rKTs


D181

(e-text produced by ADARSHA)

see text in transliteration
61-1-1b
༄##། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་པཉྩ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་ནིར་དེ་ཤ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་ བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་ པ་མེད་པ། དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཅང་ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ།བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་
61-1-2a
དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་ཤ་སྟག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕལ་ཆེར་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་ལས་གྲོལ་བ། སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་ སུ་འཛིན་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཤ་སྟག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །གཞན་ཡང་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ནས། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་ བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ལགས།བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལགས། ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་གྱུར་པ་ལགས་ཏེ། དེའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་གང་ཐོས་ན་དགེ་སློང་རྣམས་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་
61-1-2b
ཉིད་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་ཏེ། ལན་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གསོལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ངས་ཁྱོད་ལ་བཅོལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ པོ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཁྱོད་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་གོ་སྐབས་གནང་བ་ཐོབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཐུས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བགྱི་ཞིང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བགྱི་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་བར་ལྷུང་བས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ནི་མི་སྔོའི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་བསྔོས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེའི་འཇིགས་པ་ནི་དེ་ལགས་པར་འཚལ་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་ དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་འཇིགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་འབྲས་བུ་མཉམ་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འཇིགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་ སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འདོད་པ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་ཅི་ཡོད། ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཐ་དད་
61-1-3a
དུ་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ནི་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་བདག་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་རྒྱལ་ པོའི་ས་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ལ། སྐྱེས་བུ་ཅིག་ཤོས་ནི་བདག་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཡུལ་ན་གནས་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་དུ་མངག་གཞུག་པར་ཁས་ལེན་པར་འདོད་དེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། སྐྱེས་བུ་དེས་སྐྱེས་བུ་སྔ་མ་དེས་དམིགས་པའི་རྒྱལ་པོའི་ས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནོན་པར་ནུས་སམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྔོ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་ནི་སྦྱིན་པ་གང་སྦྱིན་པ་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེ་གནས་སུ་འགྱུར་བར་འདོད་ན། སྐྱེས་བུ་དེས་སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའི་མཐུ་དང་ནུས་པ་ཡོད་དམ། ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་མོས་པ་གང་དང་ལྡན་པས་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བའི་མོས་པ་དེ་ནི་མེད་ཀྱི། སྦྱིན་པ་དེ་ཉན་ཐོས་སུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་སྦྱིན་པ་འདིས་བདག་ཚོང་དཔོན་ནམ། ཁྱིམ་བདག་གམ་ཚངས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་སྦྱིན་པར་བལྟའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་ཀཱར་ཥ་པ་ཎ་འབུམ་ཁྱེར་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་དུ། ཀཱར་ཥ་པ་ཎ་འབུམ་འདི་དག་ཁྱོད་ལ་འབུལ་ཏེ། བདག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་ཐད་ན་འདུག་ཅིང་བྱ་བ་དང ། སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་
61-1-3b
གཡོག་བགྱིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་རྣམས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་འབྲིང་དུ་ཁས་ལེན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་ཁྱད་པར་དུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་བུད་མེད་གཅིག་གིས་གསེར་འབུམ་ཁྱེར་ཏེ། ཚོང་དཔོན་ནམ། དེད་དཔོན་གང་ཡང་རུང་བའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་དུ། གསེར་འབུམ་འདི་ དག་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་འབུལ། བདག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་གཡོག་བགྱིད་ཅིང་སྔར་ལྡང་བ་དང ། ཕྱིས་ཉལ་བ་དང ། ཁྱོད་ཅི་དགྱེས་པ་བཞིན་སྤྱོད་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་སྦྱིན་པ་ཡང་སྦྱིན་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ཁས་ ལེན་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཏང་དུ་འདྲ་ན། གཅིག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གྱུར་ལ། གཅིག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པས་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་ མའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་འདོད་ཅིང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་འདི་སྐད་དུ་སྦྱིན་པ་འདི་ལས་བྱུང་ བའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང ། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་
61-1-4a
པ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱང་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་བྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་ པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། སྦྱིན་པ་དེ་འདི་ལྟར་བདག་གིས་ཁ་ཟས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདི་ལས་སེམས་ཅན་གང་དག་མིག་ལམ་ན་སྣང་བ་དང ། གང་དག་མི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་སེམས་ཅན་གང་དག་ཟ་བ་དང ། ཅུང་ཟད་ཟ་བར་གྱུར་པའི་ སྦྱིན་པ་དེ་ལས་གང་བདག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་གྱུར་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། བདག་གི་སྦྱིན་པ་འདི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན་
61-1-4b
སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱིས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ལོན་ནས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅིང ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ སྦྱིན་པ་ནི་ཉུང་ངུ་ཟིན་ཀྱང་མང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་མང་པོ་ཡང་ཉུང་ངུར་འགྱུར་བ་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་ བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཕྱིས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ལོན་ནས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན་ཡང་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་བོར་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ ནས་འཁོར་བ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་མ་བརྗོད་པར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐབས་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ཞིང ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཅི་འདི་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡིན་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་་ བདག་གི་སྤོབས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད། གྲངས་མེད། ཚད་མེད་པ་དག་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འདོད་ པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སམ། ཉན་ཐོས་རྣམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ལ། སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསམས་ཏེ། བསམས་ནས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་སྦྱིན་པ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང ། དེ་ལྟར་ཡོངས་
61-1-5a
སུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་ལ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྔ་མ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང ། འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། བྱེ་བའི་ཆ་དང ། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། གྲངས་དང ། ཆ་དང ། བགྲང་བ་དང ། དཔེ་དང ། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉིད་བཙན་པར་མཛད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ ཐམས་ཅད་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྦྱིན་པ་དག་ཀྱང་སྦྱིན་ཞིང་བསོད་ནམས་དག་ཀྱང་བྱེད་ལ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། ཀྱེ་མ་སྦྱིན་པ་འདི་ནི་ལེགས་པར་བྱིན་ནོ། །ལེགས་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་ དོ། །བསྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་སར་བྱས་ཏེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྨད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་སྔ་མའི་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་
61-1-5b
དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང ། འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། བྱེ་བའི་ཆ་དང ། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། གྲངས་དང ། ཆ་དང ། བགྲང་བ་དང ། དཔེ་དང ། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་ ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་བ་ན་སྐར་མའི་གཟུགས་གང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་མེད་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་བ་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ འདི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་གྱིས་གང་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་འོད་མེད་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་བརྒྱ་འམ། སྟོང་ངམ། བྱེ་བའམ། བྱེ་བ་སྟོང་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་གྱུར་ལ། དེའི་ནང་དུ་བཻ་དཱུརྱའི་ནོར་བུ་གཅིག་བཞག་ ན་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་ཐམས་ཅད་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་གཅིག་པུའི་ཁ་དོག་དང་འོད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འོད་མི་སྣང་ཞིང་མི་སྤ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་ པའི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རྟ་རིན་པོ་ཆེ་རྟ་སྟོང་གི་ནང་དུ་ཞུགས་ན། རྟ་ཕལ་ དེ་དག་ཐམས་ཅད་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་སྤ་བ་མ་ཡིན་ལ། རྟའི་རྒོད་པའི་བག་ཀྱང་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྟ་རིན་པོ་ཆེ་དེས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་
61-1-6a
བའི་སེམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་ གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་།ཅེས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་བདག་གིར་མི་བྱེད་ཅིང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་ བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ལ་བདག་གི་བར་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་ རྩ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ནས་ཐེག་པ་ལ་ གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དེ་རྗེས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བར་ཡོངས་སུ་སྔོའོ། །དེས་དེ་དག་ལ་ཡང་ཕན་བཏགས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
61-1-6b
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་དོན་ཆེ་བར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།། །།ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་ སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང ། བསོད་ནམས་དག་ཀྱང་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་བསོད་སྙོམས་ལན་ཅིག་ཙམ་འབུལ་ན་ཡང ། བསོད་སྙོམས་འབུལ་བ་གང་ ཡིན་པ་འདི་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྔ་མས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ལེན་པ་པོ་ནི་མཚུངས་ཏེ། ལེན་པ་པོ་མི་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བསྔོ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྦྱིན་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། འདི་ལྟར་བདག་གིས་སྦྱིན་ པ་འདི་ལྟར་བྱིན་ཞིང ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ལས་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ནས་འདོན་པར་གྱུར་ཅིག་།དུད་ འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ནས་འདོན་པར་གྱུར་ཅིག་།གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས།གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ནས་འདོན་པར་གྱུར་ཅིག་།འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་
61-1-7a
ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་སྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཡང་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་བདག་གི་བར་འདུ་ཤེས་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དཔག་ ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གཟུགས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་ན་གཟུགས་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཟུགས་ཡོད་པ་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ན། དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་ནང་གིའམ། ཕྱི་རོལ་གྱི་འམ། གཟུགས་ཡོད་པའམ། གཟུགས་ མེད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའམ། མ་བྱིན་པའམ། མཆོད་སྦྱིན་མ་བྱས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང ། དངོས་པོ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །ཞེས་ཀྱང་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་ཅིང་དེ་ལྟར་དགའ་བ་སྐྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་ པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཟིགས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ནང་གིའམ། ཕྱི་རོལ་གྱིའམ། གཟུགས་ཡོད་པའམ། གཟུགས་ མེད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའམ། མ་བྱིན་པའམ། མཆོད་སྦྱིན་མ་བྱས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་གིས་དངོས་པོ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
61-1-7b
ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། གང་བདག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དམ་པ་ཐོབ་སྟེ། གང་བདག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་དེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གང་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའམ། མ་བྱིན་ པ་དེ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་བདག་གིས་ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་གོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ན། ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་སློབ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དང་ཡང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་ན། གནོད་སྦྱིན་ནམ་ཤ་ཟས་གླགས་རྙེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཕྱོགས་གང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སེམས་ཤིང་འགྲོ་བའི་ཕྱོགས་དེར་མིའམ། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་དེ་
61-1-8a
ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་རྣམ་གྲངས་ འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་ པར་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡང་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ། གཙོ་བོ་དང ། ཕུལ་དང ། རབ་དང ། རབ་མཆོག་དང ། བླ་ན་མེད་པ་ དང་གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་སྤོས་དང ། མེ་ཏོག་དང ། ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྱེ་མ་དང ། ན་བཟའ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་རྣམས་ཀྱིས་བཀུར་སྟིར་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རི་མོར་བྱེད། མཆོད་པ་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་དག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བསམ་པས་དེ་བཞིན་ གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མེ་ཏོག་གཅིག་ཙམ་འབུལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུག་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་འདོགས་
61-1-8b
པར་གྱུར་པ་དང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པ་དང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ ནི་ནམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་གང་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནས་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་ པ་གང་པོ་དཔེར་ན་གསེར་ནི་བསྲེགས་ཀྱང་རུང ། མ་བསྲེགས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན། བཞུ་ཡང་རུང ། མ་བཞུ་ཡང་རུང ། བརྡུངས་སུ་བྱས་ཀྱང་རུང ། བརྡུངས་སུ་མ་བྱས་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཡང་སེམས་ཅན་ རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་གཉིས་ནི་གླིང་བཞི་པོ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་ཅིང་གླིང་བཞི་པོ་དག་གི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་འདི་གཉིས་ཡོད་ན་སྣང་ཞིང་གསལ་ལ་ཉིན་མཚན་དང ། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང ། དུས་ཚིགས་དང ། ལོ་རྣམས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུག་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་ཡོངས་ སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་ནམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་
61-1-9a
ན་དེད་དཔོན་གསེར་འབུམ་དག་གིས་ཉོ་འཚོང་བྱེད་ན། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེས་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་བསྡུས་པ་ལ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུག་ གམ་སྡོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། སེམས་ཅན་དུ་མ་བདེ་བར་འགྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྤྱོད་པའི་ཚེའམ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་རུང་སྟེ་ནམས་ཀྱང་ཉེ་བར་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བདག་ཀྱང་བདེ་ལ། སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ ཀྱང་བདེ་བར་བྱེད་པ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ནི། འདུག་པའི་ཚེ་ཡང་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་བདེ་བར་བྱེད་ལ། ཤི་ན་ཡང་སྔོན་གྱི་གཟི་བྱིན་དྲག་པོ་དེས་ཡུལ་དེའི་ཕྱོགས་སུ་ རྐུན་པོ་དང ། ཆོམ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུག་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བར་འགྱུར་ལ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཡང་སེམས་ ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང ། གང་དག་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲན་པར་བྱེད་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། ཤེས་རབ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དྲན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་བདེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་མི་ དང་མི་མ་ཡིན་པའི་འཇིགས་པས་དོགས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་འཇིགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་དོགས་པར་མི་བྱ་
61-1-9b
སྟེ། གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། ཤེས་རབ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལས་དྲན་པར་བྱེད་ན། དེ་དག་ལ་འཇིགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་དོགས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་བལྟའོ། ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཉིད་འདི་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། སྦྱིན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ལེའུ་སྟེ། གཉིས་པའོ།། །།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བདག་ལ་སློང་བ་འགའ་ཞིག་འོངས་ན་ཕྱིས་སྦྱིན་ནོ་ཞེའམ། བདག་ལ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་ བྱའོ། །བདག་ནི་སྦྱིན་མི་ཕོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དག་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱ། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་གཞུག་པར་བྱ། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་སེམས་ཅན་འདི་དག་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཞིང ། བསོད་ནམས་དག་ཀྱང་བྱེད་པར་འགྱུར་སྙམ་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་དགེ་བའི་སེམས་ཐམས་
61-1-10a
ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེས་ནི། དེ་དག་གི་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སྦྱིན་པའི་སེམས་སྔ་མ་དེས་ནི་རྗེས་སུ་ ཡི་རང་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེའི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང ། འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། བྱེ་བའི་ཆ་དང ། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། གྲངས་དང ། ཆ་དང ། བགྲང་བ་དང ། དཔེ་དང་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་ཅིང་།བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ལ་སྤྱོད་པ་ན། ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་གང་དང་གང་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས། ཐབས་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་ མི་མཁས་པ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་ཏེ། སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་མི་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་སྐབས་འགའ་ དག་ཏུ་སྣོད་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཚད་ཙམ་ཐོགས་པའི་སེམས་ཅན་དག་འོངས་ཏེ། འདིའི་ནང་དུ་བྱིན་ཅིག་ཅེ་ན། དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་སྦྱིན་པར་བྱའི། མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །སྣོད་འདི་དག་ནི་ཧ་ཅང་ཆེས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །སྣོད་འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཡང་དགང་བར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེ་ན་སྦྱིན་ནོ། །སྣོད་འདི་དག་དགང་བར་སྤྲོ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྣོད་འདི་དག་དགང་བར་བྱ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འབད་དོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བཙལ་ལོ་སྙམ་དུ་སེམས་
61-1-10b
བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འབད་ཅིང་རྩོལ་ལ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཏོང་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ སྦྱིན་པ་ན། འདི་ལྟར་གང་འདི་ལས་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང ། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་བསོད་ནམས་དང ། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་ བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འབོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་གསེར་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསྲེགས་པ་དང ། བཞུ་བ་དང ། བསྐོལ་བ་དང ། ཚོས་པར་བྱས་པ་དེ་ལྟ་ དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང ། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དགེ་ བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབོགས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་ཞིང ། ཁ་དོག་དང་།འོད་དང ། གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་གཟི་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། བུད་
61-1-11a
མེད་མེ་ལོང་གི་བྱི་དོར་བྱེད་པ་ན་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་བྱི་དོར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བར་འགྱུར་ལ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བཞིན་གསལ་བར་རབ་ཏུ་སྣང་ངོ ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ཞིང ། དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། གང་དག་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ དེ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་སྦྱིན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་བྱིན་ན་ བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་བྱིན་ལ་བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་མི་བྱེད་ན། དེ་ ལྟར་སྦྱིན་པ་མང་པོ་བྱིན་ལ། བསོད་ནམས་ཉུང་ངུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་ཏེ། བདེ་བར་སྦྱར་བའི་ཡོ་བྱད་མང་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ལ། སྦྱིན་པ་དེའང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན། དེ་ ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་མང་པོ་སྦྱིན་ཞིང ། བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
61-1-11b
དཔའ་གང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བ་ཡིན་ཏེ། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཕྱིར་དེས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སེར་སྣ་བསྟེན་ཏེ། དེ་སྦྱིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ན། སེར་སྣ་རྒྱང་རིང་བར་བྱེད་ཅིང ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། ཆར་འབབ་པའི་ཚེ་བླ་གབ་མེད་པར་བུམ་པ་བཞག་པ་དེར་རིམ་གྱིས་ཐིགས་པ་བབ་པས་གང་བར་གྱུར་ན་དང་པོར་ཐིགས་པ་བབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཐ་མར་ཐིགས་པ་བབ་པ་གང་ཡིན་པ་ཉི་ཚེས་བུམ་པ་དེ་གང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱིས། དེའི་བར་གྱི་ ཆུའི་ཐིགས་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་རིམ་གྱིས་བབ་པའི་ཆུའི་ཐིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པ་དེ་གང་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་གྱི། དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཕྱི་མ་དེའི་བར་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པ། ཕན་པར་གྱུར་པ་བསགས་པ་གང་དག་
61-1-12a
ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མ་འདྲེས་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ ལ་དམིགས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཚེ་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བྱུང་ན། དེ་འང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་པར་གྱུར་པར་མཐོང་ཞིང ། གལ་ཏེ་འདི་དག་ལས་བདག་གི་ལུས་གྲུབ་པས་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ནི་བདག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ ཡིན་ཏེ། སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང ། གནོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་མ་འདྲེས་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། གསད་པར་ཆད་པའི་མི་གསད་པའི་སར་ཁྲིད་པ་ན་བདག་ནི་གསོད་དོ་སྙམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེ་དེ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རིན་པོ་ཆེ་ཁྱེར་བའི་མི་འཇིགས་སའམ། འབྲོག་ཁོང་ཁོང་ཡ་ང་བར་ཞུགས་ནས། དེ་འཇིགས་ས་དང་འབྲོག་ཁོང་ཁོང་ཡ་ང་བར་འགྲོ་བ་ན། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་སྟེ། བདག་ནམ་འབྲོག་ཁོང་ཁོང་ཡ་ང་བ་འདི་ལས་འདའ་བར་
61-1-12b
འགྱུར་ཞིང་འཇིགས་ས་འདི་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་པ་འབའ་ཞིག་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་སྐབས་དབྱེ་བར་མི་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་གཡོན་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཚོང་འདུས་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ་རྐུ་ཞིང་ཆིངས་མ་གཅོད་པ་ན་འདི་ལྟར་བདག་རྐུ་ཞིང་ཆིངས་མ་གཅོད་པ་སུས་ཀྱང་མ་མཐོང་གྲང་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང ། དེ་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་འབའ་ཞིག་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་མི་འབྱུང་ངོ ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་ དག་གི་སྐབས་དབྱེ་བར་མི་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་མ་འདྲེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་གསེར་མགར་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་ལག་ཏུ་གསེར་གཏད་ལ། གསེར་དེའང་རྒྱལ་པོའི་ཡིན་ ཏེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་མི་ཁྱོད་ཀྱིས་གསེར་འདི་ལས་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པ་དག་བྱོས་ལ། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་ལོ་གཅིག་གིས་ཟིན་པའི་ལས་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཅིག་གིས་ཟིན་པར་གྱིས་ཤིག་།གལ་ཏེ་ཟླ་བ་གཅིག་གིས་ཟིན་པར་མ་བྱས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་མགོ་གཅད་དོ་ཞེས་བསྒོ་ན། དེ་སྐད་དུ་བསྒོ་བའི་མི་དེ་ནི་གསེར་དེ་བསྲེགས་པ་དང ། བཞུ་བ་དང ། རྒྱན་དག་ཏུ་བྱ་བ་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་མི་འབྱུང་སྟེ། གཞན་དུ་ན་རྒྱན་འདི་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཟིན་པར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་སྟེ། དེ་ཟན་ཟ་བའི་ཚེ་ཡང་ཁ་ཟས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འབྱུང་གི་།གསེར་དང་ལྡན་པའི་ ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་དང ། རྒྱན་གྱི་རྣམ་པ་འབའ་ཞིག་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དེ་ལ་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་སྲོག་ཕངས་པའི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་མི་དེས་ལྷ་རྒྱན་དེ་དག་ནི་འདི་རྣམས་ལགས་སོ་ཞེས་རྒྱན་བྱེད་པ་དེ་
61-1-13a
དག་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕུལ་ལོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་རངས་ནས། འདི་སྐད་དུ་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ལས་བྱས་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་བྱ་དགའ་ཆེན་པོ་དབང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ ཆེན་པོས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས། ཕྱི་མའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་བར་དུ་སེམས་མ་འདྲེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གསེར་མགར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་རྒྱན་དེ་དག་བྱེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྲོག་ཕངས་པའི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་ དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་འདྲེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་སྐབས་དབྱེ་བར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལྷུར་ལེན་པའི་སྟོབས་ཆེ་ན། དེ་ཉིད་སེམས་མ་ འདྲེས་པ་ལ་གནས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་མི་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་སྐབས་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་མ་འདྲེས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་མི་ཐོགས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་མ་འདྲེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་ཀྱང་དོན་དེ་ལ་སྦྱོར་ཞིང ། སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་དོན་དེ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་ལ་སྦྱོར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་དཔེའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་ པའོ།། ་་།།དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གལ་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་བར་མ་དོར་འདྲེས་པ་ཞིག་ན། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གང་ཡིན། གང་དང་ནི་ལྡན། དེ་སྐད་
61-1-13b
ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཚེ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་དང་ལྡན་ཞིང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་འདྲེས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་འམ། ཞེ་ སྡང་དང་ལྡན་པ་འམ། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་ན། འབྱུང་བ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་འདྲེས་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། ཕན་འདོགས་པར་ གྱུར་པ། རྒྱུར་གྱུར་པ་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་ དུ། ཉོན་མོངས་པ་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བར་ཆད་བྱེད་ པར་འགྱུར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འབྱུང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་གིས་ སེམས་འདྲེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འབྱུང་བས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་འདྲེས་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པར་བྱ་ཞེ་
61-1-14a
ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་གོ་ཆ་བགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་འབྱུང་ན་སྐྱེ་བའི་གནས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ལ། སྐྱེ་བའི་གནས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་སྒོམ་མོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་དག་གིས་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་འདོད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་ ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་དག་ནི་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་དག་སྟེ། གལ་ཏེ་འདི་དག་གཟུགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། བདག་གིས་ བསྟི་སྟང་ཆེན་པོས་རི་མོ་བྱ་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་དེའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གཟུགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི། དེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་བསྟི་སྟང་ཆེན་པོས་རི་མོ་བྱ་ བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བདག་གི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདི་ནི་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མི་གཅོད་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་འཕེལ་བ་དང ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་འཕེལ་བ་དང ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སྲབ་པར་འགྱུར། ཉམ་དམས་པར་འགྱུར། ཞན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། ཤིང་རྟ་ཁལ་ཆེན་པོ་
61-1-14b
བཀལ་བ་ནི། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིང་རྟ་འགྲོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེའི་སྲོག་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྲོག་ཤིང་དེ་ཡང་ཁལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ནོན་པ་དང ། ཁལ་ཁྱེར་བས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་ཞིང་ཞན་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། སྲོག་ཤིང་དེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ། བྱ་བ་བྱས་ ནས་ཆག་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྲིད་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་དག་ནི་གང་དག་གིས་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དག་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་ བའི་གནས་རྣམས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སྲབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ རྣམས་སྲབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་བྱ་བ་བྱས་པ་དེ་དག་ཕྱིས་དེ་དག་གིས་ བྱ་བ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་སྲོག་ཤིང་དེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞུགས་ནས་བྱ་བ་བྱས་ཏེ། ཆག་ནས་ཕྱིས་དེས་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་བྱ་བ་བྱས་པ་དེ་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་ བ་དེ་དག་གིས་ཕྱིས་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་གཤེ་ཞིང་བརྒྱད་བཀག་ལ། གཤེ་ཞིང་བརྒྱད་བཀག་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་དེ་ཉིད་ལ་འདི་བདག་ལ་དགོས་སོ་ཞེས་སློང་སྟེ། དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་དེས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དམིགས་པ་དེ་དག་
61-1-15a
ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་འདིར་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་ པར་གྱུར་ཅིང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ལ། དེས་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་དགོས་པས། དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དེའི་སྦྱིན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། གང་དག་དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེའི་སྦྱིན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་དེའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་དམིགས་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་ རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འོན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེའི་ས་ལ་ཡང་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་
61-1-15b
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྡོག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེའི་ས་ལ་ཡང་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ལྡོག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འོན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་ནི་ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་དེ་དང ། ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་མེད་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ ལྟ་བུར་དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའི། ཤེས་པ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་དེ་སྤངས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡང་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་གང་ཡིན་པའི་སེམས་དང ། ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མེད་དུ་ཟིན་ན། ཕན་འདོགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་མ་གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སེམས་ཉིད་དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང ། མི་མཉམ་པ་དང ། མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན། ས་འདི་གཉིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐམས་ཅད་
61-1-16a
མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་པར་མ་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མི་དམིགས་སོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་ པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན། དངོས་པོ་གང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མཚན་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མ་སྤངས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྙེད་པ་འདི་ནི་རྙེད་པ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་དག་གིས་གསེར་བྱེ་བའམ། རིན་ པོ་ཆེ་བྱེ་བ་འདུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྙེད་པ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གང་མཚན་མ་མེད་པར་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་འདི་ཉིད་རྙེད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་མཚན་མ་ཡོངས་ སུ་མ་སྤངས་པར་གླིང་ཆེན་པོ་བཞིར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང ། དེ་ནི་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ལ། མཚན་མ་མ་སྤངས་པར་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་བདག་པོའི་བྱ་བ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་འདི་ཡང་རྙེད་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཚན་མ་ ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་འམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དང ། རང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན། འདི་ནི་རྙེད་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་མཚན་མ་ཡོངས་ སུ་སྤངས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་འདི་ཡང་རྙེད་པ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རྙེད་པ་སྔ་མ་དེ་བས་རྙེད་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྙེད་པ་འདི་ནི་མཉམ་པའི་ཟླ་མེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་
61-1-16b
པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གོས་དང ། ཁ་ཟས་དང ། མལ་ཆ་དང ། སྟན་དང ། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་མཚན་མར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ནི་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མཚན་མའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གོས་ དང ། ཁ་ཟས་དང ། མལ་ཆ་དང ། སྟན་དང ། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་བཏང་ལ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྙེད་ པ་མཆོག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།ཁྱོད་ཀྱིས་གང་ལ་མཚན་མར་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་འདི་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་གིས་ཐོབ་པ་དང ། གང་དག་འཐོབ་པ་དང ། འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ན་ཐོབ་བོ། ། འཐོབ་བོ། །འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་བགྲང་བ་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཡིན་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བགྲང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ན་འཐོབ་པར་དེ་ལྟར་ཤེས་སུ་ཟིན་ན་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ ཕྱིར་འདི་ལྟར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མ་མོས་ཤིང ། སེམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མོས་ཤིང་སེམས་
61-1-17a
བསྐྱེད་པ་དག་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་དེ་བསྐྱེད་ནས། དངོས་པོ་གང་དང་གང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་དང་དེ་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་ངོ ། །དངོས་པོ་གང་དང་གང་ཤེས་པ་ལ་འདི་དག་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་ཇི་ལྟར་བདག་ གིས་མཚན་མར་བཟུང་བ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་དེ་གཏོང་བའི་བློ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང ། སྦྱིན་པའི་བློ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཛིན་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་འདི་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པས། དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་ཤས་ཆེར་ མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་བློར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་སེར་སྣ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སེར་སྣ་དེས་ཀྱང་ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། དངོས་པོ་དེ་དང་ཡང་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་ མི་གཏོང་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་སྤྱད་ལ། དངོས་པོ་དེ་ལས་བརྟེན་ནས་སེར་སྣ་བསྐྱེད་དེ། ངན་སོང་རྣམས་སུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འདི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། དངོས་པོ་འདི་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡོངས་ སུ་གཏོང་བ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ན། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གི་ཡང་མ་ཡིན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དངོས་པོ་དེ་རྒྱ་ཆེར་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་དེ་ཡོངས་ སུ་གཏོང་བས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་འདོད་པ་སྐྱེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ལེགས་པར་གསུང་བ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་དེ་དག་
61-1-17b
ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང ། འདི་ལྟར་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་བློར་འགྱུར་སྙམ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་དག་དང ། རྐྱེན་དེ་དག་མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པ་འདི་དག་ནི་དཀའ་བ་མཛད་པའོ་སྙམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་ དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ ཏེ་འདི་ནི་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུའི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟའི། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སྨྲ་བར་ཟད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ ཀྱིས་གནས་བརྟན་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་ཟུང་ཤིག་།ཆོངས་ཤིག་།ལྷོགས་ཤིག་།ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག་།སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་མཚན་མ་མེད་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། ་་།།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་ མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེས་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ པོ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེས་ཅི་ཡང་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཅི་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་ ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་ཀྱང་ཆོས་ཅི་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དགོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀྱི་འདུ་བའི་སྒོ་ཡང་
61-1-18a
དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་གྱུར་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་ པ་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་གང་པོ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་བྱེད་པ་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཅི་ཡང་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་ པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཡོད་པའི་ཆོས་ཅི་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །གང་པོ་དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མས་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་ལག་ཏུ་ལ་དུ་ཞིག་བཙོངས་ལ། དེ་ལ་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་ཀཱར་ཥ་པ་ཎ་དག་གཅིག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ་བྱིན་ན། གང་ པོ་དེ་ལྟར་ན། རིན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལ་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་ འདྲའོ། །གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་འདུ་བ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ། དགོད་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིན་ཅི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྙེད་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་ཤིང་ལྗོན་པ་ཞིག་མངོན་པར་ སྤྲུལ་ལ། ཤིང་ལྗོན་པ་དེའི་དྲུང་དུ་ཡང་སྲོག་ཆགས་འབུམ་སྤྲུལ་ཏེ། སྲོག་ཆགས་དེ་དག་ཀྱང་ཤིང་ལྗོན་པ་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཟ་ན། གང་པོ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཟབ་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ ཆེན་པོའི་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་འདུ་བའི་སྒོ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་རིན་དང ། རྙེད་པ་དང ། རྙེད་པ་དང་རིན་དུ་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན།
61-1-18b
སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པ་ཞིག་གིས་ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་ཆེན་པོར་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདུན་དུ་བུད་མེད་གཅིག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ལ། བུད་མེད་དེ་ཡང་སྦྲུམ་མར་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ་བུ་བྱུང་བར་བསྟན་ནས། བུད་མེད་དེའི་བུ་བཙས་ལ། ཁྱེའུ་ཞིག་ཏུ་བཙས་ ནས། ཁྱེའུ་དེ་ཡང་ཤི་བར་བསྟན་ན། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས།ཅི་ཁྱེའུ་ཤི་བ་དེའི་ཚེ་ན་བུད་མེད་དེ་ལ་བདག་གི་བུ་ཤིའོ་སྙམ་པའི་སེམས་སྐྱེ་འམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་ ལྟ་ན། མ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བུ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་འདིར་ཡང་ཆོས་དེ་དག་གི་འདུ་བའི་སྒོ་གཉི་ག་མེད་དོ། ། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ཆོས་འགའ་ཞིག་ལ་འདོད་པ་ཆེ་བར་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཆོས་དེ་དག་སྟོང་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ སངས་རྒྱས་པའི་སླད་དུ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་འདོད་པ་ཆེ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པའི་ཚེ་ཆོས་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དེ་མེད་དོ། །དེ་ བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ནི་ཆགས་པའམ། ཁོང་ཁྲོ་བ་འགའ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་གང་དང་གང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་དང་དེ་ཉིད་སྟོང་པའམ། ཡ་མ་བརླ་འམ། གསོབ་བམ། གསོག་ཏུ་མཐོང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན།
61-1-19a
གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དབྱིག་དང ། གསེར་གྱིས་བཀང་སྟེ་སློང་བ་རྣམས་ལ་སྩལ་ཀྱང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཐབས་མ་འཚལ་ན། དེ་ལྟ་ན་དེས་ནི་སྦྱིན་པ་ཉི་ཚེར་འགྱུར་གྱི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན། འདི་ལྟར་ཡང་བདག་གིས་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་ པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བསྟན་པ་འདིའི་དོན་བཤད་པའི་ཕྱིར་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།ངས་བཤད་པའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན་ཡང་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་ བྱས་ནས། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ། །ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའམ། མ་བྱིན་པའམ། མཆོད་སྦྱིན་མ་བྱས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་ སོ་ལེགས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་བྱས་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
61-1-19b
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བར་འདོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བགྱིད་པ་མཐོང་བར་འཚལ་ལོ། ། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་དང ། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱིས་འདི་ནས་ཐད་ཀའི་ཕྱོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་ དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱིམ་ན་འདུག་ཅིང་ཁྱིམ་ན་འདུག་བཞིན་དུ་དབྱིག་དང ། གསེར་གྱི་ཕུང་པོ་རི་ཙམ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། འདི་ ལས་ཁྱེར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྒྲོགས་སོ། །གོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རི་ཙམ་དག་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བཟའ་བ་དང ། བཅའ་བའི་ཕུང་པོ་རི་ཙམ་དག་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་གང་དག་གིས་ཕ་བི་ལས་ཁྱེར་བ་དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་གྱུར་ ཅིག་ཅེས་སྒྲོགས་སོ། །གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་པ་མེད་པས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཤིང་རྟ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་བཀྲམ་སྟེ་ཤིང་རྟ་རེ་རེ་ལ་ཡང་བུད་མེད་ཁ་དོག་སྟོང་གིས་བརྒྱན་པ་དག་ བསྐྱོན་ནས། ཚོང་འདུས་ཀྱི་སྲང་དུ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ་གང་ཤིང་རྟ་འདི་དག་དང ། བུད་མེད་འདི་དག་འདོད་པ་དེས་ཁྱེར་ཅིག་ཅེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། །བུད་མེད་དེ་དག་རེ་རེ་ཡང་བུད་མེད་བརྒྱ་བརྒྱའི་འཁོར་དང་ལྡན་ཏེ། ཤིང་རྟ་དབྱིག་དང་བཅས་པ་བུད་མེད་ཀྱི་ འཁོར་དང་བཅས་པ་དེ་བུད་མེད་དེ་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མཐོང་ལགས་
61-1-20a
སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དེ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྦྱིན་པ་འདི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། ཨ་ལ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱ་ཆེ་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སྦྱིན་པ་འདི་ལྟར་བྱིན་ཞིང་ ཡོངས་སུ་བཏང་བ་འདི་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམས་ནི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྦྱིན་པ་དེ་བྱིན་ནས། འདི་སྐད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ཡང་མཐོང་ངོ ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ལ་གནས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་ལས་འདའོ། །སེམས་གཉིས་པ་བསྐྱེད་པ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ལས་འདའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ངེས་ཤིང་ལུང་མ་ བསྟན་པའི་སེམས་ལས་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཐོབ་པར་དེ་ལས་ལྡང་བ་འདི་ནི་མི་སྲིད་དེ། གོ་སྐབས་མ་ཡིན་ཞིང་གནས་མེད་
61-1-20b
དེ། མ་བྱུང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་དེའི་ཚེ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང ། བདུད་དང་བཅས། ཚངས་པ་དང་བཅས། ལྷ་དང་མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང་བཅས་པའི་ འཇིག་རྟེན་གྱིས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་སོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྣག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་ པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང ། ཉན་ཐོས་དེ་དག་གིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གང་ དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ཅིང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འབྱུང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་ཁྱིམ་ན་གནས་ཤིང་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སློང་བ་རྣམས་སློང་བ་ན། མགོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སློང་བ་རྣམས་ སློང་བ་ན། ལུས་འབིགས་སུ་བཅུག་སྟེ། ཁྲག་སྦྱིན་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བུ་དང་ཆུང་མ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང ། ཁྱིམ་གྱི་དངོས་པོ་དང ། ཞིང་གི་དངོས་པོ་དང ། རྟ་དང ། བ་ལང་དང ། བྲན་དང ། བྲན་མོ་དང ། ལས་བྱེད་པ་དང ། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་
61-1-21a
མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། མའི་མངལ་དུ་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བཙའ་བ་དང་ཆོས་སྟོན་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཡང་དང་ཡང་མྱོང་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱར་ཡང་འགྲོ་ཞིང ། ཉིས་བརྒྱའམ། སུམ་བརྒྱའམ། བཞི་བརྒྱའམ། ལྔ་བརྒྱའམ། དཔག་ཚད་སྟོང་ངམ། དེ་ལས་ལྷག་པར་ཡང་འགྲོ་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཇི་ལྟར་བྱས་ན། སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དག་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང ། ཡང་ན་གསུམ་ལ་སྐྱབས་ སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བར་འདི་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱ་བ་དང ། ཡང་ན་བསླབ་པའི་གཞི་གཅིག་འཛིན་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་བསླབ་པའི་གཞི་གཉིས་སམ། གསུམ་མམ། བཞིའམ། ལྔ་འཛིན་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་བྱང་ ཆུབ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དག་གི་ནང་དུ་བྱུང་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་རྣམས་མི་ཐོས་མི་མཐོང་བ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མི་ཐོས་ཤིང་མི་མཐོང་བས་བསྐལ་པ་འབུམ་དག་ཏུ་འཁྱམ་ཞིང་འཁོར་ཏེ། ཡུན་རིང་པོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་ མེད་པ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྟོན་པ་ཡང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཚོལ་ན་ཡང་མི་རྙེད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་
61-1-21b
ཚོལ་ཞིང་དེ་དག་གིས་རྙེད་པ་ཡང་མཐོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་ཆོས་སྟོན་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །སངས་ རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་མང་པོར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་དུ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དང ། གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་དུ་འཇུག་པར་མཛད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་སེམས་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་པ་གང་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་དག་ཏུ་གཤེགས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་ངོ ། །དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དཀའ་བ་མཛད་པའོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང ། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དེ་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ ལྡན་འདས་གང་དག་བཞུགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མཐོང ། ལྷོ་ཕྱོགས་དང ། ནུབ་དང ། བྱང་དང ། ཕྱོགས་མཚམས་དང ། འོག་དང ། སྟེང་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་དང ། སངས་ རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་བཞུགས་པ་དེ་དག་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཤར་ཕྱོགས་
61-1-22a
ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་དང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་མཐོང་བ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་དང ། ནུབ་དང ། བྱང་དང ། འོག་དང ། སྟེང་དང ། ཕྱོགས་ མཚམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་དག་མཐོང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཏེ། གང་དག་གིས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་གནས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འགྱུར་བར་འཚལ་ བས་ནི། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་བགྱིའོ། །ལྷར་འགྱུར་བར་འཚལ་བས་ནི། དཔེར་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལྟར་བགྱིའོ། །ཚེ་རིང་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འཚལ་བས་ནི། དཔེར་ན་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་ བའི་ལྷ་རྣམས་ལྟར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྦྱིན་གནས་སུ་འགྱུར་བར་འཚལ་བ་དང ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་འབེལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བགྱི་བར་འཚལ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་འཚལ་བས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྦྱིན་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་འདོད་པས།
61-1-22b
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ལས་གུད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ སེམས་བསྐྱེད་པ་ཆེས་བཟང་བའམ། ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་འགའ་ལྟ་མཆིས་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་སེམས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤོང་བའི་སེམས་ཀྱིས་རང་གི་རྒྱུད་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་ཟད་ཀྱི། སེམས་དེ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་ དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆེད་དུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཉི་ཚེའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུད་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཟློག་པར་ཟད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ རྣམས་ཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་བསྟེན་ཅིང་བསྙེན་ཏེ་བསྒོམས་ལ་མང་དུ་བྱས་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ན། དེས་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང ། རང་སངས་ རྒྱས་རྣམས་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ། །གང་དག་འདི་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བྱང་ཆུབ་ལ་སེམས་ཤིང་སྒོམ་ན། དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཁྱེད་ནི་རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ། བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཅིག་ན་ལྷ་རྣམས་དང ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ མཚམས་སྦྱར་ཏེ་འཁོད་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་སྟོན་གྱི། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ལུང་མི་སྟོན་
61-1-23a
ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལུང་མི་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལུང་སྟོན་ན་ཡང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ཐོས་ནས་ལུང་སྟོན་ཏོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་བཀོད་ཀྱང ། དེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱི་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན། འདི་ལྟར་དེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཉན་ཐོས་ལས་ནི་ སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། ་་།།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་རིག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་སེམས་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བཤད་པ་འདིའི་དོན་ ཇི་ལྟར་འཚལ་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ། ཞེ་སྡང་དང་ བཅས་པ། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དགྲ་བཅོམ་པའི་
61-1-23b
སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཀྱང ། དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་བདེ་བས་ཚིམ་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ དེ་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མ་མཆིས་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ལ་བྱམས་པས་ཇི་ལྟར་ཁྱབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དེ་སྲིད་ཀྱི་བར་དེར་བྱམས་པ་དེས་ཁ་ཅིག་ནི་བདེ་བར་འགྱུར། ཁ་ཅིག་ནི་སྡུག་ བསྔལ་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ། བྱམས་པ་ལ་གནས་ཤིང་བྱམས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མ་ལགས་མོད་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་མ་མཆིས་པ་ནན་གྱིས་ དཔེར་བགྱིས་ཏེ་བཤད་པར་བགྱི་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་བདག་དང་འདྲ་བ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་ཤ་སྟག་གིས་གང་བར་གྱུར་ལ། དེ་དག་ཀྱང་བྱམས་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སམ། གལ་ཏེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འཚལ་ན་ ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འོས་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་གྱུར་ལ། དགྲ་བཅོམ་པ་རེ་རེས་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁྲུགས་མེད་འཁྲུགས་མེད་སྙེད་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འཁྲུགས་མེད་དེ་དག་མང་བ་ཡིན་ནམ།
61-1-24a
གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་དང ། དཔུང་དེ་དག་གིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་བཟློག་པར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་གང་མཐུ་ཆེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་ཟད་པར་ གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་མཐུ་ཆེའམ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་མཐུ་ཆེ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཆེས་མཐུ་ཆེ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེས་མཐུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁྲུགས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ། གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་འདི་དག་གི་ནང་ན་སེམས་གང་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གང་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སེམས་མཆོག་ཅེས་བགྱི་བ་ནས། གོང་ན་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་བར་དུ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཏུགས་པར་བགྱིར་རྔོ་མི་ཐོགས་པའི་སླད་དུའོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱས། ཁྱོད་ ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཤིག་།ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གལ་ཏེ་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དག་གི་ནང་དུ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་བཞག་ན། ཅི་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་དག་གིས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ལ་གསལ་བ་དང ། རིན་ཐང་གིས་ཐུབ་བམ། གསོལ་པ།
61-1-24b
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དག་གི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་གཅིག་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་རྔོ་མི་ཐོགས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་དག་ནི་ཡོངས་ སུ་དག་པ་ཡང་མ་ལགས། ཁ་དོག་བཟང་བ་ཡང་མ་ལགས། རིན་ཐང་ཡང་ཆུང་ལ། བརྗོད་པར་ཡང་ནུས་པ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་ནི་གནས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ནི་རིགས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ ལགས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ནས་བྱུང་བ་ལགས་ཏེ། དེ་ནི་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་མང་པོས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་རྔོ་མི་ཐོགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ནི་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འདུག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་མཆོག་ཉིད་དུ་བཞག་པ་ནས། གོང་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་གང་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཟད་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འཕང་བར་ནུས་མོད་ཀྱི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་ཟད་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཁའི་དབུགས་ཀྱིས་སྐམ་པར་ནུས་མོད་ཀྱི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའམ། ཟད་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་
61-1-25a
དྲུག་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྲེག་པའི་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཁའི་དབུགས་ཀྱིས་གསད་པར་ནུས་མོད་ཀྱི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའམ། ཟད་ པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་མཆོག་ཅེས་བྱ། གཙོ་བོ་དང ། ཕུལ་དང ། ར་བ་དང ། རབ་མཆོག་དང ། བླ་ན་མེད་པ་ནས་གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཟད་པར་བགྱི་བའམ། བཟློག་པར་མི་ནུས་པ་ངོ་ མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མི་གསུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་གསུང་ཞིང ། དེ་བཞིན་ ཁོ་ན་སྟེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ལ། སའི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དང ། ཆུའི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དང ། མེའི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དང ། རླུང་གི་ཁམས་ ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་ཅན་དེ་དག་མང་བ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། རེ་རེ་ཞིང་འདི་ལྟར་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་དེ་དག་གིས་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བདུད་སྡིག་ཅན་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ། སྡིག་ཅན་
61-1-25b
རེ་རེ་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ཡོད་པ་དང ། རྟའི་ཚོགས་དང ། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་དང ། དཔུང་བུ་ཆུང་གི་ཚོགས་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ། བགྲང་བ་འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས། དགྲ་བཅོམ་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་དེ་དག་རེ་རེ་སྤྲུལ་པ་བྱེད་པའི་སྤྲུལ་པ་དེ་དག་རེ་ རེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་དག་བགྲང་བ་ལ་འཇུག་པར་ནུས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རིགས་ ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་གང་ན་གནས་པའི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བསྲེག་པར་མངོན་པར་སྤྲུལ་པ་བྱེད་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཅི་སེམས་ཅན་དེ་དག་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ ལྡན་འདས་དེ་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ལགས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཞིང ། འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་ཉེ་བར་གནས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་གང་གཱའི་ ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་གནས་ལ། དེ་ལྟར་འཇིགས་པ་དྲག་པོ་ཀུན་ནས་སྟོན་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་སེམས་ཟད་པར་བྱ་བའམ། ཟིལ་གྱིས་མནན་པའམ། བཟློག་ནུས་པའི་སྐལ་བ་མེད་དོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་ དུ་སེམས། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་དང ། བདུད་སྡིག་ཅན་དེ་དག་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ལ། གང་ཆེས་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་ པ་འདི་དག་གི་ནང་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང ། སེམས་འདི་ནི་ཆེས་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འདི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང ། སྟོབས་དང་
61-1-26a
ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཆོག་བྱེད་པའམ། མཆོག་ཏུ་འབྱུང་བར་འོས་པ་ཡིན་ནམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མ་གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་སེམས་མཆོག་ཅེས་བགྱི་བ་ནས་གོང་ན་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་ཟད་པར་བགྱིར་རྔོ་མི་ཐོགས་པའི་སླད་དུ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་ཟད་པར་བྱར་མི་ནུས་སོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པའོ།། ་་།།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་ གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཟད་པར་བྱར་མི་ནུས། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་གང་དང་གང་སྦྱིན་པ་ན་དེ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་ཟད་པར་བྱ་བའམ། ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་ཚོང་པ་ཞིག་ཟོང་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་སྤྱོད་ཅིང ། དེ་ཚོང་བྱེད་ལ། ཚོང་པ་དེས་ཚོང་དཔོན་ནམ། དེད་དཔོན་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་ལོ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་ནས་སྐྱིན་པོ་བླངས་པ་ལས། དེའི་ཚོང་མ་རུང་བར་གྱུར་ནས། དེས་རྒྱལ་པོ་ལ་བསྐོར་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་གན་དུ་སོང་ངོ ། ། དེ་རྒྱལ་པོའི་དཔུང་དེས་ན་རྒྱལ་པོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་མི་དེ་ལ་ཚོང་དཔོན་དེ་དང ། དེད་དཔོན་དེས་ཚུགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དེ་དཔུང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་པོའི་ཕྱོགས་དཔུང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
61-1-26b
ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་དཔུང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྟེན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ དཔུང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་རྟེན་པས་ན། དེ་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་རྒྱལ་པོ་ལ་རྟེན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཟད་པར་གྱུར་ཀྱང ། འོན་ཀྱང་ཚུགས་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་རྟེན་པ་ཡང ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་དང ། བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚུགས་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྒྲོགས་ཤིང་འཆད་པ་ན། དེའི་སེམས་སྐྱེད་ཅིང་བདག་ཀྱང་དེ་ལྟར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སེམས་སྐྱེད་ན། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཚུགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དེའི་གཏམ་གྱི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང ། དེ་ལ་ཡང་དགའ་ བར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྐྱེད་པ་དེས་ན་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་ན། དེ་དག་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། འདི་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རིང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ གང་པོ་དཔེར་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འདོད་ཅིང ། ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པར་འཇུག་པར་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་རིང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དེའི་ཚུལ་བཞིན་
61-1-27a
མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པའམ། རང་སངས་ རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་སྐྱེད་ན་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་མི་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ན་སྦྱིན་གནས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་གིས་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བའི་ཤེས་པ་ཐོབ་ན། དེས་དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང ། སྤོང་བ་ལ་འདྲིས་པས་དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང་ལྡན་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ཅིང་སྐྱེ་བས། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བས། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ ལ་གནས་ན་ཚུགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན། འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་ནི་གནས་ན་འདུག་ཀྱང་རུང ། འགྲོ་ཡང་རུང ། དགྲ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་མདའ་ཡང་གཅོད་ཅིང་བདག་ཀྱང་སྲུང་ངོ ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་
61-1-27b
ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ཡང་ཚུགས་པར་དཀའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐོས་ན་ཡང་འདི་ལྟར་བདག་ཀྱང་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ད་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདག་ཀྱང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ལ་ཚུགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཏམ་མམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཏམ་ཐོས་ན་ཡང ། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲན་པར་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་མི་ སྐྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དམིགས་པ་ཐོབ་ཅིང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལེགས་པར་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་ པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ཡང་ཐུབ་པར་དཀའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བའི་ ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐུབ་པར་དཀའ་བར་རིག་པར་བྱ་ན། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ དམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དམ་བཅས་པ་ལས་བསྐྱོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམ་བཅས་པ་ལ་གནས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་
61-1-28a
སེམས་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ད་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལོ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ནས་མངོན་པར་ རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། བཞུགས་ཤིང་གཞེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་ པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐ་མའི་སེམས་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་མོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད། སྨྲས་ པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་མགྱོགས་བུལ་གྱིས་ནི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །སེམས་དེ་གཉི་ག་ནི་མཉམ་སྟེ། གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལས་ལྡོག་ལ། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལས་ཀྱང་ལྡོག་ན། དེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཁས་འཆེ་བར་ཟད་དེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་ཕོ་མཚན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མ་ཡིན་པ་ལས།
61-1-28b
ཕྱིས་དེའི་ཕོ་མཚན་མེད་པར་གྱུར་ལ། ཕོ་མཚན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་མི་ནུས་ན། དེ་ནི་མ་ནིང་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་རྨུག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་མི་འགྲོའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། ་་།།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱའི། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གནས་ པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྦྱིན་པ་གང་དང་གང་སྦྱིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་མི་བྱེད་ན། དེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་གྱི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་སྟེ། བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་ལ་ཅུང་ཟད་ནི་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ངོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་འདི་ནི་བདག་གིས་སྦྱིན་པར་བྱ། འདི་ནི་ སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ལ་ནི་སྦྱིན། འདི་ལ་ནི་མི་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། ངན་པ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ། བཟང་པོ་ནི་སྦྱིན་པར་མི་བྱ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་ལ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ལ་ནི་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་གྲང་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་
61-1-29a
པར་མི་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པར་གཏོང་ཞིང་སེམས་མཉམ་པ་ནི་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། སེམས་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ཟན་བྱིན་ལ། ཟན་ཟོས་པའི་འོག་ཏུ་ སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་གསེར་གྱི་དོང་ཙེ་དང ། རས་བཅོས་བུ་ཟུང་དང ། གསེར་ཐགས་ཅན་གྱི་རས་བྱིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མ་གུང་དང ། ཕྱེ་མ་རེད་དང ། དེ་བཞིན་དུ་མཚན་མོ་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་གྱི་གུང་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་གྱི་ཐུན་ལ། སེམས་ཅན་ གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་ཟན་བྱིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ཡང་བྱིན་ཏེ། བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་གནས་ཤིང ། དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཡང་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་མི་ཤེས་ན། དེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་གྱི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཤེས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐད་ན་མང་དུ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ཆོས་ཚད་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་འདོད་ཅིང ། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འདོད་ན། ཚད་དང་ལྡན་པའི་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་ཚད་ངེས་པར་གྱུར་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་དེ་ཚད་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྦྱིན་ པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཚད་ངེས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཕྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐབས་
61-1-29b
དེས་ན།སེར་སྣ་ཚར་གཅོད་ཅིང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་བདག་གིས་སྦྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་གྱི་བར་དུ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ། །ད་ལྟར་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པའི་བར་དུ་ཟང་ཟིང་གིས་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ནི། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སྐྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་རྒྱལ་པོ་ལ་སྟེན་ཏེ། དེ་རྒྱལ་པོ་ལ་སྟེན་ཅིང་འཁོར་ལ་བསྙེན་བཀུར་ བྱས་པས། རྒྱལ་པོ་དེས་དེ་ལ་ཟན་སྦྱིན་ཞིང ། དེས་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་ཏེ། དེས་བསྟེན་ཅིང་བསྐོར་ཏེ། བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་རྒྱལ་པོ་མཉེས་ཤིང་དགྱེས་པར་གྱུར་ནས། རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བསྐོན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་ མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཀྱང ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་ཤིང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང ། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རྒྱལ་པོའི་བུ་ཞིག་ཡོད་ལ། མི་མང་པོ་གང་དག་གིས་རྒྱལ་པོའི་བུ་ དེ་ལ་སྟེན་ཅིང་བསྐོར་ཏེ། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན། རྒྱལ་པོའི་བུ་དེས་བསྟེན་པའི་མི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཁ་ཟས་གཡོས་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ཙམ་ན་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་གནས་པའི་དུས་ལ་བབ་སྟེ། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་ཞིང ། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་
61-1-30a
པའི་ཚེ། དེའི་མི་ཞབས་འབྲིང་རྙིང་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ། འདི་དག་ནི་བདག་གཞོན་ནུའི་ས་ལ་གནས་པ་ན། བདག་གིས་སྦྱངས་ཤིང་བདག་གིར་བྱས་པ་ཡིན། བདག་ཀྱང་འདི་དག་གིས་སྦྱངས་ཤིང་བདག་གིར་བྱས་པ་ཡིན་གྱིས། བདག་གིས་མི་འདི་དག་ལོངས་ སྤྱོད་ལ་ཅི་རིགས་པར་དགོད་དོ་སྙམ་སྟེ། དེས་བདག་གིས་འཁོར་རྣམས་ཁ་ཅིག་ནི་གྲོང་ཁྱེར་དག་ཏུ་སྣ་བོར་བཅུག་།ཁ་ཅིག་ནི་ལས་ཀྱི་སྣ་དག་ཏུ། ཁ་ཅིག་ནི་ཚོང་འདུས་དག་ཏུ། ཁ་ཅིག་ནི་འོར་གྱི་གྲོང་དག་ཏུ་བསྐོས། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་གྲོང་དམ་པ་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བྱིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཀྱང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ན་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་ཏེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་གོས་དང ། ཟས་ དང ། མལ་ཆ་དང ། སྟན་དང ། ནད་གསོས་དང ། སྨན་ཟོང་དག་གིས་ཕན་འདོགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གཞོན་ནུ་དེས་འཁོར་དེ་དག་ཁ་ཟས་གཡོས་པ་དང ། བཟའ་བ་དང ། བཅའ་བ་ཅི་འབྱོར་པ་དག་གིས་ཕན་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པས་ཀྱང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་ཤིང་།གང་གི་ཚེ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏེ། བདུད་རྩིའི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ན། བློ་ཇི་ལྟ་ བ་དང ། ཤེས་རབ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ན། ཁ་ཅིག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་འགོད། ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་ བུ་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་བཟོད་པའི་ས་ལ་འགོད། ཁ་ཅིག་ནི་མཐོང་བའི་ས་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་གང་གི་ཚེ། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ།
61-1-30b
སྟེན་པའི་མི་དེ་དག་ཅི་རིགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་འགོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་འགོད་པར་བྱེད་དེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཞིང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཞིང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་ལ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་རྒྱལ་པོ་ལ་སྟེན་ཏེ། བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་དེས་ཟས་དང་གོས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་བྱིན་ནས། གང་གི་ཚེ་མི་དེས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ཤས་ཆེར་བསྟེན་པ་ དེའི་ཚེ། རྒྱལ་པོ་དེ་མཉེས་ཤིང་དགྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཐུགས་རངས་པར་གྱུར་ནས། གོས་དང་རྒྱན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་བསྐོན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་ཅིང ། དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང ། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དེ་
61-1-31a
དེ་བཞིན་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན། མི་གང་དག་གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུང་དེའི་ཉེན་ཀོར་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི། གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུང་དེས་ནམས་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་གསར་དུ་བརྐོས་ཤིང་ཕྱུང་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་དེའི་ ཚེ་ཡང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པར་བྱས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་ནས་སྙིང་པོར་བྱས་ཏེ་ཕྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་འབྱུང་ཁུང་དེ་ནས་བཏོན་ནས་བཞུས་ཏེ། དེ་ནས་སུམ་ཆའམ། བཞི་ཆ་གསེར་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང ། ནམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ན་ ཡང་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་འདོད་པ་ན་ཡང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཡང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ ཡིན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་དོ། །རྒྱུ་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་མཆོག་ཅེས་བྱ། གཙོ་བོ་དང ། ཕུལ་དང ། རབ་དང ། རབ་མཆོག་དང ། གྱ་ནོམ་པ་དང ། བླ་ན་མེད་པ་དང ། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དང ། ཐེག་པ་ ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྫོགས་པ་དང ། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གནས་བརྟན་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཟུང་ཤིག་།ཆོངས་ཤིག་།ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་
61-1-31b
དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་དགུ་པ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་སོ།། ་་།།བམ་པོ་གསུམ་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་ བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན། དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་ རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཅང་ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་ པ་ཤ་སྟག་དང ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། གཞན་ཡང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའི། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་གྱིས་བལྟས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་འཁོར་བཞི་པོ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་ པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཁྱོད་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།
61-1-32a
དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་སྐབས་ཕྱེ་བ་ཐོབ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་ པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པར་རིག་པར་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ གང་ཡིན། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་ཡིན། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དམ་བཅས་པ་སྤོང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དམ་བཅས་པ་སྤོང་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ན་གནས་ཤིང ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཞིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་
61-1-32b
འཆལ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རྒྱལ་པོའི་བུ་རྒྱལ་པོས་གདམས་པའི་ཚིག་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། རྒྱལ་རིགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་བུས་བསླབ་པར་བྱ་བ་བཟོའི་གནས། འདི་ལྟར་གླང་པོ་ཆེའི་གཉའ་བར་བཞོན་པའམ། རྟ་ བཞོན་པའམ། ཤིང་རྟ་བཞོན་པའམ། རལ་གྲིའི་ཐབས་སམ། འཕོང་ངམ། མདའ་བོ་ཆེ་འཕང་བའི་ཐབས་སམ། བརྒྱུག་པའམ། འགོམ་པའམ། འཆོང་བའམ། སྟོབས་འགྱེད་པའམ། དགྲ་ཐབས་སམ། དེ་ལ་སོགས་པའི་བཟོ་དེ་དག་ལ་སློབ་ན། རྒྱལ་ པོ་ལ་དབེན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཡང་སྨ་དབབ་པར་མི་སེམས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ན་གནས་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་རྩེ་ཞིང་དགའ་ལ། དགའ་དགུར་སྤྱོད་དུ་ཟིན་ཀྱང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན་ཉན་ཐོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་དུ་མི་རུང་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ བདག་ཉིད་ཞིང་དུ་མི་རུང་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རིང་དུ་བྱེད་དེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་ པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི། དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ནས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་དང་གང་ཡང་དག་པར་བཟུང་ནས་གནས་པ་དེ་ཡང་ཐམས་ ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ན་གནས་ཤིང་།
61-1-33a
གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གྱུར་ལ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེ་འདོད་པ་ལྔའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དུ་ཟིན་ཀྱང ། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དེ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདོད་པ་དང་ ལྡན་པའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་འབྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སེམས་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ནི། མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་འབུམ་དག་དང་ ལྷན་ཅིག་ཏུ་བསྲེས་ཏེ་བཞག་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱའི་རིན་ཐང་མེད་པ་དང ། ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་འོད་ཀྱིས་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མཆིང་བུའི་ནོར་བུ་དེ་དག་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཅིང་ལམ་མེར་མ་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་རྣམས་འདོད་ཅིང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །གང་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཚན་རྣམས་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་ མི་བྱའི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་མཚན་རྣམས་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ནི་མི་འཇིགས་པ་རྣམས་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅཝ་བརྒྱད་རྣམས་ཡོད་པ་ནས་སངས་
61-1-33b
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་སྦྱིན་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་བཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་མཆོག་ཏུ་མ་བཟུང་བ་དེའི་ཚེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཉིད་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། གང་དང་གང་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ཉིད་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་ནི་ཡུལ་ ན་གནས་པའམ། ཕྱོགས་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི། གཟུགས་སམ། ཚོར་བའམ། འདུ་ཤེས་སམ། འདུ་བྱེད་རྣམས་སམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུ་མ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཚད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་བཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དེ། གང་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན། བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ཉམས་པ་ཕྱིར་བསླང་བར་ནུས་སམ། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་ དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་ལ་གལ་ཏེ་བདེན་པ་རྣམས་མ་མཐོང་ན་ཕྱིར་ཡང་བསླང་བར་ནུས་སོ། །ཡང་སྨྲས་པ། འདི་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས། ཡང་དག་
61-1-34a
པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ།རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྟུང་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གལ་ཏེ་དེ་ཆོས་ནུབ་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་བྱུང་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་པར་རང་བྱང་ཆུབ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་རྒྱུ་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱར་མ་གནང་ངོ ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མི་སྒྲུབ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཚད་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཚད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་གང་དང་གང་སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གལ་ ཏེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཉིད་དམ། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ དུ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པར་ཡང་མི་བརྩིའོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །
61-1-34b
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན་སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་་ ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཁྱིམ་ན་གནས་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ལ་སྟེན་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡང་ སེམས་མི་སྐྱེད་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་འདིས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མ་དཀྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་ཉེས་པ་ མེད་པར་བཙོན་རར་བཅུག་སྟེ། དེ་བཙོན་ར་དེར་ལོ་མང་པོ་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ། ལོ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོར་བཙོན་རར་བཅུག་ལ། དེའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡང་འཁྲུགས་པར་མ་གྱུར། དེས་རྐུན་པོའི་སེམས་ཀྱང་མ་བསྐྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང ། དེ་བཙོན་རར་བཅུག་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་དེ་རྐུན་ པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་ཁྱིམ་ན་གནས་ཤིང ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེས། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཚངས་པར་ སྤྱད་པ་སྤྱོད་ལ། དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ཞིང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡང་འཁྲུགས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། ་་།།ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་བསྐལ་
61-1-35a
པ་མཐའ་ཡས་པར་མཚམས་སྦྱར་ཞིང་འཁོར་བར་བྱས་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཚད་ངེས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན། འདི་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འཁོར་བས་སྐྲག་ཅིང་རིངས་ཏེ། དེ་རིངས་པས་ དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་ཚད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཚད་ཡོད་པས་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་ནི་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པས་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་མ་གཏོགས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་ད་དུང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་ འགྱུར་ཏེ། མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ན། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་ ཞིང ། འཁོར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྣོད་སར་པ་སྨན་གྱི་ཁུ་བའི་ཆུས་བཀང་སྟེ་བཞག་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བཞག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བསྒོས་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་སྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང ། འཁོར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལེགས་པར་བསྒོམས་ཤིང་ཆེས་བརྟན་པར་འགྱུར་བ་དང ། ལྗིད་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་
61-1-35b
བུམ་པ་སར་པའི་ནང་དུ་མར་རམ་ཏིལ་མར་བཞག་ན། དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་དུ་བཞག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བུམ་པ་དེ་སྣུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་དེ་སྣུམ་གྱིས་ཁྱབ་པར་མ་གྱུར་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང ། འཁོར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་ སོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་མོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་གང་དང་གང་སྐྱེད་པ་དེ་ ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་སྐྱེད་དེ། སེམས་གཞན་དག་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་གཞན་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མི་རྙེད་པ་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་ བསྒོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་མར་གྱི་བུམ་པ་ནི་གང་དང་གང་ནས་བཟུང་ཡང ། དེ་དང་དེ་མར་གྱི་དྲི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སེམས་གང་དང་གང་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ ལྡན་པ་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གླགས་བཙལ་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དེ། དེ་ནི་དམིགས་པ་གང་ལས་གླགས་འཚོལ་བའི་དམིགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བདུད་ཀྱི་ རིས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སངས་
61-1-36a
རྒྱས་རྣམས་དང ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་འཐོབ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཐོས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་ཅིང་སྒོམ་མོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ནན་ཏན་བྱེད་ཅིང་སྒོམ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕ་རོལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ན། ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ལ། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཟིལ་ གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འདོམས་ལ། བཏམས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ ཟག་གང་དེ་ལ་འདོམས་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་གསེར་གྱི་མི་ཁྱེར་ཏེ་འགྲོ་ན་ཁྱེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གསེར་གྱི་ མིས་ཁ་དོག་དང ། དབྱིབས་དང ། འོད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ན། ཉན་ཐོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་གིས་ཤེལ་གྱི་མི་པང་པར་ཐོགས་ཏེ་འགྲོ་ན། ཁྱེར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེལ་གྱི་མིས། ཁ་དོག་དང ། དབྱིབས་དང་།
61-1-36b
འོད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་ སུ་སྟོན་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་འདོམས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་འདུག་ སྟེ། ཉན་ཐོས་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན། དེ་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་འབོགས་ལ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། གསེར་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བཞུ་ཞིང་བསྐོལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆེས་འོད་གསལ་ཞིང ། ཆེས་ཁ་དོག་བཟང་པོར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས། ་ ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ནོར་བུའི་བྱི་དོར་མཁན་འཆང་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆེས་འོད་གསལ་བ་དང ། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་ གིས། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་
61-1-37a
འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རི་མོ་མཁན་ནམ། རི་མོ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ཤིན་ཏུ་ལོབས་པས་ཁ་དོག་སྣ་ལྔའི་ཚོན་གྱིས་ཇི་ལྟ་ ཇི་ལྟར་ཁ་དོག་དང ། དབྱིབས་སུ་གཟུགས་འདྲི་ཞིང་ཚོན་བཀྱེ་སྟེ། རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་ཤ་ཚོན་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་ཆགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་གཟུགས་རྣམས་བྲིས་པ་དེ་ཉིད་ཁ་དོག་དང ། དབྱིབས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་ཉན་ཐོས་ རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་སྣང་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། ། དེ་དག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཙམ་ཉི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་གིས་ཤིང་བསྐྱེད་ལ་ཤིང་བསྐྱེད་ནས་དུས་དུས་སུ་བྱི་དོར་བྱེད་ཅིང་ཆུས་བྲན་ན་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱི་དོར་བྱེད་ཅིང་ཆུས་བྲན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་དང་འཕང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་
61-1-37b
ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་སྣང་བར་བྱས་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་གང་དག་དེ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་ པོ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་མེ་ཆུང་ངུའི་ནང་དུ་རྩཝ་དང ། ཤིང་དང ། ལྕི་བ་རྣམས་འཇུག་ན། དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེའི་རྒྱུ་ལས་མེ་དེ་མཆེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མེ་དེ་མཆེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མེའི་ཕུང་པོ་དེ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་དཔག་ཚད་མང་པོ། དཔག་ཚད་ བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང ། དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་སྲེག་ཅིང་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པས།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་ པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྣང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྣང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་འདོམས་པའི་ཉན་ཐོས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་ རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་གིས་གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུང་ནས་གསེར་བླངས་ཏེ། དེས་གསེར་དེ་བླངས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་བཙོངས་ལ། གསེར་དེ་ཡང་བཙོངས་ན། དེས་གསེར་དེ་བཙོངས་པའི་རིན་ནི་ཆེས་ཆེ་བ་ཡིན་གྱི། གང་གིས་གསེར་བླངས་པའི་མི་དེའི་ནི་ མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་ཆེས་རིན་ཐང་མེད་
61-1-38a
པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ཉན་ཐོས་དེ་དག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་མི་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་འམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པའོ།། ་་།།ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་གཞན་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་ པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན། དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ལ་གནས་པར་རིག་ པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སྤོང་ཞིང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྤྱོད་དོ། །དེའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དེའི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ གང་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་འགའ་ཡང ། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང ། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་འདུག་ན། ཆོས་གང་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕན་འདོགས་པའམ། གནོད་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་
61-1-38b
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པའམ། གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་ལ་ཕན་འདོགས་པའམ། གནོད་པ་བྱེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཆོས་འགའ་ལ་ཕན་འདོགས་པའམ། གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་ འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་ པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་གང་དང་གང་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ དང་གང་སྲུང་བ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་གྱིས་སྤྱོས་སམ། བརྒྱད་བཀག་ཀྱང་རུང་སྟེ། བཟོད་པར་བྱེད་ ཅིང ། བཟོད་པ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང ། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་རྩོལ་བར་བྱེད་ལ། བརྩོན་འགྲུས་དེའང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གང་དང་གང་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསམ་གཏན་འདི་དག་བསྐྱེད་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་
61-1-39a
མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་སྣོད་དུ་གྱུར་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་གང་དང་གང་ལ་སྤྱོད་ཅིང ། ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པའམ། ཁམས་ལ་མཁས་པའམ། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་པའམ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་ བ་ལ་མཁས་པའམ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པའམ། མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འདུ་ཤེས་ནས་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་གང་གིས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་ པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱམས་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར། སྙིང་རྗེ་དང ། དགའ་བ་དང ། བཏང་སྙོམས་
61-1-39b
ལ་གནས་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་ གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བརྒྱད་པར་གྱུར་ན། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་ དྭ་ཏིའི་བུས་བདག་གི་དྲི་བ་དྲིས་པ་ལན་གདབ་པའི་སྐབས་ཕྱེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་འདྲིའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དྲིས་ཤིག་དང་ཐོས་པའི་དོན་བརྡ་སྤྲད་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་གཟུགས་བརྒྱད་པ་ཡིན་པར་འདོད་
61-1-40a
དམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པ་ཡིན་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་རྣམས་ ལ་བརྒྱད་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འོ་ན་བརྒྱད་པ་དེ་གང་ཡིན་པར་འདོད། བདག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཤད་པའི་དོན་དེ་ཇི་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཆོས་ འདི་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཤེས་པ་གང་གིས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྒྱད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །གལ་ཏེ་གནས་འདི་རྙེད་ན་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་པ་འདི་ ལ་བརྟག་ཅིང་བརྒལ་བ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། འདི་སྐད་དུ་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུའང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ དང ། ཕྱི་མ་དང་སྔ་མ་ཇི་ལྟར་འཐུན་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ལས་དང་པོ་པ་ལ་བཤད་པ་དེ་ ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ནས་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འབར་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །བརྒྱད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་དང ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ཐམས་ཅད་དང ། ཕྱིར་
61-1-40b
མི་འོང་བ་ཐམས་ཅད་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐམས་ཅད་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་དང་པོ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་ མི་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་ཉན་ཐོས་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་སེམས་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་འདོད་པར་ཟད་དེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་རྩོད་པར་སེམས་སུ་ཟད་དོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་གང་རྒྱལ་པོའི་བུ་དང་རྩོད་པར་སེམས་པ་དེ་ནི། རྒྱལ་པོ་དང་རྩོད་པར་སེམས་པར་ཟད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་ མནན་པར་སེམས་པར་ཟད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་རྐང་ལག་མེད་པར་གྱུར་ལ་འདི་སྐད་དུ། བདག་འདི་ནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཕ་རོལ་ གྱི་འགྲམ་དུ་མཆོང་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་སྐད་ཟེར་བ་དེ་ལ་མི་དེ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ང་རྒྱལ་བྱེད་དེ་བླ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་གང་འདི་སྐད་དུ། བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་ གནན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལྟར་དེ་ནི་བླ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རྒྱ་མཚོ་དུག་ཅན་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མི་དེ་རྐང་ལག་རྣམས་མེད་བཞིན་དུ་རྒྱ་མཚོ་ལ་མཆོང་ བར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་མེད་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
61-1-41a
སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་སེམས་ཅན་ ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་འདོད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དགོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས། སྨྲས་ པ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང ། དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང ། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང ། སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། མེད་པར་འདུ་ཤེས་པའི་ ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་དང་གཞན་རྣམས་ཡོད་ན་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དགོད་པར་འདོད་ཅིང་ཐེག་པ་འདི་ལ་ཞུགས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་མིང་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ རྣམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཇི་ལྟར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་
61-1-41b
དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཚད་ངེས་པ་ཞིག་སྒྲུབ་ཏུ་ཟིན་ན་ནི། ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་ མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་བ་ན་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟིལ་ གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་ཀྱང་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དང ། གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་ རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འོད་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་བ་ན་སྐར་མའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ ཡང་སྐྱེད་ན། རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པས་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ལ་ཇི་སྐད་ཅེས་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཉིད་དམ། རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་
61-1-42a
སེམས་དཔའ་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རོ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་ མཁན་ནམ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པས་བྱིས་པ་ཞིག་བཟུང་ལ་སྡོང་པོ་ལ་བསྐྱོན་ཏེ་བསྐྱོན་ནས་དུམ་བུར་རགས་ཏེ་ས་ལ་གཏོར་ན་བྱིས་པ་དེའི་མཛའ་བོ་དང ། ཉེ་དུ་དང ། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བྱིས་པ་འདི་ནི་ཤི་སྟེ། ཕྱིན་ཅད་མི་མཐོང་ངོ་སྙམ་ནས་ སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱིས་པ་མ་ཤི་བ་དེ་ལ་ཤི་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལས་ཉམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པ་ཡང་ཤི་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ ཡིན་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་འདི་དག་ལ་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཆོས་ཉིད་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ན་ནི་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མི་འདོད་དོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་དུ་ དབྱེ་བར་འདོད། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང ། ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་
61-1-42b
གང་ཡིན་པ་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་སྤ་བཀོང་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ མཆོག་ཅེས་བྱ། གཙོ་བོ་དང ། རབ་མཆོག་དང ། གྱ་ནོམ་པ་དང ། བླ་ན་མེད་པ་དང ། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན། རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་རི་ལ་རིའི་རྒྱལ་པོའི་ཡོན་ཏན་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རི་གཞན་དག་ལ་མེད་དེ། དེས་ན་རི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ རིའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་སྟེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་རིས་ནི། རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་རི་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་བོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དང་མ་བྲལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་བོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་གནོན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ནའི་མཐུས་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་བྱེད་པ་དང ། སྤྲོ་བ་སྨྲ་བ་ནི་ལེགས་ཏེ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་
61-1-43a
ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་གནས་ བརྟན་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ལོང་ཤིག་།ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག་།ཟུང་ཤིག་།ཀུན་དགའ་བོ་གལ་ཏེ་བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང ། ཉན་ ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་བདེན་པ་དང ། བདེན་པའི་ཚིག་དེས། གལ་ཏེ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འཕངས་ཏེ། བར་དེར་འདུག་པར་བྱེད་ན་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་འདུག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞིང་གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ ལས་ལེའུ་གསུམ་པའོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་དང་ཉེ་བའི་འབུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་བཞུགས་པ་ཞིག་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་དང་ཉེ་བའི་འབུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞིག་ཆོས་སྟོན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་གང་ལགས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་མིང་ནི་ཅི་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་མིང་ནི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་སྟོན་པ་དེའི་མཚན་ནི་ཟླ་འོད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཉན་ཐོས་རྫུ་འཕྲུལ་
61-1-43b
དང་ལྡན་པ་མགོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ནས་ལག་པས་བླངས་ཏེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཐུག་པར་འཕངས་ནས་དེའི་བར་སྐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའམ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདེན་པ་གསུང་བ་ལྟར་བདེན་པ་དང ། བདེན་པའི་ཚིག་དང ། བདེན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་དེས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འདི་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་དེ་ཉིད་དུ་འདུག་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། དེ་ནས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དེ་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་དེ་ཉིད་དུ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་གོ་འབྱེད་ན་འདུག་པ་འདི་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ས་ལ་མ་ལྷུང་ཤིག་།གང་ནས་འོངས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འདི་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་སེམས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤོང་བར་བགྱི་བར་སེམས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་ སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལྡོག་པ་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ།ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ལ་གནས་པ་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་ཕྱིར་ལྡོག་
61-1-44a
པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་ཀྱང་མི་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་གལ་ཏེ་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་གྱིས་མདའ་གཟས་པ་བཞིན་མི་འགྲོ་ན་དེ་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དང་སེམས་ ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པ་འབྱུང་ངམ། ཡང་ན་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ངམ། བཟོད་པ་སྒྲུབ་བམ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མམ། བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་གམ། ཤེས་རབ་སྒོམ་ཡང་རུང་སྟེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་མི་ཤེས་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཡང་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་མི་ བྱེད་ན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཅིག་ནི་ཡུན་རིང་མོ་ ཞིག་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བླའི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་ཞིག་ཆོམ་རྐུན་གྱི་ཡ་ང་བ་ནས་མཆིས་ཏེ་འོངས་པ་ནི་བླའི་བཅོམ་སྟེ་མྱུར་དུ་འོངས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ། རིང་མོ་ཞིག་ནས་མངོན་ པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ནི་བླའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་
61-1-44b
བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་ན་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་ཁྱིམ་ཞིག་ཚིག་ལ་ཁྱིམ་ཚིག་པ་དེའི་ནང་ན་རིན་ པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་འདུག་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་འདོད་པའི་མི་ལ་ལ་ཞིག་ཁྱིམ་དེར་ཞུགས་ན་དེས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་ན་ནི་ཁྱིམ་དེའི་ནང་དུ་ཚིག་པར་འགྱུར། ཡང་ན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་ཁྱེར་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་ ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་ན་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར། ཡང་ན་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་ མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་གང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་རྒྱུ་འཐུན་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་ཐབས་ ལ་མི་མཁས་པའི་རྒྱུ་འཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་ན་བདག་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ནི་ མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་ན་དེ་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། གང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྦྱིན་པ་ཆེས་མང་བ་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་
61-1-45a
སྲུང་བའོ། །བདག་ནི་བཟོད་པ་སྒྲུབ་པའོ། །བདག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །བདག་ནི་བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའོ། །བདག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་རྣམ་ པར་རྟོག་ན་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་་ དཔའ་གཞན་དག་ནི་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་འདུག་ལ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ཁ་ཟས་སྦྱིན་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡང་བསོད་སྙོམས་གཅིག་དང ། སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་ན་དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མི་འཐུན་པར་མི་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཁྱད་དུ་གསད་པར་མི་བྱ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བརྙས་པར་མི་བྱའི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་ལ་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱའི། སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ནི་གུས་པར་རིམ་གྲོ་མི་བྱའམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱ་
61-1-45b
བ་བཞིན་དུ་གུས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་ན་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་མཐོང་ན་ཡང་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ཡང་གུས་པར་རིམ་ གྲོ་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དམའ་བའི་སེམས་དང ། གུས་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཞེ་ས་དང་བཅས་པར་བྱ་སྟེ། ང་རྒྱལ་སྤངས་པས་གུས་པར་རིམ་གྲོ་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཡང་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་ པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞིང་དེ་ལྟར་བསམ་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དམའ་བའི་སེམས་སུ་བྱའོ། །བྱམས་པའི་སེམས་སུ་བྱའོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱའོ། །མཆོག་ཀྱང་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཆོག་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ ལྟར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བྱམས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་བདག་པོ་ལ་བདག་པོ་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་བཞི་པའོ།། །།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་ མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་བདག་པོར་མཆོག་བྱེད་དུ་འཇུག་སྟེ། འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པས་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ། རྒྱལ་པོ་དང་བཅས་པའི་སྡེ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ན། ཅི་སྒྱུ་མའི་མི་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་གང་
61-1-46a
བདག་ཅག་ལ་དབང་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་རྒྱལ་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་འདི་དག་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མ་ ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྫས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན། དངོས་པོར་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་མ་ཡིན་པར་གཏོགས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་གཏོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་བདག་པོ་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ལ། ཆོས་ ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་མཆོག་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་དག་མཆོག་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གང་ཡིན། གང་མཆོག་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཆོས་དེ་ནི་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་ པ་གང་པོ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་མཆོག་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་ནི་དེའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོར་ཉེ་བར་གནས་ལ་དེ་ལས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་བཙལ་བ་ཡང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་མཐོང་ལ་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ། དེ་ལས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཞེས་ བྱའོ། །དེ་ལྟར་འདིར་ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་རབ་ཏུ་འཇིག་ལ། འདིར་འཇིག་པའང་གང་ཡང་མེད་དེ།དེ་ལྟ་བུར་བདག་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་འདི་ལྟར་མིང་
61-1-46b
གི་ཚོགས་དང ། ཚིག་གི་ཚོགས་དང ། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཞི་བའི་ཆོས་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འོན་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཡིན་ལ་དེ་དག་ནི་བསྟན་པར་ཡང་མི་ ནུས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་མོད་ ཀྱི་ངས་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་སུ་ལ་ཡང་བསྟན་པ་མེད་ཅིང་སུ་ལ་ཡང་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུང་ངོ ། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་ པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པའི་སེམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་འབའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་འཛིན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ན་འདི་ནི་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་ སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་ཡང་ཤིན་ ཏུ་མི་ནུས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩོལ་བ་ཡང་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རྩོལ་བ་མཐུ་དང་ལྡན་
61-1-47a
པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གང་གི་གནས་ཡིན། སྨྲས་པ། འདི་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ནི་དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་གནས་སོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་གོམས་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཡང་དག་པའི་ མཐར་ཡང་མི་ལྟུང་ངོ ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་བྲག་གི་རྩེ་མོར་འདུག་ལ་ལག་པ་གཉིས་ན་གདུགས་ཐོགས་ཏེ་དམ་དུ་བཟུང་ནས་བྲག་དེའི་ཁར་བརྟེན་ལ་རྐང་པ་ཡ་གཅིག་གིས་ནུར་ཏེ། གཡང་ས་མི་བཟད་པ་བལྟ་ན་གཡང་སར་བཞག་ཀྱང་གདུགས་ཀྱིས་རླུང་ཐོགས་པར་བྱས་པའི་ གདུགས་དེ་དག་དང ། རླུང་དེའི་སྟོབས་ཀྱི་ཤུགས་དེས་དེར་ལྟུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བྲག་གི་ཁ་ན་འདུག་པའི་མི་དེས་བདག་ཉིད་གཡང་སར་འདུག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་གདུགས་དེ་དག་གིས་རླུང་ཐོགས་པར་བྱས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བརྟེན་པས་དེ་གཡང་ས་དེ་ལ་ཡང་ལྟ་ཞིང་དེར་ལྟུང་བར་ ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་ཡང་བརྟེན་ཅིང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་སྟེ། ཐབས་མཁས་ པ་དེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ཆོས་དེ་དག་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་ལྟུང་ལ་དེའི་སེམས་ཀྱང་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཡང་ས་ཆེན་པོ་མི་བཟད་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཤིང ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕུང་པོ་དམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་དང ། གང་མངོན་པར་ རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་
61-1-47b
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ན་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རིན་པོ་ཆེ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་བྲག་ཕུག་ཏུ་ཞུགས་ཏེ། དེར་འགྲོ་བ་ན་ངོས་གཡས་གཡོན་ན་དབྱིག་ དང ། གསེར་དང ། དངུལ་དག་མཐོང་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ནང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ངོས་གཡས་གཡོན་ན་དབྱིག་དང ། གསེར་དང ། དངུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་མཐོང་ཞིང ། མུ་ཏིག་གི་ཆུན་པོས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གང་བར་མཐོང་ངོ ། །དེ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེད་ན། དེའི་ ནང་གི་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་དེ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེར་དབྱིག་དང ། གསེར་དང ། དངུལ་དང ། མུ་ཏིག་གི་ཆུན་པོ་དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་ན་ནི། དེ་དེ་ལས་འདས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་རྣམས་གང་ན་ཡོད་པའི་ ཕྱོགས་དེར་ཕྱིན་ནས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བསྔགས་པའམ། ཆོ་འཕྲུལ་ལམ། རྫུ་འཕྲུལ་ བརྗོད་པ་ན་དེར་འོང་ཞིང་འདྲུལ་ལ་ཆགས་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ན་དེ་དག་ཡིད་ལ་མི་ བྱེད་ཅིང་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་འགྲོའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་ཡང་མི་སྐྱེད། ཞེན་པར་ཡང་མི་འགྱུར། སྲེད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ་དེ་ལ་སྲེད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དེས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང ། ས་འདི་
61-1-48a
གཉིས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་དག་ལས་འདས་ནས་རིམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དཔེར་ན་མི་དེ་དབྱིག་དང ། གསེར་དང ། དངུལ་དང ། མུ་ཏིག་གི་ཆུན་པོ་རྣམས་ལས་ འདས་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་པར་ནང་དུ་ཞུགས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྤྱོད་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་འགོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡང་ས་འདི་གཉིས་ལ་རོ་མི་མྱང་བར་འདས་ནས་རིམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་གཉིས་ལ་རབ་ཏུ་ཆགས་ན། དེ་ནི་ཐབས་ལ་མི་མཁས་ པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་དེ་ལ་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པ་དེ་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་ དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡིད་མི་བརྟན་པར་མི་བྱ་བ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ནི་ཡིད་མི་བརྟན་པར་མི་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འདྲིས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་འདི་ལྟར་བདག་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་གིས་བདག་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་མགོ་དང་ གོས་ལ་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་སྤྱད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་དེ་བདག་ཚུལ་ཁྲིམས་འདིས་མཚན་རྣམས་ཡོངས་
61-1-48b
སུ་འཛིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་འབྱུང་བར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་མཚན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མཚན་རྣམས་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་ལྔ་པའོ།། །།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་དམ་གསོལ་པ། བདག་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གློ་བ་ཆེས་ཤིང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་སེམས་བསྐྱེད་ན་ ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་སེམས་བསྐྱེད་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལགས་པར་རིག་ པར་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའམ། སྒྲ་ལ་དམིགས་པའམ། དྲི་ལ་དམིགས་པའམ། རོ་ལ་དམིགས་པའམ། རེག་པ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ན་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་ལགས་ པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་ལ།ཉོན་མོངས་པའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ལུས་ཡོངས་སུ་འཛིན་
61-1-49a
པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ འདི་ལ་འདི་ལྟར་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ འདོགས་པར་གྱུར་པར་མཐོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ལགས་པར་རིག་ པར་བགྱིའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སྟོན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན་ ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱང་ལན་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པས་འདི་ལྟར་བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་ མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གི་སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ་སོར་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག་།བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་འདིས་སེམས་ཅན་ དེ་དག་ལ་ཕན་ཡང་གདགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རིག་པར་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་
61-1-49b
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚད་ངེས་པར་མ་བཅས་པས་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ དམིགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་སྤོང་ཞིང་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་ཆེས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་གང་ཡིན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་ འཆལ་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་གང་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དེ་ལ་ཡོངས་་ སུ་སྔོ་བ་སྔ་མས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང ། འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། གྲངས་དང ། ཆ་དང ། བགྲང་བ་དང ། དཔེ་དང ། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ ཡིན་ཞིང་ཉེ་བར་བརྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དེས་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་ཤིང་ཉེ་བར་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། ཀ་བ་
61-1-50a
གཅིག་པའི་ཁང་བཟངས་ཤིག་ལ་འདུག་ས་བཅུའམ། ཉི་ཤུ་ཡོད་ལ། ཁང་བཟངས་དེའི་ནང་ནི་གྲིབ་མ་ལ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་དང ། སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་དང ། སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་འདུས་པར་གྱུར་ལ། མི་ ལ་ལ་ཞིག་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཀ་བ་དེ་གཅོད་པར་འདོད་ལ་དེ་ལ་མི་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཀ་བ་འདི་བཅད་ན་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་སྲོག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སྨྲ་ལ་དེ་ལ་དོན་འདོད་ཅིང་གྲུབ་པ་དང ། བདེ་བར་འདོད་པའི་མི་དེས་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཀ་བ་ གཅོད་པའི་མི་དེ་བཀག་ལ་དེ་ལ་ཡང་མི་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་མི་ཁྱོད་ཀྱིས་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ། སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ། སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་བྱིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འདོམས་པར་མི་བྱེད། རྗེས་སུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ན་དེས་སེམས་ཅན་དཔག་ ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་ སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་བྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ངའི་བསྟན་པ་མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ། ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་ཚུལ་
61-1-50b
ཁྲིམས་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་པར་གྱུར་ལ། སེམས་ཅན་གང་བདེ་བའམ་དགའ་བ་ཡང་སྐྱེ་ཞིང་སྒྲ་དེ་ཐོས་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སེམས་གནོད་སེམས་མེད་ ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གནས་པའི་སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་ལ། སྔ་མའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུན་དེས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང ། འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། གྲངས་དང ། ཆ་དང ། བགྲང་བ་དང་།དཔེ་དང ། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་འབོགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་དྲུག་པའོ།། ་་།།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔར་རིག་པར་བགྱི་བ་གང་ལགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་སྤྱད་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་རིག་པར་བགྱི། གང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ ཞིང ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ། བདག་གི་སྦྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་གཏོང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།བདག་གི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་
61-1-51a
ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང ། ཁྲོ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།བདག་གི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།བདག་གི་ བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་རྣམས་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་།བདག་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་སེམས་ཅན་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་རྣམས་དང ། རྨོངས་པ་རྣམས་ ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཟེར་ཞིང་ས་ནས་ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བསྐལ་པ་དུས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བགྱི་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་ བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་དེ་ནི་བསྐལ་པ་ལྔ་བརྒྱས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདིའི་སངས་རྒྱས་ སྟོང་གི་ནང་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་ཅིང ། འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་ངན་སོང་རྣམས་སྟོངས་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་དང ། བདག་གི་ཉན་ཐོས་འདུས་པ་དང་པོ་ལ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་ཡོད་པར་གྱུར་ ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བསྐལ་པ་སྟོང་གིས་འགྲུབ་པར་ང་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བ་ལ་དགའ་ན་རྣམ་པ་དེ་དག་དང ། རྟགས་དེ་དག་དང ། མཚན་མ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐལ་པ་ལྔ་བརྒྱས་ འབྱུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ན་དགའ་བར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བྱང་
61-1-51b
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་སླད་དུ་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཙམ་ཡང་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བས་ཁྱབ་ཅིང་ གནས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཡུན་རིང་བ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་ཉིན་ཞག་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཁྱབ་ཅིང་གནས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཞུགས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་བ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་ཉིན་ ཞག་བདུན་དུ་ཡིད་དགའ་བཞིན་དུ་གནས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་དག་གི་ནང་ན་ཡང་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས། ཆེས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་ སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་གང་ཚུན་ཆད་དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེར་འཕེལ་ཞིང ། དེ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ རྣམས་ཉན་སླན་ཆད་བསྐལ་པ་བདུན་གྱིས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བགྱི་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བདག་གི་སྤོབས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། དེ་དེ་ བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པ་འདི་དག་དང ། རྟགས་འདི་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འཆད་པ་ན་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མི་འཐོབ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉན་ཅིང ། ཕ་རོལ་
61-1-52a
ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སློབ་པ་དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ང་སྨྲའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ནི་བལྟ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་ རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བར་བྱ་སྙམ་པའི་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན་དུ་གྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་ སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། ཕྱི་རོལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། གཤེད་མ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན། གདོལ་པ་ རྣམས་ལ་ཡང་ཐུགས་གཞན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་ནི། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འདུན་པས་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་
61-1-52b
ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐུགས་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་ འབྱུང་བ་དེའི་དངོས་པོའམ་དམིགས་པ་ངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སློབ་ཅིང་རིམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཡང་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་སོ། །བདེ་ བར་གཤེགས་པ་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། ཤིང་ལྗོན་པ་ལ་ལ་ཞིག་སྡོང་པོ་མེད་པར་གྱུར་ལ། དེ་ཉིད་ལས་བྱུང་བའི་ས་བོན་ཤིང་དེའི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ནས་སྐྱེ་ཞིང ། སྐྱེས་པ་དེ་རྣམ་པར་འཕེལ་ཞིང་རིམ་གྱིས་ས་ཕྱོགས་དེར་གྲིབ་མ་ཆེན་པོ་བྱེད་དེ། དེར་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་
61-1-53a
པོ་དང ། སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དང ། སྲོག་ཆགས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་ཚ་བས་གདུངས་ཤིང ། རླུང་དང ། ཉི་མ་དང ། སེར་བས་ཉེན་པ་རྣམས་གྲིབ་མ་དེ་ལ་གནས་ན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང་ལུས་དང་ཡིད་བག་ཡངས་སུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། ། གྲིབ་མ་དེ་ཡང་ཡིད་ཆགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་ནས་གྲིབ་མ་དེ་ལས་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་བློ་མི་འབྱུང་ངོ ། །ཤིང་ལྗོན་པའི་སྡོང་པོ་སྔ་མ་དེ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིང་ལྗོན་པའི་སྡོང་པོ་ཕྱི་མ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སློབ་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཉིད་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ རྣམས་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་དེ་ཉིད་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་ཆོས་ འདུལ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་སེམས་སོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ལྟར་མི་དེ་དག་ཚ་བས་གདུངས་ཤིང ། རླུང་དང ། ཉི་མ་དང ། སེར་བས་ཉེན་ཏེ་ངལ་བ་རྣམས་ཤིང་ལྗོན་པའི་གྲིབ་མ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་མི་སེམས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སེམས་ཅན་ བློ་དང་ལྡན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཐོས་ནས་བདུད་རྩིའི་རོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་མི་སེམས་སོ། །དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་ཤིང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཞུགས་པར་གྱུར་པ་ན། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་
61-1-53b
ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ལ་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་ པ་པའི་གང་ཟག་བརྒྱའམ། སྟོང་ངམ། བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་མམ། དེ་ལས་ལྷག་པ་ཡང་རུང་བ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་བཀོད་པ་གང་ལགས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་བསྒོམ་པའི་སླད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ སེམས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་སྔ་མ་ལས་མཆོག་ཅེས་བགྱི་བ་ནས་གོང་ན་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་བར་དུ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ཉིད་དེ་ལས་དམ་པར་གྱུར་པ་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །འདི་ལྟར་ཁྱོད་ནི་སྟོན་པའི་ཉན་ཐོས་མཁས་ཤིང་གསལ་ལ་དུལ་ཞིང་འཇིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡིད་གཞུངས་ལ། གདམས་ངག་དང་ཚིག་བཞིན་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གནས་བརྟན་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ལོང་ཤིག་།ཀུན་ཆུབ་པར་གྱིས་ཤིག་།ཟུང་ཤིག་།དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་ དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བདག་གིས་བླངས་ལགས་ཏེ། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང ། ཕྱིར་མི་ ལྡོག་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིའོ། །གཟུང་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང ། ཚེ་
61-1-54a
དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་འདུས་པ་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་བདུན་པ་སྟེ་རྫོགས་སོ།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་ སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐབས་ཕྱེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བས་ཕ་རོལ་ལས་ངན་དུ་བརྗོད་པ་ངན་པ་འོངས་པའི་ཚིག་གི་ལམ་དང་དུ་བླང་བར་བགྱི་ཞིང་དེ་ལ་གནོད་ སེམས་མི་བགྱི་སྟེ། དེ་ལ་བྱམས་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར་བགྱིའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བགྱི་ཞིང་བྱམས་པའི་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་འབྱུང་ངོ་འཚལ་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བགྱིས་ན་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་
61-1-54b
ལ་ཁྱད་པར་ནི་ཅི་ཡོད་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ནི་ཉི་ཚེ་བ་ཡིན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་དེ་གང་ གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང ། ཕན་པ་དང ། བདེ་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་བགོས་ཤིང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་ མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་འདོད་པར་ཟད་པས་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་ཉི་ཚེ་བའི་བཟོད་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལ་གནོད་སེམས་སམ་མ་དད་པ་སྐྱེད་ཅིང་མི་ བཟོད་པ་སྐྱེད་ན། དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མང་དུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤུང་བ་མཛད་ཀྱང་གནོད་སེམས་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གང་དག་གདོལ་ པའམ། སྨིག་མ་མཁན་ནམ། གཡུང་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྱོས་སམ་བརྒྱད་བཀག་ན། དེ་དག་ལ་ཡང་གནོད་སེམས་མི་བྱ་སྡང་བར་མི་བྱའོ། །གནོད་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང་སྡང་བར་མི་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་ སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། རིམ་གྱིས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་ཅིང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ན་ངན་པ་འོངས་པའི་ཚིག་གི་ལམ་དང་དུ་ལེན་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་འདི་ལ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ། མི་ལ་ལས་ནི་ཙན་དན་གྱི་འདེ་གུས་ལུས་ལ་སྐུད་ལ། ལ་ལས་ནི་ལུས་ལ་མེ་གཏོང་ན་མི་དེ་གཉིས་ལ་སེམས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པར་བྱ།
61-1-55a
སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་མི་གང་ལུས་ལ་ཙན་དན་གྱི་འདེ་གུས་སྐུད་པ་དེ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པར་ མི་བྱ། གང་ལུས་ལ་མེ་གཏོང་བ་དེ་ལ་ཡང་གནོད་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའི་གཉི་ག་ལ་ཡང་མཉམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ལྟར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པའི་ཕ་ རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞིང་ལ་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གནོད་སེམས་མང་བར་མི་བྱ་སྟེ། བཟོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། གནས་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་དང ། མི་ཁྲོ་བ་དང ། ཁོན་དུ་མི་འཛིན་པ་དང ། ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་སུ་བྱ་ཞིང་འཁོར་གནོད་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་འཐབ་ པའི་རང་བཞིན་ཅན། མཚང་འདྲུ་བའི་རང་བཞིན་ཅན། རྩོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གནས་པ་རྣམས་ལ་སྡུམས་བྱ་ཞིང་སྡུམས་བྱེད་དུ་གཞུག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ང་ནི་ཁྱེད་ཅག་མི་འཐབ་པ་དང ། མཚང་མི་འདྲུ་བ་དང ། མི་རྩོད་པ་དང ། མི་འགྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་ཏེ། བླ་ན་མེད་ པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སོ་ཐགས་བཟང་བ་དང ། སོ་དམ་པ་དང་།སོ་མཉམ་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ མཚན་ལུས་ལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
61-1-55b
དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ལ་གང་ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང ། ཆེས་བཟང་བ་དང ། ཆེས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དང ། ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲི་བར་ བྱས་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཤིག་།ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གང་ཡིན་པ་དང ། ར་གན་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ལ། གང་ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང ། ཆེས་བཟང་བ་དང ། ཆེས་འོད་གསལ་བ་དང ། ཆེས་རིན་ཐང་ཆེ་བ་ཡིན། སྨྲས་ པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ། འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང ། ཆེས་བཟང་བ་དང ། ཆེས་འོད་གསལ་བ་དང ། ཆེས་རིན་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ནི་ར་གན་གྱི་འོད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་ པ་ནི་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་འོད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདི་ལྟར་ལ་ལ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྣམས་གཅོད་ན། དེ་ལ་འདི་ལྟར་གང་གཱའི་ཀླུང་ཆེན་པོའི་བྱེ་མའི་ཚད་ནི་གཟུང་ བར་ནུས་ཀྱི། ལུས་འདི་དག་གི་ཚད་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་བཅད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རི་རབ་ཙམ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ པོས་ནི་ལུས་ལ་གཅོད་དམ། འབིགས་ན་ཡང ། གནོད་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའི། བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྱེས་སོ་ཅོག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་ནི་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་ཆུ་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་མེ་དང་འདྲ་
61-1-56a
བ་དང ། སེམས་རླུང་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞིང ། སེམས་ཆུ་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་མེ་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་རླུང་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན་ས་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱུགས་ན་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བས་བྱུགས་ན་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བར་འགྱུར་བ་མེད་ དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་དང ། སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་དང ། སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་བྱ། མི་བཟོད་པ་དང ། དང་བ་ཆུང་བ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ། གནོད་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞིང ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཆུ་དང་མེ་དང ། རླུང་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་ ཇི་ལྟར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་བཤང་གཅི་རྣམས་ཡོད་པས་ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་ ཀྱང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རེག་པའི་བར་དག་གིས་ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བར་ མི་བྱ་ཞིང་མི་བཟོད་པ་དང ། དང་བ་ཆུང་བ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ས་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞིང་།
61-1-56b
སེམས་ཆུ་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་མེ་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་རླུང་དང་འདྲ་བ་དང ། སེམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ནི་བགྲང་དུ་མེད་པ་ན། ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བགྲང་དུ་མེད་པ་ཞིག་གམ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལུས་ཀྱི་ཡིད་འདི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དཔྱོད་ཅིང་རྟོག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དབྱུག་པའི་རེག་པ་རྣམས་དང ། བོང་པའི་རེག་པ་རྣམས་དང ། མཚོན་ཆའི་རེག་ པ་རྣམས་དང་དུ་ལེན་པ་ལ་མཐུ་ཡོད་ཅིང་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཀུན་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་དག་ཡིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ དམྱལ་བ་པའི་མེ་གང་ཡིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་མཚོན་ཆ་དང ། དབྱུག་པའི་རེག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལ་དང་དུ་ལེན་པའི་མཐུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དང་དུ་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཟོད་པའི་ ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་སོ་སོར་མྱོང་ལ། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་མྱོང་ནས་ཀྱང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཐོབ་ལ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཡིན། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ ཡིན། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན། རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མ་ཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་དང་དུ་བླང་བར་བྱའོ། །དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཁ་ཟས་རོ་བརྒྱ་པ་ཟ་ན་ཚིམ་པ་དང ། མོས་ པ་དང ། ཡི་རངས་པ་དང ། མགུ་བར་འགྱུར་ཞིང་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སློང་བ་མཐོང་ན་གང་དེ་ལ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱ་བར་འདོད་པ་ཞིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པས་དེ་བཞིན་
61-1-57a
གཤེགས་པ་མཐོང་ན་དགའ་བ་དང ། དད་པ་དང ། གུས་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སློང་བའི་གང་ཟག་དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་སྐྱེས་སོ་ཅོག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ། །ཡོངས་ སུ་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པའོ།། ་་།།ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཤེ་ ཡང་ཕྱིར་མི་གཤེ་སྟེ། བཟོད་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་བརྡེགས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་རྡེག་།ཁྲོས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ཁྲོ། བསྡིགས་ཀྱང་ཕྱིར་སྡིགས་པར་མི་བྱེད། སྤྱོས་ཀྱང་ཕྱིར་སྤྱོ་བར་མི་བྱེད་དེ་ བཟོད་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་མདུང་ཐུང་དང ། མདའ་སྟོང་གིས་ལུས་ལ་ཕོག་ཀྱང་དེ་ལ་སེམས་སྡང་བར་མི་བྱ། དེ་ལ་མི་བཟོད་པ་དང ། དང་བ་མེད་པ་དང ། ངང་ ཐུང་བ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལ་ཡང་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བཟོད་ པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དང ། དང་དུ་ལེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བཟོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱང་རིང་བར་ བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སྡུག་བསྔལ་དེ་སྙེད་བྱུང་བ་དང་དུ་བླངས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་
61-1-57b
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་བོར་ཏེ། གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་སམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་མམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། འདི་དག་ལ་སྤྱོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དེ། དཔེར་ན་རུས་སྦལ་ལ་ཝས་གླགས་མི་རྙེད་དེ། དེ་གླགས་མ་རྙེད་ནས་སྐྱོ་སྟེ་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དེ་གླགས་མ་རྙེད་ནས་སྐྱོ་སྟེ་ཕྱིར་འགྲོའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བདུད་སྡིག་ཅན་མངོན་ པར་སྤྲུལ་ལ་བདུད་རེ་རེ་ཡང་དེ་སྙེད་ཀྱི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བར་གྱུར་ཀྱང ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་གླགས་རྙེད་པའི་སྐལ་བ་མེད་དེ་གླགས་མི་རྙེད་པས་སྐྱོ་ནས་ཕྱིར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། རུས་སྦལ་དང་ཝ་བཞིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་
61-1-58a
ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་བདག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་མི་འབྲལ་བའི་སེམས་སུ་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་གྱུར་ན་བདག་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ་སྙམ་དུ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མི་ཉན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ ལ་མི་སྒྲུབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་ནི་བདག་གི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པའོ་ཞེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལ་གནོད་སེམས་སམ། མི་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟར་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་རྙེད་ན། བདུད་སྡིག་ཅན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་དང་བྲལ་ བར་གྱུར་ན་བདག་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་ལྷུང་བར་མ་གྱུར་གྲང་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བདག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྒྱད་བཀག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ཉིན་མོ་ཆུད་ཟོས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་སྤྱོད་པ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མི་སེམས་སམ་དེར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་མི་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉིན་
61-1-58b
མོ་ཆུད་ཟོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉིན་མོ་དེ་ནི་ཞེན་པ་དང ། རྨུགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིད་ཉིན་ནམ། ཡང་ན་ཕྱི་མའི་ཉིན་པར་རམ། ཉི་མ་བཞིའི་ཉིན་པར་སེམས་པར་གྱུར་ཏེ། སྦྱིན་པའམ། ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། བཟོད་པའམ། བརྩོན་འགྲུས་སམ། བསམ་གཏན་ རྣམས་སམ། ཤེས་རབ་ལ་སེམས་པར་གྱུར་ལ། བསམས་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོན་དེ་ལྟར་དེའི་ཉིན་མོ་ནི་དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། བཟོད་པའམ། བརྩོན་འགྲུས་སམ། བསམ་གཏན་རྣམས་སམ། ཤེས་རབ་གང་ཡང་རུང་བ་སྒོམ་པ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པའི་བཟོད་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ནི་ཅི་ ཡོད། ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རི་རབ་དང་ཡུངས་འབྲུ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆེ་ཆུང་དང་མཐོན་དམན་དང ། ལྕི་ཡང་གི་ཁྱད་པར་ནི་ཅི་ཡོད། ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང ། ཡུངས་ འབྲུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆེ་ཆུང་དང ། མཐོན་དམན་དང ། ལྕི་ཡང་གི་ཁྱད་པར་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བཟོད་པ་ནི་ཁྱད་པར་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང ། ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་དང ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ལས་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཁྱོན་གྱིས་ཆུའི་ཐིགས་པ་གཅིག་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཆེས་མང་བའམ། ཆེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གང་ཡིན་སྨྲས་པ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་ལ་ ནི་སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཁྱོན་གྱིས་བླངས་པའི་ཆུའི་ཐིགས་པ་གཅིག་གིས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས། རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བཟོད་པས། བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་ལ།
61-1-59a
སྟོང་གི་ཆ་དང ། འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། གྲངས་དང ། ཆ་དང ། བགྲང་བ་དང ། དཔེ་དང ། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་འདི་ལྟར་ཁྱོད་སངས་ རྒྱས་ཀྱི་མཐུས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་སྤོབས་པར་བྱས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བཟོད་པའི་ཚད་འཛིན་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཟོད་པ་ ལ་ཚད་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་སེམས་སུ་ཟད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་བཟོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང ། བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་བཅུ་ནས་ལྷགས་པ་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པ་སྟེ་རྫོགས་སོ།། ་་།།འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ ར་བ་ན། དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་ དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་
61-1-59b
པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་གི་ལུས་འདི་དང ། བདག་གི་ཁོག་པ་འདིས་གཞན་ གྱི་བྱ་བ་རྣམས་དང ། གཞན་གྱི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཐོག་མར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་བྲན་མོ་ཆུ་ཆུན་བཞིན་དུ་བདག་གིས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་བྲན་མོ་ཆུ་ཆུན་ནི་འདི་ལྟར་བདག་ གི་རང་དགར་འདུག་པའམ། ཉལ་བར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཁྱིམ་ནས་ཚོང་འདུས་སུ་འགྲོ་བ་ན་རྗེ་བོ་དང ། རྗེ་མོ་དེ་ཉིད་ལ་ཞུས་ཏེ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །བཟའ་བའམ། བཅའ་བ་དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ། བདག་ལ་གནང་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་བདག་གིས་ཕྱིས་བཟའ་བར་བྱ་སྟེ། བདག་ གིས་རྗེ་བོའི་དབང་དུ་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་འདི་ལྟར་བདག་གི་ལུས་ལ་བདག་མི་དབང་སྟེ། གཞན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་དང ། གཞན་ གྱི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་བདག་གིས་ཕན་ཐོགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་ཡང་བྱའོ། ། གང་པོ་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་ལ་རྟ་རིན་པོ་ཆེ་ཡོད་དེ་མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཞོན་ལ། དེ་ནས་རྟ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མི་འདིའི་ཡན་ལག་གང་ཡང་རུང་བ་གཡོ་བའམ། སྣང་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། དེའི་རྟ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རང་དགར་མི་འགྲོ་བར། མི་འདི་བདག་ གི་ལན་གྱིས་ཉེས་པ་ཅི་ཡང་འབྱུང་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཞོན་པའི་མི་དེ་ཉིད་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པར་འདོད་པས་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་མི་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་།
61-1-60a
གང་ཟག་གཞན་རྣམས་སུ་ཡང་རུང ། བདག་ལ་དམིགས་པས་ཉེས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། ཡོན་ཏན་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡོད་དོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕ་རོལ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བར་བྱ་ཞིང ། འཐུན་པར་གནས་པར་བྱའོ། །འཐུན་པར་གནས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྲུང་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་འཁོར་བ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའམ། སྐྱེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོགས་པའམ། སྐྱེ་བ་གསུམ་གྱིས་ཐོགས་པའམ། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཁྱོད་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བླ་ན་མེད་པ་ ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་གྱིས་ཤིག་།ཁོ་བོ་ནི་ཕྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་བ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་སློང་བ་མཐོང་ན་གུད་དུ་ ཕྱོགས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་གཡེང་བར་མི་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་འདི་ནི་བདག་གི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་འདི་ཡང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ གཅིག་གི་ཆེད་དུ་ཡང་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་བདག་བཙོ་བར་སྤྲོ་བར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་འདི་ནི་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་
61-1-60b
ཡང་ཉི་མ་བསྐལ་པའི་ཚད་ཙམ་དུ་གྱུར་ལ། ཉི་མའི་ཚད་དེ་དག་གི་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་བདག་བཙོ་ཞིང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་འཐོབ་པའི་ཆོས་ ཤིག་ཡོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཁས་ལེན་ན་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞུམ་ཞིང་མི་དགའ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་དང་སེམས་ སུ་མཉམ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་འཕྱག་ཅིང་འོངས་ཏེ། ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དུ་འོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ། བདག་འོངས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་ངོ་ སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་མྱུར་དུ་འོངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཆོད་རྟེན་ནམ། དགེ་འདུན་གྱི་ཞལ་ཏ་བྱེད་ཅིང་ཉིན་མོ་འགྲོ་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་ཉི་མ་འདི་རེ་རིང་འདི་རེ་བུལ་དུ་འགྲོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་ རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཉི་མ་འདི་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ཙམ་གྱིས་སོང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། ། ཡང་དེའི་ལས་ལོ་གཅིག་གི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའི་ལས་དེ་ཉི་མ་གཅིག་གིས་ལས་འདྲ་བར་བསམ་ཞིང་ལོ་གཅིག་གི་བྱ་བའི་ལས་དེ་ཉི་མ་གཅིག་གིས་ཟིན་པར་བྱའོ། །བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པའི་ཚད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉི་མ་གཅིག་ཙམ་དུ་རྩི་ཞིང་འཇུག་པར་བྱའོ། །བསྐལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉི་
61-1-61a
མ་གཅིག་ཙམ་དུ་བརྩི་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མི་རྩི་ཞིང་དེ་ལྟར་མི་རྟོག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྟེ་དེ་ལྟར་རྩི་ཞིང་དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པས་བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཀྱིས་ན་རང་གི་མངོན་པར་ཤེས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱང་བསྐལ་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་རྗོད་ན་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་ནི་ཡེ་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་ འགྱུར་རོ། །འཁོར་བ་རིང་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འདི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉི་མ་གཅིག་གིས་ཕིགས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་ལ། གལ་ཏེ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཀྱི་ཚད་ཇི་ཙམ་པ་འདྲི་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ ཏེ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ལ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ཞིག་འབིགས་པར་ནུས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་དབུག་ཏུ་ཅི་ཡོད་དེ་འདི་ནི་ཕིགས་ཟིན་པ་དང་འདྲའོ་སྙམ་དུ་མཐོང་ཞིང ། ཉིན་གཅིག་ཀྱང་ཡུན་རིངས་ཀྱིས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ཙམ་གྱིས་དབུག་གོ་སྙམ་སྟེ་དེ་ལྟར་རྩི་བར་འཇུག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་གྱུར་དུ་ཟིན་ལ། ཉིན་མཚན་གྱི་ཚད་དེ་དག་གི་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་
61-1-61b
རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་དགོས་སུ་ཟིན་ན་ཡང ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཟིན་པ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་འདིའི་ བསྔགས་པ་རྗོད་པ་ན་ཞུམ་ཞིང་སྐྲག་པར་འགྱུར་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསྔགས་པ་རྗོད་པ་ན་འདི་ལྟར་བདག་ ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་དང་ནམ་ཞིག་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་པའི་སེམས་འབྱུང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ནི་བདག་ལ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ཏེ། བདག་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་གི་ཕ་རོལ་ ཏུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་ལག་པའམ། རྐང་པའམ། མགོ་སློང་བ་ན། གལ་ཏེ་བྱིན་ན་ནི་ལག་པ་མེད་པ་དང ། རྐང་པ་མེད་པ་དང ། མགོ་མེད་ པ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ལག་པའམ། རྐང་པའམ། མགོ་བོ་ཡོངས་སུ་བཏང་ན་བདག་ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བླ་ན་མེད་པའི་ལག་པ་དང ། བླ་ན་མེད་པའི་རྐང་པ་ དང ། བླ་ན་མེད་པའི་མགོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྩི་བས་འཇུག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིག་སློང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་མིག་བྱིན་ན་ནི་མིག་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་ སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིག་སློང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་མིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་བདག་ལྷ་དང ། མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བླ་ན་མེད་པའི་མིག་དང་ལྡན་ཞིང ། བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
61-1-62a
མིག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་རིང་བར་བྱེད་ཅིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་སློང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་བྱིན་ན་ནི། ཡན་ལག་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡན་ལག་གི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང ། དེ་ལྟར་རྩི་བས་འཇུག་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སློང་བ་དག་སློང་བ་ན་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ལ་སློང་བ་མང་ཆེས་ན་སློང་བ་འདི་དག་གི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་སུས་ནུས་སློང་བ་འདི་དག་གི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ག་ལ་འགྱུར་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སློང་བ་འདི་དག་ནི་མང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་སློང་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉི་མ་གཅིག་ལ་འོངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྟར་ན་ཡང་མང་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་དེའི་ཤེས་རབ་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞིང ། འདི་དག་ནི་ཉུང་སྟེ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཀུན་བགེད་པ་སྤྲོའོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་དེ་ལྟར་རྩི་བས་འཇུག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གྲངས་ཆད་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་མི་ནུས་ཀྱི་གོ་ཆ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བགོས་
61-1-62b
པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རྒལ་བར་འདོད་པར་གྱུར་ན་དེས་དཔག་ཚད་གཞན་དང་གཞན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་གོ་ཆ་བགོ་བར་བྱ་དགོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་ པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གོ་ཆ་བགོ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་སམ་བཀའ་ སྩལ་པ། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཀའ་བ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དཀའ་བ་ཅི་ཡང་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་ སྩལ་ཏེ། བདེ་བར་ཚོར་བ་གང་ལགས་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བར་ཚོར་བ་གང་ལགས་པའི་ཆོས་འདི་གཉིས་ནི་སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་ལས་འདས་པ་མ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ ཆེན་པོ་དཀའ་བ་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲོ་ཞིང ། ལུས་སམ་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལེ་ལོར་མི་བྱེད་དེ། མངོན་པར་སྤྲོ་བར་བྱེད་པ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་
61-1-63a
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱི་བ་ནི་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་ པར་གསུངས་ཏེ། གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་ཤིང་གྲངས་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་ཤེས་པ་སྤང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་ལ་མི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་སུའི་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། བདག་ཅེས་བགྱི་ བའམ། བདག་གི་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་མི་ཤེས་པའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་ཟིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་ལྟར་སེམས་པར་བས་སོ། །མི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལགས་ཏེ། སུས་ཀྱང་མ་བསྐྱེད་ལགས་སོ། །རྒྱུ་ཚོགས་ཤིང་འདུས་པ་ལས་འབྱུང་ ལ། རྒྱུ་མ་མཆིས་པར་གྱུར་པས་ནི་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འགག་པས་ན་སུས་ཀྱང་བཀག་པ་མ་མཆིས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་རྩི་བས་འཇུག་ཅིང་དེ་ལས་སེམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ན་དེ་ཉིད་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཆོས་འདི་དག་སྟོང་པ་ཡིན་ན་ནི། བདག་གི་བརྩོན་འགྲུས་ བརྩམས་པ་མཐུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དག་སྟོང་པ་དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་ རྒྱ་བར་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་ལྔའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅིངས་པས་འཁོར་བ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་འགྲོ་བ་ལྔའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་འཁོར་བ་ལས་
61-1-63b
རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ། །རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ འདིར་སུ་ཞིག་འཁོར་ཞིང་འདུག་སྟེ། བདག་ནི་སྤྲོ་བ་མེད་ཀྱིས་བདག་ནི་འདི་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཇི་སྲིད་དུ་མཚམས་སྦྱར་ཅིང་འཁོར་བ་དེ་ སྲིད་དུ། གཞན་དུ་ཡང་མཚམས་སྦྱར་ཞིང་འཁོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མཚམས་སྦྱར་ཞིང་འཁོར་བར་བྱ་དགོས་ལ། འོན་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་གྱིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ། ཡང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ལྟར་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ། ཉི་མ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་དུ་སྣང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང ། དེའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་ཏེ། དུས་ཚིགས་དང ། ལོ་དང ། ཟླ་བ་དང ། ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་ཐམས་ཅད་འདའ་ཡང་མི་ཚོར་མི་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་པས་དེའི་ཕྱིར་དུས་ཚིགས་དང ། ལོ་དང ། ཟླ་བ་དང ། ཟླ་བ་ཕྱེད་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་སེམས་སོ། །དཔེར་ན་ཚོང་དཔོན་ཞིག་གིས་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་རི་བའི་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་ ན། དེ་ཁྱིམ་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་དང ། དེ་ལས་གཞན་པ་བུན་སྐྱིན་བཏང་བ་དང ། འདུ་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡིད་ལ་མི་སེམས་སོ། །གལ་ཏེ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་རི་བའི་རིན་པོ་ཆེ་དེ་གདོད་ཐོབ་པར་འགྱུར་དུ་རེ་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་ཁ་ཟས་བཟའ་བའང་ཡིད་ལ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་
61-1-64a
ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་པའང ། དུས་ཚིགས་དང ། ལོ་དང ། ཟླ་བ་དང ། ཟླ་བ་ཕྱེད་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་དེ། ནམ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་འབའ་ཞིག་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་སྒྲོགས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་ ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་སྒྲོགས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ནང་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དང ། གང་ལ་ཡོན་ ཏན་འདི་དག་ཡོད་པ་ངས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བགོས་ནས། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་ ཚིག་ཏུ་སྨྲས་པ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ན། ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་ མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་།དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་ཕྱོགས་དང ། ནུབ་དང ། བྱང་དང ། འོག་དང་།སྟེང་གི་ཕྱོགས་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་མཚམས་དང་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་ པ་དེ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྱུར་ཅིག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་
61-1-64b
བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་གང་ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་ཚིག་འདི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས། གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ མཆིས་ན། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ལ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའི་སྤྱོད་པ་མཆིས་ན། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཆིས་ལ། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཆིས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་བགྱི་ན། ཤིང་ཆེན་པོ་སྡོང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་སྙིང་ པོ་དང་ལྡན་ན། མེ་ཏོག་རྣམས་མཆིས་ལ། མེ་ཏོག་ལས་འབྲས་བུ་རྣམས་མཆིས་པར་གྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་ལས་ཀྱང་ཤིང་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཞུགས་ན། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ པ་མཆིས་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་བཤད་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དེ། གང་པོ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ་ ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟུང་ཤིག་།ཀུན་ཆུབ་པར་ གྱིས་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་
61-1-65a
པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་སོ།། ་་།།བམ་པོ་དྲུག་པ་སྟེ་ཐ་མ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་ འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་བས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་བགྱི། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་ པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་འདི་ལ་བདག་གིས་སྔོན་ཡང་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་འདི་ལ་སྔོན་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་སྐྱེ་བར་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ་སྙམ་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པར་མི་བྱའི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང ། གསུམ་པ་དང ། བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་འདི་ལ་བདག་གིས་སྔོན་ཡང་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་འདི་ལ་སྔོན་ འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་སྐྱེ་བར་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། སྔོན་ཡང་བདག་གིས་བསམ་གཏན་འདི་དག་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པར་མི་བྱའི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་
61-1-65b
བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ཅིང་བསྒོམས་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་གིས་ཀྱང་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་འདོད་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་གནས་པས་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི་མཉམ་ པར་གཞག་པར་མི་བྱའི། འདི་ནི་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །དེ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ན། བསམ་གཏན་རྣམས་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་རྒྱུ་འཐུན་པའི་རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དེ།འོན་ ཀྱང་གནས་པ་དེས་གནས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་གནས་ནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་མངོན་ པར་སྒྲུབ་བོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང་མངོན་པར་སྒྲུབ་བོ། །དེ་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་པོ་འདི་ དག་གིས་གནས་ལ། དེ་དག་གི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དོན་གྱི་དབང་གང་ཡང་དག་པར་མཐོང་ བས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་པར་མི་བགྱིད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་
61-1-66a
འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་ལ་མཉམ་པར་མི་གཞོག་སྟེ། འདུ་ཤེས་དང ། ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ན་ནི། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་ དག་པར་མཐོང་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་མི་གཞོག་གོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་འདི་ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ ཉིད་ཀྱིས་གནས་ལ། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བགྱིད་ཅིང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཡང་མ་བྲལ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འདི་ ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ལ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་གི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་ཅིང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཡང་མ་བྲལ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཏོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བས་ན་དོན་འདི་ཡང་རྒྱས་པར་བྱ་ བ་དང ། རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དཔེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ། འདུན་པ་དང་མ་བྲལ་བ། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་དུ་སོང་སྟེ། དེ་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་དུ་སོང་ནས། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་མི་རྣམས་ ཀྱི་བདག་གི་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་བུད་མེད་རྣམས་དང ། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་གོས་རྣམས་དང ། མ་རྨོས་མ་བཏབ་པའི་འབྲས་རྣམས་དང ། རྒྱན་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་དེ་དག་དང ། ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང ། ལོངས་སྤྱད་པ་དེ་དག་དང ། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་ བའི་གསེར་དང ། རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་མཐོང་སྟེ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་མི་དེས་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་དེའི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་མཐོང་ནས། ཕྱིར་འཁོར་ཏེ་འོངས་ན། དེ་ལ་ཆགས་པའམ་འཆིང་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ནས་མི་དེ་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང ། ལོངས་
61-1-66b
སྤྱད་པ་ཀུན་མཐོང་ནས། ཕྱིར་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་འདི་དག་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཀྱང ། དེ་དག་གི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བསམ་གཏན་བཞི་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་རྣམས་ལ་གནས་པ་དེ་དག་གིས་འདྲིས་པར་བྱས་ནས། ཡང་དེ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་ཏེ། དེའི་ལུས་ཞིག་པ་ན་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ལུས་ མངོན་པར་འགྲུབ་བོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དང ། ས་ཁྱད་པར་ཅན་བོར་ཏེ། སླར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་གནང་བར་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མ་གནང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱོགས་རིང་བར་བྱེད་དུ་འོང་བ་དང ། ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གནས་གྱ་ ནོམ་པ་བོར་ཏེ། སླར་ཡང་ས་ཐ་ཆད་ལ་དམིགས་པ་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་བགྱི་ན། མི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ། འདུན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བུད་མེད་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཅེས་པར་མཆིས་ པ་ཞིག་མཐོང་ན། དེས་དེ་ཀུན་དུ་བརྟགས་ཏེ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་གི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཟུང་མོད་ཀྱི་དེ་ལ་བག་མ་མཆིས་པ་ཡང་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་བུད་མེད་ངན་པ་བྲན་མོའམ། ལས་བགྱིད་པ་འགའ་ཞིག་ཕྱོགས་སྟོང་པར་མཐོང་ནས། དེ་ལ་ལྟ་སྟེ།
61-1-67a
ཤིན་ཏུ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡང་མ་ལགས། ཤིན་ཏུ་གཟུགས་བཟང་བ་ཡང་མ་ལགས་མོད་ཀྱི། དེ་དེ་ལ་བག་མ་མཆིས་པར་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་བསམ་གཏན་བཞི་དང ། གཟུགས་མ་མཆིས་ པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་རྣམས་ལ། ཅི་བདེ་ཅི་དགར་གནས་ནས། གནས་དེ་དག་བོར་ཏེ། སླར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པ་རྣམས་དཔེ་དེ་དང་འདྲ་བ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ གནས་པ་འདི་དག་གིས་གནས་པ་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པ་འདི་ནི། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་ གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ ལ་མཉམ་པར་གཞག་པར་གནང་བར་མཛད་ཅིང ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང ། གསུམ་པ་དང ། བཞི་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་པར་གནང་བ་མཛད་ལ། དེ་ལ་གནས་པར་ནི་གནང་བར་མ་མཛད། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་ བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ལུས་ཞིག་ནས་ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་ དག་པར་གཟིགས་ནས་ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མ་གནང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་ན། ཆེས་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཇི་ཙམ་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་
61-1-67b
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་གནས་པ་དེ་དག་གིས་གནས་ནས། ཕྱིར་ཡང་གནས་པ་དེ་དག་བོར་ཏེ་འོག་མའི་ཆོས་འདི་ལ་དམིགས་པ་ནི་དཀའ་བ་བྱེད་པ་སྟེ་ངོ་མཚར་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏེར་མཐོང་ནས། བགྲངས་ཏེ་བསྣམས་ནས་སོང་ལ། དུས་གཞན་ཞིག་དུ་ཀ་ཀ་ནིའམ། ཀཱར་ཥཱ་པ་ཎ་མཐོང་ན། དེ་ལ་ལག་པས་བསྙབས་ཏེ། བླངས་ནས་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་བཞི་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་ འཇུག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ་ཅི་བདེ་ཅི་དགར་གནས་ནས་བགྲངས་ཏེ་གཅལ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ནས། ཕྱིར་ཡང་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་ཤིང ། དེའི་ལུས་ཞིག་ནས་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱིར་ ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷ་ཚེ་ རིང་པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་གནང་བར་མི་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཅིང་འཆད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་ལགས་སམ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཆོས་ལུང་སྟོན་པ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་ཁྱོད་དེ་སྐད་སྟོན་ཅིང་དེ་སྐད་འཆད་ན། ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་སྨྲ་བ་ཡིན། ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཆོས་ལུང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་འདི་ལ་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང ། གསུམ་པ་དང ། བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ། བསམ་གཏན་འདི་དག་བསྐྱེད་དེ། གཟུགས་
61-1-68a
ཀྱི་ཁམས་སམ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་ཡང་མི་སེམས་སོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདོད་པའི་ཁམས་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང ། གཟུགས་མ་མཆིས་པའི་ཁམས་ལས་འདས་ཏེ། ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་ཞིག་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་འདས། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལས་འདས། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་འདས་ཤིང ། ཁམས་གསུམ་ལས་འདས་ཏེ་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་གང་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ན། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འཚལ་ཞིང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང ། གཟུགས་མ་མཆིས་པའི་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་ འདའ་བར་གནང་བར་མི་མཛད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་ཅིང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ལ་འདོད་པའི་ ཁམས་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་གནང་དུ་ཟིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དམ་བཅས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་
61-1-68b
དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདོད་པའི་ཁམས་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སྤོང་བའི་དུས་དེ་དང་སྐབས་དེ་ཡོད་དོ། །གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་ཤིང ། འབྱུང་ངོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁམས་གསུམ་པ་རིང་བར་བྱེད་ཅིང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ན་དེ་བསམ་གཏན་དེ་དག་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་གི་རོ་ཡང་མྱང་བར་མི་བགྱིད་ལ། འབྲལ་བར་ཡང་མི་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་བསམ་གཏན་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་ལ་བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་གི་རོ་ཡང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་ལ། འབྲལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། ། གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་ གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། འདོད་པའི་ཁམས་ལས་འདས་ནས། བསམ་གཏན་དེ་དག་ཀྱང་སྤངས་ལ། ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང་།
61-1-69a
བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཞིང ། དེ་བསམ་གཏན་དེ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ན་སེམས་གནོད་སེམས་མེད་པར་གནས་སོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དག་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེད་དེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་མ་གྲོལ་གྱིས། བདག་ནམ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ཕན་གདགས་ཤིང ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་
61-1-69b
ཀྱང་བཤད་དོ་སྙམ་སྟེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་གང་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཏེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བ་གང་ལགས་པ་དང ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཡང་མ་མཆིས་པ་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་སྟེ། ངོ་མཚར་ཆེ་བར་རིག་པར་བགྱི་བ་ལགས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ། གང་ པོ་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་སྐྱེ། སྡུག་བསྔལ་འགག་པར་འགྱུར་བ་ནི་འགག་སྟེ། གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་འདིས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དཀའ་བ་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོས་གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ ལྡན་འདས་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་སོ། །དེ་དེ་ལྟ་ལགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱི་བ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བ་གང་ལགས་པའམ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའམ། བླ་ན་མེད་པ་ ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཡང་མི་དམིགས་ལ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་འདོད་
61-1-70a
ཆགས་སྤང་བ་དང ། ཞེ་སྡང་སྤང་བ་དང ། གཏི་མུག་སྤང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་པའི་སླད་དུ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བར་གནས་ཤིང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་འདི་ནི། དེའི་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་ལྡན་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་ གཡེང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་དེའི་འཇིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའམ། སྒྲ་ལ་དམིགས་པའམ། དྲི་ལ་དམིགས་པའམ། རོ་ལ་དམིགས་པའམ། རེག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་ན། གཞི་དེ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། ཆོས་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པར་ཉེ་ བར་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པའོ།། ་་།།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་ གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་ཅི་ཞིག་གཟིགས་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤང་བར་བགྱི་བ་བསྔགས་པ་མཛད་ལ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཁྱོད་ཉིད་ལ་དྲི་བར་བྱས། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཤིག་།གང་པོ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་རྣམས་ལ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པ་བཞིན་དུ། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་
61-1-70b
ཡང་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་གནས་སམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པ་དེས་ཉན་ཐོས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་ འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་སྙམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ལྟ་བུས་གནས་ཏེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ ལས་བཟླ་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱ་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བྱ་བ་དེས་ཉེ་བར་གནས་པ་ལགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་འདིའི་ནང་ ན་དགེ་སློང་གཅིག་ཙམ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱ་བ་གང་གིས་ཉེ་བར་གནས་པའི་བྱ་བ་དེས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་ བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་འབའ་ཞིག་གི་སྤང་བར་བྱ་བ་བསྔགས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་དཔེར་ན། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་འཛམ་བུའི་ གླིང་གི་མི་རྣམས་ལ་སྣང་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ལ་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་ནི། འདི་ལྟར་རང་གི་རྒྱུད་ཉི་ཚེ་སྣང་བར་ཉེ་བར་གནས་པར་ཟད་དོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་གང་ཟག་ནི་འདི་ལྟར་རང་གི་རྒྱུད་ཉི་ཚེའི་ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ ཉེ་བར་གནས་པར་ཟད་ཀྱི། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་དང་གཞན་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་དང ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དང ། ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ན། གང་པོ་དཔེར་ན། འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་
61-1-71a
མཚོན་ཆ་ལ་གོམས་ཤིང་མཁས་པར་གྱུར་པ་ནི་ལོ་གཅིག་ཏུ་ཡང་རྒྱལ་པོའི་ཀཱར་ཥཱ་པ་ཎ་བརྒྱ་སྟོང་ཟ་ཞིང ། གང་གི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གཡུལ་འགྱེད་པའི་དུས་ལ་བབ་པ་དེའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་དེ་རལ་གྲིས་འདེབས་སམ། མདའ་འཕེན་པ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ གདོན་མི་ཟ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་གླང་པོ་ཆེ་དང ། རྟ་དང ། མི་གཞན་གྱིས་བྱ་བ་དེ་མི་བྱེད་དོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང ། ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་དང ། གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གོ་ཆ་གྱོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ གི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་འདོད་ཆགས་སྤང་བའི་ཕྱིར་དང ། ཞེ་སྡང་སྤང་བའི་ཕྱིར་དང ། གཏི་མུག་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །གང་པོ་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ནམ་ཡང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མ་མཆིས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང་མཉམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཤེས་ རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང ། མཉམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་བགྱི་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུརྱ་ནི་གསེར་གྱི་སྣོད་དུ་བཞག་ན་ཡང ། རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་མི་འདོར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དངུལ་གྱི་སྣོད་དང ། ཤེལ་གྱི་སྣོད་དང ། ལྕགས་ ཀྱི་སྣོད་དུ་བཞག་ན་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་མི་འདོར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཁམ་པའི་སྣོད་དང ། ས་ལ་བཞག་ན་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་མི་འདོར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང་མཉམ་
61-1-71b
པར་གཞག་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང་མཉམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བགྱི་སྟེ། དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་པོ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདོད་པ་རྣམས་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་གནས་ པ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་ བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྣམས་དང་བྲལ་ཞིང ། ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེེ་བའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་ གཏན་གཉིས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཉམ་ པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་ཤིང ། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ། འཕགས་པ་རྣམས་
61-1-72a
ཀྱིས་གང་དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་ལ་གནས་པ། བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། དགའ་བ་མེད་པ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང ། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས། སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཤིང ། སྔ་ནས་ཡིད་བདེ་བ་དང ། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་ནུབ་པས་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ། བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་གནས་པ་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པར་བྱེད་ན་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་ སྩལ་པ། གང་པོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་གང་དང་གང་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ལ་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི། བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གདུལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སྐྱེད་ ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གསུམ་ལ་བཀོད་ལ་བཀོད་ནས་ཀྱང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་ པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་ལ། བཀོད་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་
61-1-72b
ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་བཀོད་ལ། བཀོད་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་ བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གཞན་སྦྱིན་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད། གནས་པར་བྱེད། འགོད་པར་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཡང་དག་པར་ འཛིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད། གནས་པར་བྱེད། འགོད་པར་བྱེད་ལ། བཀོད་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐ་ན་ཕ་རོལ་སྦྱིན་པ་བྱེད་ པ་རྣམས་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་ལ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བསོད་ནམས་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་ན། དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ། བསམ་གཏན་ལ་རྟེན་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་མི་གཡོ་བའི་གནས་ལ་གནས་ནས། ཚེའི་འདུ་བྱེད་འདོར་བར་མཛད་དེ། ལེན་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཡང་མཛད་དོ། །གང་པོ་དེ་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
61-1-73a
བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གཏན་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་གཞན་པའི་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །གཙོ་བོ་དང ། ཕུལ་དང ། རབ་དང ། རབ་མཆོག་དང ། གྱ་ནོམ་པ་དང ། བླ་ན་མེད་པ་དང ། གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསམ་ གཏན་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ ལྡན་འདས་ཆོས་ཉིད་གང་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བགྱིད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཁྱོད་ཉིད་ ལ་དྲི་བར་བྱས། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཅིག་།གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་ཡང ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཉིད་གང་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ན། ཉན་ཐོས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ ཞེས་བྱའམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དཔེར་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། འདི་ན་མི་མཛངས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་བཤད་པའི་དོན་དཔེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་ཁྱོད་ལ་དཔེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །གང་པོ་དཔེར་ ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་རྒྱལ་པོའི་སྟན་ལ་འདུག་ན། གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་མི་དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱའམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་མི་དེ་ནི་རྒྱལ་པོའི་མཚན་རྣམས་དང་བྲལ་
61-1-73b
བའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་ཅིང ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང ། གསུམ་པ་དང ། བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་གམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་ལ་ མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཉིད་གང་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང ། གང་པོ་ཉན་ཐོས་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྟོབས་བཅུ་དང ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་མེད་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་ བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་གང་དག་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་བྲལ་བས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་བོ། །བསམ་གཏན་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང ། འབུམ་གྱི་ཆ་དང ། གྲངས་དང ། ཆ་དང ། བགྲང་བ་དང ། དཔེ་དང ། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་འདིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ གནས་པ་གང་གི་གནས་པ་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་གིས་གནས་པ་ཡང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཤེས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་གནས་པ་འདིའི་མིང་ཅི་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་འདིའི་མིང་ནི་གནས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་གནས་པ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་
61-1-74a
གནས་པ་དེའི་མིང་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གནས་པ་འདི་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། གནས་ པ་འདི་དག་གིས་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱིས་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། ། གང་པོ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གནས་པ་གང་གིས་གནས་པའི་གནས་པ་འདིའི་མིང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་པོ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་ཡང་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པའོ།། ་་།།དེ་ནས་ བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ནི་མཐར་ གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བརྒྱད་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གཅིག་གིས་ལྷག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཉན་ཐོས་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ ཁྱད་ཞུགས་པ་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡོད་དོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འགོག་པའི་
61-1-74b
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དབང་ཐོབ་མོད་ཀྱི། མཉམ་པར་གཞོག་པར་ནི་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ལྷུང་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བར་མ་མཛད་དོ། །གང་ པོ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ན་མི་མཛངས་པ་ལ་ལ་དཔེ་བསྟན་པས་བཤད་པའི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་པོ་དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་མང་པོ་དག་པས་ཆེ་ལ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་བདག་ ཉིད་དེར་མི་འགྲོ་ཞིང ། ས་ཕྱོགས་དེར་གནས་པར་ཡང་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡུལ་ཕྱོགས་དེ་དག་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཤེས་ཤིང ། ཡུལ་གྱི་མི་དེ་དག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བཀའ་ཉན་ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཡུལ་ན་འཁོད་དོ། ། གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་ཡང་མི་འཇོག་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ལ་དབང་ཡང་ངེས་པར་ཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ནམ་བྱང་ ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་གནོན་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བ་དང ། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་མཉམ་པར་འགྱུར་དུ་དོགས་ པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་པོ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ཚོང་འདུས་སུ་སོང་སྟེ། ཆང་གི་བཏུང་བ་འཐུང་འདོད་པར་གྱུར་ན། དེའི་བློན་པོ་མཁས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དག་འདི་སྐད་དུ་ལྷ་སྐྱེམས་གསོལ་བའི་དུས་འདི་མ་ལགས་སོ། །སྐབས་འདི་མ་ལགས་ཏེ། གང་ གི་ཚེ་ལྷ་བཙུན་མོའི་འཁོར་དུ་གཤེགས་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེམས་གསོལ་བའི་དུས་ལགས་སོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆང་གི་བཏུང་བ་དེ་རྒྱལ་པོ་ལ་མེད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ལ་ཆང་
61-1-75a
གི་བཏུང་བ་ཡོད་མོད་ཀྱི། བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཐུང་དུ་མི་སྟེར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་མང་པོ་དང་གྲོང་ཁྱེར་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང ། ཡུལ་མང་པོ་དང་མི་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དག་གི་རྗེ་ཡིན་པས་ན། དེ་ཚོང་འདུས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆང་འཐུང་བ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་ཤེས་པ་གང་དང་ལྡན་ན། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་གནང་བར་མི་མཛད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་ སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་མ་ཡིན་ཞིང ། སྐབས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་པོ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་བདུད་རྩིའི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་ པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། གནས་པར་འགྱུར་བའི་དུས་དེ་དང ། སྐབས་དེ་ནི་ཕྱིས་འོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་དུས་དང་དེའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་ པར་འཇུག་པ་བསྒྲུབས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པ་བསྐོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བགྱིད་པ་ལ་མཐུ་མཆིས་ཤིང ། སྟོབས་དང་ལྡན་ལ། མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བགྱིད་པ་ནི་དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་ཏེ། ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཉེ་བར་གནས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དོན་གྱི་དབང་འདི་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་
61-1-75b
སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་མཉམ་པར་མི་འཇོག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་པོ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་དག་ལ་དབང་ཡང་ཐོབ་ལ། མཉམ་པར་ཡང་མི་འཇོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཐབས་མཁས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ལ་ གསར་དུ་ཞུགས་པའམ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གང་ལ་ལ་དག་གིས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདི་ལྟར་གནས་པར་བྱས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་ པོས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི། ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན། བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས།དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང ། གསུམ་པ་དང ། བཞི་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་ཤིང ། དེ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། དེ་ལ་ འདྲིས་པར་བྱས་ཤིང ། དེ་ལ་རྩེ་བར་བྱས་ནས་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སེམས་གློན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་མཉམ་པར་ གཞོག་ན། དེར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན། དེ་ལས་སེམས་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། དེར་སྐྱེ་བ་ལས་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ན། སྐྱེ་བོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དག་མགུ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང ། སངས་
61-1-76a
རྒྱས་སུ་སྦྱོར་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་འགྱུར་དུ་དོགས་པ་དང ། གླེན་པའི་གནས་དག་ཏུ་སྐྱེས་ཏེ། གླེན་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ་སྙམ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་མཁས་པས་གཟུགས་དང ། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་ཐོབ་ ནས་དེ་ལ་འདྲིས་པར་བྱས་ཏེ། ཕྱིར་ཡང་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འདོད་པ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཐབས་ཇི་ལྟར་བྱས་ན། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་བྱ། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་མི་ཚོར་ལ། རྒྱལ་པོའི་མི་དག་གིས་ཀྱང་མི་ཚོར་ཞིང ། ཉེ་ཞོ་མེད་པར་ཕྱིར་ཡང་འགྲོ་བར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་ཐབས་མཁས་པས་སྨན་གང་གིས་མི་དེའི་ཕོ་མཚན་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་བཙལ་ནས། དེ་ཕོ་མཚན་མེད་པར་རྒྱལ་པོ་དེ་དང་འདྲིས་པར་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ཡང་འདི་སྐད་དུ། ལྷ་ མཁྱེན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། བདག་གི་ཕོ་མཚན་མ་མཆིས་པར་གྱུར་ཏེ། བདག་མ་རུངས་པར་གྱུར་གྱིས་ལྷའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་བསྲུང་བར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ནས། དེ་རྒྱལ་པོ་དེས་བརྟགས་ཏེ། བཙུན་མོའི་འཁོར་དུ་བཏང་ངོ ། །བཏང་ནས་ཀྱང་མི་དེས་སྨན་གང་གིས་ཕོ་མཚན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཟོས་ ནས། དེ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་དང་ཟླ་བ་གཅིག་གམ། གཉིས་སམ། གསུམ་གྱི་བར་དུ་ལྷན་ཅིག་གནས་ནས། དེ་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་བདག་རྒྱལ་པོས་ཚོར་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྲོག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཀྱིས། བདག་ཕྱིར་ཡང་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འདི་ནས་ཉེ་ཞོ་མེད་པ་དང ། བདེ་བར་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ལྷ་མཁྱེན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། བདག་གི་ཕོ་མཚན་ཡང་སླར་བྱུང་གིས། ལྷའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་ནས་བདག་སླར་མཆིའོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་མི་འདི་འདི་ལྟར་འོངས་ནས་གཡོ་མེད་པར་ངའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་བ་ ཞིག་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། རྒྱལ་པོས་དེ་ལ་ལུས་ལ་བགོ་བ་བྱིན་ཞིང ། སྦྱིན་པ་བྱིན་ནས་བཏང་ངོ ། །དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང ། སྨན་ལ་མཁས་པས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་སུན་ཕྱུང་ནས། ཕྱིར་ཡང་འདི་ལྟར་སྨན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང ། འདི་ལྟར་ཐབས་མཁས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཐབས་མཁས་པས་ཉེ་
61-1-76b
ཞོ་མེད་པར་ཕྱིར་སོང་ངོ ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོ་ཐོབ་ནས་མཉམ་པར་གཞོག་གོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་།གསུམ་པ་དང ། བཞི་པ་ཐོབ་ནས་མཉམ་པར་གཞོག་གོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་ནས་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་ལ་འདྲིས་པར་ བྱས་ནས། ཐབས་མཁས་པས་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་བབས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་ཤིང ། དེ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་ཡང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། བསམ་གཏན་ གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཤིང ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་ལ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་ཡང་མི་ལྟུང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བྱམས་མའི་བུ་གང་པོ་ དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལེའུ་བཞི་པ་སྟེ་རྫོགས་སོ།། ་་།། འཕགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང ། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙྪ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།