rKTs


H46

(e-text produced by ACIP)

see text in transliteration
68b
།།རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ཨ་ནན་ཏ་མུ་ཁ་བ་རི་ཤོ་དྷ་ན་ནིར་དེ་ཤོང་རི་བརྟ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་བྱ་ག་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །ཡང་དེའི་ཚེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་ཏེ་འདུག་པར་གྱུར་པ་དེ་སྟན་
69a
༄#། །ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ལ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ངས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ལ་སྐབས་ཕྱེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག་དང ། ངས་དྲིས་པ་དེ་དང་དེའི་ལུང་བསྟན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཚད་མ་མཆིས་པ་དང ། དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཞུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས།
69b
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོའི་ས་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། དོན་མཐའ་ཡས་པ་ཤེས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྩམས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་གི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། སེམས་དཔེ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པར་ཤེས་པའི་དོན་ལ་སེམས་པ་རྣམས་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་པ་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྣམས་དང ། དོན་ཚད་མ་མཆིས་པ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འཚལ་བ་རྣམས་དང ། སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འཚལ་པ་རྣམས་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེང་གེའི་ཁྲི་གདན་ལ་མངོན་པར་མཆིས་པ་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་གནོན་པ་ཆེན་པོ་དེས་པར་བརྩམས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་སྣ་ཚོགས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་བརྩམས་པའི་གོ་ཆ་
70a
༄#། །ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་བགོས་པ་དེ་དག་གི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་གང་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་བགྱིད་པར་འཚལ་བ་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཕྱུག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འཚལ་བ་རྣམས་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པའི་མི་འཇིགས་པའི་ཤེས་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འཚལ་བ་རྣམས་དང ། མི་འཇིགས་པ་གང་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཕེལ་བ་མ་མཆིས་པ་དང་འགྲིབ་པ་མ་མཆིས་པའི་ཐབས་དང ། རྐྱེན་གྱིས་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པར་འགྱུར་པ་རྣམས་དང ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་དཔེ་མ་མཆིས་པའི་སེམས་དང་བླ་ན་མ་མཆིས་པའི་སེམས་དང ། མཆོག་གི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང ། སེམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འཚལ་བ་དེ་དག་གི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུ་བ་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་སྨན་པ་དང ། བདེ་བའི་སླད་དུ་མ་རིག་པའི་སྒོ་ངའི་སྦུབས་བརྟོལ་ནས། སློབ་དཔོན་ལ་མི་སྟོན་
70b
པར་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཛོད་དང ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཆོག་དང ། གཙོ་བོ་དང ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང ། རབ་དང ། རབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་འཚལ་བ་དེ་དག་གི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་གང་དག་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་སྨན་པ་དང ། བདེ་བའི་སླད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམས་དང ། མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འཚལ་བ་རྣམས་དང ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ལ་གནས་ནས་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་འཚལ་བ་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འཚལ་བ་རྣམས་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དག་འོད་ཀྱིས་སྣང་བར་བགྱི་བར་འཚལ་བ་དེ་དག་གི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པ་དག་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འཚལ་བ་རྣམས་དང ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་པར་འབྱེད་པར་འཚལ་བ་དེ་དག་གི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་ཐམས་
71a
༄#། །ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ས་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འཚལ་བ་དེ་དག་གི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ས་གང་ལ་གནས་ནས་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་པ་རྣམས་དང ། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་རྟོགས་པར་བགྱིད་པ་རྣམས་དང ། ཚེགས་ཆུང་དུས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་རྟོགས་པར་བགྱིད་པ་རྣམས་དང ། ཡེ་ཤེས་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་པ་དང ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤེལ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གདུང་རིགས་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པར་བགྱི་བ་དང ། སེམས་ཅན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་སོ་སོར་འགོད་པར་བགྱིད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དག་མངོན་སུམ་དུ་བགྱི་བའི་སླད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བགྱིད་པ་རྣམས་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་རྣམས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་དེ་དག་གི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
71b
ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་མང་པོ་འདུས་པར་གྱུར་པ་འདི་དག་ལ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དག་བསྟན་པའི་དུས་ནི་འདི་ལགས། ཚོད་ནི་འདི་ལགས་ཀྱི་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དག་བཤད་ཅིང ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་ཏུ་གསོལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཤ་སྟག་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཚད་མ་མཆིས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པའི་གཞིར་འགྱུར་བ་དང ། ངེས་པའི་ཚིག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཤིང་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཚལ་ན་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དང ། འཚལ་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་མཐའ་ཡས་པ་དག་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་ཚད་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་བར་འགྱུར་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་བཟུང་བ་ལ་མཁས་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དག་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་ཏུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དག་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བཤད་
72a
༄#། །ན།་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་མཁས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔོན་ཡུན་རིང་པོ་ནས། སེམས་ཅན་ཚད་མ་མཆིས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དང ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོ་སོར་དགོད་པར་སྨོན་ལམ་མཛད་པ་དེའི་དུས་ནི་འདི་ལགས་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་རང་རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དང ། སླར་ཞིང་རྒྱ་ཆེར་གོང་ནས་གོང་དུ་སྨོན་ལམ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་མཁས་པས་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང ། ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་དེ་དག་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དེ་ལྟ་བུ་དག་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་དུག་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དག་ནི་ཐུགས་སུ་ཆུད། མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་ས་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་བཞུགས། བསྐལ་བ་བྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་ནས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའི་དགོངས་པས་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཁོར་འདི་
72b
དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་དུ་བལྟ་ཞིང་འཁོར་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བས་ངོམས་མ་འཚལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་ངོམས་མ་འཚལ། ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་ངོམས་མ་འཚལ། དོན་རྣམས་པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཉན་པས་ངོམས་མ་འཚལ་བ་ལགས་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཁོར་འདི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་ཤིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་མཁས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན། འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་ལ་མཁས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་བཞུགས་ནས། དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་གང་དག་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཚིག་གང་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་མཁས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་ཅིང་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་དང ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་སོ་སོར་ཐོབ་པར་བགྱི་བ་
73a
༄#། །དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་མ་ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དག་ཡོངས་སུ་ཞུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱམས་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་བཤད་པ་འདི་ལ་བཞུགས་སུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་སླད་མའི་དུས་སླད་མའི་ཚེ་ན་གནོད་སེམས་ཆེ་བའི་དུས་དང།་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དང ། ཉོན་མོངས་པ་མང་པོ་འབྱུང་བའི་དུས་དང ། མ་རིག་པས་ཟིན་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ལ་འཁྲུག་པ་འཆབ་པར་བགྱིད་པའི་དུས་དང ། ཆོས་ལ་རྩོད་ཅིང་འཐབ་པའི་དུས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བྱམས་པ་ཆེན་པོས་ཡང་དག་པར་ཟིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་འཁྲུག་པ་དེ་ལ་བཟོད་ཅིང་ཇི་མི་སྙམ་པར་བགྱིད་པ་དང ། རྩོད་པ་མ་མཆིས་པར་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་རྩོད་པ་མ་མཆིས་ཤིང ། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དག་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་དོན་རྣམ་པར་
73b
ངེས་པ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་ཞུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བཞེད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། གང་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་བསྡུ་བ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བསྟན་པའི་སྒོ་དང ། ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་དེ་དག་གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བ་ལ་མཁས་པ་གང་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ནི་བསླུ་བ་མེད་ཅིང་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །ཞེས་བསྟན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་གསོལ། ཆོས་ཀྱི་མཛོད་རྣམས་རྣམ་པར་དགྲོལ་དུ་གསོལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་ཅིང་ཉམས་པ་མི་མངའ་ལ། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དགོངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པས། ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པས་ཚར་བཅད་ཅིང ། རབ་ཏུ་བཏུལ། བདུད་ཐམས་ཅད་ནི་ཕམ་པར་མཛད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྨོན་ལམ་ལ་མཁས་པ་མཐའ་ཡས་པ་མངོན་པར་འཕགས་པ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་ཅིང་ཀུན་ཏུ་སྟོན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལ་ནི་མངོན་པར་འཕགས། ཆོས་ཀུན་བསྡུ་བ་ཚད་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ནི་རྗེས་སུ་དགོངས། སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ནི་ལྡན། རྣམ་
74a
༄#། །བར་གསལ་བའི་ཚིག་འབྲུ་དཔེ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་དང ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པ་རིག་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསམ་པ་བསྒྲུབ་པར་བསྐུལ་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་དང ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང ། རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མ་མཆིས་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་དང ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པའི་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་གསུང་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་དང ། མི་འཇིགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ལྟ་བ་སྤང་བར་བགྱི་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་བསྟན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་འཕེལ་བ་དག་བཀའ་སྩལ་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་
74b
པ་ཆེན་པོའི་ས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཆེད་དང ། དོན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་ཡོངས་སུ་ཞུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གཞན་ཡང་ཆོས་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ལ་མཁས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་པ་ལ་མཁས་པ་དང།་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་སོ་སོར་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དང ། སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་ཁྱོད་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དུལ་བའི་བློས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞུ་བ་ནི་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཇི་ལྟར་ཡང་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང ། ཇི་ལྟར་ཡང་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་ཤིང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
75a
༄#། །དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དག་ཡོངས་སུ་ཞུ་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེའི་ཕྱིར་ཉོན་ལ་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དེ་དག་དང ། གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་བསྟན་པ་དག་བཤད་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་ལམ་ལ་མཁས་པ་མཐའ་ཡས་བ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པའི་གསང་ཚིག་ལ་འཇུག་པར་བྱ། ཀུན་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ། ངེས་པར་བརྟག་པར་བྱ། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་ཉེ་བར་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བརྟག་བར་བྱ་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བ་ལ་མཁས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བས་ཡོངས་སུ་མ་
75b
དག་པ་ལས་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་དེ་དག་གིས་ཆོས་འདི་དག་ཉིད་ལ་ངེས་པར་བརྟེན་ཅིང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་མཛད་པ་ལས་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་རྣམས་མཚུངས་པར་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དམན་པ་ལ་མོས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ངན་པའི་ས་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དམན་པའི་ཆོས་དང ། ངན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ། ངེད་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་འདི་དག་ལ་གནས་ཤིང ། ངེད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་བསྟན་པའི་གསང་ཚིག་གི་མཚམས་དེ་དག་མཁྱེན་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང ། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཚིག་འབྲུ་དཔེ་མེད་པ་དང ། རྒྱ་ཆེ་བ་དང ། གྱ་ནོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་
76a
༄#། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དག་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཉམ་པ་སྟེ། ལྷག་པ་མེད་པ། ཆད་པ་མེད་པ། གཟུགས་མེད་པ་མ་ཡིན་པ། གཟུགས་མཉམ་པ་མ་ཡིན་པ། འགྲིབ་པ་མེད་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མེད་པ། མཐའ་ཡས་པ་མེད་པ། འཆི་བ་མེད་པ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བཞིན་དུ་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཡང་ཆོས་གང་ཡང་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡང་མེད། ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་ཏེ་གསུངས་པས་ན། གང་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་ཏེ་གསུངས་པའི་ཆོས་དེ་ལ་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གདགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་གདགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་དམ་པར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ནི་གདགས་སུ་མེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞོལ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ། །ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པས། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའོ། །
76b
ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཁྱད་པར་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱུང་བ་མེད་པས་མ་བྱུང་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ཤིང་ཀུན་ནས་བསླངས་པས་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་ནས་སློང་བ་ལ་རག་ལས་པས་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕན་ཚུན་རྡོབ་པ་མེད་པས་འཇུག་པ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ལྟོས་པ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བླང་བ་དང་དོར་བ་མེད་པས་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྟེ། འདིར་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ལས་བྱེད་དོ། །ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པས་བདག་གི་བ་མེད་པའོ། །ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པས་ཁྱད་པར་མེད་ཅིང་མཉམ་པའོ། །ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་ཀྱང ། དེ་ལ་སྨོན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡང་མེད་པའོ། །ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རག་ལས་པ་ལས་གཞོལ་པས་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ལྟ་བུར་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་རབ་དང ། འབྲིང་དང ། ཐ་མར་དབྱེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངེད་ནི་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་
77a
༄#། །ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་ནས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་མཛད་དོ།། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་ཉི་མའི་རིགས་ཀྱི་འོད་ཟེར་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དག་རྣམ་པར་འཕེལ་ཞིང ། མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བསྟན་པ་འདི་ལ་མོས་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནང་དུ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་ཏུ་དྲན་པ་མི་གཡེང་བ་དང ། སྒྲིབ་པ་སྤང་བ་ལ་གནས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པ་དག་གིས་ཆོས་འདི་ལ་ཉེ་བར་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྐྱེན་གྱི་དོན་ལ་མཁས་པ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པ་སྟེ། རྐྱེན་གྱི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་གསོག་།གསོབ། ཡ་མ་བརླ། སྙིང་པོ་མེད་པ་སྟེ། རྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་སུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་གསོག། གསོབ། ཡ་མ་བརླ།
77b
སྙིང་པོ་མེད་པ་སྟེ། རྫུན་པ་སླུ་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་བཙལ་ཡང་སྣང་བར་མི་འགྱུར། དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྤང་བར་བཏགས་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སྤང་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། གང་སྤང་བ་དེ་ཡང་བླང་བ་མེད་པ་དང ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་མེད་པ། གནས་པ་མེད་པ་བརྗོད་པས་མིང་དུ་བཏགས་པ་སྟེ། གང་བརྗོད་པས་མིང་དུ་བཏགས་པ་དེ་ནི་ཡ་མ་བརླ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ། ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་པ། གནས་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པའོ། །ཟད་པ་དང ། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང ། འགོག་པ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཚིག་གིས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་
78a
༄#། །པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པའི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས། སྡུག་བསྔལ་དང ། ཡིད་མི་བདེ་བའི་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་འདི་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པར་གཏོགས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང ། སྲེད་པ་འགོག་པ་འདི་དག་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་ཞིང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གཉིས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །འགོག་པའི་ཕྱིར་དང ། རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང ། ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ཉེ་བར་བརྟག་པ་དང ། ཉེ་བར་མི་ལེན་པ་དང ། མངོན་པར་དགའ་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། ཚོར་བ་མེད་པ་དང ། རློམ་སེམས་དང་བྲལ་བ་འདི་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གསུམ་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་འདི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་
78b
རྟོགས་པའི་ས་དང ། རློམ་སེམས་དང ། གཡོ་བ་དང ། སྤོབས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བཙལ་ཞིང ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྒོམ་པ་ནས་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ལམ་རྣམས་བསྟན་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང ། ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་བ་དང ། འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང ། ལམ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དག་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང ། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་དང།་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྱུར་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་བཏགས་པར་ཟད་དོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་གཞི་རྣམས་ནི་འདི་གཉིས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་མེད་པ་ལ་ནི་གཞི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས། དེ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པ་དང ། སྣང་བ་མེད་པ།་ཤེས་པ་མེད་པ། ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་མེད་པས་ན། དེ་ལ་གང་གི་གཞིར་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ། གསོག། རྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཞི་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་
79a
༄#། །ལས་བཏགས་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། ཆད་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་མེད་པས་ན། རློམ་སེམས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞི་ལ་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཞི་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡང་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མ་རིག་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བས་སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། མ་རིག་པ་ནི་གང་དང་ཡང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མ་རིག་པ་ལ་ནི་བྱེད་པ་པོ་གདགས་སུ་མེད་ཅིང་བྱེད་པ་པོ་མི་དམིགས་པས་མི་རྟོག་།རྣམ་པར་མི་རྟོག། མི་བྱེད། རྣམ་པར་མི་བྱེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། མ་རིག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སྒོ་སྟེ། གང་གིས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་བསལ་ཞིང་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མངོན་དུ་གྱུར་ནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལ་མཁས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒོ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ཞིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་ན་ཀུན་འབྱུང་བ་ནུབ་པ་དང ། ཟད་པ་དང་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་མཉམ་པ་
79b
ཉིད་ཀྱི་ལམ་བསྒྲུབ་ཅིང་བསྒོམ་པ་དང ། དེ་ལྟར་སྤྱད་པས་དེ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཆོད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་ཤེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །མངོན་དུ་ཤེས་པས་སྦང་བར་བྱའོ། །མངོན་དུ་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །མངོན་དུ་ཤེས་པས་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གང་མངོན་དུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །གང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྤང་བའོ། །གང་སྤང་བ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའོ། །གང་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དེ་ནི་བསྒོམ་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་འཕགས་པའི་ཆོས་ཤེས་ནས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་དང་མ་བྲལ་པར་བདེན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ་ཞེས་བླང་བ་མེད་པ་དང ། དོར་བ་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྟགས་པ། རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པས། གཅེས་བའོ་ཞེས་པས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་སྲུང་ཞིང་ཞེན་པར་མི་བྱེད། །རྣམ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལམ་དང ། སྤང་བར་བྱ་བ་དང ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་ནི། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་དག་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མི་གནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པའི་མཁས་
80a
༄#། །པ་དག་ནི། ཆོས་རྣམས་དང་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བར་ཡང་མི་བྱེད། ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫུན་པ་བསླུ་བ།་ཡ་མ་བྲལ། གསོག། གསོབ་ལྟ་བུར་ཤེས་པས་ན་འདི་ནི་དེའི་བདེན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་དང ། ལམ་ལ་གནས་པ་དང ། འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ལས་འདས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་བླང་བ་དང ། དོར་བ་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པས་ན། ཆོས་རྣམས་ལ་བྱེད་པ་པོ་ནི་འགའ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། །མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྤང་བ་ཡང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱའོ། །སྤྲོས་པར་མི་བྱའོ། ། རྐྱེན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ཆོས་གང་དག་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་དེ་བྱུང་བའི་རྐྱེན་དེ་དག་ནི་གཅིག་གིས་གཅིག་སྟོང་པ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་
80b
ཤིན་ཏུ་དག་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་དབེན་པས་ན་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྒྱུ་ཡང་རྐྱེན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་པ་ན་ཚུན་གཡོ་བ་མེད་ཅིང་སྤྱད་པ་མེད་པས་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་བར་བྱེད་དེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། །གཞི་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །སྒོ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཆོས་སྣང་བའི་གཞིར་གྱུར་པ་ནི་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་སྣང་བ་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྣང་བས་སྙེམས་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གཞུང་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཆགས་པ་མེད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་དང་མཚན་མའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་གཟུགས་སུ་བཏགས་པའོ། །མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་བཞི་ལ་གཟུགས་མེད་པར་བཏགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མིང་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བཏགས་པའོ། །མཚན་མ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལོག་གིས་བདག་ནི་གཟུགས་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་བདག་གི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཛིན་ཅིང ། མཚན་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མིང་དུ་བཏགས་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཡང་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པས་
81a
༄#། །གསོག་དང ། རྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཏེ། སྒྱུ་མར་གྱུར་པ་དང ། རྨི་ལམ་གྱི་གཟུགས་ལྟ་བུའོ། །རྨི་ལམ་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་རྣམས་བསྟན་ཏེ། སྙིང་པོ་མེད་པའི་གཟུགས་རྣམས་དང ། མིང་གི་ཕུང་པོ་བཞི་པོ་གཉིག་ཡང་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་རྟོགས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པ་མེད་ཅིང ། བདེན་པ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་ཡང་མེད་པས། དེའི་སེམས་ལ་ཅི་ཡང་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ཆུང་དུ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ན། ཚོར་བ་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཁམས་གསུམ་པ་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་ལ། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །གང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་
81b
ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཚིག་གིས་བཏགས་པ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་ཆོས་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་དག་བྱུང་སྟེ། བཤད་པ་དང་བརྗོད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདེན་པ་བསྒྲུབས་པ་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པ་འབྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་བརླབས་པོ་ཆེའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང ། རློམ་སེམས་མེད་པ་དང ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་ཅིང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་དག་ལ་འཇུག་པར་བྱ། ཡང་དག་པར་འགྲོ་བར་བྱ། ངེས་པར་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། མི་ཤེས་པ་ལས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་རྟོགས་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་རྟོགས་ནས། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་འཇུག་པར་བྱ་ཞིང ། ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་དང ། བགྲང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་
82a
༄#། །པས་གྲངས་རྣམས་ཀྱང་གྲངས་དང་ལྡན་པ་མེད་ཅིང ། གྲངས་རྣམས་ཀྱང་གྲངས་ལ་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་པའི་སྒོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡིན་པས། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་ཆོས་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཀུན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་བཟུང་བ་དང ། ཀུན་བཟུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐབས་ལ་མཁས་པར་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་བློས་བརྗོད་ཅིང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པ་དང ། གང་དག་གི་བློའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྒྱ་ཆེར་མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་བསྟན་པའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། །དེ་ལ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་རྣམས་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཁས་པ་ལ་གནས་པ་དང ། སྤོབས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་ནས་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་ཞིང ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པ། མིང་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པ། མཉམ་པ་མེད་པ། མཐུན་པ་མེད་པ། གཟུགས་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལས་
82b
ཡང་དག་པར་འགྲོ་བ་བཀྲི་བའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པ། འོང་བ་མེད་པ། འགྲོ་བ་མེད་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། ཡི་གེ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་ཤིང་འདྲ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྫུན་པ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ།་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟག་ཅིང ། བརྗོད་པ་རྣམ་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒོ་མེད་པའི་སྒོ་ཡིན་པས། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅིང་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་སྐྱེ་བའམ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཞིང་བཤད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང ། ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྒོ་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐ་སྙད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རྣམ་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་
83a
༄#། །ནི་རྣམ་པ་མེད་པས་ན། རྣམ་པ་ནི་བྱེད་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པ། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནི་སྒོ་མེད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། སྒོ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་པས་ན། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་རིག་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས ། སྒོ་འདི་ནི་གཟུངས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། སྒོ་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་སྒོ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ཤིང ། ནམ་མཁའི་སྒོ་ལྟར་སྣང་བ་མེད་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་གང་སྐྱེ་བ་དང ། གང་འཇིག་པ་དེ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ན། རྟོགས་པ་ཡང་མེད། ནུབ་པ་ཡང་མེད། ཀུན་བཟུང་བ་ཡང་མེད་པར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཟུང་བར་བྱའོ། །གཟུང་བ་མེད་པ་དང ། སྤང་བ་མེད་པ་དང ། མཉམ་པ་མེད་པ་དང ། མི་མཉམ་པ་མེད་པ་དང ། རྡུལ་ཕྲ་མོ་ཙམ་གྱི་ཆོས་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་འདི་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། རྣམ་པ་མེད་པ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ནི། གང་ལ་ལུས་མེད་པ་དང ། ལུས་སུ་བཏགས་
83b
པ་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་མེད་པ་ནི་གང་ལ་མིང་གི་ཚོགས་མེད་པ་དང ། ཚིག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བཏགས་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་གྱི་ཚུལ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་མེད་པས་ན་ནམ་མཁའ་ཞེས་ཚིག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བཏགས་པའོ། །འདི་ནི་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་སྒོའི་ཆོས་རིམ་པར་བྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང ། རྩོད་པ་མེད་པ་དང ། རྨོངས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པས། ཆར་གྱི་རྒྱུན་ཆེན་པོ་དང ། ཆུ་ཆེན་པོ་གཏོང་བ་བཞིན་དུ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པའི་གཟུངས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གི་དགོངས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཟུངས་གཟུངས་ཞེས་བྱ་བའི་གསང་ཚིག་འདི་དག་ཇི་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གཟུངས་ཞེས་བགྱི་བ་ནི། ཆོས་རྣམས་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་མཁས་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གཟུངས་ཞེས་བགྱི་བ་ནི། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ལས་ཀུན་འཛིན་པར་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏེར་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀུན་འཛིན་པའི་
84a
༄#། །གསང་ཚིག་གི་གཞི་འདི་དག་བསྟན་པ་དེའི་སླད་དུ་གཟུངས་ཞེས་བགྱི་བའི་གྲངས་སུ་མཆིའོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བློས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྟོབས་མཐའ་ཡས་པ་དག་ཀུན་ཏུ་གཟུང་བར་བགྱི་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་པའི་སླད་དུ་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡངས་ཤིང་མཉམ་པ་མ་མཆིས་པའི་སྒོ་ཆེན་པོ་ལགས་ཏེ། དེའི་སླད་དུ་དེ་ནི་ཚད་མ་མཆིས་པ་དང ། མཐའ་མ་མཆིས་པའི་ཚིག་གིས་བརྗོད་དོ། །བརྗོད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། རྗེས་སུ་བཟུང་བ་དང ། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི། སྟོན་མཁས་པ་དང་མཉམ་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་གྲངས་སུ་མཆིའོ། །ཡི་གེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་ཅིང་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ངེས་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པས་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ལ་སྤོབས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་
84b
སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་སླད་དུ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་སྟེ། རྗེས་སུ་བཟུང་ནས་ཀྱང་གཞན་ཤེས་ལ་གཞན་སྟོན་པར་མི་བགྱིད་པར་སྤྲོས་པ་མ་མཆིས་པའི་བཏང་སྙོམས་རྟེན་པར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དོན་མཐའ་ཡས་པ་ལ་མཁས་པ་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་ཆོས་རིམ་པར་བྱེ་བ་འདི་དག་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་བྱུང་བའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། སྒོ་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་ལས་ཆོས་འདི་དག་སྟོན་ཅིང་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པའི་སྒོ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ། སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་གནས་པ། གནས་པ་མེད་པ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱི་ཆོས་མང་པོ་འཛིན་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་
85a
༄#། །རང་བཞིན་མཉམ་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སོ་ཅོག་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་ཆོས་རྣམས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཟུངས་འདི་ལྟ་བུ་ནི་བཤད་པ་དང ། བསྔགས་པ་དང ། བརྗོད་པ་དང ། རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་དང ། དཔེར་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན། ནང་དུ་འདུས་པ་དང ། གཙོར་བོར་གྱུར་པ་དང ། སྙིང་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བསྔགས་པ་དང ། བཤད་པ་དང ། དཔེར་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་རིག་པས་རྗོད་པར་བྱེད། སྟོན་པར་བྱེད། རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་ཡི་གེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི། ཨ་ཞེས་བྱ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། ཡི་གེ་བསྟན་པ་ནི་ཧ་ཞེས་བྱ་བས་མཐར་གཏུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དཔེར་ན། མངལ་དུ་བུ་ཆགས་ཤིང་འཛིན་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ལ། ས་བོན་ཉེ་བར་འཇོག་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཕ་ཡིན ། ཕུང་པོའི་ན་ཚོད་འགྱུར་བའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན། དེའི་འོག་ཏུ་ཡན་ལག་མཐའ་དག་གི་དབྱིབས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང ། དབང་པོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་
85b
བ་དང ། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབྱིབས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ལྟར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་འགྲོ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལ་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་གསལ་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ཧ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ལ། ཡི་གེ་གཞན་དག་ནི་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཤིང་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པ་བསྟན་ཞིང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན། ཡི་གེ་ཁ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཉེ་བར་སྦྱར་ནས། ཡི་གེ་འབྲུ་བསླབ་པའི་མཐར་ཕྱིན་ནས་དོར་བ་ལྟར་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་པའི་འདུ་བྱེད་དུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའི་སྒོ་ནས་ཟད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དཔེར་ན། ལྡན་པ་ནི་འགོག་པ་དང་རྣམ་པར་བསྟེན་པ་ལྟར་སྲིད་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཞིང ། སྲིད་པར་གཏོགས་པར་ལྡན་པ་གཉིས་ཉེ་བར་ངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ལྡན་པ་གཉིས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་བཏགས་ནས། མཐར་གྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་སྒོ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པ་སྟོན་
86a
༄#། །པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་ཅིང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟོན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡི་གེའི་ཕྱི་མི་རྣམས་ལས་ཡི་གེ་དང་པོ་སྨོས་ནས་རིམ་གྱིས་ཌྷ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཧ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པ་ཆུབ་པར་སྨོས་ཏེ། བཤད་པ་དང ། སྒྲས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་ཞིང ། ཐོགས་པ་མེད་པར་ཆོས་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་ཡང་དག་པར་འགྲོ་བ་ཡང་བསམ་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་དཔེར་ན། ཡི་གེའི་ཕྱི་མི་རྣམས་རྣམ་པར་བརྟགས་ན་ཡི་གེ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་དང་པོར་སྨོས་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ། ཡིང་\་Yཱིཌ\་ལ་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རིམ་པ་ཌྷ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཧ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་སྨོས་ཤིང་འདྲི་བར་བྱེད་ན། དེ་ལས་ལྷག་པར་བཏགས་པའི་ཡི་གེ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ལྟར་འདུ་བྱེད་དུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་ན་ཡི་གེར་གདགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །གང་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་
86b
པ་དེ་ལ་ནི་འདུ་བྱེད་དུ་གདགས་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་ནི་ཡི་གེ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་ལྟ་བར་བྱ་ཞིང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་ཡང་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་གཟུངས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པའི་སྒོ་ཡིན། ཀུན་ནས་འཛིན་པའི་སྒོ་ཡིན། ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བསླབ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀུན་ནས་རྨོངས་པ་མེད་པའི་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་འཕགས་པར་ཡང་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་མེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང ། དེ་དག་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཉེ་བར་བླངས་ནས་གནས་པར་ཡང་མི་འགྱུར། འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར། ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བློས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོང་བར་ཡང་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་རྗེས་སུ་དྲན་པར་ཡང་འགྱུར། ཆོས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བློས་རྟོགས་པའི་
87a
༄#། །ཚུལ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་མཁས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས། སྒྲ་དང ། ཡང་དག་པར་འགྲོ་བ་དང ། བརྗོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་ཡུལ་ན་མི་གནས་ཤིང་ཕྱོགས་ན་མི་གནས་ལ། ཆོས་གང་གི་ཁོངས་སུ་ཡང་མ་གཏོགས་པ་ནང་དུ་ཡང་མ་འདུས་ཤིང ། བརྗོད་པ་དང ། ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་མཉམ་པར་གནས་པ་འདི་ནི་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཚིག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པ་མེད་པ། བརྗོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སྟོབས་དང ། མི་འཇིགས་པའི་ས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་སྒོ་འདི་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་མོད་ཀྱི། ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དམ། ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །
87b
འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། རབ་ཏུ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་སྟོང་པ་དང ། མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་དང ། སྨོན་ལམ་གྱིས་དབང་མ་བསྒྱུར་བ་དང ། ཤེས་པ་མེད་པ་དང ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའམ། མེད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མེད་དོ་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན། དེ་ལ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། གང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང ། ཇི་ལྟར་གང་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གསོག་།གསོབ། བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་གཡོ་བ་རློམ་པ་སྟེ་སྤྲོས་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་འདི་དག་སྟོན་པ་ལ་ལྟོས། གང་ཞིག་གིས་ཅི་ཡང་མ་བསྟན་ཏམ། ཡོངས་སུ་དག་པར་བསྟན་ཀྱང་རུང ། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་པར་བརྗོད་དགོས་ཏེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལྟ་བུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་ཚུལ་འདི་ཀུན་ཤེས་པ་ཡང་དཀོན་ཏེ། ད་ལྟར་ཁྱོད་ལ་སོགས་པ་ངའི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཅིང ། ཀུན་ཤེས་
88a
༄#། །པར་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཆོས་འདི་ལ་མོས་པ་མང་བར་ཟད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། མ་འོངས་པའི་དུས་ཕྱི་མའི་ཚེ་ན། སེམས་ཅན་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཉུང་སྟེ། གང་དག་ད་ལྟར་འདི་ན་ངའི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཅིང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདག་ཅག་གིས་ཕྱི་མའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཞེས་གོ་བགོས་པ་དེ་དག་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་ཤིང ། ཟབ་མོ་ལ་མོས་པ། ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ། མཉན་པ་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་མོས་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་འདི་འཛིན་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པ། སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ། ཟབ་མོའི་ཚུལ་གྱིས་གཞི་བླངས་པ། དད་པ་ཅན་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་མང་བ། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་བརྩོན་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ། ཆོས་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ཡངས་པ། ཚད་མེད་པ། བལྟ་དཀའ་བ། རྟོགས་
88b
པར་དཀའ་བ། བྱིས་པ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ། མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་འདི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་དང ། བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱི། འདི་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཁྱོད་ལ་སོགས་པ་ལྷར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འདོད་ཅིང་སྙོམ་ལས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེའི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། ཆོས་ཟབ་མོ་འདི་ལ་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དུ་མར་བསླབས་ནས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐོར་བར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་སྟོན་པར་མཛད། བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་མཛད་ཅིང ། ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང ། གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་གི་ཆོས་འདི་རྒྱས་པར་བྱ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་
89a
༄#། །ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྟོན་པར་མཛད། བརྗོད་པར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་ཁྱོད་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་སློབ་པའི་ཚུལ་ཅན་དག་གིས་སེམས་ཅན་དད་པ་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་དང ། ཆོས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྒྱས་པར་འཁོར་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་བྱེད། རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དང ། མྱུར་དུ་གཟུངས་ཐོབ་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ཞིང ། གཟུངས་ཐོབ་པ་དེས་ཀྱང་ཚེགས་ཆུང་དུས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ། གསལ་བ། དཀར་པོ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བར་ནན་ཏན་གྱིས་ཤིག་།བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་འབྲལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་གདགས་སུ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ངེས་པར་སྟོན་པ་དང ། རྒྱུ་ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་
89b
བྲལ་བ་དང ། འགོག་པར་འདོགས་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཡང་མེད། རྒྱུ་ཟད་པ་ཡང་མེད། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད། འགོག་པ་ཡང་མེད་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་ལ་ལྟོས།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཆོས་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ཡང་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་རྣམ་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་ན། ཆོས་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་སུ་གདགས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་དེ་ནི་ཅིར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཟབ་པ། རྒྱ་ཆེ་བ། ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་ན། གང་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འདོགས་པར་
90a
༄#། །འགྱུར། གང་གིས་ནི་འདོགས་པར་ཤེས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གཟུགས་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང།་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གཟུགས་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན། རབ་ཏུ་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་སུ་རློམ་པར་མི་མཛད། སྤྲོས་པར་མི་མཛད་དེ།་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གཟུགས་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་རབ་ཏུ་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྩ་བ་ཆད་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྩ་བ་དང་བྲལ་བ། སྤྲོས་པ་མེད་པ། གཡོ་བ་མེད་པ། མི་གཡོ་བ་ཆུ་བོ་ལས་བརྒལ་བ། བླ་ན་མེད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པ་ཡིན་གྱི། མི་གནས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནི་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཐུགས་སུ་མི་ཆུད།་ལེན་པར་མི་མཛད། ཉེ་བར་རྟོག་པར་མི་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་དེ་དག་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མི་མངའ་
90b
བ་ནི་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་ལ། གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་མི་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་འགའ་ཡང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དེའི་ཚེ། ཆོས་འགའ་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་མ་ཆུད། མ་མཁྱེན། རྣམ་པར་མ་མཁྱེན་ཏོ། །ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་
91a
༄#། །མཐུན་པའི་ཆོས་མི་དམིགས་སོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་མི་མཛད་དོ། །དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སམ། ཆོས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་འཇུག་ཅིང་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་ལ། འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ ། །དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་གནས་ཤིང ། མི་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཞིང་རྣམ་པར་ཕྱེ་མོད་ཀྱི། སུས་ཀྱང་མཁྱེན་པ་ཡང་མེད། རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དོན་དམ་པ་སྟོན་པའི་ཚིག་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིག་མེད་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པ་ཤེས་པའི་ཚུལ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི་ཚུལ་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཚིག་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་དེ། ཚིག་མེད་པ་ལ་འཇུག་པས་ཚིག་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚིག་དེ་ནི་ནོར་བའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །གང་ནོར་བའི་ཚིག་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །ཚིག་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བསླུ་བའི་ཚིག་ཡིན་
91b
ནོ། །གང་བསླུ་བའི་ཚིག་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གོ་།གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ཚིག་གོ་།གང་མཐར་ཐུག་པའི་ཚིག་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། འགོག་པའི་ཚིག་གོ་།གང་ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། འགོག་པའི་ཚིག་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚིག་སྟེ། ཚིག་མེད་པའི་ཚིག་།ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཚིག་།གདགས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཚིག་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་མི་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གཅིག་པོ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཚིག་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་ཚིག་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཇི་ལྟ་བར་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་ཚིག་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ངག་གང་གིས་ཚིག་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་བཅུར་མི་དམིགས་ཏེ། གང་གིས་རྗོད་པ་དང ། གང་ལ་བརྗོད་པ་དང ། གང་བརྗོད་པ་དང ། ཅིས་རྗོད་པ་དང ། ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་
92a
༄#། །མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་མེད་པའི་དོན་དུ་རློམ་པར་ཡང་མི་བྱ། སྤྲོས་པར་ཡང་མི་བྱ་སྟེ། ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཚིག་།སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་ཚིག་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། འགོག་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་འདས་པ་དེ་ནི་ཚིག་དེ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚིག་ཀྱང་གཞན། ངག་ཀྱང་གཞན་ལ། ངག་གང་གིས་ཚིག་སྟོན་པའི་ངག་དེ་ནི་དབང་མེད་པ། གསོབ། འདྲིད་པ་སྟེ། བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཚིག་རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གདགས་པ་མེད་པར་ཚིག་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་དེ། གང་འདོགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འདོགས་པ་དེ་ནི་ཚིག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚིག་ཐ་དད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །གང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་སྤངས་ཤིང་ཆོས་ཉིད་འདིའི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་མི་སྤྱོད། རྣམ་པར་མི་སྤྱོད། ཡང་དག་པར་མི་སྤྱོད། ཉེ་བར་མི་སྤྱོད་དོ། །གང་དག་དེ་ལྟར་གནས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་
92b
གཤེགས་པའི་ཐེག་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྤྱོད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་དེ་ལྟར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་གཟུངས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པར་སྤྱོང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཚིག་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཟུངས་སོ་སོར་ཐོབ་ནས། ཆོས་ཀྱི་གཏེར་མཐའ་ཡས་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དང ། རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་བཅད་ནས་རྩོད་པ་མེད་པའི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཆོས་རྒྱས་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་པའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཚིག་བསྟན་པར་བྱའོ། །གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཚིག་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། སད་ཡ་ཐེ་དན། ཛ་ཡ་བི་ཛ་ཡེ། ཨུ་གེ་ཨུ་ཀ་བ་ཏི། ཨཱ་ལོ་ཀེ། ཨཱ་ལོ་ཀ་བ་ཏེ། པྲ་བྷེ་བ་ཏེ། པྲ་བྷ་བ་ཏི།་ནིར་དར་ཤ་ནེ། ནིར་དར་ཤ་ན་བ་ཏེ། ཨར་ཐེ། ཨར་ཐ་བ་ཏི། ཤོ་དྷ་ནི་ཤོ་དྷ་ནི་བ་ཏི། པ་རི་ཤོ་དྷ་ནི། ཀྲི་ཡེ་བི་ཀྲི་ཡ་བ་ཏི། ཨུད་ཏ་ར་ནི། ས་ར་ཎི། མཧཱ་བི་ཛ་ཡེ། མ་ཧཱ་བི་ཛ་ཡ་བ་ཏི། ཨ་ནུ་སན་དྷི། ཨ་པྲ་ཏི་སན་དྷི། ཡུ་ག་བཱ་ཧི་ན་དྷ། སིད་དྷི། སིད་དྷ་ར་དེ། སིད་དྷཱརྠ་བ་ཏི། མ་ཏི་མ་ཏི་པྲ་བྷེ། ཨུད་ཏ་རེ། ཨུད་ཏ་ར་བ་ཏི། བི་ཙ་རེ། བི་ཙ་རཱ་ནུ་སན་དྷི། ས་རེ། ས་ར་བ་ཏི། ས་རཱ་ནུ་ག་ཏེ། ས་མེ་ས་མཱ་ར་བྷ་བི་ག་ཏེ། ག་ཏི། ཨ་ནི་ག་ཏེ། ཨ་པྲ་ཏི་ནི་པ་ར་ཏི། བི་ཤེ་ཥ། བི་ཤེ་ཥ་བ་ཏི། ཨ་བྷ་ཧི་ནི། ནི་བྷ་ཧི་ནི། པྲ་བྷ་ཧི་ནི། ཨུ་ཧ། ཨུད་ཏ་ར་ནེ། མཱ་ལ་པ་ནི་ཡེ།
93a
༄#། ། ཤེ་ཥེ། ཨ་ནུ་པ་ཤེ་ཥེ། ཨ་ནུ་ག་མེ། ཨ་པྲ་ཏི་ག་མེ། ཨ་ག་ཏེ། ཨཱ་ནཱ་ག་ཏེ། ཨ་ནཱ་ག་ཏི། ག་ཏི་བི་ཤོ་དྷ་ནི། བ་རི་ཤོ་དྷ་ནི། ཀཱ་ད་ཀྵ་ཚེ་ད་ནི། ཡ་ཏེ། མ་ཏི་པྲ་ཏཱི་ཏེ། མ་ཏི་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ས་མན་ཏཱ་ནུ་ག་ཏེ། ས་མན་ཏ་པ་རི་བཱ་ཏེ། ས་མན་ཏ་བི་ཤོ་དྷེ་ནི། ཨ་ནུ་པྲ་གྲི་ཧི། ཨ་ནུ་པྲ་གྲི་ཧི་ཏེ། ཧཱི་ནཱ་ར་ཐེ། ཨརྠ་བྷི་ཤུད་དྷི། པ་ར་མེ། ཧེ་དུ་ནི་དྷི་སན་ནེ། པྲ་ཏཱི་ཏེ། པྲ་ཏཱི་ཏ་བ་ཏི།་བི་ནི་ཤཙ་ཡོ་ནུ་ག་ཏེ། ཨ་ནན་ཏཱ་ར་ཐེ། ཨ་ནན་ཏ་བི་གྲ་ཧེ། མ་ད་པི་ཤུད་དྷི། ཨ་ནུ་གྲ་ཧེ། ཨ་གྲ་ཧ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨ་དྷྱད་མ་བི་ག་ཏེ། བྷ་ཧཱ་བྷ་བི་ཤོ་དྷ་ནི་བིདྱཱ་ནུ་ག་ཏི། བིདྱཱ་ནུ་ས་ན་དྷི། པ་རི་ཤོ་དྷ་ནི། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་བསྟན་པ་འདི་དག་ནི་གཟུངས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་མཐའ་ཡས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར། མི་སླུ་བའི་ས་ལ་གནས་ཤིང ། དོན་དང་ཚིག་གི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཐབས་མཁས་པ་ལྷག་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། རྗེས་སུ་རྟོགས་ནས་ཀྱང་ཚུལ་
93b
དང་མཐུན་པའི་དགོངས་པ་ལ་མཁས་པའི་ཚུལ་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཀུན་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་བརྟན་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། མིག་ནི་གཟུགས་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། རྣ་བ་ནི་སྒྲ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཡིན། སྣ་ནི་དྲི་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཡིན། ལྕེ་ནི་རོ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཡིན། ལུས་ནི་རེག་བྱ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཡིན། ཡིད་ནི་ཆོས་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ནང་གི་ཆོས་དྲུག་པོ་དག་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ནི་དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད། སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད། དེ་ལ་ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། འགོག་པར་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཆགས་པ་མེད་པ་དྲན་པ་ལ་མཁས་པ། རྫབ་རྫུབ་མ་ཡིན་པས་ནང་གི་མིག་གི་ཁམས་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། མིག་ལ་བདག་གམ་བདག་མེད་པར་ཉེ་བར་རྟོག་པ་ནི་མི་བྱེད་དོ། །དེ་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པ་ལ་གནས་ཏེ། གཟུགས་ལ་དམིགས་བ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཅིང ། ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་དེ་དག་ལས་གཞན་བ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་དག་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ལྡོག་བ་རྗེས་སུ་ལྟ། འདོད་
94a
༄#། །ཆགས་དང་བྲལ་བར་རྗེས་སུ་ལྟ། འགོག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པས་རློམ་སེམས་མི་འབྱུང་བའི་གནས་ལ་གནས་ཤིང ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་ཅིང་རློམ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །དེ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཆོས་འཛིན་པའི་བར་དུ་ཡང་མཐུན་པར་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ན་ཆོས་ལ་མི་རྟག་པར་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད།་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང ། ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། འགོག་པར་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་རྣམས་ཆགས་པ་མེད་པ། དྲན་པ་ལ་མཁས་པ། རྫབ་རྫུབ་མ་ཡིན་པས་ནང་གི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། །བདག་གམ་བདག་མེད་པར་སྤྲོས་པར་ཡང་
94b
མི་བྱེད་ལ། སྣ་ཚོགས་སུ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པ་ལ་གནས་ཏེ། ཆོས་ལ་དམིགས་པ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཅིང ། ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་དེ་ལས་གཞན་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་དག་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ལྡོག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་རྗེས་སུ་ལྟ། འགོག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ལ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐུར་བ་འདེབས་པའམ། སྤྲོས་བར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །དེ་སྤྲོས་པ་མེད་བ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པས། རློམ་སེམས་མི་འབྱུང་བའི་གནས་ལ་གནས་ཤིང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་ཅིང ། སྤྲོས་པར་ཡང་མི་བྱེད། རློམ་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་ཡང་བྱེད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། ཤེས་བྱ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ལ་མཁས་པ་ཀུན་འཛིན་པར་ཡང་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་བསོད་ནམས་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློ་ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ཆོས་འགའ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་ཡང་དག་
95a
༄#། །པར་རྗེས་སུ་མི་ལྟ་ལ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བར་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་མི་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ ། །ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ། ཕན་ཚུན་ཀུན་འཛིན་པ་དང ། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་འཛིན་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་ཐུན་མོང་གི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་དོན་དང་ལྡན་ཞིང་ཕན་ཚུན་སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། ། ཆོས་རྣམས་ནི་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོ་མེད་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་སྲོག་མེད་པ། སེམས་ཅན་མེད་པ། གང་ཟག་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚིག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཉམ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ། ཆགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ། ཆགས་པ་དང་བྲལ་པ་སྟེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།་གཟུངས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་བསྟན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་དང ། ནང་གི་ཆོས་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་
95b
བཤད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནང་གི་གཞི་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྤོང་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡང་ལེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་བྱེད་དེ། ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འདི་ནི་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་ཞུགས་པ། མ་རིག་པས་འཛིན་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། མ་རིག་པའི་སྒོ་ངའི་སྦུབས་སུ་ཆུད་ཅིང་འཁྱམ། རབ་ཏུ་འཁྱམ། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འཁྱམ་པའོ། །འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་དེ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་འགྱུར། རབ་ཏུ་འགྱུར་ཡང ། འདི་ལ་འཁོར་བར་དམིགས་པ་ཡང་མེད། མངོན་པར་ཡང་མེད་དེ། འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་དག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གནས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཡང་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་དམིགས་པ་ཡང་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་དུ་མངོན་པ་ཡང་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་ནི་ཆོས་འདི་རྣམས་ལ་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པས། འདི་ཉིད་དུ་རྒྱུ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ། རྒྱུག་།ཡོངས་སུ་རྒྱུག་།རྗེས་སུ་རྒྱུག་གོ་།ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་དེ་ཉིད་མི་ཤེས་ཤིང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ། སེམས་ཅན་མེད་པར་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཆགས་ཏེ། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པའི་འཆིང་བས་བཅིངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པས་འཇིག་པ་དང ། རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང ། རབ་ཏུ་འཇིག་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང ། གཡུལ་
96a
༄#། །འགྱེད་པ། མུན་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ཡང་གང་དུ་ཡང་སོང་བ་མེད། གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་དོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ལ་ཞེན་པ། ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་འཆིང་བས་བཅིངས་པ་སྟེ། ཐར་པ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པ་ཡིན་པས། བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པ་དང ། རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་དག་བསྟན་པར་བྱ་གོར་མ་ཆགས་སྙམ་མོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་ན། མྱུར་དུ་ཆོས་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར། སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡང་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར། བཟོད་པ་ཆེན་པོ་སྣང་བར་བྱ་བ་ལ་ཡང་བརྩོན་པར་འགྱུར། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར། དགོངས་པ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་མཁས་པར་འགྱུར། ཚིག་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར། ཚིག་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཤེས་པར་འགྱུར། སྔོན་གྱི་གནས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར། ཕན་ཡོན་ཡང་ཀུན་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཡང ། ཆོས་འགའ་དང་ཡང་འགལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་རྩོད་པ་མེད་པའི་ལས་ལ་ཡང་དག་པར་འཛུད་པར་འགྱུར། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་དང་མཐུན་པས་ཚར་གཅོད་པར་མང་
96b
འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་མུན་པ་ལས་རབ་ཏུ་ཐར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་ཡང་འགྱུར། ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་ཡང་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་གཏོང་བར་ཡང་འགྱུར། ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྦྱིན་བདག་ཏུ་ཡང་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་ལ་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང ། ཀུན་དུ་རྨོངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཀུན་དུ་འཛིན་ཅིང་ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་ལྷག་པར་རྟོགས་ཤིང།་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་སྒྲུབ་པ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའི་རྒྱུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཞིང ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་ལ་མཁས་པ་ངེས་པར་སྟོན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་དགོངས་པའི་རྣམ་གྲངས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པར་ཡང་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར། ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། བསྟན་པར་
97a
༄#། །དགོངས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞིང་གང་ལ་ཡང་ཡིད་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར། གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པའི་བཟོད་པ་ལ་གནས་ཤིང ། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་མཁས་པ་ལ་འཇུག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ལ་མཁས་པ་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་ནི་ཐེག་པ་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་མི་ཤེས་པ་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་འཐོབ་སླ་བར་འགྱུར། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ཤེས་པ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་སྦྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་བསྟན་པ་འདིར་ཆོས་གང་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་འགྱུར་ཞིང ། ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཅིང ། གསང་སྔགས་དང ། དགོངས་པ་དང ། བརྗོད་པའི་སྒྲ་དང ། ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཡང་འགྱུར། བློའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་
97b
ཀྱི་གཞི་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་གནས་ཤིང་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལ་མཁས་པ་ལ་གནས་པ་དང ། གཏོང་བ་ལ་མཁས་པ་ལ་གནས་པ་ཡང་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །ངའི་མེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་མངོན་པར་བརྩོན་ཞིང་ཐབས་ཀྱི་གནས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་གནས་རྟོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ།་ཡོངས་སུ་ཉམ་ང་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་ཤིང་མྱུར་དུ་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་མངོན་པར་འཕགས་པར་ཡང་འགྱུར། ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཕྱི་མའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཚུལ་བསྟན་ན་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་འདོད་ཅིང་མོས་ལ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། བསམ་པ་དགེ་བ། སེམས་བཟང་པ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པར་གཞན་འགའ་ཡང་ཆོས་འདི་དག་ལེན་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ལ་བརྩོན་ཞིང་སློབ་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་ནི། རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ཡང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་མཛད་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རང་
98a
༄#། །བཞིན་དང་འགལ་བར་ཡང་མི་མཛད་ཅིང ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་མི་འགལ་བར་བརྗོད་པར་ཡང་མཛད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱས་པ་མེད་པར་ཡང་བརྗོད་ལ ། ཆོས་རྣམས་ལ་བརྗོད་པའམ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མི་སྟོན་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་རྟོགས་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འགའ་ཡང་རྟོགས་པ་ཡང་མེད། རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཡང་མེད། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་འགའ་ཡང་དོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་འགའ་ཡང་སོ་སོར་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། མི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་འདི་ལྟར་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་གནས་སོ་ཞེས་མིང་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འགྲོ་བ་དང་འོང་བར་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །
98b
དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྤྲོས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ཡང་གང་ལས་ཀྱང་འདའ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྷག་པར་འདས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷག་པར་འདས་པ་མེད་པར་ཡང་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཁྱེན་པ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཡང་མཁྱེན་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་མི་སྟོན་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་སུ་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་ངེས་པར་སྟོན་པར་ཡང་མི་མཛད། ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་ཡང་མི་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཡང ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་རང་བཞིན་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བྱས་པ། འགྱུར་བ་མེད་པ། ཡང་དག་པར་མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ། མ་བྲལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཐོབ་པ་ཡང་མེད། ཡང་དག་དག་པར་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་འགའ་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་
99a
༄#། །དོ། །ཆོས་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ནི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། གང་གིས་ཀྱང་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད། ཐོབ་པ་ཡང་མེད ། སོ་སོར་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་ཆོས་སུ་གདགས་པར་བརྗོད་པར་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཕགས་པའི་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་སམ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཆོས་ལ་ཡང་འཕགས་པའམ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཆོས་འགའ་ཡང་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། མི་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད་པ་སྟོན་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའི། ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་སུ་འདོགས་པར་ཡང་མཛད་ལ། ཆོས་རྣམ་པར་གནས་པ་འདོགས་པར་ཡག་མི་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པར་ཡང་མཛད་ལ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་འདོགས་པར་ཡང་མི་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྟོན་པར་ཡང་མཛད་ལ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམ་པར་གནས་པ་འདོགས་
99b
བར་ཡང་མི་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་ཡང་མཛད་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གནས་པ་འདོགས་པར་ཡང་མི་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདགས་པ་མེད་པ་སྟོན་པར་ཡང་མཛད་ལ། གདགས་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་འདོགས་པར་ཡང་མི་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་སྟེ། ཆོས་ཟབ་མོ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པས་ཀུན་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་བར་འདོད་པ་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲོལ་བར་འདོད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་བཤད་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཚེ་ཆོས་འདི་དག་ལ་ནེ་མ་ནུར་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ན་ཆོས་འགའ་ཡང་ལེན་པར་ཡང་མི་བྱེད། འདོར་བར་ཡང་མི་བྱེད། ཆོས་འགའ་ཡང་བསྐྱེད་པར་ཡང་མི་བྱེད། འགག་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཆོས་འགའ་ཡང་སྤྲོས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །བདེན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་སྦྱོར་ལ། བདེན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟེན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞིང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལྟ་སྟེ།
100a
༄#། །དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ནི་སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་བྱས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ། གཞལ་མེད་ཁང་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་འགྱུར་ཞིང ། སེམས་ཅན་དེར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ཀུན་ནས་བསྡུས་པ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེ་འཐོབ་ཅིང་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་ཤེས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་གྱི་གཟུངས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདི་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི་གཟུངས་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱང་བ་དང ། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་གཟུངས་འདི་ནི་བྱེད་པ་མེད་པ། མི་འགྱུར་བ། མཐའ་མེད་པ། དབུས་མེད་པ། མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་སྟེ། གཟུངས་འདི་
100b
ནི་རྩོམ་པ་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱིས་སྤྱོད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རིམ་པར་ཕྱེ་བའི་དོན་གྱི་ཚུལ་བརྗོད་པ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་རབ་ཏུ་མ་ཆད་པ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འདོད་པ། གསང་སྔགས་དང་དགོངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉམས་པ་མེད་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་རྩོམ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཞུགས་པ། ཆོས་འདི་ཡང་དག་པར་ཤེས་ཤིང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་དང ། བསྟན་པ་གང་གིས་ཀྱང་བསྙད་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། གསང་སྔགས་དང ། དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང།་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ཟུང་དུ་བརྗོད་པ་ཤེས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ། ཁོང་དུ་ཆུད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ། རྗེས་སུ་དྲན་པས་བག་ལ་ཉལ་གྱི་དོན་བསྟན་པ། དཔེ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བྱར་བྱ། བསྡུ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་འབེལ་བའི་གཏམ་བརྗོད་པ། ཆོས་སྟོན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ། བརྩེ་
101a
༄#། །ཞིང་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་པ། ཀུན་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་པ་ས་ལ་གནས་པ། ཆོག་ཤེས་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་རྫབ་རྫུབ་མ་ཡིན་པ་ནང་ཤེས་པ་དང་ཕྱི་རོལ་ཤེས་པ་གཉིས་སུ་མི་སྟོན་པས། འཇིག་རྟེན་ལ་ཆོས་འོལ་སྤྱི་ཙམ་དུ་བསྟན་པར་མི་བྱའི། སྙོམས་ལས་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་ལ་མཁས་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་ཡང་བྱ། ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཅི་ནས་ཀྱང་མི་འགལ་བ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཡང་བྱ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་ཡང་བྱ་ཞིང་བདག་དང་གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་ལ་མཁས་པར་ཡང་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཆོས་རྣམས་བདག་མེད་པ་ལ་ཞུགས་ནས། བདག་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདོད་པར་ཡང་བྱ་བའོ། །དྲིས་ཀྱང་རུང ། མ་དྲིས་ཀྱང་རུང ། མཁྱུད་པ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་ཡང་བྱའོ། །འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པའི་མཆོག་།སྦྱིན་པའི་དམ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་གཏང་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྦྱར་
101b
བར་བྱའོ། །བདག་གིས་ཕན་མ་བཏགས་ཀྱང་སེམས་ཅན་འགའ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སེར་སྣ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའི། སེར་སྣ་ཆེན་པོར་བྱའོ། །བདག་གིས་གཏོང་བ་དང་ལྡན་ཞིང་སྦྱིན་བདག་མཆོག། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཛད་པ་ཡང་བྱའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཁུར་ཆེན་པོ་ཡང་ཡོངས་སུ་དོར་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་གྲུ་བཅའ་བར་ཡང་བྱའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཚད་མེད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མྱུར་དུ་བྱམས་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་བློས་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་ཡང་འགྱུར། གཟུངས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་བསྟན་པའི་མདོ་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་འགྱུར། སྐྱེ་བ་བཟློག་པར་ཡང་འགྱུར། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡང་འགྱུར། བདུད་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱས་ནས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་དང་མཐུན་པས་ཚར་གཅོད་པར་འགྱུར། རྩོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།་གཟུངས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་ཡིད་ལ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་
102a
༄#། །པ་ཐ་མ་པ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དང ། འཐབ་བྲལ་བ་རྣམས་དང ། འཕྲུལ་དགའ་བ་རྣམས་དང ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབུས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་གནས་ཤིང ། ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལྷག་པར་བགྲོད་པར་བྱ་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡིན། བསོད་ནམས་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ཏུ་སྨིན་པ་ཡིན། སྲིད་པ་གཅིག་ལུས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང ། ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གཏོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་སེམས་ཅན་འགས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོད་ཅིང་བསྔགས་པར་བྱ་བ་ཡིན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་གང་གི་ཚེ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། དབུས་ཀྱི་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་གྱི་དབུས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་སའི་དཀྱིལ། སའི་སྙིང་པོ་ས་ཕྱོགས་མཆོག་དམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དབུས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
102b
སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འོངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བལྟ་བར་བྱ་བ་དང ། ཕྱག་བྱ་བ་དང ། མཆོད་པར་བྱ་བ་དང ། བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་མདོ་འདི་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཤིང་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནོན་པ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་འགྱུར། རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ཡང་འགྱུར། མཆོག་ཐོབ་པར་ཡང་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་བལྟ་བར་ཡང་བྱེད། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་ཡང་བྱེད་ཅིང ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས། ལེགས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སེམས་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡང་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་ཅིང་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། འདོད་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བལྟས་པའི་བློ་དང་ལྡན་ཞིང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མཁས་པ་
103a
༄#། །རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཡིན། ས་གང་ལ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་རོ་མྱང་བ་མེད་པ་དང ། ཉེས་དམིགས་དང ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང ། མོས་པའི་ཁམས་ཀྱང་རྟོགས་ལ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་མི་གནས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཅིང་ཀུན་འབྱུང་བ་འགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བློ་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པར་ཡང་བྱེད། ཤེས་རབ་མཆོག་གི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་བདག་པོ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཆོས་རྣམས་ལ་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ཉམས་པ་མེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་བལྟས་ནས་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་རྟོག་ཅིང་གཞོན་ནུའི་ཚེ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་རྩེ་ཞིང་ཀུན་ཏུ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བའི་སེམས་དབེན་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས། ནོར་དང ། །འབྲུ་དང ། གཉེན་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་མངོན་པར་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་ལ་མཁས་པའི་བློ་དང་ལྡན་ཞིང་ལས་ཇི་
103b
ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉེ་བར་བསགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་སེང་ནས་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་བཀོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར། གཟུངས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར། དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུངས་རྗེས་སུ་ཐོབ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་ངེས་པ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡུལ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཤིང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་བསྐོར་བར་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་ཤིང་ངེས་པའི་ཚིག་སྟོན་པར་གྱུར་པས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་སྣང་ལ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དབྱངས་ཀྱི་སྣང་བས་གོ་བར་བྱེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་གནས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བསྟན་དུ་མེད་པ་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དུ་མར་དགེ་བའི་རྩ་བས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་
104a
༄#། །ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ། ཚངས་པར་སྤྱད་ནས་ཡུན་རིང་བ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་བློས་མངོན་དུ་འགྱུར་བར་ཟད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་གང་ཞིག་ངས་ད་ལྟར་ཁྱེད་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱར་མེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དེ་ནི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་དང ། རྒྱུའི་སྒོ་དང ། སྒོ་ཚད་མེད་པ་དང ། སྒོ་དཔེ་མེད་པ་ཡིན། །སྒོ་དེ་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡིན། །སྒོ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན། སྒོ་དེ་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པ་དང ། བདུད་དང་བཅས་པ་དང ། དགེ་སློང་དང་བྲམ་ཟེ་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུའི་འཇིག་རྟེན་དང་ཐུན་མོང་དུ་མ་གྱུར་བ་ཡིན། སྒོ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིང ། ཐམས་ཅད་
104b
མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྒོ་དེས་རང་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་དེ། རང་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བར་བྱེད་ཅིང ། རིམ་གྱིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱང་བ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ཉེ་བར་ལེན་དུ་ཡང་འཛུད། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་རྒྱུ་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་སྟོན། ཕུང་པོ་ཤེས་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་ལེན་དུ་འཛུད། ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཤེས་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་བརྗོད། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་ཡང་སྟོན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ལས་འཛུད་པར་བྱེད། འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་བསྐྱེད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་ཀུན་འཛིན་པ་དང ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་བསྐྱེད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྟོན། ཞི་གནས་དང ། ལྷག་མཐོང་ཤེས་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་བརྗོད། ཞི་གནས་དང ། ལྷག་མཐོང་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྟོན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཀུན་
105a
༄#། །འཛིན་པ་ཡང་བསྐྱེད། བསམ་གཏན་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་བརྗོད། རྨོངས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རྨོངས་པ་མེད་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་སྟོན། རྨོངས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རྨོངས་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་སྟོན། ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་སྟོན། ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་སྟོན ། རིག་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་སྟོན། རིག་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་སྟོན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་བརྗོད། རྣམ་པར་དག་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཀུན་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་བརྗོད། རྣམ་གྲངས་དུ་མས་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་བརྗོད། ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པ་ཀུན་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་
105b
གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུངས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་བཞིན་དེ་འདྲའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཅིང ། བློའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་མཁས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་མཛད། ཆོས་ཀྱི་གཏེར་གྱི་གཟུངས་བླ་ན་མེད་པའི་མཐུ་ཡང་སྟོན་པར་མཛད། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ཡང་གཏོང་བར་མཛད། ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཡང་འབེབས་པར་མཛད། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ཚིམ་པར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱ་ཞིང ། ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་ངེས་པ་འདི་ལ་ཡང་མཐུན་པར་གནས་པར་བྱའི། མི་མཐུན་པར་ནི་མི་བྱའོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་གཟུངས་ཆེན་པོ་འདི་ཀུན་ཏུ་གཟུང་ཞིག་།གཟུངས་འདི་ལ་གནས་ནས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ང་ད་ལྟར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱིས་ཤིག་།གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་མདོ་འདི་ཡང་སྟོན་ཅིག་།ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཡང་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་སྟོན་ཅིག་།རབ་ཏུ་སྟོན་ཅིག་།བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པའི་ཚོགས་དང་མ་བྲལ་བས་མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་འདོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་འདོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་དང་མ་བྲལ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་
106a
༄#། །དཔས།་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་ལ་མོས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འཆི་འཕོ་ཡང་མེད། འབྱུང་བ་ཡང་མེད། འཕོ་བ་ཡང་མེད། གཡོ་བ་ཡང་མེད། འོང་བ་ཡང་མེད། འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། མཚན་མར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་མེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་མཚན་མ་མི་འབྱུང་སྟེ།་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་མཚན་མ་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་དུ་གཏོགས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་དང ། བདག་གི་དང ། སྲོག་དང་སེམས་ཅན་དང ། ཤེད་ལས་སྐྱེས་པ་དང ། ཤེད་བུ་དང ། གང་ཟག་གིས་སྟོང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པ་ཡང་མེད། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད་དོ། ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་སྡང་བ་ཡང་མེད། སྡང་བ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་རྨོངས་པ་ཡང་མེད། རྨོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡང་མེད།་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་མི་གནས། ཀུན་ཏུ་མི་གནས། རབ་ཏུ་མི་གནས་སོ། །སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་
106b
བྲལ་བ་ཡིན། དེ་ནི་འགོག་པ་དང་ཞི་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་རྟོག་པ་ཡང་མེད། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡང་མེད། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མེད། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡང་མེད་ལ། རྩོམ་པ་མེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ལེན་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བ་དང ། འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མོས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འདྲེན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པར་ཡང་འགྱུར། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་
107a
༄#། །ནོ། །གང་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ནི་སྒོ་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ། རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་ནི་གློ་བུར་བ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ། གསོག་གསོབ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་འདྲེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་འདྲེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །དེའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ། ། གང་གིས་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ནི་ནང་དང ། ཕྱི་རོལ་དང ། གཉིས་ཀའི་བར་དུ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ལ་དམིགས་སུ་མེད་དེ། དམིགས་པ་དང ། རྒྱུ་དང ། རྐྱེན་ཚོགས་ནས་སེམས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡང་དག་པར་མི་སྣང་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུར་ཡང་སེམས་ཀྱིས་སེམས་མི་ཤེས་སོ། །སེམས་ཀྱིས་སེམས་མི་མཐོང་ངོ ། །སེམས་དང་དམིགས་པ་འདྲེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དམིགས་པ་ཡང་སེམས་དང་འདྲེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་སེམས་དང་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །
107b
ཆོས་གང་དག་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་མི་ཤེས་མི་མཐོང་ན། གང་དག་སེམས་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་དེ་དག་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དོན་དམ་པར་ནི་སེམས་དེ་གང་དང་ཡང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མེད། མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་འགའ་ཡང་ཆོས་གང་དང་ཡང་ལྡན་པའམ་མི་ལྡན་པ་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་བཤད་པ་སྟོན་པས་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང ། རང་བཞིན་མེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅིང་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་བ་ཡིན་པས། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའམ། སྟོང་པར་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའམ། སྟོང་པར་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་
108a
༄#། །པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་གནས། ཀུན་ཏུ་མི་གནས། རབ་ཏུ་མི་གནས་སོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གནས། ཀུན་ཏུ་མི་གནས། རབ་ཏུ་མི་གནས་ན། སེམས་ཅན་དག་ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་འགྱུར། དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་གྱུར་པ་ལ་ལྟོས། ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་འཁོར་ལོ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞུགས་ཀྱང ། གང་དུ་ཡང་ཞུགས་པ་མེད་ལ། ཞུགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའི་འཆི་བས་བཅིངས་པའོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ནམ་མཁའི་འཁོར་ལོ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་འཁོར་ལོར་གདགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ཆེན་པོས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་གྱུར་ཀྱང་པའི་ལམ་རིག་པ་ཡང་མེད། ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། སེམས་ཅན་རྣམས་མ་རིག་པའི་ལིང་ཏོག་དེས་ཆོས་འདི་དག་རབ་ཏུ་མི་ཤེས། མི་རྟོགས་ཤིང་རྩོད་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་སུ་དག་རྩོད་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཞུགས་པ་མེད་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པས་མི་ཤེས་ཤིང་མ་མཐོང་བར་
108b
ཟད་དོ། །གང་དག་ཀུན་ཏུ་མ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་མ་ཞུགས་པའི་ཡོན་ནོ།། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་པ་བསྟན་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཁྱེད་ལྟ་བུ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་དབེན་པ་ལ་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་གྱིས་རྒྱས་པར་ཀུན་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་དག་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་དགེ་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་མི་དགེ་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པའམ་ཀུན་ཏུ་མ་ཞུགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། ། གང་དག་དགེ་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་རྣམ་གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་དེ་དག་གིས་ནི་བསྟན་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་འདི་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་ཡང་དེ་དག་རྣམ་པར་དག་པར་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། སེམས་ཅན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་འདིའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ཤེས་ན། རབ་ཏུ་མཐུན་པ་དང ། རྣམ་གྲངས་མང་པོ་བསྟན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གང་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་
109a
༄#། །པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་དང ། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཁམས་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ནི་ཁམས་ཀྱང་མེད། ཁམས་སུ་གདགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་སུ་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོངས་ཕན་ཆད་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སུས་ཀྱང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ངས་སེམས་ཅན་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་སྤྱད་པ་མ་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོངས་པ་ཕན་ཆད་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཟུགས་ཅན་དུ་གྱུར་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོངས་ཕན་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོངས་ཕན་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་གཉིས་ཀར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །
109b
ཆོས་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཤི་ཕན་ཆད་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འགག་པ་ཡང་མེད་པས་དེ་ཡང་ནོངས་ཕན་ཆད་ཡོད་དོ་ཞེའམ། མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་ལ་མཐའ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དབུས་ཀྱང་མེད་དོ། །གང་ལ་དབུས་མེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ཅན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་འགའ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ནི་འགག་པ་ཡང་མེད་པས་དེ་ལ་ཡོད་པ་དང ། མེད་པ་མི་འགལ་བར་མི་རུང་ངོ ། །གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ནི་མཐའ་དང་དབུས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་གདགས་ཏེ། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་ཐ་སྙད་གདགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐབས་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག་པའི་སྒོ་པའི་སྦུབས་པ་ཅག་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་མི་འགལ་བ་བརྗོད་པར་མཛད། སྟོན་
110a
༄#། །པར་མཛད་དེ། གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་བྱས་པ་དེ་ལ་ནི་མཐའ་དང་དབུས་སུ་ཐ་སྙད་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། ། གང་ཐ་སྙད་གདགས་སུ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཐབས་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང ། ཆོས་རྣམས་ཀུན་འཛིན་པའི་བློ་ལ་མཁས་པས་དབུ་མའི་ལམ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བར་ཐ་སྙད་འདོགས་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ཀུན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་མི་དམིགས་ལ། མི་དམིགས་པར་འདོགས་པ་ཡང་མེད་པ་ལ་ལྟོས། འདི་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང ། འོང་བ་མེད་པར་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་འདི་དག་ལ་སྙིང་པོར་གྱུར་པའི་སྐལ་བ་ཆད་པ་ཡང་འགའ་ཡང་མི་སྟོན་ཏོ། ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་སྐལ་བ་ཆད་པ་མེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་ནི་མ་ཆད། ཀུན་ཏུ་མ་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐལ་བ་མི་མཉམ་པ་མེད་པ། གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ། ཐ་དད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ། དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་གང་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །དབུ་མའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡིན་ཏེ།
110b
མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་དང་འོང་བར་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཉམ་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དབུ་མའི་ལམ་འདི་ནི་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་མཐའ་མེད་པ་ལ་དབུས་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། མཐའ་ནི་གནས་མེད་པ་ཡིན་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མཐའ་གནས་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་ཏུ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གནས་མེད་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པས་ཡོངས་སུ་མ་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བློས་དབུ་མའི་ལམ་གནས་མེད་ཅིང་རྟེན་མེད་པ་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་ལ་ལྟོས། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་མངའ། བསྙེལ་བ་མི་མངའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མངའ་བརྙེས་པས་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་གཟིགས་པ་རྟག་ཏུ་ལེགས་པར་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མི་མངའ་ཞིང ། ཡེ་ཤེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཐོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མི་གནས་
111a
༄#། །རྣམ་པར་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་ནི་ལུས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པས་ཆུའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསྐམས་ན་ཆུའི་ཕུང་པོ་དེ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་བས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་མི་ལྡུད་དོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེར་འབབ་པའི་ཆུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་འགྱུར་བས། དེ་ནི་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བསྲེགས་པར་མཛད། སྐེམས་པར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ཉིན་མཚན་དུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རིམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ངེས་པར་བསྲེག་པར་འགྱུར་བས། གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡང་སྒྲོན་མ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་
111b
མོངས་པ་རྣམས་ངེས་པར་བསྲེག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཐོས་པ་དེ་ཡང་དེ་དག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་རྒྱུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པ་ཡིན་ནོ། ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་བརྗོད་པ་ཡང་མུན་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཐོས་པ་ཡང་མུན་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་ཏེ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཀྱང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཡང་དག་པ་ལ་ནི་བཤད་པ་དང ། རབ་ཏུ་བཤད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་ཡང་དག་པའམ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གསུང་བ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ལ་གནས་ནས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་དག་གིས་འདི་ཀུན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེན་པ་མཐོང་བ་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱས་པ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་
112a
༄#། །ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དོན་གྱི་ཚུལ་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་འདི་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དྲན་པས་མངོན་སུམ་དུ་གཏད་པར་བྱའོ།། གང་ལ་ཡང་ཡང་དག་པས་འགྲོ་བར་ནི་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པའི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པར་བྱ་ཞིང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དག་དེ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་མི་མཐུན་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་མི་མཐུན་པར་གནས་པ་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ཀུན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ནི་གང་དག་ལྟ་བ་གཞན་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ལམ་གཞན་ལ་ཞུགས་པ། ལམ་ལོག་པ་དང་ལྡན་པ་དགེ་བ་མ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་བསྟན་པ་དེ་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་གྲག་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ།། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཀྱི་གཏེར། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་མ་རབས་ཀྱི་སེམས་མ་དུལ་བ། ཡང་དག་པར་མ་བསྡམས་པ་རྣམས་རིང་དུ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལུས་རབ་ཏུ་མ་བསྒོམས་པ། ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་
112b
པའི་བཟོད་པ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་བཟོད་པ་ཐབས་དང་ལྡན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འཁོར་འདིའི་ནང་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་འཇུག་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཉམས་པ་མེད་པ་དང ། དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་མདོ་འདི་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་ལ་ལ་ཞིག་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་གནས་ཤིང་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ལེན་པ་མེད་པའི་བཟོད་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར། རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཟབ་མོ་འདུལ་བ་འདི་ལ་མོས་པར་གྱིས་ཤིག་།བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་ལྟ་བ་མི་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིན་པས་དམིགས་སུ་མེད་པའི་སའོ། །འདི་ནི་མི་དམིགས་པའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པ། ཡུན་རིང་པོ་ནས་
113a
༄#། །སེམས་རབ་ཏུ་སྦྱངས་པ། ལུས་ལེགས་པར་བསྡམས་པ། ངག་ལེགས་པར་བསྲུངས་པ། ཡིད་ལེགས་པར་དུལ་བ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་པ། སེམས་མི་དམིགས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་བླང་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས། མདོ་སྡེ་འདི་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཕྱི་མའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་ཐ་ན་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་མཉན་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་དཀོན་ན་ཡི་གེར་འདྲི་བ་དང ། ཀློག་པ་དང ། འཆང་བ་དང ། ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང ། གཞན་དག་ལ་རྒྱས་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅིང ། གཞན་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཆོས་འདི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་འགྱུར་ཞིང ། མྱུར་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་འདི་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལས་གང་མི་སྟོན་པ་དེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་བསྐྱེད་པར་ཡང་མཛད། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རབ་
113b
ཏུ་སྟོན་པར་ཡང་མཛད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་གང་དང་ཡང་མཉམ་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་མཉམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཉམ་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་མཉམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཉམ་པ་ཡང་མ་ཡིན། མི་མཉམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གང་དུ་ཡང་མ་གཏོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་དུ་ཡང་མ་གཏོགས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་མཐའ་མི་དམིགས་ཏེ། མཐའ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ལ་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཐར་གདགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །གང་དག་འདི་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་གདགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གཏོགས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་ཅིང་མཐའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མཐའ་ལ་མི་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་དབུ་མ་དང་ཡང་ཕྲད་པར་འགྱུར། མཐའ་དང་དབུས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སོ་སོར་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སོ་སོར་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བར་གདགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཆོས་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་འབྲང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་
114a
༄#། །ཐམས་ཅད་ནི་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་ཅིང་བདག་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་དོན་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དོན་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལྡོག་པའི་དོན་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དོན་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སྤོང་བའི་དོན་སྟོན་པར་མཛད་དེ། མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། བདག་མེད་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟོན་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འདི་དག་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་དང ། སྒོ་དུ་མ་དང ། བསྟན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དུ་མས་བསྟན་ཏེ། ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དམ། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འདོགས་པར་ནི་མི་མཛད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་
114b
ཡང་མ་ཡིན་གྱི། བསྟན་དུ་མེད་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རང་བཞིན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཞིག་འདུལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གདུལ་བར་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་སོ། །གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་དུ་བཙལ་ན་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གསོབ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་བྱིས་པ་འདྲིད་པ་བསླུ་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དེ་དག་གང་ལས་སྐྱེ་བའི་གཞི་མེད་ཅིང་མི་རྙེད་པས་དེ་ཉིད་དུ་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ།། དེ་དག་འབྲལ་བ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ལྟར་བལྟ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་སྐྱེས་པ་དང ། གང་གིས་སྐྱེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་གསོབ་སྟེ། བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་
115a
༄#། །རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་མུན་པས་མི་ཤེས་པ་དང ། མངོན་པར་མ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་དག་གི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གིས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་དག་ལ་ནི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གཟུངས་ཀྱང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་ཡིན། འདི་ནི་གཟུངས་ཐོབ་པའི་ལས་ཡིན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ། འདུན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བག་ཡོད་པའི་ས་ཡིན། འདི་ནི་བག་མེད་པ་འདུལ་བའི་ས་ཡིན། འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ལྟ་བ་དང ། ཆོ་ག་ཉམས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལུས་དང ། ངག་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན། འདི་ནི་བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། འདི་ནི་འདུ་ཤེས་སྤངས་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན། འདི་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མཐའ་ཡས་པས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི། ཆོས་འདི་ལ་བསྒྲུབ་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་ལ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དག་ཀྱང་སྟོན་ཅིང་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་
115b
པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཀྱང ། སྟོན་པ་པོར་འདོགས་པ་ཡང་མེད་ལ། གང་བསྟན་པ་དེ་ཡང་མི་མངོན་པ་ལ་ལྟོས། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བསྟན་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པའི་ཚིག་འདི་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བློ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་སྟོབས་ཀྱིས་རིང་དུ་འགྲོ་བར་ཡང་འགྱུར། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་ཡང་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་འཐོབ་པར་ཡང་འགྱུར། གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར། དོན་མཉམ་པ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞིང ། དོན་ལ་མཁས་པ་དེས་མིང་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པ་རྗོད་པར་ཡང་བྱེད་ལ། དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། རང་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྟོན་པ་པ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་ཤིང ། མིང་དང ། མཚན་མ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མྱུར་དུ་དབྱངས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ།་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དབྱངས་དང ། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པའི་དབྱངས་དང ། དབྱངས་རྣམ་པར་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་བཙུན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །མངོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བ་དང ། ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་མཁས་པ་བསྒྲུབ་པ་ཡང་ཤེས་པར་འགྱུར། འདོད་པ་སྨྲ་བ་དང ། རིགས་
116a
༄#། །པ་སྨྲ་བ་དང ། ཕན་པར་སྨྲ་བར་ཡང་འགྱུར། ཕན་པའི་ཚིག་དང ། ལེགས་པར་སྨྲ་བའི་ཚིག་དང ། དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཚིག་ཅན་དུ་ཡང་འགྱུར། དོན་གཅིག་བསྟན་པས་དོན་མང་པོ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པར་ཡང་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་དང་ལྡན་པ་ལ་ལྟོས། དེ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དག་གིས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་ལ་གནས་པ་འཕྲོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། ལྡང་བར་འགྱུར་བ་དང ། རྨོངས་པར་འགྱུར་པའི་ཆོས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་འཕྲོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལ་མཁས་པ་དང ། ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ལེགས་པར་བསླབས་པའི་བཟོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་ཞིང ། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་གནས་ཤིང ། འཇུག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གསོང་པོར་སྨྲ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
116b
ཆོས་འདི་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་ཞིང་མི་ཤེས་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ལ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་འདི་དག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། སེམས་ཅན་གང་དག་ཆོས་འདི་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ཉུང ། ཤིན་ཏུ་ཉུང་ངོ ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འདོད་ཅིང་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟ་བ་དང ། འདུག་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང ། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་དཀོན། རབ་ཏུ་དཀོན་ནོ། །གང་དག་ཆོས་འདི་ལ་བཟོད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་ཆོས་འདི་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། རང་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དང ། ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་བསྟན་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པས་ཉེ་བར་གནས་པར་ཡང་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་
117a
༄#། །པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་བསྟན་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།་འདི་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡི་གེར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་གང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་འདུ་ཞེ་ན། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་ངོ ། །རབ་ཏུ་མི་ཤེས་ཉེ་བར་མི་དམིགས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ན་འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་གྱུར་པས་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡི་གེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པ་དང ། ངག་གི་ལས་སུ་བརྗོད་པ་གང་དག་གིས་འདུས་བྱས་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཡི་གེ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ངག་གི་ལས་སུ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉི་ག་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རང་བཞིན་གྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ལ། ཡི་གེར་གདགས་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ངག་གི་ལས་སུ་བརྗོད་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་
117b
འདི་ནི་དབྱེར་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡིན་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཡི་གེས་བསྟན་པ་དང ། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་དང ། མཐོང་བ་དང ། དམིགས་པའི་ཆོས་དེ་ངག་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ན་མ་བྱས་པ། མཉམ་པ་མེད་པ། མི་མཉམ་པ་མེད་པ། མ་ཞི་བ། ཉེ་བར་མ་ཞི་བ།་རབ་ཏུ་མ་ཞི་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་མི་གནས། རབ་ཏུ་མི་གནས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འགྱུར་པ་མེད་པ་ཡིན་པས། དེ་དག་གང་དུ་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་བགྲང་བ་མ་ཡིན་ན། ཆོས་སུ་བགྲང་བར་སྟེན་པའི་བརྗོད་པ་གང་གིས་བགྲང་བར་འགྱུར། ངག་གི་ལས་ཡི་གེར་གདགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས། ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ་སྟེ། ཡི་གེ་དང་ངག་གི་ལས་ནི་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་ལ། ཆོས་གང་གི་མཐར་གཏོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། དབུས་སུ་གཏོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཡི་གེའི་ལས་ཐམས་ཅད་ནི་ལས་མེད་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། རྩོལ་བ་མེད་པའོ། །ངག་
118a
༄#། །གི་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡི་གེ་མེད་པ། ལས་མེད་པ། རྩོལ་བ་མེད་པའོ། །ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡི་གེའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། ངག་གི་ལས་ཀྱང་ངག་གི་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང ། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང ། བདག་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །གང་སྟོང་པ་དེ་ནི་དབེན་པ་ཡིན་ནོ།། གང་དབེན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་སྒོ་ཅན་ཡིན་ནོ། །སྒོ་གང་དང་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་མིང་སྟོན་པ་དང ། ཡི་གེ་སྟོན་པ་དང ། ཚིག་གི་ལས་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒོ་མེད་པ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ཡིན་ནོ། སྒོ་གང་དང་གང་གིས་ཆོས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་སྒོ་དེ་དང་དེར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་གི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱང་མེད། འདོད་ཆགས་སུ་གདགས་པ་ཡང་མེད་དེ། ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཡོ་བ་མེད་པ། རློམ་པ་མེད་པ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་སྙོན་པའི་ཆོས་རིམ་
118b
པར་ཕྱེ་བའི་སྒོར་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། སྒོར་འཇུག་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་རིག་པའི་མུན་པ་རབ་རིབ་བས་ལ་ནས་རིག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རིགས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དྲན་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་མིག་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡི་གེ་རྣམ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཀུན་འཛིན་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར། མུ་སྟེགས་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པས་ཚར་གཅོད་ནུས་པར་འགྱུར། བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱང་ཕམ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ནས་མྱུར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་འགྲུབ་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ། སྟོབས་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་སྟོབས་
119a
༄#། །ཀྱིས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་སྟོན་པར་མཛད། རབ་ཏུ་སྟོན་པ་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ། །སྟོབས་ཆེན་པོ་སྟོབས་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པ་གང་དག་གིས་སྟོན་ཅེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་བླ་ན་མེད་པས་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་རླབས་པོ་ཆེ་ཞལ་གྱིས་འཆེ་ཞིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པའི་ལྷའམ་མི་སུས་ཀྱང་སྔོན་མ་བསྐོར་བ་ཡང་བསྐོར་བར་མཛད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པས། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་ལས་དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བ་དུ་མ་སྤྱད་པ་དང ། ལས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་
119b
ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མ་ཆགས་མོ་ཐོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་མ་ལུས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་སྟོབས་བླ་ན་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དང ། མོས་པ་དུ་མ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱད་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འདིའི་ཁམས་དུ་མ་དང ། ཁམས་སྣ་ཚོགས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དུ་མ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཤེས་པ་མཐོང་བར་འགྲོལ་བ་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་དྲུག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་གཤེགས་པ་ནི་ལྷའི་སྤྱན་གྱིས་སྒྲབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་ཤིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་བླ་ན་མེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་
120a
༄#། །པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་བརྒྱད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་དགུ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་བཅུ་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཚད་མེད་ཅིང་བླ་ན་མེད་པ་འདི་དག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཀྱི་གཏེར་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང ། ཆོས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ་ཇི་ཙམ་དུ་ཟབ་པ་དང ། ཇི་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ལ་ལྟོས། ཆོས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ནི་དམིགས་སུ་མེད་ཅིང་གདགས་སུ་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫི་བ་མེད་པའི་
120b
ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བླ་ན་མེད་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒོ་དེ་ལ་གནས་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་རྗོད་པར་བྱེད་ཅིང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་མེད་པ། ཡང་དག་པར་འཕགས་པ་མེད་པ་དང ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་པར་སྟོན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྟོབས་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་ཞིང ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་མཁས་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དེ་ལ་གནས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ཡང་བརྗོད་པར་མཛད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཕྱག་རྒྱ་སྟོན་པའི་ཆོས་བརྗོད་པར་བྱས་པ་ཉོན་ཅིག་།པྲ་མོ་ཙ་ནེ་བྲི་པྲ་མུན་ཙ་ཏི། ཨ་ཙ་ལེ། ཨ་བྱཱ་ཐ་ནི། པྲ་བྷཱ་ནུ་ག་ཏེ། ཏེ་ཛེ་མཧཱ་ཏེ་ཛཱེ། ཨ་པྲ་ཏྱཱ། བ་ར་ཎི། ཨ་ནཱ་བར་ཎི། ཨ་བཱ་ར་ཎི། བི་ཤོ་དྷ་ནི། ནི་དྷ་ན་པྲ་བི་ཤ་ནི། དྷུ་ར། ཨ་ནི་ཀྵེ་པ་ནི། བ་ལ་གུ་བ་ལ་གུ་སཝ་རེ། སཝ་ར་བི་ཤོ་དྷ་ནི། མུདྲ་མུ་དྲ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། པ་རི་བཱ་རེ་ས་མ་ན་ཏ་པ་རི་བཱ་
121a
༄#། །རེ།་ཨ་གྲཱ་ནུ་མ་ཏི། ཨར་ཐ་སཱ་དྷ་ནི། སང་ཀྲ་མ་ཙྪེ་ད་ནི། ཤཱུ་རི་ཤཱུ་རི་བཱི་རྱེ་ཨཱ་ཧ་ར་ནི། ཨུ་པ་ན་མ་ཏི། ནི་ད་རི་ཤ་ནི། ས་མ་ན་ཏ། པ་རི་པུ་ལྱ། ག་ཏེ། ཏཱ་ར་ནུ་ག་ཏེ།་ཨ་ནི་བི་ཤ་ནི། ཨ་ས་ན་ནི་བི་ཤ་ནི། དྷ་ར་ཎི་ག་ཏེ། ནི་དྷ་ན་པ་རི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨ་ནུད་དྷ་ར་བི་པ་ས་ནི། བྷ་དྲེ། བྷ་དྲ་བ་ཏེ། མུ་ཁ་མུ་ཁ་པ་ཏེ། ས་ན་དྷ་ར་ཎི། ཨུ་པ་དྷ་ར་ནི། ཨ་ན་ན་ཏ་པྲ་བེ།་པྲ་བྷུ་ཏ་པ་རེ་བཱ་རེ། སཝ་ཤ་ནི། པ་རི་སཝ་ཤ་ནི། མཧཱ་པཱ་ཀཱ་ཤེ། ཨཱ་ཀཱ་ཤཱ་ས་མོ་ས་ར་ཎི། བི་ཏི་མ་རི་ཀ་ར་ཎི། སརྦ་ཛྙཱ་པ་ཐཱ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ནི་ར་བཱ་ཎ་པ་ཐཱ་ས་ན་དྷ་རི་ཤ་ནི། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།་འདི་ནི་བསྟན་པ་གང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་པར་འགྱུར་བའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བའི་སྒོ་འདི་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འགྱུར། བློའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པས་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར། གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཞི་ཡང་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཞི་ཡང་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། སཱ་ག་ར། ཨཱ་པ་རྱ་ན་ཏ། སུ་མེ་རུ་རཏྣ། སཱ་ག་ར་ན་སན་ནི་ཙ་ཡེ། ཨ་བྷི་ཏ་ནི། ཨ་སཾ་བྷཱི་ཏ་ནི། ཨ་བི་བ་རེ། བཛྲ་སན་ནི། ནིར་བེ་ཤ་ནི། ཨཀྵོ་བྷི་ནི་ཨ་སང་ཀྵོ་བྷི་ནི། ཨཀྵ་ཡ། ཨ་བྱ་ཡི་ཀྵ་ཡ་པ་རྱན་ཏེ། ཨཀྵཱི་ཎ། ཀྵ་ཡཱ་ན་ཏ་སན་དྲྀ་ཤེ། ཨ་
121b
པ་རི་ཀྵ་ཡེ། ཨ་བྷི་ཀྵུ་བྷ་ནི་ཨ་བྷི་ག་ལེ། ཨ་བྷི་ག་ལ་ཛྙཱ་ན་ཧ་ར་ཎི། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་ཚིག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཞི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་མི་འཁྲུགས་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞིང་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཆེན་པོས་ལྟ་བར་ཡང་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་མཐའ་ཡས་པས་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་ཁྱེད་ལ་སྨན་ཆེན་པོར་རབ་ཏུ་སྦྱར་ཞིང ། དེས་མ་རིག་པའི་མུན་པའི་རབ་རིབ་བསལ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་ཁྱེད་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་འཁོར་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང ། མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྔུ་བསལ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་ཁྱེད་སྲེད་པའི་བཅིང་བ་ལས་དགྲོལ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་ཁྱེད་འཁོར་བའི་མུན་པ་ལས་བསྒྲལ་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྦྱར་བ་དེ་དག་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་དྲང་བར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེང་དཔོན་གྱི་མཆོག་དེ་དག་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་འདི་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཆེན་པོས་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞིང ། ངེས་པར་འབྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་བྱེད་ཅིང ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་
122a
༄#། །དོན་དང་ལྡན་པ་སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ལྡོག་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་འབེལ་བའི་གཏམ་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། གཟུངས་དང་གསང་སྔགས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཚིག་འདི་དག་མངོན་དུ་བྱས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་མི་བཅབ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འདུག་སྟེ། བློ་མཐའ་ཡས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཆེན་པོའི་ཡངས་པས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཞིང ། དྲན་པ་ལ་མཁས་པའི་ས་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་འབེལ་བའི་གཏམ་ལ་འདུས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡང་བསྐྱེད། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་བསྐྱེད་ནས་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལྷག་ཆད་མེད་ཅིང་ངག་གི་ལས་གསལ་ལ་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་དང ། ངག་གི་ལས་ལེགས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པས་ཆོས་ཀྱི་འབེལ་བའི་གཏམ་ཚད་མེད་པ་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་འབེལ་
122b
བའི་གཏམ་དེས་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་སྡུད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དཔེ་དུ་མ་དང ། ཉེ་བར་དགོད་པ་དུ་མས་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བ་འདི་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་འདི་བརྗོད་ཅིང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འབེལ་བའི་གཏམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་གྱིས་ཤིག་།ཁྱེད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་།མྱུར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱིས་ཤིག། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལས་ཆེན་པོས་མངོན་པར་ཤེས་པས་བསྒྲུབ་པའི་ལས་ལ་སློབ་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་བསྒྲུབ་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ལ་གནས་ཤིང ། ཡང་དག་པའི་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟེན་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྒྲབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དང་ལྡན་ཞིང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་སྟོབས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ཡང་ལྡན་པ་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་མཐའ་ཡས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པའི་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཐོབ་ཀྱང་
123a
༄#། །ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཐོབ་པ་ཡང་མེད། དམིགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ལ་གནས་པ་དང ། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དགོན་པ་ལ་གནས་པ་དང ། ཚོགས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དང ། རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་མཁྱེན་པའམ། མི་གཟིགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མངའ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རང་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་གནས་ཤིང ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མུན་པ་དང་བྲལ་བས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ལྟ་བུ་དང ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་དང ། སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ་དང ། མིང་མེད་པ་དང ། འདུ་ཤེས་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟོན་ཅིང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟོན་ཅིང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་
123b
དག་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ལས་བརྫི་བ་མེད་ཅིང་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཡང་སྟོན་པ་མཛད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་བསྒྲུབ་བའི་ལས་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྒོའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད། བདེན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་གནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་གནས། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་གནས། གཏོང་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་གནས། ཆོས་ཤེས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་འདི་ལ་གནས་ནས། བདེན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང ། དེས་ཀྱང་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་ལུས་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་བར་ཡང་འགྱུར། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་དུ་མ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་རྔ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡང་བརྡུང་བར་འགྱུར། སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འདུག་ནས་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱིས་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཕན་པར་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དམྱལ་བ་པའི་དྲི་ང་བའི་མི་མཐུན་པའི་
124a
༄#། །ཚོར་བ་དང ། དམྱལ་བ་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་དང ། དམྱལ་བ་པ་མཐོང་ན་མི་རུང་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་བསྐོར་ནས་འདུག་གོ་།དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞིང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་གཟུད་པར་ཡང་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་སློབ་པ་ནི།་ཆོས་ཟབ་མོས་ངེས་པར་འབྱུང་ཞིང་མི་དམིགས་པར་གནས་ལ། བདུད་རྩིས་དབང་བསྐུར་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བདུད་རྩིས་དབང་བསྐུར་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང ། ཕུང་པོའི་བདུད་དང ། ལྷའི་བུའི་བདུད་དང ། འཆི་བདག་གི་བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་གནས་ལ། འཆི་འཕོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་འཇུག་གོ་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ཤིང ། མཚན་མ་མེད་པ་ལེགས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གང་དུ་ཡང་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་འགའ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འཆི་འཕོ་བ་ཡང་མེད། འོང་བ་ཡང་མེད། འགྲོ་བ་ཡང་མེད། གནས་པ་ཡང་མེད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཡང་མི་
124b
འགྱུར། རྣམ་པར་བྱང་བར་ཡང་མི་འགྱུར། སྟོབས་དང་ལྡན་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཉམས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རློམ་པར་མི་བྱེད་ཅིང་རྒྱགས་པ་དང ། ང་རྒྱལ་དང ། སྙེམས་པ་སྤངས་ནས་དམན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནང་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་རྨོངས་པ་མེད་ཅིང་ཕྱི་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་མཐོང་བ་དང ། ཐོས་པ་དང ། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་འདི་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཤེས་རབ་མཐའ་ཡས་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དེས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར། དགོངས་པ་བཤད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་དང་མཚམས་མེད་པ་ཡང་མཉམ་པར་རྟོགས་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་མཚམས་
125a
༄#། །མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་བྱང་ཆུབ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང ། མཚམས་མེད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས། བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་དང་མཚམས་མེད་པ་གཉི་ག་དམིགས་སུ་མེད་པར་ཤེས་པས་མཚམས་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པར་ཡང་མི་བྱེད། བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། མཚམས་མེད་པ་ཡང་མི་བྱེད། མི་འཇིག་།བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མི་བྱེད། མི་འཇིག་གོ་།གང་དག་དོན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་དེ་དག་ནི་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར། རློམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་ཅིང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཏེ། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མཉམ་པ་ཡིན་གྱི། མི་མཉམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་དམིགས། མི་རློམ། མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།་དེ་དག་གི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་རྒྱུ་ཀུན་ནས་མི་ལྡང་བར་བསྲབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་བསྟན་པ་དང ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་འདི་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སྤྱོད་ཅིང ། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་རྗེས་སུ་ཐོབ་
125b
པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་གྱིས་ཁེངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཡིད་ཤི་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོན་གནས་སུ་འགྱུར་བར་སྤྱོད་ཅིང ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མངོན་དུ་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ང་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་ཡང་ཡོན་གནས་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྨྲ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། གང་དག་བྱང་ཆུབ་དང ། སེམས་ཅན་དང ། ཆོས་དང ། སྣང་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་མི་དམིགས། མི་རློམ། སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་ཅིང ། ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཀུན་ཤེས་ལ། ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཡོན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོན་གནས་མཆོག་ཏུ་གསུངས་སོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་འདི་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའམ། བསྙེན་བཀུར་མི་རྙེད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་དག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ཞིང་འཇིགས་པ་དང ། སྐྱི་བུང་ཞེས་བྱེད་པ་དང ། སྐྲག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ་ངའི་ཆོས་ངེས་པར་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞིང ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འདུག་སྟེ། སེང་གེའི་སྒྲ་ཆེན་
126a
༄#། །པོས་ཆོས་སྒྲོགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཆོས་དང་མཐུན་པས་ཕམ་པར་བྱེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བདུད་སྡིག་ཅན་སྡེ་དང་བཅས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་འཛུད་ཅིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་ལ་འགོད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལམ་མཐུན་པ་ལ་འགོད་ཅིང ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་མི་མཐུན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་དབུགས་འབྱིན་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱེད་ཅིང ། ཆོས་རབ་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་དག་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་སྟོན་པའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་འདི་ལ་བཟོད་པ་བསྒྲུབ་པར་གནས་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་ཟིན་པ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ལ་ལུང་སྟོན་ལ་རག་གོ་།བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཆོས་འདི་ཐོས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ། ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོས་བདག་ཅག་ལ་ཆོས་འདི་ནི་ངེས་པར་གཏད། ཆོས་ཀྱི་གླེང་གཞི་འདི་ནི་བཤད། གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་འདི་ལ་ནི་བཀོད། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ལ་ནི་བཙུད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་བདག་ཅག་
126b
ལ་ཕན་གདགས་པའི་དམ་པས་ཕན་བཏགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ནི་བདག་ཅག་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བའི་ཕ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང ། ང་ལ་ཕའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་ལྟར་ང་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བར་གྲངས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་སྟོན་པའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཞིར་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས་འཁོར་དར་ལྷགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཐོང་ཞིང་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་དོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པས། རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་ལ་ལྟོས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་གྲངས་དང་བྲལ་ཞིང་གྲངས་མེད་ལ་གྲངས་ཀྱིས་དབེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་མི་འཇིགས་པ་ཡང་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་
127a
༄#། །ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཤེས་པ་མེད་དོ། །གང་དག་གིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅིང་ལེན་པ་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་ལོག་པ་ཡིན་ཡང ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནམ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ལོག་པ་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལྟ་བུར་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་དག་གིས་བསྙེངས་པ་མི་མངའ་ཞིང་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་འཇིགས་པ་མཆོག་གིས་བརྙེས་ཀྱང་ཆོས་འགའ་ཡང་འདྲེན་པར་ཡང་མི་མཛད། འཕེལ་བར་ཡང་མི་མཛད། ཉམས་པར་ཡང་མི་མཛད། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་ཡང་མི་
127b
མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གནས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གནས་པ་དང ། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱོན་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱོན་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་སྒོར་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། ལས་རྣམས་ཀྱང་མེད་དེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མེད། རྒྱུ་འགོག་པ་ཡང་མེད། རྒྱུ་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྒྱུ་ཚོགས་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་ཡང་མཛད་ལ། རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྒྱུའི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པར་ཡང་བརྗོད་དེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་འཇིགས་པའི་ས་ཡིན་ནོ། །ངས་ནི་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པའི་ས་ཐུགས་སུ་ཆུད་དོ།། མི་འཇིགས་པའི་ས་ཡང་གང་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་འཇིགས་པ་གང་དག་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་མེད་ན། ཉན་ཐོས་དང་འཇིག་རྟེན་
128a
༄#། །པ་གཞན་དག་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་པ་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་ཡིན་ནོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ངས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ། ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ལ་ཆོས་འདི་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་འགའ་ཡང་ང་ལ་རྩོད་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་མ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ ། །ངས་མཚན་མ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་མི་འཇིགས་པའི་མཆོག་བརྙེས་ཏེ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང ། ཆོས་འདུལ་བ་ཟབ་མོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་བླ་ན་མེད་པ་འདི་ཡང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །རབ་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་དོ། །ངས་ཟག་པ་ཟད་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ལ་ཟག་པ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་མ་ཟད་དོ་ཞེས་འདི་ལ་འགའ་ཡང་ང་ལ་རྩོད་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་མ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ ། །ངས་མཚན་མ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་བདེ་བར་གནས་ཤིང ། ཆོས་ཀྱི་གཞི་བླ་ན་མེད་པ་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་དུ་མ་ནས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མཛད་དོ། །ངས་ཆོས་གང་ངེས་པར་འབྱིན་པ་དང ། ངེས་པར་འབྱེད་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ངེས་པར་
128b
འབྱིན་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་བཅས། བདུད་དང་བཅས། ཚངས་པ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་འགའ་ཡང་ང་ལ་རྒོལ་བར་འགྱུར་བའི་མཚན་མ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ ། །ངས་མཚན་མ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་བདེ་བར་གནས་པའི་མཆོག་བརྙེས་ཏེ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་ཤིང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ཡང་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ངས་ཆོས་གང་དག་པར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བར་བཤད་པ་དེ་དག་བསྟེན་ན་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་བཅས། བདུད་དང་བཅས། ཚངས་པ་དང་བཅས། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུའི་འཇིག་རྟེན་ན་འགའ་ཡང་ང་ལ་རྩོད་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་མ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ ། །ངས་མཚན་མ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་བདེ་བར་གནས་པའི་མཆོག་བརྙེས་ཏེ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་ཤིང ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གང་གིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་འདི་ཡང་བསྐོར་བར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
129a
༄#། །ནི་མྱུར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པའི་ས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཆོག་ཏུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུ་ཤེས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་པོ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །ཆོས་ལ་མ་གཏོགས་པ་ཡང་ནམ་མཁའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མེད་ལ། ནམ་མཁའ་ལ་མ་གཏོགས་པ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་བསྒོམས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པར་བྱེད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་རློམ་པར་ཡང་མི་བྱེད། སྤྲོས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །དོན་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་རྗེས་སུ་འཐོབ་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་ཡང་མེད། གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་ཅིང ། ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་མེད་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་མེད་པ་དང ། འོང་བ་མེད་པ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ་།ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་བྱེད་
129b
པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་བ་དང ། གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་དང ། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཡང ། ཆོས་འགའ་ཡང་ཉམས་པ་དང་ཉེ་བར་ཉམས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དོན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་སྟོན། ཆོས་ཐམས་ཅད་བླ་གབ་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་སྟོན། ལས་དང་བྱ་བ་དང་རྒྱུ་ཡང་བླ་གབ་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་སྟོན་ཞིང ། ཆོས་འདི་དག་བརྗོད་མོད་ཀྱི་འདི་ལ་དོན་ནི་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་འདུལ་བ་ཟབ་མོ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ནི་འཇིག་པ་དང ། རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཆོས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་ན་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ན་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད། ཀུན་ཏུ་ཞེན་པ་མེད་ན་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འདུ་
130a
༄#། །ཤེས་བླངས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པར་བྱེད་ཅིང་རྩོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མི་ཤེས་སོ། །དེ་དག་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་ཤིང་མི་རིག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འདུལ་བ་ཟབ་མོ་མཁས་པ་ཞིབ་མོས་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་ཟབ་མོ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་འདི་ཡང་དག་པར་གསུང་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལམ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སྤང་བའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱང་འདི་ལ་ལམ་ཡང་མི་དམིགས་ན་ལམ་དེ་མི་ཟད་པར་འདོགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དག་དང་ལྡན་པར་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ཡང་སྟོང ། མི་དགེ་བ་ཡང་སྟོང་ལ། དགེ་བ་ཡང་རྣམ་པར་དབེན། མི་དགེ་བ་ཡང་རྣམ་པར་དབེན། དགེ་བ་ཡང་མི་དགེ་བ་དང་མི་འདྲེ་ལ། མི་དགེ་བ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་འདྲེ་ཞིང ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ།
130b
དགེ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཡང་མེད། རྒྱུར་སྟོན་པ་ཡང་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཞིང་བསྟན་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་ལྟོས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལུང་དུ་མ་བསྟན་ཞིང་བསྟན་པ་མེད་པ་འདི་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྒོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། དེ་དག་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སྒོར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སྒོ་དེ་ནི་སྒོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་སྒོ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་སྒོར་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །གང་སྒོར་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ནི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ལ་འཇུག་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ཡིན་ཏེ། སྒོ་དེས་དེ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་ནས། ཆོས་རྣམས་ལ་རྨོངས་པའམ། ཐེ་ཚོམ་མམ།་ཡིད་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་ཞིང ། ཐོགས་པ་མེད་པར་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ་སྟེ་ཐ་མའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་འདོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པས་ཁས་མི་ལེན་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་གནས་
131a
༄#། །ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དང ། ཆོས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དོན་དུ་མི་གཉེར་བས་འདུས་བྱས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བ་དང ། བག་ཡོད་པའི་ས་དང ། བླ་ན་མེད་པའི་ས་དང ། མི་དམིགས་པའི་ས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། ཆོས་གང་ཡང་མི་ལེན་མི་འདོར་བ་དང ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མ་ཞུགས། ཀུན་ཏུ་མ་ཞུགས་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། མིག་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་འདོར་བར་བྱེད་པ་དང ། ལེན་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་སྤོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་རྟོག་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཅེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང ། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང ། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཞི་བ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང ། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ས་ཡིན། འདི་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དང ། སོ་སོར་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཉེ་བར་གཅོད་པ་ཡིན། འདི་ནི་གཅོད་པ་མེད་ཅིང་ཉེ་བར་གཅོད་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་མ་ཉམས་པ་ཡིན། འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་འཆབ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ས་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་
131b
ཟིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར། དེ་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཏེ་གནས་པར་ཡང་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པར་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། གདོན་མི་ཟ་བར་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་བླ་ན་མེད་པ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ལེའུ་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་འདི་ཡང་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱ་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་འདི་ཡང་གཏད་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་གི་ཚུལ་རྒྱུན་མི་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགོངས་པ་ཡིན། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན།་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱོགས་བཅུན་བཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་འདི་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །སྟོན་པར་མཛད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང ། དུས་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་
132a
༄#། །འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དུས་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་དུས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་འཇུག་ལ། མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇོམས་པར་འགྱུར། དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཐོབ་པར་འགྱུར། ལུས་ཀྱི་ལས་དང ། ངག་གི་ལས་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་གནས་པར་ཡང་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་དུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སྒོ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་ཡང་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་དམིགས་སུ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཡང་བརྗོད་པར་འགྱུར། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་དང་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་པ་ཡང་སྟོན་པར་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གྱི་ལམ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བ་དང ། ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདེན་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་མཁས་པར་འགྱུར། བདེན་པ་དབྱེར་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དོན་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་
132b
སེམས་དཔའ་ནི་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བྱང་ཆུབ་ལས་རིང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཡང་ཆོས་འགའ་དང་རིང་བའམ།་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་རྣམ་པར་རིག་པ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་ཤིང ། རྣམ་པར་རིག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཞི་བའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རྟོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། ཞི་བས་ཀྱང་ཞི་བ་མི་མཐོང་ལ། ཞི་བ་ལ་མ་གཏོགས་པས་ཀྱང་ཞི་བ་མི་མཐོང་ངོ ། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མཐོང་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་ཡང་བྱེད་ལ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ཡིན་ཏེ། སྒོ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས། ཆོས་ཀྱི་གཏེར་འདི་ཡང་སྟོན་པར་འགྱུར། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་འདོད་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ལྷག་པའི་
133a
༄#། །བསམ་པའི་སྨོན་ལམ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་ཞིང་མྱུར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཐོབ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡང་ཀུན་ནས་འཛིན་ཞིང་མངོན་དུ་གྱུར་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ལ་མཁས་པ།་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཚད་མེད་ཅིང་མཐའ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་བདག་ཉིད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཚད་མེད་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་གི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཡིན་ཞེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཚད་མེད་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་ཁམས་དང ། ཆུའི་ཁམས་དང ། མེའི་ཁམས་དང ། རླུང་གི་ཁམས་དང ། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་དང ། གཟུགས་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཡང ། སེམས་ཅན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། གདགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཁམས་མི་དམིགས་ཏེ་གདགས་སུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆུའི་ཁམས་
133b
ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་ཅན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ལ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་མ་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ནི་དག་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆུའི་ཁམས་དེ་ནི་ཁམས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཁམས་དེ་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་ཀྱང་མ་ཡིན། །ཁམས་མ་ཡིན་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་ལ་ནི་ཁམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་ལ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མི་དམིགས་ཤིང་མི་མངོན་ནོ། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ།་འདི་ལྟར་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཅིང ། ནམ་མཁར་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །སའི་ཁམས་ཀྱང་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཆུའི་ཁམས་ཀྱང་མ་ཡིན། མེའི་ཁམས་ཀྱང་མ་ཡིན། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱང་མ་ཡིན། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
134a
༄#། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་དུ་སྟོན་པས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དེ་ཡང་ཆུའི་ཁམས་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་གང་ཁམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མེད་དོ། །ཁམས་ནི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང ། ནམ་མཁའ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་ནམ་མཁར་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་དང་གཉིས་ཀའི་བར་ན་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རྐྱེན་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནི་ནམ་མཁའ་གསལ་བས་ཀུན་ཏུ་ཟིན་ཅིང་ནམ་མཁར་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ཏེ། གདགས་སུ་མེད་པ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གདམས་སུ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་འདུས་བྱས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། འདི་ནི་འདིའི་སྒོར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་ཞིང་མཉམ་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་ཡང་ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་དབྱིངས་མ་ཡིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་བླ་གབ་མེད་པ་དང་འདྲ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏེ། ཚད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་
134b
ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་ཞིང་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་ཆོས་འགའ་ཡང་བསྐྱེད་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཆོས་འགའ་ཡང་གཏོད་པ་ཡང་མི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པ་འདོད་པར་བྱ་ཞིང་གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པའི་ཡེ་ཤེས་རློམ་སེམས་མེད་ཅིང་ལྷག་པར་རློམ་པ་མེད་པས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་རྣམ་པར་སྦྱང་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་རྣམ་པར་སྦྱང་བ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདབ་ཆགས་བྱའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅི་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སྤྱོད་ཡུལ་ནམ་མཁའ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ།་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ནམ་མཁའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་ཅི་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་མཆིས་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནམ་མཁའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཞིང་མི་དམིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མེད་པ། སྤྱོད་པ་མེད་པ། རབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ། རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་
135a
༄#། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་འོད་མཐའ་ཡས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ཤིང་མུ་མེད་པས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཀྱང་འདིའི་འོད་ཁྱབ་པར་སྣང་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཐོབ་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རྣམ་པར་བལྟ་ཞིང་འཇུག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་བལྟའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ས་དང ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ས་ཡིན་ཏེ། འདི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང ། ཕྱག་རྒྱར་བརྗོད་ཅིང་གདགས་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱག་རྒྱ་མེད་པ། ཕྱག་རྒྱ་ཡང་དག་པར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱག་རྒྱ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་མཁས་པ་རྟོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་བླ་གབ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཕྱག་རྒྱ་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་མཚན་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ནམ་མཁའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་ནམ་མཁའ་ནི་ཡང་དག་པའི་
135b
ཚོགས་ཀྱིས་ལུས་སུ་བསྟན་པ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་ཀུན་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལ་ཚིག་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཕྱག་རྒྱ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཚིག་རྣམས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ཚིག་ཀྱང་མེད། རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་མེད་པ་ལྟར་ཚིག་འདི་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཚིག་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། བི་བ་རེ། བི་བ་རཱ་ནུ། ས་ཧི་ཏེ། པྲཱ་ནུ་ནི། ནི་སན་ན། བི་ཙ་ར་ཎི། ཨ་བྷྱ་བ་ཀཱ་ཤ་།སན་དར་ཤ་ནི། པྲ་བྷཱ་རེ། པྲ་བྷཱ་རི་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ནི་རི་བ་ག་ལ་པེ། ཨཱ་ཀཱ་ཤ། ས་མ་བ་ས་ར་ཎི། ནི་ཥང་གེ། ཥང་གཱ་པ་ག་ཏི། ཤང་ག་བི་མོ་ཙ་ནི། ཨ་ནཱ་བྷ་ནི། ཨ་དྷ་ན་བི་ག་ཏི། ཀང་ཀྵ་ཚེ་ད་པ་རི་ཀརྨ། ཨཱ་ཚེ་དེ། ཨ་ནུ་པ་ཚེ་དེ། ཨ་ས་མེ། ཨ་ས་མ་ས་མེ། དི་བྱ་ཛྙཱ་ན་ཨཱ་ཧ་ར་ཎི། པྲ་ཛྙཱ་ཙུཀྵུ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཤ་ལྱཱ་པ་ན་ཡ་ནི། དྲིང་གི་ཨུད་ཏ་ར་ཎི། ཨ་ཡུ་གེ། ཨ་བི་ཡུ་གེ ། ་སཾ་པྲ་ཡཱུ་ཀེ། ཨ་བཱི་པྲ་ཡཱུ་ཀེ། ཨ་གྲ་པ་དི་ན་ར་ཧཱ་རེ། ནིར་དེ་ཤ་པ་ད་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨི་ཏཱི་ཏྱ་ནཱ་ག་ཏ། པ་ཏྱུད་པན་ན་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཀྲི་ཏ་པ་རི་ཀརྨ་བྷི་ནཱི་ཏེ། ན་ཏཱརྠ་ཨ་ནུ་ག་ཏེ། ཨ་སང་ཀྲ་མེ། ཨ་གྲ་པ་ད་བི་ཤོ་དྷ་ནི། པྲ་ད་པྲ་བྷེ་དྷ་ཛྙཱ་ན། བི་ཤོ་དྷ་ནི། ནིར་བ་སེ་ཨ་བྷཱ་ས། ཨ་དྷཱ་ས་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨ་ས་མན་ཏད་ཤ་དི་ཤ་བྱ་བ་ལོ་ཀ་ནི། བི་རཱ་ག་བ་ད་ནི་ར་ཧཱ་རེ། པྲ་ཛྙཱ་
136a
༄#། །བི་ཤུད་དྷི་ཨོཾ་བྷ་ས། ཨ་པྲ་མེ་ཡ་ཀ་ར་ཎི་ཨ་ཀ་ལ་པ་དྷརྨཱ་དར་ཤ་ནི་བི་ཤོ་དྷ་ནི། བྷཱུ་ཏཱ་ནརཱ་སན་དར་ཤ་ནི། ཨ་ནུ་བོ་དྷི་ཨརྠ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། སཱ་ག་ར་ཙི་ད་ནཱ་ནུ་པྲ་བེ་ཤེ་།མེ་རུ་པ་ནི་སཾ་སྠཱ་ནི། རཤྨི་པྲ་ཏི་བྷ་ནི། སརྦ་ལོ་ཀཱ་དྷི་པ་ཏི། ཡད་ཛྙཱ་ན་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨ་པྲ་ཏི་ཧ་ཏ་ཨ་ཤང་ག་ཛྙཱ་ན་དྷ་རེ་ཤ་ནེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་དག་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཕྱག་རྒྱ་རྣམ་པར་སྦྱོང་པའི་ཚིག་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལྟར་མ་ཆད། ཀུན་ཏུ་མ་ཆད་ཉེ་བར་མ་ཆད་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཚིག་ཀྱང་མེད། ཚིག་རྣམ་པར་དག་པར་སྟོན་པ་ཡང་མེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ཚིག་འདི་དག་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཞིང་ཆོས་ཟབ་མོ་དོན་དུ་གཉེར་བ། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་ནི་མི་མ་ཡིན་པ་དང ། གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་དེ་དག་ཀྱང་འགུག་པར་འགྱུར་ཞིང ། ལྷའི་བུ་གང་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་འགུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ུ་པ་སཾ་ཧཱ་རེ་སཾ་ཧ་རེ། ཧྲཱི་ཤྲཱི། དྷྲི་ཏི་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཀ་ལྱཱ་ནི་ཨརྠ་ནིར་དེ་ཤ་པྲ་
136b
ཏི་བྷ་ཏི། ཙིཏ་ཏ་མ་ནིན་བི་ཛྙཱ་ན་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨ་དྷྱ་ད་མ་བ་ཧ་རི་དྷ་པཱ་རི་ཤོ་དྷ་ནི། ག་ཏི་སྨྲི་ཏི་མ་ཏི་ཨཱ་ཧཱ་ར་ཎི། གན་ཏ་གན་ཏ་བ་ཏི། ས་རེ་ས་ར་བ་ཏི། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་ནི་ལྷ་གང་དག་རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ཅན་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་སྨྲ་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་དབབ་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ཏི་བི་ཤོ་དྷ་ནི། སུ་ཡུ་ག་ཏ་བཱི་རྱེ། ཨ་གྲ་ཧི་ཏ། ནིར་ཧཱ་རེ། ཨ་ཀི་ལ་སི་ནཾ། ཨ་བི་ཀི་ལ་སི་ནི་ཨུད་ཐཱ་ན་སཾ་པ་ན་ནེ། བི་ནི་ཏ་ས་མ་ཏ་པ་ནི། མ་ཏི་ཨ་གྲཱ་ནུ་ག་ཏི། ལྷ་འདི་དག་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཏི་སེ་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། རྣ་བ་རྣམས་པར་དག་པ་དང ། སྣ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ལྕེ་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་ཅིང ། དུས་དུས་སུ་ཆོས་སྟོན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྣམས་ལ་ངག་གི་ལས་འབྲེལ་ཞིང་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །པྲ་ཏ་པེ་པི་དྷི། བཻ་རོ་ཙ་ན་བ་ཏི། བུད་དྷ་མ་ཏི། པ་སུ་མ་ཏི། དྷརྨཱ་མ་ཏི། ཨ་སཾ་པྲ་མོ་ཤ་བ་ཏི་།ོ་བྷ་ས་སན་ད་རི་བ་ཏི། ཨུ་པ་སང་ཧཱ་ར་ནིར་དེ་ཤ་བ་ཏི། ལྷ་འདི་དག་ནི་ཤིང་སཱ་ལའི་ཚལ་ན་གནས་པ་དག་སཱ་ལའི་ཚལ་ལ་ཉེ་བར་བསྟེན་ཅིང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་ལུས་ཀྱི་ལས་དང ། ངག་གི་ལས་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་
137a
༄#། །ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད། ཚིག་དབྱངས་དང་ལྡན་པ་དང ། སྙན་ཞིང་འཇེབས་པའི་དབྱངས་དང ། དགའ་བར་བྱེད་པའི་དབྱངས་ཀྱང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད། ཚིག་སྙན་པ་དང ། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ཡང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ནི་རཱ་ལཾ་བྷེ། ཨ་གྲ་ཀ་རེ། ཀྵ་མ་བི་ཛ་ཡེ། ནིར་བྷཱ་ས་བ་ཏི། ནིར་ཧཱ་ར་བ་ཏི། ཨོ་ཛོ་བ་ཏི། ཨུ་པ་ན་མ་ཏི། ཨུ་པ་སཾ་ཧ་ར་ཀ་ར་ཎི། ཨཱ་བྷི་ཤ་ཐཱ། ཨི་ཧ་དྷ་ར་ཎི་མུ་ཁེ། དྷརྨ་མུ་ཁེ། དྷརྨཱ་པ་ཊ་ལེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ལྷ་འདི་དག་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ཅན་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་ལ་གནས་ཤིང ། གང་དག་ཆོས་འདི་ལ་བརྩོན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་གཟི་མདངས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དྷརྨཱ་ཀཱ་མེ། དྷརྨཱ་ཚན་དི་ཀ་།ཀ་ལྱཱ་ཎཱ། ར་ཐ་བི་ས་ར་ཛ་ནི། ཀོའུ་ཤ་ལྱཱ་ནུ་ག་ཏེ། ཨུ་པཱ་ཡ་སང་གྲི་ཧཱི་ཏེ། བི་ནིར་མུག་ཏེ། ཤཱནྟ་པ་ཏ་བི་ས་ར་ཎི། ཨོ་བྷ་ས་ཡ་ཤ་བ་ཏི། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ལྷ་འདི་དག་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ངོགས་ན་གནས་ཤིང ། ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་བསོད་ནམས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གང་དག་མདོ་འདི་ཉན་པ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་བརྡ་འདི་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །གསང་སྔགས་འདི་དག་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན།
137b
འགུགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། མ་ཁི་བ་ཏི། བ་སུ་མ་ཏི། དེ་བ་རཱ་ཛཱ་བ་ཤ་ཙི་མ་པ་ཏི། སརྦ་ཨ་སུ་རཱ་ཎཱ་ན་ནིར་གྷཱ་ཏ་ནི། བཛྲེ་ཡ་སུ་པྲ་ཏིཥྛི་ཏ། པྲ་མར་དྷ་ནོ་པ་ཨ་སུ་རཱ་ཎཱཾ། དེ་བ་ནཱ་དྷི་པ་ཏི་མ་ས་དྷ་པུ་ར་སྐྲི་སྟོ་བི་དེ་བི་ཧེ། ཤོ་བཱ་ས་བྷ་ས་བཱ་ས་དྷ། པུ་རན་ད་ར་མ་ཧཱ་ཀེ་ཏུ་ཏཱ་བེ་སེ། ཨ་སུ་ས་མ་དྷཱ། དྷྭ་ཛ་གྲན་ཏ། པ་བ་ཤྱིན་ཏཱ་བིད་དྷྱཾ། སི་ཏ་མ་ཧཱ་ཨ་སུ་རཱེ་ན་དྲཱ་ས་བ་ལ་བ་ན་ཏི་བྷི་ཏ་ཏྲསྟ་དི་ཤོ་དི་ཤ་ན་མན་བུད་དྷ་སྱ་ཀཱི་རྟེ་ཤྱེ། ན་མ་གོ་ཏྲཱ་ན་མཧཱ་ཡ་ཤ། དེ་བཱ་པུ་ར་སྨི་ས་གྲ་མེ་བུད་དྷ་ཤ་བ་ཏ་ཨ་ནུད་ཏ་རང་ཤྲཱ་བེ་སེ། དེ་བ་བི་ཛཱ་ཡ། ན་མ་བུད་དྷ་བི་བྷཱ་ཥི་ཏ། སང་ཀྲ་མ་ཚན་ད་སི་བཱིརྱ་བུང་དྷ་ན། མེ་ན་བྷ་ཧི་ཏ། བི་ཛ་ཡ་སོ་ཏ་ཏ། དེ་བ་ཨ་སུ་རཱ་ཤྩ་བི་ནི་ཏ་བཱ་ན། ཀྲཱི་ཏཱ་ཏེ། རཀྵ་དེ་བཱ་ནཱན། མ་ནུ་ཤྱེ་ནཱ་ན་རཀྵ་སཾ་བི་ཏ་ཡང་ཨི་ཧ་དྷརྨཱ་ནིར་དེ་ཤ་ཨོ་ཏ་རན་ཏི་སུ་པྲ་ཏིཥྛི་ཏཱ། ནི་གྲི་ཧཱི་ཏ་ཏྭཱ་ཡ། ཨ་སུ་རཱ་རཀྵ་ས་ཡཀྵ། ཀི་ན་རཱ། ནཱ་གྲ་ཀུ་མ་བྷཱ་ན་ཌ་བྷཱུ་ཏཱ་ནི། པཱུ་ཏ་ནི། པི་ཤཱ་ཙཱ་དཱ་ནཱ་བཱ་ཏ་ཐཱ། ཨ་ཙ་ལཱ་སྠཱ་ན་པྲཱ་བ་ཏོ་སི། ཨིན་དྲ་ཨིན་དྲ་ལུ་ར་སྐྲི་ཏ་ཨ་ཏི་གཾ་བྷཱི་ར། ཤ་ན་ཏ་ན་ཙ་ཨ་གྲ་པུ་རུ་ཤ་སེ་བི་ཏ། མུ་ཏྲ་བན་ཏོ་སི་དེ་བཱིན་དྲ། བུད་དྷི་མན་ཏ་ཐཱ་བི་ཤུ་ཏ། ཨ་བེ་ཤ། ཨི་ཧ་སཱུ་ཏྲ་སྨི་རཀྵ་སཾ་བིད་དྷ་ཧི་ཙ་ས་ཧ་སྲ་ནེ་ཏྲ་སུ་མུ་ཁ་ཨ་བ་ས་རཻ་བ་རི་པར་ཏ། ཨུ་བ་བྷུཉྫ་སཝ་ཀ་ཀརྨ་པུར་པ་ཧེ་དུ་སྨི་ཡད་ཀྲི་ཏ་མ། ཨ་ཏི་པཤྩ། ཨ་ནུ་པྲཱ་བ་ཏ། ཨ་ཙལ་སུ་པྲ་ཏིཥྛི་ཏ། ཀྲི་ཏང་ཧི་ཀུ་ཤ་
138a
༄#། །ལང་བྷུར་བེ། མ་ནུ་ཤྱེ་ཤུ་མ་ཧི་པ་ཏི། པུར་བང་ག་མོ་སི་དེ་བཱ་ནན་བཱུ་ཛ་ན་ཏིན་ཙ་མ་ནུ་ཥ། བུད་དྷ་སྱ་ཀྲིད་ཏྭ་སད་ཀཱ་རཱ་ད། པཱུ་ཛ་པེ་ཤྱཱ་ཏི་ཏེ་བ་ཧུ། མ་ཧཱ་ཙ་མཱ་ནེ། བི་བ་ར་ང་དྷ་བ་ན་མ་བྷ་ཤ་བྷ་དེ། དེ་བ་ལ་ཡ་སྱ་མ་དྷ་སྨི་ཡ་ཀྵོ་ཧི་པ་རི་བཱ་རཱ་ཧོ། པྲ་ལཾ་བ་ཧ་རི་བྷ་ཧུ་ཏ་བསྐ་བི་ཤད། ཨ་གྲ་བྷ་ཧི་ས་ཏི་མ་ཏི། སུ་ར་ཏ་པ་ཏི་སུ་ར། ཏ་ཐཱ་པྲ་བྷུ་སྐ་ན་དྷ། ཨ་ནི་ལ་ཙ་མཱ་རད་ཙྪ་མ་ཧཱ་བྷེ་གི་མ་ཧཱ་སྐ་ན་དྷ་མ་ཧཱ་ཧེ་ཏུ་སུ་པྲ་དྷི་བ་མ་ཧཱ་བ་ལམ། ཨ་ཏེ་ཡཀྵ་མ་ཧཱ་ཏེ་ཛ། རཀྵ་ན་ཏི་བྷ་བ་ནན་ཏ་བ། བ་ཧུ་ཡཀྵ་པ་རི་བཱ་རོ། ཡེ་ན་ཤོ་བྷཱ་སི་བཱ་ས་ཙ། བ་སུ་སརྦ་བ་བ་སུ་ཏ་མ་ཧཱ་ཏེ་ཛ་མ་ཧཱ་ག་ནི། མ་ཧཱ་པྲ་ཧ་ར་ཎོ། ཙྱེ་བ་ཨ་བྷི་ནིར་ཧ་ར་ཡཱ་ཏ་ཐེ་བ་ཙ། སུ་མེ་རུ་མུ་ར་ནིར་ཏ། བ་བཱ་སརྦ། དེ་བ་པུ་ར་སྐྲི་ཏོ། ཤོ་བྷ་ཏེ་བྷ་བ་ན། ཨོ་བྷ་སཾ་པྲ་བྷ་མུཉྩ་སི་ཏེ་ཛ་ས། འདི་དག་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དབབ་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། ཚིག་དེ་དག་གིས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འགུགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདི་དག་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཅིང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བ་ལ་མཁས་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །ལུས་ངན་པོ་ཡི་བུ་ཐུ་བོ། །གནོད་སྦྱིན་ཡང་དག་ཤེས་ཞེས་བྱ། །ཁྲོ་མེད་རྩོལ་བ་མེད་གནས་ཏེ། །ཕ་དང་བཅས་
138b
ཏེ་རྟག་ཏུ་ནི། །ཆོས་འདི་དག་ལ་དགའ་བ་གང ། །དེ་ལ་སྲུང་བ་བྱེད་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང ། །འཁོར་དང་བཅས་པས་རྟག་ཏུ་ནི། །ལེགས་པར་བཤད་པ་མདོ་སྡེ་སྟེ། །དེ་ལ་སྲུང་བ་བྱེད་པར་འགྱུར། །མིག་མི་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །རང་གི་འཁོར་བཅས་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཚུལ་འདི་ལ་ནི་གང་གནས་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྲུང་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་པོ་འཕགས་སྐྱེས་སོ། །གཞོན་བཅས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། །ཆོས་འདི་དག་ལ་འདོད་པ་གང ། །དེ་དག་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་འགྱུར། ས་ནི་བེ་ཤ་ནི། མ་ཧཱ་ས་རི། མ་ཧཱ་ག་ནི། མ་ཧཱ་ཛ་ནི་པྲ་བྷཱུ་ཏ། བི་ཛཱ་ཡེ། དྷྭ་ཛཱ་གྲ་།ུ་པ་བྷ་ས་ན། ཨ་ནི་ལ་སིན་ཏུ་ས་ཧ་ནཱ་ན་བར་ཎ། ད་ཤ་དི་ཤ། ཙད་ཏྭ་ར་ལོ་ཀ་པཱ་ལཱ་ནི། ཏུ་སྨེ་རཱ་ཛཱ་ན། ཨུད་ཙྱ་ཐཱ། ཨ་བེ་ཤ་ན། ཨི་ཧ་ས་མན་ཏ་ཧ་རཱ་ཐཱ། པྲ་ཛེ་ནི་གྲ་ཧེ། སར་བེ་ཙ་དུར་དི་ཤ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་བཞི་འཁོར་དང་བཅས། གཡོག་དང་བཅས། བུ་དང་བཅས། ཆུང་མ་དང་བཅས། རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བཅས་པ་རྣམས་དབབ་པའི་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་ཡི། །སྲིན་བུ་རྒྱལ་མཚན་ཏོག་དང་ནི། །ཏོག་ཆེན་དང་ནི་སྟོབས་ཆེན་མོ། །གྲགས་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་ཀུན་ཏུ་འབེབས་གྱུར་ཅིང ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཁོར་བཅས་ཏེ། །རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ལ། །སྲུང་བར་བྱེད་ཅིང་ཉེ་བར་གནས། །རབ་འཕྱང་རྣམ་པར་འཆར་བ་
139a
༄#། །དང། །དོན་གྲུབ་མ་དང་འཕྲོག་མའི་བློ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ནི། །ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་ཡིན། །དེ་དག་ཡང་དག་འདིར་བབས་ནས། །གཟི་མདངས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང ། །བསྲུང་བའི་མཆོག་ཀྱང་བྱེད་འགྱུར་པར། །ཐམས་ཅད་གཟིགས་པས་ངེས་པར་བསྟན། །སྲིན་མོ་རལ་པ་ཅན་དང་ནི། །སྡོམ་པ་དང་ནི་སྒྲ་སྒྲོགས་དང ། འདྲེས་པ་གྲགས་དང་ལྡན་པ་གང ། །ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་སྟེ། །དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཀུན་བབས་ནས། །ཆོས་འདིའི་དོན་ཤེས་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་ཆོས་བསྟན་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། །སྒྲོ་འདི་ལ་ནི་མ་དད་དང ། །དེ་བཞིན་བདེན་དང་བདེན་མིན་ལྡན། །སྲིན་མོ་གྲགས་ཆེན་དེ་དག་ནི། །བྱང་གི་ཕྱོགས་ན་གནས་པ་སྟེ། །དེ་རྣམས་ཡང་དག་འདིར་བབས་ནས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས། །མི་མཆོག་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་འཁོད། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་ཚར་བཅད་པའི་ཚིག་དང ། ཚངས་པ་དབབ་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟན་པར་བྱའི། ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་གཟུང་ཞིག་དང ། མ་ཏྲེ་མ་ཏྲ་བ་ཏེ།་ཀཱ་རུ་ཎི་ཀཱ་རུ་ཎ་བ་ཏི། བི་བུད་དྷི། བི་བུད་དྷི། བི་བུད་ཏ་བ་ཏི། པྲ་མོ་ཙ་ནི། པྲ་མོ་ཙ་ན་བ་ཏི། ཀྲི་ཏ་ཀྲི་ཏ་བ་ཏི། ཨ་ནུག་མེ། ཨ་ནུ་ག་མ་བ་ཏི། ཨ་པཱ་དཱ་ན་ཚེ་ད་ནི། ཀཱ་མ་པི་བར་
139b
ཛ་ནི། ཏྲིཥྞ་ས་མུད་ཤོ་ཥ་ཎི། ནི་གྲི་ཧཱི་ཏ་མ་ར་བ་ལང ། ུད་ཏཱ་ར་ཎ་པ་ཏི་པྲ་ཏྱུད་ཏ་ར་ཎ་བ་ཏི་ཨུ་པེ་ཀྵཱ་ནུ་ས་ཧི་ཏི། ཨ་རཾ་བ་ཎི་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ནི་དར་ཤ་ན་ཨ་ས་མོ་ཧ་ནི། ནི་སྤྲ་པ་ན་ཙ་པ་ནི། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་དག་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་ཚར་གཅད་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་བདུད་སྡིག་ཅན་དཔུང་དང་བཅས་ཤིང་བཞོན་པར་བཅས་པས་གླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་དབབ་པའི་ཚིག་གང་ཞེ་ན། ཨ་ཏི་བ་ཏི། མ་ཧཱ་སྠཱ་ན་པ་ཏེ། སཝ་ཡ་ཀྲི་ཏི་སྠ་ན་མ་ཏི། ན་ན་བ་ཧུ་བི་བི་དྷ་པྲ་ཏྱུད་པ་སྠཱ་ན་ཀ་ར་ཎ། ཨ་དྷི་ཀ་སྠ་ན་བ་ཏི། ཤུད་དྷ་སྠཱ་ན་ག་ཏོ། ས་ཧ་མ་བ་ཏི། ཨ་དྷི་ཀྲཱ་ན་བི་ཤོ་ཥ་ན། ཤུ་བྷ་པ་རི་པར་ཤུ་བྷཱ་དྷི་མུ་ག་ཏ། པྲ་བ་ཏ་ཤྲི་ཏ། ནི་བཱ་ས་ན། པྲ་བྷུ་ཏ་པྲ་བྷཱ་ནི་གྲ་ཧེ་ཏ་ཀཱ་མཱ་མ། སཝ་སྟི་ཀཱ་མ་མ། པྲ་ཏྱུ་པ་སྠཱ་ན། འདི་དག་ནི་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་དབབ་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། དབབ་པའི་ཚིག་འདི་དག་གིས་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་ཚིག་དང ། ཡི་གེ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །བི་ཤོ་དྷ་ན་བ་ཏི། ཨ་ན་ཏི་མ་ཧཱ་ཀ་རུ་ཎི་ཀ། ཀཱ་མཱ་བྷ་བ་ཨུ་སཱ་ཏ་ནི། བརྱ་ནིར་མི་ཏ་ནི། པརྱ་ན་ཏ་པྲ་ཏྱུད་པ་སྠཱ་ན། ། པརྱ་བ་སཱ་ན། ཨཱ་ལ་ཡ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨ་ཛྙཱ་པརྱ་ན་ཏེ། ཀ་ར་ཎི་ཨ་ན་ཏི་མ་དེ་ཤཱ་པྲ་ཏྱུ་པ་སྠཱ་ནེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་དག་ནི་གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྣང་བའི་
140a
༄#། །ཚིག་ཡིན་ཏེ། ཆོས་སྣང་བའི་ཚིག་དེ་དག་གིས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཞི་འདི་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་དང ། ཀླུའི་དབང་པོ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་དང ། མིའམ་ཅིའི་དབང་པོ་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་པོ་དང ། སེམས་ཅན་གང་དག་མཐུ་ཆེ་བའམ། མཐུ་ཆུང་བ་ཡང་རུང ། དད་པའམ། མ་དད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་དག་གི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེས་ན་སེམས་ཅན་དད་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་འདི་ལ་མཆོག་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་མ་དད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཅང་མི་སྨྲ་བ་དང ། བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་པར་འགྱུར་གྱི། རྩོད་པ་དང ། འགྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཐ་མལ་པར་འཇོག་གི་གནོད་པར་བྱ་བ་དང ། ཉེ་བར་གནོད་པར་བྱ་བ་དང ། ཚང་གཅད་པའི་ཕྱིར་འོང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དད་ཅིང་དང་བ་རྣམས་དབབ་པའི་ཚིག་གང་ཞེ་ན། གུ་རུ་དྷ་རེ།་ས་ཙ་ལེ། སཝ་ཏི་ནི་ར་ཧ་ར་ཀོ་པི་ན། ནིར་ཛ་ན་པྲ་ཏི། བི་ལོ་ཡི་ཏེ། ཙིཏ་ཏ་སཉྩ་ན་ནི། ཙིཏ་ཏ་པ་རི་པག་ཀེ་།ཙིཏ་ཏ་སཾ་པྲ་སཱ་དྷཱ་ནི། མན་སྱ་ཧ་རི་ཤ་ཀ་ར་ཎི། བི་ཛྙཱ་ན་སྱ་ཨ་ནུ་སཝ་ཏི། ཨ་ནུ་དྷརྨོ་ནཱོ་པེ་ཀྵ་ནེ། ཧེ་ཏུ་སན་དང་ཤ་ནི། ཏ་ཐཱ་ཨཀྵ་ར་པ་ད། ནིར་དེ་ཤ་ཤོ་ཐི་ག་ཡ་ཐཱ་གཱ་ཐཱ། ཡ་ཐཱ་ནུ་ཀུ་ལ་སཾ། ཨུ་པ་མ་ནིར་དེ། ཤ་ཤོ་དྷི་ཏེ། ད་ཏྲ་ཀ་ལེན་ཙ་ཀ་ར་ཏ་བ་བྱ། སཾ་པྲ་ས་ད་ནཱརྠཱ་ཏོ་ས་མ།
140b
ཡ་ཐཱ་ནུ་ཀུ་ལཉྩ་མུ་ཁ་ཨུ། པ་སང་སཱ་ར་ཡོ་ནི་ཤ་། ཀཱ་ཤ་སྱ་བི་ཤུད་དྷི་ཡ། ཡ་ཐཱ་ཤོ་དྷི་ཏི། ལཀྵ་ནཱ་ལཱཀྵ་ཎི་ལཀྵ་ཎ། བ་ཏི་ལཀྵ་ན་བི་ཤོ་དྷ་ནི་པྲ་ཏི་བེ་དྷཱརྠ་ས་ན་ད་ད་རི། ཤ་ནི་ཀུ་ཤ་ལ་བྷོ་ཐ་ས་ར་བེ་ཧ་པྲ་བི་ཙ་ཡེ། ས་མོ་ས་ར་ཎི་ཀྲི་ཏཱ་ནུ་རཀྵི་སཏྱཱ་ར་ཐེ། ས་ཏྱ་ན་ན་སུ་བི་ཤོ་དྷི་ཏེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་དག་ནི་དང་བ་རྣམས་དབབ་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་གིས་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་འདི་ལས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་དགེ་བའི་རྩ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མ་དད་པ་རྣམས་ཚར་གཅད་པའི་ཚིག་གང་ཞེ་ན། ཀྵ་མེ་ཀྵ་མ་བ་ཏི། མཻ་ཏྲི་པ་རི་ཀརྨ་པྲ་ཏྱུ་པ་སྠཱ་ནེ། ཀ་རུ་ན་པྲ་ཏི་ལ་བྷ། ཧ་ཏི་ཨ་ནུ་ཀཾ་པ་སཉྩ་ན་ནི། སཾ་གྲ་ཧ་བ་ཏུ་ཧི་ཏ་བསྟུ་སན་ད་རི་ཤ་ནི། པ་རི་བར་ཛ་ནི་ཡ་བར་ཙ་ནི། པ་པ་མི་ཏྲ་སེ་བ་ནེ། ན་ཏ་ཏྲ་དེ་ཤེ་སྠ་ཏ་བ་བྱ། ཡ་ཏྲ་བི་གྲ་ཧ་བ་ར་ཏི་ཏོ། སརྦ་གྲན་ཐ་པྲ་ད་ལ་ལ་ཏི། ཨུ་པ་ཙཱ་ར་སན་ད་ར་ཤ་ནི། ནི་ཤར་ཡ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨཱ་ད་མཱ་ནུ་ག་མེ། པ་ར་ཨུ་པ་སཾ་ཧ་ར་ཎི། ནི་ར་མི་ན་ནི་ཨ་ནུ་རཀྵ་པྲ་ཏྱུ་པ་སྠཱ་ནེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་མ་དད་ཅིང་མ་དད་པ་རྣམས་ཚར་གཅད་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་དེ་དག་ཉེ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།་ཆོས་དགེ་བ་ལ་ཡང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་མང་བ་ཡིན་ནོ། ཆོས་འདུལ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་འགྱུར་བ་རྩོད་པའི་མདུད་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ལ་
141a
༄#། །ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། སེམས་ཅན་མ་དད་ཅིང་མ་དད་པ་དེ་དག་ཀླན་ཀ་བཙལ་བའི་བསམ་པ་དང ། གནོད་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མང་པོ་དང ། རྣམ་པར་མཐོ་བ་ཙམ་པའི་བསམ་པས་ངའི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་འོང་བ་ལ་ལྟོས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་གཡོ་བ་མཁྱེན་ནས་།ཅི་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ལ། སེམས་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོ་བརྒྱད་པོ་གང་དག་ལ་གནས་ཤེ་ན། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གི་ནུབ་མོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ལེན་པ་མ་ལུས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའོ། །ཅ་ཅོ་མི་མངའོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའོ། །སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་མི་མངའོ། །འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་མི་མངའོ། །སེམས་
141b
མཉམ་པར་མི་བཞག་པ་མི་མངའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །དྲན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །འདུན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །ཤེས་རབ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཉམས་པ་མི་མངའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་མ་དད་པ་རྣམས་དད་པར་བྱ་བ་དང ། སེམས་ཅན་དད་པ་རྣམས་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་
142a
༄#། །སྦྱོང་བའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟོན་པ་བརྗོད་པར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞེད་ན་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཚད་མེད་པ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཚད་མེད་པ་བསྟན་ཀྱང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅད་པར་བྱེད་པ་འདིའི་བརྒྱའི་ཆ་ནས།་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆ་དང ། གྲངས་དང ། དཔེ་དང ། ཆ་ཙམ་ཡང་ཉེ་བར་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་ཡིན། སྒོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྒོ་འདིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཚད་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་པ་འདི་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞིང ། གཟུངས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་ཁྱེད་ལ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། ། རྱེ་ཨ་ར་བ་ཏི། ཨ་རྱཱ་ནུ་ག་ཏེ། ནེ་ཐཱ་ནེ་ནི་ཐཱ་ན་བ་ཏི་བར་ཏོ་པར་མེ། བར་ཏེ་པ་ཚེ་ད་ན་ཀཱ་རཱ་ཎི། ཨཱ་ཀཱ་ཤ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། ཨ་ནུ་ཀྵ་པ་ནི། ཨ་བི་ག་ཏ་བར་མེ། ཨ་ནུ་བག་ཏི་ནི། ནི་ར་བཱ་ཎ་པ་ཐཱ་བི་ཤོ་དྷ་ནི། བྱ་བ་ནི་ཀྵི་བ་ཏེ། ཨ་ནུད་པཱ་ད་བི་རོ་དྷ་བ་ར་མེ། སརྦ་ཛྙཱ་ནིར་བཱ་ཎ་སན་དར་ཤ་ནི། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་དག་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་སྟོན་པའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་འདིར་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་
142b
ཕྱག་རྒྱ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཚིག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་འདི་དག་ཀུན་བཟུང་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚེགས་ཆུང་དུས་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་མཁས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར། དོན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་བློས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཚིག་འདི་དག་ནི་སྨན་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་མི་ཤེས་པའི་ནད་ཀྱི་མུན་པ་མུན་ནག་སྨག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་ཅིང ། རིག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ལྷའི་མིག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་རིག་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་རིག་པ་དང་མཐུན་པ་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན། བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་བླ་ན་མེད་པ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཇི་ཙམ་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།
143a
༄#། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་ཏེ། ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་བླ་ན་མེད་པ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་དུ་མར་དགེ་བའི་རྩ་བས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་འདི་ངེས་པར་བསྟན་ཞིང་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཁྱེད་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ཏེ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཆོས་རིམ་པར་ཁྱེ་བ་བསྟན་པ་འདི་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་མཛད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བ། ངའི་རྗེས་སུ་སློབ་པར་འདོད་པ། ངའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་རྗེས་སུ་སློབ་པར་འདོད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་གཏེར་ཚད་མེད་པ་ཀུན་བཟུང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ལ་འདུན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བག་ཡོད་པའི་ཚུལ་ཅན་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ལེགས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པར་བརྩོན་པ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་
143b
ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པར་བརྩོན་པ། བདེན་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་མཁས་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པར་བྱའོ། །ནང་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ནང་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པའོ། །ནང་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །ནང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་དེ། །ནང་སྤོང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའོ། །ནང་འགོག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགོག་པའོ། །ནང་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོ་འདི་དག་ནི་ནང་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་རློམ་པར་མི་བྱེད་པས་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་ཀུན་ནས་འཛིན་པར་འགྱུར། ང་རྒྱལ་མེད་པར་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྔགས་པར་ཡང་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ཡང་འགྱུར། དབང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་པ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་དགའ་ཞིང་སྤོབས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཀུན་ཏུ་
144a
༄#། །འཛིན་པར་འགྱུར། དབུས་ཉེ་བར་ཞི་བར་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར། ཚིག་བཙུན་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་ཡང་འབེབས་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་གྱི། གྲུབ་པ་ཁོ་ནར་འབྲལ་བར་འགྱུར་བས་འབྲལ་བའི་ཆོས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཞིང་འབྲལ་བའི་སྒོ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྲལ་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་དང ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པར་
144b
པར་ཡང་མི་བྱེད། སྤྲོས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་སྒོ་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མྱུར་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར། སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་ཀུན་འདྲེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྒྲུབ་པ་འདི་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །མ་བྱུང་བ་ལས་ཆོས་འབྱུང་སྟེ། །བྱུང་ནས་སོ་སོར་འབྲལ་བར་འགྱུར། །བྱུང་ནས་འབྲལ་བའི་དོན་ཡིན་ན། །འདི་ལ་གང་ཞིག་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཆོས་ཀུན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་མེད་ཅིང་ལེན་པ་མེད། །གང་ལ་ཆོས་ཀྱང་མི་རྙེད་པ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཀུན་ཏུ་འཛིན། ། ཆོས་ཀུན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ཐོབ་པ་མེད་ཅིང་རློམ་པ་གང ། །དེ་དག་མཚན་མ་སྤྱོད་པ་སྟེ། །གཟུངས་འདི་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་གསལ། །ནམ་མཁའ་དག་ནི་རབ་གསལ་བ། །དེ་དག་གཉི་ག་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡོད་མིན་ཞིང ། །མེད་པ་དང་ཡང་བྲལ་བ་ཡིན། །གང་གིས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཤེས་པ། །དེ་དག་ལ་ནི་གཟུངས་སྐྱེའོ། །གང་ཞིག་མཐའ་མེད་རྗེས་རྟོགས་ཤིང ། །དབུས་ཀྱང་རློམ་པར་མི་བྱེད་པ། །དེ་དག་རློམ་སེམས་བྲལ་བ་སྟེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་
145a
༄#། །བཤད། །གང་ལ་སྙིང་པོ་མི་རྙེད་པ། །དེ་ལ་སྙིང་པོ་ཡོད་མིན་ན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བུར། །ཡང་དག་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་ཏུ་འཛིན། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས། །ཉོན་མོངས་མེད་པར་ཤེས་པ་གང ། དེ་དག་རྣམས་ལ་མདོར་ན་འདིར། །རྣམ་པར་དག་པའི་གཟུངས་སུ་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཆོས་ཀུན་མཁའ་འདྲ་ཞིང ། །རྟག་ཏུ་བར་སྣང་ལྟ་བུར་ཡང ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ངེས་རྟོགས་པ། །དེ་ལ་གཟུངས་ཀུན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ཤིང ། །མ་བྱུང་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ཡིན། །ཉོན་མོངས་མེད་ཅིང་ལེན་མེད་པ། །འདིར་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་འཛིན། །ཆོས་ཀུན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་མཚན་ཉིད་མེད། །ཆོས་ཀུན་མཚན་ཉིད་བྲལ་བས་ན། །ཉོན་མོངས་མེད་པར་བཤད་པ་ཡིན། །གང་གིས་དེ་ལྟར་ཆོས་ཤེས་ཤིང ། །གང་དུའང་རློམ་པར་མི་བྱེད་པ། །དེ་ཡིས་ཆོས་ཀུན་ཚུལ་བཞིན་དུ། །ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །གང་གིས་ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་གྱིས། །མེད་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་དང ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་དོན་རྟོགས་པ། །དེ་ལ་གཟུངས་ནི་ཉེ་བར་སྐྱེ། །དཔའ་བོ་གང་ཞིག་དེ་ལྟ་བུར། །སོ་སོར་རྟོག་པ་དེ་ལ་ནི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱིས་མི་གོས་ཤིང ། །སྟོང་པར་མི་རློམ་ཆོས་ཀུན་འཛིན། །གང་ཞིག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང ། །མེད་དོན་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོན་དུ། །འདོད་ཆགས་བྲལ་བར་རྣམ་ཤེས་པ། །
145b
དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་འཕེལ། །བློ་གྲོས་བརྟན་པ་གང་ཞིག་གིས། །ལེན་མེད་མྱ་ངན་འདས་དོན་དུ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་དུལ་བྱེད་ཅིང ། །མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །དེས་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཆོས། །ཉོན་མོངས་མེད་ཅིང་ལེན་པ་མེད། །དབེན་ཞིང་སྟོང་ལ་བལྟ་དཀའ་བ། །ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར། །གང་གིས་ཆོས་སུ་བརྗོད་ཤེས་ཤིང ། །བརྗོད་པ་ལ་ཡང་མི་རློམ་ལ། །ཀུན་ཏུ་འཛིན་པས་ལེན་མེད་པ། །རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཚུལ་འདི་ཡིན། །གང་གིས་མཚན་མ་རྣམ་བཤིག་ནས། །མཚན་མ་མེད་པར་རབ་ཤེས་ཤིང ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱིས་སྤོང་བ་ཡི། །འདུ་ཤེས་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་བ། །དེས་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །བཤད་པའི་དོན་འདི་རྣམ་ཤེས་ཤིང ། །དགོངས་ཏེ་བསྟན་ལ་མཁས་པ་ཡང ། ། མཉམ་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །གང་གིས་ཆོས་ཀུན་ཚད་མེད་པར། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ནི་ངེས་རྟོགས་པ། །དེ་ཡིས་ཚུལ་འདི་ཚད་དག་དང ། །བྲལ་ཞིང་མཉམ་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར། །གང་གིས་ཆོས་རྣམས་མིང་མེད་ཅིང ། །མཚན་མ་མེད་པར་ཡོངས་རྟོག་པ། །དེ་འདིར་བཟོད་པ་འཕེལ་འགྱུར་ཞིང ། །དོན་འདིའང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི། །ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་རྣམ་རྟོག་ཅིང ། །སྨོན་པ་ཡིན་ངོ་བོ་དང ། །འགལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པ་དེ་ནི་དོན་གྱི་ལུགས། །འདི་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡོངས་
146a
༄#། །རྟོག་ཀྱང ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཚུལ་བཞིན་དོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ཤེས་རབ་ཆོས་ཀུན་གྱི། །རྣམ་པར་ངེས་པ་རྟོགས་འགྱུར་ཞིང ། །གང་ཞིག་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ། །འཇུག་པ་ངེས་པ་རྣམས་ཤེས་པ། །དེས་ནི་བསྟན་པ་འདི་ཡི་ཚུལ། །བྱེ་བྲག་ཤེས་ཤིང་རབ་ཏུ་གནས། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཆོས་རྣམས་དང། །མི་འཇིགས་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཆོས་ལ་སྤྲོས་མེད་ཅིང ། །མཉམ་པར་ཡང་ནི་མི་རྟོག་པ། །དེ་ཡིས་ཆོས་ཀུན་སྦྱོར་ཤེས་ནས། །འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་རྨོངས་མི་འགྱུར། །གང་དག་འགོག་དང་ཞི་བའི་དོན། །ཕུང་པོ་ཟད་པར་མི་རློམ་པ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཚུལ་བཞིན་དུ། །མཉམ་པའི་ཆོས་འདི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བྱམས་པ་དང་ནི་སྙིང་རྗེ་དག ། སྒོམ་པར་བྱེད་ལ་རབ་གནས་ཤིང ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་བརྩོན་གང ། །དེ་དག་བླ་མེད་རྟོགས་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་རྣམ་བྲལ་ཞིང ། །སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཆོས་ཤེས་གང ། །དེ་ཡིས་ཆོས་རྣམས་སྤྲོས་མེད་པའི། །ཚུལ་བཞིན་དོན་ལ་སྤྲོས་མི་བྱེད། །གང་གིས་ཆོས་འདི་ཐོས་གྱུར་ནས། །དང་བ་མྱུར་དུ་ཐོབ་འགྱུར་པ། །དེ་ནི་བྱམས་པ་དང་གཉིས་མཆོག་།རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་འགྱུར། །གང་དག་འདི་དང་ཕྲད་འགྱུར་ཅིང ། །བཟང་པོས་ཆོས་འདི་ཐོས་ནས་ནི། །དགའ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས། །དེ་ཡང་
146b
ཀུན་ཏུ་མཉེས་པར་བྱས། །གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ། །དད་པ་མི་ཕྱེད་ཐོབ་འགྱུར་བའི། །བཟང་པོ་དེ་དག་ཆོས་འདི་རྣམས། །ཐོས་ནས་དགའ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། །གང་དག་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་ཡི། །རྒྱལ་བ་བལྟ་བར་འདོད་དེ་དག་།ཚུལ་འདི་ལ་ནི་ལེགས་བསླབས་ན། །རྒྱལ་བ་དེ་དག་མཉེས་པར་འགྱུར། །ཚེ་དཔག་མེད་དང་གཟི་བརྗིད་ཆེ། །མི་འཁྲུགས་པ་དང་གྲགས་ཆེན་དག་།བལྟ་བར་འདོད་པ་གང་ཡིན་དེས། །ཚུལ་འདི་ལ་ནི་བསླབ་པར་གྱིས། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་བལྟ་དཀའ་ཞིང ། །ཞི་བ་ཀུན་ཏུ་མཉེས་བྱེད་དང ། །འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་པ་ཐོབ་འདོད་པ། །དེས་ནི་ཚུལ་འདི་བསླབ་པར་གྱིས། །གཟུངས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་བླ་མེད་ལ། །ཡང་དག་མཁས་པར་འདོད་ན་ཡང ། །ཆོས་འདི་ལ་ནི་ལེགས་བསླབས་ནས། །རྟག་ཏུ་བག་དང་ལྡན་པར་གྱིས། །སྨོན་ལམ་དམ་པ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང ། །གཙོ་བོ་རྟག་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པར་འདོད་ན་ཡང ། །ཆོས་འདི་དག་ལ་སྒྲུབ་པར་གྱིས། །མདོ་འདི་ལས་ནི་དེས་སྨོས་པ། །ཕྱག་རྒྱ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །ཆོས་ཀུན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡི། །གཟུངས་སུ་བཤད་པའང་འདི་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་གཟུངས་འདི་ཡི། །ནང་དུ་འདུས་པར་རབ་ཏུ་བཤད། །འདི་དག་ནམ་མཁའི་སྒོ་ཅན་ཏེ། །མཐའ་ཡས་དོན་དུ་ལེགས་པར་ངེས། །ཆོས་འདི་དག་ལས་སྒོ་བསྟན་པ། །སྒོ་ནི་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །མཁས་པ་ཀུན་ཏུ་གཟུང་
147a
༄#། །བའི་ཕྱིར། །གཟུངས་ནི་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཤེས་རབ་ངེས་པར་བསྟན་པ་འདི། །ཆོས་ཀུན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །མཁས་པ་ཀུན་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར།། ཤེས་རབ་ཉེ་བར་གཟུང་བར་བྱ། །རྣམ་གྲངས་འདིར་ནི་བསྟན་པ་དག་།སངས་རྒྱས་ཆོས་ཤེས་ཡང་དག་བྱ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བླ་ན་མེད། །དོན་གྱིས་ཡང་དག་བརྗོད་པ་ཡིན། ། ཤེས་རབ་དབྱེ་བ་མཁས་པ་ཡང ། །འདི་ལས་ཡང་དག་བསྟན་པ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས། །བླ་མེད་འདི་ལ་བསླབ་པར་གྱིས། །བླ་མེད་ཚུལ་ལ་མཁས་པ་ཡང། །ཆོས་འདི་ལས་ནི་ངེས་པར་བསྟན། །ཐབས་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །ཆོས་འདི་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་གྱིས། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་རང་བཞིན་འདི། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་བླ་ན་མེད། །འདི་ལ་བསླབས་ནས་བདུད་རྩི་ཡི། །དོན་འདི་ཡང་ནི་བཤད་པར་གྱིས། །མཁས་པ་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་འདོད་པ། །དེ་དག་དོན་འདི་ལ་བསླབས་ན། །ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ངས་ཀྱང་སྔོན་ཆད་ཆོས་འདི་ལ། །བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཚད་མེད་ཅིང ། །གྲངས་མེད་དག་ཏུ་བསླབས་ནས་ནི། །ཚུལ་འདི་ཞི་བར་གྱུར་པ་ཡིན། །ངས་ནི་སྔོན་ཆད་སངས་རྒྱས་དག་།སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་མཉེས་པར་བྱས། །དེ་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས། །འདི་ཀུན་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཡིན། །ངས་ནི་ཁྱེད་དང་སེམས་ཅན་གྱི། །ཚད་
147b
གཟུང་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་པའི། །དོན་ཆེན་བྱས་ཏེ་དེ་ལས་ནི། །གཟུངས་འདི་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །མཁས་པ་གང་ཞིག་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི། །ཕྱག་རྒྱ་འདི་ལས་ཚིག་གཅིག་ཅིག ། རྣམ་པར་བསྒོམས་ནའང་ཚུལ་འདི་ལ། །རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ང་ཡི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་ཅིང ། །མཐའ་ཡས་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །ང་ཡི་ཡེ་ཤེས་ཕུང་པོ་དེས། །ཆོས་འདི་རབ་ཏུ་བཤད་པར་མཛད། །ཤེས་རབ་ལྡན་པ་གང་ཞིག་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཆེད་དུ་རྟོགས་འདོད་པ། །འཇིགས་མེད་དེ་ཡིས་དོན་ཚུལ་འདིར། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་བརྩོན་པར་གྱིས། །མཁས་པ་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི། །སྣང་བ་མང་པོ་འདོད་པ་དེས། །སངས་རྒྱས་བསྙེན་བཀུར་རབ་བྱས་ནས། །ཚུལ་འདི་དག་ལ་བསླབ་པར་གྱིས། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང ། །ཆོས་དུང་འབུད་པར་འདོད་པ་གང ། །ཤེས་རབ་ལྡན་པ་དེ་ཡིས་ནི། །བསྟན་པ་འདི་ལ་བསླབ་པར་གྱིས། །མི་གང་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ། །དགྱེ་བར་འདོད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་དོན་གཉེར་བ་གང་ཡིན་དེས། །འདི་ལ་ཚུལ་བཞིན་བསླབ་པར་གྱིས། །དམ་པ་གང་ཞིག་ལྷར་བཅས་པའི། །འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གནོན་འདོད་པ་དེས། །ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཡི། །མདོ་འདི་ལ་ནི་བསླབ་པར་གྱིས། །ང་ཡི་ཡེ་ཤེས་གཞལ་དུ་མེད། །ཡེ་ཤེས་རྩོམ་པའང་ཚད་མེད་དེ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་གང ། །དེ་ཡིས་འདི་ལ་རྗེས་སུ་སློབས། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་སྤྲོས་མེད་ཅིང ། །ཡེ་ཤེས་
148a
༄#། །དམ་པར་གྱུར་པའི་ཚུལ། །ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྟོན་འདོད་གང ། །དེ་ཡིས་དོན་འདི་བསླབ་པར་གྱིས། །གང་ཞིག་ཡེ་ཤེས་ཆགས་མེད་པ། །སྟོན་པར་རབ་ཏུ་འཆད་འདོད་པ། །དེ་དག་གི་ནི་ཆོས་འདི་ལ། །བསླབས་ནས་བདུད་རྩི་བསྟན་པར་བགྱི་།གང་ཞིག་གིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས། །བྱེ་བྲག་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པ། །སྣང་བ་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེས། །བསྟན་པ་འདི་ལ་ཡང་དག་སློབས། །སྒོ་འདི་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་སྐྱོང་བ་ཡིན། །མདོ་འདི་ལས་ནི་ཆོས་ཀུན་གྱིས། །རྣམ་པར་དག་པ་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཀུན་མཁྱེན་རྐང་གཉིས་མཆོག་གིས་ནི། །བླ་ན་མེད་པའི་མདོ་འདི་ལས། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་འདིར་བཤད་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བསྟན། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས།་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་འདི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང ། ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་དེ། ཆོས་འདི་ཡང་དག་པར་བསྡུས་ནས་གླེགས་བམ་ལ་བྲིས་ཏེ་གཞག་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། གང་དག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཆོས་འདི་ཐོས་ནས་དགའ་བ་དང ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གིས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་
148b
གཏེར་མཐའ་ཡས་པ་འདི་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར། མྱུར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་འདི་མངོན་དུ་འགྱུར་ཞིང ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཚད་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དེ་ལྟ་བས་ན་ངའི་རྗེས་སུ་སློབ་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕྱི་མའི་དུས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང ། མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང ། ཆོས་འདི་དག་ཀུན་ཏུ་བསྲུང་བར་གནས་པ་དང ། ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ། གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་འདི་ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། དཔེར་ན། སྟོན་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཟླ་བ་ཉིའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྐར་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་
149a
༄#། །སུ་བསྐོར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལྷམ་མེ། ལྷང་ངེར་འདུག་གོ་།དེ་བཞིན་དུ་གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པ་རིམ་པར་ཕྱེ་བས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་འདི་ཡང་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཤིང་སྙིང་པོར་འགྱུར་ལ་མཛེས་ཤིང་བརྗིད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གུས་པ་ཆེན་པོས་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། འདི་ལ་བག་ཡོད་པའི་ས་འདོད་པར་བྱའོ། །བག་ཡོད་པའི་ས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་འདི་དག་ལ་སེམས་ཀྱི་ལས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་རློམ་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བག་ཡོད་པའི་ས་ལ་སློབ་པར་འདོད་པ། ཆོས་ལ་མཁས་པར་མངོན་པར་བརྩོན་པས། ཆོས་འདི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གུས་པ་དང་བཅས། ཞེ་ས་དང་བཅས་པར་བྱ་སྟེ། གླེགས་བམ་ལ་བྲིས་ནས། བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་འདུན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ། ཀུན་ཏུ་བགོ་བར་བྱ་ཞིང་ལུང་འབོག་པ་དང ། ཁ་ཏོན་བྱ་བ་དང ། ཡི་གེར་བྲི་བ་དང ། དོན་ངེས་པར་བསྟན་པའི་བར་དུ་ཡང་ཆོས་ཡང་དག་པར་བགྲོ་བ་ལ་བཅབ་པ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཇི་ལྟར་ཀུན་བཟུང་བ་བཞིན་མི་མཁྱུད་པར་བྱའོ། །ཁྱེད་སེམས་
149b
ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་འདི་དག་ཐོབ་པར་འདོད་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་ཆོས་གང་བསྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། དོན་གང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་འདིར་མ་བརྗོད་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི། བཀོད་པ་མཐའ་ཡས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང ། བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཆོས་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་འདི་གཟུང་ཞིག་།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་གཟུང་ཞིག་།གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུས་འདི་བདག་གིས་བཟུང་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པའི་མཐུས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ལ་དད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ཀུན་འཛིན་པ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མང་པོ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མང་པོ་མཛོད་འདི་ཀུན་གཟུང་ཞིག། ཀུན་དགའ་བོ།
150a
༄#། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་བསྟན་པས་འཁོར་འདིའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དེས་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་མངོན་དུ་འགྱུར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར། སྨོན་ལམ་གྱི་རྒྱན་ཇི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཟབ་མོ་མཚན་མ་མེད་པ་དག་མིང་དང་མཚན་མར་བརྗོད་པས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ལ་ལྟོས། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་བརྗོད་ཅིང་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་སྦྱོང་བར་མཛད་ཀྱང་འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྟོན་པ་མེད་དོ། །སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡང་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་ཡང་དག་པར་བརྩོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་བསྟན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ལ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་དག་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ལ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་
150b
དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞིང ། སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པའི་ཕྱིར། འོད་ཟེར་དག་བཀྱེ་སྟེ། འོད་ཟེར་དེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས།་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལེའུ་འདི་ཐོས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། ། དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདེ་བ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཡང་བབ་པར་གྱུར་ཏོ། །འཁོར་དེར་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བསྟན་པ་
151a
༄#། །ཞེས་བྱ་བར་ཡང་གཟུང་ཞིག། སྤོབས་པ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་གཟུང་ཞིག་།གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་གཟུང་ཞིག་།སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་གཟུང་ཞིག་།སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས། འདི་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ལ་མཁས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །འདི་ནི་ངའི་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མེ་ཏོག་ཁ་དོག་ལྔ་པས་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་དག་དང ། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དང ། ལྷ་དང ། དྲི་ཟ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། །།འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལེའུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་བ་ལས། སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ། འདུས་པ་གཉིས་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སུ་རེན་དྲ་བོ་དྷི་དང ། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་དཔལ་བརྩེགས་རཀྵི་ཏས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།