མཚན་མ་སྤྱོད་རྣམས་དེ་ལྟ་བུར། །མྱ་ངན་འདས་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག། འདུ་ཤེས་འཛིན་པ་དེ་དག་ལས། །དེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ། །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་རབ་འགྲེལ་བ། །དེས་དེ་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ནི། ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་ངས་བསྟན་ཏེ། །གང་དག་འདི་ལ་བཟོད་སྐྱེད་པ། །དེ་དག་དགྲ་བཅོམ་ཤེས་པར་གྱིས། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགྲ་བཅོམ་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་
406b
བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒྲོགས་ཤིང ། བྱང་ཆུབ་ནི་ཞི་བ། སྤྲོས་པ་མེད་པ། རྙོག་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་སྒྲོགས་པས་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །འདི་འདྲ་བའི་བདེ་བ་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་སྒྲོགས་པ་དང ། དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་སྒྲོགས་པ་དང ། ཐེག་པ་འདི་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྒྲོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་འདི་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། འདི་ལ་སྙིང་པོ་མི་དམིགས་ཀྱི་འདི་ནི་བྱིས་པ་རྨོངས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བས་ན་ལུས་རྣམ་པར་གཞིག་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སྒྲོགས་པ་དང ། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་འདི་ནི་ལོག་པར་མཐོང་བར་གྱིས་ཤིག། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ཀུན་ནས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྒྲུབས་ཤིག། མིག་གང་གིས་གང་དུའང་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་བའི་མིག་དེ་མི་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་དུ་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་སྒྲོགས་ཤིང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་སྒྲོགས་པས་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་ནི་བྲག་ཅ་དང་མཚུངས་བསྒྲོགས་ཤིང་སྒྲ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མ་བྱེད་
407a
༄#། །ཅིག། འདི་ལ་ཐོབ་པ་ཅིའང་མེད་དོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པ་ཅིའང་མེད་དོ་ཞེས་སྒྲོགས་ཏེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །དྲི་རྣམས་ལ་དྲིའི་འདུ་ཤེས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག། འདི་ལ་སྣོམ་པ་ཅིའང་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་ཞིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་རྨི་ལམ་ན། དྲི་རྣམ་པ་མང་པོ་སྣོམ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དྲི་གང་ཡང་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སྣོམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྣ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་དེ་སྐད་སྒྲོགས་ཏེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ།། དེ་ལྕེའི་སྐྱེ་མཆེད་འདི་ལྟར་སྒྲོགས་ཏེ། འདི་ནི་ཤའི་གོང་བུ་སྟེ་འདི་རོ་མྱང་བར་མི་བྱེད་དེ། ཤའི་གོང་བུའང་དབུ་བ་རྡོས་པ་ལྟ་བུ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །དཔེའང་རྫས་མེད་པའོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྒྲོགས་ཏེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་བཤིག་པར་གྱིས་ཤིག། ལུས་འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་སྐྱེས་པ་དང ། མི་སྐྱེ་བའོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང ། མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཅེས་སྒྲོགས་ཏེ། དེ་སྐད་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་སྒྲོགས་པས་དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་དངོས་པོ་མེད་པ། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགོག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སྒྲོགས་ཏེ། དེ་
407b
སྐད་སྒྲོགས་པས་དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག་།ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་དེའང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སངས་མ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་བོན་ཅི་འདྲ་བས་འབྲས་བུའང་དེ་འདྲ་སྟེ། འབྲས་བུ་མེད་པའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྒྲོགས་སོ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག་།ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་འདི་ནི་ཆུང་བ་སྟེ། འདི་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་སེར་སྣ་མ་བྱེད་ཅིག་།སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱིན་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག་།དེ་ལ་སྙིང་པོར་འདུ་ཤེས་མ་བྱེད་ཅིག་།རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག་།འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུས་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག་།དེ་ལྟར་བྱིན་ན་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྒྲོགས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲོགས་པ་དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས། འདི་ལྟ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང ། གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་སྒྲོགས་ཏེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་
408a
༄#། །ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་མེད་པ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་བསམ་ཡས་པ། །སེམས་ཅན་མང་ལ་སྒྲོགས་པར་བྱེད། །དེས་དེ་ཉན་ཐོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་སྤྲོས་པ་མེད། །རྙོག་པ་མེད་པ་སྒྲོགས་པར་བྱེད། །སྐྱེ་བོ་དཔག་ཏུ་མེད་ལ་སྒྲོགས། །དེས་དེ་ཉན་ཐོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་འདྲ་བདེ་བ་གཞན་མེད་ཅེས། །མྱ་ངན་འདས་པའི་བདེ་བ་སྒྲོགས། །ཞི་བ་མྱ་ངན་འདས་སྒྲོགས་པས། །དེས་དེ་ཉན་ཐོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་དང ། །དྲན་པ་ཉེར་གཞག་དབང་པོ་རྣམས།། མྱུར་དུ་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་སྒྲོགས་ཏེ། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་སྐད་སྒྲོགས། །ལུས་འདི་སྟོང་སྟེ་སྙིང་པོ་མེད། །འདི་ནི་བྱིས་པ་རྨོངས་བྱེད་པ། །དེ་ཕྱིར་ལུས་ནི་རྣམ་ཤིག་ཅེས། །དེ་སྐད་དུ་ནི་སྒྲོགས་པར་བྱེད། །མིག་ནི་ནོར་པར་རྟོགས་གྱིས་ཤིག། འདི་ནི་བྱིས་པའི་བློ་ལྡན་པ། །མི་མཁས་རྣམས་ལ་རྨོངས་བྱེད་ཅིང ། །དེ་སྐད་དུ་ནི་དེ་སྒྲོགས་སོ། །སྒྲ་རྣམས་བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་སྟེ། །རྣ་བའང་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་གྱིས། །འདི་ལ་ཐོས་པ་ཅིའང་མེད། །རྗོད་པར་བྱེད་པའང་ཅིའང་མེད། །སེམས་ཅན་མང་ལ་དེ་སྐད་དུ། །སྒྲོགས་པར་བྱེད་པས་ཉན་ཐོས་འདོད། །འདི་ལ་ཐོས་པ་ཅི་ཡང་མེད། །སྒྲ་འདིར་དགའ་བར་མ་བྱེད་ཅིག། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་རྨི་ལམ་ན། །རྣམ་པ་མང་པོའི་དྲི་སྣོམ་པ། །དེ་ལ་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་
408b
མེད། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་དེ་སྣོམ་མོ། །དེ་ཡི་དེ་ལྟར་དྲི་ཤེས་ནས། །འདིར་སྣོམ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མི་མཁས་པ། །གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་སྒྲོགས་པར་བྱེད། །ལྕེ་འདི་ཤ་ཡི་གོང་བུ་སྟེ། །རོ་མྱང་བར་ནི་བྱེད་མ་ཡིན། །ག་ལྟེ་ཤ་ཡི་རོ་རྟོགས་ན། །ལག་པའང་རོ་རྟོགས་འགྱུར་ཞེས་སྒྲོགས། །རོ་ཡི་འདུ་ཤེས་རབ་སྡིག་ཅན། །འདུ་ཤེས་འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་།རོ་ཁམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། །ཁམས་དེ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་གནས་པས། །དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱུར་པ་ཡིན། །མངོན་སུམ་དེ་ལྟར་སྒྲོགས་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལུས་འདི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སུ། །སྟོང་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བཤིག། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གང་སྟོང་པ། །དེ་ནི་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་མ་ཡིན། །མ་སྐྱེས་མི་སྐྱེ་གང་ཡིན་པ། །དེ་འདིར་བྱང་ཆུབ་དེ་ཉིད་དེ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྒྲོགས། །དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡིད་འདི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །རང་བཞིན་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་མེད། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་དངོས་པོ་མིན། །དེ་སྐད་དུ་ནི་དེ་སྒྲོགས་སོ། །ཆོས་སྦྱིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། །འདི་ན་བྱང་ཆུབ་ལམ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་འགྱུར་གྱི། །སྤྱིན་པ་བྱིན་ཞེས་སྒྲོགས་པར་བྱེད་ཟང་ཟིང་སྦྱིན་པ་ཐ་དད་པ། །རྣམ་པ་མང་པོ་གཙང་མ་བྱིན། །དེ་ལ་སེར་སྣ་མེད་གྱུར་ན། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལམ་ཡིན་ནོ། །གང་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཚར་བཅད་དེ། །ཟག་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་དང་
409a
༄#། །བྲལ། །ཆགས་པ་ཀུན་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས། །དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་བླ་མེད་པ། །ཤེས་ལྡན་གྱིས་ནི་གང་གིས་སྒྲོགས། །སྒྲ་ཀུན་དམ་པ་ཞི་བ་སྟེ། །དེ་ནི་སྙིང་པོ་ངམ་པ་གྲུབ། །སྙིང་པོ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས། །སྙིང་པོ་ཀུན་ལ་གནས་པ་མེད། །གཉིས་མེད་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་ཅིང ། །བསྒྲག་པ་དམ་པ་སྒྲོགས་པར་བྱེད།། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ཡི། །ཆོས་བསྟན་རྣམས་ནི་སྒྲོགས་པ་ལྟར། །དེས་པས་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་བརྩམས་ནས། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་འབྱེད་པ་ཡིན། །གང་ནས་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མགོན།། བླ་ན་མེད་པར་བཞུགས་པ་ཡི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་རབ་བཟང་དང ། །བཀག་པ་རྣམས་ཀྱང་སྒྲོགས་པར་བྱེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རབ་གནས་པའི། །སྟོང་གསུམ་འདི་ནི་སྒྲོགས་པར་བྱེད།། སེམས་ཅན་ནམ་མཁའ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །རྟག་ཏུ་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས། །གང་ལས་སེམས་ཅན་རྣམ་བརྟགས་ནས། །ཁམས་བཞི་བོ་དག་རབ་བརྗོད་པ། །དེ་དག་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་སྟེ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་བསམ་དུ་མེད། །ཁམས་རྣམས་དེ་དག་འདི་འདྲ་སྟེ། །དེ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པར་ལྟོས། །འདི་ལ་སྐྱེ་མེད་འཆི་བ་མེད། །མྱ་ངན་འདས་མེད་ཉོན་མོངས་མེད། །འདི་ལ་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་མེད། །འདི་ལ་སེམས་ཅན་ཡོད་མ་ཡིན། །ཅི་ནས་སུས་ཀྱང་མི་མཐོང་པ། །ཁམས་དེ་རྣམ་པར་བལྟ་བར་གྱིས། །ཉིན་དང་མཚན་དུ་གཡེལ་མེད་པར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་
409b
དེ་སྐད་སྒྲོགས། །བདག་ནི་འགའ་ཞིག་སྒྲོགས་སོ་ཞེས། །རློམ་སེམས་དེ་ལ་ཅི་ཡང་མེད། །དེ་ལྟར་གཞན་ལ་གང་སྒྲོགས་པ། །དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཤེས་པར་གྱིས། །དེ་སྐད་བརྗོད་པར་ཉན་ཐོས་མིན།། ཉན་ཐོས་སུ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྟན། །བརྟན་པ་དམན་པ་མེད་པའི་ཡིད། །ཆོས་གང་གིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ཇི་བཞིན་དེ་བཞིན་ཤེས་འགྱུར་བ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཆགས་ལས་གྲོལ་ཞིང་ཟག་མེད་ལ། །ཆགས་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་དགྲོལ་ཕྱིར། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ། །དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་དེ་སྐད་བརྗོད། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་རྙོག་མེད་པ། །ཆགས་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱང་སྟོན། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་པར། །རྣམ་པར་མཐོང་ནས་སྟོན་པར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ། །ཆོས་དང་རིང་བར་མི་རྟོག་ཅིང ། །ཆོས་དང་ཉེ་བ་མི་རྟོག་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་འདྲི་བ་མེད། །སྒྲོགས་ཀྱང་འདྲེ་བ་ཡོད་མིན་ཞིང ། །སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་ལ་བརྗོད། །སེམས་ཅན་དེ་དག་མཐོང་བ་མེད། །དེས་དེ་ཉན་ཐོས་ཞེས་བརྗོད་དོ།། ཀུན་དགའ་འདི་ལ་དགོངས་ནས་ནི། །ང་ཡིས་ཉན་ཐོས་ཡོངས་སུ་བསྟན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་གནས་པ། །ཉན་ཐོས་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་
410a
༄#། །པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རང་སངས་རྒྱས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐུར་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པར་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེས་ན་རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་དུ་མེད་པར་རྟོགས་ཤིང་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་འོངས་པ་ན་མི་སྐྱེ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲ་བ་དང ། མ་སྐྱེས་པ་དང ། མ་འགགས་པ་དང ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་དང ། མིག་ཡོར་གྱི་མཐའ་དང ། རྫས་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཐའ་མིང་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པའི་མཐའ་དང ། ཚིག་ལ་མི་གནས་པ་དང ། ཚིག་གིས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཚིག་ནི་སྟོང་པ། གསོག་སྟེ། ཚིག་གིས་བདག་གི་མཐའམ། སེམས་ཅན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་སོ། །དེས་མཐའ་དེ་རྟོགས་ཏེ། དེའི་མཐའ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་
410b
དུ་གྱུར་པས་དེས་ན་རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲས་བརྗོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲ་མེད་པ་དང ། སྒྲ་དང་བྲལ་བ་དང ། འདི་རྟག་ཏུ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་དང ། འདི་ལ་བདག་དང་བདག་གི་མེད་པར་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་གང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པའི་ཚིག་དེ་གསོག། སྟོང་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ན་ཚིག་ཉིད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཚིག་གང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་དེ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲས་བརྗོད་པ་དང ། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲ་མེད་པ་དང ། སྒྲ་དང་བྲལ་བ་དང ། འདི་རྟག་ཏུ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཞེས་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་དང ། འདི་ལ་བདག་དང ། བདག་གི་མེད་པར་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་གང་གིས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པའི་ཚིག་དེ་གསོག་།སྟོང་པ།་མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ན་ཚིག་ཉིད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཚིག་གང་གིས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་དེ་ལྟར་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲས་བརྗོད་པ་དང ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲ་མེད་པ་དང ། སྒྲ་དང་བྲལ་བ་དང ། འདི་རྟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་ཚིག་གིས་
411a
༄#། །བརྗོད་པ་དང ། འདི་ལ་བདག་དང ། བདག་གི་མེད་པར་དེ་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་གང་གིས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པའི་ཚིག་དེ་གསོག་།སྟོང་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ན་ཚིག་ཉིད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཚིག་གང་གིས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲས་བརྗོད་པ་དང ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲ་མེད་པ་དང ། སྒྲ་དང་བྲལ་བ་དང ། འདི་རྟག་ཏུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་དང ། འདི་ལ་བདག་དང ། བདག་གི་མེད་པར་དེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་གང་གིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པའི་ཚིག་དེ་གསོག་།སྟོང་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ན་ཚིག་ཉིད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཚིག་གང་གིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲས་བརྗོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་འདི་སྒྲ་མེད་པ་དང ། སྒྲ་དང་བྲལ་བ་དང ། འདི་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་དང ། འདི་ལ་བདག་དང ། བདག་གི་མེད་པར་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་
411b
ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་གང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོར་བརྗོད་པའི་ཚིག་དེ་གསོག་།སྟོང་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ན་ཚིག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཚིག་གང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔ་སྒྲ་མེད་པ་དང ། ཚིག་གང་གིས་བརྗོད་པར་དེ་དག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་སྒྲ་མེད་པ་དང ། ཕུང་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་རྐྱེན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང ། ཚིག་གི་རྐྱེན་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་དེས་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེས་ན་རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ།། ཆོས་ཀུན་ཟག་པ་མེད་པ་དང ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་དང ། །རྟག་ཏུ་ཤིན་ཏུ་མཚན་མེད་པར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་གྱུར། །འདི་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་ཏུ། །ཤིན་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་གྱུར། །ཆོས་འདི་ཇི་ལྟར་འདི་འདྲ་བར། །འདི་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་གྱུར་ཏེ། །ཆོས་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས། །དེས་དེ་རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད། །ཆོས་ཀུན་མྱ་ངན་འདས་པ་སྟེ། །དེ་དག་ཐོག་མ་མི་དམིགས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡི་མཐའ་དེ་ནི། །ཡང་དག་པ་ཡི་མཐའ་ཞེས་
412a
༄#། །བརྗོད། །ཆོས་ཀུན་མྱ་ངན་འདས་པ་སྟེ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་ངེས་པས་བསྟན། །ཆོས་གང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ། །མྱ་ངན་འདས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཆོས་ཀུན་མྱ་ངན་འདས་པ་སྟེ། །མིང་ཙམ་གྱིས་ནི་བརྗོད་པར་ཟད། །མ་སྐྱེས་ཤིང་ནི་མ་འགགས་ཏེ། །དེ་དག་ཚིག་གིས་ཡོངས་སུ་བརྗོད། །ཚིག་ནི་སྟོང་པར་ཡང་དག་བརྗོད། །ཚིག་གིས་སེམས་ཅན་ཤེས་མ་ཡིན། །དེ་བས་མ་སྐྱེས་གནས་མེད་དེ། །སེམས་ཅན་མྱ་ངན་འདས་ཞེས་བརྗོད། །ཚིག་ནི་གསོག་ཅེས་བརྗོད་པ་སྟེ། །གཡོ་བ་མེད་ཅིང་སེམས་བ་མེད། །ཚིག་འདི་ཚིག་གི་རང་བཞིན་གྱིས། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཅན་མཐའ་ནི་བསམ་མེད་པར། །ཚིག་གིས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ། །མཐའ་དེ་ཚིག་ལ་མི་རྟེན་ཏེ། །ཚིག་ལ་གནས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་མཐའ་ནི་མྱ་ངན་འདས། །ཡང་དག་མཐའ་ནི་མཐའ་མིན་ཏེ། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་ཞིལ་བདེ། །གནས་དང་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་ཡིན། །མིག་ཡོར་གྱི་ནི་མཐའ་ལྟ་བུར། །སེམས་ཅན་མཐའ་ནི་ངེས་པར་བསྟན། །དངོས་པོ་མེད་ཅིང་དམིགས་པ་མེད། །ཡང་དག་མཐའ་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ནི་མཐའ་དེ་ཡང ། །མིང་ཙམ་དུ་ནི་བརྗོད་པར་ཟད། །མིང་གི་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ། །མཐར་དེ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སུས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ། །བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །སེམས་ཅན་མཐའ་
412b
ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །འདི་ལྟར་མཐའ་ནི་གསོག་ཡིན་ནོ། །མཐའ་ནི་ཚིག་ལ་མི་གནས་ཏེ། །ཚིག་གིས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་མ་ཡིན། །འདི་ལྟར་ཡང་དག་ཏུ་ན་དེ། །སེམས་ཅན་མཐའ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན།། སེམས་ཅན་མཐའ་ནི་བསམ་ཡས་པར། །ཚིག་གང་གིས་ནི་མངོན་བསྟན་པ། །ཚིག་དེ་སྟོང་པ་གསོག་ཡིན་ཏེ། །དེས་ནི་ཅི་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །འདི་འདྲ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་མཐའ། །འདི་ནི་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད། །དེས་ན་སྨད་དུ་མེད་པ་དེ། །རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །འདི་ནི་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་མིན་ཞིང ། །ཕུང་པོ་གཞན་ཞེས་འདི་སྒྲ་མེད། །རྟག་ཏུ་སྒྲ་དང་བྲལ་བ་ཞེས། ། གཟུགས་ཅན་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་གྱུར། །འདི་ནི་ཡང་དག་བྲལ་བ་སྟེ། །ཡང་དག་ཏུ་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ཡང་དག་ནི། །གང་དུའང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བདག་མེད་ཅེས། །ཚིག་གིས་ཕུང་པོ་འདི་བརྗོད་པ། །ཚིག་དེ་སྟོང་པ་གསོག་ཡིན་ཏེ། །མ་སྐྱེས་ཤིང་ནི་འགག་པ་མེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་རྣམ་པར་ནི། །ཚིག་འདི་ཤིན་ཏུ་ཡོད་མ་ཡིན།། ཡོད་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གིས་ནི། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་བྱས། །འདི་ནི་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་མིན་ཞིང ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྒྲ་མེད་དེ། །རྟག་ཏུ་སྒྲ་དང་བྲལ་བ་ཞེས། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་གྱུར། །འདི་ནི་ཡང་དག་བྲལ་བ་སྟེ། །ཡང་དག་ཏུ་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ཡང་དག་ནི། །གང་དུའང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གིས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་འདི། །
413a
༄#། །གསོབ་ཏུ་ཡང་དག་བརྗོད་པ་བྱས། །ཚིག་དེ་སྟོང་པ་གསོ་བ་ཡིན་ཏེ། །མ་སྐྱེས་ཤིང་ནི་འགག་པ་མེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་རྟག་པར་ནི། །ཚིག་འདི་ཤིན་ཏུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡོད་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གིས་ནི། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་བྱས། །འདི་ནི་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་མིན་ཞིང ། །ཕུང་པོ་འདི་ནི་སྒྲ་མེད་དེ། །རྟག་ཏུ་སྒྲ་དང་བྲལ་བ་ཞེས། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་གྱུར། །འདི་ནི་ཡང་དག་བྲལ་བ་སྟེ། །ཡང་དག་ཏུ་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ཡང་དག་ནི། །གང་དུའང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གིས་ཕུང་པོ་རབ་བརྗོད་དེ། ། འདུ་ཤེས་ཕུང་པོ་བདག་མེད་པ། །ཚིག་དེ་སྟོང་པ་གསོག་ཡིན་ཏེ། །མ་སྐྱེས་ཤིང་ནི་འགག་པ་མེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་རྟག་པར་ནི། །ཚིག་འདི་ཤིན་ཏུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡོད་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གིས་ནི། །འདུ་ཤེས་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་བྱས། །འདི་ནི་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་མིན་ཞིང ། །ཕུང་པོ་འདི་ནི་སྒྲ་མེད་དེ། །རྟག་ཏུ་སྒྲ་དང་བྲལ་བ་ཞེས། །འདུ་ཤེས་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་གྱུར། །འདི་ནི་ཡང་དག་བྲལ་བ་སྟེ། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ཡང་དག་ནི། །གང་དུའང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གིས་འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་འདི། །གསོག་ཏུ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་བྱས། །ཚིག་དེ་སྟོང་པ་གསོག་ཡིན་ཏེ། །མ་སྐྱེས་ཤིང་ནི་འགག་མེད་དེ། །ཡང་དག་ཏུ་ན་རྟག་པར་ནི། །ཚིག་འདི་ཤིན་ཏུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡོད་མ་ཡིན་པའི་
413b
ཚིག་གིས་ནི། །འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་བྱས། །འདི་ནི་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་མིན་ཞིང ། །ཕུང་པོ་འདི་ནི་སྒྲ་མེད་དེ། །རྟག་ཏུ་སྒྲ་དང་བྲལ་བ་ཞེས། །རྣམ་ཤེས་ཕུང་པོ་མངོན་སུམ་གྱུར། །འདི་ནི་ཡང་དག་བྲལ་བ་སྟེ། །ཡང་དག་ཏུ་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ཡང་དག་ནི། །གང་དུའང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཕུང་པོ་འདི། །གསོག་ཏུ་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་བྱས། །ཚིག་དེ་སྟོང་པ་གསོག་ཡིན་ཏེ། །མ་སྐྱེས་ཤིང་ནི་འགག་པ་མེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་རྟག་པར་ནི། །ཚིག་འདི་ཤིན་ཏུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡོད་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་གིས་ནི། །རྣམ་ཤེས་ཕུང་པོ་བརྗོད་པ་བྱས། །བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལ། །ཚད་མར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མ་སྐྱེས་མ་འགགས་རྣམས་ལ་ནི། །འདི་དག་གནས་མེད་རྟེན་ཀྱང་མེད། །ཉོན་མོངས་མེད་ཅིང་བྲལ་བ་མེད། །ཆོས་མེད་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་མེད། །མྱ་ངན་འདས་མེད་རང་བྱུང་མེད། །དེ་ལ་ཞི་གནས་གང་ཡང་མེད། །ལྷག་མཐོང་ཡང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་མེད་འདོད་ཆུང་མེད། །ལེ་ལོ་མེད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་མེད། །རྒོད་པ་མེད་ཅིང་འགྱོད་པ་མེད། །སྡོམ་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་ཕྱིར་སྡོམ་པར་གྱུར་པ་ཡི། །འདི་ལ་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་མེད། །འདི་ལ་རྟོག་པའམ་རྣམ་རྟོག་མེད། །རྣམ་མི་རྟོག་པའང་ཡོད་མ་ཡིན། །འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་དགོན་པ་མེད། །བཅིངས་པ་མེད་ཅིང་ཐར་
414a
༄#། །པ་མེད། །འདི་ནི་སྒྲ་ཡིས་འཇུག་པ་སྟེ། །འཇུག་པ་མེད་པར་ངེས་པར་བསྟན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྒྲ་མེད་དེ། །སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱུར་པས་ན། །ཟད་མི་ཤེས་པའི་ཚུལ་སྟོན་ཏོ། །ཏིང་འཛིན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །དེ་ནི་སྒྲ་ལ་མི་ཆགས་སོ། །ཅི་འདྲ་གང་གི་གང་ཡིན་པ། །སྒྲ་དེ་དེས་ནི་མངོན་སུམ་ཤེས།། ཆོས་ཀུན་འདི་ལྟར་མཉམ་པ་སྟེ། །བརྗོད་པ་མེད་ཅིང་གནས་པ་མེད། །འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱུར་པས་ན། །ཚུ་རོལ་ནས་ནི་ཕ་རོལ་སོང ། །དེས་ན་སྨད་པ་མེད་པ་དེ། །རང་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གཞན་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་མ་རིག་པ་ལ་མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དང ། མིང་དང ། གཟུགས་ལ་མིང་དང ། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རང་བཞིན་དང ། རེག་པ་ལ་རེག་པའི་རང་བཞིན་དང ། ཚོར་བ་ལ་ཚོར་བའི་རང་བཞིན་དང ། སྲེད་པ་ལ་སྲེད་པའི་རང་བཞིན་དང ། ལེན་པ་ལ་ལེན་པའི་རང་བཞིན་དང ། སྲིད་པ་ལ་སྲིད་པའི་རང་བཞིན་དང ། སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་དང ། རྒ་ཤི་ལ་རྒ་ཤིའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་
414b
བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདི་ནི་ནམ་ཡང་ཡོད་མིན་ཞེས། །དེས་ནི་མ་རིག་མངོན་སུམ་གྱུར། །དེ་ནི་དངོས་པོར་གྲུབ་མེད་དེ། །ཆུ་ཡི་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །མ་རིག་པ་ནི་རྫུན་གྱིས་གནས། །ཆོས་གང་དང་ཡང་འདྲེ་བ་མེད། །ཆོས་གང་འདྲེ་བ་མེད་པ་དེ། །མ་རིག་པ་ཡི་མཚན་ཉིད་དོ། །མ་རིག་ནམ་མཁའ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད། །འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱུར་པས་ན། །རང་རྒྱལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་གང་བརྗོད་པ། །དེ་དག་ལུས་ནང་གང་ནའང་མེད། །ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་ཕྱི་དང་ནང ། །གང་དུ་ཡང་ནི་བྱུང་བ་མེད། །ཆུ་ཤིང་ཕུང་པོ་སྙིང་པོ་མེད། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་སྙིང་པོ་མེད། །མ་སྐྱེས་ཤིང་ནི་མ་འགགས་པ། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་མཚུངས་འདྲ་བ། །འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱུར་པས་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་མེད་པ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེས་དེ་ན། །རང་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་སྤྱོད་ཡུལ་དུ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཤེས། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ། །འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱུར་པ་ཡིན། །རྣམ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་འདུ་ཤེས་འདི། །ལོག་པ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡིས་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་ཤིག་པས། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས། །ཤེས་པ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཤེས། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དེ་མི་ཆགས། །འདི་ལྟར་མིང་དུ་
415a
༄#། །བཏགས་པའི་ཆོས། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་འདྲ། །མིང་དང་གཟུགས་སུ་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ནི་དགོངས་ཏེ་བརྗོད་པ་ཡིན། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་རང་བཞིན་གྱི། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་མེད། །སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར། །སྐྱེ་མཆེད་འདི་དག་བསྟན་བྱས་པ། །དེ་དག་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་པ་སྟེ། །དེ་དག་གཟོད་ནས་སྟོང་པ་ཡིན། །སྔོན་ཆད་དེ་ཡི་རེག་པ་གང་།། སྐྱེ་མཆེད་བརྟན་ནས་བྱུང་གྱུར་པ། །གསོག་དང་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ལྟར། །དེ་ནི་དེ་ཡིན་རྣམ་པར་བཤིག་།རེག་པ་རྣམ་པར་རྟོག་ལས་བྱུང ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རེག་པའི་ཆོས། །གང་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ནོར་པར་རེག་པ་ཞེས། །རེག་པའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་གྱུར། །རིག་པ་དབེན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །རང་རྒྱལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཚོར་བ་རྣམ་གསུམ་སྟོང་པ་དང ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་དང ། །ཆུ་བུར་འདྲ་བ་སྙིང་པོ་མེད། །ཤིན་ཏུ་གསོག་དང་གསོབ་ཏུ་ཤེས། །སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཆད། །སྲེད་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཤེས། །སྲེད་པ་ཟད་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ། །རང་རྒྱལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ལེན་པ་ལེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྟོང་པར་དེ་ཡི་རྣམ་པར་བཤིག་།དེ་ནི་དངོས་པོར་གྲུབ་མེད་དེ། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་ནི་ཆུ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡི་སྲིད་པར་འདུ་ཤེས་གང ། །དེ་ཡི་འདུ་ཤེས་སྡིག་པ་ཅན། །དེ་ཡི་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་དངོས་མེད་
415b
ཤེས། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མེད། །དེ་ལ་འཆི་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་གང་ཞིག་ཏུ། །སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད། །རྐྱེན་རྣམས་འདི་དག་ཤེས་ནས་ནི། །དེ་ནི་གང་ལའང་མི་གནས་ཏེ། །རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རང་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །མྱ་ངན་འདས་མེད་འདས་པ་ཞེས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོས་བརྗོད་པ་མཛད། །ནམ་མཁའ་མདུད་པ་བོར་ན་ནི། །ནམ་མཁའ་ཉིད་ཀྱིས་བཀྲོལ་བར་གྱུར།། ཆགས་པ་མི་མངའ་ཆོས་སྟོན་པ། །སངས་རྒྱས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་པོ། །འདིར་གསང་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་ལ། །འོན་ཀྱང་གསུང་བ་བརྗོད་པ་མཛད། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལྡེམ་པོ་དག་མ་འཚལ་བའི་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་དགེ་འདིར་རྨོངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་
416a
༄#། །ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་བརྒྱད་པ་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པར་འཚལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་ལྷག་པར་བྱས་པ་དེ་དག་འདི་ལ་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ།། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྡེམ་པོ་དག་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་གོ་ཆ་དེ་ལྟ་བུར་བགོས་པ་དེ་དག་གནས་འདི་ལ་རྨོངས་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་བརྩོན་འགྲུས་མི་དམིགས་པར་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་འདི་ལ་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་འདི་ལ་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབ་རྣམས་ཀྱིས། །ལྡེམ་དག་ཤིན་ཏུ་ཤེས་དཀའ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་མེད་པ། །དེ་ཡི་ཆེད་དུ་གོ་ཆ་བགོས། །ལེ་ལོ་
416b
ཅན་དང་བློ་ཆུང་བས། །དགོངས་པ་ཀུན་ཏུ་ཤེས་མི་ནུས། །ལྡེམ་པོ་དག་གི་ཆེད་དུ་ནི། །དེ་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པར་གྱིས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབ་རྣམས་ཀྱི། །དགོངས་པ་གང་ཚེ་ཤེས་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་དེ་ཡི་ཤེས་པ་ནི། །ལྡེམ་དག་རྣམ་པར་སྦྱོར་བར་འཇུག། དེ་ལྟར་དེ་རྟོགས་བྱང་ཆུབ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོབ་པ་ཡིན། །བརྗོད་པས་བྱང་ཆུབ་སྟོང་པ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཀྱང་བརྗོད་པ་སྟོང ། །སྟོང་པ་སྟོང་པ་མི་ཤེས་ལ། །སྟོང་པ་སྟོང་པ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཆད་པ་ནི། །སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་རབ་ཏུ་བསྟན། །ནམ་མཁའ་རྟག་ཏུ་གཟུང་མེད་དེ། །དེ་ལ་གཟུང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ལ་གཟུང་བ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ནི་སྟོང་ཉིད་ཤེས་པར་གྱིས། །གང་དག་བག་ཡོད་གནས་འགྱུར་ཞིང ། །དེ་ལྟར་སྟོང་ཉིད་ཤེས་འགྱུར་པ། །མཁས་པ་དེ་དག་གནས་འདིར་ནི། །ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་དགེ་སློང་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འདུ་ཤེས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་ལྔ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་བླ་ན་མེད། །སངས་རྒྱས་བདག་ཅག་དོགས་མ་མཆིས། །དགོངས་ཏེ་བསྟན་པ་གང་ལགས་པ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་གནས་པར་བགྱི། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དེ་དག་མ་ཡིན་པ་གཞན་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འདུ་ཤེས་
417a
༄#། །པ་བྱེ་བ་ཕྲག་ལྔ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དོ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་རྗེས་འབྲང་བ་ཞེས་དགོངས་ཏེ་ཡོངས་སུ་གང་བསྟན་པ། །ཐེ་ཚོམ་དེ་ནི་མ་མཆིས་ཏེ། །བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་སྣང་བ་ཐོབ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དེ་དག་མ་ཡིན་པ་གཞན་དགེ་སློང་བརྒྱད་པར་འདུ་ཤེས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །བརྒྱད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་གྱུར་པ། །བདག་ཅག་འདུ་ཤེས་དེ་རྣམས་བཤིག་།གང་གིས་བརྒྱད་པར་བརྗོད་པ་ཡི། །དགོངས་པ་དེ་ནི་བདག་ཅག་རྟོགས། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དགེ་སློང་གཞན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པར་འདུ་ཤེས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །སྣང་བ་བདག་ཅག་དེ་རིང་ཐོབ། །གང་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་བསྟེན་པ། །དགོངས་པ་དེ་ནི་བདག་ཅག་འཚལ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དགེ་སློང་གཞན་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་འདུ་ཤེས་པ་བརྒྱ་སྟོང་དག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་
417b
ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །བདག་ཅག་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བར། བདག་ཅག་མངོན་པར་ཞེན་གྱུར་པ། །དེ་རིང་ཞེན་པ་མ་མཆིས་གྱུར། །དམ་པ་བདག་ཅག་སྤྲོས་མ་མཆིས། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དགེ་སློང་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་ལྔ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །མི་ཡི་དམ་པ་འཇིག་རྟེན་མགོན། །བདག་ཅག་སྤྲོས་པ་མ་མཆིས་གྱུར། །འོབས་ལས་བརྒལ་ནས་དེ་རིང་ནི། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་སྣང་བ་ཐོབ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོབ་ནས་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བསམ་གཏན་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་ལྔ་བཅུ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །དེ་རིང་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་གྱུར། །ཆོས་ཉིད་མ་ལུས་པར་ཡང་རྟོགས། །སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པར་ནི། །ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་འཚལ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དགེ་སློང་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཉི་ཁྲི་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ལ་ཁོང་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་དགྲོལ་སླད་དུ། །དགོངས་པ་གང་གིས་ཉན་
418a
༄#། །ཐོས་གསུངས། །དགོངས་པ་དེ་ནི་བདག་ཅག་རྟོགས། །དེ་ནི་བདེན་པའམ་རྫུན་མ་ལགས། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དགེ་སློང་རང་སངས་རྒྱས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལྔ་སྟོང་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོར་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་བསམ་ཡས་པ། །རྒྱལ་བས་དགོངས་ཏེ་གང་གསུངས་པ། །རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་བདག་ཅོག་ལ། །དེ་རིང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་གྱུར། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དགེ་སློང་མ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། ། བུད་མེད་དངོས་པོར་འགྱུར་པ་ཡི། །མཉམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་འཚལ། །གཞན་མི་གསུང་བའི་སངས་རྒྱས་སུ། །འཇིག་རྟེན་མཆོག་ཏུ་བདག་ཅག་འགྱུར། །དེ་ནས་དགེ་སློང་མ་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཐོས་ནས། དགེ་བསྙེན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་
418b
པ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་འབུམ་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདུག་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །བདག་ཅག་སེམས་དང་དྲི་མ་མེད། །བཻ་ཌཱུརྱ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་།སངས་རྒྱས་ཆོས་ཐོབ་བགྱི་སླད་དུ། །དེ་རིང་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་བགྱི། །དེ་ནས་བར་སྣང་ལ་འཁོད་པའི་ལྷ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་དྲུག་ཅུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་མེ་ཏོག་གིས་གཏོར་ནས་འདུས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །ཐེག་པར་འདུ་ཤེས་སྔོན་གང་གྱུར། །དེ་བཞིན་འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ། །འདུ་ཤེས་དེ་དང་བདག་ཅག་བྲལ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་གཏད། །དེ་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ་དང ། མཽངྒལ་གྱི་བུ་དང ། རབ་འབྱོར་དང ། མ་འགགས་པ་དང ། ནམ་གྲུ་དང ། ཀ་པི་ན་ལ་སོགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་བདག་ཅག་བྲང་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ལགས་སོ། །བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ལགས་སོ། །བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་ལགས་སོ། །མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་བདག་ཅག་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་
419a
༄#། །ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་བདག་ཅག་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་བདག་ཅག་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་བདག་ཅག་གིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོའི་སྲོག་བཀུམ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་བདག་ཅག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ལགས་སོ། །དེང་བདག་ཅག་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མ་མཆིས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བས་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དག་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཏེ། འདི་ཅི་ཞིག། བདག་ཅག་མུན་པར་གྱུར་པ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་།དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ཀྱང་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་འཛེར་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ་ཞེས་འཛེར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་སྟན་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་དག་འདུག་པ་དེ་དག་ནི་ལྡང་མི་ནུས། གང་དག་ལངས་པ་དེ་དག་ནི་འདུག་མི་ནུས་ནས་དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཏེ་རབ་ཏུ་སེམས་ཤིང་འདུག་གོ་།དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་
419b
ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ། གནས་བརྟན་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ་དེ་ཐོས་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་འདི་དག་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཏེ། འདི་དག་གིས་གང་ལ་བསམས་ཏེ་སྨྲས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདིའང་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་ནས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་གསུངས་ཤིག་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། གནས་བརྟན་འདི་དག་གིས་གང་ལ་བསམས་ཏེ། ཚིག་སྨྲས་པ་འདི་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་མོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཅི། གནས་བརྟན་འདི་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ། གནས་བརྟན་འདི་དག་གིས་གང་ལ་བསམས་ཏེ་ཚིག་སྨྲས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདིའང་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་ན། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་ཤིག་།འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། མ་ནི་འཁོར་བའི་སྐྱེད་པའི་མ་རིག་པ་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་དག་གིས་མ་རིག་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་བཅོམ་མོ། ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། ཕ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དང་བྲལ་
420a
༄#། །ལོ། །དགའ་བོའི་འདོད་ཆགས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་བཅོམ་བཏགས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། འདི་དག་གིས་དེ་དག་རྣམ་པར་མི་གཞིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་བཤིག་སྟེ་བཅོམ་མོ། །འདི་དག་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གང་ཡོད་པ་དེའང་འདི་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཕྱེའོ། །འདི་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཡོད་པའི་འདུ་ཤེས་དེའང་མི་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་འདི་དག་དང་བྲལ་ལོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་ནི་འདི་ལ་བསམས་ནས་དེང་བདག་ཅག་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱེར་བའང་མེད། བླངས་པའང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་གིས་ཅི་ལ་བསམས་ཏེ་དེང་བདག་ཅག་གིས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྨྲས་ཤེ་ན། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་འདི་དག་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང ། མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་ཤེས་ཏེ། འདི་དག་ལ་ཤེས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་འདི་དག་གིས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མེད་པར་བྱས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་
420b
ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་འདི་དག་གིས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་གིས་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་ནི་འདི་ལ་བསམས་ནས་དེང་བདག་ཅག་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་དེང་བདག་ཅག་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་ལགས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་ལགས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་གང་སྨྲས་པ་ནི། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ལོག་པ་ཡིན་པར་མཐོང་ངོ ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྫུན་པའོ།། གང་དུའང་སྦྱོར་བ་མེད་ཅིང་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་སྟེ་ཞུམ་པ་མེད་པ། ཞེན་པ་མེད་པ། རྟོན་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འདི་དག་གིས་དེ་དག་དེ་ལྟར་ཤེས་སོ། །ཡང་དག་པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་སྟེ། མཉམ་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །འདི་དག་ནི་མཉམ་པའི་འདུ་ཤེས་དེ་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། འདི་དག་གིས་ཆོས་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །རྟོགས་སོ། །
421a
༄#། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་ནི་འདི་ལ་བསམས་ཏེ་དེང་བདག་ཅག་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་ལགས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་གང་ལ་བསམས་ཏེ། དེང་བདག་ཅག་གིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོའི་སྲོག་བཀུམ་ལགས་སོ་ཞེས་ཚིག་སྨྲས་པ་ལ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གི་ལྡེམ་པོ་དག་འདི་ཐེས་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དང ། ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང ། བྲག་ཆ་ལྟ་བུར་ཤེས་ཤིང་རྟོགས་ཏེ། དེས་འདི་དག་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང ། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྐྲུན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྐྲུན་ཏོ། །འདི་ཐོས་ནས་དེ་དག་མ་ཡིན་པ་གཞན་དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང ། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡང་འཆི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང ། སྲོག་གི་འདུ་ཤེས་ཡོད་ན་འཆི་བར་འགྱུར་ན་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འདུ་ཤེས་དེ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་ནི་
421b
འདི་ལ་བསམས་ཏེ། དེང་བདག་ཅག་གིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོའི་སྲོག་བཀུམ་ལགས་སོ་ཞེས་ཚིག་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་གང་ལ་བསམས་ཏེ། དེང་བདག་ཅག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ལགས་སོ། །དེང་བདག་ཅག་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མ་མཆིས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ལགས་སོ་ཞེས་ཚིག་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་ལ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འཁོར་འདིའི་ནང་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང ། སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་དེང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང་མཚུངས་པར་རིག་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་བསྐྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དེང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ནས་འདི་སྐད་དུ་དེང་བདག་ཅག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པའང་མེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པའང་མེད་དོ། །འདི་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཆུང་རབ་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་ནི་འདི་ལ་བསམས་ཏེ། དེང་བདག་ཅག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ལགས་སོ། །དེང་བདག་ཅག་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མ་མཆིས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ལགས་སོ་ཞེས་ཚིག་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ། །དེང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་
422a
༄#། །འདི་གང་ཡིན་པ་ལ་དེང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་བྱས་ཏེ། དེས་སེམས་ཅན་གང་མ་ཐོབ་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འཆར་བའོ། །གང་གི་ཚེ་\?\་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ནུབ་བོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་ལ་ནི་འཕགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འདི་ཉིན་མོའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཉི་མའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཉིན་མོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་སྙིང་པོར་ཉིན་མོར་གྱུར་ན་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཉིན་མོ་རྣམས་ཕུང་པོར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་སྙིང་པོར་ཕུང་པོ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་མཚན་མོ་རྣམས་ཀྱང་ཕུང་པོར་འགྱུར་ཏེ། འདས་པའི་ཉིན་མཚན་རྣམས་འདྲེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོའང་མཚན་མོར་འགྱུར་རོ། །མཚན་མོའང་ཉིན་མོར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ།་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉིན་མོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཉིན་མོའོ། །མཚན་མོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་མཚན་མོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་
422b
ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལ་ཉིན་མོ་ལ་ཉིན་མོའི་འདུ་ཤེས་དང ། མཚན་མོ་ལ་མཚན་མོའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དུ་སྨོན་པ་མེད་དོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །འཁོར་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡི། །མ་རིག་པ་ལ་མ་ཞེས་བརྗོད། དེ་དག་དེ་ནི་རྩར་བཅས་བཏོན། །དེ་ཕྱིར་མ་བསད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་ལ་བྱེད། །དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་པ་ཞེས་བརྗོད། །དེ་དག་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་དངོས་མེད་ཤེས། །འདི་ནི་ཡང་དག་དངོས་མེད་པར། །རྩ་ནས་བཏོན་ལ་མི་སྐྱེད་དེ། །དམིགས་པ་མེད་ཅིང་གནས་མེད་པ། །དེས་ན་བསད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དགྲ་བཅོམ་ཆོས་སུ་གང་བརྗོད་དང ། །བྱིས་པའི་ཆོས་གང་ཐ་དད་པ། །སྲེད་པ་རྣམ་པར་བཤིག་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་བསད་ཅེས་བརྗོད། །དགེ་འདུན་འདུ་ཤེས་གང་གྱུར་པ། །དེ་དག་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཤེས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དབྱེ་མེད་པར། །དབྱེ་བའི་སྒྲར་ནི་ངེས་པར་བསྟན། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་འདུ་ཤེས་གང ། །སྔོན་ཆད་རྣམ་པར་རྟག་གྱུར་པ། །སྐྱེ་བ་མེད་དང་འགག་མེད་པར། །དེ་དག་དེ་ནི་རྩར་བཅས་བཏོན། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འདུ་ཤེས་འདི། །སྟོང་ཞིང་དབུས་དང་མཐའ་སྟོང་པར། །འདི་དག་གིས་ནི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད། །དེ་ནི་མཉམ་ཉིད་
423a
༄#། །རེག་པར་བྱས། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་བརྗོད་པ། །མིང་གང་གིས་ནི་ཡོངས་བརྗོད་པ། །འདུ་ཤེས་སྒྱུ་མར་རྟོགས་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་འདུ་ཤེས་བྲལ། །དགེ་སློང་དག་གིས་འདོད་འདི་རྣམས། །སྔོན་ཆད་ཇི་བཞིན་མི་ཉུང་བྱས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་སྤྱན་སྔར་ནི། །དེ་དག་དེས་ནི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད། །འདོད་པའི་ཆོས་རྣམས་རྨི་ལམ་འདྲར། །འདི་དག་གིས་ནི་སྟོང་དུ་ཤེས། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་མེད་པར། །དེ་དག་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་རྫོགས། །གསོ་བ་སྟོང་སྙིང་པོ་མེད་པར་ནི། །ལོག་པར་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས། །ལོག་ཅེས་བྱ་བའང་བརྫུན་དུ་བརྗོད། །དེ་དག་འདུ་ཤེས་འདིར་རབ་རྫོགས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྫུན་པ་སྟེ། །གང་དུའང་ཡང་དག་འདྲེ་བ་མེད། །ནམ་མཁའ་སོར་མོ་ལྔ་ལྟ་བུར། །མེད་པས་ཡང་དག་འདྲེ་བ་མེད། །ཡང་དག་ཅེས་ནི་གང་བརྗོད་པ། །ལྟ་བ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་\?\་ཤེས། །ཆོས་ཀྱི་མཉམ་ཉིད་གང་དང་མཉམ། །ལྟ་བ་ཤེས་པའང་དེ་དང་མཉམ། །སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་པས་ན་འཆི། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་མི་དམིགས་ན། །འཆི་བ་སྲིད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་སྐྱེ་བོ་རབ་མང་དག། སྡུག་བསྔལ་བླངས་པ་མི་འདོར་བ། །སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་རབ་སྡིག་ཅན། །འདུ་ཤེས་དད་རྣམས་ཀྱིས་བསལ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་བྲལ། །སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་
423b
བཤིག་།དེས་ན་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཡིད། །སྲོག་བཅད་ཅེས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་ཀུན་ལས་རྒྱལ། །ཉོན་མོངས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས། །བྱང་ཆུབ་སྒྲོ་བཏགས་མེད་པ་དང ། འགྱུར་མེད་རབ་ཏུ་དྲི་མེད་ཤེས། །བདུད་རྣམས་མཐའ་དག་ཕམ་པར་བྱས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་སྦྱངས། །ཆོས་ཀུན་མི་མཐུན་མེད་པའི་ཕྱིར། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་མྱ་ངན་འདས། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་དང ། སོམ་ཉི་དང་བྲལ་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བའང་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་དགའ་བ་ཕུལ་ཏེ་ཚིག་འདི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཆོས་བརྗོད་པར་བགྱིའོ། །སེམས་ཅན་ལའང་བསྟན་པར་བགྱིའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇམ་དཔལ། ལྡེམ་པོ་ངག་ཏུ་སྨྲས་པ་དེ་དག་ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ཐེ་ཚོམ་དང ། སོམ་ཉི་ཟ་བར་གྱུར་པ་གང་དག་ཐེ་ཚོམ་དང ། སོམ་ཉི་ལས་
424a
༄#། །རྣམ་པར་བཀྲོལ་བའི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དེ་དག་ནི། ཀུན་དགའ་བོ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་འདིས་ཆོས་བསྟན་པ་ཀུན་ཏུ་ཤེས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ལགས། འདི་དག་བྱང་ཆུབ་ལས་སླར་མི་ལྡོག་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ལགས། དགེ་སློང་གང་དག་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་འདུ་ཤེས་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་འདུ་ཤེས་དང ། དེ་བཞིན་དུ་བརྒྱད་པ་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ལངས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལས་སླར་མི་ལྡོག་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། དམན་པ་ལ་མོས་པ་དང ། ལེ་ལོ་ཅན་དང ། འདོད་པའི་ཆོས་བསྟེན་པ་དང ། འདུ་འཛི་ལ་དགའ་
424b
བ་དང ། དྲན་པ་བརྗེད་ངེས་པ་དང ། ཤེས་བཞིན་མེད་པ་དང ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང ། སེམས་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པ་དང ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང ། ལུས་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་དང ། སྲོག་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་དང ། ལུས་དང ། སྲོག་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། སེར་སྣ་ཅན་དང ། ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཅན་དང ། གནོད་སེམས་ཅན་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མི་མོས་པ་དང ། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་དང ། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ལག་ཏུ་སོང་པ་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མ་ཟིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང ། དམིགས་པར་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་དང ། འཐོབ་པ་ལྷུར་ལེན་པ་དང ། བཀུར་སྟི་ལྷུར་ལེན་པ་དང ། ལྷུང་བཟེད་དང ། ཆོས་གོས་ལ་ཆགས་པ་དང ། ནམ་གྱི་ཆ་སྟོང་དང ། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བར་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱ་བ་ལ་མི་བརྩོན་པ་དང ། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང ། ཕྲ་མའི་ཚིག་ཅན་དང ། ངག་རྩུབ་པོའི་ཚིག་ཅན་དང ། ཚིག་ཀྱལ་པ་སྨྲ་བ་དང ། བརྣབ་སེམས་ཅན་དང ། གནོད་སེམས་མང་བ་དང ། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང ། འབྲེལ་པ་གང་ཡང་རུང་བས་འབྲེལ་བ་དང ། ཕོ་ཉའི་ལས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་པ་དང ། མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འགག་པ་མེད་པ་དང ། ཆུང་ཟ་བ་མེད་
425a
༄#། །པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་དད་པ་དང ། མི་མོས་པ་དང ། ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་ནི། ཀུན་དགའ་བོ། གནས་འདི་ལ་མོས་པར་དཀའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ། ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བས་འདའ་བར་མཛད། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། ཕྱི་མའི་ཚེ་ཕྱི་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ལ་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་ཕལ་ཆེར་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་མི་མོས་པས་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བས་འདའ་བར་མཛད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ། གང་དག་འདིར་མོས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་མོས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཉུང་སྟེ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སེམས་ཅན་གང་དག་དོན་ལ་མཁས་པ་དེ་དག་ནི་ཉུང་ཟད་ཅིག་གོ། གང་དག་མི་མཁས་པ་ནི་རབ་ཏུ་མང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་དེ་ལ་མི་སྤྱོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་མཁས་སོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་ནི་ཉུང་ཟད་ཅིག་གོ། གང་དག་མོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་
425b
ནི་རྟག་ཏུ་བཀུར་སྟི་བྱ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྔལ་དང ། ཡུལ་འཁོར་དང ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་ནས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་རང་གི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་སྔོན་བྱས་པས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ། གང་དག་མོས་པ་ཉུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་གསུངས་ཤིག། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་ཞིག་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱོད་ལ་ལན་འདེབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་མོས་པ་ཉུང་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་དག་གིས་ཐོས་ནས་ཀྱང་དགའ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཞིར་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས། ལྗགས་ཀྱིས་དབང་པོས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ལྗགས་ཀྱི་དབང་པོ་དེ་ལས་འོད་ཕྱུང་ནས་འོད་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད ། ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ། སྣང་བ་ཆེན་པོས་སྣང་བར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་འཁོར་བཞི་པོ་དེས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་སངས་
426a
༄#། །རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་སྟོན་པར་མཐོང་ཞིང་དེ་དག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་དེའང་ཐོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ཏུ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ལྷག་ཆད་མེད་པར་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་འདུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པར་མང་བ་འདི་དག་ཀྱང་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ལྷག་ཆད་མ་མཆིས་པར་སྟོན་པར་མཐོང་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་དང ། ཆོས་ཀྱི་བཀའ་མཆིད་འདི་ཉིད་རྒྱུན་མི་གཅད་པར་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་གསོལ་བ་བཏབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྗགས་ཀྱི་དབང་པོ་དེ་བསྡུས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ལྕེའི་དབང་པོ་འདི་ལྟ་བུ་རྫུན་སྨྲ་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ། དེའི་སླད་དུ་གང་དག་མོས་པ་ཉུང་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། གང་དག་མ་མོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དབང་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་མོས་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། འཁོར་བཞི་པོ་གང་
426b
ད་ལྟར་འདུས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་གང་དག་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང ། ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་ང་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྷག་ཆད་མེད་པར་ས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་རྣམས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་གོས་རྣམས། ཁ་ཅིག་གིས་ནི་མེ་ཏོག་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གཏོར་ཏོ། །བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ལུས་ལས་ཕོག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་གཏོར་ཏོ། །གཏོར་ནས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་འདུས་ཏེ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་གསུང་བ་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་བུད་མེད་འདི་དག་གིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་
427a
༄#། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་གསུང་བ། ཆགས་པ་མི་མངའ་བ། ཞེ་སྡང་མི་མངའ་བ། གཏི་མུག་མི་མངའ་བ། དྲི་མ་མི་མངའ་བ་སྟེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཐོས་པ་དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཐོས་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། མི་ཤེས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་འཚལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེའི་ཕྱིར་ཉོན་ཅིག་དང་ངས་བཤད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་གིས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་ངའི་མིང་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། བྱང་ཆུབ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ། ཞེ་སྡང་མེད་པ། གཏི་མུག་མེད་པ་སྟེ་དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ན། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེ་ཏོག་གཅིག་འབུལ་བ་དང ། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་མེ་ཏོག་གཅིག་འཐོར་བ་དག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གྱུར་བའི་
427b
སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་ཐོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལས་སླར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་ལ་ལ་དག་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོས་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཐོས་པ་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་གསུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་གང་གི་གྲིབ་མ་ལ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱའམ། ཉིས་བརྒྱའམ། སུམ་བརྒྱའམ། བཞི་བརྒྱའམ། ལྔ་བརྒྱ་འཁོད་པའི་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ས་བོན་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེའི་ས་བོན་ཆུང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ས་བོན་དེ་ཙམ་དུ་ཆུང་བ་དེ་ལས་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་དེ་སྐྱེས་ནས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་ཞིང་བདོ་སྟེ་རྒྱས་པ་དང ། ཡངས་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་ལྟ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་དེ་ས་བོན་ཆུང་ངུ་ལས་སྐྱེས་ནས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་ཞིང་བདོ་སྟེ་རྒྱས་པ་དང ། ཡངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་དགའ་བོ། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྒྲ་ཐོས་པའི་ས་བོན་དེའང་རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་
428a
༄#། །སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར། རབ་ཏུ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར། རུལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་འདི་ནི་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་འདི་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆུད་མི་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་འདི་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་སྟེ། དེས་ན་རུལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ལགས། འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཐོས་པ་དོན་མཆིས་པ་འདི་ཆོས་ཉིད་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ངས་གང་ངའི་མིང་ཐོས་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདིའང་བཏབ་པར་གྱུར་ལ། ཡང་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚུངས་མཉམ་མོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་
428b
མཚུངས་མཉམ་པ་དེའི་ཚེ་ཅིའི་སླད་དུ་སྨོན་ལམ་མཛད། བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་དམ་པ་འདི་མ་ཐོས་པ་རྣམས་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཏེ། སྨོན་ལམ་དེས་མྱུང་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་མཛད་དེ། ཅི་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་དུ་ངས་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་བྱས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ངའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་སྙིགས་མ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ། ངས་སྔོན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང ། རིམ་གྲོ་བྱས་པ་དང ། ལུས་དང ། སྲོག་ལ་མ་བལྟས་པ་དང ། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དང ། སེར་སྣ་དང་བྲལ་བ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྩམས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་བཏགས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གསུང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་
429a
༄#། །བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་མི་བགྱིད་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། མ་ཐོས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་སྔར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་དེའི་ཕྱིར་བར་ཆད་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་དེ་བསྡུས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱི་ཕྱིར་བྱིན་གྱི་རླབས་བསྡུས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་རྨི་ལམ་ཙམ་གྱི་ཚོད་དུ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་སྒྲ་ཐོས་ཤིང་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཚན་ཀྱང་ཐོས་སོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་འཇིགས་སྐྲག་དངངས་ཏེ་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པར་གྱུར་ནས་བདག་གི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། བདག་གི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་ཞིང་དེ་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཏོ། །དེ་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པས་རྒས་འཁོགས་པའི་གཟུགས་སུ་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པ་རྒས་འཁོགས་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་རྒས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་ཡན་ལག་བཞི་བའི་དཔུང་གི་ཚོགས་དང་ལྷན་ཅིག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། འདི་
429b
ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀོད་པ་དེ་ལྟ་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ངོ ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གན་དུ་སོན་པ་དང ། རྒས་འཁོགས་གཏུགས་པར་སྣང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པ་ལུས་མདུན་དུ་རྒུ་སྟེ་འཁར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་བ་ལྟར་བདུད་སྡིག་ཅན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོན་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །སོན་ནས་ཀྱང་དེའི་དཔུང་ཡན་ལག་བཞི་པ་དེ་ལ་བར་སྣང་ལ་འཁོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་སྒྲ་དང ། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཚན་ཐོས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་སྒྲ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་བསྒྲགས་ཏེ། ཐོས་ནས་ཀྱང་ཡན་ལག་བཞི་པའི་དཔུང་གི་ཚོགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐོགས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཏེ། ཡང་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་མི་འགྲོའོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་གཅིག་པུ་སྟེ། གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ལ་རྒས་འཁོགས་གཏུགས་ཏེ། ལག་པ་ནས་འདེགས་པའང་མ་མཆིས་པར་གྱུར་ཅིང་བདག་གི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་མ་ལགས་པར་གྱུར། བདག་གི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡུལ་མ་ལགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་
430a
༄#། །དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཅན་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་བདག་ལ་ཆབ་སྩོལ་བ་འགའ་ཡང་མ་མཆིས་ན། ཁྱོད་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བར་མཛད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་སྡིག་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བདུད་སྡིག་ཅན། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མང་སྟེ། སྡིག་ཅན། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཉིན་གཅིག་བཞིན་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང ། སྡིག་ཅན། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཟད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མང་དུ་ལགས་ཀྱང ། བདག་ནི་གཅིག་པུ་སྟེ་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པར་གྱུར་ལ། བདག་གི་ལག་པ་ནས་འདེབས་པར་བགྱིད་པ་འགའ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཤུལ་དུ་རྡེག་འཆའ་ལ་འཁྱོར་ཞིང་མཆི་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ལ་དབུགས་དབྱུང་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ནས་བདག་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཇི་ནས་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་དགའ་
430b
བར་འགྱུར་བ་དང ། ཅི་ནས་བདག་འཁོར་མང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བདག་ལ་དབུགས་དབྱུང་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་སྡིག་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྡིག་ཅན། ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་སོང་ཞིག་དང ། སྡིག་ཅན། གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ཀྱི་ལག་ནས་བརྟེན་པ་དང་གྲོགས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཅི་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མི་མོས་པ་དང ། ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་བོ། །དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གྱུར་ན་བདག་གི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་བདག་དེ་བས་ཀྱང་དགའ་བར་འགྱུར་བར་བདག་དབུགས་དབྱུང་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འདི་སྐད་དུ། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་ངའི་མིང་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པའང་ཇི་སྐད་སྒྲ་མི་བསྒྲགས་ཤིང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སུ་གསོལ། སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་
431a
༄#། །པ་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ལ་གནས་པར་མི་འགྱུར་བར་དེ་ལྟར་བདག་དབུགས་དབྱུང་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་སྡིག་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྡིག་ཅན། །ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་དུར་སོང་ཞིག་དང ། ཅི་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་པར་མི་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཅི་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་གཟུགས་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་བ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །སྡིག་ཅན། ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་དུར་སོང་ཞིག་དང ། ཅི་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་གཟུགས་སུ་དམིགས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་ལྟ་བར་གྱུར་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་འདས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དང ། མ་འོངས་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ད་ལྟར་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་སྲོག་གཅོད་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དང ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང ། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང །
431b
བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང ། ཕྲ་མའི་ཚིག་དང ། ངག་རྩུབ་པོ་དང ། ཚིག་ཀྱལ་པ་དང ། བརྣབ་སེམས་དང ། གནོད་སེམས་དང ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །སྡིག་ཅན། ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་དུར་སོང་ཞིག་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་སྦྱིན་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་མི་གཞུག་གོ་།ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་མི་གཞུག་གོ། སྡིག་ཅན། ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་དུར་སོང་ཞིག་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱའོ། །ཕར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། མར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། སྤུན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང ། སྲིང་མོར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཆུང་མར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། བུ་མོར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཉིན་མོར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། མཚན་མོར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཟླ་བ་གཅིག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཟླ་བ་ཕྱེད་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱའོ། །སྡིག་ཅན། ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་དུར་སོང་ཞིག་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་སྦྱིན་པའི་འདུ་ཤེས་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང ། བཟོད་པའི་འདུ་ཤེས་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང ། སྟོབས་དང ། མི་འཇིགས་པའི་འདུ་ཤེས་
432a
༄#། །དང ། དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་འདུ་ཤེས་དང ། ལམ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང ། ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འདུ་ཤེས་པ་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱའོ། །སྡིག་ཅན། ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་དུར་སོང་ཞིག་དང ། ཅི་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་བ་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་མི་གཞུག་པ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་མགུ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ། དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྡུ་དང་བྲལ་ཏེ། ས་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དུ་གཞོན་ནུར་གྱུར་ནས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་གཏོར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནྣས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་མཆོག་།གཞན་དུ་མི་གསུང་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཚིག་མི་གསུང ། །དེ་རིང་བདག་ནི་དགའ་བ་སྐྱེས། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་ནས་སྙིང་ལས་ཆུང་དུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གན་ནས་སོང་ངོ ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་རང་གི་གནས་སུ་སོང་ནས་ལྷའི་འདོད་པ་ལྔའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན་
432b
ཞིང་དབང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། རྩེ་དགའ་མགུར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་ཡང་རྣམ་པར་གཙེ་བའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །བདུད་སླར་བཏང་བ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ནས་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅིའི་སླད་དུས་ཆེན་པོ་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། བདུད་སླར་བཏང་བ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་ནི་འདི་ཅི་ཞིག་།འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག། བདག་ཅག་གིས་གཞན་དུ་ཐོས་པར་མ་གྱུར་ཏམ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་དང ། ཡིད་གཉིས་ཟ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་བདག་ཅག་བདེ་བར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་དག་བདག་ཅག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གནས། བདག་ཅག་གང་ནས་འོངས་ཞེས་ཕྱོགས་ཀྱང་མི་ཤེས་ཤིང་གཅིག་ལ་གཅིག་བལྟའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་བ་ལ་སོམ་ཉི་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་བར་བཅོམ་
433a
༄#། །ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་དག་ལ་མྱུར་དུ་སྣང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྡིག་ཅན་ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་སོང་ཞིག་དང ། ཅི་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལ་དགོད་པར་མི་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །ཅི་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །ཞེས་བགྱི་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་སྦྱར་ཏེ། སྡིག་ཅན་ཁྱོད་སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་སོང་ཞིག་དང ། ཅི་ནས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་བ་དང ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་མི་གཞུག་པ་དེ་ལྟར་བྱའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ་དེ་སྐད་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་མྱུར་དུ་སྣང་བ་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དང ། འདོན་པ་དང ། འཆང་བ་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་སླད་མའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྣང་བ་བགྱིས་པར་འགྱུར་བར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་ཤད་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་གནས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་གང་དུའང་རྒྱུན་ཆད་མེད། །དེས་ན་ངས་ནི་
433b
བྱང་ཆུབ་ལ། །སེམས་ཅན་དགོད་པར་མི་བྱ་སྨྲས། །སེམས་ཅན་ཀུན་དང་བྱང་ཆུབ་དང ། །དེ་བཞིན་བདག་ནི་གནས་པ་མེད། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་སེམས་ཅན་ནི། །བྱང་ཆུབ་གནས་པ་མེད་ཅེས་སྨྲ། །སེམས་ཅན་ཁམས་ལས་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །སེམས་ཅན་བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ནི། །ཤིན་ཏུ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཁམས་འདིར་རང་བཞིན་གྱིས། །སྟོང་སྟེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང ། །འདི་ལས་དེ་ནི་བསྐྱོད་མི་ནུས། །སེམས་ཅན་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ཉིད། །ཕུང་པོ་མྱ་ངན་འདས་གཉིས་མེད། །ང་ཡིས་འདི་ལ་དགོངས་ནས་ནི། །སེམས་ཅན་གང་ཡང་མི་བསྐྱོད་སྨྲས། །གང་ལ་བཟུང་ནས་རབ་གཡོ་བ། །དེ་ལ་གཟུང་བ་གྲུབ་པ་མེད། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཡོ་སྟེ། །ཕུང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཕུང་པོ་མི་གཡོ་གཅིག་པུ་དང ། །སེམས་ཅན་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་མེད། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་རྟེན་མེད་ཅིང ། །གནས་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཕུང་པོ་ནམ་མཁའ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འདི། །སྤྱོད་ཡུལ་མེད་ན་སྤྱོད་ཡུལ་དུ། །ཕུང་པོ་ནམ་མཁའ་འདྲ་ཞེས་བསྟན། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ནི་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་མ་ཡིན། །བདེན་པར་ཕུང་པོ་དེ་དང་མཉམ། །དེ་དག་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །འཇིག་ཚོགས་ཞེས་བྱའི་ཆོས་གང་ཡང ། །ཡང་དག་ཏུ་ནི་མི་དམིགས་ཏེ། །ནམ་མཁའ་
434a
༄#། །མ་ཡིན་མི་བསྐྱོད་ཅེས། །ང་ཡིས་ཚིག་ཏུ་དེ་སྐད་སྨྲས། །སེམས་ཅན་སེམས་ནི་རབ་གནས་པར། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་ཏེ། །དམིགས་པ་དང་ནི་སེམས་རྣམས་ཀྱང ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཡོ་བ་མེད། །ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང ། །གང་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཐ་དད་པ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ཆུ་ནང་གི། གཟུགས་བརྙན་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད། །ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་གཉིས་རྟག་ཏུ། །མིག་ཡོར་འདྲ་བར་ཤེས་པར་གྱིས། །བདག་མེད་ཕྱིར་དང་དངོས་པོ་མེད་ཕྱིར། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཡོ་བ་མེད། །འདས་དང་མ་འོངས་འདུ་ཤེས་དང ། །དེ་བཞིན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡི། །འདུ་ཤེས་འདི་ནི་དངོས་མེད་དེ། །དཔེར་ན་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་འདྲའོ། །འདུ་ཤེས་འདི་ནི་བདག་མེད་དེ། །འདི་ལ་སེམས་ཅན་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ལ་སེམས་ཅན་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ཅན་སྲོག་གཅོད་བྱེད་གྱུར་པ། །དགོན་པ་ཆེན་པོར་ཞུགས་པ་རྣམས། །གཅིག་ཏུ་མྱ་ངན་འདའ་བྱ་བར། །འདི་ལས་བསྐྱོད་པའི་ནུས་པ་མེད། །གལ་ཏེ་འགར་ནི་དེས་དམིགས་ན། །དེ་ལྟར་དེ་དག་བསྐྱོད་པར་བྱ། །སེམས་ཅན་མེད་ཕྱིར་དེ་དག་ནི། །བསྐྱོད་པར་མི་བྱ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་མ་ཡིན་བརྗོད་པ་སྟེ། ། ནམ་ཡང་སུ་ལའང་བྱིན་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་འདིར་ནི་གང་བརྩོན་པ། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྱིན་པ། །སྦྱིན་པ་ཆོས་སྦྱིན་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་
434b
ན་གང་བརྩོན་པ། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །འདོད་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་བརྗོད་པ། །འདི་ལ་ལོག་པར་ཡོད་མིན་པར། །དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་གང་བརྩོན་པ། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །བརྟེན་ནས་རྫུན་གྱི་ཚིག་སྨྲ་བར། །གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམ་གྲོལ་བར། །གཙོ་བོ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཕྲ་མའི་ཚིག་རྩུབ་གང་ཡིན་དང ། །ཀྱལ་པར་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་འདྲ། །གསོག་སྟེ་རྟག་ཏུ་དངོས་པོ་མེད། །དེ་ཡི་གནས་སམ་གནས་པ་ནི། །ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ནི་བྲག་ཅ་མཚུངས་རིག་བྱ། །དེའང་གནས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཆགས་སེམས་གང་བྱུང་བ། །བདག་ལ་ཆགས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན། །བདག་དེ་དེ་ཡིས་ཡོངས་ཤེས་པ། །དེས་ན་དེ་ནི་བསྐྱོད་མི་ནུས། །གང་གིས་གནོད་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས། །མཚན་ཉིད་མེད་ལ་བྱང་ཆུབ་དེའང ། །དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཤེས་པ། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་ཤེས་པས། །ཡང་དག་ལྟ་བས་རབ་ཕྱེ་ལ། ། གྲངས་ཀུན་ལས་ནི་རྣམ་འདས་གང ། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཤེས་རབ་ཅན་དག་གཞོན་ནུ་མ། །སྦྱིན་དུ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དེ། །གཞོན་ནུ་སྦྱིན་པ་རབ་སྡིག་པ། །འདི་ནི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་གང ། །འཕགས་པའི་ལམ་ནི་འདོར་བྱེད་པ། །འདི་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་ཚོལ་བ། །འཛུད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་མུ་
435a
༄#། །སྟེགས་ཀྱི། །བཟོད་པ་རྣམ་མང་གང་ཡོད་པ། །དེ་ནི་ལམ་རྗེས་འགྲོ་བཟོད་དང ། །མྱ་ངན་འདས་སྦྱོར་མ་ཡིན་འདོད། །གཞན་གྱུར་མུ་སྟེགས་གདུང་བ་ལྔ། །དེ་ལས་སོགས་ལ་བརྩོན་བཟོད་གང ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བྱེད་མིན། །དེ་ཕྱིར་མཁས་པ་དེར་མི་བརྩོན། །འདི་ལ་ཕྱི་རོལ་མཚན་མ་ཅན། །དེ་དག་ཏིང་འཛིན་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་སྟེ། །དེ་ལ་དེ་ནི་འཛུད་མི་བྱེད། །འདོད་ལྡན་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་འཛུད་པར་མི་བྱེད་དེ། །ཤེས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་བསམ་ཡས་འགྲུབ་བྱེད་མིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་མེད་པ། །གང་ཞིག་སེམས་ཅན་སྡུད་བྱེད་པ། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས། །སྡུད་པ་དེ་ལས་བསྐྱོད་མི་ནུས། །སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་ཞེན་པས་ན། །འདིར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་ཞེན་པ་མེད། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཕ་དང་མ་དང་སྤུན་རྣམས་དང ། །སྲིང་མོ་བུ་དང་རྩ་ལག་རྣམས། །ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བརྗོད། །དེ་དག་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་རྣམས། །ཀུན་ལ་འདུ་ཤེས་དེ་དངོས་མེད། །ཆོས་གང་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ནི་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཉིན་མཚན་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་དང ། །ཟླ་གཅིག་ཟླ་ཕྱེད་གང་ཡིན་པ། །འདུ་ཤེས་དེ་ཀུན་ཆགས་མེད་དེ། །དཔེར་ན་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་བཞིན་ནོ། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་
435b
བཟོད་བརྩོན་འགྲུས། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་རྣམས་ལ་ཡང ། །འདུ་ཤེས་གྱུར་བ་གང་ཡིན་དང ། །དབང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་དང ། །ལམ་རྣམས་ལའང་གང་སྐྱེས་པ། །དེ་ནི་མི་ཤེས་བྱུང་ཤེས་ནས། །མཁས་པ་གཡོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་འདུ་ཤེས་ཆོས་འདུ་ཤེས། །དགེ་འདུན་འདུ་ཤེས་གང་གྱུར་པ། །སྣ་ཚོགས་བྲལ་ལ་རབ་གནས་པ། །དེ་ལས་བསྐྱོད་པར་མི་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དགེ་འདུན་འདུ་ཤེས་མེད། །གང་དག་ཀུན་མཁྱེན་འདུ་ཤེས་མེད། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ནི། །བསམ་ཡས་བྱང་ཆུབ་རྒྱང་རིང་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་རིང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས། །དེ་ཕྱིར་སྡིག་ཅན་མདུན་དུ་འདིར། །དེ་དག་འདི་ལས་མི་བསྐྱོད་ཅེས། །ངས་ནི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་བྱས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་དང་སེམས་ཅན་རྣམས། །དེ་ཀུན་ཇི་བཞིན་དེ་བཞིན་དུ། །རྣམ་པར་བཀྲོལ་ནས་སྡིག་པ་ཅན། །བློ་གྲོས་ངན་པས་དེ་མ་རྟོགས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་སླར་བཏང་བ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་ཞིང་སོམ་ཉི་སྤངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བཟོད་པ་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་ཐམས་ཅད་འདུས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །སངས་རྒྱས་ལམ་ནི་བསམ་ཡས་པ། །ལམ་གྱི་དམ་པ་མངོན་པར་
436a
༄#། །འཚལ། །སོམ་ཉི་གཅོད་པ་རྣམ་འདྲེན་པ། །བཅོམ་ལྡན་བདག་ཅག་སྟོན་པ་ལགས། །བདག་ཅག་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་ཐོབ། །སངས་རྒྱས་ལམ་ལ་ལེགས་པར་གནས།། ཕྱོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྣང་གྱུར་ཅིང ། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་མཐོང ། །རྟག་ཏུ་གཟུགས་ལ་མི་གནས་པའི། །ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ནི་མཐོང་འགྱུར་བ། །དེ་ལྟར་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་མིག། འདྲེན་པ་འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱིས་སྦྱངས། །དེ་ནས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་ནས། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོ་ནས་གོས་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་གཏོར་ནས། ཚིག་འདི་སྐད་དུ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་གྲགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་བདུད་སླར་བཏང་བ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་ཤིང ། ཡིད་ཆེས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མི་སྐྱེད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དག་བསོད་ནམས་ཅི་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞིག་སྔ་དྲོའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་དང ། ཉི་མ་གུང་གི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་
436b
བརྒྱ་དང ། ཕྱེམ་རེད་ཀྱི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་དང ། ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་ལ་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་དང ། ནམ་གྱི་གུང་ལ་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་དང ། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ལ་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་ལ་བསྟི་སྟང་དུ་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རིམ་གྲོར་བྱེད་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་ཅིང་བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཐམས་ཅད་དང ། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ལ། ཚུལ་འདིས་ལོ་ཉི་ཁྲིར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། མང་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དཔེ་བགྱི་བར་སླ་བ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞིག་བདུད་སླར་བཏང་བ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་གསུམ་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་རི་བོ་རི་རབ་ལྟར་མངོན་པར་འཕགས་པ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ཐོགས་ནས་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་ལས་འོངས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོང་བར་མཐོང་ངོ ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་
437a
༄#། །ངོ་མཚར་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་གང་ནས་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན།་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རི་རབ་ལྟར་པདྨ་མངོན་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེར་འདི་དག་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནས་ལྷགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ། མེ་ཏོག་མན་དང་བ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཏོར། རབ་ཏུ་གཏོར་ཏོ། །གཏོར། རབ་ཏུ་གཏོར་ནས་ཀྱང ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལྟར་བདག་ཅག་ལའང་སོམ་ཉི་ཅིའང་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་དེ་དག་གི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་གཅིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་
437b
ཡང་དག་པའི་སྨྲ་བས་སྨྲ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་བདག་ལགས་ཏེ། བདག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་སོམ་ཉི་མ་མཆིས། ཐེ་ཚོམ་མི་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་གཉིས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་ཡང་དག་པའི་སྨྲ་བས་སྨྲ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་བདག་ལགས་ཏེ།་བདག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་སོམ་ཉི་མ་མཆིས། ཐེ་ཚོམ་མི་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་གསུམ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་སངས་རྒྱས་ཞེས་ཡང་དག་པའི་སྨྲ་བས་སྨྲ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་དེ་ནི་བདག་ལགས་ཏེ། བདག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་སོམ་ཉི་མ་མཆིས། ཐེ་ཚོམ་མི་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་སངས་རྒྱས་གཉིས་འཇིག་རྟེན་དུ་གཅིག་ཅར་འབྱུང་མི་སྲིད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་འདི་སྐད་སྨྲ་སྙམ་སྟེ། དེ་དག་ཡེང་ཡེང་པོར་གྱུར་ནས་རང་རང་གི་སྟན་ལ་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ལགས། འདི་དག་འདི་ལྟར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ལྟར་མིང་དེ་དག་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་
438a
༄#། །སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་གཅིག་གི་མིང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པའི་མིང་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་པས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པའི་མིང་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་པས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་།འདི་སྐད་དུ། སྨྲ་བའི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡོད་དེ། ཡང་འདི་དག་གི་མིང་ནི་དེ་དག་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་ཡེང་ཡེང་པོར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་འདི་ལ་བསམས་ཏེ། འདི་དག་གིས་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ་ཞེས་འཚལ་བར་འགྱུར་བ་དང ། དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཁྱེའུ་གཞོན་ནུ་ཐོར་བུ་ཤ་མདོག་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེས་ཙནྡན་དམར་པོའི་ཆུས་ཀྱང་བཀྲུས་ན་དེའི་ལུས་དེ་བས་ཀྱང་དྲི་དང་ལྡན་ཞིང་ཤ་མདོག་ཡོངས་སུ་དག་ལ་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ལྡེམ་པོ་ངག་ལ་མཁས་པ་དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་དག་གི་ལྡེམ་པོ་ངག་ཏུ་སྨྲས་པ། སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ཡེང་ཡེང་པོར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་བཤད་
438b
དུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདས་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང ། །མ་འོངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལྟ་བུར། །ཆོས་ཀུན་དེ་ལྟར་མཐོང་དེའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ད་ལྟར་བྱུང་དང་འདས་པ་དང ། །མ་འོངས་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་གཉིས་མིན་གཉིས་དབྱེར་མེད། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་མཚན་ཉིད་མེད། །ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །སྦྱིན་པ་བསམ་ཡས་བྱིན་པ་ལྟར། །འདི་དག་དེ་ལྟར་སྦྱིན་བྱིན་ཏེ། །དེ་ལ་བསམས་ནས་འདི་སྨྲའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆགས་མེད་ཞུགས་པ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཞུགས་པ་སྟེ། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཞུགས་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་ཚོལ་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ཇི་ལྟར་འདས་པའི་ཚུལ་བཞིན་བརྗོད། །མ་འོངས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའང་དེ་བཞིན་ཐོབ། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ཇི་ལྟར་སྲོག་ཆགས་སྙིང་རྗེའི་བདག། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་བཟོད་ལྟར། །དེ་ལྟར་བརྟན་པར་དེ་བཟོད་དེ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་མཐའ་མར་གནས། ། སྔོན་ཆད་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་པ་ན། །ང་ཡིས་བརྩོན་བརྩམས་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་གྱུར། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ཆོས་ཀུན་གང་མཉམ་ངས་རེག་པ། །
439a
༄#། །མཉམ་པ་དེ་ལ་འདིས་རེག་སྟེ། །འདི་ལ་རློམ་སེམས་གང་ཡང་མེད། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ཆོས་ཀུན་རློམ་སེམས་མེད་པ་སྟེ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་མཉམ། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ཅིའང་མེད། །འདིས་ནི་མཉམ་ཉིད་དེ་ཤེས་སོ། །སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟར། །འདིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏིང་ངེ་འཛིན། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཞི་བ་རྟོགས། །དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་གང ། །དེ་ཡིས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་བྱས་པ། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་དངོས་མེད་པ། །རང་བཞིན་དེ་ནི་དེ་ཡིས་ཤེས། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་མཚན་ཉིད་ཐོབ། །ཆོས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་རབ་ཤེས་པས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རབ་ཤེས་ཏེ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ནི་ཕ་རོལ་སོན། །སྔོན་གྱི་མཁས་པ་བསམ་ཡས་ཀྱིས། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་སོན། །དེ་དག་དེ་མཐར་སོན་པའང་མེད། །མ་ཕྱིན་མྱ་ངན་འདས་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཉིད་མཐར་སོན་རྣམས་ཀྱིས། །ཇི་ལྟར་འདི་མཐར་མ་ཕྱིན་པ། ། དེ་ལྟར་འདིས་ཀྱང་མ་རྙེད་དེ། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་དེ་བསམས་པ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་མི་དམིགས་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་མི་ཆགས་པ། །དེ་ལྟར་དེ་ཡིས་ཆགས་མེད་ཐོབ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་ཆགས་པས། །ཆགས་པ་མེད་
439b
པའི་བྱང་ཆུབ་རྟོགས། །བྱིས་པ་ཀུན་གྱིས་མ་སྤྱང་ཅིང ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཤེས་ལམ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སྐྱོབ་རྣམས་ཀྱིས། །སྔོན་ཆད་ཇི་ལྟར་བསྒོམས་པ་བཞིན། །ཟག་པ་མེད་པ་ལམ་གྱི་མཆོག། དེ་ནི་དེ་ལྟར་སྒོམ་པར་བྱེད། །ཐོག་མ་མེད་པའི་ལམ་དེ་ནི། །སྟོང་པར་དེ་ཡིས་རྣམ་པར་ཤེས། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཉིད་གང ། །མཉམ་པར་གྱུར་པ་ཐོག་མ་མེད། །དེ་ནི་དེ་དང་མཉམ་པར་བྱེད། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །ལམ་ཅི་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་ཅི་འདྲ་དེ་བཞིན་དུ། །ལུས་གནས་པར་ནི་རབ་ཤེས་ཏེ། །དེས་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ། །མདོར་ན་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། །གང་དག་འདི་ལ་སོམ་ཉི་མེད། །མཁས་པ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཞུགས། །ཀུན་དགའ་འདི་ལ་བསམས་ནས་ནི། །འདི་ཡིས་ཚིག་ཏུ་རབ་ཏུ་བརྗོད། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན། །འདི་ནི་མཁས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །མཁས་ཞེས་བརྗོད་པ་མི་ལྡོག་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་མེད་དེ། །གང་དག་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་དེ། །ཐམས་ཅད་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །གང་གིས་འཇིགས་མེད་བློ་ལྡན་དེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡི། །རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཀུན་དགའ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཤད། །གསོལ་པ། གང་གིས་བློ་ལྡན་བཅོམ་ལྡན་འདས། །འཇིགས་པ་མེད་ཅེས་ཁྱོད་གསུངས་པ། །རྣམ་གྲངས་དེ་ནི་ཅི་འདྲ་ལགས། །
440a
༄#། །ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཅི་འདྲ་ཞིག། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བསམ་ཡས་པ། །གང་གིས་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབས་པ་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བརྒྱ་རྣམས་དང ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་མང་པོས་ཏེ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་ཅིང་ལེགས་པར་གནས། །དེ་ལ་དེ་ནི་འཇིགས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ། །འཁོར་བ་ལ་ནི་དེ་མི་འཇིགས། །འཁོར་བ་ནའང་ཤིན་ཏུ་གནས། །དེ་ལས་སེམས་ཅན་སད་པར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ། །དེ་དེར་མི་འཇིགས་ཇི་ལྟ་བུ། །འཁོར་བར་རབ་གནས་ཇི་འདྲ་ཞིག། འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་བླ་ན་མེད། །སེམས་ཅན་འགྲེལ་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །དེ་ཆོས་འཕེལ་བར་མི་བྱེད་ཅིང ། །ཅུད་ཟད་ཙམ་ཡང་འཇིག་མི་བྱེད། ། འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་མེད་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ལས་ནི་སེམས་ཅན་འགྲེལ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བར་མི་འཇིགས་ཤིང ། །དེ་ལྟར་སྲིད་པར་ཤིན་ཏུ་གནས། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐར་བར་བྱེད། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ། །མ་ལུས་པ་ལ་དེ་ནི་འཇིགས། །ཆོས་རྣམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་སྒྲོགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་པར། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོང་པར། །ཤེས་ནས་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་ནི། །སྒྲུབ་ཅིང་དེ་ལ་མཐོང་བ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་
440b
བར། །དེ་ལྟར་བསྟི་སྟང་བྱས་ཏེ་སྒོམ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོང་ཞེས་ནས། །འཇིགས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྫུན་པར་ནི། །རབ་ཏུ་ཤེས་ནས་ཞུམ་པ་མེད། །འཇིགས་མེད་གྱུར་ནས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །ཡང་དག་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་སྟོན། །འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས། །ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས། །འཇིགས་སྐྲག་མེད་པར་ངན་སོང་ལས། །ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་ཀུན་ཏུ་འདོན། །འཁོར་བ་འཇིགས་ཆེན་བཅས་པ་ལས། །སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྒྲོལ། །དེ་ལས་སེམས་ཅན་མི་བསྐྱོད་ལ། །དེ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའང་མིན། །བསྒྲལ་ནས་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཐད། །ཞི་བ་མཆོག་ལ་རབ་དགོད་ཀྱང ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་མི་དམིགས་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ། །ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམས། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་སྟོན་ཀྱང ། །དེ་ནི་དེ་ལ་འཇིགས་པ་མེད། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ། །རྣམ་པ་མང་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །བྱེ་བྲག་མེད་པར་རབ་བརྗོད་དེ། ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པས་མཉམ། །བྱང་ཆུབ་དེའང་མི་དམིགས་སོ། །སྐྱེ་བོ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །གཞན་དག་འདི་ལ་འཛུད་པར་བྱེད། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་སྟོན་བྱེད་ཀྱང ། ། གང་ལའང་འཇིགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བསྟན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །ལུས་ཅན་དག་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ། །འཇིགས་དང་བྲལ་ཞིང་ཀུན་འཛིན་མེད། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་
441a
༄#། །ཞེས་བྱ། །འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ཡང་དག་ཐོབ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་མོངས་མེད། །དེས་ན་མིང་འདི་ཐོབ་གྱུར་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་རྣམ་པར་གྲགས། །མ་སྨད་གང་ཞིག་ཚོལ་བྱེད་པར། །ཆོས་རྣམས་འགོག་དང་མཉམ་པར་ནི། །སྔ་ནས་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ན། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བརྗོད། །བློ་ལྡན་མང་ནི་ལྷུར་མི་ལེན། །དེ་ནི་མིང་ལ་ཆགས་པ་མེད། །མིང་ལ་ཆགས་ལས་རབ་དགྲོལ་ཕྱིར། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གང་ལ་མཁས་རྣམས་ཞུགས་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་མིང་དང་བྲལ། །མིང་ལྷུར་ལེན་པའི་སེམས་ཅན་གང ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཤིན་ཏུ་རིང ། །སྒྲ་རྣམས་དྲག་ཅ་ལྟ་བུར་ནི། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྣམ་པར་འཇིག་།སྒྲ་རྣམས་མེད་པར་ཤེས་ནས་ནི། །མཉམ་མོ་ཞེས་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད། །སྒྲ་རྣམས་ཀུན་ལ་ཆགས་མེད་ཅིང ། །བརྗོད་པ་རྣམས་ལ་གནས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ནི་སྤྲོས་མེད་པས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་པའི། །འདི་འདྲའི་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མ་རྙེད་དེ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ། །བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་རབ་ཞུགས་པ། །ཆགས་བྲལ་ཟག་པ་མེད་པ་དེ། །རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་རབ་ཤེས་ཤིང ། །འདི་ལ་གང་དུའང་ཆགས་པ་མེད། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །
441b
རྣམ་གྲངས་འདི་དང་གཞན་གྱི་རྣམས། །དེ་དག་ཤེས་ནས་ང་སངས་རྒྱས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད། །ཀུན་དགའ་འདི་ལ་བསམས་ནས་ནི། །བཅོམ་ལྡན་ཡང་དག་གང་སྨྲ་བ། །བདག་ལ་སྨྲ་བས་སྨྲ་བྱེད་ཅེས། །དེས་ནི་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་ཡིན། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །བསྟན་པ་གང་དག་རབ་འཆལ་ནས། །བརྟན་འདི་བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས། ། སྨྲ་བའི་རྣམ་གྲངས་དེ་གང་ལགས། །བཀའ་སྩལ་པ། གང་གིས་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་པར། །ཤིན་ཏུ་མེད་པར་རྟོགས་གྱུར་ཅིང ། །ཆོས་རྣམས་གཙང་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཞེས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་རྫུན་ཤེས་ནས། །དེ་དག་དབང་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང ། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ལ་མི་ཆགས་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལུས་ནི་སྟོང་པར་ཤེས་གྱུར་ན། །འདི་ནི་ངའི་མིན་སུའི་ཡང་མིན། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ལུས་འདི་ལ། །སྙིང་པོ་དམིགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བྱིས་པ་ལུས་ལ་མི་མཁས་པ། །སྙིང་པོ་མེད་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །དེ་ནི་ཡང་མཁས་པ། །སྙིང་པོ་མེད་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །དེ་ནི་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་རྟོགས། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་ཞིག་ང་སྙམ་འདུ་ཤེས་སུ། །གྱུར་པ་ཤིན་ཏུ་མཚན་ཉིད་མེད། །མཚན་ཉིད་མེད་པར་དེ་ཤེས་ནས། །དེ་ཡི་དབང་དུ་མི་འགྲོའོ། །གཟུགས་ནི་སྔོན་མཐར་མ་སྐྱེས་ཤིང ། །ཡང་དག་བྱུང་བ་མེད་པར་ཤེས། །འདི་ནི་བྱིས་པས་བརྟགས་པ་སྟེ། །འདི་ལ་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཚོར་བ་རྩ་བ་མེད་པར་རྟོགས། །
442a
༄#། །འདི་ལ་རྩ་བ་མི་དམིགས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་གནས་པས། །དེས་ན་འདི་ལ་ཚོར་བ་མེད། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་དང ། །རྫས་མེད་དངོས་པོ་མེད་རྟོགས་ནས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་ཀུན་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་འཇུག་གོ། ལུས་ཀུན་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་མེད། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་སྟོང་པར། །རྟོགས་ནས་ལུས་ལ་མི་ཆགས་སོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་ལུས་ཀྱང་ནི། །ཆུ་ཤིང་ཕུང་པོའི་སྙིང་པོ་འདྲ། །དེ་ཡིས་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་རྟོགས། །དེས་དེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་དག་ཏུ་ན་རྣམ་ཤེས་ནི། །ལུས་ཀྱི་ནང་ན་མི་གནས་ཏེ། །ལུས་འདི་ཡི་ནི་ཕྱི་རོལ་ནའང ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་དེ། །འདི་ཡི་གནས་དང་གནས་མེད་དང ། །འཕོ་བ་ཡང་ནི་མི་དམིགས་སོ། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་དངོས་མེད་པར། །དེ་ལྟར་རྣམ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད། །དཔེར་ན་སྤྲུལ་པ་སྒྱུ་མ་ལྟར། །སུས་ཀྱང་ནམ་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་ཇི་ལྟར་ཡང ། །རྣམ་ཤེས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་མེད། །ཡང་དག་ཏུ་ན་སུས་ཀྱང་ནི། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱུར་པ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དངོས་མེད་དེ། །ཡང་དག་ཏུ་ན་ཤེས་པ་མེད། །འདི་ལ་ཆོས་སམ་སེམས་ཅན་དུ། །བཏགས་པ་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དངོས་མེད་དེ། །འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་
442b
མེད་ལ། །སྤྲུལ་པ་འདྲ་བར་དེ་ཡིས་རྟོགས། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་རྟོགས་གྱུར་ནས། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་དེ་ལྟར་གནས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་གནས་པ་མེད། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་གནས་པ་བཞིན། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད། །སངས་རྒྱས་དང་ནི་བྱང་ཆུབ་འདྲ། །དམིགས་སུ་མེད་ཅིང་འདུས་མ་བྱས། ། གང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་ཞུགས་པའི། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གང་ཡིན་པ། །ཕྲ་རབ་ཆོས་ཀྱི་མི་དམིགས་པས། །སེམས་དེ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར། །སེམས་དེ་བསྐྱེད་པར་གྱུར་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་དེ་དང་སེམས་མཉམ་ཞིང ། །སྒྱུ་མ་བྱས་པ་འདྲ་བར་རྟོགས། །ཀུན་དགའ་འདི་ལ་བསམས་ནས་ནི། །སངས་རྒྱས་ཞེས་ནི་གང་བརྗོད་པ། །སངས་རྒྱས་འདྲེན་པ་དེ་བདག་ཅེས། །འདི་ནི་ཚིག་ཏུ་རབ་ཏུ་སྨྲ། །སངས་རྒྱས་སྒྲར་ནི་བསྟན་པ་ཡི། །ཆོས་རྣམས་འདི་དག་འདི་འདྲ་བར། །གང་དག་ཆོས་འདིར་གནས་པ་ནི། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཕྱིར་ཞུགས། །གང་དག་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་ཤེས། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་ཉེ། །དེ་དག་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡིད་གཉིས་ཅི་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་བསམ་སྟེ་སྨྲས་པ་ཡི། །ཆོས་འདི་གང་དག་ཤེས་འགྱུར་བ། །དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་
443a
༄#། །འདས་དང ། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་པོ་འདི་དག་བསྟན་པའི་ལན་བཏབ་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ལ་དགོངས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་གསུངས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་སོམ་ཉི་མ་མཆིས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་མི་འཚལ་བར་གྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་གིས་ཆོས་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་འཚལ་ལོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་བའི་ཚུལ་གྱིས་བདག་ཅག་གིས་འདིར་དྲན་པ་ཐོབ་ལགས་སོ། །ཕ་མའི་བགྱི་བ་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བདག་ཅག་ལ་མཛད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ཅག་ལ་ཕྱག་བརྐྱང་བ་སྩལ་ཏོ། །བདག་ཅག་སླར་ཞིང་གཡོ་བའི་སེམས་མི་བསྐྱེད་དེ། བདག་ཅག་གིས་གཡོ་བ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་གཡོ་བ་མ་མཆིས་པ་ལ་སུས་ཀྱང་གཡོ་བར་བགྱིད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཡོ་བ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བདག་ཅག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་
443b
ནི་གཡོ་བ་མ་མཆིས་ཏེ། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་ཤིང་འདྲ་ལ་མ་སྐྱེས་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་ནས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་མི་རིང་བར་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགོད་པ་དང་བཅས་པར་དབང་པོ་དང་བས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསོལ་ཏོ། །འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་མང་པོ་དག། འབྲས་བུར་འདུ་ཤེས་པ་ལས་བཀྲོལ། །འབྲས་བུར་བརྙེས་པ་ཕུན་ཚོགས་པ། །འཇིག་མགོན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱང་བརྗོད་མཛད་ལ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་རབ་ཏུ་གསུང ། །སངས་རྒྱས་འབྲས་བུ་ཕུན་ཚོགས་པ། །ཕྱག་འཚལ་འཇིག་རྟེན་མཁས་ཁྱོད་ལ། །འབྲས་བུ་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་མང ། །འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་པའི་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཕྱག་འཚལ་འཇིག་རྟེན་ཁ་སྒྱུར་ཁྱོད། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་རབ་ཞུགས་ཤིང ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའང་མཛད། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་མཁྱེན་པ། །མཉམ་པས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སེམས་ཅན་འབྲས་བུར་དམིགས་པ་ཅན། །དམིགས་པ་ལས་ནི་རབ་ཏུ་བཀྲོལ། །དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་འགྲེལ་པ་པོ། །ཕྱག་འཚལ་འཇིག་རྟེན་གྲགས་ཁྱོད་ལ། །འབྲས་བུ་ཉེར་ཞི་ཕུན་
444a
༄#། །སུམ་ཚོགས། །འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྤངས། །དགེ་བ་མ་ལུས་རྣམས་ལྡན་པ། །འཇིག་མཁྱེན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགོད་པ་དང་བཅས་པར་དབང་པོ་དང་བཅས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་བཙལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་ནས་སོང་སྟེ་མི་རིང་བ་ཞིག་ཏུ་འདུག་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མིག་མི་འཛུམ་པར་བལྟ་ཞིང་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བས་འདུག་གོ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་པདྨའི་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་པདྨ་དག་གིས་གཏོར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །སེམས་ཅན་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་གནས། །མང་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཀྲོལ། །བསྙེངས་བྲལ་ལེན་པ་མི་མངའ་བ། །ཐུབ་མཆོག་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྲིད་པ་ཉེར་ཞི་སྲིད་བྲལ་བའི། །ཆོས་ནི་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་མཛད། །དཔའ་བོ་སྲིད་པ་བྲལ་བ་པོ། །ཐུབ་མཆོག་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོ་སྟོང་པར་མཁྱེན། །རྟག་ཏུ་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས། །སྲིད་པ་
444b
སྤངས་པ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཐུབ་མཆོག་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྲིད་པར་འདྲེན་པ་ཡང་དག་བཅད། །ཉོན་མོངས་མི་མངའ་གར་མི་གནས། །འཇིགས་དང་སྐྲག་ལས་རྣམ་གྲོལ་བ། །ཐུབ་མཆོག་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསྙེངས་པ་མི་མངའ་བག་མི་ཚ། །གསུང་གི་དམ་པ་སྒྲོགས་པ་མཛད། །སྒྲ་ཀུན་ལས་ནི་རྣམ་འདས་པ། །ཐུབ་མཆོག་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མྱ་ངན་མི་འདའ་མི་བསྙེངས་བརྙེས། །མྱ་ངན་ཟུག་རྡུ་རབ་ཏུ་འགྲོལ། །བདུད་སྤངས་སྐྱོན་རྣམས་མི་མངའ་བ། །ཐུབ་མཆོག་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་པདྨའི་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཕྱི་དུས་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། །གང་དག་འདི་འདྲའི་མདོ་འདི་ལ། །མཁས་པ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་བ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཕྱག་བགྱི་འོས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྡུལ་མེད་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེན་ཆོས། །མདོ་སྡེ་འདིར་ནི་ངེས་པར་བསྟན། །གང་དག་འདི་ལ་སོམ་ཉི་སེམས། །མ་མཆིས་དེ་དག་ཉུང་བར་འགྱུར། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ནི་མངོན་ཞེན་པས། །ལུས་མིན་ལུས་སུ་འདུ་ཤེས་པས། །བྱིས་པ་འདུ་ཤེས་ཡོངས་ལྡན་རྣམས། །འཆད་པ་ན་ནི་མི་སྙན་བརྗོད། །སེམས་ཅན་གང་
445a
༄#། །དག་བདུད་ཀྱིས་ནི། །མོས་བཟློག་བདུད་ཀྱི་བྱིན་བརླབས་དང ། །གང་དག་འདི་འདྲའི་མདོ་འདི་ལ། །མ་མོས་པ་དག་མི་མཁས་ལགས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཨུཏྤ་ལའི་མིག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེས་པ་གང་དག་འདི་འདྲ་བའི། །མདོ་འདིར་སོམ་ཉི་མི་འཚལ་བ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་མིག་དང་མཚུངས། །མིག་སྩོལ་བའང་བགྱིད་པ་ལགས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཆོད་རྟེན་ལ་མོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེས་པ་གང་དག་འདི་འདྲ་བའི། །མདོ་སྡེ་ལ་ནི་མོས་འགྱུར་བ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་མཆོད་རྟེན་འདྲ། །མི་ཡི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལགས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་འདོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གང་དག་འདི་འཛིན་དེ་དག་ནི། །ལུས་འདི་ལ་ནི་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང ། །འདོད་པ་མི་སྐྱེས་ཆོས་ཀུན་ལ། །ཆགས་པ་མ་མཆིས་སོམ་ཉི་བྲལ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོས་ལ་མོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། ། གང་དག་ཚུལ་འདིར་སོམ་ཉི་བྲལ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་སྤོས་རྣམས་དང ། །གོས་མང་བྱེ་བ་རྣམས་དང་ནི། །མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དཀྲིས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
445b
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཁ་ཟས་གཏོང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གང་དག་ཚུལ་འདིར་སོམ་ཉི་བྲལ། །དེ་དག་རྣམས་ལ་ལྷ་ཡི་ཟས། །རོ་བརྒྱ་ལྡན་པ་ཇི་སྙེད་མཆོག། དེ་དག་མ་ལུས་སྩལ་བར་གྱི། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་མཐོང་ན་སྙིང་རྗེ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །མདོ་སྡེ་བླ་ན་མེད་འདི་ལ། །བློ་ངན་གང་དག་སོམ་ཉི་འཚལ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་སྙིང་རྗེའི་གནས། །ཕྱི་ཕྱིར་འདི་ན་བདུད་ཀྱི་འོས། །གང་དག་འདི་འདྲའི་མདོ་སྡེ་ལ། ། ཡུད་ཙམ་ཞིག་ནི་སོམ་ཉི་འཚལ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་དམྱལ་གནས་མཆིས། །སེམས་ཅན་དམྱལ་ནའང་རབ་ཏུ་གནས། །གང་དག་ཚུལ་འདི་མི་རྟོགས་པ། །དེ་དག་སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་གྲོགས། །ཟབ་མོ་འདི་ལ་མཁས་མ་ལགས། །གཏི་མུག་དྲ་བས་རབ་ཏུ་ཁེབས། །བློ་གྲོས་ངན་པས་སྐྱོན་ལྟ་འམ། །འཐོབ་དང་བཀུར་སྟི་ཆགས་པ་ཡིས། །གང་དག་འདི་ནི་སྤོང་བགྱིད་པ། །དེ་དག་ངང་ཚུལ་ངན་པས་འགྱུར། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་མ་མོས་ཤིང ། །ལོ་ལོ་ཅན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་སྤངས། །དམན་ལ་མོས་ཤིང་ཤེས་རབ་འཆལ། །དེ་དག་འདི་ལ་མོས་མི་འགྱུར། །གང་དག་འཁོར་བར་རྟག་ཏུ་དགའ། །རྟག་ཏུ་ལྟ་བའི་དབང་འགྲོ་ཞིང ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་མངོན་ཞེན་པ། །དེ་དག་འདི་ལ་མོས་མི་འགྱུར་།མུ་
446a
༄#། །ཅོར་སྨྲ་ཞིང་བློ་ངན་རྨོངས། །འདོད་ལ་བརྐམ་ཞིང་མི་མཁས་ལ། །རྟག་ཏུ་འདུ་འཛི་དགའ་བ་རྣམས། །རབ་ཏུ་སྤོང་བར་བགྱིད་པ་ལགས། །ཆོས་གོས་ལྷུང་བཟེད་རྣམས་ལ་ཆགས། །རྟག་ཏུ་ཟས་ལ་བརྐམ་གྱུར་ཅིང ། །དཀར་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཤས་ཆུང་བ། །རབ་ཏུ་སྤོང་བར་བགྱིད་པ་ལགས། །སེམས་ཅན་འབྲས་བུར་འདོད་པ་དང ། །འབྲས་བུ་རྣམས་ལ་མངོན་ཞེན་པ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་མགོན། །སྐྱོབ་པའི་དགོངས་པ་འདིར་རྟོགས་དཀའ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །འབྲས་བུའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་འགྲེལ་བའི། །མདོ་འདི་གང་ཞིག་སྤོང་བགྱིད་པ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་གཤང་གཅི་ངང ། །ཤིན་ཏུ་རུལ་པ་བཞིན་དུ་སྤངས། །གང་དག་ཆོས་འདི་སྤོང་བགྱིད་པ། །དེ་དག་འདི་ལྟར་རྣམ་སྤངས་ཏེ། །དྲི་ང་བ་ཡི་རོ་བཞིན་དུ། །ཀུན་ནས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བགྱི། །དཔེར་ན་ཆོམ་རྐུན་གོང་འཇོམས་དང ། །དགོན་པ་དག་ལ་གནས་འཆས་པ། །ཐོས་ནས་བློ་གྲོས་ངན་པ་དེ། །མཐོང་དུ་འོང་ཞེས་འབྲོས་པར་བགྱིད། །དེ་ལྟར་གང་དག་མདོ་སྡེ་འདི། །སྤོང་བར་བགྱིད་པ་གཏི་མུག་རྨོངས། །ཤིན་ཏུ་སྡིག་ཅན་བློ་ངན་པ། །ཐོས་ནས་དེ་མཐོང་
446b
འགྱུར་ཞེས་འབྲོས། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ཇི་ཙམ་དུ་བློ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དེས་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ལགས། འདི་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཚིག་འདི་སྐད་མཆིའམ། འོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་འདི་སྐད་ཅེས་མཆི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པའང་ཡིན། ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པའང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་གིས་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་ང་ལས་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འདི་ཙམ་དུ་ལྷག་ཆད་མེད་པར་ཐོས་ཏེ། འདི་དག་གིས་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་དག་ལ་དེ་མངོན་སུམ་མོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་མ་ཐག་
447a
༄#། །ཏུ་མོས་ཤིང་ཐེ་ཚོམ་འཚལ་བར་མི་འགྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་གང་གིས་ཛམྦུའི་གླིང་འདི་རིན་པོ་ཆེས་ཡོངས་སུ་བཀང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་དབུལ་བ་ཕུལ་བ་བས། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་ཤིང་དད་དེ་ཡིད་ཆེས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བ་དེ་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཛམྦུའི་གླིང་རིན་པོ་ཆེས་བཀང་བ་ལྟ་ཞོག་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ། །གང་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རིན་པོ་ཆེས་བཀང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་དབུལ་བར་ཕུལ་བ་བས། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ལ། ཐོས་ནས་ཀྱང་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་ཤིང་དད་དེ་ཡིད་ཆེས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བ་དེ་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་གིས་ཛམྦུའི་གླིང་འདི་ནི། །རིན་
447b
ཆེན་བཀང་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས། །སྐྱོབ་པ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མགོན། །རྣམས་ལ་དབུལ་བ་བྱས་པ་བས། །མཁས་པ་གང་གིས་མདོ་སྡེ་འདི། །ཐོས་ནས་ལྷག་པར་མོས་བྱེད་པ། ། མོས་དང་ལྡན་དེ་བསོད་ནམས་ནི། །དེ་བས་མང་དུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། །གང་གིས་གངྒཱའི་བྱེ་སྙེད་ཀྱི། །ཞིང་དག་རིན་ཆེན་རྣམས་བཀའ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཕུལ་བ་བས། །འདི་ནི་དེ་བས་ཁྱད་པར་འཕགས།། །།བམ་པོ་དྲུག་པ་སྟེ་ཐ་མ། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མས་ནས་རྟོགས་ཏེ་འཛིན་ཏམ། འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་དམ། འདོན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་བྲལ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྐལ་པ་བརྒྱར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་བྲལ་བར་བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཚུལ་ཁྲིམས་
448a
༄#། །བསྲུང་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་བྲལ་བར་བསྐལ་པ་བརྒྱར་བཟོད་པ་སྒྲུབ་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་བྲལ་བར་བསྐལ་པ་བརྒྱར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་བྲལ་བར་བསྐལ་པ་བརྒྱར་བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང་བྲལ་བར་བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཤེས་རབ་སྒོམ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་རྣམས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ན། །ཀུན་དགའ་བོ། དེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་གིས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཚང་བར། །བཟའ་བ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བ། །དེས་ནི་བསྟི་སྟང་བྱས་མི་འགྱུར། །འབྲས་བུར་དམིགས་པ་འཇོམས་བྱེད་པའི། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་གང་འཛིན་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཀུར་སྟི་བྱས། །ཆོས་ཀྱི་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་ཡིན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཆོས་སྐྱེས་ཆོས་ཀྱི་ཏོག་ལྡན་པས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་འདི། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཀུར་སྟི་བྱས། །གང་གིས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཚང་བར། །གོས་ལ་སོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་བྱེད་པ། །དེ་དག་དེས་ནི་བཀུར་བྱས་མིན། །ཚུལ་འདི་འཛིན་པར་བྱེད་ན་ནི།།
448b
དེ་ལྟས་སངས་རྒྱས་བཀུར་བར་འགྱུར། །འདི་ནི་བཀུར་སྟི་རྣམས་ཀྱི་མཆོག། གོས་མང་བྱིན་པ་དེ་ལྟར་མིན། །གང་གིས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཚང་བར། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་སངས་རྒྱས་ལ། །སྤོས་དང་མེ་ཏོག་གཏོར་བྱེད་པ། །དེ་དག་དེས་ནི་བཀུར་བྱས་མིན། །གང་ཞིག་ཚུལ་མཆོག་ཟབ་མོ་ཡི། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་འཛིན་བྱེད་པ། །འདི་ནི་འཇིག་མགོན་སྐྱོབ་རྣམས་ལ། །བཀུར་སྟི་བྱེད་པ་དམ་པ་ཡིན། །གང་གིས་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཡི། །མཆོད་རྟེན་རིན་ཆེན་རྒྱུ་ལས་བསྒྲུབས། །རི་རབ་འདྲ་བ་བྱས་ཀྱང་ནི། །དེས་ནི་སངས་རྒྱས་བཀུར་བྱས་མིན། །གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་འདི་འཛིན་ཅིང ། །འཛིན་པར་ཡང་ནི་མི་ལྟ་ན། །དེ་ནི་བསྙེན་བཀུར་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །མཆོད་པ་ཀུན་གྱི་ནང་ན་མཆོག་།གང་ཟག་གང་ཞིག་བསྐལ་པ་བརྒྱ། །ཚང་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བྱེད་ལ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་མི་འཛིན་ན། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་འདི་འཛིན་ཅིང ། །འཛིན་པར་རློམ་སེམས་མེད་ན་ནི། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་བསྔགས་པ་སྟེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་བླ་ན་མེད། །ཚུལ་འདི་ཀུན་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །མཁས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་དང ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དཔག་མེད་པ། །ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་དེ་དེ་ཚོལ། །ང་ཡིས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཡི། །མདོ་འདི་ལ་ནི་གང་སློབ་པ། །མཉམ་མཐོང་དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། །ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་མདོ་འདིར་མི་སློབ་པ། །དེ་
449a
༄#། །ནི་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་མི་སློབ། །བྱང་ཆུབ་དེ་དང་བསླབ་པ་མཉམ། །དེ་ནི་སུས་ཀྱང་བསླབས་པ་མེད། །གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་འདི་འཛིན་པ། །དེ་ནི་མདོ་འདིར་བཤད་པ་ཡི། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་འདྲ་དེ་དག་གི། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར། །བཟོད་དང་ལྡན་པའི་མི་གང་ཞིག། འདིར་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཚང་བར། །སེམས་ཅན་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །མི་སྙན་བརྗོད་དང་སྤྱོས་བཟོད་ཅིང ། །རྐང་ལག་དག་ཀྱང་གཏུབ་པ་ན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་འགྱུར་མེད་ཅིང ། །དེ་ནི་གང་དུའང་ཐ་བ་དང ། །རབ་ཏུ་ཞེ་སྡང་མི་སྐྱེད་ལ། ། བཟོད་པ་སྨྲ་བའི་མི་གང་ཞིག། བཟོད་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཟད་བྱེད་ཀྱང ། །བཟོད་པ་དེ་ནི་བསྔགས་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་མདོ་འདི་ཐོས་ནས་ནི། །མོས་པས་འདི་ནི་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བཟོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག། དེ་ནི་བཟོད་པ་ཤིན་ཏུ་བཟང ། །གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་འདི་འཛིན་ཅིང ། །གང་དུའང་ཆགས་པར་མི་བྱེད་པ། །བཟོད་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །བཟོད་པ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་མཆོག། ཆགས་མེད་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་དེས། །མདོ་སྡེ་འདི་ལ་མི་ཆགས་པར། །མྱུར་དུ་འདི་ནི་གཟུང་བར་བྱ། །གང་ཞིག་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཚང་བར། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་མི་འདུག་ཅིང ། །གཉིད་ཀྱིས་མ་ནོན་བདག་ཉིད་ཅན། །རྟག་ཏུ་འདའ་བར་བྱེད་པ་བས། །མཁས་པ་གང་ཞིག་ལུང་
449b
མ་ནོད་ཕྱིར། །མདོ་སྡེ་འདི་ལ་སྦྱོར་བྱེད་ན། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་ནི་དེ་བས་མཆོག། བརྩོན་འགྲུས་འདི་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །གང་ཞིག་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཚང་བར། །དྲང་སྲོང་མངོན་ཤེས་ལྔ་ལྡན་གྱུར། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་མི་ཉན་ན། །མངོན་ཤེས་མཆོག་ཅེས་མི་བྱའོ། །གང་ཞིག་དོན་ཤེས་མི་གནས་པར། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་མངོན་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །མི་གང་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཚང་བར། །ཤེས་རབ་དང་ནི་ལྡན་གྱུར་ལ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཤེས་རབ་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ངེས། །གང་ཞིག་ཚུལ་འདི་མི་སློབ་ན། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཚུལ་ཤེས་མིན། །གང་ཞིག་ཚུལ་འདི་འཛིན་བྱེད་པ། །དཔའ་བོ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ལྡན། །གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་དམ་པ་འདི། །ཐོས་ནས་མོས་ཤིང་རྟོགས་བྱེད་པ། །བརྟན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལྡན། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་མཁས་པ་ཡི། །གང་ཞིག་ཆོས་ཀུན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །ཤེས་པར་འདོད་པ་ཇི་ལྟས་ཀྱང ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ལུང་ནོད་ལ།། དེ་ནི་ཤེས་རབ་འདི་འཐོབ་འགྱུར། །མདོ་སྡེ་འདིར་ནི་རབ་བཤད་པ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མདོ་སྡེ་འདི། །གཟུང་བར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པར་བགྱིས། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དཔག་ཚད་རངས་པའམ་འོན་ཏམ་ནི། །དཔག་ཚད་བརྒྱར་ཡང་བརྒྱུགས་ནས་ནི། །འབྲས་
450a
༄#། །བུ་སྣ་ཚོགས་སེལ་བ་ཡི། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་མཉན་པར་བགྱི། །ཁ་ཚོན་དཔག་ཚད་རངས་པ་ཡི། །མེ་མདག་གང་ལ་བརྒལ་ནས་ནི། །གང་ན་མདོ་སྡེ་འདི་གནས་པར།། མཁས་པས་མྱུར་དུ་མཆི་བར་བགྱི། །བསམ་གཏན་ཀུན་གྱི་དམ་པ་ལ། །བསམ་གཏན་བ་གང་བསམ་གཏན་འཚལ། །དེས་ནི་ཉོན་མོངས་ཀུན་སེལ་བ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ལུང་མནོད་བགྱི། །གང་ཞིག་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས། །གྲགས་པ་མངོན་དགའ་ཞེས་བགྱི་བ། །ཤིན་ཏུ་མཛེས་དེར་མཆི་འཚལ་བ། །དེས་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་བཤད་བགྱི། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་མི་འཁྲུགས་པ། །ཐུབ་བ་བླ་མེད་མཐོང་འཚལ་བ། །དེས་ནི་མདོ་འདི་ལུང་མནོད་ཅིང ། །མང་དུ་བཀླག་ཅིང་གཟུང་བར་བགྱི། །གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས།། བདེ་བ་ཅན་དུ་མཆི་འཚལ་བ། །དེས་ནི་མདོ་འདི་ལུང་མནོས་ན། །མྱུར་བ་ཉིད་དུ་མཆི་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་གསུངས་པ་ཡི། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བཏོན་བགྱིས་ནས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དེ་མཐོང་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་སྨད་པ། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་མངོན་འཚལ་བས། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་གསུངས་པ་ཡི། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་གཟུང་བར་བགྱི། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་
450b
དགའ་བོ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞིག་གང་གི་ཚེ་སེམས་མི་གཡེང་བ་དང ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་མདོ་འདི་ཀླུག་གམ། ཁ་ཏོན་བྱེད་ན་དེ་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་གང་དང ། གང་མཐོང་བར་འདོད་པ་དེ་དང ། དེ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་སེམས་གཡེངས་ནས་མི་ཀླུག་གམ། ཁ་ཏོན་མི་བྱེད་ན་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མིག་ལམ་དུ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལུང་ནོད་དམ། འཛིན་ཏམ། འདོན་ཏམ། ཀློག་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ།། དེ་ནས་གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེས་གཞོན་ནུ་མ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བུད་མེད་དུ་གྱུར་བས་མདོ་འདི་ལུང་མནོས་སམ། བཟུང་ངམ། བཏོན་ཏམ། བཀླགས་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །སེང་གེ། གལ་ཏེ་བུད་མེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལུང་ནོད་དམ། འཛིན་ཏམ། འདོན་ཏམ།
451a
༄#། །ཀློག་གམ། འཆང་ན་དེའི་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཐ་མར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལུང་མནོས་པ་དང ། བཟུང་བ་དང ། བཏོན་པ་དང ། བཅངས་པ་དང ། བཀླགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་གིས་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བུད་མེད་ལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སེང་གེ། འདི་ལ་བུད་མེད་ཀྱིས་བུད་མེད་གཟུགས་བཟང་བ། མཛེས་པ་བལྟ་ན་སྡུག་པར་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པ། གཞན་མཐོང་ན་དེ་དེ་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་དེ། འདི་ནི་ངན་སྐྱུགས་ཀྱི་གོང་བུ་ལ་ཚོན་གྱིས་བྲིས་པ། བྱིས་པ་བྲིད་པ། དྲི་ང་བ། ངན་སྐྱུགས་ཀྱིས་སྤགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་མི་རྟོག་ན། དེ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་མི་རྟོག་ཅིང་སྡུག་པར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པས་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སེང་གེ། གཞན་ཡང ། འདི་ལ་བུད་མེད་ཕྲག་དོག་ཅན་དང ། སེར་
451b
སྣ་ཅན་དང ། གཡོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། དེ་གཞན་དུ་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་ཞིང་གཞན་དུ་སེམས་ཀྱིས་འཕྲོག་པ་དང ། གཞན་དུ་ཚིག་ཏུ་མངོན་སུམ་དུ་སྨྲ་ཞིང་གཞན་དུ་གསང་བར་སེམས་པ་དང ། ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་གི་གན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་དང ། ཁྲོ་བས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་དང ། རྨུགས་པ་དང ། གཉིད་ཆེ་བ་དང ། འདུ་འཇི་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུའི་ལུང་མནོད་པ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཉིན་མཚན་ཟད་པར་བྱེད་ཀྱང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་སེམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ན། ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གིས་བུད་མེད་དེ་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ་ཟད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན། སེང་གེ། མདོར་ན། བུད་མེད་ཀྱིས་བདག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བ་དང ། མི་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལུང་ནོད་པར་བྱ། གདོན་པར་བྱ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ། གཟུང་བར་བྱ། བཀླག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་བསྒྱུར་བར་མི་འཚལ་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ལུང་ནོད་ཅིང་འཛིན། འདོན། འཆང ། ཀློག། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ལྟ་བར་
452a
༄#། །བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སེང་གེ། བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་བསྒྱུར་བར་མི་འདོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལུང་ནོད་དམ། སེམས་ན། དེ་ཉིད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཐ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །སེང་གེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྐྱེས་པའམ། བུད་མེད་ལ་ལ་ཞིག་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་མཆེད་ཅིང་འབར་བ་མེ་ལྕེ་དང་བཅས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་མཆོངས་ཏེ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ། བདག་གི་ལུས་འཚིག་པར་མ་གྱུར་ཅིག། བདག་གི་པགས་པའི་མདོག་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ན། སེང་གེ། འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྐྱེས་པའམ། བུད་མེད་དེ་ཚིག་དེ་སྐད་སྨྲས་པས་བསམ་པ་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཞུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ནི་སྲེག་པའི་བདག་ཉིད་ལགས་ཏེ། པགས་པའི་མདོག་མ་མཆིས་པར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སེངྒེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །སེང་གེ། དེ་བས་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མི་འདོད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མྱུར་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་གྲངས་མེད་པ་མཐོང་བར་འདོད་པ་དང ། སྦོབས་པ་
452b
ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་གཟུང་བར་བྱ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ། གདོན་པར་བྱ། བཀླག་པར་བྱ། བཅང་བར་བྱ། ཁ་དོན་དུ་བྱའོ། །དེ་ནས་གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེ་གཞོན་ནུ་མ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལས་མནོས་ཏེ། དེ་སླན་ཆད་འདི་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་འཛིན་དུ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ལགས། གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེས་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་བསྒྱུར་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཅི། གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེ་བུད་མེད་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་ལྟར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་སྐད་མ་སྨྲ་ཞིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ནི་གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེ་དང ། གཞོན་ནུ་མ་མ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བོ་མཐོང་ནས་བུད་མེད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང ། བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་
453a
༄#། །སེང་གེས་ཆོ་འཕྲུལ་འདི་བསྟན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་དག་ནི་སྐྱེས་པ་མི་འཇུག་ཅིང་འཇུག་ཏུ་མི་དབང་བའི་ཕྱི་མ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་ནས་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་བུད་མེད་འདུལ་ལོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེ་ལ་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ཆོས་མེད། སྐྱེས་པའི་ཆོས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འདིས་བུད་མེད་མི་དམིགས། སྐྱེས་པ་མི་དམིགས་སོ། །གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །སྣང་བ་ཐོབ་བོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞོན་ནུར་གྱུར་མ་སེང་གེའི་རྗེས་སུ་སློབ་པར་འདོད་པའི་བུད་མེད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བར་བྱ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ། འདོན་པར་བྱ། བཅང་བར་བྱ ། བཀླག་པར་བྱ། ཁ་ཏོན་དུ་བྱའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་མ་ལྔ་སྟོང་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་དེང་སླན་ཆད་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བར་བགྱིད། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད། འདོན་པར་བགྱིད། འཆང་བར་བགྱིད། ཀློག་པར་བགྱིད། ཁ་ཏོན་དུ་བགྱིད་དོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་
453b
འདས།་བདག་ཅག་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སྨོད་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་དེང་སླན་ཆད་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཀུན་ཆུབ་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་མཆིས་པར་མི་བགྱིད་དོ། །རྨུགས་པ་དང ། གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་མ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཆེ་ཞེ་དག ། ཁྱེད་ཀྱིས་ཚིག་འདི་ལ་ལེགས་པར་སྨྲས་ཏེ། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཤིང་ཁྱེད་ཅི་ནས་ཀྱང་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་དོན་དུ་མི་གཉེར་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་འདི་བརྩམས་པ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེ་བས་ན་ཁྱོད་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་དེ་བས་ཀྱང་རྩོམས་ཤིག་།དེ་ནས་དགེ་སློང་མ་དེ་དག་གིས་འདི་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། སོ་སོ་ནས་བླ་གོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་བཀབ་བོ། །བཀབ་ནས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་སོ། །སྐྱེས་པའི་དངོས་པོའི་ཆེད་དུ་ནི། །དེ་རིང་བདག་ཅག་དབུགས་རྙེད་དོ། །རྒྱལ་བ་གཞན་དུ་མི་གསུང་བས། །བདག་ཅག་འཇིག་རྟེན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་གི་ཆུང་མ་ལྔ་བརྒྱས་དགེ་སློང་མ་དེ་དག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཐོས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་
454a
༄#། །སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་ཀྱང་དེང་སླན་ཆད་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པར་བགྱིད། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད། འདོན་པར་བགྱིད། འཆང་བར་བགྱིད། ཀློག་པར་བགྱིད། ཁ་ཏོན་དུ་བགྱིད་དོ། །བདག་ཅག་སླན་ཆད་གཞན་གྱི་དབང་དུ་འགྱུར་བ་དང ། གཞན་གྱི་གདོང་དུ་ལྟ་བར་འགྱུར་བ་དང ། མཇལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་།དགུང་ཟླ་དགུ་འམ། བཅུར་མངལ་ན་འཛིན་པར་མ་གྱུར་ཅིག་།དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། བུད་མེད་དུ་གྱུར་པ་སླན་ཆད་རྒྱལ་པོའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་འཚོ་བའི་བར་དུ་ཁྱིམ་ཐབ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱི་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་དེང་སླན་ཆད་མ་གུམ་གྱི་བར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པར་བགྱིའོ། །ཟ་གཅིག་ཏུ་འཚལ་བར་ཡང་དག་པ་བླང་བར་བགྱིའོ། །བློས་དབབ་པར་མི་བགྱིའོ། ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལུས་ལ་གནས་པར་བགྱིས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཁྱིམ་ཐབ་ཀྱང་སུག་པ་ནས་འཛིན་དུ་མ་སྩལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ། ཁྱེད་ཀྱིས་ཚིག་འདི་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེ་ནི་ཁྱེད་གཞན་གྱི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་ངོར་བལྟ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ད་ཟླ་བ་དགུའམ་
454b
བཅུར་མངལ་ན་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བུད་མེད་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སྲིང་མོ་འདི་དག་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་མིང་ཅི་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་མིང་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་པདྨ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་ཇི་སྐད་ཅེས་བགྱི་བ་ཞིག་བཞུགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་འཐོར་བར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་ཤིང་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་གི་ཆུང་མ་འདི་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འདོན་བཞིན་དུ་དེ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་གི་ཆུང་མ་དགེ་བསྙེན་མ་དེ་དག་གིས་འདི་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེས་སྤྲས་པ་ཁྲི་མགུལ་ནས་བཀྲོལ་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གཏོར། མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །གཏོར་ནས་
455a
༄#། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །བུད་མེད་དངོས་པོ་བསྒྱུར་བ་ལ། །དེ་རིང་བདག་ཅག་དབུགས་རྙེད་དོ། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མི་གསུང་སྟེ། །བདེན་བའི་གསུང་དུ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཉོན་མོངས་ཤིན་ཏུ་སྡིག་པའི་ལུས། །བུད་མེད་ལུས་ནི་སྤང་བར་བགྱི། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་མ་འཚལ་བས། །བྱིས་པ་དག་ནི་མཁས་ལ་རྨོངས། ། བདག་ཅག་སླན་ཆད་མངལ་གྱི་གནས། །འཇིགས་པ་ཆེན་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་དམ་པ་ཐོབ་པས་ན། །བདག་ཅག་མངལ་གྱི་གནས་དང་བྲལ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་གི་ཆུང་མ་དག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་ནས་མིག་མི་འཛུམས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བལྟ་ཞིང་ཕྱག་འྩལ་ལོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ལྷའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་གཏོར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ད་ཕྱིན་ཆད་ལྷ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་ངོར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོའི་དགེ་བའི་རྩ་
455b
བ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་ཚུན་ཆད་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མ་བསྐོར་བ་དེ་སྲིད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཐུགས་མ་བསྐྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ། ཁྱོད་དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་བཅུར་སྣང་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ས་ཆེན་པོ་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཏེ། ལྷའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་ཏུ་པུས་མོ་ནུབ་ཙམ་དུ་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས།་ས་ཆེན་པོ་གཡོས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། མེ་ཏོག་འདི་དག་ནི་སུས་གཏོར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ།་ལྷ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་མང་པོས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བཤད་པ་ཐོས་ནས་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་འདི་དག་གཏོར་ཏེ། གཏོར་ནས་ཀྱང ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ།་བདག་ཅག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་ཏོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་དོ། །འདོན་ཏོ། བཅང་ངོ ། །བདག་ཅག་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་གྱུར་
456a
༄#། །ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། ཚིག་འདི་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། ང་དང ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པའི་རྐང་པ་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏོ། །དེ་ནས་ས་གཡོས་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་བྱུང་ངོ ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་གང་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་ངོན་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་ལ་ཐོས་ནས་ཀྱང་མོས་པ་དང ། ཡིད་ཆེས་པ་དང ། འཛིན་པ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང ། འདོན་པ་དང ། འཆང་བའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ངན་སོང་ངན་འགྲོར་རྣམ་པར་ལྷུང་བ་ཐམས་ཅད་དང ། མི་ཁོམས་པར་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བའོ། །
456b
དེ་དག་གིས་བདུད་སྡིག་ཅན་བཅོམ་མོ། །དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་ཏོག་བསྒྲེང་ངོ ། །དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་རབ་ཏུ་འབར་བར་བྱས་སོ། །དེ་དག་གིས་མུན་པ་མུན་ནག་བསལ་ཏོ། །དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་ཕྱིན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་པ་དང ། འཛིན་པ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང ། འདོན་པ་དང ། འཆང་བ་དེ་དག་ང་དང ། ཉེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང ། འདོན་པ་དང ། འཆང་བ་དང ། ཀློག་པ་དེ་དག་ནི་ངའི་བུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་སྐྱེས་པ་དག་གོ། དེ་དང་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་ཟས་ཟ་བར་འདོད་པ་དག་གོ། དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་ད་ལྟ་ན་ང་འདུག་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་འདུག་པར་འདོད་པ་དག་གོ། དེ་དང ། དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་ད་ལྟ་ན་ང་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་འདོད་པ་དག་གོ། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སླད་མའི་ཚེ་སླད་མའི་དུས་ན་ཁ་ཅིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར་བ་དང ། འདོན་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཆང་བར་འགྱུར་བ་དང ། འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཀློག་
457a
༄#། །བར་འགྱུར་བ་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ད་ལྟ་ན་མོས་པ་དེ་དག་ཕྱི་མའི་དུས་ན་མོས་པར་འགྱུར་རོ། ། གང་དག་ད་ལྟ་ན་འཛིན་པ་དེ་དག་ཕྱི་མའི་དུས་ན་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ད་ལྟ་ན་ཀློག་པ་དེ་དག་ཕྱི་མའི་དུས་ན་ཀློག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་གིས་ད་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མ་ཐོས་པ་དེ་ཕྱི་མའི་དུས་ན་འདི་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ངས་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང ། བདུད་དང་བཅས་པ་དང ། ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་དང ། དགེ་སྦྱོང་དང ། བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུ་འཇིག་རྟེན་ན་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ད་ལྟར་གང་དག་གི་ནོར་ཡིན་པ་ཕྱི་མའི་དུས་ནའང་དེ་དག་གི་ནོར་དུ་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། འདིར་ཁྱིམ་བདག་གམ། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་འགའ་ཞིག་ཕྱུག་ཅིང་ནོར་ཆེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་ཞིང་ནོར་དང ། ཡོ་བྱད་མང་བར་གྱུར་ལ། དེས་གཏེར་དག་གཏེར་དུ་བཅུག་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་སོང་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་སླར་འོངས་མ་ཐག་ཏུ་དེས་གང་གཏེར་དུ་བཅུག་པ་དེ་རྙེད་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྙེད་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ནོར་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།
457b
ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ད་ལྟར་གང་དག་གི་ནོར་ཡིན་པ་མ་འོངས་པའི་དུས་ནའང་དེ་དག་གི་ནོར་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་ད་ལྟ་ན་ང་\?\་ཡང་དག་པར་བགེད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ནོར་བླ་ན་མེད་པ་འདི་གཞན་དག་དང་ཡང་དག་པར་བགེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ཕྱི་མའི་དུས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང ། འདོན་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཆང་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཀློག་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ཀྱང་ངས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས། དཔེར་ན།་ད་ལྟར་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ ། །གང་དག་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་མོས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། སྤོང་བ་དང ། མི་སྙན་པ་བརྗོད་པ་དང ། སུན་འབྱིན་པ་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་དྲིས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཁ་རོག་ཅིག་།ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས ། བཤད་དུ་གསོལ། །གང་དག་མོས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ཡིད་ཆེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་མོས་པར་འགྱུར་ཞིང་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་
458a
༄#། །པ།་ཀུན་དགའ་བོ། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་དག་གི་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྲོག་བཅད་ན་དེའི་འགྲོ་བ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སྡིག་པ་ཅན་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་དེའི་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་བཤི་ག་སྟེ་མེས་ཀྱང་བཏང་ན། ཅི་དེ་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མང་དུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། མང་ལགས་སོ། །དེ་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་མ་ལགས་པ་མང་དུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མཉམ་པར་མི་བགྱི། བལྟ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་དེའི་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། །གང་ཞིག་འདས་པ་དང ། མ་བྱོན་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འགག་པར་བྱེད་ན་དེའི་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སྡིག་པ་ཅན་ལགས་
458b
ཏེ་།དེ་ནི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པར་སླ་བ་མ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་དེའི་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་གང་ཞིག་སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་ཟློག་པར་བགྱིད་ན། དེའི་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འཚལ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་བའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མིག་ཕྱུང་ན་དེའི་འགྲོ་བ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། གསོལ་པ། བསྐལ་བ་མང་པོར་དམུས་ལོང་དུ་འགྱུར་ཞིང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་ཞུགས་ཀྱིས་སྲེག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚེར་བའང་མྱོང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ངས་ཁྱོད་ལ་བསྒོའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་གཅིག་ཅིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་བཟློག་ན་དེའི་འགྲོ་བ་ནི་དེ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཞུགས་པ་གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་ནི་འཚལ་ལ་མི་སྤོང་ན་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་
459a
༄#། །དགའ་བོ། ཇི་སྙེད་དུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བསྐལ་བ་དེ་སྙེད་དུ་བྱང་ཆུབ་རིང་དུ་བྱེད་དོ།། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་གང་ཞིག་མོས་ཤིང་རྟོགས་ལ་ཐེ་ཚོམ་འཚལ་བར་གྱུར་ན་དེའི་ལུས་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཅི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེའི་ལུས་དྲིས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཁ་རོག་ཅིག། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་བཞི་པོ་འདི་དག་ཀྱང་སྒྲག་པར་འགྱུར། སླད་མའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནའང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ལགས་ཀྱི་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་ལུས་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་དཔག་ཚད་ཁྲིར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། གང་དེས་ཚིག་མ་བསྲུངས་པའི་དེའི་ལྕེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེའི་ལྕེ་ནི་དཔག་ཚད་སྟོང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཐོང་གཤོལ་ས་ཡ་ཕྲག་བརྒྱས་རྨོད་པར་འགྱུར། ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་འབར་བ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ས་ཡ་ཕྲག་བརྒྱ་འབར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཅི་ནས་ཚིག་དེ་མ་བསྲུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་དངངས་
459b
ཤིང་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པར་གྱུར་ནས། གདོང་ནས་མཆི་མ་ཟག་པར་དུ་བའི་བཞིན་གྱིས་དེའི་ཚེས་ལ་འགྱེལ་ཏེ། འགྱེལ་ནས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་དེ་འདྲ་བའི་ཚིག་སྨྲས་པས་ལུས་དེ་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཆེད་དུ་བདག་ཅག་འགྱོད་ཚངས་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་དེར་སེམས་ཅན་གཞན་དག་གཅིག་གདོང་ལས་མཆི་མ་ཟག་པར་དུ་ཞིང་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་གིས་ཚེ་འདི་དང ། སྐྱེ་བ་གཞན་དག་ཏུ་ཐེ་ཚོམ་གང་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་གང་དག་མཐོང་བ་དེ་དག་ཀྱང་དཔང་དུ་གསོལ་ཏེ། བདག་ཅག་གིས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་སོ་སོར་བཤགས་པར་འཚལ་ལོ། །སོ་སོར་དོར་བར་འཚལ་ལོ། །ནོངས་པ་ལ་ནོངས་པར་སོ་སོར་བཤགས་ཤིང་ནོངས་པ་ལ་ནོངས་པར་མཐོང་བས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བདག་ཅག་གི་ནོངས་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག། ཁྱེད་གང་གི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པར་མཐོང་སྟེ། སོ་སོར་འཆགས་པ་དང ། སོ་སོར་འདོར་ཕ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །རིགས་
460a
༄#། །ཀྱི་བུ་དག་།གང་ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པར་མཐོང་ནས་སོ་སོར་འཆགས་པ་འདི་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་འདིའི་ནང་ནས་གང་དག་གིས་ཐེ་ཚོམ་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་འདྲ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མཆི་བར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། འདིའི་ནང་ནས་གང་དག་གིས་ཐེ་ཚོམ་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སོ་སོར་བཤགས་ཤིང་སོ་སོར་བོར་བས་དེ་དག་གི་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཆུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཆུང་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དག་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེ་ནས་ཀྱང་ཚེར་བས་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མདོར་བསྡུས་ཏེ་སྨྲས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་དང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་གཞན་དག་ལའང་ཅི་ནས་སོ་སོར་བཤགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟ་བས་ནི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་བདག་གི་ལུས་འདི་ལྟ་
460b
བུར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ ། །བདག་གི་ཚོར་བ་འདི་ལྟ་བུ་མྱོང་བར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་ཞེས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །མོས་ནས་ཀྱང་སོམ་ཉི་མེད་པ་དང ། ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་བྱ་བའོ། །གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དང ། འདས་པ་དང ། མ་བྱོན་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དང་ཆོས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དང ། དགེ་འདུན་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དང ། འདས་པ་དང ། མ་བྱོན་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དེས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པར་བྱ། གཟུང་བར་བྱ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ། གདོན་པར་བྱ། བཅད་པར་བྱ། བཀླག་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་ཆོས་བསྟན་པ་མཛད་པ་ནི། གང་གིས་དགེ་འདུན་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་ཞེས་བགྱི་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལ་དགོངས་ཏེ་དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགེ་འདུན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་དགེ་འདུན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་
461a
༄#། །ཏོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ལགས་བ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ་མ་ལགས། གྲངས་སུ་མཆི་བའང་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ།་སེམས་དེའང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་ཏེ། ཐབས་མཁས་པས་དོན་འདི་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་གཏོར་ཏེ། མངོན་པར་གཏོར་ནས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐབས་མཁས་པ་འདིས་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་།གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་ད་ལྟ་ན་ང་བཞིན་
461b
དུ་ཐབས་མཁས་པ་འདིས་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་གཏོར་ཏེ། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། ། སླད་མའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་རྒྱ་མཚོའི་དབུས་སུ་སོན་པར་གྱུར་པ་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མཉན་ནའང ། དེས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སུ་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ད་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། དེ་ནས་ས་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཏེ། གཡོས། རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཛམྦུའི་ཀླུང་གི་གསེར་གྱི་པདྨ་ཆེན་པོ་འདབ་མ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ཡོད་པ། འོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་པ་མངོན་དུ་བྱུང་ངོ ། །
462a
༄#། །འོད་དེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦྱན་སྔ་ན། ཛམྦུའི་གླིང་གི་གསེར་གྱི་པདྨ་ཆེན་པོ་འདབ་མ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ཡོད་པ་འོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་པ་མངོན་དུ་བྱུང་བ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཁྱིམ་བདག་གི་ཆ་བྱད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་བྱིན་ཏེ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་གཏོར་ཅིག། མངོན་པར་གཏོར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་མེ་ཏོག་དེ་དག་བླངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ལ་གཏོར་བ་དང ། མེ་ཏོག་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་དབུའི་སྟེང་གི་དང་ཐད་ན་གདུགས་སུ་འདུག་པར་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་གི་སླད་དུས་ཆེན་པོ་གཡོས་པ་འདི་བྱུང་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་དག་གི་སྤྱན་སྔར་འདི་
462b
ལྟ་བུའི་པདྨ་ཆེན་པོ་འདི་བྱུང་བའི་འདི་སུའི་སྔ་ལྟས་ལགས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོགས་པོ་དག། འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པའི་ལྟས་ཏེ། ལྟས་འདིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉག་གཅིག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སམ། འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འདི་དག་གིས་ཀྱང་བྱིན་གྱིས་བརླབས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།་ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འབྲས་བུ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུངས་ཤིག་།འདི་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་
463a
༄#། །ཟུངས་ཤིག་།འདི་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། བརྒྱད་པ་དང ། རིགས་ཀྱི་ས་དང ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང ། ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུངས་ཤིག་།འདི་བདུད་སླར་བཏང་བ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུངས་ཤིག་།འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང ། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུངས་ཤིག་།འདི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུངས་ཤིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་སམ། འཛིན་ཏམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་སམ། འཛིན་ཏམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་གི་ཚེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པ་དེ་ནི་དེའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མ་ཟ་བ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བཟོད་
463b
ཅིང་འདོད་པ་དེ་ནི་དེའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་སེམས་མ་ཞུམ་པ་དེ་ནི་དེའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་སེམས་ཡེང་ཡེང་པོར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ནི་དེའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུངས་ཤིག་།འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུངས་ཤིག་།འདི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུངས་ཤིག་།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཡང་མཉན་པར་བགྱི་ན་ཐོག་མ་དང ། བར་མ་དང ། ཐ་མ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་ལྟའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་ལྟའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཐོས་པ་དེས་འཁོར་བ་ལས་བསྐལ་པ་དུ་ཞིག་བསྙིལ་བར་བགྱིས་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་
464a
༄#། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོས་ལ། ཐོས་ནས་ཀྱང་མོས་པར་འགྱུར་བ་དེས་འཁོར་བ་ལས་བསྐལ་པ་སྟོང་བསྙིལ་བར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་དེའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་པདྨ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས། ཁ་དོག་དུ་མ་ཡོད་པ། ཁ་དོག་དཔག་ཏུ་མེད་པ། འདབ་མ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཡོད་པ་སོ་སོར་བྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། པདྨ་དེ་དག་བླངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །མངོན་པར་གཏོར་ནས་ཀྱང ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ། བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དེ་ལྟར་བསྟན་པར་བགྱིའོ། ། དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཛུམ་པ་མཛད་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སིལ་སྙན་ཐམས་
464b
ཅད་ཀྱང་མ་བཀྲོལ་བར་སྒྲ་བྱུང་ངོ ། །སྤོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངད་ཀྱང་ལངས་སོ། །ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དག་གིས་ཀྱང་ལྷའི་ཙནྡན་གྱི་ཕྱེ་མ་དང ། ལྷའི་ཛམྦུའི་གླིང་གི་གསེར་ཕྱེ་དང ། ལྷའི་མེ་ཏོག་མནྡཱ་\?\་རབ་དང ། ལྷའི་ན་བཟའ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མ་མཆིས། རྐྱེན་མ་མཆིས་པར་འཛུམ་པ་མི་མཛད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཛུམ་པ་མཛད་པའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།་ཀུན་དགའ་བོ། འཁོར་བཞི་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་གང་དག་ཆོས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པ་དང ། གང་དག་ཕྱི་མའི་དུས་ན་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ད་ལྟ་ན་ང་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྷག་ཆད་མེད་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། འཁོར་བཞི་པོ་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུངས་པ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང ། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང ། མུ་ནི་
465a
༄#། །ཝ་རྨ་དང ། ཞུས་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།།