rKTs


H53

(e-text produced by ACIP)

see text in transliteration
268a
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་ད་ཤ་དྷརྨ་ཀ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཆོས་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་
268b
པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་གོ་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་པདྨའི་སྙིང་པོ་ལ་བཙུགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྐབས་ཕྱེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བདག་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞུ་ལགས་སོ། ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཁྱོད་ལ་རྟག་ཏུ་སྐབས་ཕྱེའི། ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག་དང ། ངས་དྲིས་པ་དེ་དང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལུང་བསྟན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་
269a
༄#། །པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དགེ་སློང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ཙམ་གྱིས་ན། དགེ་སློང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ལགས་པར་འདོགས་པར་མཛད། དོན་གང་གིས་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་ལགས ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་ལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་ཀྱི་ལྷག་པར་གཡོ་བ་ནི། བཟང་བ་ཡིན། ཡོངས་སུ་དཔྱད་པ་ཡང་བཟང་བ་ཡིན། དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་སྤོབས་པ་ཡང་བཟང་བ་ཡིན་ཏེ།་རིགས་ཀྱི་བུ། ཁྱོད་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང ། བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་ཏེ། ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་སེམས་པ་ནི། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཕྱིར་ལེགས་
269b
པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་མཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ཡིན། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདོད་པ་ཡིན། ཆོས་འདོད་པ་ཡིན། ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།་རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་མེད་ཅིང་སྒྱུ་མེད་ལ་དྲང་ཞིང་དྲང་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི། དེ་
270a
༄#། །བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་དུས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྒ་བ་མེད་པ་དང ། འཆི་བ་མེད་པ་དང ། ཟད་པ་མེད་པ་དང ། འགོག་པ་མེད་པ་དང ། ཆད་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དང ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང ། སྟོབས་རྣམས་དང ། མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་ཏོར་བལྟར་མི་མཐོང་བ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱན་དང ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། འོད་འདོམ་གང་བ་ཉིད་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བཤད་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པའམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཤད་པའམ། དེ་ལས་གཞན་པ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དག་གིས་སྨྲས་པ་ལེགས་པར་
270b
བཤད་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ཡང་དག་པར་སོང་བ་རྣམས་དང ། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དག་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འདོད་པ་དང ། དགའ་བ་དང ། ཡིད་དུ་འོན་བས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྷའི་དབང་པོའམ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མིའི་དབང་པོར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས། མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོ་དང ། ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མི་འདོད་པ་དང ། མི་སྡུག་པ་དང ། མི་དགའ་བ་དང ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང ། མི་བཟད་པ་དང ། དྲག་པ་དང ། རྩུབ་པ་དང ། ཚ་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པས་ཆོས་གསུམ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནེམ་ནུར་དང ། ཡིད་གཉིས་དང ། ཐེ་ཚོམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དད་པ་ཐེག་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །དེས་ནི་འདྲེན་རྣམས་ངེས་བར་བྱུང ། །དེ་
271a
༄#། །ཕྱིར་བློ་གྲོས་ལྡན་པའི་མིས། །དད་པས་རྗེས་འབྲང་ཉིད་ལ་བརྟེན། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་དད་པ་མཆོག་།དད་ལྡན་རྣམ་པར་ཉམས་པ་མེད།། དེ་ལྟ་བས་ན་མཁས་པའི་མིས། །དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བསྟེན། །དད་པ་མེད་པའི་མི་ལ་ནི། །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །མེ་ཡིས་ས་བོན་ཚིག་རྣམས་ལ། །མྱུ་གུ་སྔོན་པོ་ཇི་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་གོས་དུར་སྨྲིག་དག་བགོས་ནས་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་ལེགས་པ་ཁོ་ནར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང ། ཆོ་ག་དང ། སྦྱོད་ཡུལ་དང ། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ཡང་སློབ་པར་བྱེད། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང ། ཆོ་ག་དང ། སྤྱོད་ཡུལ་དང ། ཀུན་སྦྱོད་པ་དག་ལ་ཡང་སློབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་སློབ་པས་ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་དང་ལྡན་པའི་གནས་ངན་ལེན་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལྡན་པའི་གནས་ངན་ལེན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་དང ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང ། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང །
271b
དབྱིག་པ་དང ། མཚན་ཆ་དང ། བོང་བ་དང ། ལག་པ་དག་གིས་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དང ། ལག་པ་རྒོད་པ་དང ། རྐང་པ་རྒོད་པ་དང ། རྒྱུག་པ་དང ། དགྱུ་\?\་བ་དང ། མཆོང་བ་དང ། མགྱོགས་པར་འགྲོ་བ་དང ། རྐྱལ་བ་སྟེ། དེ་ནི། ལུས་དང་ལྡན་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ངག་གི་གནས་ངན་ལེན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ།་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང ། ཕྲ་མ་དང ། ངག་རྩུབ་པོ་དང ། ཚིག་ཀྱལ་པ་དང ། ཉེས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ་དང ། མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཟབ་མོ་དག་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང ། མཁན་པོ་དང ། སློབ་དཔོན་དང ། བླ་མ་ལྟ་བུ་རྣམས་དང ། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་མི་སྙན་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི། ངག་གི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བརྣབ་སེམས་དང ། གནོད་སེམས་དང ། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང ། ཕྲག་དོག་དང ། སེར་སྣ་དང ། རྙེད་པ་འདོད་པ་དང ། གྲགས་པ་འདོད་པ་དང ། ཤེས་ཀྱི་ཁེ་འདོད་པ་དང ། རིགས་ཀྱི་རྒྱགས་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱིས་རྒྱགས་པ་དང ། ལང་ཚོས་རྒྱགས་པ་དང ། ནད་མེད་པས་རྒྱགས་པ་དང ། གསོན་པས་རྒྱགས་པ་དང ། མང་དུ་ཐོས་པས་རྒྱགས་པ་དང ། བསྒོམས་པས་རྒྱགས་པ་དང ། འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། གནོད་
272a
༄#། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་འཚོ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཉེ་དུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཆོས་གོས་དང ། བསོད་སྙོམས་དང ། མལ་ཆ་དང ། སྟན་དང ། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། གནས་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང ། བཞོན་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང ། མལ་ཆལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང ། བཏུང་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང ། བཟའ་བ་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང ། ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང ། ཆུང་མ་དང ། བུ་དང ། བུ་མོ་དང ། ཐོང་གཤོལ་དང ། ཞིང་ལས་དང ། བྲན་དང ། བྲན་མོ་དང ། ལས་མི་དང ། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་དང ། མཛའ་བཤེས་དང ། གྲོས་གྲོགས་དང ། ཉེ་དུ་དང ། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་དག་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང ། ནོར་དང ། འབྲུ་དང ། མཛོད་དང ། བང་པ་དག་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང ། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བར་དག་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་ལྷག་པར་ཞེན་པས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་\?\་དངོས་པོ་དེ་དག་ལས་དངོས་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་དག་ཆུང་ཟོས་པ་ན་མྱ་བན་དང ། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང ། འཁྲུག་
272b
པ་དག་འབྱུང་པར་འགྱུར་ཞིང ། དེ་ལྟར་དེའི་ཡིད་སྲེད་པའི་རླན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརླན་པས་སྲིད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། མདོར་ན། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱིས་འཕངས་ནས་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོར་ཡོངས་སུ་འཁྱམས་པར་འགྱུར་པ་དེ་ནི། ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དེ་ལྟར་ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང་བྲལ་བས་ན། མཁན་པོ་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང ། སློབ་དཔོན་ལ་མཁན་པོའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང ། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྒན་རབས་དང ། ཕ་མ་དང ། གསར་བུ་རྣམས་ལ་ཞེས་དང་བཅས་པ་དང ། གུས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཞིང ། དེ་གཅིག་པུ་དབེན་པར་གནས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དུལ་བ་དང་ཞི་བ་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ན། བདག་ཉིད་མ་དུལ་བ་དང ། མ་ཞི་བ་དང ། མ་བསྲུངས་པ་དང ། མ་བཏུལ་བ་ནི། བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན་པས་བདག་གིས་ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བ་འགྱུར་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་བཞིན་བྱེད་པར་འགྱུར་
273a
༄#། །པ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡིད་རངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱ་ཞིང་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ། དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པར་བྱའོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངོ་ཚར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་ལ་ཁྱིམ་པའམ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འགའ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའམ། ལྟ་བ་ཉམས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའམ། འཚོ་བ་ཉམས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའམ།་ཆོ་ག་ཉམས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའམ། སྦྱོད་ཡུལ་ཉམས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའམ། ཉམས་པ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོད་པ་གང་ཡང་རུང་བ་དག་གིས་ཀུན་ཏུ་གླེང་བར་མི་འགྱུར་བར་བྱའོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ད་དེ་ལྟར་ཁྲེལ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ན་ཉིན་ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་འགྱོད་པ་མེད་ཅིང ། དེ་སྒྲིབ་པ་མེད་ལ་ལམ་གྱི་རྒྱུན་བཅད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ཉེ་བར་རྟེན་ཅིང་གནས་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་
273b
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཉན་ཐོས་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་ནན་ཏན་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་རྟག་བརྩོན་གྱིས། །ནན་ཏན་ལ་ནི་འཇིགས་མེད་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཆེ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བསྟེན་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་རྡུལ་མེད་རྟོགས་པར་འགྱུར། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ཆུང་བ་དང ། ཕྲག་དོག་མེད་པ་དང ། སེར་སྣ་མེད་པ་དང ། གཡོ་མེད་པ་དང ། རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། མི་རྩུབ་པ་དང ། མི་བརླང་བ་དང ། མི་རྒོད་པ་དང ། མ་ཁེངས་པ་ཡིན། མི་ཅོར་ཞིང་མུ་ཅོར་མི་སྨྲ་བ་ཡིན། དྲང་བ་དང་མཉེན་པ་ཡིན། དེས་པ་དང་འགྲོགས་ན་བདེ་བ་ཡིན། རང་བཞིན་གྱིས་མཆོད་པ་དང ། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་ལ་སེམས་འཇུག་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་དང ། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཡོད་ཅིང་བདོག་པ་དག་གཞན་དག་ལ་འགེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན། ལག་པ་དང ། རྐང་པ་དང ། མིག་དང ། ཡན་ལག་གི་དམ་པ་མགོ་ཤིན་ཏུ་དང་ཞིང་གསལ་བ་ཡིན། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་
274a
༄#། །པའམ།་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་དག་མཐོང་མ་ཐག་ཁོ་ནར་དད་པ་དང ། དང་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང ། དེ་དད་པ་དང་དང་བ་དེས་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་ཤིང ། །ཆུ་སྐྱར་ལས་ནི་ཆུར་ཤེས་ལྟར། །བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །རིགས་ནི་མཚན་མ་རྣམས་ལས་ཤེས། །མི་རྩུབ་བརླང་བ་མ་ཡིན་ལ། །གཡོ་དང་རྒྱུ་ནི་རྣམ་སྤངས་ཤིང ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་རབ་དང་བ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི་ནི།། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་ལ་གནས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་དང ། ཡང་དག་པར་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་བ་དང ། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་འདོད་
274b
པའི་རྒྱུ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཐོས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་ན།་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདོད་པའི་རྒྱུ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་སྐྱོབ་པ་མེད་པ་དང ། སྐྱབས་མེད་པ་དང ། གནས་མེད་པ་དང ། དཔུང་གཉེན་མེད་པ་དང ། གླིང་མེད་པ་དག་མཐོང་ན། བདག་སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་སྐྱོབ་པ་དང ། སྐྱབས་དང ། གནས་དང ། དབུང་གཉེན་དང ། གླིང་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཉེ་བར་བཞག་ནས་རྒྱུ་དེ་དང ། རྐྱེན་དེ་དང ། གཞི་དེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདོད་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མཐོང་ན་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད། སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད། སེམས་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང ། དེ་རྒྱུ་དེ་དང ། རྐྱེན་དེ་དང ། གཞི་དེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདོད་པའི་རྒྱུ་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང ། བདེ་བ་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་
275a
༄#། །པར་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད། བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད། བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་གཞོག་པར་བྱེད། ཤེས་རབ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཟས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཟས་དང ། སྐོམ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྐོམ་དང ། བཞོན་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་བཞོན་པ་དང ། མལ་ཆ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མལ་ཆ་དང ། གོས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་གོས་དང ། གདུ་བུ་དང ། དབུང་རྒྱན་དང ། རྣ་ཆ་གདུབ་ཀོར་དང ། རྒྱན་དོད་པ་རྣམས་ལ་རྒྱན་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། མདོར་ན། རང་གི་ཤ་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་ལ་སྦྱིན་པ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བསྡམས་པ་དང ། ངག་གིས་ལེགས་པར་བསྡམས་པ་དང ། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བསྡམས་པ་དང ། དེ་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་
275b
སུ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང ། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང ། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་པ་དང ། མ་རལ་བ་དང ། མ་འདྲེས་པ་དང ། ནག་ནོག་ཏུ་མ་གྱུར་བར་སྲུང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཁྱིམ་ན་གནས་པའམ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་གིས་སྤྱོད་སམ། བརྒྱད་བཀག་གམ། བརྡེགས་སམ། བཙོགས་སམ། བཅིངས་སམ། གོ་རར་བཅུག་གམ། བཞུགས་སམ། རྣམ་པར་གཙེས་ན་ཡང་བཟོད་པར་བྱེད། དང་དུ་ལེན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །བཟོད་པ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་ལ། བཟོད་པ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན།་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་ཡིན་
276a
༄#། །པས།་དེ་དག་བདག་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་དགོད་པར་བྱའོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་རྒྱུ་དེ་དང ། རྐྱེན་དེ་དང ། གཞི་དེས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་ཅིང ། དེ་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་ལ་ལུས་དང་ལྡན་པའི་དྲན་པས་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། ། དེ་ཚོར་བ་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ན་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་པ་དང ། ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ལ་ཡང་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ། ། དེ་དེ་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ན་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད། འབད་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཅིང ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད། འབད་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཅིང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད། འབད་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཅིང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང ། ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང །
276b
ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད། འབད་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཅིང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་པོ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་གཉིས་པ་དང ། གསུམ་པ་དང ། བཞི་པ་ཡང་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་གནས་ཤིང ། དེ་བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་ལ། བརྩོན་འགྲུས་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། འགོག་པ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། རྣམ་པར་སྤངས་པར་ཡོངས་སུ་མ་བསྔོས་པ་དང ། ནང་ལ་མི་གནས་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། གཟུགས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། ཚོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། འདུ་ཤེས་ལ་མི་གནས་པ་དང །
277a
༄#། །འདུ་བྱེད་ལ་མི་གནས་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་གནས་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་མི་གནས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། གཟུགས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། སྒྲ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། དྲི་ལ་མི་གནས་པ་དང ། རོ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། རེག་ལ་མི་གནས་པ་དང ། ཆོས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། སྦྱིན་པ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། བཟོད་པ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། བསམ་གཏན་ལ་མི་གནས་པ་དང ། ཤེས་རབ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། མདོར་ན། ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་མི་གནས་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་དུ་བྱེད་དོ།། བསམ་གཏན་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་ལ། བསམ་གཏན་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །རིགས་
277b
ཀྱི་བུ།་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སུ་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླས་བྱང་སེམས་ཅན་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། བདག་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི།་སེམས་ཅན་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། གང་ཟག་མེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙམ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་ལ། ཤེས་རབ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་རང་བཞིན་གྱིས། །འོད་འབར་འབྱུང་གནས་ཉིད་ན་འདུག་།བྱི་དོར་བྱས་ན་དེ་བས་ནི། །ཉིས་འགྱུར་གྱིས་ཀྱང་མཛེས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་རིགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་།། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཆོལ་བྱེད་དོ། །མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡི། །སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ནི་བདུད་མི་འོང ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་
278a
༄#། །འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང ། ཆོས་འདོད་པ་དང ། ཆོས་ལ་དགའ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ལ་སྦྱོར་བའི་རྗེས་སུ་བརྩོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེའམ། བཀྲེས་པས་ཉེན་ཅིང་ཟས་འདོད་པ་གཞན་དག་མཐོང་ན། དེས་དེ་དག་ལ་ལྡམ་ལྡུམ་མམ། སྔོ་རྔད་དམ། བཟའ་བཅའ་ཅི་བདོག་ཅིང་ཡོད་པ་དག་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཚོ་བ་དང ། ཡོ་བྱད་འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བ་དང ། འབྲས་བུ་དང ། སྡོང་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསགས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང ། དེ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་གུས་པར་སྨྲ་བ་དང ། ཕྱག་བྱ་བ་དང ། མངོན་པར་ལྡན་བ་དང ། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་དང ། གུས་པར་བྱ་བའི་ལས་དག་བྱས་ནས་ཞེ་ས་དང་བཅས། གུས་པ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་དྲི་བ་འདྲི་བར་བྱེད་ཅིང ། དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་དྲི་བ་དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་དེ་ལ་སྟོན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་
278b
སྒྲོལ་བར་བྱེད་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། མཁན་པོར་འདུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད། སློབ་དཔོན་དུ་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། བདག་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འཁོར་བའི་དགོན་པར་འཁྱམས་བ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་དུ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། བདག་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གཏི་མུག་གིས་བསྒྲིབས་ཤིང་གཉིད་ལོག་པའི་གཉིད་སད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། བདག་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། བདག་ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་ལ་ལམ་བཟང་པོ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། བདག་འཁོར་བའི་བརྩོན་རར་བཅིངས་པ་འགྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འགྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། བདག་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཉམ་ཐག་པའི་སྨན་པ་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྨན་པ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད། བདག་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེད་དང ། ཞེ་སྡང་གི་མེ་དང ། གཏི་མུག་གི་མེས་ཀུན་ཏུ་འབར་བར་གྱུར་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཆར་སྤྲིན་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང ། དེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་དང ། ཆོས་ཀྱི་གཞི་དང ། ཆོས་
279a
༄#། །ཀྱི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚ་བ་ཡང་ཁྱད་དུ་གསོད། གྲང་བ་དང ། རླུང་དང ། ཉི་མ་དང ། ཤ་སྦྲང་དང ། སྦྲང་བུ་མཆུ་རིང་དང ། སྡིག་སྤྲུལ་གྱིས་རེག་པ་ཡང་ཁྱད་དུ་གསོད། བཀྲེས་པ་ཡང་ཁྱད་དུ་གསོད། སྐོམ་པ་ཡང་ཁྱད་དུ་གསོད་ལ། གཞན་བདེ་བ་དག་མཐོང་ན་ཡང་འདོད་པའི་སེམས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པར་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་སྣང་བ་འཆ་བས་ན། བདག་ནི། འཇིག་རྟེན་ན་བདེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་རྒྱུ་དེ་དང ། རྐྱེན་དེ་དང ། གཞི་དེས་མྱ་ངན་མི་བྱེད། སྨྲེ་སྔགས་མི་འདོན་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། ཡིད་མི་བདེ་བའི་སེམས་ཁྱེད་པར་མི་བྱེད་ལ། དེ་མྱ་ངན་དང ། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་བྲལ་བས་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཚིག་གཅིག་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཡང་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་མནར་མེད་པར་གནས་པར་སྤྲོའོ། །སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང ། དེ་དེ་ལྟར་ཡིད་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པས་ན། སྒྲི་མ་མི་དགོས་པ་ཁོ་ནར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང ། སངས་རྒྱས་
279b
ཀྱི་ཆོས་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིག་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཤེས་རབ་ཆེ། །ཆོས་འདོད་པར་ནི་གྱུར་པ་རྣམས། །དམ་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན། །སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། ། གུས་པས་དམ་ཆོས་ཡོངས་ཚོལ་བའོ། རྒྱལ་བའི་ཐུགས་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས། །སེམས་ཀྱིས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང ། །ནན་ཏན་གྱིས་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་མིག་ཡོར་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། བྱུང་ནས་འཇིག་ཅིང་འདུ་བའི་ཕྱིར་བྲག་ཅ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱུང་
280a
༄#། །ནས་འཇིག་ཅིང་འཇུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི།་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མ་འགག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཅོས་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། གོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ཏུ་འབར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གཟོད་མ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ངེས་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། གནས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་
280b
ཐམས་ཅད་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་གནས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་རིག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྦྲུལ་གདུག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་ཉམ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ལྦུ་བ་རྡོས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྨོངས་བྱེད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་རྨི་འདྲ་བར། །དེ་ལྟར་ལྟོས་ཤིག་དགེ་སློང་དག་།ཆོས་རྣམས་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་སྟེ། །མིག་ཡོར་གྱིས་ནི་ཀུན་ནས་བསླངས། །ཆོས་རྣམས་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་ནི། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་རྟོག་མི་བྱེད། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་མི་རྟག་གོ་།ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང ། གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་
281a
༄#། །པར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅིང ། དེ་དག་གི་མཚན་མ་རྣམས་དང ། ལེགས་པར་བཤད་པ་རྣམས་དང ། ལེགས་པར་མཚན་བཏབ་པ་རྣམས་ལེགས་པར་ཟིན་པར་བྱེད་ལ། མཚན་མ་དང ། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང ། ལེགས་པར་མཚན་བཏབ་པ་དང ། ལེགས་པར་བཟུང་བ་དེ་དག་ལ་དེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ལམ་རྩོལ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འཇུག་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་གོ ། ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅིང ། དེ་དག་གི་མཚན་མ་དང ། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང ། ལེགས་པར་མཚན་བཏབ་པ་དེ་དག་ལེགས་པར་ཟིན་པར་བྱེད་ལ། མཚན་མ་དང ། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང ། ལེགས་པར་མཚན་བཏབ་པ་ལེགས་པར་བཟུང་བ་དེ་དག་ལ་དེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ལམ་རྩོལ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འཇུག་པ་དང ། མི་རྟག་པ་ལ་ཇི་ལྟ་
281b
ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། སྟོང་པ་དང ། བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་གཟུགས་བདག་མེད་དེ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང ། གཟུགས་བདག་མེད་དོ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ན། གཟུགས་ཀྱིས་མི་སྐྲག་མི་དངང་ཞིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་པ་ཡིན་ལ། དེས་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མེད་དོ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མེད་དོ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་སྐྲག་མི་དངང་ཞིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་པ་ཡིན་ལ།་དེས་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པ་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདུན་དུ་སྒྱུ་མར་བྱས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འདི་ལྟ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་སམ། རྟའི་ཚོགས་སམ། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་སམ། དཔུང་བུ་
282a
༄#། །ཆུང་གི་ཚོགས་དག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ་བསྟན་པར་གྱུར་ན། སྐྱེས་བུ་མཁས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི། དེ་མཐོང་ན་མི་སྐྲག་མི་དངང་ཞིང་དངང་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་དེ་ནི། སྒྱུ་མར་བྱས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། རྫུན་པ་དང ། སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་པར་རིག་ཅིང་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་གཟུགས་བདག་མེད་དོ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ན། མི་སྐྲག་མི་དངང་ཞིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་པ་ཡིན་ལ། དེས་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མེད་དོ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་སྐྲག་མི་དངང་ཞིང་དངང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་པ་ཡིན་ལ། དེས་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་
282b
ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ན།་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུགས་མི་རྟག་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སླད་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་མི་བགྱིད་པར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་བགྱིད་པ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ནི། སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་ལ་དཔེས་བཤད་པས་དོན་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་ན། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་བརྗོད་པར་བྱའི། ཉོན་ཅིག་།རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མི་ལ་ལ་ཞིག་དུག་སྤྱོད་པར་གྱུར་ན། དེ་དུས་དུས་སུ་བྱི་དོར་བྱེད། སྦེད་པར་བྱེད། ནོར་དུ་བྱེད། བདག་གིར་བྱེད་ཅིང་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག་ཏུ་འཚོང་བར་བྱེད་ཀྱི། དེ་ཟ་བར་ནི། མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞི་འདིས་བདག་གི་སྲོག་གི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ ། །སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་
283a
༄#། །རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་བར་སེམས་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབབ་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བབ་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་ནི། མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞི་འདིས་བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལས་ལྡོག་པར་གྱུར་དུ་འོང་ངོ ། །སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མི་ལ་ལ་ཞིག་མེ་སྤྱོད་པར་གྱུར་ན། དེ་དུས་དུས་སུ་མེ་དེ་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱེད། བླ་མར་བྱེད། རི་མོར་བྱེད། མཆོད་པར་བྱེད། ལེགས་པར་རིམ་གྲོ་བྱེད་ཀྱང་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མེ་འདི་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས། ལེགས་པར་རིམ་གྲོ་བྱས་མོད་ཀྱི། འདི་ལ་ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི། གཟུང་བར་མི་བྱའོ། །སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞི་འདིས་བདག་ལ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང ། སེམས་ཀྱི་ཡིད་མི་བདེ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ ། །སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སེམས་པ་
283b
དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབབ་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བབ་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་ནི། མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞི་འདིས་བདག་བྱང་ཆུབ་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་དུ་འོང་ངོ ། །སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས།་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི། འཁོར་བ་ཁོ་ནར་གནས་པར་བགྱི་བ་ལགས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི། འཁོར་བ་ཁོ་ནར་གནས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བའི་ཚེ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་མི་གོས་པ་ལགས ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་བརྗོད་པར་བྱའི། ཉོན་ཅིག་།རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། སྤྲུལ་འཛིན་པའི་མི་གསང་
284a
༄#། །སྔགས་དང ། སྨན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི། སྦྲུལ་གདུག་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་རྩེ་ཞིང་དགའ་ལ་དགའ་མགུར་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཀྱང་གཞི་དེས་དེའི་སྲོག་གི་བར་ཆད་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང ། ཐབས་དང ། རིག་པའི་གསང་སྔགས་དང།་སྨན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བགྱིད་ལ། འཁོར་བའི་སྐྱོན་དེ་དག་གིས་ཀྱང་མི་གོས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས། ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་ཐ་ན་སེམས་དང་བ་
284b
གཅིག་ཙམ་རྙེད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་ངོན་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ནི་ཉན་པར་བགྱིད་པ་དེ་དག་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་ཉན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ནས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་དག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཅུགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་དག་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི། ཕྱག་བགྱི་བར་འོས་པ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་
285a
༄#། །དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི། ཕྱག་བགྱི་བར་འོས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་།དེ་དེ་བཞིན་ཏེ།་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གྲགས་ཆེན་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང ། །ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡིས། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་དག་ལས། །ཡང་དག་འདས་པར་གྱུར་པ་དང ། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་འཇིག་ཟད་འགྱུར་པར། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཤེས་གྱུར་ཀྱང ། །འགྲོ་བ་ཉམ་ཐག་འདི་མཐོང་ནས། །མྱ་ངན་འདའ་བར་མི་འགྲོ་བའི། །ཤེས་རབ་ཆེ་རྣམས་ཕྱག་བྱའི་འོས། །འཇིགས་པ་མེད་རྣམས་ཕྱག་བྱའི་འོས། ། སྤྱན་ཡངས་ལྡན་རྣམས་ཕྱག་བྱའི་འོས། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཕྱག་བྱའི་འོས། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ང་རྒྱལ་དང ། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ནི། གཞན་དག་དང་རིགས་དང ། རུས་དང ། གཟུགས་དང ། འགྲོན་བུ་དང ། གསེར་དང ། ནོར་དང ། ཡོ་བྱད་གང་ཡང་རུང་
285b
པ་དག་གམ། གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་སམ། རྟ་པའི་ཚོགས་སམ། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་སམ། དཔུང་བུ་ཆུང་གི་ཚོགས་དག་མི་མཚུངས་སོ། །སྙམ་དུ་འགྲན་པར་བྱེད་ཅིང ། དེ་ལྟར་སེམས་མངོན་པར་མཐོ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི། ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ནི། གཞན་དག་པས་རིགས་དང ། རུས་དང ། གཟུགས་དང ། འགྲོན་བུ་དང ། གསེར་དང ། ནོར་དང ། འབྲུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དག་གམ། གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་སམ། རྟ་པའི་ཚོགས་སམ། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་སམ། དཔུང་བུ་ཆུང་གི་ཚོགས་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ལ། དེ་ལྟར་སེམས་ཁེངས་ཤིང་མི་འདུད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། དེ་དག་དང་བྲལ་བས་ན། དེའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་དང ། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ང་རྒྱལ་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་བྲལ་ཞིང་རྟག་ཏུ་བྱམས་པའི་སེམས། །སྙིང་རྗེའི་ཡིད་དང་ལྡན་ཞིང་འགྲོ་བ་དག་ལ་བག་ཡོད་པའི། །སེམས་དཔའ་གཙོ་བོ་ཡངས་པ་འདི་ནི་བསོད་སྙོམས་སྤྱོད་བྱེད་ཅིང ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་དག་ལ་ཕན་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་
286a
༄#། །ཡིན། །བམ་པོ་གཉིས་པ་སྟེ། ཐ་མ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །ཀུན་དགའ་བོ། ང་ནི། རོ་རྒྱབ་ནའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །ང་ནི། རྒས་འཁོགས་ཏེ་ག་ཏུགས་པ་ཡིན་གྱི། ངའི་བསྙེན་བཀུར་བ་ཚོལ་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །མཽ་དགལ་གྱི་བུ། ཁྱོད་སོང་ལ་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་འཚོ་བྱེད་གྱི་གན་ནས་སྨན་ལོངས་ཤིག་དང་བཟའ་བར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཚིགས་གིས་རྩོད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་
286b
གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ལ་སེང་ལྡེང་གི་ཚལ་བ་ཟུག་གོ་།ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལྷས་བྱིན་ནི། ཡུན་རིང་པོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཤེད་མ་དང ། གཅུགས་ཅན་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང ། དགྲ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་སཱ་ལ་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས་པས་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིར་བྱུང་ངོ ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་དྲེགས་མས་ཤིང་གི་གཞོང་བུ་ལྟོ་བར་བཅིངས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱི་ལྗོངས་སུ་དབྱར་གནས་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་རྟ་ཆས་ཀྱི་ནས་དག་གསོལ་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་
287a
༄#། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ངས་ཉན་ཐོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རིགས་ལས་བརྟགས་ཏེ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས།་ཉན་ཐོས་ཟག་པ་ཟད་པ། སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བྱ་ནག་དག་པར་རྒྱུན་ཆད་པ་དག་ལ་རིགས་མཆིས་སུ་ལགས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་ཉོན་ཅིག། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་ཞིག་ལ་བུ་ཞིག་བདོག་པར་གྱུར་ལ་དེ་ཡང་བཟོའི་གནས་ཐམས་ཅད་སློབ་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དབང་པོ་རྟུལ་ལ་དབང་པོ་མི་རྣོ་བ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་ཕྱིས་བསླབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྔར་སློབ་པར་བྱེད་ལ། སྔར་བསླབ་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཕྱིས་སློབ་པར་བྱེད་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་གཞི་དེས་རྒྱལ་པོའི་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་སྙམ་མམ། གསོལ་
287b
པ།་བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི། མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། དེ་ནི། མ་ལགས་ཏེ། དེ་ནི། རྒྱལ་པོའི་བུ་ཞེས་བགྱི་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།་རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཡང་སྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྔར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཟད་པར་བྱེད་ཅིང ། ཕྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་གཞི་དེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །ཞེས་བྱ་སྙམ་མམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་གང་འདོད་ཆེན་པོ་མ་གཏོགས་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱའོ། །ཞེས་དེ་སྐད་མཆི་བའི་སེམས་ཅན་དེ་ནི། ལྷ་དང་བཅས་པ་དང ། བདུད་དང་བཅས་པ་དང ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་སྐྱེ་རྒུ་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དཔེ་གཞན་ཡང་ཉོན་ཅིག ། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་ལ་གནས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཟད་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འཇུག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཟད་
288a
༄#། །པས་འཇུག་སྙམ་མམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བས་ནས་མཆིས་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། བས་ནས་མཆིས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་གཞི་དེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་སྙམ་མམ། གསོལ་པ།་བཅོམ་ལྡན་འདས། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཀུན་དགའ་བོ། ང་ནི། རོ་རྒྱབ་ནའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་པར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ངས་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་བ་ཡང་སྐུ་རོ་རྒྱབ་སྙུང་ན། གཞན་དག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་མི་བླུན་པོ་ཁ་ཅིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རོ་རྒྱ་བ་སྟུང་ཞེའོ། །ཞེས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི། རང་ཡང་ཉམས་པར་བྱས་ལ། གཞན་ཡང་ཉམས་པར་བྱེད་པ་
288b
ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལ་དགོངས་ནས་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ང་ནི། རྒས་འཁོགས་ཏེ་གཏུགས་པ་ཡིན་གྱི། ངའི་བསྙེན་བཀུར་བ་ཚོལ་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ཡང་ངས་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས་ངའི་ཉན་ཐོས་རྒས་འཁོགས་ཏེ་གཏུགས་པ་གང་དག་གི་ལུས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བ་དགོས་པ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྗེས་སུ་མ་གནང་ངོ ། །ཞེས་ཕོངས་པར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལས་དགོངས་ནས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཡིན་ན།་དེ་ལ་མི་བླུན་པོ་ཁ་ཅིག་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བགྲེས་འཁོགས་ཏེ་གཏུགས་སོ། །ཞེས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་རང་ཡང་ཉམས་པར་བྱས་ལ་གཞན་ཡང་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མཽ་དགལ་གྱི་བུ་ཁྱོད་སོང་ལ་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་འཚོ་བྱེད་ཀྱི་གན་ནས་སྨན་ལོངས་ཤིག་དང་བཟའ་བར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ཡང་ངས་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་
289a
༄#། །ཐུགས་བརྩེབས་ངའི་ཉན་ཐོས་གང་དག་ལ་སྨན་དགོས་པ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྗེས་སུ་མ་གནང་ངོ ། ཞེས་ཕོངས་པར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལས་དགོངས་ནས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་མི་བླུན་པོ་ཁ་ཅིག་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་འཚོ་བྱེད་ཀྱི་དགེ་སློང་མཽ་དགལ་གྱི་བུ་ལ་ཞེས་མེད་པ་དང ། གུས་པར་བགྲིམས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཅིང་དྲིས་ན། ཡང་རིངས་པ་རིངས་པ་ཁོ་ནར་སྙུན་གྱི་གསོས་སྨན་བསྟན་པ་ལས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། སྐུ་ལ་སྙུན་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དེ་ལ་ཡང་ཉེས་དམིགས་དག་སྣང་སྟེ། ཆོས་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་བག་མེད་པ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་རང་ཡང་ཉམས་པར་བྱས་ལ་གཞན་ཡང་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི།་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཚིག་གིས་རྩོད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས།
289b
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ཡང་ངས་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བོ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དགྲ་བོ་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་ཡོད་ན། བདག་ཅག་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་མི་བླུན་པོ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་དགྲ་བོ་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་ཡོད་དོ། །ཞེས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་དགྲ་བོ་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་མེད་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ལ་སེང་ལྡེང་གི་ཚལ་པ་ཟུག་གོ་།ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་།དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི།་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཉི་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་སྔོན་བྱས་པའི་ལས་དག་ཡོད་ན། གཞན་དག་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་རྒྱུ་དེ་དང ། རྐྱེན་དེ་དང ། གཞི་དེས་སྡིག་པའི་ལས་ལ་མི་དགའ་ཞིང་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བའི་དོན་གྱི་དབང་དེ་གཟིགས་པས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་
290a
༄#། །བདག་གིར་བྱ་བ་ཉིད་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་མི་བླུན་པོ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ལ་སེང་ལྡེང་གི་ཚལ་པ་ཟུག་གོ་།ཞེས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལྷས་བྱིན་ནི། ཡུན་རིང་པོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཤེད་མ་དང ། གཅུགས་ཅན་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང ། དགྲ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྷས་བྱིན་མེད་པར་གྱུར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པར་མི་མངོན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྷས་བྱིན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྩོད་པ་དང ། སྒྲུན་པ་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དག་ཡོད་པར་མངོན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། རྒྱལ་པོའི་ཚིག་གིས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྷས་བྱིན་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཞོམ་པར་བྱའོ། །སྙམ་ནས་གྲོང་བར་གྱི་དབུས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ནོར་སྐྱོང་རྦད་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ །
290b
དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏུལ་ཅིང་རྣམ་པར་བཏུལ་ནས་དུལ་བར་མཛད་དེ། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེས་དེ་མཐོང་ནས་ངོ་མཚར་དུ་འཛིན་ཅིང་རྨད་དུ་བྱུང་བར་བཟུང་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང ། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང ། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་དོང་སྟེ། དེ་ཡང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྷས་བྱིན་གྱི་སྐྱེས་བུའི་རྩལ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་བླུན་པོ་དེ་དག་ནི། ཀྱེ་མ་ལྷས་བྱིན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཤེད་མ་དང ། གཅུགས་ཅན་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྱུར་པ་ན་ཚེ་རབས་ལྔ་བརྒྱར་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྷས་བྱིན་ནི ། གནོད་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་མི་བླུན་པོ་ཁ་ཅིག་།ཀྱེ་མ་ལྷས་བྱིན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཤེད་མ་དང ། གཅུགས་ཅན་དང ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་འཛིན་ཏེ། དེ་དག་ནི། གཞི་དེས་ལུས་ཞིག་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོ་དང ། ཡི་དྭགས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྷས་བྱིན་ནི། ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། དགེ་
291a
༄#། །བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་བསགས་པ། རྒྱལ་བ་དུ་མ་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་གཞོལ་བ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འབབ་པ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་བབ་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཉེ་བ་ཡིན་པས་ན།་དེ་ལ་སྣང་\?\་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ནི། ལུས་ཞིག་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང ། ཡི་དྭགས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་པ།་བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་སཱ་ལ་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས་པས་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིར་བྱུང་ངོ ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ཡང་ངས་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བལྟས་ཏེ་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བལྟས་ནས་དེ་ལྟ་བུ་བསྟན་ཏེ། དགེ་སློང་བསོད་སྙོམས་པ་ཁ་ཅིག་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དང ། ལྗོངས་
291b
དང ། ཡུལ་འཁོར་དང ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་དག་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཚེ་བདག་ཉིད་བསོད་ནམས་ཆུང་བས་བསོད་སྙོམས་མ་རྙེད་པ་ན། དེ་དག་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས་པས་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིར་བྱུང་ན། བདག་ཅག་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། བསོད་སྙོམས་མ་རྙེད་པ་འདིས་བདག་ཅག་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་མི་བྱའོ། ། ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་དོན་གྱི་དབང་འདི་གཟིགས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་སཱ་ལ་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས་པས་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིར་བྱུང་བར་\?\་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བྲམ་ཟེ་དང ། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་ན། དེ་ལྟར་བསོད་སྙོམས་མི་སྟེར་ཏོ། ། ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བྲམ་ཟེ་དང ། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀུན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་
292a
༄#། །ལ་ནི། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཞལ་ཟས་བཅད་ཅིང་ཆད་པ་དེ་ན་བདུད་དང ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་དང ། ལྷའི་བུ་གཞན་དག་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་གོའུ་ཏ་མ་དང ། ཉན་ཐོས་དག་ཡིད་མི་བདེ་བར་མི་འདུག་གམ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་ལ་སེམས་པར་བྱེད།་དེ་དག་ཉིན་མཚན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་ལ་སེམས་ཀྱིས་སེམས་པར་བྱེད་པ་ན། ཐུགས་ཀྱི་གནས་གཅིག་ཙམ་ལ་ཡང་མཐོ་བ་མེད་ཅིང་དམའ་བ་མེད་ལ། སྔོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན། ཕྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྔོན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཡིད་མི་བདེ་བ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ནས་དེའི་ཚེ་ན་ལྷའི་བུ་བདུན་ཁྲི་འདུས་པར་གྱུར་པ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བཏུད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་
292b
པ་ཕྱི་\?\་མའི་སྐྱེ་བོ་ལ་གཟིགས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པ་ནི། མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་དྲེགས་མས་ཤིང་གི་གཞོང་བུ་ལྟོ་བར་བཅིངས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།་རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའི་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་དྲེགས་མ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་འཕང་བར་ཡང་སྤྱོད་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ལས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། ངའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐུར་པས་སྐུར་བར་འགྱུར་བས་དེ་དག་འགྱོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་དེ་དག་སྐུར་བ་བཏབ་པ་ན་འདི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དེས་ཀྱང་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་སྐུར་བ་བརྙེས་པར་གྱུར་ན། བདག་ཅག་གིས་ལྟ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྙེད་ཅེས་ཟེར་ཞིང ། དེ་དག་དེའི་ཚེ་ན་སྐུར་པ་དེ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྲམ་ཟེའི་
293a
༄#། །བུ་མོ་དྲེགས་མ་ནི། རེ་ཞིག་སྡིག་པའི་ལས་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཡིན་པས་རྨི་ལམ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤི་འཕོས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་སྤྱོད་དོ། །ཞེས་མཁྱེན་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་ཡང་མཛད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱི་ལྗོངས་སུ་དབྱར་གནས་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་ལྟ་ཆས་ཀྱི་ནས་དག་གསོལ་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་བགྱི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ངས་བྲམ་ཟེ་དང ། ཁྱིམ་བདག་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྱན་དྲང་བར་མི་སེམས་པར་ཤེས་ཏེ། ཤེས་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེར་དབྱར་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པར་ཟླ་བ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གང་དག་གི་རྟ་ཆས་གསོལ་བའི་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་
293b
སྔོན་གྱི་རྒྱལ་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོའི་དབང་དུ་སོང་ནས་སྡིག་པའི་ལས་བྱས་པས་ལས་དེས་དེ་དག་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་ཏེ། རྟ་ལྔ་བརྒྱ་བོ་དེ་དག་གི་ནང་ན་རྟ་ཅང་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་བསམ་བཞིན་དུ་དེར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པ་ཡིན་པས། དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེས་ཏེ། རྟ་ཅང་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་གྱུར་ཅིང ། དེ་དག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཡང་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟ་བས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་དབྱར་དེར་གནས་སོ། །དེས་ན་རྟ་ཅང་ཤེས་ཀྱི་ཆས་ཀྱི་ནས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་ཕྱེད་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འབུལ་ལོ། །རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་གི་ཆས་ཀྱི་ནས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་ཕྱེད་ནི། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ལ་འབུལ་ཞིང ། རྟ་ཅང་ཤེས་དེ་རྟའི་སྐད་དེས་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་སྡིག་པ་འཆགས་སུ་བཅུག་ཅིང ། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དགེ་
294a
༄#། །སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དག་ལ་ཕྱག་འཚལ་དུ་ཡང་བཅུག་གོ་།རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ནས་ཟླ་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་འདས་ནས་རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཤི་འཕོས་ཏེ་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་པ་མཉམ་པར་སྐྱེས་ནས་ལྷར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱས། བླ་མར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །རྟ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་འདུལ་ཞིང་འཚོ་བར་བྱེད་པའི་རྟ་རྫི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རང་སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་སེམས་དུལ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་ཟས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི། མི་བསོད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤིང་དང ། བོད་བ་དང ། གསེག་མ་དང ། གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཤིང་དང ། བོང་བ་དང ། གསེག་མ་དང ། གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རོ་དེ་ལྟ་བུ་དང ། རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་
294b
སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་དེས་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་ཟས་ཐམས་ཅད་ནི ། བསོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། གཞན་ཡང་དགེ་སློང་ཀུན་དགའ་བོ་འདི་སྙམ་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་སྤངས་ནས་རྟ་ཆས་ཀྱི་ནས་དག་གསོལ་བར་མཛད་པ་ལྟ་ཞེས་སྙིང་རྗེ་བར་གྱུར་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེའི་སེམས་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་ཀུན་དགའ་བོ། །འདི་ཅིའི་རོ་ཡིན་ཤེས་སམ་ཞེས་ནས་ཀྱི་འབྲུ་གཅིག་བྱིན་པ་དང ། དེས་དེ་ཟོས་ནས་ངོ་མཚར་དུ་འཛིན་པར་གྱུར་ཏེ་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི།་རྒྱལ་པོའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་ཤིང་རྒྱལ་པོའི་ཁྱིམ་དུ་ལེགས་པར་རྒྱས་པ་ལགས་ན། བདག་གིས་རོ་འདི་ལྟ་བུ་ནི། སྔོན་ཆད་མ་མྱོང་ལགས་སོ། །ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་བྱིན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ཟས་མི་ཟ་བར་དགའ་བ་དང ། བདེ་བས་ཞག་བདུན་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་
295a
༄#། །ལྟར་བལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི། གང་ལ་ཡང་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་དག་དགེ་སྦྱོང་དང ། བྲམ་ཟེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དག་མགྲོན་དུ་གཉེར་ལ་ཟས་འབུལ་གར་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་རྒྱུད་དེ་ལྟ་བུ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྤྱན་དྲངས་ལ་ཞལ་ཟས་མ་གསོལ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལོག་པར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་སུ་ལུང་བསྟན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས།་རིགས་ཀྱི་བུ། གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་དབྱར་ཟླ་བ་གསུམ་གནས་པར་ཁས་བླངས་པའི་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་དགེ་སློང་བཞི་བཅུ་ནི། འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང ། སྡུག་པའི་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས་གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་ན་དེ་དག་གིས་ཟས་བསོད་པ་དག་ཟོས་པར་གྱུར་ན་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེན་པོ་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་དག་གིས་ཟས་ངན་པ་ཟོས་པ་དེས་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་
295b
པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་སྲ་བ་མོར་གྱུར་ནས་དེ་དག་གིས་ཞག་བདུན་གྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟ་བས་ན། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དེས་ནི། ལེགས་པ་ཁོ་ནར་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟ་བས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེའི་བདག་།བཀྲི་དོན་གསུངས་པ་གང་ཡིན་དང ། །དེས་དོན་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ། །ལེགས་པ་ཁོ་ནར་རྟོགས་པར་བྱེད། །བརྟན་པ་དགོངས་ལ་མཁས་གྱུར་པ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་རྣམས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གྲགས་ལྡན་གྱིས། །གསུངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དག།་གམ། དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་དག་གམ། ཡིད་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་ཀུན་ཏུ་གདུངས་ཞིང་ཚ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་
296a
༄#། །རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང ། ེ་མའོ། །ཀྱེ་མ་བདག་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཅིག་།ཅེས་དོན་ཉུང་ངུར་མི་བྱེད་དེ། བྱ་བ་ཉུང་ངུར་མི་བྱེད་ཅིང ། དོན་ཉུང་བ་ཉིད་དང ། བྱ་བ་ཉུང་བ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། དེ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་བྱ་བ་དག་ལ་གྲོགས་སུ་འགྱུར་ཞིང ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་།ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་ལྟར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་དག་ནི། །རི་འདྲའི་སེམས་ཀྱིས་སྤྱོད་བྱེད་ལ། །སེམས་ཅན་དོན་ལ་མི་སྐྱོ་ཞིང ། །བྱང་ཆུབ་ལས་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ལ། །ཕན་པར་འདོད་པས་སྐྱོ་མི་བྱེད། །སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །བག་མེད་པ་ཡང་
296b
མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་གང་དག་དང་ལྡན་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ལགས་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ལགས་ན། དོན་གང་གིས་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་མ་སྩལ་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁྱོད་ཉིད་ལ་འདྲིའི། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཅིག་།རིགས་ཀྱི་བུ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྡན་ཅིག་ཏུ་ལམ་གང་ནས་འགྲོ་བའི་ལམ་དེ་ཇི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ་སྙམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི། རྒྱལ་པོའི་གཤེགས་ཤུལ་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱི་ལགས་སོ། །ཤུལ་པོ་ཆེ་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱི། ཤུལ་བདེ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱི། ཤུལ་བཟང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱི། ཞེ་འགྲས་
297a
༄#། །པ་མ་མཆིས་པའི་ཤུལ་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱི། འཁྲུག་ལོང་མ་མཆིས་པའི་ཤུལ་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱི་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་གང་གིས་གཤེགས་པའི་ཐེག་པ་དེ་ལ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་མཆོག་ཅེས་བྱ། ཐེག་པ་རབ་ཅེས་བྱ། ཐེག་པ་རབ་མཆོག་ཅེས་བྱ། ཐེག་པ་ཐུབ་བོ་ཞེས་བྱ། ཐེག་པ་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ། ཐེག་པ་གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ། ཐེག་པ་མཉམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ། ཐེག་པ་མི་མཉམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ། ཐེག་པ་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི། བཟང་བ་ལགས་སོ།། བདེ་བར་གཤེགས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི། བཟང་བ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དགེ་སྦྱོང་གོའུ་ཏ་མ་ནི། བདག་གི་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཤིང ། གཞན་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། བདག་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་བཅས་ཏེ་དགེ་སྦྱོང་གོའུ་
297b
ཏ་མ་དེ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ལ་མཐོ་བ་ཙམ་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་བཅས་པ་གོ་གྱོན་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ག་ལ་བ་དང ། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རིག་ག་ལ་བ་དེ་ལེགས་སུ་སོང་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་བདུད་སྡིག་ཅན་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་བཅས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཐོ་བ་ཙམ་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནུབ་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་འོང་བར་མཐོང་ངོ ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་འདུ་བྱས་ཏེ་ཇི་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པས། བདུད་སྡིག་ཅན་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་བཅས་པ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོས་སོང་ནས་ལམ་པོ་ཆེ་དང ། ལམ་སྲང་གི་བཞི་མདོ་དང ། སུམ་མདོ་དག་ཏུ་སྒྲ་སྒྲོག་པར་བྱེད། དབྱངས་རྗོད་པར་བྱེད་ཅིང་འདི་སྐད་ཅེས། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་ཁྱེད་ཅག་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་འཁོར་བཞི་པོ་དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་
298a
༄#། །བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་དང ། གཞན་མ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཡོངས་སུ་བྱང་བའི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད། རབ་ཏུ་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱི། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་དེངས་ཤིག་དང ། དེས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡུན་རིང་པོའི་དོན་དང ། ཕན་པ་དང ། བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཀྱང་རྗེས་སུ་བསྒྲགས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་རིགས་དང ། བྲམ་ཟེ་དང ། ཁྱིམ་བདག་དང ། གྲོང་རྡལ་གྱི་མི་དང ། ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བསྐུལ་པ་ན། མེ་ཏོག་དང ། བདུག་པ་དང ། སྤོས་དང ། མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྱེ་མ་དང།་ན་བཟའ་དང ། གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དང་དག་ཐོགས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ནས་བྱུང་ནས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ག་ལ་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྟགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་གཉིས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་བྱས། བླ་
298b
མང་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་ཡང་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་བཅས་པར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ནས་བྱུང་ནས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ག་ལ་བ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང ། ལྷའི་མེ་ཏོག་མནྡཱ་ར་བ་དག་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཏོར། མངོན་པར་རབ་ཏུ་གཏོར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཏོར། མངོན་པར་གཏོར། མངོན་པར་རབ་ཏུ་གཏོར་ན་ས་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ་།དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་འདུད་སྡིག་ཅན་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །སྡིག་ཅན། ཁྱོད་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་དང་བཅས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཅི་ལ་འོངས། བདུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཐོ་བཙམ་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བར་ཆད་བྱ་བའི་བསམ་པས་འོངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། སྡིག་ཅན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཐོ་བཙམ་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་བར་ཆད་བྱས་པས་ཁྱོད་ལ་ཅི་བྱ། སྡིག་
299a
༄#། །ཅན།་ཁྱོད་ལ་དེ་ཡུན་རིང་པོར་དོན་མེད་པ་དང ། གནོད་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པར་ཤོགས་ཤིག་།དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དེ་ཐོས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ལ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་བཏུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱིས་པ། རྨོངས་པ། མི་གསལ་བ། མི་མཁས་པ་བདག་གི་ཚོད་མ་འཚལ་བ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང ། མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བར་ཆད་བགྱི་པར་འཚལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ནོངས་པ་ལ་ནོངས་པར་བཤགས་པར་འཚལ་ལོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། ནོངས་པ་ལ་ནོངས་པར་བཤགས་པར་འཚལ་ཞིང་སླན་ཆད་ཀྱང་སྡོམ་པར་འཚལ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་གི་ནོངས་ས་པ་ལ་ནོངས་པར་བཤགས་པ་དེ་ལེགས་པར་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་གསོལ་ཞེས་ཉེས་པ་ལ་ཉེས་
299b
པའི་སྒོ་ནས་བཤགས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་ཅན། འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཉེས་པ་བྱུང་ན། རྣམ་པར་དག་པར་ལྟ་བ་དང ། ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པར་ལྟ་བ་ན་འཆགས་པར་བྱེད། སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅིང་ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་སྡོམ་པར་བྱེད་ན། འཕགས་པས་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འདུད་སྡིག་ཅན་སྟ་ལས་ལངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངག་རྩུབ་པོ་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐབས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་གདགས་པ་མ་མཛད་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་ཅན། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །བདུད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟ་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཅིའི་སླད་དུ་བདག་ལ་སྡིག་ཅན་ཞེས་བགྱི་བའི་སྒྲས་ཀུན་ཏུ་རྗོད་པར་མཛད་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་ཅན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི། སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་ལ་ལ་བཤད་པའི་དོན་དཔེས་ཀུན་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དག་ཡོད་པས་དཔེ་ཉོན་ཅིག་།སྡིག་ཅན། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ཚོང་དཔོན་ནམ་ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་པ། ནོར་
300a
༄#། །མང་བ།་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་བུ་སྡུག་པ། འདོད་པ། དགའ་བ། ཡིད་དུ་འོང་བ། མཐོང་ན་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་བདོག་པར་གྱུར་ཅིང ། དེ་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་འཚོ་བས་འཚོ་བར་གྱུར་ལ། དེའི་བུ་གཅིག་པ་དེ་ཡང་གདུལ་དཀའ་བ་དང ། བཅོས་དཀའ་བ་དང ། གཡོ་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པར་གྱུར་ནས་ཚོང་དཔོན་ནམ། ཁྱིམ་བདག་དེས་བུ་གཅིག་པ་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེས་པ་དེ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལག་པས་ཀྱང་རྡེག་པར་བྱེད། དབྱིག་པ་དང ། ཁུ་ཚུར་དང ། བརྡེག་པ་གང་ཡང་རུང་བ་དག་གིས་ཀྱང་རྡེག་པར་བྱེད་ཅིང ། ངག་རྩུབ་པོ་དག་གིས་ཀྱང་སྡིགས་པར་བྱེད་ན། སྡིག་ཅན། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས།་ཚོང་དཔོན་ནམ། ཁྱིམ་བདག་དེ་བུ་གཅིག་པ་དེ་ལ་ཁྲོ་བ་དང ། འཁྲུག་པ་དང ། སྡང་བ་དང ། རྔམ་པའི་བསམ་པས་རྡེག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་སྙམ་མམ། བདུད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། དེ་ལྟ་མ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི། དེ་ལ་སྨན་པར་བགྱི་པའི་སླད་དུ་རྡེག་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་ཅན། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་
300b
དང ། བག་ལ་ཉལ་མཁྱེན་པ་ཡང་སེམས་ཅན་ངག་རྩུབ་པོས་འདུལ་བ་རྣམས་ནི། ངག་རྩུབ་པོས་འདུལ་བར་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་སྨ་དབབ་པས་འདུལ་བ་རྣམས་ནི། སྨ་དབབ་པས་འདུལ་བར་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་བསྡུ་བས་འདུལ་བ་རྣམས་ནི། བསྡུ་བས་འདུལ་བར་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་གཟུགས་ཀྱིས་འདུལ་བ་རྣམས་ནི། གཟུགས་ཀྱིས་འདུལ་བར་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་བྱ་དང ། ཆོས་ཀྱིས་འདུལ་བ་རྣམས་ནི། སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་བྱ་དང ། ཆོས་ཀྱིས་འདུལ་བར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་དགའ་བ་དང ། མགུ་བ་དང ། ཡིད་རངས་པ་དང ། མཆོག་ཏུ་ཡིད་རངས་པ་དང ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང ། དགའ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཡང་མགོ་བོས་གཏུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་ལམ། ལྗོངས་སམ། ལྗོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཀློག་གམ། འཆང་བ་དེར་བདག་ཀྱང་ཆོས་མཉན་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྲུང་ཞིང ། བསྐྱབ་པ་དང ། སྤ་བ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་ཡང་སྨན་གདགས་པའི་སླད་དུ་མཆི་བར་བགྱི་ལགས་སོ། །དེ་ལ་སྦ་
301a
༄#། །ལྟས་ནི། འདི་དག་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱི་སྟེ། དེའི་འཁོར་ཞི་བ་དང ། གཉིད་དང ། རྨུགས་པ་དང་བྲལ་བ་དང ། དེ་ལ་ཆོས་ཉན་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང ། འཛིན་པ་དང ། འཆང་བ་དང ། ཀློག་པ་དང ། འཆད་པ་དག་གིས་དེའི་ལུས་དུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཀྱང་ངལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཀློག་པ་དང ། སྟོན་པ་དང ། གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བགྱིད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེའི་སེམས་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང ། གཟེངས་མཐོ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་གང་དག་འཁོར་དེར་འདུས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་བདུད་ཀྱི་བཤད་པ་འདི་ཐོས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པ་དང ། དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་གང་དང ། རྐྱེན་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ལ་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་འདི་དག་གིས་དང་བ་དང ། དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པར་
301b
གྱུར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འདི་ཉིད་དང ། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་འདི་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་བས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉིད་བཤད་དོ། །དེས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་ཡང་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་མཐོ་བཙམ་པའི་བསམ་པ་ཅན་དག་ལྷགས་ཏེ། ལྷགས་པ་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་ལེགས་སོ། །ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི། བརྗོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་སེམས་དང་པ་དང ། དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི། མ་ཐོབ་བོ། །དེ་དག་རྒྱུ་དེ་དང ། རྐྱེན་དེས་བསྐལ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་ལྷ་དང ། མི་རྣམས་སུ་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ནམ་ཡང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་དང ། དུད་འགྲོ་རྣམས་དང ། ཡི་དྭགས་རྣམས་སུ་མ་སྐྱེས་སོ། །དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་དང་བ་དང ། དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མ་ཐོབ་པས་ནི། ཚེ་རབས་གཞན་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འབྲལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་གཞན་མུ་སྟེགས་
302a
༄#། །ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེ་དག་གཞན་དག་ཅིག་ཡིན་སྙམ་དུ་ཁྱོད་ནེམ་ནུར་དང ། ཡིད་གཉིས་དང ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་གྱུར་ན། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དེ་དག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། འདི་དག་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་དང་བ་སྐྱེས་ཤིང་དགའ་བ་ཡང་སྐྱེས། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡང་སྐྱེས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པར་ཡང་མཛད་དོ། །དེ་ནས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དེ་དག་ལུང་བསྟན་པའི་མོད་ལ་སྐྱེས་པའི་དང་པ་དང ། དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ་།སྔོན་སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་སྲོག་ཆགས་ཉི་ཁྲིས་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་
302b
པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པ་དང ། འཆང་བ་དང ། ཀློག་པ་དང ། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བགྱིད་པ་དེ་བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་པ་དེ་བས་ནི། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གཞན་གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པ་དང ། འཆང་བ་དང ། ཀློག་པ་དང ། གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བསོད་ནམས་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་དང ། ཆེས་མང་དུ་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་སྡང་བའི་སེམས་སྐྱེད་པར་བགྱིད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་བསོད་ནམས་མ་ལགས་པ་ཇི་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ལགས། བཅོམ་
303a
༄#། །ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིག་ཕྱུང་བར་གྱུར་པ་དེ་བས་ནི། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་ཞེ་སྡང་བའི་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་དང ། ཆེས་མང་དུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི། མ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་བརྗོད་པར་མི་བགྱི་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱིས་འཕོངས་པར་གྱུར་པའི་སུག་ལས་བགྱིས་ནས་ལུས་ཞིག་སྟེ་གུམ་པའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་རྗེས་སུ་བསྲུང་བར་བགྱི་འཚལ་བའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི། དེ་དག་གི་མདུན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ནི། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་བླ་ན་
303b
མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཆོས་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུངས་ཤིག་།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུངས་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགེ་བ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་ཟླ་འོད་རྒྱལ་པོ་དང ། དགེ་སློང་དེ་དག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང ། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རང་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལེའུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལས། ཆོས་བཅུ་པའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང ། སུ་རེནྡྲ་བོ་དྷི་དང ། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡྷེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།