rKTs


J104

(e-text produced by ADARSHA)

see text in transliteration
54.23a
༄། ་་།རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་བྲཧྨ་བི་ཤེ་ཥ་ཙིན་ཏི་པ་རི་པྲིཙྪཱ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། ་བོད་སྐད་དུ། ་འཕགས་པ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། ་བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པའི་འོད་མའི་ཚལ་ན་དགེ་སློང་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་བཞིའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ། གཟུངས་ཐོབ་པ། སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ། མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རོལ་ཅིང་སྤོབས་པ་མི་འཇིགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ
54.23b
སྟེ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འཇམ་དཔལ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལག་ན་ཕྱག་རྒྱ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་རིན་པོ་ཆེ་དཔལ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་པད་མ་བཀོད་པ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་སེང་གེ་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཟླ་འོད་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་གྱི་འོད་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་བློ་གྲོས་མཆོག་དང ། གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་བཀོད་པ་དང ། བཟང་སྐྱོང་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བཅུ་དྲུག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བཟང་སྐྱོང་དང ། དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་དང ། དེད་དཔོན་མཆོག་དང ། མེས་བྱིན་དང ། ཕུག་སྦས་དང ། ཆུས་བྱིན་དང ། དབང་པོས་བྱིན་དང ། བླ་མའི་བློ་གྲོས་དང ། ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་དང ། བློ་གྲོས་འཕེལ་དང ། མཐོང་བ་དོན་ཡོད་དང ། ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་ཞུགས་དང ། རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་དང ། བློ་གྲོས་མཐའ་ཡས་པ་དང ། བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བ་དང ། ཉི་མའི་སྙིང་པོ་དང ། ས་འཛིན་དང ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དང ། མཚེ་མ་དང ། དགའ་ལྡན་དང ། འཕྲུལ་དགའ་དང ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚངས་པའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་དང ། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའི་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མིའམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང་ཡང་ཐབས་གཅིག་སྟེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས
54.24a
འཁོར་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ཏེ། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་ཏུ་གཡོ་བར་བྱས་ནས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུ་བ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྐབས་ཕྱེ་ན་བདག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཁྱོད་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དྲིས་ཤིག་དང ། དྲིས་པ་དེ་དང་དེ་ཉིད་ལུང་བསྟན་པས་ངས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱིས་འོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བལྟ་བས་མཆོག་མི་ཤེས་པ་ཁ་དོག་ཉི་མ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་བས་ལྷག་པ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བལྟ་བའམ་བརྟག་པར་ནུས་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་བདག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བལྟ་བའམ་རྟོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུའོ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཇི་སྐད་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྐབས་མ་ཕྱེ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བལྟ་བའམ་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ། །
54.24b
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་རྣམ་པར་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་ཡོད་དེ། འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ཡང་བལྟ་ཞིང་རྟོག་ལ་དེ་དག་གི་མིག་གི་དབང་པོ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་ཡོད་དེ། འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཀུན་འདྲི་ཞིང་ཕྱིར་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྩགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་ཡོད་དེ། འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཀུན་འདྲིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། འོད་ཟེར་དགེ་བའི་རྣམ་པར་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བརྒྱ་བྱིན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཀུན་འདྲིའོ། །འོད་ཟེར་བདག་པོ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཀུན་འདྲིའོ། །འོད་ཟེར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཀུན་འདྲིའོ། །འོད་ཟེར་རྩེ་གཅིག་པ་དབེན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཀུན་འདྲིའོ། །འོད་ཟེར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཀུན་འདྲིའོ། །འོད་ཟེར་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོན་པ་འམ་བཞུད་པའི་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་གྱི་སེམས་ཅན་གང་ལ་རེག་པ་དེ་དག་ཤི་འཕོས་མ
54.25a
ཐག་དུ་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེའོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་དུ་གཤེགས་པ་ན་འབྱིན་ཏེ། དེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་དེས་སེམས་ཅན་སུ་དག་ལ་རེག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདེ་བའི་མཆོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱན་ཐམས་ཅད་བཀོད་པ་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་དེར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་འཐོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་རབ་ཏུ་གཡོ་བར་བྱེད་དོ། །བདེ་བ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བྱེད་དོ། །འོད་ཟེར་བྱམས་པས་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་མི་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་སིམ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བྱེད་དོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ལྡོངས་པ་རྣམས་མིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣ་བའི་རྗེསུ་འཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་འོན་པ་རྣམས་རྣ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་མྱོས་པ་རྣམས་དྲན་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་གཏོང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ངན་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཕན་པ
54.25b
དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་གནོད་པར་སེམས་པ་རྣམས་བཟོད་པ་དང་དེས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འབར་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་དྲན་པ་ཉམས་པ་རྣམས་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྙོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་མ་དད་པ་རྣམས་དད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐོས་པ་ཉུང་བ་རྣམས་ཐོས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ངོ་ཚ་བ་དང་འཛེམ་པ་མེད་པ་རྣམས་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང ། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་འཇོམ་པར་འགྱུར་རོ། །དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེ་སྡང་འཇོམ་པར་འགྱུར་རོ། །སྣང་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་རྣམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་དེས་ནི་སེམས་ཅན་ཆ་མཉམ་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཆ་མཉམ་པ་སྤྱོད་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་ཡོད་དེ། འོད་ཟེར་དེས་རེག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཁ་དོག་དུ་མ། ཁ་དོག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་ལྷག་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཟེར་ལ་བརྩམས་ཏེ། བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བཤད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡོངསུ་ཟད་པར
54.26a
མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་འོད་ཟེར་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་བཀོད་པ་ཚད་མ་མཆིས་པར་བསྟན་པ་འདི་དང ། ཐབས་མཁས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་ཟེར་འདི་དག་ནི་བདག་གིས་སྔོན་མ་ཐོས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་འོད་ཟེར་འདི་དག་གི་མིང་ཐོས་ནས་དད་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཟེར་འདི་ལྟ་བུས་རབ་ཏུ་སྣང་བར་བགྱིད་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་ཟེར་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཞིང་གཞན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ་མི་འཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་མཆི་བར་འགྱུར་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སུ་དག་འདྲི་བ་དང ། ལུང་བསྟན་པ་དང ། བཤད་པ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམས་མཆིས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཀུན་ཞུ་ཞིང་བསྙེན་བཀུར་བགྱིད་པ་དང ། སླར་ཞུ་བར་འགྱུར་བའི་འོད་ཟེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྐུལ་བ་ཞེས་བགྱི་བ་གཏང་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་འོད་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པར་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་འོད་དེ་ལྟ་བུ་སྐུ་ལས་ཕྱུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ་མི་འཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་གང་གཱའི་ཀླུང་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད
54.26b
འདས་པ་ན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོད་དེ། དེ་ན་ཟླ་བའི་འོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ད་ལྟར་བཞུགས་ལ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་ལ་ཆོས་ཀྱང་འཆད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟླ་བའི་འོད་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་སྣང་བ་ཆེན་པོ་འདི་བྱུང་བའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚངས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་གང་གའི་ཀླུང་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་མི་འཇེད་ཅེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོད་དེ། དེ་ན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ད་ལྟར་བཞུགས་ཏེ། འཚོ་ཞིང་གཞེས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་སྐུ་ལས་འོད་འདི་གཏང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བདག་གཟིགས་པར་བཞེད་ན་མི་འཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ལྟ་བ་དང ། ཕྱག་འཚལ་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང ། ཀུན་ཞུ་བ་དང ། སླར་ཞུ་བའི་སླད་དུ་བདག་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ད་ལྟར་མི་འཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན
54.27a
གྱི་ཁམས་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་པོ་ཡང་ཕྱིན་གྱིས་དེའི་དུས་ལ་དབབ་པར་ཤེས་ན་ཁྱོད་སོང་ཤིག་།ཚངས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བཅུ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱའོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང ། ངན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་དང ། སྙན་པ་ཐོས་པ་དང ། མི་སྙན་པ་ཐོས་པ་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་དང ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བའི་སེམས་དང ། སེམས་ཅན་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང ། རི་མོ་བྱེད་པ་དང ། བརྙས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སེམས་མཉམ་པ་དང ། གཞན་གྱི་ལྟུང་བའི་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེས་པར་མི་ལྟ་བ་དང ། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་རོ་གཅིག་པ་དང ། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲས་མི་སྐྲག་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྙིགས་མ་ལྔ་ཅན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ལ་ངོ་མཚར་དུ་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ། ཚངས་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྤྱན་སྔར་བདག་སེང་གེའི་སྒྲ་མི་སྒྲོག་སྟེ། འོན་ཀྱང་བདག་གིས་སྤྱོད་པ་གང་ལགས་པའི་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་སྦྱང་ཞིང་མཉམ་པར་བཞག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་གནས་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟླ་འོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཚོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་བདག་ཅག་མ་སྐྱེས་པ་ནི་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས
54.27b
དེས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱེད་རྣམས་དེ་སྐད་ཅེས་མ་འཛེར་ཅིག་།དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ན་གང་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་བས་མི་འཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གང་སྔ་དྲོའི་དུས་ཅིག་སེམས་ཞེ་སྡང་མེད་པར་གནས་ན་དེ་བས་དེ་ཤིན་ཏུ་མཆོག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནི་དེ་ཙམ་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ཙམ་དུ་གཙེ་བ་མང་ཞིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་དང་ལྷན་གཅིག་ཏུ་ཆས་ཏེ། ཚངས་པ་བདག་ཅག་ཀྱང་མི་འཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་མཆིའོ། །བསམ་པ་འདི་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་སྦྱོང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་ལ་ཡང་བལྟའོ། །ཕྱག་བགྱིའོ། །བསྙེན་བཀུར་བགྱིའོ། །མཉམ་པར་བཞག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་གནས་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟླ་འོད་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལག་པ་བསྐུམ་པ་ལས་བརྐྱང་བ་འམ། བརྐྱང་བ་ལས་བསྐུམ་པའི་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་དེ་ཙམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདིར་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱིས་འོད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཁྱོད་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་འོང་བ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས
54.28a
འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་འདྲི་བ། ཀུན་འདྲི་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །ཚིག་གཟུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །ཚིག་བཙུན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །ཚིག་འཇམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །གསོང་པོར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །ཚིག་མཆོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །ཚིག་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །ལྡེམ་པོ་ངག་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །སེམས་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །བྱམས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །དགའ་བ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེ་རྩོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་དང་ཀུན་འདྲི་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་ནས་ཕྱིན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པ་མང་པོས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །རྣམ་པར་སྒྲ་བསྒྲགས་སྲིད་པ་གསུམ་དུ་གྲགས། །བསྔགས་པའི་ཕྲེང་བ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་མཆོག་རྣམས་ཞིང་ན་མཐོང ། །དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསུངས། །འདི་ན་ཡོངསུ་དག་པའི་ཞིང་མཆིས་ཏེ། །དྲི་མ་མ་མཆིས་ངན་སོང་གསུམ་སྤངས་པ། །དེ་འདྲའི་ཞིང་རྣམས་དེ་དག་རྣམ་སྤངས་ནས། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐུག་རྗེས་ངན་པ་ཡོངསུ་བཟུང ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་ཁྱོད་ཡེ་ཤེས་དམན་མ་མཆིས། །མ་ལུས་བདེ་བར་གཤེགས་དང་ཁྱོད་དུ་མཚུངས། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་བསམ་པ་མངོན་མཛད་པ། །
54.28b
འདི་འདྲ་བ་ཡི་ཞིང་འདི་ཁྱོད་ཀྱིས་བཟུང ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་དག་འདོད་སྤངས་ནས། །གང་ཞིག་བསྐལ་པར་གཞན་ནི་སྤྱོད་པ་བས། །སུ་དག་བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་འདིར། །སྐད་ཅིག་སྤྱོད་ན་འང་འདིར་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །ལུས་དང་ངག་དང་འོན་ཏེ་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང ། །གང་ལ་ཉེས་བགྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་མཆིས་ཏེ། །ངན་སོང་གསུམ་དུ་མྱོང་བར་གང་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ན་གང་མཆིས་པ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་གདུང་བར་མི་བགྱི་སྟེ། །དེ་ཡི་ལས་གང་ལོག་ལྟུང་མཆི་བ་ཡང ། །དེ་དག་འདིར་ནི་ཀླད་པ་ན་བས་འབྱང ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོན་མེད་གྲང ། །དམ་པའི་ཆོས་གསུངས་ཆོས་མཆོག་འཛིན་པ་རྣམས། །དེ་དག་འདི་ལས་ཕྱིན་ཅད་ནམ་དུ་ཡང ། །དྲན་པ་མི་འཁྲུག་བློ་ཡང་ཉམ་མི་འགྱུར། །གང་ཞིག་བདུད་ཀྱི་བཅིངས་པ་གཅད་པ་དང ། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ལས་བཅས་སྤྱོད་འཚལ་བ། །དེ་ནི་ཞིང་འདིར་དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་གསུངས། །འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །གང་ཞིག་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ཞིང་གཞན་དུ། །སེམས་ལྡན་དམ་ཆོས་འཛིན་པར་གྱུར་པ་བས། །སུ་དག་སྔ་དྲོ་ཅིག་ཙམ་མི་འཇེད་དུ། །འདི་ནི་དེ་བས་མཆོག་ཏུ་མཁས་པས་དགོངས། །གང་གིས་མངོན་པར་དགའ་བའི་འཇིག་རྟེན་དང ། །དེ་བཞིན་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་བདེ་ཅན་མཆོག་།དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་སྒྲ་མ་མཆིས། །དེར་ནི་ཡོན་ཏན་བགྱི་བ་རྨད་མི་ཆེ། །ཉོན་མོངས་འབྱུང་གནས་འཇིག་རྟེན་ཉེས་གང་འདིར། །ཞེ་སྡང་ཅན་གྱི་རབ་ཏུ་ཉེས་བཟོད་ལ། །ཆོས་འདི་ལ་ཡང་གཞན་དག་འཛུད་པ་ནི། །འདི་ནི་དེ་བས་དཀའ་བའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །སྙིང་རྗེས་རླན་སེམས་སྡུག་བསྔལ་མང་ལས་གྲོལ། །བླ་མེད་བླ་མ་ཁྱོད་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །གཏུམ་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་གང་འཆད་པ་ནི། །བདག་པོ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དེ་སྦྱང་དཀའ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡི་འཁོར་འདི་དང ། །
54.29a
ཕྱོགསུ་རྣམ་པར་གྲགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྲས། །ཆོས་ཀྱིས་མི་ངོམས་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བ་ཚོགས། །དེ་དག་ལ་ནི་རྒྱལ་བའི་བྱང་ཆུབ་གསུངས། །ཚངས་པ་དབང་པོ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང ། །ལྷ་ཀླུ་ལྷ་མིན་མི་འམ་ཅིར་བཅས་པ། །ཆོས་ཉིད་འཚལ་བ་མང་པོ་ཚོགས་པ་ལ། །ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་གསུངས། །དགེ་བསྙེན་དགེ་བསྙེན་མ་དང་དགེ་སློང་དང ། །དགེ་སློང་མ་དང་འཁོར་བཞི་འདི་དག་ཚོགས། །ཇི་ལྟར་ཐོས་ནས་ནོར་གྲུབ་རབ་འདོང་བར། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ལ་ནི་ཆོས་བསྟན་གསོལ། །གང་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཐེག་ལ་རྟག་མོས་དང ། །དེ་བཞིན་རང་རྒྱལ་ཐེག་དང་ཉན་ཐོས་ཐེག་།ཐེག་པ་གང་གི་སེམས་བསམ་གང་མཁྱེན་པ། །དེ་ལ་སྨན་པའི་སླད་དུ་དེ་གསུངས་ཤིག་།སངས་རྒྱས་རིགས་ལ་གནས་ཕྱིར་གང་བཞུགས་པ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་གང་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་ངེས་སེམས་དག་ལ་སྨན་སླད་དུ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ལ་བདག་གསོལ་ལོ། །ཁྱོད་ཀྱི་བསྔགས་པའི་ཕྲེང་བ་གྲགས་ཐོས་ནས། །ཤེས་རབ་ཡངས་པ་འདི་རྣམས་བདེ་བར་ལྷགས། །སེམས་ཅན་གཙོ་བོ་དེ་དག་མཁྱེན་པ་བཞིན། །དེ་དག་ལ་ནི་བླ་མེད་སྤྱོད་པ་ཤོད། །འདི་ལྟར་བདེ་གཤེགས་མཁྱེན་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །དགྲ་བཅོམ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཡི་འདི་མིན། །འདི་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་ཡང་ཡུལ་མ་ལགས། །བདག་ཀྱང་འདྲེན་ལ་དད་པའི་རྗེསུ་འབྲང ། །བདག་གིས་གང་ཁྱོད་དོན་ཆེན་འདི་དྲིས་པ། །འཇིག་རྟེན་རྣམ་འདྲེན་ཁྱོད་ལ་བདག་བཟོད་གསོལ། །གང་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་སྐྱོ་མི་མངའ། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ལམ་མཆོག་བསྟན་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་ཚིགསུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་ཞིང
54.29b
ཡིད་མི་སྐྱོ་བ་རྣམས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་མགོ་ཅིག་ཏུ་སྨྲ་ཞིང་ཚིག་གདུང་བ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་མངོན་པར་འཕགས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བསླད་པ་མ་མཆིས་ཤིང་སྤྱོད་ལམ་ཡང་མི་འཁྲུག་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་དཀར་པོ་རྣམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བགྱིད་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ས་ནས་སར་འཕར་བར་བགྱིད་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་ལ་ཐབས་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྲུང་བ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཅིང་ཡིད་རྣམ་པར་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ལྟུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འདུལ་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་མཆི་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་རྒྱུའི་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆབ་མི་འཚལ་བ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་བསྟན་པར་སྦྱིན་པ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་མ་བསྟན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་མི་གཅོད་པ་རྣམས་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚངས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །
54.30a
ཡང་ཚངས་པ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དྲི་བར་སེམས་པ་ལེགས་སོ། །ཚངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་ཞིང་ཡིད་མི་སྐྱོ་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་དང ། མི་སྐྱོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང ། འཁོར་བ་ལ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་མོས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པར་ཡོངསུ་འཇལ་བ་སྟེ། ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་ཞིང་ཡིད་མི་སྐྱོ་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་མགོ་ཅིག་ཏུ་སྨྲ་ཞིང་ཚིག་གདུང་བ་མེད་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཟག་མེད་པར་མགོ་ཅིག་ཏུ་སྨྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐྱེ་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་བ་མེད་པར་མགོ་ཅིག་གཅིག་ཏུ་སྨྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྔགས་པ་མགོ་ཅིག་དུ་སྨྲའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བར་མགོ་ཅིག་ཏུ་སྨྲའོ། །ཚངས་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་མགོ་ཅིག་པ་བཞིའོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཐོས་པ་དང ། གཏོང་བ་དང ། འབྱུང་བ་སྟེ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ
54.30b
རྣམས་མི་སླད་ཅིང་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་མེད་པ་དང ། སྨད་པ་མེད་པ་དང ། གྲགས་པ་མེད་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མི་སླད་ཅིང་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་འཕེལ་བར་བྱེད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་འཛུད་པ་དང ། སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངསུ་འཛིན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་སྟོན་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ས་ནས་སར་འཕར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་དང ། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤང་བ་དང ། བསྔོ་བ་ལ་མཁས་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་འབར་བ་དང ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ཐབས་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང ། གཞན་གྱི་བསོད་ནམས་ལ་རྗེསུ་ཡིད་རང་བ་དང ། ཉེས་པ་འཆགས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གསོལ་བར་འདེབས་པ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་དངོས་པོ་དང ། བདག་བདེ་བ་ལ་མ་ཆགས་པ་དང ། བཟོད་ཅིང་དེས་པ་དང ། ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་སྟེ་བཞི་པོ་དེ་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆུད
54.31a
མི་གཟོན་ཏེ་བཞི་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྗེསུ་དྲན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྔགས་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཅིང་ཡིད་རྣམ་པར་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཏོང་བ་དང ། ཆོས་ཡོངསུ་ཚོལ་བས་མི་ངོམ་པ་དང ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་ཡོངསུ་ཚོལ་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྩིར་འདུ་ཤེས་པ་དང ། ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལྟུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ནང་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དང ། མི་འཕོ་བས་མི་འགག་པ་ལ་བཟོད་པ་དང ། རྒྱུ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་བཟོད་པ་དང ། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སེམས་ཕན་ཚུན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང ། མ་འོངས་པ་ན་སྡོམ་པ་དང ། དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། རབ་ཏུ་དབེན་པར་གནས་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ
54.31b
ཆེན་པོ་རྣམས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འགྲོ་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ཆོས་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བའི་བསམ་པས་མ་ཡིན་པ་དང ། རི་མོ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ང་རྒྱལ་དང་ཁེངས་པས་མ་ཡིན་པ་དང ། དགེ་བ་གང་ཡིན་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་བདག་སྤྱོམས་པས་མ་ཡིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རྙེད་པ་དང ། བཀུར་སྟི་དང ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངསུ་འཛིན་པ་དང ། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང ། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་སྟོན་པ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་རྒྱུའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་ལ་ཉེས་པར་མི་ལྟ་བ་དང ། ཁྲོས་པ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་དང ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་སྟོན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་གཏོང་བ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་མ་བསྟན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་དག་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཡིན། ལྟུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ལ་རྩོད་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ཆོས་རྣམས་ལ་ཟབ་མོར་མོས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་བསམ་གཏན་ལ་གནས་ནས་འདོད་པའི་ཁམསུ་སྐྱེའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ལས་སུ་རུང་བ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངསུ
54.32a
མི་གཏོང་བ་དང་ཐབབས་དང་ཤེས་རབ་སྒོམ་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ། །ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འཁོར་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངསུ་འཛིན་པ་དང ། སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོར་བྱེད་པ་དང ། བྱམས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྒོམ་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྒོམ་པ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ་ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་མི་གཅོད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སྔར་དམ་བཅས་པ་ལས་ཕྱིར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་མོས་པ་དང ། བསམ་པའི་ནན་ཏན་ལ་གནས་པ་སྟེ། ཚངས་པ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་མི་གཅོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞི་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་བཤད་པ་ན། ལྷ་དང་མིར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལས་སྲོགས་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་སྟོང་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ལྷའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་པུས་མོ་ནུབ་ཙམ་དུ་ཁེབས་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚངས་པ་ཁྱོད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་དྲི་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གསུངས་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དྲིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་དྲི་བ་ཡིན། ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ
54.32b
བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པས་འདྲི་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པས་འདྲིའོ། །གཞན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པས་འདྲི་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་འདྲིའོ། །ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པས་འདྲི་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་འདྲིའོ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གང་ལ་བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་དང ། གཞན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་དང ། ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་འདི་ནི་ཚུལ་བཞིན་འདྲིའོ། །གཞན་ཡང་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་འདྲིའོ། །འགག་པའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གང་ལ་ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རམ། འགག་པའི་ཕྱིར་རམ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདྲི་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་འདྲི་བའོ། །གཞན་ཡང་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །འཁོར་བའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །འཁོར་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་བཟླ་བའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གང་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། འཁོར་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། འཁོར་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་བཟླ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་འདྲི་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མི་མོངས། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འགྱུར། མི་འཁོར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །གཞན་ཡང་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །ཡོངསུ་ཤེས་པ་དང
54.33a
སྒོམ་པའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །འབྲལ་བའི་ཕྱིར་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གང་ལ་ཐོག་པ་མེད་པ་དང ། འཛིན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་དང ། གནས་མེད་པ་དང ། བསྒོམ་པ་མེད་པ་དང ། བསྒོམ་པར་ལྟ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་འདྲི་བའོ། །གཞན་ཡང་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་འདི་ནི་དགེ་བའོ། འདི་ནི་མི་དགེ་བའོ། །འདི་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །འདི་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་འོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །ཞེས་འདྲི་ན་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཇི་ཙམ་དུ་གཉིས་སུ་འཇུག་པས་འདྲི་བ་དེ་ཙམ་དུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གང་ལ་གཉིས་མེད་པ་དང ། གཉིས་མ་ཡིན་པ་མེད་པ་དང ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང ། མིང་མེད་པ་དང ། སྤྱི་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་འདྲི་བའོ། །གཞན་ཡང་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་སངས་རྒྱས་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་དང ། དགེ་འདུན་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་དང ། ཞིང་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་དང ། ཐེག་པ་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གང་ལ་ཆོས་གང་ཡང་ཐ་དད་པར་རམ། གཅིག་པར་མི་འདྲི་བ་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་འདྲི་བའོ། །གཞན་ཡང་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །སྨྲས་པ་ཚངས་པ་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚུལ་བཞིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སེམས་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །
54.33b
ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །གང་དབེན་པ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ནི་ལྷག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའོ། །གང་ལྷག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ལྷག་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པའོ། །གང་ལྷག་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ་དེ་དག་ཇི་ཙམ་དུ་ལྷག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཚུལ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པའོ། །སྨྲས་པ་ཚངས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་རང་གི་ཡུལ་དབེན་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ལོ། །སྨྲས་པ་ཚངས་པ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་ཉུང་ཞིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ནི་གཅིག་པའང་མ་ཡིན། མང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་འདི་དག་གི་རྗེསུ་སོང་བ་འམ། རྗེསུ་འགྲོ་བ་འམ། རྗེསུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གིས་ཆོས་གང་ཡང་མ་རྟོགས་མི་རྟོགས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མེད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་ཤེས་པ་ལུང་བསྟན་པ་གསུངས་སོ། །གང་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མོས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སུ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྤྲོས་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སུ་ཆོས་གང་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་འཁོར་བར་འགྲོ་བ་ཡང་མ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཡང་མ་དམིགས། ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མ་བཤད་དམ། སྨྲས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་འཁོར་བ་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མ་བསྟན་ཏམ།
54.34a
སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཡང་མི་སེལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལ་གང་ཡང་འཁོར་བ་ལས་འདའ་བར་ཡང་མི་བྱེད། ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་འཐོབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཉམ་པ་ཉིད་ནི་མི་འཁོར། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མི་མོངས། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། ཚངས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཚངས་པ་ཅི་སྟེ་བཤད་པར་བྱ་ན་དེ་སྐད་བཤད་པར་བྱའོ། །ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་བསྟན་པ་ན་དགེ་སློང་ཉིས་སྟོང་རྣམས་ཟག་པ་ལས་ལེན་པ་མེད་པར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚངས་པ་ངས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་དམིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་བར་འདོགས་ཀྱང་འདི་ལ་གང་ཡང་འཁོར་བ་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྟོན་ཀྱང་འདི་ལ་གང་ཡང་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཚངས་པ་གང་ཚུལ་འདི་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན། ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་པ་དང ། སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་དོང་ངོ ། །ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ལ་གང་ཡང་མི་འཁོར། གལ་ཏེ་གང་ཡང་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ན། བདག་ཅག་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཡང་དོན་མེད་དོ། །བདག་ཅག་ལམ་སྒོམ་པ་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡང་ཅི་དགོས་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནས
54.34b
བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཆོས་གང་ལ་སྐྱེ་བ་འམ་འགག་པར་འཚལ་བ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོར་ཚོལ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་འཁོར་བ་ལས་འདའ་བ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་གང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང ། གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་མ་མཆིས་པར་གྱུར་པ་ལགས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་འདི་དག་ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བར་ལྷུང་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་དངོས་པོར་ཚོལ་ལོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིལ་ལས་ཏིལ་མར་དང ། འོ་མ་ལས་མར་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གང་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དངོས་པོར་ཚོལ་བ་དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་མུ་སྟེགས་ཅན་ང་རྒྱལ་ཅན་ཞེས་བདག་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་འམ་འགག་པར་མི་མཐོང ། ཆོས་གང་ལའང་འཐོབ་པ་འམ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་མི་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚངས་པ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་འཁོར་འདི་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་དོང་བ་འདི་དག་ཅི་ནས་ཀྱང་ཆོས་འདི་དག་ཅི་ནས་ཀྱང་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང ། མོས་པར་འགྱུར་བ་དང ། སྡིག་པའི་ལྟ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་སྟོན་ཅིག་།སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདོད་ལ་རག་གོ། །འདོད་ལ་རག་གོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་དོང་ཡང་བསྟན་པ་འདི་ལས་མི་ཐར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་བྱིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནམ་མཁས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བྲོས་ཀྱང་དེ་ག་ལས་གར
54.35a
སོང་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ནམཁའ་མཐོང་ངོ ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་འདི་དག་ཇི་སྲིད་དུ་རིང་དུ་སོང་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་འདས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་གཞན་ཞིག་ནམཁའ་རྙེད་པར་བྱའོ། །ཞེས་ནམཁའ་ཚོལ་ཏེ། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་འཚམསུ་རྒྱུག་ཅིང་ཇི་ཙམ་ནས་ནམཁའི་མིང་ནས་བརྗོད་ཀྱང་ནམཁའ་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ནམཁའ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནོང་ནས་འགྲོ་ཡང་དེ་མི་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ནམཁའ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་འདི་དག་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོར་ཚོལ་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཀྱང་དེ་མི་མཐོང་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །ཇི་ལྟར་ནམཁའ་ནམཁའ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་གཟུང་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་འང་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་བཤད་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཟག་པ་ལེན་པ་མེད་པར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་དེ་དག་གིས་ཚིག་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོར་ཚོལ་བ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཡང་མ་ལགས། སློབ་པ་ཡང་མ་ལགས། དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་མ་ལགས། འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ལགས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་བྱེད་པ་དང ། སེམས་དང་གཡོ་བ་དང ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་མ་མཆིས་པའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་དགེ
54.35b
སློང་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་དགེ་སྦྱོང་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །རང་གི་དོན་བྱས་སོ། །དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བདག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །མི་བྱ་བ་བྱས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཇི་ལས་བསམས་ཏེ་དེ་སྐད་སྟོན། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངསུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོང་ཉིད་དོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་མི་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་བསམ་ནས་བདག་ཅག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །མི་བྱ་བ་བྱས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལེགས་སོ་ལེག་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་གནས་ཀྱི་སར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པ་མི། སྦྱོང་ན་བདག་ཅག་གིས་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྦྱངས། སྨྲས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངསུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་གང་དག་སྦྱིན་གནས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་གང་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མི་འཕྲོགས་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ་འཇིག་རྟེན་ན་སྦྱིན་པ་སྤྱོད་པ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་ཆོས་གང་ཡང་ཡོངསུ་མི་འཛིན་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ་འཇིག་རྟེན་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆུད་མི་གཟོན་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གང་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཡོངསུ་མ་བཏང་བ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བགྱིས་པ
54.36a
གཟོ་བ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་མི་གཅོད་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་མི་སྐྱེ་བའི་མཐའ་རྟོགས་པ་ལགས་སོ། །གསོལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ཉེ་བར་གནས་པ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་བསླབ་པ་མི་འདྲལ་བ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རི་མོ་དང་བཅས་པ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དབང་པོ་རབ་ཏུ་བསྡམས་ཏེ་གནས་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། འཇིག་རྟེན་ན་ནོར་ཆེ་བ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་ནོར་བདུན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། འཇིག་རྟེན་ན་མཆོག་འཚལ་བ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་ན་གང་དག་ལ་ཤེས་རབ་བླ་ན་མེད་པ་ཡོད་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། རབ་ཏུ་དབེན་པ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་ཁམས་གསུམ་དུ་སྨོན་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། འཇིག་རྟེན་ན་ཤིན་ཏུ་བསྡམས་པ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་བྱང་བ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། འཇིག་རྟེན་ན་བདེ་བ་རྣམས་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་རྣམས་ལ་ཡོངསུ་འཛིན་པ་མེད་པའོ། །གསོལ་པ། ཡོངསུ་མི་འཛིན་པ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་གི་ཡོངསུ་ཡོངསུ་ཤེས་པའོ། །གསོལ་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་མཆིས་པ་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གང་གིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྤངས་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གང་དག་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་གང་གིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་རྒྱས་པ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་སེམས
54.36b
ཅན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལ་མོས་པར་བྱེད་པའོ། །གསོལ་པ་ཇི་ལྟར་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་མི་འདོར་བའོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་མི་ཟད་པར་མཐོང་བ་རྣམས་སོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་བརྟགས་ནས་མི་དམིགས་པའོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་བསམ་གཏན་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །གསོལ་པ་ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་བྱམས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །གསོལ་པ། ཅི་ལྟར་ན་དགའ་བ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་བདག་དང་གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་དད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་མོས་པའོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་ཐོས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནམ་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་མི་ཆགས་པའོ། །གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་ངོ་ཚ་འཚལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ནང་ཡོངསུ་ཤེས་པས་སོ། །
54.37a
གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་ཁྲེལ་མཆིས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་འདོར་བས་སོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ན་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ན་ཚོགས་ཤིང་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལུས་དང ། ངག་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངསུ་དག་པས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགསུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ལུས་ནི་རྣམ་པར་དག་ཅིང་སྡིག་པ་མི་བྱེད་དེ། །ངག་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པས་རྟག་ཏུ་རྫུན་རྣམས་སྤངས། །ཡིད་ཀྱང་གཙང་བས་རྟག་ཏུ་བསམ་པ་དྲི་མ་མེད། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་རྒྱལ་བས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་གསུང ། མི་སྡུག་སྒོམ་ཞིང་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད། །བྱམས་ལ་གནས་ཤིང་ཞེ་སྡང་གིས་ནི་གཏུམ་པ་མེད། །ཤེས་རབ་དག་ལ་གནས་ཤིང་གཏི་མུག་བླུན་མ་ཡིན། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་གསུངས། །དེ་ནི་གྲོང་དུ་ཅི་བཞིན་དེ་བཞིན་སྒོམ་པ་ཡང ། །དགོན་པ་དང་ནི་གྲོང་དང་འཁོར་དུ་དེ་འདྲ་བར། །དེ་ནི་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མི་བྱེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བས་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་བརྗོད། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་ནི་དེ་མོས་ཏེ། །མཁས་པས་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དང ། །དགེ་འདུན་ལ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་པར་ཤིན་ཏུ་མོས། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་གསུངས། །འདོད་ཆགས་མོས་པ་དག་གི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་ཤེས། །ཞེ་སྡང་མོས་པ་རྣམས་དང་དེ་བཞིན་གཏི་མུག་དང ། །སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་དེ་མཁས་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་རྒྱལ་བས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་བསྟན། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཡང་ནི་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་མི་གནས་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་རྒྱལ་བས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་བརྗོད། །རྟག་ཏུ་མཚན་མ་དང་ནི་སྨོན
54.37b
པས་གསོག་གྱུར་དང ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་དེ་མོས་ཏེ། །ཟག་པ་རྣམས་ནི་བར་དུ་ཟད་པར་མི་བྱེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་རྒྱལ་བས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་བསྟན། །དེ་ནི་རང་རྒྱལ་ཐེག་པ་ལ་ཡང་མཁས་པ་ཡིན། །སྒྲ་ཕྱིར་འབྲང་བ་ཉན་ཐོས་འགྱུར་བ་འང་དེ་ཡིས་ཤེས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐེག་པའི་ཕ་རོལ་སོང་བ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་བརྗོད། །དེ་དག་རྟག་པར་ཀུན་ཏུ་བློ་གྲོས་དྲི་མ་མེད། །དེ་དག་ཚུལ་དང་ཚུལ་མ་ཡིན་ལ་མི་རྨོངས་ཏེ། །མཛའ་བ་དང་ནི་མི་འཛའ་བ་ལ་མཉམ་པའི་ཡིད། །དེ་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། །འདས་པ་དག་གི་ཆོས་ལ་འང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང ། །མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ལའང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དཔའ་བོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྤྱོད། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དག་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའོ།། །། བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ནང་ནའང་གདའ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གོས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཡང་རབ་ཏུ་འཚལ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་འཇུག་པར་ཡང་མི་མཆི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་འཇུག་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལས་ཡོངསུ་ཐར་བར་བགྱིད། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐོབ་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་མི་བགྱིད་པ་ལགས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་ཚིགསུ་བཅད་པ་དག་གིས་སླར་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་ཕུང་པོར་ངས་བཤད་དེ། །འཇིག་རྟེན་དག་ནི་འདི་ལ་གནས། །
54.38a
འདི་ལ་གནས་པར་མ་བྱས་ན། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་དེར། །འཇིག་རྟེན་རང་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ནས། །ཕུང་པོ་རྣམས་དང་རབ་ལྡན་ཡང ། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡི། །རྙེད་པ་དང་ནི་མ་རྙེད་དང ། །དེ་བཞིན་གྲགས་དང་མ་གྲགས་དང ། །བསྟོད་སྨད་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང ། །དེ་དག་གིས་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་བརྟེན་དེ་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་རབ་རྟོགས་ཤིང ། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་མཐོང་ནས་ནི། །འདི་དག་ལ་ཡང་གཡོ་མི་འགྱུར། །རྙེད་པས་ཐོས་པར་མི་སེམས་ཏེ། །མ་རྙེད་པས་ཀྱང་ངོམས་པ་མེད། །རི་རབ་བཞིན་དུ་མཐུ་བརྟན་པ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གནོད་མི་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གྲགས་དང་མ་གྲགས་ཀྱང ། །རྟག་ཏུ་མཚུངས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་བསྟོད་སྨད་ལ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་གཉིས་ལས་བྱུང ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཀུན་ཏུ་ལངས། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འགྲོ་རྟོགས་ནས། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་འགྲོ་མེད་འགྲོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་འགྲོ་གང་ཡིན་པ། །འགྲོ་བ་དེ་ནི་དེ་དག་ཤེས། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འགྲོར་ཞུགས་ནས། །མི་བདེ་བ་ལས་སྐྱེ་བོ་འགྲོལ། །དཔའ་བོ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་སྤྱོད། །པད་མོ་བཞིན་དུ་ཆགས་པ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རབ་གནས་ནས། །འཇིག་རྟེན་དག་ཀྱང་འཇིག་མི་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཉིད་མི་ཤེས་པར། །འཇིག་རྟེན་གང་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང ། །འཇིག་རྟེན་མཚན་ཉིད་ཤེས་ནས་ནི། །མཁས་པ་དེ་དག་ཉིད་ན་སྤྱོད། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ནམཁའ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་མེད། །དེ་དག་དེ་ཡི་འགྲོ་རིག་ནས། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་གོས་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་རབ་ཤེས་པ། །དེ་བཞིན་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་སྨྲ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤེས
54.38b
ནས་ནི། །འཇིག་རྟེན་དག་ཀྱང་འཇིག་མི་བྱེད། །ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་མེད། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཉིད་དོ། །གང་རྣམས་དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གནས། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་བྱུང་བར། །གང་གི་ཕུང་པོ་ཀུན་ཤེས་པ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་འགྱུར་ཡང ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་འང་མི་གནས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་མི་ཤེས་ཤིང ། །འདུ་ཤེས་གཉིས་ལ་གང་གནས་པ། །འདི་བདེན་འདི་ནི་བརྫུན་ནོ་ཞེས། །མི་མཁས་དེ་དག་རྩོད་པར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །ཡང་དག་ཆོས་ཉིད་ངས་ཤེས་པས། །ང་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་དང་ཡང ། །ནམ་ཀྱང་རྩོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །རྩོད་པ་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ནི། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བཤད་པ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་ན། །འདི་ལ་བདེན་པའམ་བརྫུན་པ་མེད། །བརྫུན་པ་འམ་ཡང་ན་བདེན་པ་ཞིག་།བསྟན་པ་ལ་ནི་རྙེད་གྱུར་ན། །མཐར་འཛིན་པར་ནི་དེ་འགྱུར་ཏེ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད། །གང་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་མིན། །བདེན་པ་དང་ནི་བརྫུན་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཆོས། །ངས་འདི་གཉིསུ་མེད་པར་བཤད། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར། །གང་གི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཤེས་པ། །མཁས་པ་དེ་དག་བདེན་པ་འམ། །བརྫུན་པའི་ལྟ་བ་འང་མི་འཛིན་ཏོ། །ནམཁའ་ལྟ་བུར་རྣམ་དག་པར། །གང་གི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཤེས་པ། །གྲགས་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི། །སྣང་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡིན། །ང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མཐོང་བ་ལྟར། །དེ་ལྟར་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་མཐོང ། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་གང་བཞུགས་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གཟིགས། །ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར། །བརྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་ཤེས། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་བཤིས་པ་ནི། །དེ་དག་ཆོས་ཉིད
54.39a
ཤེས་པ་ཡིན། །གང་རྣམས་ཆོས་ཉིད་རབ་ཤེས་པ། །དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཤེས། །གང་རྣམས་སྟོང་ཉིད་རབ་ཤེས་པ། །དེ་ཡི་འདྲེན་པ་དེ་རྣམས་མཐོང ། །གང་རྣམས་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་འདི། །རྣ་ལམ་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་ནི། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་མོད་ཀྱི། །འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་གནོས་མ་ཡིན། །ལྟ་ལ་གནས་པ་གང་སུ་དག་།གཞན་གྱི་ས་ནི་འདི་མ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་དུ་ན་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱང ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་གནས་པ་མེད། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་ནས་ཀྱང ། །གང་རྣམས་བཟོད་པ་འདིར་མོས་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ལ་བཞུགས། །གང་གིས་ཚུལ་འདི་ཤེས་པ་ནི། །དེས་ནི་ང་ཡི་ཆོས་བཟུང་སྟེ། །དེ་ཡི་ང་ལ་རྟག་ཏུ་མཆོད། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པའོ། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་འདི། །རྣ་ལམ་གྲགས་པར་གྱུར་པ་ནི། །སྡིག་ཅན་བདུད་ཀྱི་དེ་དག་ལ། །གླགས་ཀྱང་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་རྣམ་པ་འདི་ཤེས་པ། །དེ་དག་ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ། །དེ་དག་སྦྱིན་ལ་རྟག་པར་དགའ། །དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །གང་གིས་འཇིག་རྟེན་འདི་ཤེས་པ། །དེ་དག་བཟོད་པའི་སྟོབས་ལྡན་པ། །དེ་དག་བརྩོན་འགྲུས་རྟོགས་པར་རིག་།མཁས་པ་དེ་དག་བསམ་གཏན་དགའ། །གང་གིས་རྣམ་པ་འདི་ཤེས་པ། །དེ་དག་ཏིང་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་ལ་དགའ། །བསྟན་པ་དེ་དག་ཤེས་རབ་འཕགས། །གང་ན་འདི་འདྲ་གྲགས་པ་ཡི། །ཕྱོགས་དེ་སངས་རྒྱས་སྟོང་མ་ཡིན། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རིང་མི་ཐོག་།བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །གང་རྣམས་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་འདི། །རྣ་ལམ་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་དག་།གཡོན་ཅན་བདུད་རྣམས་བཅོམ་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་རྫོགས་འཚང་རྒྱ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི
54.39b
སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པས་འཇིག་རྟེན་དང ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབྱུང་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་འགོག་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་དུ་འདོགས་སོ། །ཚངས་པ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །གང་དེ་ལ་ཆགས་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །གང་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཟད་པ་དང་འགག་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་འགག་པའོ། །གང་ཕུང་པོ་རྣམས་ཚོལ་བ་དང་མི་ཚོལ་བ་གཉིསུ་མེད་པ་དེ་ནི་ལམ་མོ། །གཞན་ཡང་ཚངས་པ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཕུང་པོ་རྣམས་ཤེས་ཐ་དད་དུ་འདོགས་པ་ལ་སྨྲ་བ་དང ། སྨྲ་བར་ལྟ་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །གང་ལྟ་བ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །གང་ལྟ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་འགག་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་འགག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལམ་གང་གིས་ལྟ་བ་དེ་དག་མི་འཛིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་སྟེ། ཚངས་པ་ངས་འདི་ལ་བསམ་ནས་ང་ནི་ལུས་འདོམ་གང་བ་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་དང ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབྱུང་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་འགག་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་འགག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་དུ་འདོགསོ་ཞེས་ཚིག་དེ་སྐད་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་འདི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚངས་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ
54.40a
ཞེས་བྱ་བ་ཅི་སྟེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། དེ་ནི་བྱོལ་སོང་བ་ལང་དང ། བོང་བུ་དང ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་འཕགས་པའི་བདེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཚོར་བ་རྣམས་མྱོང་ངོ ། །ཚངས་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་དེ་ནི་གང་འགྲོ་བ་རྣམསུ་འབྱུང་བའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་འཕགས་པའི་བདེན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་འགོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་སྟེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། དེ་ནི་གང་རྣམས་དངོས་པོ་བཤིགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཚོལ་བ་དང་འགོག་པར་ལྟ་བར་ལྟུང་བ་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འཕགས་པའི་བདེན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་སྟེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་འདུ་བྱས་ལས་འབྱུང་བར་ཚོལ་བ་འདུས་བྱས་ལམ་དུ་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འཕགས་པའི་བདེན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚངས་པ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། ཀུན་འབྱུང་བ་དང ། འགོག་པ་དང ། ལམ་རྣམས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཚངས་པ་གང་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེན་པའོ། །གང་ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་མི་འཇུག་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་འགག་པ་ལ་མི་སྐྱེ་མི་འགོག་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ལམ་སྒོམ་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའོ། །ཚངས་པ་གང་བདེན་པ་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བདེན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བརྫུན་པ་ཡང་མ་ཡིན
54.40b
པའོ། །བརྫུན་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང ། སྲོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང ། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་དང ། ཆད་པར་འཛིན་པ་དང ། རྟག་པར་འཛིན་པ་དང ། འབྱུང་བར་འཛིན་པ་དང ། འཇིག་པར་འཛིན་པ་དང ། སྐྱེ་བར་འཛིན་པ་དང ། འགག་པར་འཛིན་པ་དང ། འཁོར་བར་འཛིན་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འཛིན་པ་དེ་ནི་བརྫུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་འཛིན་པ་འདི་དག་ལ་མི་འཛིན་ཅིང་མཆོག་ཏུ་མི་སྙེམས་པ་འདི་ནི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོངསུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་ནོ། །འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་ནོ། །ལམ་སྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དྲན་པ་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བརྫུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དྲན་ཞིང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་དྲན་པ་དེ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པའོ། །གང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པའོ། །གང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་ཡིད་མི་གནས་པའོ། །གང་མི་གནས་པ་དེ་ནི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཡང་མ་ཡིན། བརྫུན་པར་སྨྲ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་རྣམ་གྲངས་འདིས་གང་ལ་བདེན་པའང་མེད། བརྫུན་པ་འང་མེད་པ་དེ་ནི། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚངས་པ་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་མི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སྐྱེས་ཀྱང་རུང ། མ་སྐྱེས་ཀྱང་རུང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་དང ། དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང
54.41a
རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚངས་པ་འཁོར་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་གང་དག་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མངོན་དུ་བྱས་པ་དེ་དག་ནི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཚངས་པ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དགེ་སློང ། ལུས་མ་སྒོམ་པ། སེམས་མ་སྒོམ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་སྒོམ་པ། ཤེས་རབ་མ་སྒོམ་པ་ཁ་ཅིག་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ལམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་མུ་སྟེགས་ཅན་ཞེས་ངས་བཤད་དོ། །གང་རྣམས་དངོས་པོ་འཇིག་པས་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ང་ཡང་དེ་དག་གི་སྟོན་པ་མ་ཡིན། དེ་དག་ཀྱང་ངའི་ཉན་ཐོས་མ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་ལྟོས་ཤིག་ང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འདུག་ནས་བདེན་པ་འམ། བརྫུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་དོ། །ཆོས་གང་ངས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཆོས་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་ལ་སྟོན་པར་མཛད་དམ། འཆད་པར་མཛད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ། མ་ཟིན་པ་སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་སྟེ་ཇི་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཞུགས་ནས།
54.41b
ཆོས་གང་ཡང་མ་དམིགས་ན། ཇི་མངོན་པར་བརྟགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་ཤིང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་ངས་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པ་འདི་དག་དེ་བཞིན་ནམ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་མཆིས་པ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ཆོས་གང་རྣམས་མེད་པ་དེ་དག་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་མ་མཆིས་པ་དེ་ནི་མཆིས་པ་འམ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་གང་ཡང་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་གང་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཞུགས་ནས་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཤིན་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་མི་མཁྱེན་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚངས་པ་ངས་འདི་ལྟར་ཆོས་གང་ཡང་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ནི་མ་མཐོང ། མ་ཐོས། མི་དྲན། མ་རྟོགས། རྣམ་པར་མི་རིག་ཅིང ། གཟུང་བ་ཡང་མེད། སྦྱར་བ་ཡང་མེད། བརྗོད་དུ་ཡང་མེད། རྗེསུ་སྦྱོར་བ་ཡང་མེད། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ། སྨྲར་མེད་པ། རབ་ཏུ་སྨྲར་མེད་པ། དཔྱོད་པ་མེད་པ། རྟོགས་པར་མི་རུང་བ། ཡི་གེ་མེད་པ། ཚིག་གི་ལམ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་གང་ནམཁའ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་དེ་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འདོད་དམ། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས
54.42a
བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཆོས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཡི་གེ་དང་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་གཞན་དག་ལ་གོ་བར་མཛད་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་ངོན་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པའོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་འཐུན་པ་ཡིན། གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ནི་བདེན་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ན། ཆོས་འདི་ནི་བདེན་པ་ཡང་མ་ལགས། བརྫུན་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ན་ཆོས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱང་མ་ལགས། ཆོས་མ་ལགས་པ་འང་མ་ལགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཆགས་ན། ཆོས་འདི་ལ་ནི་འཁོར་བ་ཡང་མ་མཆིས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་དགེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ན་འདི་ནི་དགེ་བ་ཡང་མ་མཆིས། མི་དགེ་བ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ན། འདི་ལ་ནི་བདེ་བ་ཡང་མ་མཆིས། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་སངྱས་འབྱུང་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ན་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཡང་མ་མཆིས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །ཆོས་བསྟན་ཀྱང་དེ་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའོ། །དགེ་འདུན་བསྟན་ཀྱང་འདུས་མ་བགྱིས་པའོ། །དེའི་སླད་དུ་ཆོས་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། མེ་དང་ཆུ། ཆུ་དང་མེའི་གནས་འདི་ནི་མི་མཐུན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་འམ། བྱང་ཆུབ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མི་མཐུནོ་པའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་པར་དེ་བཞིན
54.42b
གཤེགས་པས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །བཤད་ཀྱང་སྣང་བའི་གཟུགས་མ་ལགས། ཀུན་མཁྱེན་ཀྱང་རྣམ་པར་མཁྱེན་པ་མ་མཆིས། བསྒོམ་ཀྱང་གཉིསུ་མ་བགྱིས། མངོན་དུ་བགྱིས་ཀྱང་ཐོབ་པར་མ་མཆིས། མྱ་ངན་ལས་བཟླས་ཀྱང་ཞི་བ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་འདི་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ནི་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་ཤིང་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་ལྷག་པར་བགྱི་བ་བགྱིས་པ་ལགས་སོ། །དེ་དག་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངསུ་བཟུང་བ་ལགས་སོ། །དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་འབར་བའི་སླད་དུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལས་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛོད་འཆང་བའི་སླད་དུ་གཏེར་རབ་ཏུ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལེགས་པར་བགྱི་བའི་ལས་བགྱིད་པའི་སླད་དུ་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཤིན་ཏུ་འཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་འཛིན་པའི་སླད་དུ་རིགས་བཙུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་བཏང་བའི་སླད་དུ་གཏོང་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྟོབས་ཅན་མ་ལགས། ལུས་སྲོག་བོར་བའི་སླད་དུ་དེ་དག་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཡིད་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སྡིག་པའི་ལས་བསྲེགས་པའི་སླད་དུ་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སྡིག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་སླད་དུ་ཤེས་རབ་གྱི་སྟོབས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བདུད་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཐུབ་པར་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་རྫི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་མི་སླུ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པའི་སླད་དུ་ཡང
54.43a
དག་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དོན་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་སླད་དུ་བདེན་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངསུ་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འགྲོགས་ན་བདེ་བའི་སླད་དུ་དེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཕགས་པའི་ནོར་རྣམས་ཀྱི་ནོར་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཕགས་པའི་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་མཆོག་འཚལ་བར་འགྱུར་རོ། །གསོ་སླ་ཞིང་དགང་སླ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་མཆི་བའི་སླད་དུ་དབུགས་འབྱིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མ་རྒལ་བ་རྣམས་སྒྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མ་གྲོལ་བ་རྣམས་གྲོལ་བར་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དབུགས་འབྱིན་པ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབུགས་འབྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་རྣམས་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལམ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སྨན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཚལ་བའི་སླད་དུ་སྨན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགྱིད་པའི་སླད་དུ་སྨན་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མཐུས་སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པའི་སླད་དུ་རྩལ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཇིགས་པས་སྤུ་ལྡང་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་སེང་གེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཅང་ཤེས་པའི་སླད་དུ་བ་གླང་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སེམས་རབ་ཏུ་དུལ་བའི་སླད་དུ་གླང་པོ་ཆེར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཁོར་མང་པོ་ཡོངསུ་སྡུད་པའི་སླད་དུ་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་རབ་ཏུ་བཅོམ་པའི་སླད་དུ་དཔའ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཁོར་གྱིས་འཇིགས་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་མི་ཐུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བདེན་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་མ་མཆིས་པར
54.43b
འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཡོངསུ་རྒྱས་པའི་སླད་དུ་ཟླ་བ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བར་བགྱིད་པས་ཉི་མ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མུན་པ་ཆེན་པོ་དང་བྲལ་བའི་སླད་དུ་སྒྲོན་མ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མཛའ་བ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་གཞི་རྟེན་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་སླད་དུ་ས་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པའི་སླད་དུ་རླུང་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་འཁྲུ་བའི་སླད་དུ་ཆུ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པའི་སླད་དུ་མེ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བསྐྱོད་མི་ནུས་པའི་སླད་དུ་རི་རབ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་ཞིང་མི་ཕྱེད་པའི་སླད་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་བའི་ཁོར་ཡུག་གི་རི་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཕལ་གྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གདུལ་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་འདུ་བའི་སླད་དུ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བས་པའི་སླད་དུ་གཏེར་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ཡོངསུ་ཚོལ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ངོམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བས་རྒྱལ་པོ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཟུགས་འཛིན་པའི་སླད་དུ་བརྒྱ་བྱིན་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དབང་བསྒྱུར་བའི་སླད་དུ་ཚངས་པ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་མངོན་པར་སྒྲོགས་པའི་སླད་དུ་སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བདུད་རྩིའི་ཆར་རབ་ཏུ་འབེབས་པའི་སླད་དུ་ཆར་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཁོར
54.44a
བའི་འདམ་ལས་རྒལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བློས་མཉམ་པ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཐོས་པས་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཞལ་བ་ལས་འདས་པའི་སླད་དུ་མཚུངས་པ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སྤོབས་པས་ཐོག་པ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། གཟུང་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དོན་རྟོགས་པའི་སླད་དུ་འབྲང་བས་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་སླད་དུ་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་རྣམས་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་བརྩོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་པད་མོ་ལྟ་བུར་མི་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངསུ་མ་ཟིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མཁས་པ་རྣམས་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མང་དུ་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆེར་བཀུར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་རི་མོ་བགྱི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་བགྱི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཀུར་སྟི་བགྱི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སྨོན་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཉེ་ཚེར་སྤྱོད་པ་ལ་རེ་བ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཚུལ་མི་འཆོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཟུགས་ལྟ་ན་སྡུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཡིད་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མཚན་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས
54.44b
ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་རིགས་ཡོངསུ་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དགེ་འདུན་གྱི་རིགས་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟིགས་སོ། །དེ་དག་གིས་སྤྱན་རབ་ཏུ་ཐོབ་བོ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེསུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་བཟོད་པ་གསུམ་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་སོ། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡོངསུ་རྫོགས་པ་ལ་གནས་སོ། །དེ་དག་གིས་བདུད་ཀྱི་སྡེ་རབ་ཏུ་བཅོམ་མོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་བོ། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་སྐོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་པ་བགྱིད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་འདི་ཐོས་ནས་མི་སྐྲག་མི་དངང་ཤིན་ཏུ་དངང་བར་མི་འགྱུར་བ་དང ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་འདི་ལྟར་ཟབ་པ། འདི་ལྟར་ཤེས་དཀའ་བ། འདི་ལྟར་བལྟ་དཀའ་བ། འདི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བ་འདི་ཐོས་ནས་མོས་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང ། འཆང་བར་འགྱུར་བ་དང ། གཞན་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཆོས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་ཤིང་གཞན་ཡང་ནན་ཏན་ལ་འགོད་པར་བགྱིད་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་བསྔགས་པ་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བརྗོད་ཅིང་ཡོན་ཏན་ཡོངསུ་བསྒྲགས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་མཐར་མི་ཕྱིན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་གི་བསྔགས་པའམ་ཡོན་ཏན་ཇི་ཙམ་དུ་ཤེས། ཚངས་པས་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཟག་པ་མ་མཆིས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པ་དང ། དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་དེ་ལས་ལྷག་པར་ཡང་འཚལ་བར་བགྱི་སྟེ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་པའི་དོན་དང ། ཚིག་དང ། ཡི་གེ་ཟབ་མོ་རྣམས་རྟོགས་པར་རིག་པ་དང ། ལྡེམ་པོ་ངག་འཚར་བ་དང །
54.45a
འཐུན་པར་བགྱིད་ཅིང་འགལ་བར་མི་བགྱིད་པ་དང ། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་ཞིང་སུན་འབྱིན་པར་མི་བགྱིད་པ་དང ། དོན་རྟོགས་པར་རིག་ཅིང་ཡི་གེའི་ཕྱིར་མི་སྙེམས་པ་དེ་དག་ནི་བརྗོད་པ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཆོས་གསུངས་བ་དང ། ལྡེམ་པོ་ངག་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་གསུངས་བ་དང ། ཐབས་གང་དང ། ཚུལ་གང་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྟོན་པར་ངེས་པའི་ཚིག་བརྗོད་པ་རབ་ཏུ་འཚལ་ཏོ། །ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་ལྔའི་སྦྱོར་བ་འདི་ཤེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་ལྔའི་སྦྱོར་བ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་སྨྲ་བ་དང ། ལྡེམ་པོ་ངག་དུ་སྨྲ་བ་བསྟན་པ་དང ། ཐབས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མོས་པར་བྱེད་པ་དང ། ཚུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྗེསུ་འཇུག་པ་སྟེ། ཚངས་པ་འདི་དག་ནི་གང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་མ་ཡིན་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་ལྔའི་སྦྱོར་བའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གསུངས་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་རྣམས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་འདས་པ་སྨྲ་བ་དང ། མ་འོངས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྨྲ་བ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྨྲ་བ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་སྨྲ་བ་དང ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྨྲ་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སྨྲ་བ་དང ། བདག་དང ། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང ། གསོ་བ་དང ། སྐྱེས་བུ་དང ། གང་ཟག་སྨྲ་བ་དང ། ཐོབ་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་དང །
54.45b
འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྨྲ་བ་སྟེ། ཚངས་པ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོངསུ་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ལྟའོ། །མེད་པར་མཐོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་བལྟའོ། །ནམཁའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བ་བྲག་ཆ་ལྟ་བུར་བལྟའོ། །རྐྱེན་འདུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བ་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་བལྟའོ། །རྒྱུ་མི་འཕོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་བལྟའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་བལྟའོ། །མི་འབྱུང་མི་འཇིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བ་ནམཁའ་ལྟ་བུར་བལྟའོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྨྲ་བ་སྨྲར་མེད་པར་བལྟའོ། །ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་སྨྲ་བ་འདི་ཤེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་སྨྲ་ཡང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་མི་ཆགས་སོ། །དེ་མངོན་པར་མ་ཆགས་པས་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་གང་གིས་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཆོས་བཤད་ཀྱང་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དང ། སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཐ་མི་དད་པར་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མི་དད་པ་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་ཐོབ་པོ། །ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལྟར་གསུངས་པས་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་དོ། །ཚངས་པ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྡེམ་པོ་ངག་ལ་མཁས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅེ་ན། ཚངས་པ་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བར་སྟོན། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྡེམ་པོ་ངག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བར་ཇི་ལྟར་སྟོན་ཅེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བར་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས
54.46a
པར་ཇི་ལྟར་སྟོན་ཅེ་ན། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཚངས་པ་ང་སྦྱིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་བྱིས་པ་དག་གིས་མི་ཤེས་ཀྱི་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྡེམ་པོ་ངག་ལ་མཁས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡང་ཕྱི་མའི་ཚེ། སྐྱིད་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཡང་འདི་ལ་ཆོས་གང་ཡང་འཕོ་བ་མེད་དོ། །མི་འཕོ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སྐད་ཅིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཟོད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བླང་བ་དང་དོར་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསམ་གཏན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་འོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གཏུམ་པ་མེད་པས་ཞེ་སྡང་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་འོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་ནི་གཏི་མུག་མེད་པའི་མཐའ་འོ། །ཤི་འཕོ་མེད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་བ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་འཁོར་བའོ། །ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པའི་ལྟ་བ་བདེན་པ་ཡང་བརྫུན་པའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་བརྫུན་པ་ཡང་བདེན་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ལྡེམ་པོ་ངག་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་རྟག་པར་སྨྲ་བར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་སོ། །བདག་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་སྨྲ་བ་དང ། ཆད་པར་སྨྲ་བ་དང ། བྱ་བ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དང ། ལོག་པར་སྨྲ་བ་དང ། མ་དད་པ་དང ། བྱས་པ་མི་གཟོ་བ་དང ། མཚམས་གཅོད་པ་དང ། སྐྱུག་པ་ཟ་བ་དང ། གོ་སྐབས་མི་ཕྱེད་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས
54.46b
ཀྱང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བཤད་པ་འདི་དག་ལ་མི་འབྱུང་མི་སྣང་ངོ ། །ལྡེམ་པོ་ངག་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་འཛིན་པ་འདོར་བར་འགྱུར་བའི་ལྡེམ་པོ་ངག་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྡེམ་པོ་ངག་གོ། །ཚངས་པ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྡེམ་པོ་ངག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པར་བློ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དེ་དེ་ལྟར་མཐར་ཕྱིན་པས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་བསྟན་པས་སངས་རྒྱས་བྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་བྱུང་བའོ་ཞེས་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡི་གེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ངེས་པར་བྱས་ནས་ཆོས་བསྟན་དུ་མེད་དོ་ཞེས་མོས་པར་འགྱུར་རོ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ་ཞེས་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ལ་འཇུག་པས་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པ་བསྟན་པ་སེམས་ཅན་མེད་དོ་ཞེས་མོས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚངས་པ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྡེམ་པོ་ངག་བསྟན་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སྐྲག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐབས་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅེ་ན། སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་འཐོབ་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་དང ། བཟོད་པས་གཟུགས་བཟང་པོ་འཐོབ་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱིས་རབ་ཏུ་དབེན་པ་འཐོབ་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་འདོར་བ
54.47a
འཐོབ་པ་དང ། ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་འཐོབ་པ་དང ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་མི་དང་ལྷའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་འཐོབ་པ་དང ། བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་དང ། དགའ་བ་དང ། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་འཐོབ་པ་དང ། ཞི་གནས་ཀྱིས་ལྷག་མཐོང་འཐོབ་པ་དང ། སློབ་པའི་སས་མི་སློབ་པའི་ས་ཐོབ་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སས་ཚད་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཚངས་པ་ང་ནི་ཐབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་འདི་ལ་མོས་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདག་གམ། སེམས་ཅན་ནམ། སྲོག་གམ། གང་ཟག་ཏུ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡང་མི་དམིགས། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། སེར་སྣ་ཡང་མི་དམིགས། སེར་སྣའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་མི་དམིགས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཡང་མི་དམིགས། ངང་ཚུལ་ངན་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། བཟོད་པ་ཡང་མི་དམིགས། བཟོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། གནོད་སེམས་ཀྱང་མི་དམིགས། གནོད་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་མི་དམིགས། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། ལེ་ལོ་ཡང་མི་དམིགས། ལེ་ལོའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། བསམ་གཏན་ཡང་མི་དམིགས། བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། གཡེང་བ་ཡང་མི་དམིགས། གཡེང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། ཤེས་རབ་ཀྱང་མི་དམིགས། ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་མི་དམིགས། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡང
54.47b
མི་དམིགས། བདེ་བ་ཡང་མི་དམིགས། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མི་དམིགས། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་མི་དམིགས། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། ཚངས་པ་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་ལྟར་བསྟན་པས་སྦྱོར་ཞིང་རྩོལ་ཏེ་འབད་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་དང ། རྩོལ་བ་དང ། འབད་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་ཅིང་མི་འཐོབ་སྟེ། གང་འདི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང ། རང་བྱང་ཆུབ་དང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་མི་འཐོབ་བོ། །ཚངས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་དུ་གཞུགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐབས་མཁས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱའོ། །ཚངས་པ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། མིག་ནི་ཐར་པའི་ཚུལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་རྣམས་ནི་ཐར་པའི་ཚུལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་བར་དུ་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་འདི་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་པའི་ཚུལ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པ་ལ་བརྩོན་པར་མི་སླུ་བ་སྟེ། གཟུགས་དང ། སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་དང ། ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དང ། མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཚུལ
54.48a
དང ། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཚུལ་དང ། མི་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་དང ། མི་འགག་པའི་ཚུལ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་ཅིང་འོང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དང ། ཤི་འཕོ་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དང ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཚུལ་དང ། དབེན་པའི་ཚུལ་ལོ། །རང་བཞིན་གྱིས་བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་མི་ཕྲད་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་པའི་སྒོའི་ཚུལ་སྨོས་སོ། །ཚངས་པ་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ལ་བདེན་པའི་གཏམ་དུ་ལྟ་སྟེ། གཏམ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐར་པའི་ཚུལ་བདེན་པ་བསྟན་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་བསྟན་ཏོ་ཅོག་ཏུ་ཐར་པར་འདྲེན་ཅིང ། མྱ་ངན་འདས་པ་སྟོན་ཏོ། །ཚངས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཚངས་པ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྙིང་རྗེ་ཇི་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་སྐྱེའོ། །སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདག་མེད་པར་མ་མོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྨྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྲོག་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྲོག་ཏུ་ལྟའོ་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གང་ཟག་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་གང་ཟག་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན
54.48b
གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ངོ་བོར་ལྟ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་གནས་ལ་རྟེན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་གཞི་མེད་པར་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཀུན་གཞི་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ང་ཡིར་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངསུ་འཛིན་པ་ལ་བརྩོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་ལ་རྟེན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་འཕོས་མ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས
54.49a
པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཞེ་སྡང་བར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་གཏི་མུག་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འོང་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་འོང་བ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་འགྲོ་བ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྤྲོས་པ་ལ་དགའ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ལྟ་བར་ཞུགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྨོན་ལམ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་རྩོད་པས་ཡོངསུ་ཟིན་ཅིང་གནོད་སེམས་ཀྱི་ཐ་བའི་སྐྱོན་ལ་ཞུགས་པར་གཟིགས་ནས། དེ་དག་ལ་གནོད་སེམས་ཀྱི་ཐ་བའི་སྐྱོན་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི
54.49b
སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་ཞིང་ལམ་ཉམ་ང་བར་ཞུགས་པ་ལམ་གོལ་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འདི་ནི་རྐམ་ཞིང་ཆགས་པའི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མཆོག་མི་ཤེས་ཤིང་གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་འཕགས་པའི་ནོར་དད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཐོས་པ་དང ། གཏོང་བ་དང ། ཤེས་རབ་དང ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང ། ཁྲེལ་ཡོད་པའི་ནོར་ལ་དགོད་དོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནོར་དང ། འབྲུ་དང ། ཁྱིམ་དང ། བུ་དང ། ཆུང་མ་ལ་སྲེད་པས་འཁོལ་ཅིང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་འཛིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་མ་རིག་པས་འཚོ་ཞིང་གཅིག་ལ་གཅིག་འདྲིད་པ་ལ་གནས་ཏེ། དེ་དག་འཚོ་བ་ཡོངསུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་མི་མཛའ་བ་ཡིན་ན་ཁེ་དང ། བཀུར་སྟིར་རྒྱས་ནས་བདག་ཅག་མཛའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དེ་དག་གི་གང་འདི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་ཞི་བའི་བདེ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པའི་བཤེས་གཉེན་བྱའོ། །ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་མང་བ་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དེ་དག་ཁམས་གསུམ་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུས་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པས་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། འཕགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ
54.50a
དེ་ལ་ལེ་ལོ་བྱེད་དོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་བཏང་ཞིང ། གང་འདི་ཐེག་པ་དམན་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཚོལ་ཏེ། དེ་དག་གང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་དམིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་མོས་པར་བྱའོ། །ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཚངས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇུག་ན། ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་བཤད་པ་ན་སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེསོ། །སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ནི་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷའི་བུ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ན་དགའ་བར་མི་བགྱིད། རངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་དགའ་བ་འམ་རངས་པ་ཡང་འགྱུར་གྱི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་མཐའ
54.50b
ལ་གནས་པ་ལ་དགའ་བ་ཡང་མེད། རངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་སྒྱུ་མ་གར་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་ལ་དགའ་བ་ཡང་མེད། རངས་པ་ཡང་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་དགའ་བ་ཡང་མི་སྐྱེ། རངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤོབས་པ་ཐོབ་ན་དགའ་བར་མི་བྱེད། རངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྷག་པར་དགའ་བ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ཡང་དམན་པར་མི་འཛིན་ཏོ། །དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་སམ་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱིས་བུ་གང་རྣམས་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ལ་དྲིས་ཤིག་།སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཁྱོད་གང་ལ་སྤྱོད། སྨྲས་པ། གང་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་ང་ཡང་སྤྱོད་དོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་རྣམས་ལ་སྤྱོད་དོ། །འཇིག་འཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཤུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང ། ཐེ་རྩོམ་དང ། ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང ། འདོད་པ་དང ། འདོད་ཆེན་དང ། ལོག་པར་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་ན་ཇི་ཁྱོད་ཀྱང་དེ་དག་ལ་སྤྱོད་དམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ང་མི་འདོད་ན་དེ་དག་གི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་ག་ལ་འདོད། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་འདི་ཆོས་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་དེ་ལ་ཆགས་པ་འམ། ཞེ་སྡང་བའི།
54.51a
གཏི་མུག་པར་བྱ་བ་ཁྱོད་འདོད་དམ། སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་སྤྱོད་པ་ཡང་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འདོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །སྨྲས་པ་ཚངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན། སྨྲས་པ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་སྤྱད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བྲི་བ་འམ་གང་བར་མི་དམིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་འདོགས་པ་ཐམས་ཅད་འདོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པས་བཏགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གར་ཡང་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་ཚངས་པ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །གལ་ཏེ་བཤད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བཤད་པར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི་སྐ་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚངས་པ་ཁྱོད་གང་འདི་སྐད་དུ་གང་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་བདག་སྤྱོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་སྤྱོད་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་བདག་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡོད་ན་ནི། བདག་གི་སྤྱོད་པ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་གལ་ཏེ་མི་སྐྱེ་ན། ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བྱེད་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བདག་གི་སྐྱེ
54.51b
བའང་དེ་དང་འདྲའོ། །སྨྲས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྤྲུལ་པས་སྣང་ངམ། སྨྲས་པ། ལས་ཁྱུ་མཆོག་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྣང་ངོ ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལས་ཁྱུ་མཆོག་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཇི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་དམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདག་ནི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ། །སྨྲས་པ། ལས་མེད་པ་ལ་དེ་ཇི་ལྟར་ལས་ཁྱུ་མཆོག་ལྟ་བུར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེའི་ཁྱུ་མཆོག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གླང་པོ་ཆེ་འདི་དག་གི་ལྡེམ་པོ་ངག་ལ་གང་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་མིང་ཙམ་ཐོས་པ་ཡང་ལེགས་པར་ཐོས་པ་ལགས་ན། ཆོས་བསྟན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཤིང་ལྗོན་པ་ས་ཆེན་པོ་ལ་མ་བརྟེན་པར་རྩ་བ་དང ། སྡོང་པོ་དང ། ཡལ་ག་དང ། ལོ་མ་དང ། མེ་ཏོག་དང ། འབྲས་བུ་སྟོན་པ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་གི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟའོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་ཤིང ། སྤྱོད་པ་དང ། སྐྱེ་བ་དང ། འབྱུང་བ་དང ། འཕོ་བ་དང ། འཆི་བ་ཡང་སྟོན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་ན་ཡང་གདའ་བ་དེ་དག་ལ་ལྷག་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤོབས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་སྤོབས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤོབས་པས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་ལྟ་བུ་མཐོང་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་སུ་ཞིག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མི་སྐྱེད།། །། བམ་པོ་གསུམ་པ། ཡང་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་མེ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ
54.52a
འཁོར་དེར་འདུས་ཤིང་འདུག་པར་གྱུར་ཏེ། དེས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གནས་བརྟན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གསུངས་ན། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤོབས་པས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི་ལྟ་བུས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་མི་ནུས་པ་ཅི་གནས་བརྟན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་དམ། གནས་བརྟན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཀུན་ཏུ་མེ་ཏོག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཡུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏོ། །སྨྲས་པ་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡུལ་དུ་བགྲང་ངམ། སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་འོ་ན་ཇི་ལྟར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ཡུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན། སྨྲས་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཇི་ཙམ་པ་བསྟན་པ་འང་དེ་ཙམ་མོ། །སྨྲས་པ་ཅི་གནས་བརྟན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པ་ཚད་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་དམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཚད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཇི་ལྟར་ཚད་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་གང་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཇི་འདྲ་བར་དེའི་བསྟན་པ་ཡང་དེ་འདྲ་བར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཀུན་ཏུ་མེ་ཏོག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཅི་ཁྱོད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་ལམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཀུན་ཏུ་མེ་ཏོག་བདག་ནི་སྟོན་འདོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་བདག་ནི་ཉན་དུ་འདོད་པའོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་འགྱུར་བར་ངེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་བ་འམ། མཉན་པར་བྱ་བ་འམ།
54.52b
སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་བདག་ནི་ཉན་པར་འདོད་པ་ཡིན་གྱི་སྟོན་འདོད་པ་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་གང་གུས་པར་ཆོས་བསྟན་པ་དང ། གང་གུས་པར་ཆོས་ཉན་པ་གང་ཟག་གཉིས་ནི་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤོད་ཅིག་བདག་གིས་མཉན་ཏོ། །སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འགོག་པར་སྙོམས་པར་ཞུགས་ལ་ཆོས་ནང་ནུས་སམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གིས་མཉན་པར་བྱ་བའི་གཉིས་ལ་འཇུག་པ་འགོག་པ་ལ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་འགག་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཤིན་ཏུ་འགག་པའོ། །སྨྲས་པ་དེའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་རྟག་ཏུ་མི་ཆད་པར་ཆོས་མཉན་པའི་སྐལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མ་ལངས་པར་ཆོས་སྟོན་ནུས་སམ། སྨྲས་པ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་གང་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སམ། སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་འོ་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཉམ་པར་བཞག་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་འཁྲུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལའོ། །སྨྲས་པ་ཀུན་ཏུ་མེ་ཏོག་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང ། འཕགས་པ་རྣམསུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ་བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ང་ནི་འཕགས་པ་དང ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བར་མི་འདོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་གང་ཡང་མ་འགགས། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་གང་ཡང་མ་བསྐྱེད
54.53a
དེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་འདའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་གནས་བརྟན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟོན་ཏེ། གནས་བརྟན་གྱིས་ཀྱང་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྐྱེད་དམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ཁྱོད་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་འགག་པར་བྱས་སམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་བམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། སྨྲས་པ། འོ་ན་ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་སམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་འོ་ན་གནས་བརྟན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཅི་མངོན་པར་རྟོགས། སྨྲས་པ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་མ་ཐག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། མི་འཁྲུག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མེའི་ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་འབར་བའི་མེ་ལྕེ་ཐམས་ཅད་ནི་བསྲེགས་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་གིས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བསྟན་པ་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྲེགས་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་ཇི་སྐད་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བསྟན་པ་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང
54.53b
ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གསུངས་ན། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ཤེས་རབ་གང་གིས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་ཏུ་གསུངས་པའི་ཤེས་རབ་དེ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གང་ཉན་ཐོས་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ། རང་གི་རྒྱུད་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད། ཉེ་ཚེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཤེས་རབ་དེས་བདག་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གསུངས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཅི་ཤེས་རབ་སྤྲོས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་འོ་ན་ཤེས་རབ་མཉམ་པ་ཉིད་རྗེསུ་སྤྱོད་པ་འམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་མཉམ་པ་ཉིད་རྗེསུ་སྤྱོད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཚད་ཅན་དུ་བཤད། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུས་ནི་ཤེས་རབ་ཚད་མེད་དོ། །ཡུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པས་ནི་ཚད་ཟིན་པའོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་འམ། འོན་ཏེ་ཚད་ཡོད་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཡེ་ཤེས་ནི་ཚད་མེད་པའོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་ཚད་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཚད་ཟིན་པ་སྟོན། དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ཅང་མི་ཟེར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ལ་ཅིའི་སླད་དུ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཅེས་བགྱི། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གིས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་དགའ་བར་གྱུར་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངསུ་སྨྲིན་ཅིང ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག
54.54a
པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་འོད་རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བས་ཡོངསུ་སྦྱངས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོན་ཅིག་།དེ་ནས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་གསོལ་ཏེ་མཉན་ནས་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ཏེ། པུས་མོ་གཡས་པས་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགསུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས། ལག་པ་གཡས་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་སེན་མོ་ཟང་ལྟ་བུ་ལས་འོད་ཟེར་བྱུང་ནས་འོད་ཟེར་དེས་ཚད་མེད་མུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐལ་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་རྣམས་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ། འོད་དེས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་ནམ། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་འམ། གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པ་འམ། ལོང་བ་འམ། འོན་པ་འམ། ཐེང་པོ་འམ། ལག་ཞ་འམ། ནད་བུ་ཅན་ནམ། ཆགས་པ་འམ། གཏུམ་པ་འམ། རྨོངས་པ་འམ། གཅེར་བུ་འམ། ལྟོགས་པ་འམ། སྐོམ་པ་འམ། བཅིངས་པ་འམ། གཟུང་བ་འམ། དབུལ་བ་འམ། རད་པ་འམ། རྒས་པ་འམ། འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ནམ། སེར་སྣ་ཅན་ནམ། གནོད་པར་སེམས་པ་འམ། ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཅན་ནམ། འཛུད་པ་འམ། དྲན་པ་ཉམས་པ་འམ། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་ནམ། མ་དད་པ་འམ། ཐོས་པ་ཉུང་བ་འམ། བསོད་ནམས་ཆུང་བ་འམ། ངོ་ཚ་མི་ཤེས་པ་དང ། ཁྲེལ་མེད་པ་འམ། ལྟེ་བ་ཐེབས་པོར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འོད་དེས་རེག་མ་ཐག་ཏུ་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་ཡང་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡེང་དང ། གཏི་མུག་དང ། ང་རྒྱལ་དང ། འཆབ་པ་དང ། ཕྲག་དོག་དང ། ཁྲོ་བའི་ཡོངསུ་གདུང་བས་ཉམ་ང་བར་གྱུར་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར
54.54b
གྱུར་ཏོ། །གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁོར་ཏམ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་ཏམ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམཁའ་ལྡིང་དང ། མིའམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་དང ། དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མའི་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་དོག་ཅིག་ཏུ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ ། །ཐམས་ཅད་ཁ་དོག་གཅིག་ཏུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁ་དོག་དང ། མཚན་དང ། གཟུགས་འཆང་བར་སྣང་ངོ ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྤྱི་གཙུག་ལྟར་མི་སྣང་ཞིང་ལུས་མཆོག་གི་གཟུགས་སུ་སྣང་ངོ ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་པད་མོའི་སྟན་ལ་འཁོད་ཅིང་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བས་ཁེབས་པར་སྣང་ངོ ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་རང་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་ཅིག་དུ་སྣང་ངོ ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་དགའ་བའི་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེ་ཐམས་ཅད་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཅིང་ཕན་ཚུན་དབྱེར་མེད་པ། སྟོན་པར་ཡང་ལྷག་པར་མི་སེམས། བདག་ཉིད་ཀྱང་དམན་པར་མི་སེམས་སོ། །འོད་དེ་དག་གཏང་མ་ཐག་ཏུ་འོག་གི་ཕྱོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཞི་བྱུང་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། སྨོན་ལམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཁྱད་པར་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་རྒྱན་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གང་ལ་ཕྱག་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པ་འདིའི་ནང་ན་གང་ཡིན་སྙམ་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ཞིང་འཁོད་པ་དང ། དེ་དག་གི་བར་སྣང་ལས་འདི་ལྟར་འཁོར་འདི་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་ཁ་དོག་གཅིག
54.55a
ཏུ་སྣང་བ་ནི་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་སྒྲ་ཐོས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིས་འདི་སྐད་ཅེས་འཛེར་ཏེ། བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས་ཇི་ལྟར་འཁོར་འདི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་གཅིག་སྟེ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱེ་བྲག་མེད་ཅེ་ན། བདེན་པ་དང་བདེན་པའི་ཚིག་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་ལྷག་པ་གང་མཐོང་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་འགའ་ཞིག་མཐོང་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་བྱས་པ་དང་དེ་ནས་དེའི་མོད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེང་གེའི་ཁྲི་པད་མ་ཅན་དང་བཅས་ཏེ། ཏ་ལ་གང་ཙམ་དུ་མངོན་པར་འཕགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་འཛེར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་བསྟན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་སྨོན་ལམ་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱས་ཏེ་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་འདི་ཕྱིར་རྟུལ་ཅིག་།དེ་ནས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་འོད་དེ་དག་ཕྱིར་བརྟུལ་ཏོ། །འོད་དེའི་ཕྱིར་བརྟུལ་མ་ཐག་ཏུ་འཁོར་དེ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་ལམ་སྔ་མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་སྔ་མ་ཁོད་བཞིན་དུ་སེང་གེའི་ཁྲི་པད་མོ་ཅན་ལ་བཞུགས་པར་སྣང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་བཞི་གང་ནས་མཆིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིས་སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་ལྕག་འོག་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི
54.55b
ཁམས་ནས་འོངས་སོ། །སྨྲས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཆོ་འཆད། སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་མཚན་རིན་པོ་ཆེ་གདུགས་ཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་འདི་ནས་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཡོད། སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཁྱེན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཁྱེད་རྣམས་འདིར་ཅི་ལ་འོངས། སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་འོད་བཏང་ནས་འོད་དེས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་རིག་པ་སྟེ། རེག་མ་ཐག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཚན་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱི་མིང་ཐོས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་ལ་བལྟ་བ་དང ། ཕྱག་བྱ་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་འདིར་འོངས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས། འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་པོ་ཆེ་གདུགས་གཅིག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནས་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་བཞི་གང་ནས་འདིར་འོངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་སྟན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་པོ་ཆེ་གདུགས་གཅིག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོད་དོ། །གསོལ་པ་དེ་དག་དེ་ནས་ཇི་སྲིད་ཀྱིས་འདིར་མཆིས། བཀའ་སྩལ་པ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་པ་གཅིག་གིས་དེར་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་འདིར་ཕྱིན་ཏོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་འོད་ཟེར་ཇི་སྲིད་དུ་མཆིས་པ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ད་ལྟར་མྱུར་དུ་ཕྱིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གཏང་བ
54.56a
དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །འི་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་འཁོར་འདི་དག་ལ་རེག་ནས་ཁ་དོག་ཅིག་ཏུ་འདི་ལྟ་སྟེ། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་དུ་གྱུར་ན་འདི་གང་གི་མཐུ། སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་གསོལ་ཅིག་དང་དེ་ཉིད་ཁྱོད་ལ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྟས་སྔར་བྱུང་བ་འདི་སུའི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་འཁོར་ཁ་དོག་ཅིག་ཏུ་འདི་ལྟ་སྟེ། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་དུ་འགྱུར་རོ། །འཁོར་རྣམ་པ་ཅིག་ལ་མོས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལ་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ན་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤ་སྟག་གི་དགེ་འདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་ཇི་སྐད་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཤིང་འདི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར ། དེའི་ཚེ་བདག་ཅག
54.56b
རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱིས་འོད་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཡུན་ཇི་ཙམ་གྱིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་ཤིག་།དེ་ནས་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཡུན་ཇི་ཙམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཡུན་ཇི་ཙམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོག་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་ན་ཇི་སྐད་དུ་ལུང་སྟོན། སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཡོངསུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་དེ་ཅི་ཞིག་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་མ་གྲུབ་པ། ཡིན་ན་སུ་ལ་ཁྱོད་ཡུན་ཇི་ཙམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་འདྲི། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པ་དབེན་ཞིང་འགྱུར་བ་མེད་པ། ཡོངསུ་རྟོགས་པ་མེད་པ། བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱང་གལ་ཏེ་དེ་འདྲ་ན་ཁྱོད་ཚད་མེད་པའི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་བྱེད། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དེའི
54.57a
རང་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་དང་བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཁོ་བོས་ནི་གང་གིས་ཡང་དོན་དང་ནམ་ཡིན་པར་མ་མཐོང་ངོ ། །སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་མ་ཞུགས་སམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། སྨྲས་པ། དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། དེ་བས་ན་ཁོ་བོ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་དང ། ཉན་ཐོས་སུ་འགྱུར་བ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་ཞུགས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཅི་ལ་ཞུགས། སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ལ་བདག་ཞུགས་སོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཞུགས་པ་འང་མེད། ལྡོག་པ་ཡང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཞུགས་ཤིང་མི་ལྡོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གྱི་འཇུག་པ་ཞུགས་པ་ལ་མི་འཇུག་མི་ལྟོག་གོ། །སྨྲས་པ། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་གལ་ཏེ་ཁྱོད་མི་ལྡོག་ན་སེམས་ཅན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་གང་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཆོས་གང་ལས་ཀྱང་མི་ལྡོག་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་མི་ལྡོག་གམ། སྨྲས་པ། བདག་འཁོར་བ་ཉིད་མི་དམིགས་ན། ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་བཟློག་པར་བྱ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་འཛུད་དམ། སྨྲས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་བདག་གིས། མ་མཐོང་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་གཟུད་པར་བྱ། སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་སྟེ་འདི་ལ་འཁོར་བ་ཡང་མེད་མྱ་ངན་ལས་འདས
54.57b
པ་ཡང་མེད་ན། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་སྦྱང ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་གང་འཁོར་བར་དམིགས་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡོངསུ་རྟོགས་པ་དང ། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་ན་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཅི་ལས་སྤྱོད་སྨྲས་པ། བཙུན་པའོ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཁོ་བོ་ནི་འཁོར་བ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་མོད་ཀྱི་བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཅི་ལ་སྤྱོད་ཅེས་དེ་སྐད་འདྲི་ན་བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ། ཁོ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་གང་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་དོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་ཅི་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུར་བལྟའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ནི་ཆགས་པར་མི་འགྱུར། ཞེ་སྡང་བར་མི་འགྱུར། རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་འབྱུང ། སྨྲས་པ། དེ་བས་ན་གནས་བརྟན་ཉིད་ལ་འདི་དྲིས་ཤིག་།ཁྱོད་ཀྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལུང་སྟོན་ཅིག་།གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ལ་ད་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་རྣམས་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་ཁྱེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ཟད་དམ། མེད་པར་གྱུར་ཏམ། སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གནས་བརྟན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་ཀྱང་མེད་ལ། ཟད་པ་འམ། མེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཅི་ཁྱེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག
54.58a
རྣམས་འདུག་གམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡོངསུ་རྟོག་པའི་གནས་ལ་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་རྣམས་འབྱུང་གི་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། ཡོངསུ་རྟོགས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱང་མེད། ཞེ་སྡང་ཡང་མེད། གཏི་མུག་ཀྱང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། དེ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནམ་ཡང་ཡང་དག་པར་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་གནས་བརྟན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་སྐྱེ་བར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་གང་དག་གིས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའོ། །སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་འདི་ལ་བསམ་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཡང་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་རྗེསུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་དག་གི་མིག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་འཇིག་པར་འཚལ་བར
54.58b
མི་བགྱིའོ། །སུ་དག་འདི་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བར་དུ། གཅོད་པར་འཚལ་བར་མི་བགྱིའོ། །འདི་ཡོངས་སུ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡོངསུ་ཅི་བར་བགྱིས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འཚལ་བར་མི་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་དང་གང་ན་གནས་པ་དེ་དང་དེར་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །འོད་སྲུང་རིགས་ཀྱི་བུ་འདིས་འོད་ཕྱུང་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་མཐོང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡུངས་དཀར་གྱིས་གང་བ་ནི། བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་མཐར་ཕྱིན་པར་ནུས་ཀྱི། འོད་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས། འོད་བསྟན་པ་སུ་དག་བླ་ན་མེད་པ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བའི། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་མཐར་ཕྱིན་པར་མི་ནུས་སོ། །འོད་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་འོད་བསྟན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ན། ཆོས་བསྟན་པས་ལྟ་ཅི་སྨོས། འོད་སྲུང་རིགས་ཀྱི་བུ་འདིའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱོགས་ཅན་ཞིག་བརྗོད་ཀྱིས་ཉོན་ཅིག་།འོད་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་དྲུག་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱང་བར་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཀུན་ཏུ་འོད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་བ་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེའི་བདུད་དམ། བདུད་ཀྱི་རིག་ཀྱི་ལྷ་ཇི
54.59a
སྙེད་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པ་དང་གཏོང་བ་རྒྱ་ཆེར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །གོས་ཀ་ཙ་ལིན་དི་ཀ་ལྟར་མཉམ་ཞིང་རེག་ན་བདེ་བར་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་ངན་སོང་མེད། མི་ཁོམ་པ་མེད། སྡོང་དུམ་དང ། ཚེར་མ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་དེར་པད་མ་བཀོད་པ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་ཆེན་པོ་དྲི་དང་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འོད་སྲུང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱད་པར་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྡུས་པ་དེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་འོད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་མཐའ་ཡས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་འགྲོ་བ་ལ་མཁས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འོད་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བརྒྱན་པ། གཟུངས་གྱི་གཏེར་ཐོབ་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ། ཐོག་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། རིག་པ་དང ། མི་འཇིགས་པ་ཐོབས་པ། བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་བཅོམ་པ། དྲན་པ་དང ། བློ་གྲོས་དང ། རྟོག་པ་དང ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང ། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང ། ཤེས་རབ་སྦྱངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངསུ་སྒོམ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འོད་སྲུང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བུད་མེད་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་པད་མ་ལ་དཀྱིལ་མོ་དཀྲུང་བཅས་ཤིང་འདུག་པར་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་བསམ་གཏན་གྱི་དགའ་བའི་ཟས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་དང ། བཞོན་པ་དང ། གོས་དང ། འཆག་ས་དང ། བསྐྱེད་མོས་ཚལ་དང ། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང ། འབབ་ཆུ་དང ། ཆུ་མིག་དང ། མཚོ་དང ། རྫིང་དང །
54.59b
ལྡེང་ཀའི་ཡོངསུ་ལོང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུང་ཀུན་ཏུ་འོད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ཡེ་གེ་དང་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་ཆོས་མི་སྟོན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་དེས་རེག་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སོ་སོར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དག་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་དེས་སེམས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་འོད་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒྲ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་འབྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའོ། །རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོགས་པས་བྲལ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚན་མ་མེད་པའོ། །ཁམས་གསུམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བའོ། །མུན་པ་མུན་ནག་དང་བྲལ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའོ། །ཐོག་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འོང་བ་མེད་པའོ། །འཕོ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་མེད་པའོ། །རབ་ཏུ་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གནས་པའོ། །འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུས་གསུམ་ལས་འདས་པའོ། །རང་བཞིན་ཅིག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་མེད་པའོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ། །བྱེད་པ་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་མ་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་བྱས་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་མ་བྱས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག
54.60a
པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །ཡང་དག་པར་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་པའོ། །ཅིག་ཅར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའོ། །སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ། །དོན་དམ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་མེད་པའོ། །ཤེས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བེམས་པོའོ། །མཛའ་བ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཏང་སྙོམས་པའོ། །ཡོངསུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅི་ཡང་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །དབེན་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚུལ་གཅིག་པའོ། །དབེན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པའོ། །མི་འཁྲུག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རྗེསུ་སོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངསུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བའོ། །ཕན་ཚུན་མི་འདུ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་མེད་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངསུ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཡོངསུ་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་འོད་སྲུང་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་འོད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འོད་ཟེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་དེ་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་ཟེར་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་པ་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །
54.60b
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བར་དུ་གཅོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངསུ་གཟུང་བར་འཚལ་བས་རིགས་ཀྱི་བུ་འདིའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཇི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཡོངསུ་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངསུ་གཟུང་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ལ་སྨོན་ལམ་ཡོངསུ་སྦྱངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངསུ་བཟུང་བའོ། །འོད་སྲུང་དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངསུ་གཟུང་བར་འདོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱི་རྗེསུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཕྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཅིར་ལུང་བསྟན། སྨྲས་པ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལུང་སྟོན་ཏོ། །སྨྲས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ལས་ཅི་ལྟ་བ་ཞིག་བྱས་ན་ཁྱོད་འདི་ལྟར་ལུང་བསྟན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ལས་གང་ལུས་དང་ངག་དང ། ཡིད་ཀྱི་མ་བྱས་པ་དེ་ལས་དེ་ནི་འདིའོ་ཞེས་བསྟན་དུ་རུང་ངམ། སྨྲས་པ་ཅིའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། ཅི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། བྱང་ཆུབ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་བྱང་ཆུབ་འདུས་མ་བྱས་པ། ཐོབ་པར་ནུས་སམ། སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་རྣམ་གྲངས་འདིས་གང་ལ་ལས་ཀྱང་མེད། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ
54.61a
ཡང་མེད། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ཡང་མེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར་འཐོབ་པ་ཡང་དེ་བཞིན། ལུང་བསྟན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ལུང་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱད་ནས་ཕྱིས་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རམ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱད་ནས་ཕྱིས་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚངས་པ་གང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་བཏང་བ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །གང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་རྨ་མི་ཐོད་པ་དེ་ནི་བཟོད་པའོ། །གང་དབེན་པ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །གང་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་ནོ། །གང་སྤྲོས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ཅི་ལ་སྤྱོད། སྨྲས་པ། ཅི་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྤྱོད་པ་ཅི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་དུ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་སྤྱོད་པ་དེ་མི་སྤྱོད་པའོ། །གང་མི་སྤྱོད་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཚངས་པ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་དེ་སྐད་ཟེར་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བུར་ལུང་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཡང་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ལུང་མི་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལུང་བསྟན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྤྱད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།
54.61b
ཚངས་པ་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། འགག་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། དགེ་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མི་དགེ་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཟག་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། འདུས་བྱས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། འདུས་མ་བྱས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། རྣལ་འབྱོར་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། སྤོང་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། སྤོང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། འཁོར་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མཐོང་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཐོས་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། དྲན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། གཏོང་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། སྡོམ་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། བཟོད་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མི་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། བསམ་གཏན་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཤེས་རབ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ནན་ཏན་དག་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚངས་པ་སྤྱོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་ལྷག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ནི་ལྷག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཡོངསུ་རྟོག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ནི་ཡོངསུ་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །སྤྱོད་པ་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །སྤྱོད་པ་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་དུ་སྤྲོས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའོ། །ཚངས་པ་དེ་བས་ན་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཅི་ནས་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས
54.62a
ཡང་དག་པར་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་བར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུང་བསྟན་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ལུང་བསྟན་པ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་པ་སྟེ། དེ་ཕྱིར་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚངས་པ་ངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་འདས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་མཛེས་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་བྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ངས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བཙུན་པར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་ང་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕ་རོལ་ཏུ་བསྐལ་པ་ཤིན་ཏུ་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་ངས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བཙུན་པར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་ང་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །ཚངས་པ་དེའི་ཡང་ཕ་རོལ་ན་ཚངས་པས་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྐལ་པ་བྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོང་ཕྲག་བཅཝོ་བརྒྱད་ལ་ངས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བཙུན་པར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་ང་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །ཚངས་པ་དེའི་ཕ་རོལ་ན་བསྐལ་པ་ལེགས་པར་དྲངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་ངས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བཙུན་པར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་ང་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཡང་ཕ་རོལ་ན་ཚངས་པ་བསྐལ་པ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན
54.62b
གཤེགས་པ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་བཞི་ལ་ངས་བཀུར་སྟིར་བྱས། བཙུན་པར་བྱས། རི་མོར་བྱས། མཆོད་པར་བྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་ང་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །ཚངས་པ་ངས་གང་རྣམས་ལ་རི་མོར་བྱས་པ་དང ། མཆོད་པར་བྱས་པ་དང ། བཀུར་སྟིར་བྱས་པ་དང ། བཙུན་པར་བྱས་པ་དང ། གང་ལས་ངས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་དང ། ངས་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་གཏོང་བར་བྱས་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་བཟུང་བས་ངས་བླངས་པ་དང ། ངས་ཁྲོ་བའི་ཐ་བ་དང ། ཕྲག་དོག་དང ། ང་རྒྱལ་དང ། འཆབ་པ་མེད་པར་བྱས་ནས་ངས་བཟོད་པ་དང་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་དང ། བསམ་གཏན་དང ། རབ་ཏུ་དབེན་པར་སྤྱོད་པ་དང ། དབེན་པར་གནས་མལ་འཆའ་བ་དང ། ཟས་དང་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དྲི་བ་ཡོངསུ་དྲིས་པ་དང ། དེ་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་མིང་ཡང་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་བརྗོད་དུ་ཡོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་ང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚངས་པ་འདི་ལྟར་ང་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚངས་པ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་ཅི་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་རྣམས་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚངས་པ་གང་གི་ཚེ་ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་མཐོང་མ་ཐག་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པོ། །དེ་ནས་གདོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་ང་ལ་ཁྱོད་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱསུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏེ། དེ་ནས་ང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་སོ། །དེ་ནས་ངའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངསུ་རྫོགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་གཏོང་བ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །
54.63a
གང་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཡུལ་རྣམས་ལ་རྨས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཚངས་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བྱས་སོ། །ཚངས་པ་གང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཚུན་ཆད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཡོངསུ་གཏོང་བ་དེ་ནི་ཕྱིས་མི་དམིགས་པས་སྦྱིན་པ་ཡོངསུ་གཏོང་བ་དེ་ལ་རྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་དཔེའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །གང་དང་པོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསླབ་པ་དང ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་དཔེའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །གང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཚུན་ཅད་ཀྱི་བཟོད་པ་དང ། དེས་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལ་རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །གང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཚུན་ཅད་ནས་བཟུང་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པ་དེ་ནི་བླང་བ་མེད་པ་དང ། དོར་བ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལ་དཔེའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །གང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཚུན་ཅད་ཀྱི་བསམ་གཏན་རབ་ཏུ་དབེན་པར་གནས་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་མཚན་མ་མེད་པ་དེ་ལ་དཔེའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཚངས་པ་གང་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཚུན་ཅད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་རྟོགས་པ་དེ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ལ་དཔེའི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཚངས་པ་རྣམ་གྲངས་འདིས་འདི་ལྟར་ངས་དེའི་ཚེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངསུ་རྫོགས་པ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ།
54.63b
གང་གཏོང་བ་ལ་རློམ་སེམས་མེད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མི་གནས་པ་དང ། བཟོད་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་བླང་བ་མེད་པ་དང ། བསམ་གཏན་ལ་མི་གནས་པ་དང ། ཤེས་རབ་ལ་གཉིསུ་མེད་པ་འདི་ནི་ཚངས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངསུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངསུ་རྫོགས་ནས་ཅི་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བགྱིད། བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངསུ་རྫོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངསུ་རྫོགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བགྱིད། བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང ། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་མཉམ་པ་ཉིད་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་ཚངས་པ་སྦྱིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོངསུ་རྫོགས་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡོངསུ་རྫོགས་ནས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཚངས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངསུ་རྫོགས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས
54.64a
ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངསུ་རྫོགས་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་མིག་མི་ལེན། གཟུགས་མི་ལེན་པ་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་མི་ལེན་ཏེ། ཚངས་པ་གང་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་འདི་རྣམས་མི་ལེན་པ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངསུ་རྫོགས་པའོ། །ཚངས་པ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་མིག་ལ་མི་ཆགས། རྣ་བ་ལ་མི་ཆགས། སྣ་ལ་མི་ཆགས་ལྕེ་ལ་མི་ཆགས། ལུས་ལ་མི་ཆགས། ཡིད་ལ་མི་ཆགས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་གང་ཡང་མི་ལེན་ཏོ། །ཚངས་པ་འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་གབ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ནི་བླ་གབ་མེད་པ་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ང་ཆོས་གང་ཡང་མི་ལེན་ཏོ། །ཚངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ནམཁའ་ལ་གནས་ཏེ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་ཀྱང་ནམཁའ་དེ་ནི་མི་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཞག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་མི་གནས་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐམས་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བགྱི། བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དེས་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་གི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཤེས་པ་དང ། སྦྱོར་བ་ཀུན་ཤེས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཀུན་ཤེས་པ་དང ། བསླབ་པ་ཀུན་ཤེས་པ་དང ། ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ཀུན་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང །
54.64b
རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །ཐོབ་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དེ་ལས་ཤེས་པར་གྱུར་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང ། སློབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། མི་སློབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་བཞག་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སྨན་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བཅིང་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བག་ཆགས་ཀྱིས་འཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་རྩོམ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདི་ལས་རྣམ་པར་བཞག་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཚངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཁྱེན་ལ། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་མི་མངའ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཚད་མ་མཆིས་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་གདའ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་སུ་ཞིག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མི་སྐྱེད།
54.65a
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སུ་དག་ཡོན་ཏན་རེ་བའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་ལ་འཇུག་ན་དེ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་མ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རེ་བར་བགྱི་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོན་ཏན་དང་བྲལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་མ་མཆིས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་གྱི་སླད་དུ་འམ། ལེགས་པའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་ལ་འཇུག་པར་མི་བགྱིའོ། །གཞན་དུ་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུས་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངསུ་མི་སྐྲག་པའི་སླད་དུ། དགེ་བའི་ཆོས་བསྐྱེད་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། ལྟ་བ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། ནད་ཐམས་ཅད་བསལ་བའི་སླད་དུ། ཡོངསུ་འཛིན་པ་གཏོང་བའི་སླད་དུ། མཛའ་བ་དང་མི་འཛའ་བ་ལ་མི་ལྟ་བའི་སླད་དུ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་གོས་པའི་སླད་དུ། འདུས་བྱས་ལས་སྐྱོ་བའི་སླད་དུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བདེ་བར་དགོད་པའི་སླད་དུ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངསུ་གཟུང་བའི་སླད་དུ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རེ་བ་མ་མཆིས་པར་བགྱི་སྟེ་ཕ་རོལ་ལ་མི་རེ་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བགྱིས་པ་དང ། མ་བགྱིས་པ་ལ་འགྱོད་པ་མ་མཆིས་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདེ་བ་དང ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངསུ་དག་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངསུ་དག་པར་མི་སྨྲའོ། །བརྒྱ་བྱིན་དུ་འགྱུར་བ་འང་མ་ཡིན། ཚངས་པར་འགྱུར་བ་འང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་མེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངསུ་དག་པའོ། །
54.65b
ནམ་བདག་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངསུ་མི་འབྲི་ལ། ཆུང་ངུ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བ་ཡན་ཆད་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་སྐྱེད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངསུ་དག་པའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་གཏོང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ཡོངསུ་གདུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །གནོད་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ལེ་ལོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །རྩེ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །སེམས་སྙོམས་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངསུ་དག་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །མཛའ་བ་དང་སྡང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་གཏོང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ།། །། བམ་པོ་བཞི་པ། དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འཁོར་དེར་འདུས་ཏེ་ཅང་མི་ཟེར་བར་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་འཁོར་འདིར་མཆིས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་གཏམ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ
54.66a
ཁྱོད་གཏམ་གྱི་རྒྱུད་འགའ་ཞིག་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསོལ་པ། ཆོས་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་ལ་གདགས་པ་གང་ཡང་མཆིས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་ཆོས་དེ་ལ་གདགས་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་དེ་བརྗོད་པར་བགྱི་བ་ལགས་སམ། སྨྲ་བར་བགྱི་བ་ལགས་སམ། བསྟན་པར་བགྱི་བ་ལགས་སམ། བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་ཆོས་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་གང་མ་བརྗོད། མ་སྨྲས། མ་བསྟན་པ་དེ་བཤད་པར་ནུས་སམ། ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་གཞན་དང་གང་ཟག་གཞན་དག་ལ་ཆོས་མི་སྟོན་ཏམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཅི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིསུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངསུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་གཉིསུ་མེད་པ་ཡིན་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ངེས་ན་སེམས་ཅན་གཞན་དང་གང་ཟག་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གཉིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གལ་ཏེ་སྟོན་པའམ་ཉན་པ་འགའ་ཞིག་རྙེད་ན་ནི་ཡོད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་མ་བསྟན་ནམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་བསྟན་མོད་ཀྱི་གཉིསུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་ཏེ་གཉིསུ་མི་མཛད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིསུ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གཉིས་སུ་མེད་པ་གཉིས་སུ་བྱེད། སྨྲས་པ། བདག
54.66b
གི་རྒྱུད་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གཉིསུ་བྱེད་དེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་ནམ་ཡང་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ཙམ་དུ་མང་དུ་གཉིསུ་བྱས་ཀྱང་གཉིསུ་མེད་པའི་མཐའ་ལ་གཉིསུ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གཉིསུ་མེད་པ་ཅི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའོ། །ཚངས་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་ཡི་གེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བསྟན་པ་གང་དུ་འགྲོ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པར་འགྲོའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་ཆོས་མ་བསྟན་ཏམ། སྨྲས་པ། ཅི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འགྲོ་བ་འམ། འོང་བར་དམིགས་སམ། སྨྲས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འོང་བ་ཡང་མེད་འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འགྲོ་བ་མེད་པར་འགྲོ་བའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཐོས། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་བཞིན་དུའོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་བུར་བརྗོད། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་དང་ཐོས་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉན་པ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་ཡུལ་ལ་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆོས་འདི་སུས་ཤེས་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། གང་རྩོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། རྗེསུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་རྩོད་པ་མང་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། འདི་ནི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྩོད་པའོ། །
54.67a
དེ་བཞིན་དུ་བསྡུས་ཏེ་འདི་ནི་འབྲེལ་བའོ། །འདི་ནི་མ་འབྲེལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདི་ནི་དགེ་བའོ། །འདི་ནི་མི་དགེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདི་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདི་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །འདི་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འདི་ནི་ངང་ཚུལ་ངན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདི་ནི་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། འདིས་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྩོད་པའོ། །དེ་ཇི་ཙམ་དུ་ཁེངས་པ་དང ། འདུད་པ་དང ། ལེན་པ་དང ། འདོར་བ་དེ་ཙམ་དུ་རྩོད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་རྩོད་པ་མེད་པར་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །སྤྲུས་པ་ལ་དགའ་བ་ལ་ནི་མི་རྩོད་པ་མེད་དོ། །རྩོད་པ་མང་བ་ལ་ནི་དགེ་སྦྱོང་དུ་གྱུར་པ་མེད་དོ། །དགེ་སྦྱོང་འདོད་པ་ལ་ནི་འཐབ་པ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་བྱེད་པ་དང ། བཀའ་བཞིན་བྱེད་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ནམ་དགེ་སློང་བསྟོད་པ་དང་སྨད་པ་བྱས་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་ན་དེ་ལྟར་ན་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡི་གེའི་རྗེསུ་མི་སྙེགས་ན་དེ་ལྟར་ན་བཀའ་བཞིན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལས་ཞི་བར་གྱུར་ན། དེ་ལྟར་ན་བསྟན་པ་བཞིན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དོན་དང་མི་འགལ་བར་བྱེད་ན་དེ་ལྟར་ན་དཀའ་བཞིན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཆོས་ཡོངསུ་སྲུང་ན་དེ་ལྟར་ན་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཚིག་རྣམས་དང་འཐུན་པར་མི་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་ན་བཀའ་བཞིན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངསུ་སྲུང་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་འགལ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་ན་ཇི་ལྟར་ན་དམ་པའི་ཆོས
54.67b
ཡོངསུ་སྲུང་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཉེ་བའམ། རིང་བ་མེད་པར་མཐོང་བའི་དགེ་སློང་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ན་འཇམ་དཔལ་དགེ་སློང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རིམ་གྲོ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དགེ་སློང་གང་ལུས་དང ། ངག་དང ། ཡིད་ཀྱིས་རྟུལ་བར་མི་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རིམ་གྲོ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གང་བསོད་ནམས་དང ། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང ། མི་གཡོ་བར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང ། སྨྲས་པ། གང་ཤའི་སྤྱན་དང ། ལྷའི་སྤྱན་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ལའང་མངོན་པར་མ་ཆགས་པ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུས་ཆོས་མཐོང ། སྨྲས་པ། ང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་ཞིང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སྨྲས་པ། སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ། རྣམས་མཐོང ། སྨྲས་པ། གང་མཉམ་པ་ཉིད་མི་སྐྱེད་ཅིང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུ་དག་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ། སྨྲས་པ། གང་ཟག་པ་མ་བསྐྱེད་ཅིང་མི་འགོག་པ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསླབ་པ་ལ་སློབ། སྨྲས་པ། གང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང ། མྱོང་བར་མི་བྱེད་པ་དང ། མི་སྐྱེད་པ་དང ། སོ་སོར་མི་སྤོང་བ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུས་དེ་དགེ་བར་ཞུགས། སྨྲས་པ། གང་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་མ་ཞུགས་པའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གང་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་ཡང་སྲིད་པ་མི་ལེན་པའོ། །
54.68a
སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གང་བདེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་ང་ཡིར་བྱ་བ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུ་དག་གྲོལ་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་དམིགས་པར་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུ་དག་རྒལ་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་འཁོར་བ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཟག་པ་ཟད་པའི་དགེ་སློང་ཅི་ཟད། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གལ་ཏེ་ཟད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཟག་པ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཟག་པ་དེ་དག་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཡིན་པ་དེས་དེ་དག་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུ་དག་བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་རྩོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུ་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལམ་དུ་ཞུགས་པའོ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་སུ་ལམ་མ་ཡིན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པ་དང ། གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་བར་ཤེས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བདེན་པ་མཐོང་བ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཆོས་གང་ཡང་མི་མཐོང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ཙམ་དུ་མཐོང་བ་དེ་ཙམ་དུ་བརྫུན་ཏེ། མཐོང་བ་མེད་པ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའོ། །སྨྲས་པ། གང་མཐོང་བས་བདེན་པ་མཐོང ། སྨྲས་པ། ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་བས་བདེན་པ་མཐོང་ངོ ། །སྨྲས་པ་དེ་གང་དུ་བཙལ་བར་བྱ། སྨྲས་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་དག་ལས་བདེན་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཅི་ལ་བསམ་ཏེ་དེ་སྐད་སྟོན། སྨྲས་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ཚོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྟག་པ་ཡང་མེད། བདེ་བ་ཡང་མེད། བདག་ཀྱང་མེད། གཙང་བ་ཡང་མེད་དེ། གང་ལ་རྟག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའོ། །གང་ལ་བདེ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །གང་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་ནི་བདག་གོ། །གང་ལ་གཙང
54.68b
བ་མེད་པ་དེ་ནི་མི་གཙང་བའོ། །ཚངས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཚོལ་བ་སྟེ་གང་བདེན་པ་ཚོལ་བ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངསུ་མི་ཤེས་པ་ནས་ལམ་གྱི་བར་དུ་མི་སྒོམ་པའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་ལམ་སྒོམ་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། སྒོམ་པ་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོར་ཡང་མི་ལྟུང ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མི་ལྟུང་ཞིང་ཆོས་གང་ཡང་དངོས་པོར་ཡང་མི་བྱེད། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། ཚངས་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ནི་ལམ་མོ། །ལམ་གང་གིས་བཙལ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་འདི་ནི་ལམ་མོ། །ལམ་གང་གང་དུ་ཡང་ཕྲད་པར་མི་བྱེད་དེ། འདོར་བ་ཡང་མི་བྱེད་ཅིང་འཁོར་བ་ཡང་མེད། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད། དོར་བ་འང་མེད་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་མོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་དགེ་བསྙེན་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབསུ་སོང་བ་ཡིན། ཅི་ལྟར་ན་ཆོས་ལ་སྐྱབསུ་སོང་བ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབསུ་སོང་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་དགེ་བསྙེན་ལྟ་བ་གཉིས་ཉེ་བར་མི་ལེན་པ་སྟེ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མི་ལེན། ཕ་རོལ་ཏུ་ལྟ་བ་མི་ལེན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མི་ལེན། སངས་རྒྱས་སུ་ལྟ་བ་མི་ལེན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མི་ལེན། ཆོས་སུ་ལྟ་བ་མི་ལེན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་མི་ལེན། དགེ་འདུན་དུ་ལྟ་བ་མི་ལེན་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་དགེ་བསྙེན་སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབསུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་དགེ་བསྙེན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཟུགས་སུ་ཁས་མི་ལེན། ཚོར་བར་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་སུ་མ་ཡིན་འདུ་བྱེད་དུ་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཡང་ཁས་མི་ལེན་ན་དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབསུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ་ནམ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་སྒྲོ་མི་འདོགས་ན་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ལ་སྐྱབསུ་སོང་བ་ཡིན
54.69a
ནོ། །ནམ་དགེ་འདུན་འདུས་མ་བྱས་སུའང་མོས་ལ། འདུས་བྱས་ལས་གུད་ན་འདུས་མ་བྱས་སུ་མོས་པར་ཡང་མི་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་ན་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་དགེ་བསྙེན། སངས་རྒྱས་སུའང་མི་དམིགས། ཆོས་སུའང་མི་དམིགས། དགེ་འདུན་དུ་ཡང་མི་དམིགས་ན་དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབསུ་སོང་བ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པར་གནས་པས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་དག་གང་དུ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། བླ་གབ་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་བླ་གབ་མེད་པ་དང་མཚུངས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ནམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལོག་པར་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ཅིང་ཡང་དག་པར་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་གུས་པ་མི་སྐྱེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་མི་འདེབས་ཀྱི། གཞན་དུ་ན་ལོག་པར་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་འདེབ
54.69b
ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལོག་པར་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བར་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བ་བདག་ཀྱང་སྤོབས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་ཁྱོད་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་པའམ། བུད་མེད་ཇི་ལྟ་བུར་བསྟན་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་གསོ་སྦྱིན་ལ་མ་རལ་མ་ཞིག་པར་ཉེ་བར་གནས་ན་དེ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱི་གསོ་སྦྱིན་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ཞེས་བགྱི་བའི་གྲངས་སུ་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་མ་གཡོས་པ་ལགས་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་བརྟན་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པས་སེམས་ཅན་ལ་མི་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པ་ལགས་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། གྲུའམ་ཟམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྒལ་བ་ལ་སྐྱོ་བ་མ་མཆིས་ཤིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བའི་སླད་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་མཆིས་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངན་སོང་སེལ་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་དུ་སུག་པ་བཞག་མ་ཐག་དུ་ངན་སོང
54.70a
ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་དབང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དང ། མིང་ཐོས་པས་ཀྱང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངསུ་ཐར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐུ་ཆེན་ཐོབ་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གོམ་པ་འདོར་ཞིང་མཆི་བ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདུད་ཀྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གཡོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་མི་སྐྱོ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཉིན་ཞག་གཅིག་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་ཉིན་ཞག་དུ་བགྲང་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ཞག་བཅཝ་ལྔ་ལ་ཟླ་བ་ཕྱེད། ཞག་སུམ་བཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་།ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག་པའི་ལོ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་ལ་སངས་རྒྱས་གཅིག་བྱུང་ནས་མཉེས་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་ཚངས་པ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ནས་ཕྱིས་ལུང་བསྟན་ཀྱང་ཡོངསུ་མི་སྐྱོ་བ་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེད་དཔོན་བཟང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལམ་ངོན་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ལམ་བཟང་པོ་ལ་དགོད་པའི་སླད་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ཅིང་དེ་ལ་ལན་རེ་བ་མ་མཆིས་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རི་རབ་ཆེན་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རི་རབ་དང་མཚུངས་ཤིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་རབ་ཏུ་འཚལ་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས
54.70b
བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐུ་བོ་ཆེས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཆོམ་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཀྱང་དེ་ལ་མ་རྨས་ཤིང་མ་ཉམས་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་འགྲོས་སུ་འགྲོ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་ཅིང་མི་འཇིགས་མི་སྐྲག་སྟེ། ཕ་རོལ་གྱི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་བགྱིད་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སེམས་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འཇུག་ཅིང་མི་སེམས་རྣམ་པར་མི་སེམས་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལྷའི་བུ་མཚམས་བཟང་གིས་གསོལ་པ། གང་ལྷའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྐྱེ་ལ་ཅི་ལའང་ཆགས་པར་མི་བགྱིད། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་བགྱིད་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེན་པར་སྨྲ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ངག་ནི་བདེན་པའི་རྗེསུ་འཇུག་ཅིང་རྨི་ལམ་ན་ཡང་རྫུན་གྱི་ཚིག་མི་སྨྲ་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་ན་དགས་གསོལ་པ། གང་གཟུགས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་མཐོང་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་སྙིང་བརྩེ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འཁོར་བར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་མཐོང་ནས་ཆོས་ལ་དགའ་བ་མ་གཏོགས་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་མ་གཏོགས་པར་དགའ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་བར་མི་བགྱིད་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ
54.71a
ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་པ་མེད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང ། བདུད་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་དགའ་དགོད་དབང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་རྟག་ཏུ་དགོད་པ་དང ། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་དབང་པོ་དག་གིས་བདག་གི་བསམ་པ་ཡོངསུ་རྫོགས་ཤིང་བགྱི་བ་བགྱིས་པ། བགྱིད་པར་བགྱིས་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །སྲིང་མོ་ཡིད་གཉིས་རྣམ་པར་འཇོམ་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་གཉིས་མ་མཆིས་ཤིང་ཐེ་རྩོམ་མ་མཆིས་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །གཞོན་ནུ་མ་སེང་གེས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་མ་མཆིས། སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཀྱང་མ་མཆིས་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་སྟོན་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་རིན་པོ་ཆེ་མ་གཏོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་གཞན་ལ་དགའ་བ་མི་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །དགེ་བསྙེན་ས་གོས་བྱིན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དམིགས་པ་ཅན་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་མ་མཆིས་ཏེ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པ་དང ། མི་སྐྱེད་མི་འགོག་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །ཁྱིམ་བདག་བཟང་སྐྱོང་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་མིང་ཙམ་བཟུང་བས་སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་རིན་ཆེན་ཟླ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་རྟག་ཏུ
54.71b
རྒྱུན་མི་ཆད་པར་གཞོན་ནུའི་ཚངས་པ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་འདོད་པ་ལ་རྟོག་པས་ཀྱང་ཡོངསུ་མི་སྤྱོད་ན། གཉིས་ཀྱི་དབང་པོ་གཉིས་མཇལ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །ལྷའི་བུ་མན་ད་ར་བའི་དྲིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲིས་ཡོངསུ་བསྒོས་པས་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་ལས་དྲི་བཞིན་གྱི་ངད་མི་ལྡང་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགའ་བྱེད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱི་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངསུ་གཟུང་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་དང ། ཆོས་གསུམ་གྱིས་དགའ་བ་བགྱིད་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ལགས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་ཅན་དག་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་ལ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མ་མཆིས། ཆོས་མ་ལགས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མ་མཆིས། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མ་མཆིས། ཕ་རོལ་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་མི་བགྱིད་དེ། དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་འོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བགྱིད་པ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །
54.72a
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་མེ་ཏོག་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་བརྒྱས་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་དེ་ནི་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱིའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་རང་རང་གི་སྤོབས་པ་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐར་བར་བྱ་བར་སྤྲོ་ཞིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཏོང་བ་དེ་ནི་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་གནས་པ་ཅི་ལྟ་བུར་གནས་པར་བྱེད། སྨྲས་པ་གནས་པ་གང་གིས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གནས་པའོ། །སྨྲས་པ། གང་གནས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གནས་པ་གང་གིས་གནས་སྨྲས་པ། གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་གནས་པ་གང་གིས་གནས་པའོ། །སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་གནས་པ་གང་གིས་གནས་པ་མཛད། སྨྲས་པ། དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་སོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུ་གནས་པ་གང་གིས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་གནས་པ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་གནས་པར་མཛད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཞེས་བཤད་དམ་སྨྲས་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། དེ་དག་གིས་གནས་པ
54.72b
ཡང་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཐ་དད་དུ་མི་འདོགས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གནས་པ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་པ་དེ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གང་ལ་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་ཡོད་པ་དེ་ནི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཚངས་པ་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་གནས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་གང་ལ་གནས་པས་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་གནས་ལ་གནས་པའོ། །ཚངས་པ་དགོན་པ་འམ་བླ་གབ་མེད་པ་ན་གནས་ཀྱང་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་དང་བྲལ་ན་དེ་གནས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་ལ་མཁས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། དེ་སྟེ་ཡང་ཐོག་དང་ཁང་བུ་བརྩེགས་པར་གསེར་གྱི་ཁྲི་ལ་གདིང་བ་དང ། དགབ་པ་བཤམས་པའི་གནས་ན་གནས་ཀྱང་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་དང་ལྡན་ན་དེ་དག་གནས་ལ་གནས་ཤིང་གནས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། གནས་པ་གང་གིས་གནས་ན་ཡེ་ཤེས། ཐོང་བར་འགྱུར། སྨྲས་པ། གནས་པ་གང་གིས་གནས་ན་བདག་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ། །སྨྲས་པ་ཅི་འཇམ་དཔལ་གང་བདག་མཐོང་བ་དེ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། གང་བདག་མཐོང་བ་དེ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་ངོ ། །ཚངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་གསེར་ལྟ་མཁས་པ་ནི་ངན་པ་ལྟ་ཤེས་པས་བཟང་པོ་ལྟར་ཤེས་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་མཐོང་བས་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བདག་མཐོང་བ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་བདག་མེད་ཆོས་ཉིད་དེ། ཚངས་པ་བདག་ནི་ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པ། མ་གྲུབ་པ་གང་དེ་ལྟར་མགོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་བདག་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་དོན་དེས་ཤེས་ཏེ་བདག་མཐོང་བས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་དེ
54.73a
བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང ། སྨྲས་པ། གང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་ཆོས་སུ་ལྟ་བ་སྟེ། ཆོས་མཐོང་བས། སངས་རྒྱས་མཐོང་བའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་གང་མ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གང་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མ་ཞུགས་པ་དེ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཞུགས་ན་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། གང་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གང་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་མཐོང་ལ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་སྦྱངས་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གཉིསུ་མི་ལྟ་བ་དེ་དག་གི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ཅི་མཐོང ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གལ་ཏེ་ཆོས་གང་ཡང་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མི་མཐོང ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མི་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདུས་བྱས་མཐོང་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མིག་གི་ལམ་ལས་འདས་པས་དེ་ཡང་མི་མཐོང་ངོ ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་དགེ་སློང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ལ་ཡང་མི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དེ། ཚངས་པ་འཐོབ་པ་མེད་པ་ལས་འཐོབ་པར་ལྟའོ། །གང་འཐོབ་པ་དེ
54.73b
ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡང་མེད། ཐོབ་པ་ཡང་མེད། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཆོས་གང་དག་མངོན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཞེས་སྟན་སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཆོས་གང་མ་སྐྱེས། མ་བསྐྱེད། སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། གང་མི་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་མཐོང་ཞིང་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ལ་བྱ། སྨྲས་པ། བདག་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཚུངས་ཏེ། འདི་ནི་གཉིསུ་མེད་ཅིང་གཉིསུ་བྱར་མེད་དེ། དེ་བས་ན་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་བྱུང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་དོན་ལ་དོན་འདྲེན་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོ་བཏག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་འདི་ལེགས་པར་སྨྲས་ཏེ་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་སློང་བདུན་སྟོང་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །ལྷའི་བུ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཆོས་རྣམས་ལ་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མིག་སྐྱེས་སོ། །སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་བོ། །སྲོག་ཆགས་ཉིས་བརྒྱ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་སྟོང
54.74a
མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བགྱི་བ་བགྱིས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཚངས་པ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་གང་ལ་ཡང་ཕན་པའམ་གནོད་པར་ཉེ་བར་མི་གནས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱང་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་སེམས་ཅན་མེད་པ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་སེམས་ཅན། སེམས་ཅན་དུ་བསྟན་པ་འམ། སེམས་ཅན་མེད་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངསུ་གྲུབ་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བའམ་འགག་པར་འདོད་དམ། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེག་པས་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་གང་གིས་སྟོན་པ་ལྟར་ན་འདི་ལ་འཁོར་བ་ཡང་མེད། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཁོར་བ་ཡང་མ་དམིགས། ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་དམིགས་སོ། །ཚངས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཉན་ཐོས་བཏུལ་བ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་འཁོར་བ་ཡང་མ་དམིགས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་དམིགས་སོ། །ཚངས་པ་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཏགས་པའི་ཚིག་ཐ་སྙད་ཙམ་སྟེ། འདི་ལ་གང་ཡང་འཁོར་བ་ཡང་མེད། ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདི་ལ་སུ་དག་དད་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་བ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་ལ་མངོན་པར་ཆགས། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་མངོན
54.74b
པར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚངས་པ་ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་གྱུར་ན་འདི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་མེད་པའོ་ཞེས་རྟོགས་ནས་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱེད་དེ། གང་མངོན་པར་ཆགས་པ་མི་བྱེད་པ་དེ་མི་འཁོར་རོ། །གང་མི་འཁོར་བ་དེ་རྣམ་པར་མི་འགྲོ་བའོ། །གང་རྣམ་པར་མི་འགྲོ་བ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་རྐྱེན་ལ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང ། འདྲུ་མི་བྱེད་མི་འཇུག་པས་ཀྱང་ཉེ་བར་མི་སྦྱོར་ཏེ། གང་ཉེ་བར་མི་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་མི་སློང་ངོ ། །གང་ཀུན་ནས་མི་སློང་བ་དེ་ནི་ཡོངསུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་མི་སློང་བར་སྤྱོད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་འགོག་པའོ། །དེའི་ལམ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གང་རྫུན་གྱི་ཚིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དག་པའམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ངག་ཐམས་ཅད་ནི་དབང་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ན་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དབང་དུ་གྱུར་ཅིང་ཡུལ་ལ་འང་མི་གནས། ཕྱོགས་ལའང་མི་གནས་པ་དེ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡང་ལྷ་སྦྱིན
54.75a
གྱིས་ཚིག་སྨྲས་པ་དང ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཚིག་སྨྲས་པ་ཚིག་དེ་གཉིས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིག་སྟེ། ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་འདའ་བའོ། །གང་ཚིག་གི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱས་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཡི་གེ་མཉམ་པའི་ཕྱིར། ཡི་གེ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཡི་གེ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་མཚུངས་པའོ། །མཉམ་པར་གནས་པས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཕགས་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པ་དང ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པ་ཞེས་མ་གསུངས་སམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཡི་གེ་གང་དག་གིས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པའི་ཡི་གེ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་སོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཅི་ཡི་གེ་དེ་དག་འཕགས་པ་འམ་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་རྟོག་གམ། སྨྲས་པ། དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཡི་གེ་དེ་དག་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་དག་ལ་ཐ་སྙད་མེད་དེ། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་ཡི་གེར་འདུ་ཤེས་པས་ཐ་སྙད་དུ་མི་འདོགས་སོ། །ཆོསུ་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པས་མ་ཡིན། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པས་མ་ཡིན། ཕ་རོལ་ཏུ་འདུ་ཤེས་པས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སིལ་སྙན་དང ། རྔ་བོ་ཆེ་དང ། རྫ་རྔ་དང ། དུང་དག་ནི་རྐྱེན་གྱིས་སྒྲ་འབྱུང་ཡང་དེ་དག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་རྐྱེན་ཀུན་འབྱུང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པས་ཆགས་པར་མི་བྱེད། མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གནས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ
54.75b
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་འདུས་ཏེ་འཁོད་པས་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བྱ་བ་དང ། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ན། དེ་ལ་འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ནི་གང ། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ནི་གང ། སྨྲས་པ། གཏམ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད། ཆོས་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད། དགེ་འདུན་འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ཆོས་ཉིད་དུ་མོས་པ་དང ། ཆོས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མོས་པ་དང ། དགེ་འདུན་ལ་འདུས་མ་བྱས་སུ་མོས་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་ལ་བརྩམས་ཏེ་གཏམ་བརྗོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དྲན་ཞིང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །གང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་ལ་བརྩམས་ཏེ་གཏམ་བརྗོད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །གང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ཡང་མི་བྱེད། མི་མཚུངས་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ལ་བརྩམས་ཏེ་གཏམ་བརྗོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །གང་ལུས་དང་ངག་དང ། ཡིད་ཀྱི་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་འགྱུར་བའོ། །གང་དབང་པོ་ལྔ་དང ། སྟོབས་ལྔ་ལ་བརྩམས་ཏེ་གཏམ་བརྗོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །གང་སུ་ལ་ཡང་དད་པས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་དད་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བླང་བ་མེད་པ་དང ། དོར་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །དྲན་པ་དང་རྩེ་གཅིག་པ་དང ། རློམ་སེམས་མེད་པ་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མཉམ་པར་བཞག་པར་མོས་པ་དང ། སྤྲོས་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟེན་པའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ལ་བརྩམས་ཏེ་གཏམ་བརྗོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །གང་བཏང་སྙོམས་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པ་འཐོབ
54.76a
ཅིང་བསལ་བ་ཡང་མེད། བཞག་པ་ཡང་མེད་པར་གནས་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །གང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་གཏམ་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །གང་གཟིང་ལྟ་བུར་རྟོགས་ནས་ཆོས་ལ་ཡང་མི་རྟེན། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མི་རྟེན་པར་གནས་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཆོས་འདི་དག་སྨྲ་བ་དང ། འཆད་པ་དང ། སྟོན་པ་དང ། འདོགས་པ་དང ། འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང ། འགྲེལ་བ་དང ། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང ། གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །གང་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ལ་ལུས་ལས་ལོགས་ཤིག་ནའང་ཆོས་མི་མཐོང ། ཆོས་ལས་ལོགས་ཤིག་ནའང་ལུས་མི་མཐོང་ངོ ། །ཇི་ནས་གཉིས་སུ་ཡང་མི་མཐོང ། གཉིས་མེད་པར་ཡང་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་མཐོང་ན་མངོན་སུམ་དུ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཡང་མི་མཐོང་སྟེ། གང་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། ཕ་རོལ་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྒྲོ་འདོགས་པས་གཏམ་མི་བརྗོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མོ། །གང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པས་ཡི་གེ་དང ། སྐད་དང ། སྒྲ་དང ། དབྱངས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་མི་གཡོ་བ་ཐོབ་པ་དབེན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་སུ་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པས། གཏམ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་པའོ། །གང་ལ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ཅིང་མ་གཡེངས་པ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ
54.76b
བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟར་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་པའི་དོན་ཁོ་བོས་ཤེས་པ་ལྟར་ན། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་དང ། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་དབང་པོ་མཆོག་དང ། མཆོག་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་མེད། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་སུ་དག་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན། སུ་དག་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གང་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་ན། འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བས་སྨྲ་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་མཁས་ཤིང་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པས་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དགོངས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་བདག་གིས་མངོན་གསུམ་དུ་ཐོས་ཤིང་མངོན་གསུམ་དུ་བཟུང་སྟེ། དགེ་སློང་འདུས་ཏེ་བོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་པར་བྱ། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་གནས་འདི་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་མི་ནུས་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་ཅིག་།ཡང་ན་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པས་གནས་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་དོན་འདི་ཉེ་བར་བསྟན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། ཉན་ཐོས་རྣམས་མ་ཐོས་པར་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་དམ། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་རྩེ་ཅིག་པས་གནས་སམ། གསོལ་པ་དེ་མ་ལགས་སོ། །
54.77a
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་འདིས་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ཡང་མེད། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བའང་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་པ་དེ་དག་གནས་བརྟན་གྱིས་ཤེས་སམ་གང་དག་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་གཏམ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་རྗེསུ་འཐུན་པའི་གཏམ་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་བརྟན་གྱི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་གམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ལྟ་ཞིང ། བདག་གི་སེམས་དང་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་སུ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ལ་ལྟ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་གམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སོ་སོ་ཅི་རིགསུ་སྨན་པ་སྟོན་པས་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་འདི་ལ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་གང་དག་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྲོལ་ཞིང་མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པས་རྣམ་པར་མི་འགྲོལ་བའང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱད་པ་གང་སྐྱོན་མཐོང་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ལ་བྱམས་པས་རྣམ་པར་འགྲོལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །
54.77b
སེམས་ཅན་གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་གང་དག་སྨད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ལ། ཆོས་བསྟན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཆ་མཉམ་པར་སྤྱོད་པ་སྡུག་པའི་རྣམ་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་འགྲོལ། མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པས་ཀྱང་མི་འགྲོལ། བྱམས་པས་ཀྱང་མི་འགྲོལ། སྐྱོན་གྱིས་ཀྱང་མི་འགྲོལ། ཆོས་བསྟན་པས་ཀྱང་མི་འགྲོལ། སྨད་པས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཅི་ནས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབང་པོའི་ཁམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་རྣམ་གྲངས་འདིས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བའི་མཆོག་ཡིན་པ་དང ། བསམ་གཏན་པའི་མཆོག་ཡིན་པ་དང ། མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་དགའ་བའི་མཆོག་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་པར་མི་ནུས། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་གནས་པར་མི་ནུས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་གང་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་པར་བྱེད་ཅིང་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་གནས་པ་ཡོད་དམ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་མངོན་དུ་བཞུགས་པ་མཁྱེན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་གྱིས་འདི་ལ་ཞུས་ཤིག་།དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྗེསུ་འཇུག་པ་གཡེང་བ་མེད་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ
54.78a
གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པར་གནས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ཞེས་བྱའོ། །གང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་དང ། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་བརྩམས་ཏེ་ལུང་བསྟན་ཀྱང་ངའི་སྤོབས་པ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བས་ཆེས་གྲངས་མེད་པ། རྒྱ་ཆེ་བ། ཚད་མེད་པ་ནས་བསྐལ་པ་སྙེན་པ་རྣམ་པར་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་མཐོང་ན་དགའ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་རིག་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བ། ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ། བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐོང་ན་དགའ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བཀྲམ་པ། འབྱོར་པ་རྒྱས་པ། བདེ་བ་ཤིན་ཏུ་ལོ་ལེགས་པ་ཉམས་དགའ་བ། ལྷ་དང་མིས་ཀུན་ཏུ་གང་བར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་སྤོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པས། རེག་ན་ཤིང་བལ་ལྟར་འཇམ་པ། གོས་ཀ་ཙ་ལིན་དི་ལྟར་རེག་ན་བདེ་བ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་མཉམ་པར་བརྒྱན་པར་གྱུར་ཏོ། །མཐོང་ན་དགའ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་གླིང་བཞི་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཞི་ཡོད་དེ། རེ་རེ་ལ་ཡང་གླིང་ཆེན་པོ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ
54.78b
དཔག་ཚད་ཀྱི་ཚད་ཙམ་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་རེ་རེ་ན་ཡང་གྲོང་དང ། རི་ཁྲོད་པ་དང ། ཡུལ་འཁོར་དང ། གྲོང་རྡལ་ལྔ་བརྒྱས་བསྐོར་བར་གྱུར་ཏོ། །གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དང ། ལྗོངས་ཐམས་ཅད་ན་ཡང་སྲོག་ཆགས་ཡང་པ་བརྒྱ་སྟོང་གནས་ཏེ། མི་དེ་དག་གི་མིག་སྔར་ཅི་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྣང་སྟེ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མི་སྣང་ངོ ། །མི་དེ་དག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་མཐོང་ན་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་འོངས་པ་དེ་དག་ཀྱང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐོང་ན་དགའ་བ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ལ་དེ་ཙམ་དུ་དགའ་བར་མི་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དེ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་བརྩམས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཕལ་ཆེར་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱེད་འདི་ལྟར་གནས་པ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱོས་ཤིག་།ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་ཅིག་།ཡང་ན་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལ་གནས་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་རྒྱས་པར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ།། །། བམ་པོ་ལྔ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་དེའི་ཚེ་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་དང ། ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་གཉིས་འོངས་ནས་དེ་གཉིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ག་ལ་བ་དེར་ཕྱིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། །དེ་གཉིས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་སྣང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་པ་དེ་མཚན་མ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་སངས
54.79a
རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕྱི་མའི་མཐའ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མཐའ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། འདི་ནི་དུས་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ནི་ནམ་དུ་ཡང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་དག་པ་གང་གིས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། བླང་བ་མེད་པ། དོར་བ་མེད་པ། བསམ་པ་མེད་པ། ནུས་པ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའོ། །འཁོར་བའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ནམཁའ་བླ་གབ་མེད་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སུ་རུང་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ནམཁའ་ལ་སྤྲིན་གྱི་ཕུང་པོའམ། དུ་བ་འམ། རྡུལ་དག་བྱུང་སྟེ། དེས་ནམཁའ་མི་མཛེས་ཤིང་ལྷམ་མེ་ལྷང་ངེར་མི་འགྱུར་མོད་ཀྱི་དེ་དག་གིས་ནམཁའི་རང་བཞིན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ནམཁའ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སུ་ཟིན་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས།
54.79b
པར་མི་འགྱུར་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ཞེས་རབ་ཏུ་དབྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་མོད་ཀྱིས་དེ་དག་གིས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་སྣང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པའོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་ལ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོས་ནས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཐོས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གནས་གང་གིས་གནས་པར་བགྱི། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་གཉིས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་ཁྱོད་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཅིག་།ཡང་ན་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་པ་དེར་སོང་སྟེ་དེར་ཕྱིན་ནས་རང་གིས་སྤྲུལ་པའི་ཁང་བུ་བརྩེགས་པའི་ནང་དུ་འདུག་གོ། །དེ་གཉིས་དེ་ནི་འདུག་པ་དེར་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་འོད་ཟེར་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚངས་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ
54.80a
གཉིས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྐང་པ་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་ཏུ་འོད་ཟེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་འདི་སྐད་དུ་འདུས་ཤིང་འཁོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པས་གནས་པར་བྱའོ། ཞེས་གསུངས་ན། དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ནི་གང་ཡིན། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ནི་གང་ཡིན། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཚངས་པ་འོད་ཟེར་བཟང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚངས་པ་དེའི་ཕྱིར་དྲི་བ་ལུང་བསྟན་པ་འདི་ལས་ཅུང་ཟད་ཅིག་བཤད་ཀྱིས་ཉོན་ཅིག་དང ། འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མངོན་གསུམ་སྟེ་ཕ་རོལ་གྱི་མཆོག་བརྙེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་འཁོར་དེའི་ནང་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་དང ། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ལ་བརྩམ་ནས་དོན་གྱི་ཚིག་འདི་ཉིད་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །ཚངས་པ་འོད་ཟེར་བཟང་པོས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ་རབ་ཏུ་ཐོབ་བོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དེ་གཉིས་དྲིས་པ་གཉིས་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་དང ། འཕགས་པ་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཅིང་འདུག་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་དྲུག་གི་བར་དུ་དོན་གྱི་ཚིག་འདི་གཉིས་གཏན་ལ་འབེབས་ཤིང་ལན་ལྡོན་པར་གྱུར་ཏེ། གཅིག་གི་ཡང་མཐར་མ་ཕྱིན། གཉིས་པོའི་ཡང་མཐར་མ་ཕྱིན་ཏེ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་སྟེང་གི་ནམཁའ་ལ་བཞུགས་ནས་དེ་གཉིས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མཆོག་གོ། །སྨྲ་བས་རྩོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག་།སྨྲ་བས་རྩོད་པ་མ་སྐྱེད་ཅིག་།
54.80b
སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་བྲག་ཆ་དང་མཚུངས་ཏེ། སྒྲ་ཇི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་བརྙན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྤོབས་པ་སོ་སོའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མི་ཟད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །ཁྱེད་འདོད་ན་དྲིས་པ་འདིའི་དོན་བསྐལ་པ་འམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་ཡང་ལན་ལྡོན་ཞིང་ཁྱེད་ཀྱི་སྤོབས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་མོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བར་ཡིན་ཏེ། ཞི་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བ། ཉེ་བར་ཞི་བ། ཡི་གེ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །དོན་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ཙམ་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་དོན་མེད་པའོ། །དོན་ལ་རྟོན་པ་ཡི་གེ་ལ་མ་རྟོན་ཅིག་ཅེས་དེ་གཉིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་བསྐུལ་བར་རིག་ནིས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་འདོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ངམ། དེ་ལས་ལྷག་པར་ཡང་སྤོབས་པས་བསྟན་པ་སྟོན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉིས་བྱུང་བ་གཞན་ཡིན་པར་འཛིན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །མཉམ་པར་གནས་པ་ཁྱོད་ཀྱང་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱད་པར་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་སེམས་འདི་ནི་ཚངས་པ་འོད་ཟེར་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་འདི་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དེ་བགྱིད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩམ་པ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ་རྣམས་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ།
54.81a
ལགས་སོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་བརྩོན་པར་བྱས་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་འདི་ནི་མངོན་པར་བརྩོན་པའོ། །སྨྲས་པ། ཡང་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ན་དེ་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། མཉམ་པ་ཉིད་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་མཐོང་བ་ནི་དེ་ལྟར་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བར་རུང་ངམ། སྨྲས་པ། མི་རུང་ངོ ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མི་རུང་ན་མི་མཉམ་པར་འགྱུར་ཏེ། མཉམ་པར་མི་རུང་ངོ ། །ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་མཐོང ། སྨྲས་པ། གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་མཐོང་ངོ ། །འཇམ་དཔལ་མི་མཐོང་བ་ནི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་སུས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང ། སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཇི་ལྟར་གཟིགས། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་མ་མཛད་པ་དང ། ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་མ་མཛད་པའོ། །འཇམ་དཔལ་ཕུང་པོ་ལྔའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་དག་པར་གཟིགས་པའོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ
54.81b
སྨྲས་པ། ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཕྱེའོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ན་ཚངས་པ་ཅི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཟད་པར་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་ང་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་གང་ཤིན་ཏུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཟད་པ་དེ་ནི་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུས་བྱས་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་མ་གསུངས་སམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནམ་ཡང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུས་བྱས་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གང་གིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་གྲངསུ་འགྲོ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འདུས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་འདུས་བྱས་ཅི་ལ་གནས། སྨྲས་པ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གནས་སོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་ཀྱི་འདི་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །འདི་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་འདུས་མྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །སྨྲས་པ། ཚིག་བླ་དགས་ཤེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི། སྨྲས་པ། ཕ་རོལ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པས་ན་འདི་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་བླ་དགས་ཞེས་བྱའོ། །
54.82a
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་བླ་དགས་ཐམས་ཅད་ནི་ལྷག་པར་བྱེད་པས་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྒྲོ་མི་འདོགས་ཤིང་ལྷག་པར་ཡང་མི་མཛད་ལ་སྟོན་པ་ན་དེ་ནི་ལྷག་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་འཇམ་དཔལ་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཚིག་མ་ཡིན་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་བརྗོད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་དབྱེ། སྨྲས་པ། གཟུགས་སུ་ཡང་མ་ཡིན། མཚན་དུ་ཡང་མ་ཡིན། ཆོས་ཉིད་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་མི་དབྱེའོ། །སྨྲས་པ། ཇི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལས་ཐ་དད་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་འམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན། གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་དབྱེའོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཅིང་ཆུད་ཟ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་དབྱེའོ། །སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅི་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཤིང་མངོན་པར་རྟོགས་ཏེ། དེ་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྲམ་ཟེ་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བགྱི། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགསུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །མཁས་པ་དེ་དག་གཟུགས་གཞིག་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་མ་ཞུགས་ཏེ། །གཟུགས་བཞིན་བྱང་ཆུབ་དེ་བཞིན་ཞེས། །མཁས་པ་དག་ནི་དེ་ལྟར་འཇུག་།དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱེ་བས་ན། །གཟུགས་ལྟར་བྱང་ཆུབ་དེ་བཞིན་ཏོ། །མཁས་མཆོག་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ལ། །ཡོངསུ
54.82b
དབྱེ་བར་མི་འཇུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་དོན་ནི་དབྱེར་མེད་དེ། །དོན་ལ་བྱང་ཆུབ་མི་དམིགས་སོ། །དོན་དམ་འདི་ལ་གང་བརྩོན་པ། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ལ་ཞུགས། །ཕུང་པོ་དང་ནི་ཁམས་རྣམས་དང ། །སྐྱེ་མཆེད་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་ཚོལ། །བྱང་ཆུབ་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཏེ། །དེ་དག་གུད་ན་བྱང་ཆུབ་མེད། །ཆོས་རྣམས་རབ་དང་ཐ་མ་དང ། །བར་མའང་ནམ་ཞིག་མི་འཛིན་ཅིང ། །གང་ཡང་འདོར་བར་མི་བྱེད་པ། །དེ་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་ཞུགས། །ནམ་ཞིག་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན། །གཉིས་སུ་དེ་དག་ཁས་མི་ལེན། །གཉིས་སུ་གྱུར་པའང་མ་ཡིན་པ། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་ཞུགས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་གཉིས་སུ་མེད། །འདུས་བྱས་དག་ནི་གཉིས་ཡོད་ན། །འདི་གཉིས་མཐའ་སྟེ་རྣམ་པར་སྤང ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་སྤྱོད། སོ་སོའི་སྐྱེ་ལས་རབ་འདས་ལ། །མི་འགྱུར་ལའང་མི་གནས་ཤིང ། །འབྲས་བུའང་མ་ཐོབ་འཕགས་པ་རྣམས། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་སྦྱིན་འོས་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལྟ་ཞིང ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་པད་མོ་བཞིན། །སྤྱོད་པ་མཆོག་ལ་སྤྱོད་པ་ནི། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཞུགས་པ་ཡིན། །གང་ལ་འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་པ་དེར། །དེ་དག་སྤྱོད་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི། །གང་ལ་འཇིག་རྟེན་རྨོངས་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་མཁས་པ་དེ་དག་གྲོལ། །དེ་དག་འཁོར་བར་ཉོན་མི་མོངས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིགས་མེད་པ། །ཞེན་པ་མེད་ཅིང་ཞུམ་མེད་པ། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད། །ཇི་བཞིན་མཁས་ཤིང་བརྟག་པར་བགྱི། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་རྟོགས། །དེ་དག་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་དུ། །འདི་ལ་མཁས་པ་མི་རྟོག་གོ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་རབ་སྤྱོད་ཅིང ། །དེ་དག་ཆོས་རྣམས་འཇིག་མི་བྱེད། །གང་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། །འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད། །ནམཁའ་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་པ་སྟེ། །མཁས་པ་དེ་དག་ནམ་དུ་ཡང ། །མཚན་གཞི་མཚན་གཞི་མེད་མི་སྙམ། །སྤྱོད་པ་མཁས་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་རབ་སོང་ཞིང ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡང ། །མཁས་པ་དག་ནི་རྫོགས་པར་བྱེད། །རྟག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་ཅིང ། །མངོན་པ་ཉིད
54.83a
ལ་རབ་ཏུ་གནས། །ཆོས་ལ་རློམ་སེམས་མི་བྱེད་པ། །འདི་ནི་ངའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། །སངས་རྒྱས་དག་ནི་སྐྱེས་ཀྱང་རུང ། །འོན་ཏེ་འདྲེན་པ་མ་སྐྱེས་ཀྱང ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་སྟེ། །དེ་དག་ཆོས་ཉིད་དེ་མི་འདོར། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མངོན་གསུམ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རབ་གནས་ཤིང ། །དེ་དག་བརྟན་པ་ཤིན་ཏུ་སྟེན། །བདུད་ཀྱི་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་ཡི། །གཏིང་ཡང་རྟག་ཏུ་རིག་མི་འགྱུར། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ཆོས་རྣམས་ལ། །མ་ལུས་པར་ནི་མི་འཛིན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རབ་ཚོལ་ན། །ཡང་དག་ཞུགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་ཡུལ་གནས་དང ། །ཕྱོགས་ལ་གནས་པ་མི་ཐོབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཆགས་མེད་དེ། །ཆོས་དང་ཆོས་ལ་ཆགས་མི་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་གང་གཞོལ་བ། །དེ་བཞིན་དེ་དག་ཆགས་མི་བྱེད། །སྦྱིན་པས་མངོན་པར་རྟག་ཏུ་འཕགས། །སེམས་དུལ་དུལ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ། །དེ་དག་མ་ལུས་གཏོང་བ་ན། །ཞེན་པའི་སེམས་ནི་ཡོང་མེད་དོ། །ཆོས་ནི་གཏོང་བར་མི་ནུས་ཏེ། །གཟུང་བར་ཡང་ནི་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་མཆིས་ཤིང ། །གྲོལ་བའང་མེད་པར་གང་གིས་ཤེས། །གང་ལ་ལྟ་བ་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་ཡིན། །ང་དང་ང་ཡིར་ལྟ་བ་གང ། །དེ་ལ་དེ་དག་ཡོང་མེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་གཏོང་བ་ན། །དངོས་པོ་ཅི་ལའང་རྟེན་མི་འགྱུར། །སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་བསྔོ་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡི། །གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་མི་བསྐྱེད་དོ། །འདུ་བྱེད་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ། །རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་བདག་གནས་ཤེས། །དེ་དག་ལ་ནི་རློམ་སེམས་མེད། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ནི་མ་བྱས་ཤིང ། །མ་སྐྱེས་པར་ཡང་མཁས་པས་ཤེས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །རབ་དག་དྲི་མེད་ནམཁའ་བཞིན། །ལུས་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དང་འདྲ། །ངག་ནི་བྲག་ཆ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །སེམས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་འདྲ་རིག་ནས། །དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་སྙེམས་སོ། །དེ་དག་ཞི་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི། །
54.83b
ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་མཉམ་པར་བཞག་།སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བྱེད་ཅིང ། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕ་རོལ་སོང ། །ངང་ཚུལ་ངན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །གཉིས་སུ་བྱ་བ་དེ་ལ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཡོངས་ཤེས་ནས། །དེ་ཡི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཟག་པ་མེད། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་རབ་ཕྱིན་ཅིང ། །ཉེས་བྱས་ཐམས་ཅད་བཟོད་པར་བྱེད། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །དེ་ཡི་འདུ་ཤེས་མཉམ་པར་འཇུག་།ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་གནས་ཏེ། །སྐད་ཅིག་འཇོམ་པས་འཇིག་པར་འགྱུར། །འདི་ལ་གང་ཡང་གཤེ་བ་མེད། །འདི་ལ་གང་ཡང་ཕྱག་འཚལ་མེད། །ལུས་རྣམས་བཤགས་ཤིང་བཤའ་ན་ཡང ། །དེ་ཡི་སེམས་ལ་འཁྲུག་མི་འབྱུང ། །ལུས་ཀྱི་ནང་ངམ་ཕྱི་རོལ་ན། །སེམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་གནས་སོ། །ཁམས་བཞི་ལས་ནི་བྱུང་བ་ཡི། །ལུས་འདི་ཉིད་ནི་དགྲ་དང་མཚུངས། །ཡང་དག་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ཡི། །མཁས་པ་དེ་དག་བདག་མི་སྙེམས། །དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱུར་པས་ན། །དེ་དག་བཟོད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་སུན་དབྱུང་བར། །མ་ལུས་སྐྱེ་བོས་མི་ནུས་སོ། །དེ་དག་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་རྩོམ་སྟེ། །མཐུ་བརྟན་འཇིགས་པ་མེད་པ་དག་།ལུས་དང་སེམས་རྣམས་རིག་ནས་ནི། །དེ་དག་ལ་ནི་གནས་མི་འགྱུར། །འཁོར་བ་ཡི་ནི་ཐོག་མ་ཡི། །མཐའ་ནས་བཟུང་སྟེ་མ་སྐྱེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཅིག་གི་དོན་ཕྱིར་ཡང ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་དག་གོ་ཆ་གྱོན། །ཆོས་ནི་གང་ཡང་མི་སྐྱེ་སྟེ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའང་མེད་མོད་ཀྱི། །བྱིས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དབྱིངས་འདི་རྟག་ཏུ་གངས་པ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་རབ་ཤེས་ན། །འདི་ལ་སྐྱེ་མེད་འཇིག་པ་མེད། །ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདི་རྣམས་ནི། །སེམས་ཅན་འདི་དག་མི་ཤེས་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་།སྤང་བའི་ཕྱིར་ནི་དེ་དག་བརྩོན། །སེམས་ཅན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་ཡོང་མ་སྙེམས། །གོ་ཆ་དག་ཀྱང་མི་འདོར་ཏེ། །བརྩོན་འགྲུས་དག་གི་ཁྱད་པར་ལྟོས། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟར། །
54.84a
ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱེད། །འདི་ལ་སྙིང་པོ་མི་རྙེད་དེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ལྟ་བ་བཞིན། །མེད་པའི་ཡོངསུ་རྟོགས་པ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་མི་མཁས་ཉོན་མོངས་འགྱུར། །གང་གི་མྱ་ངན་འདའ་བ་ཡི། །རིག་པ་དག་ནི་འདི་ལ་བཤད། །དེ་ཡི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཕྱིར་ཏེ། །དངོས་པོ་གཞིག་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་མི་རྟག་ཕྱིར། །དེ་དག་གི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད། །དབེན་པ་དག་ཏུ་རྟག་གནས་ཤིང ། །ཉོན་མོངས་མེད་པར་རྟོག་པར་རིག་།འཁོར་བ་ལ་ནི་སྐྲག་པའི་ཡིད། །འདྲིས་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་མི་སྟོན། །དགོན་པར་སྤྱོད་པར་བརྟན་པ་དག་།མཁས་པ་རྟག་ཏུ་བསེ་རུ་བཞིན། །ཤེས་པར་བཙན་པ་རིག་པ་དག་།དེ་དག་མངོན་ཤེས་རྟོགས་པར་རིག་།དགོན་པ་བཞིན་དུ་གྲོང་དེ་བཞིན། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་རབ་གནས་པས། །སྤྱོད་དང་སྤྱོད་ལམ་མི་རྟོགས་སྟེ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་།ནམ་ཞིག་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཆོས། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ཟག་མེད་ལ། །མོས་ཤིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ན། །དེ་ཕྱིར་མཉམ་པར་བཞག་ཅེས་གསུངས། །མཉམ་པར་བྱེད་ཅིང་མཉམ་པར་འགྲོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ལ་རབ་གནས་ནས། །མཉམ་པ་ཉིད་དང་འགལ་མི་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་མཉམ་པར་བཞག་ཅེས་གསུངས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་རྣམ་པ་ཀུན། །སེམས་ལས་དེ་དག་རྨོངས་མི་འགྱུར། །སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །དེ་དག་མཉམ་པར་བཞག་ཅེས་གསུངས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་དྲན། །གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཐོབ། །དེ་ཕྱིར་མཉམ་པར་བཞག་ཅེས་གསུངས། །ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར། །དེ་དག་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་མོད་ཀྱི། །དྲན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མིན། །དེ་ཕྱིར་མཉམ་པར་བཞག་ཅེས་གསུངས། །དགེ་འདུན་དྲན་པ་སྒོམ་བྱེད་དེ། །དགེ་འདུན་ཉིད་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས། །ཚད་དང་བྲལ་བ་ཞི་བ་ཡི། །མཁས་པ་དག་ནི་བསམ་གཏན་སྒོམ། །ལུས་ཅན་དག་གི་ཕྱོགས་བཅུ་ན། །ཞིང་དང་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཐོང་སྟེ། །དེ་དག་མིག་དང་གཟུགས
54.84b
ལ་ཡང ། །གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་གོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉན་མོད་ཀྱི། །དེ་དག་སྒྲ་དང་རྣ་བ་ལ། །གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་གོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས། །སེམས་གཅིག་གིས་ནི་རབ་ཤེས་ཀྱང ། །དེ་དག་སེམས་སམ་སེམས་ཅན་ལ། །རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་པ་གང་གཱའི་བྱེ་མ་སྙེད། །བྱེ་བ་ལྟ་བུའི་དྲན་གྱུར་ཀྱང ། །དེ་དག་སྔོན་ནམ་ཕྱི་མ་ཞེས། །སྤྲོས་པ་འདི་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ ། །ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་དང ། །བསམ་མི་ཁྱབ་པར་འཕྲུལ་གྱིས་འགྲོ། །ལུས་ལའང་མེད་ཅིང་སེམས་ལ་འང་མེད། །དེ་ལས་གུད་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་ཤེས། །སྤོབས་པ་དག་ལ་རྟོགས་པར་རིག་།ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམས་བསྟན་པ་དག་།བསྐལ་པ་བྱེ་བར་སྨྲ་བར་བྱེད། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡང་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཕུང་པོ་དག་ལ་མཁས་པར་བསླབ། །བླང་མེད་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཡི། །ཆོས་མཆོག་དག་ནི་བརྗོད་པར་བྱེད། དེ་དག་རྐྱེན་ལ་མཁས་པ་སྟེ། །མཐའ་གཉིས་དག་ནི་སྤངས་པ་ཡིན། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང ། །སྡིག་པ་མེད་པར་དག་པར་ཤེས། །རྐྱེན་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ། །ལྟ་བ་དག་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །རྐྱེན་ལས་རག་ལུས་དངོས་པོ་མེད། །བདག་ཏུ་ལྟ་དང་སངས་རྒྱས་ལྟ། །སྟོང་པར་ལྟ་བ་གང་ཡིན་དང ། །མྱ་ངན་འདས་དང་འཁོར་བར་ལྟ། །ཐམས་ཅད་དེ་ལ་ཡོངས་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་རང་བཞིན་ཤེས་ནས་ནི། །སྣང་བར་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་ཡང ། །དེ་དག་མུན་བྲལ་ཆགས་མེད་ཅིང ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་འདི། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །སེམས་ཅན་གྱི་ནི་གོ་སྐབས་འབྱེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད། །ཐེག་པ་ཇི་སྙེད་ཅི་ཡོད་པ། །འདི་ནི་དེ་ཡི་མཆོག་ཏུ་དགོངས། །དེ་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས། །ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ། །ཐེག་པ་གཞན་དུ་ཆུང་ངུ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་གོ་སྐབས་མེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ནི། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་གོ
54.85a
སྐབས་ཤོད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་ལྟར། །དྲི་མ་མེད་ལ་གང་ཞུགས་པ། །དེ་དག་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །སེར་སྣ་བྱེད་པ་ཡོང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ནམཁའ་ཚད་མེད་ཅིང ། །གཟུགས་མེད་བསྟན་དུ་མེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི། །ཚད་མེད་སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། །ཐེག་པ་དམ་པ་འདོད་འགྱུར་ན། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་གོ་སྐབས་ཡོད། །ཐེག་པའི་ཁྱད་པར་དག་ལ་ལྟོས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང ། །དེ་ལ་གང་རྣམས་གནས་པ་ཡིན། །དེ་དག་གི་ནི་བསྔགས་པའི་མཐའ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བཤད་མི་ནུས། །ཚིག་བཞི་པ་ཡི་ཚིགས་བཅད་ཙམ། །མདོ་སྡེ་འདི་ལས་གང་འཛིན་པ། །དེ་དག་གིས་ནི་མི་ཁོམ་སྤངས། །མཁས་པ་དེ་དག་དལ་བ་ཐོབ། །གང་དག་མདོ་སྡེ་འདིར་དགའ་བ། །དེ་དག་ཕྱིན་ཅད་ངན་སོང་དུ། །འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་ལྷ་དང་མིར་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་དུས་འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་ཚེ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་གང་ཉན་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །ཤིན་ཏུ་གཞོལ་བར་ངས་ལུང་བསྟན། །དེ་ཡི་ལག་ན་ཆོས་ཡོད་དེ། །དེ་དག་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གནས། །ཆོས་འདི་ལ་ནི་གནས་ནས་ཀྱང ། །དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །གང་གིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཟུང་བ། །དེ་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉེ། །བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་འཁོར་བ་ལས། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་དག་སྤོང ། །གང་གིས་ཚུལ་འདི་བཟུང་བ་དག་།དེ་དག་དཔའ་བོ་ནུས་པ་སྟེ། །བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་རབ་ཏུ་འཇོམ། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་ཞིང་ཤེས་རབ་ཆེ། །མདོ་སྡེ་འདི་ལ་གངངསའ་དགའ་བ། །ང་ནི་བཟུང་ལ་གནས་པའི་ཚེ། །མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ལྟར། །དེ་ཚེ་དེ་དག་ལུང་བསྟན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་གང་སྨྲ་བ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སྐྱོབ་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོལ་བ་མ་བྱུང་ཚེ། །སངས་རྒྱས་མཛད་པ་བྱེད་པར་བྱ་དེ། །ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་བཤད་པ་ན་ལྷའི་བུ་ལྔ་སྟོང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིས་སྟོང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །དགེ་སློང་སྟོང་ལྷག་ཙམ་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག
54.85b
པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །སྲོག་ཆགས་གསུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྨོན་པ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སྨོན་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དམིགས་པ་ནི་ལོག་པ་ལགས་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་པར་བགྱིད་ཅིང ། དམིགས་པ་ལ་སྨོན་པ་དེ་དག་གིས་འབད་པ་ནི་ལོག་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་མི་གནས། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་མི་གནས། གཟུགས་མ་མཆིས་པའི་ཁམས་ལ་མི་གནས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ནི་མི་གནས་པ་ལགས་པས་དེ་ལ་སྨོན་པ་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་བདག་གིས་ནམ་མཁའ་ཐོབ་པར་བགྱིའོ། །ཞེས་ནམ་མཁའ་ལ་སྨོན་ན་དེས་ནམཁའ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ། བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་གང་བྱང་ཆུབ་ནམཁའ་དང་མཚུངས་པ་ལ་སྨོན་པ་དེ་དག་ནི་ནམཁའ་ལ་སྨོན་པ་ལགསོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ནི་སྨོན་པ་མ་མཆིས་པ། དུས་གསུམ་ལས་འདས་པ། ཉེ་བར་མི་མཆི་བ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདུ་ཤེས་གཉིསུ་བགྱིས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་གཞན་ལ་འཁོར་བ་ཡང་གཞན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་གཞན་ལ་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཡང་གཞན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་གཞན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་གཞན་ནོ་ཞེས་སྨོན་པར་བགྱིད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་ན་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན། སྨྲས་པ།
54.86a
ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྤྱོད་ལ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་དེ། ཚངས་པ་སྤྱོད་པ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད། སྨྲས་པ། དམིགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་མིག་དང ། རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་དང ། བྲལ་བ་དེ་ལྟར་ན་སྤྱད་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལ་བསམ། སྨྲས་པ། མཉམ་པ་ཉིད་ལས་མི་འདའ་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱ། སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དུས་གསུམ་ཡོངསུ་དག་པའི་རྣམ་པ་དང ། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འཇུག་པར་བྱའོ། །འདས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང ། མ་འོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བ་དང ། མ་བྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བ་དང ། མ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མེད་དེ་གང་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་གང་ལ་ཡང་ཞུགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་འཇུག་པ་འདིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཀུན་ཤེས་པ་གང་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཀུན་ཤེས་པ་གང་ལ་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་ཀུན་ཤེས་པ་ལ
54.86b
ཀུན་ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཀུན་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ནི་མིང་གི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་ཏེ། དེའི་མིང་དང་རང་བཞིན་དབེན་ལ་དངོས་པོ་ཡང་གཞན་མ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡང་གཞན་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་གཞན་དུ་ཟིན་ན་འདི་ལྟར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར་དངོས་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་སེམས་ཅན་ཡང་གུད་ན་མེད་ལ་དེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་བདག་གི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པ་ཉིད་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་མཉམ་པ་ཉིད་རིག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །བདག་ནི་རྟག་ཏུ་བདག་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདེན་པར་གསུངས་དཔའོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་ཆོས་གང་ཡང་རབ་ཏུ་མ་ཕྱེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་མ་དམིགས་ན་གང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཅི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འདི་དག་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་མི་མཁྱེན་ཏམ། སྨྲས་པ་ཚངས་པ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སུས་ཀྱང་ནམཁའ་འདི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་འམ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། གང་ནམཁའ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྐྱེ་བའམ་འགག་པར་འགྱུར་རམ། སྨྲས་པ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་གང་ཡང་རུང་བའི་རྣམ་པར
54.87a
རིག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ནི་སྐྱེ་བ་འམ་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །ཆོས་དེས་གང་ཀུན་ཤེས་པར་བྱས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བས་ན་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཀུན་ཤེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཇི་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཀུན་ཤེས་པ་ཡང་དེ་འདྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་ཤེས་བྱ་སྟེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་གནས་པའོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང ། མི་འཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་ཡང་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་ཚོགས་པས་འདུག་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལྷའི་མེ་ཏོག་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གཏོར་ནས་ཚིག་འདི་སྐད་འཛེར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བསྟན་པ་འདི་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ནི་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བསྟན་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ལགས་ཏེ། གང་ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་འདི་ལ་མི་སྐྲག་མི་དངང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་དངང་བར་མི་འགྱུར་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་ངོན་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་བྱུང་བ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལགས་སོ། །གང་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་འདི་ཐོས་པར་འགྱུར་བའི་ས་ཕྱོགས་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོངསུ་ལོངས་སྤྱད་པའོ། །གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དང ། ལྗོངས་དང ། གཙུག་ལག་ཁང་དང ། འཆག་ས་གང་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྱུང་བ་དེར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་བལྟའོ། །དེར་བདུད་རྣམས་རྒྱུ་བ་མ་མཆིས། དམིགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་མ་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་བགྱི་བ་བགྱིས་པའི་རྣམས་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས
54.87b
འདི་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་བདག་ཅག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང ། ཚངས་པ་འདི་ལ་བདག་ཅག་གིས་རང་གི་ཤ་དང་ཁྲག་གིས་ཀྱང་ལན་མི་ལོན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་བདག་ཅག་སྟོན་པར་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་སྨྲ་བ་དེའི་དྲུང་དུ་བདག་ཅག་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཆི་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྷ་དེ་དག་གིས་ཡོངསུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡི་གེར་འདྲི་བ་འམ། ཀློག་གམ། སྟོན་ཏམ། ཁ་ཏོན་བྱེད་ན་ལྷའི་བུ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཆོས་ཉན་དུ་མཆིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་མི་འཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱེད་ཇི་སྐད་ཟེར་བ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །གྲོགས་པོ་དག་གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངསུ་བཀང་བའི་ཆ་གཅིག་བཞག་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆ་གཅིག་བཞག་པ་དང ། དེ་གཉིས་ནི་གང་འདི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཉན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆ་འདི་མཆོག་གོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྟ་ཞོག་གི་གལ་ཏེ་ཆུ་བོ་གང་གའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངསུ་བཀང་བའི་ཆ་གཅིག་བཞག་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆ་གཅིག་བཞག་པ་དང ། དེ་གཉིས་ནི་གང་འདི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆ་མཆོག་གོ། །གྲོགས་པོ་དག་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བསོད་ནམས་འདོད་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མཉན་པར་བྱའོ། །རྙེད་པ་འདོད་པ་དང ། ཆོས་འདོད་པ་དང ། གཟུགས་འདོད་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་དང ། གཡོག་འདོད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འདོད་པ་དང ། ལྷའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས
54.88a
པ་འདོད་པ་དང ། མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདོད་པ་དང ། གྲགས་པ་འདོད་པ་དང ། བརྗོད་པ་འདོད་པ་དང ། ཐོས་པ་འདོད་པ་དང ། དྲན་པ་དང ། བློ་གྲོས་དང ། རྟོགས་པ་དང ། བརྟན་པ་དང ། ཤེས་རབ་འདོད་པ་དང ། སྤོབས་པ་འདོད་པ་དང ། གཟུངས་འདོད་པ་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྙེད་པར་འདོད་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། རིག་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དང ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་འདོད་པ་དང ། ཚིག་འདོད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་ཐོབ་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མཉན་པར་བྱ། མོས་པར་བྱ། གཟུང་བར་བྱ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ། བཅང་བར་བྱ། ཀླག་པར་བྱ། གཞན་ལའང་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །གྲོགས་པོ་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཆུང་ངུ་ན་མཉན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གང་དེས་ཡོངསུ་མ་བཟུང་བར་གྱུར་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ངས་མ་མཐོང་ངོ ། །གྲོགས་པོ་དག་མོས་པར་བྱ། གོ་བར་བྱ་སྟེ། སློབ་དཔོན་ནམ་མཁན་པོ་གང་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མཉན་ཏམ། བཟུང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་གང་གིས་དེ་ལ་ལན་གླན་པར་སླ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ངས་མ་མཐོང་ངོ ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་གིས་དེ་སྦྱང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མ་གོས་པ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་གིས་སྦྱང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་འདི་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་གིས་སྦྱང་བར་སླ་བར་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ལན་གླན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་མ་གཏོགས་པར་གཞན་མེད་དེ། ལོག་པའི་ནན་ཏན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འདི་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་གིས་མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་ལ་གུས་པར་བྱས་སོ། །དེ་དག་གིས་ལན་གླན་པ་དག་བྱས་སོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བུ་ལོན་མེད་པར་ཡུལ་འཁོར་གྱི་བསོད་སྙོམས་ཟའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིག་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཆུ་བོ་ལས་རྒལ་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་དགོན་པ་ལས་ཤིན་ཏུ
54.88b
རྒལ་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་སྒྲེང་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་དཔའ་བོ་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་སེང་གེ་ལྟར་འཇིག་ཤིང་སྐྲག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བལ་གླང་ལྟར་ཅང་ཤེས་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཁྱུ་མཆོག་ལྟར་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་སྨན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནད་ཐམས་ཅད་ལས་རབ་ཏུ་ཐར་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་ལ་མི་དངང་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་སྦྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་གཏོང་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་ཞི་བ་དང ། ཞི་གནས་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་ཞིང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ཚོགས་མུ་མེད་པའི་མཐར་གཏུགས་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བསམ་གཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་སྟེ་བསོད་ནམས་བརྒྱ་པའི་མཚན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་སྟེ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པ་ཐོབ་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཅིང་སྟོབས་བཅུའི་ཤུགས་འཛིན་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ལྟར་ཆོས་མངོན་པར་སྒྲོག་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འབེབས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་གནས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་དུ་ཞུགས་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་འཁོར་བའི་འཇིག་པས་གཅེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མགོན་ནོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་སྒྲོན་མ་སྟེ་མུན་པ་མུན་ནག་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱིས་སྐྲག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་སོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཏོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་དབང་བསྐུར
54.89a
བའོ་དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཐོབ་བོ། །དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་ངོ ། །དེ་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ཤེས་སོ། །དེ་དག་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །དེ་དག་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བའོ། །དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་བལྟས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤངས་བོས། །དེ་དག་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཉེ་བའོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངེས་པ་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་དག་གིས་བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་བཏུལ་ལོ། །དེ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གྲོགས་པོ་དག་གང་ཆོས་འདི་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་བསྔགས་པ་ངས་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་ལས་འདས་པར་བཤད་ཀྱང་ཆོས་འདི་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་བསྔགས་པའི་མཐར་མི་ཕྱིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟར་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་ལྷའི་བུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་གོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་བུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ཞེས་བགྱི་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་བུ་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ནན་ཏན་མེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཆོས་རྣམས་ལ་ནན་ཏན་དུ་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་རྣམ་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་མི་བྱེད་རྣམ་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ནོ། །གང་དགེ་བ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་།མི་དགེ་བ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྡུ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན། འཇིག་རྟེན
54.89b
ལས་འདས་པ་ལ་མ་ཡིན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་མ་ཡིན། ཟག་པ་མེད་པ་ལ་མ་ཡིན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་མ་ཡིན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ལ་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ལ་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ལ་མ་ཡིན། འཁོར་བ་ལ་མ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་མེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ནོ། །ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་མེད་དེ་ཆོས་འདི་ལ་ནན་ཏན་བྱའོ་ཞེས་སྤྲོ་བར་བྱེད། ནན་ཏན་མི་བྱའོ་ཞེས་སྤྲོ་བར་བྱེད་ན་མ་ཞུགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེསུ་ཞུགས་པའི་ནན་ཏན་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ནོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པས་གཉེན་པོ་མེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་བུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡང་དག་པའི་ནན་ཏན་འདི་ལ་ཞུགས་པ་དང ། འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་ལོག་པའི་ནན་ཏན་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པའི་ནན་ཏན་འདི་ལགས་ཏེ། ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ནན་ཏན་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་མ་མཆིས་སོ། །ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་མི་མཉམ་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཉམ་པ་ཁྱད་པར་མ་མཆིས་པའོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ལྷའི་བུ་ཁྱོད་ནན་ཏན་འདི་ལ་ཞུགས་སམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནན་ཏན་ལ་གཉིས་སུ་བཤད་པར་གྱུར་ན་བདག་ཀྱང་ནན་ཏན་འདི་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་དོ། །ནན་ཏན་ནི་གཉིསུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་གང་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང ། གང་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་མེད་དོ། །གང་ཡང་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པར་དེ་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་ཚངས་པ་བདག་ནི་ལྷག་པར་མི་བྱེད་པ་དང་སྒྲོ་མི་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ནན་ཏན་འདི་ལ་ཞུགས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན
54.90a
ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚངས་པས་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནི་སྔོན་ངས་མ་མཐོང་ངོ ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདིས་ཀྱང་སྔོན་བདག་མ་མཐོང་ངོ ། །སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནི་བལྟའོ་ཞེའམ། མི་ལྟའོ་ཞེས་རྟོག་པའམ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་བདག་སྔོན་མཐོང་ངོ་ཞེའམ། སྔོན་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བདག་ཀྱང་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་གོ་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་སྔོན་མ་མཐོང་བ་མཐོང་བ་སུ་སྨྲས་པ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་འཕགས་པའི་ངེས་པར་འཇུག་པ་སྔོན་མ་མཐོང་ངོ ། །ཚངས་པ་ནམ་ཡང་དག་པར་ངེས་པར་ཞུགས་པ་དེ་ནི་སྔོན་མ་མཐོང་བ་མཐོང་ངོ ། །ངེས་པ་དེ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པ་མ་ཡིན། རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །མིག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དང ། རྣ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དང ། སྣའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དང ། ལྕེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དང ། ལུས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དང ། ཡིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་སྟེ། གང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་པའི་མིག་སྔར་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་གདའ་འོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཅི་དང་ཅི་སྤོབས་པ་དེ་དག་གི་དེ་ཐམས་ཅད་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ཉིད་དུ་སྤོབས་སོ། །དེ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡོངསུ་གསལ་བར་བགྱིད་པར་སྤོབས་སོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མ་མཆིས། ཆོས་སུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མ་མཆིས། སེམས་ཅན་དུ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ། །དེའི་སླད་དུ་ཇི་ལྟར་མ་ལོག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྤོབས་པ་དེ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡང་སྤྱོད་པ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡང་མི་དམིགས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ
54.90b
ཡང་དེ་ལྟ་བ་མ་མཆིས་པ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །ཇི་ལྟར་མ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱང་མོས་པར་བགྱིད་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་འགྲོལ་བ་དེ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཚར་བཅད་པར་འགྱུར་ལ། ང་རྒྱལ་མ་མཆིས་པ་ཀུན་འཚལ་བ་ལན་ལྡོན་པ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །ཇི་ལྟར་བདུད་ཀྱིས་ཀླགས་མི་རྙེད་པ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །གང་དེ་ལྟར་ཉན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་ལས་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཆབ་མི་འཚལ་བ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བ་དང ། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གོ་ཆ་མ་བགོས་པ་རྣམས་གོ་ཆ་འཚལ་བ་དང ། གོ་ཆ་བགོས་པ་རྣམས་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །ཇི་ལྟར་དམ་པའི་ཆོས་མི་འཆད་ཅིང་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བགྱིད་པ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྤོབས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བུའི་སྤོབས་པས་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་གཞོམ་པར་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཝ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་བཟོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ན་རབ་ཏུ་སྒྲོག་པར་ལྟ་ག་ལ་ནུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་སེང་གེའི་སྒྲ་བཟོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའ་བུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་སེང་གེའི་སྒྲ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་མ་ཆགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་དག་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་དག་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་མ་ཡིན་ཏེ་ཝའི་སྒྲའོ། །གང་ལྟ་བ་ཀུན་ཏུ་སློང་བ་སྟོན་པ་དེ་དག་ལ་སེང་གེའི་སྒྲ་མེད་དོ། །ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཁྱོད་སེང་གེའི་སྒྲ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།སྨྲས་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངོན་པར་མ་ཆགས་པར་སྟོན་ན་ཆོས་ངན་པ
54.91a
གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ནན་ཏན་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་མགོ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་མི་སྐྲག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བ་དང ། མི་འགོག་པ་དང ། མི་འཐོབ་པར་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟན་པ་དེ་དག་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་འབྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ལ་སེང་གེའི་སྒྲ་མེད་དོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མགོ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་མེད་པ། བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་སེང་གེའི་སྒྲ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མགོ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ཡོངསུ་སྟོན་པ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །དམ་པའི་ཆོས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཚིག་སྨྲ་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚིག་སྨྲ་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །ལོང་སྤྱོད་རུང་བ་ལ་མཆོག་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགོན་པར་གནས་པ་དང ། ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང ། གཏོང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་མི་འདོར་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །བརྩོན་པ་མི་འདོར་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །སེང་གེའི་སྒྲ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པ་དྲུག་དུ་གཡོས་སོ། །སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་མ་བརྡུང་པར་སྒྲ་འབྱིན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷའི་བུ་བརྒྱ་སྟོང་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ེ་མའོ
54.91b
དེང་འདིར་ལྷའི་བུས་སེང་གེའི་སྒྲ་འདི་བསྒྲགས་པས་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལན་གཉིས་བྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་པ་དང ། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛུམ་པ་མཛད་པ་དེའི་ཚེ་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འདི་ལྟ་སྟེ། མཐིང་ཀ་དང ། སེར་པོ་དང ། དམར་པོ་དང ། དཀར་པོ་དང ། ལེ་བརྒན་དང ། ཤེལ་དང ། དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་ཞལ་ནས་བྱུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ་ཕྱིར་ལོག་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱི་བོར་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། །། བམ་པོ་དྲུག་པ་སྟེ་ཐ་མ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་ཚིགསུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ཀུན་མཆོག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཅིང་ཐུབ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་གཟུགས་གནོན། །འདི་ལ་དུས་གསུམ་སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཅི་མཆིས་ཁྱོད་ཀྱིས་མཁྱེན། །གང་དེ་ཤིན་ཏུ་གྲོལ་བའི་བློ་ཡུལ་གང་ཡང་དེ་དག་བསམ་པ་རྣམས། །ལྷ་ཡི་གཙོ་བོ་ཀུན་མཁྱེན་འཛུམ་མཛད་འདི་ཡི་རྒྱུ་ནི་ལུང་བསྟན་གསོལ། །ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་དགྲ་བཅོམ་དྲི་མེད་དེ་དག་གིས་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་བསམ་མི་ཁྱབ་ཅིང་མཐའ་བྲལ་ཁྱོད་ལ་ཆགས་པ་མེད། །ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་སེམས་ཅན་གང་ལ་ཅི་འདྲའི་གཏམ་བརྗོད་མཁྱེན། །སྨྲ་མཆོག་ཐུབ་དཀའ་ཚིག་དབང་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་རྒྱུ་ནི་བསྟན་པར་གསོལ། །འོད་འདི་ཤིན་ཏུ་ཡིད་འོང་སྡུག་པ་དྲི་མེད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་མཛེས། །ཉི་ཟླའི་འོད་དང་དེ་བཞིན་ཚངས་པ་དབང་པོའི་གཟི་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །དེ་བཞིན་འཁོར་ཡུག་ཁྲག་ཁྲིག་རི་རབ་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྣང་བགྱིས་ན། །ཅི་སླད་ཁྱོད་ཀྱིས་འཛུམ་མཛད་དེའི་རྒྱུ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་གསོལ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དྲེགས་ལ་སོགས་པ་ཟུག་རྔུ་བྲལ་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་མི་ལྟོ་འཕྱེའི་ཚོགས་རྣམས་བྱམས་པས་བདག་པོ་ཁྱོད་ཞལ་ལྟ། །བདེ་གཤེགས
54.92a
བལྟས་ཀྱང་མི་ངོམས་ལུས་ནི་རབ་ཏུ་སིམ་ཞིང་བདེ་བར་འགྱུར། །གང་གི་སླད་དུ་འཛུམ་པ་འདི་བསྟན་ཐུབ་པ་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་གསུངས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རྟག་ཏུ་བྱེད་མེད་གསོག་ཉིད་དང ། །གློག་དང་སྤྲིན་འདྲ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གསོབ་ཉིད་དབུ་བ་ལྟ་བུ་དང ། །རྨི་ལམ་མཐོང་དང་ཆད་པ་སྟོང་འདྲ་ནམ་མཁའ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་མཁྱེན། །དགེ་བ་འཛུམ་མཛད་འདི་རྒྱུ་རྣར་སྙན་གསུངས་ནི་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་མཛོད། །འཛིན་དང་རྟོག་དང་རྣམ་རྟོག་ཀུན་དང་བྲལ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས། །བདག་པོ་ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྟོག་བྲལ་རྟག་ཏུ་མཚན་མ་མེད་ལ་དགྱེས། །ཁྱོད་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་འདིར་གང་ལ་འང་མི་སྨོན་བསམ་གཏན་ཏིང་འཛིན་དགྱེས། །གང་གི་སླད་དུ་འཛུམ་པ་བསྟན་མཛད་འདྲེན་པ་འདི་ནི་ལུང་བསྟན་གསོལ། །སྐད་ལ་མི་ཆགས་སྒྲ་དང་དབྱངས་དང་ཡི་གེ་དག་ལ་འང་དེ་བཞིན་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ཡང་ཆོས་སྟོན་བློ་གཙང་བདག་དང་ཆོས་ལ་འང་གནས་མི་མཛད། །འདུས་པ་སོ་སོར་བདེ་གཤེགས་བདག་ལ་ཐ་དད་ཆོས་སྟོན་སྙམ་དུ་འཛིན། །ཡེ་ཤེས་རྫུ་འཕྲུལ་དབང་པོ་སྟོབས་མཆོག་རྒྱས་པ་ཤེས་རབ་མཚུངས་མེད་གསུངས། །ཁྱོད་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་སེལ་ན་རྒ་འཆི་འཇོམ་སྨན་པའི་མཆོག་ལགས་ཏེ། །ཁྱོད་ནི་དཔའ་བོ་བདུད་ཀྱི་སྟོབས་འཇོམ་མཐུ་བོ་ཆེའི་མཐུ་དང་ལྡན། །ཁྱོད་ནི་སྐྱོབ་པ་དཔུང་གཉེན་འཇིག་རྟེན་མགོན་སྐྱབས་སྒྲོན་མ་སྣང་མཛད་པ། །ལྷ་མིན་ལྷ་དང་ཀླུས་མཆོད་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་རྒྱུ་གང་འདིར་བསྟན་གསོལ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཚངས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ལྷའི་བུ་འདི་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བགའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལྷའི་བུ་འདི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལེགས་པར་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྐལ་པ་ཚངས་པས་བསྟོད་པ་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར
54.92b
ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང ། ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། བླ་ན་མེད་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རི་རབ་སྒྲོན་མའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཡང་བཻ་དཱུརྱ་དང ། འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་དང ། རིན་པོ་ཆེ་གཉིས་ཀྱི་གཞིར་འགྱུར་རོ། །དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་འདུན་འབའ་ཞིག་འབྱུང་སྟེ་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་ཞིང་དཔའ་བོ་ཤ་སྟག་གོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་ཡང་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱོར་ཅིང་དགའ་ལྡན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར། ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་བདག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ལུང་མི་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལུང་མི་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཡང་དེ་ལྟར་བལྟའོ། །སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་དེ་འང་ད་ཁྱོད་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་བསྟན་པས་ན་ཁྱོད་སྔོན་གྱི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་ལ་གནས་པ་ནི་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གང་གནས་མེད་པ་དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའོ། །སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་དེ་ལྟར་གང་ལ་གནས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་གང་ཁམས་གསུམ་ལ་མི་གནས་པ་དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའོ། །ཚངས་པ་གང་ཡང་ཁམས་གསུམ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཚངས་པ་གང་བདག་མི་གནས། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང ། གང་ཟག་ལ་མི་གནས
54.93a
པ་དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་མདོར་ན་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གནས་པ་དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའོ། །སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་སྨྲས་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡང་ཅི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་ཏུ་གནས་པ་མེད་པ་དང ། ལེན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པ་ན་ལམ་སྒོམ་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཇི་ནས་ཀྱང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་ལྟུང་བ་དང ། ཆོས་གང་ཡང་དངོས་པོར་ཡང་མི་བྱེད། དངོས་པོ་མེད་པར་མི་བྱེད་པར་སྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྒོམ་ན་ལམ་སྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་གང་གིས་བསྒོམ་པར་བྱ། །སྨྲས་པ། ཚངས་པ་མཐོང་བས་མ་ཡིན། ཐོས་པས་མ་ཡིན། དྲན་པས་མ་ཡིན། རྣམ་པར་རིག་པས་མ་ཡིན། ཐོབ་པས་མ་ཡིན། མངོན་དུ་བྱས་པས་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སྒོམ་པ་འདི་ནི་ལམ་སྒོམ་པའོ། །སྨྲས་པ། ལྷའི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆ་སྲ་བ་བགོས་པ་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་གཅིག་པ་འམ་ཐ་དད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གོ་ཆ་སྲ་བ་བགོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་གང་ལ་ཡང་འབྱེད་པར་མི་བྱེད་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་གཏོགས་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་མཆོག་གོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསལ་བ་དང་བཞག་པ་མེད་པ་འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །ཚངས་པ་གང་ལ་ལུས་དང ། ངག་དང
54.93b
ཡིད་ཀྱི་རྩོམ་པ་མེད་པ་འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ལྷའི་བུ་འདི་ཇི་སྐད་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་དེའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་མཆོག་སྟེ། གང་ལུས་ཀྱི་རྩོམ་པ་ཡང་མེད། ངག་གི་རྩོམ་པ་མེད། ཡིད་ཀྱི་རྩོམ་པ་ཡང་མེད་པ་འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་མཆོག་གོ། །ཚངས་པ་ངས་མངོན་པར་ཤེས་པ་འདས་པའི་དུས་ན་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོ་བྱད་བསྙུང་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བླང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བླ་མ་རྣམས་ལ་ལྡང་བ་དང ། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང ། དགོན་པར་གནས་པ་དང ། མང་དུ་ཐོས་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་གྱི་བྱ་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཀྱང་ང་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་ཀྱི་རྩོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པ་ནམ་ང་ལྷའི་བུ་འདིས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེའི་འོག་ཏུ་ང་དེ་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁྱོད་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཚངས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་བསྟན་པའི་ས་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྩོམ་པ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་འདི་ལ་རྩོམ་པར་བྱའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྩོམ་པ་མ་མཆིས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་གང་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་གང་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་གང་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་སེམས་ནི་ཟད། མ་འོངས་པ་ནི་མ་ཕྱིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ།
54.94a
ནི་གནས་པ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་ཏེ། གང་ཟད་པ་དེ་ནི་དམིགསུ་མེད་དོ། །གང་མ་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་མི་གནས་སོ། །ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའོ། །གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་འདས་པ་འང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འདས་པའང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། ཚངས་པ་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་ནི་ལུང་བསྟན་པ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་མོས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྲུང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མོས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རློམ་སེམས་མེད་པའི་བཟོད་པ་ལ་མོས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྩོམ་པ་མེད་པའི་བརྩོནད་གྲུས་ལ་མོས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མོས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ལ་མོས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་མོས་པས་ལྷག་པར་མི་བྱེད། བྲི་བར་མི་བྱེད། བྱེད་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱེད་ལ་དེ་འང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་སྲུང་ལ་དེའང་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པས་སོ། །བཟོད་པ་ཡང་སྒོམ་ལ་དེའང་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་རྩོམ་ལ་དེའང་ཡོངསུ་གྲུབ་པ་མེད་པས་སོ། །བསམ་གཏན་ལ་ཡང་མཉམ་པར་གཞོག་ལ་དེ་ཡང་གནས་པ་མེད་པས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་སྒོམ་ལ་དེ་ཡང་མཚན་མ་མེད་པས་སོ། །ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་ལ་བྱ་བས་ཀྱང་མི་གོས་སོ། །དེ་མི་གོས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་རྙེད་པས་ཀྱང་མི་འཕྲོགས། རྙེད་པ་མེད་པས་ཀྱང་མ་ཡིན། སྙན་པས་ཀྱང་མ་ཡིན། མི་སྙན་པས་ཀྱང་མ་ཡིན། དམན་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། བསྟོད་པས་ཀྱང་མ་ཡིན།
54.94b
སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན། བདེ་བས་ཀྱང་མི་འཕྲོགས་སོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་འདས་ཏེ། གཉིས་སུ་དམིགས་པའི་སེམས་དང་བྲལ་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཁེངས་པར་ཡང་མི་བྱེད། འདུད་པར་ཡང་མི་བྱེད། སྡུད་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་མི་བྱེད། གནོད་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཀུན་ནས་གནོད་པར་ཡང་མི་བྱེད། རློམ་སེམས་སུ་ཡང་མི་བྱེད། བག་མེད་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཀུན་ནས་བག་མེད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་ནས་ཆེད་དུ་བསམ་ནས་སྲིད་པ་ཉེ་བར་ལེན་ཏེ། ཚངས་པ་གང་འདི་བདག་མེད་པའི་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དེ། སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མིང་གཅིག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པར་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་འདུག་པར་གྱུར་པ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། གང་ཀླུ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་ཆར་འབེབས་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འབེབས་ཏེ། ས་ཕྱོགས་གཞན་དུ་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཀླུ་ཆེན་པོ་དང་མཚུངས་པ་འདི་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འདི་འདྲ་བ་འདི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཚོ་ཆེན་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་འདི་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་འབེབས་ཏེ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ནི་མ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་ཇི་སྐད་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འཛམ་བུ་གླིང་འདིར་ཆར་པ་མི་འབེབས་པར་འགྱུར་བའི་སེར་སྣ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཕྱོགས
54.95a
ཀྱིས་ཆར་པའི་རྒྱུན་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཙམ་དེ་དག་མི་བཟོད་དོ། །འོད་སྲུང་གལ་ཏེ་ཀླུ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་འཛམ་བུ་གླིང་འདིར་ཆར་ཕབ་པར་གྱུར་ན་དེས་འཛམ་བུ་གླིང་འདི་གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང་བཅས། རི་དང་བྲག་དང་རི་བོར་བཅས། འཁོར་ཡུག་དང་འོབསུ་བཅས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫ་མའི་ཆུས་རྒྱ་ཤུག་གི་ལོ་མ་བཏེག་པ་བཞིན་དུ་བཏེག་ནས་ཁྱེར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀླུ་ཆེན་པོ་དེ་དག་འཛམ་བུ་གླིང་འདིར་ཆར་པ་མི་འབེབས་སོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་ལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གཞན་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་པ་ཆེན་པོ་མི་འབེབས་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་སེར་སྣ་མེད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་འདི་དག་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དག་གི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་པ་ཆེན་པོ་འབེབས་སོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཆར་པའི་རྒྱུན་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཙམ་བབ་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བྲི་བ་ཡང་མེད། གང་བ་ཡང་མེད་དོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཆོས་ཉན་ཏམ་འཆད་ཀྱང་ཆོས་གང་ཡང་བྲི་བའམ་གང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དེར་གླིང་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཀླུང་སྣ་ཚོགས་ནས་གང་ཆུ་འབབ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ། ལན་ཚཝའི་རོར་རོ་གཅིག་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་རྣམ་གྲངས་སྣ་ཚོགས་སུ་ཆོས་བསྟན་པ་བཤད་པ་དག་ཐོས་མ་ཐག་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རོར་རོ་གཅིག་ཏུ་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་དག་པ། གཙང་བ་དྲི་མ་མེད་པ། གསལ་བ། རྙོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་རྙོག་པ་ཅན་མི་འཛིན་ཏོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་དག་པ། གཙང་བ། དྲི་མ་མེད་པ། གསལ་བ་སྟེ། གནོད་སེམས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། ཁྲོ་བ་དང ། འཁོན་དུ་འཛིན་པའི་ཐ་བ་ཐམས་ཅད་མི་འཛིན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཟབ་མོ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་ཤིང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏིང
54.95b
དཔག་དཀའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་ཆུ་ཚད་མེད་ཅིང་རིན་པོ་ཆེའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཚད་མེད་ཅིང་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ཚད་མེད་པའི་དབྱིངས་སོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ནས་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་ཅིག་རིན་ཐང་ཡོད་པ་དང ། ཁ་ཅིག་རིན་ཐང་མེད་པ་དང ། ཁ་ཅིག་མཆིང་བུ་ལྟ་བུ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། གང་འོག་མ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམ་པར་འགྲོལ་ལོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཅིག་གི་ཆེད་དུ་མི་གནས་སོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་མཐར་གྱིས་གཞོལ། མཐར་གྱིས་འབབ། མཐར་གྱིས་བབ་པའོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་གཞོལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འབབ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བབ་པའོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་ཤི་བའི་རོ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་སོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་སོ། །སེར་སྣ་དང ། ངང་ཚུལ་ངན་པའི་སེམས་དང ། གནོད་སེམས་དང ། ལེ་ལོའི་སེམས་དང ། བརྗེད་ངས་པ་དང ། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་སོ། །བདག་དང ། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང ། གང་ཟག་དང ། སྐྱེས་བུར་ལྟ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་སོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། བསྐལ་པས་སྲེག་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། ཀླུང་དང ། ཆུ་བྲན་དང་ཆུ་མིག་དང །
54.96a
མཚེའུ་དང ། རྫིང་བུ་དང ། མཚོ་ཐམས་ཅད་སྔར་སྐམ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཟད་ཅིང་སྐམས་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཚེ་ཉི་ཚེ་བར་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་སྔར་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དེ་དག་གི་ལག་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་འོད་སྲུང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ནི་སྲོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་མི་བྱེད་ན། འོད་སྲུང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གི་ལག་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ། དེ་དག་གི་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་བལྟའོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྡོ་རྗེ་ཚོགས་ཀྱི་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ཉི་མ་བདུན་ཤར་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་འོད་ཟེར་བྱུང་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ཚིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དག་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེར་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དེར་འཕོ་བར་འགྱུར་ཏེ། འོད་སྲུང་གང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་གཞན་དུ་མ་འཕོས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཚིག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གནས་པར་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བདུན་བྱུང་བའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དུ་འཕོ་བར་འགྱུར་རོ། །བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་དང ། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང ། ལོག་པའི་སྦྱོར་བ་དང ། གཅིག་ལ་གཅིག་འཚེ་བའི་སྦྱོར་བ་དང ། ལྟ་བར་གྱུར་པའི་ཐིབ་པོ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དང ། མ་ཐོབ་ཅིང་མངོན་པར་མ་རྟོགས་པ་སྟེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བདུན་པོ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གནས་པར་བྱུང་བ་དེ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་སྣོད་མ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དུ་འཕོ་བར
54.96b
འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངསུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངསུ་འབར་བ་དང་ཡང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་གནས་སོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུམ་ལ་གནས་སོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། ལྷའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང ། མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་དག་གིས་བཏུང་བར་མི་ནུས་སོ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་གང་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བཏུང་བར་མི་ནུས་སོ། །འོད་སྲུང་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ནས་སེམས་ཅན་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ཆུ་གཞན་མི་ཚོལ་གྱི་དེ་ཉིད་ལ་འཐུང་ངོ ། །འོད་སྲུང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཞན་གྱི་ངོ་ལྟ་བས་ཆོས་ཀྱི་རོ་མི་འཐུང་གི། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རོ་འཐུང་ངོ ། །དེ་ནས་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་གཏིང་ངམ་ཚད་གཟུང་བ་ནི་ནུས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གི་གཏིང་ངམ་ཚད་གཟུང་བ་ནི་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་སེམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་ཤེས་བགྱི་འོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཏིང་ངམ་ཚད་ནི་གཟུང་བར་ནུས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་དང ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བློ་གྲོས་མཆོག་རྒྱ་མཚོ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་གཏིང་ངམ་ཚད་གཟུང་བ་ནི་མི་ནུས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཆོག་མི་ཤེས་པར་ཆུ་ཆེན་གཏེར། །འབབ་ཆུ
54.97a
ཐམས་ཅད་ཀུན་གྱི་ཆུ་ཚོལ་བ། །དེ་བཞིན་དེ་རྣམས་འདི་ལ་ཆོས་ཚོལ་ཀྱང ། །རྟག་པར་ཆོས་ཀྱིས་ཆོག་པར་འགྱུར་བ་མེད། །ཇི་ལྟར་ཇི་སྙེད་ཆུ་མང་རབ་བསྡུས་ཀྱང ། །འདི་ལ་རྒྱ་མཚོ་འགྲིབས་ཤིང་གང་འགྱུར་མེད། །དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཤིན་ཏུ་འཕེལ་ཤིང་འགྲིབ་པ་མཐོང་བ་མེད། །ཇི་ལྟར་དྲི་མེད་རྒྱ་མཚོ་ཆུ་སྡུད་ཀྱང ། །རྙོག་པ་ཅན་གྱི་འབབ་ཆུ་དེར་མི་འབབ། །དེ་བཞིན་ཐུབ་མཁས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ཡང ། །དེ་དག་རྣམ་དག་ཉོན་མོངས་མི་སྡུད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལུས་འཆང་བས། །ཟབ་ཅིང་གཏིང་ཡངས་པས་ན་མི་དཔོགས་པ། །དེ་བཞིན་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱང ། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དཔག་མི་ནུས། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པའི་འབབ་ཆུ་རྣམས། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག་ཀྱང་རོ་གཅིག་འགྱུར། །དེ་བཞིན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཆོས་ཐོས་ནས། །དེ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་རོ་གཅིག་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཆུ་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནི། །སྐྱེ་བོ་གཅིག་གི་དོན་ཕྱིར་མི་གནས་ཏེ། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་ཞུགས་པ་དག་།དེ་དག་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཕན་ཕྱིར་ཞུགས། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་རིན་ཆེན་དབྱིངས་ཡིན་ཞིང ། །དེ་ལ་གནས་ནས་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འབྱུང ། །དེ་བཞིན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་སེམས་ཅན་མཆོག་།དེ་དག་ལས་ནི་རིན་ཆེན་གསུམ་འདིར་འབྱུང ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་རྒྱ་མཚོ་ན། །རྟག་པར་རིན་ཆེན་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། །དེ་བཞིན་དེ་དག་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པ་ཡང ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཅན་དག་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་འབབ་པ་དང་ནི་འགྲམ་ཉིད་ནས། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་མཐར་གྱིས་གཞོལ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་མཆོག་རྣམས་ཀུན་མཁྱེན་གཞོལ། །སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་དགྲོལ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བརྩོན། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་རོ་དང་མི་གནས་ཏེ། །དེ་དག་གི་ནི་མ་འདྲེས་ཆོས་འདི་ཡིན། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་ཞུགས་པ་ཡང ། །དམན་པའི་ཐེག་པ་དང་ནི་གནས་མི་བྱེད། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ལས་བྱུང་རིན་ཆེན་ནི། །རིན་ཆེན་སྡུད་ཅེས་བྱ་བ་སྲ་བསྔགས་པ། །སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་བྱུང་ཡང་མི་ཚིག་སྟེ། །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འཇིག་ཚེ་གཞན་དུ་འགྲོ། །དེ་བཞིན་དྲི་མ་མེད
54.97b
པའི་ཆོས་འཇིག་ཚེ། །བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་ལྡན་དེ་དག་འབད་ཅིང་འཛིན། །སྣོད་མིན་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མིན་འདོད་རིག་ནས། །མཁས་པ་རྒྱལ་བ་གཞན་གྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ། །ནམ་ཞིག་སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་བྱུང་གྱུར་ཏེ། །ཆུ་མིག་མཚོ་དང་ལྟེང་ཀ་སྐམ་པར་འགྱུར། །རྒྱ་མཚོ་འདིར་ནི་ཕྱིས་ནས་སྐམ་པར་འགྱུར། །སྟོང་གསུམ་ཆེན་པོ་འདི་ཡང་རབ་ཏུ་འཇིག་།ཉི་ཚེའི་སྤྱོད་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡི། །འདི་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱ་བའི་ཆོས་ནུས་པ། །དེ་ཚེ་འདིར་ནི་སེམས་ཅན་མཆོག་ཆོས་འདི། །ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་བོར་ནས་སྲུང་བར་བྱེད། །བདེ་གཤེགས་འདས་ནའང་རྟག་པར་བག་མེད་པས། །དེ་དག་རྣམས་ལ་ཆོས་འདི་མི་འཇིགའོ། །དེ་ལྟར་དེ་རྣམས་བསམ་པའང་རྣམ་པར་དག་།ཆོས་ལ་གནས་ཤིང་སྤྱོད་པ་རྟག་པར་སྤྱོད། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གནས། །སེམས་ཅན་གཅིག་གི་དོན་དུ་མི་འཇུག་པ། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྣམ་གྲོལ་ཕྱིར། །གྲགས་པ་ཆེན་པོ་འདི་དག་རབ་ཏུ་འཇུག་།འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་རྒྱ་མཚོ་ཇི་སྙེད་པ། །མ་ལུས་པར་ནི་ཚད་རྣམས་ཤེས་རུང་ཡང ། །རྒྱལ་བ་དེ་དག་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་པ་ནི། །དགྲ་བཅོམ་རང་རྒྱལ་དག་གི་ཤེས་མི་ནུས། །མ་ལུས་ཕྱོགས་ཀྱི་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་རྣམས་ཀྱང ། །མཆོག་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཚད་གཟུང་ནུས་སྲིད་ཀྱི། །ནམ་མཁའ་བས་ཀྱང་ལྷག་པ་དེ་དག་གི་།ཡེ་ཤེས་ཚད་ནི་ནམ་ཀྱང་བཟུང་མི་ནུས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་བརྟུལ་བརྟན་ཞིང ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་མ་ལུས་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། །རྒྱ་ཆེ་ཡངས་པའི་སེམས་རབ་གཞོལ་བྱས་པ། །འོད་སྲུང་དེ་དང་མཚུངས་མེད་ག་ལ་ལྷག་།དེ་དག་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་རྒྱ་མཚོ་འདྲ། །དེ་དག་བསོད་ནམས་ཡིན་ལ་བསོད་ནམས་ཞིང ། །དེ་དག་དཔྱད་པའི་རྒྱལ་པོ་སྨན་པའི་མཆོག་།སེམས་ཅན་ཡུན་རིང་ན་བ་ཐར་བར་བྱེད། །དེ་དག་གནས་ཡིན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་ཏེ། །སྐྱོབ་པ་སྒྲོན་མ་དེ་བཞིན་འོད་བྱེད་པ། །སྐྱེ་བོ་ལྡོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་མིག་སྐྱེད་པ། །དེ་ཐོབ་པས་ན་དེ་དག་བདུད་རྩི་ཐོབ། །དེ་དང་དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཆོག་འབར། །དེ་རྣམས་བརྒྱ་བྱིན་དོན་མང་སེམས་པ་སྟེ། །ཚངས་པ་བསམ་གཏན་བཞི་ལ་གནས་པ
54.98a
ཡིན། །དེ་དག་ཚངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །དེ་དག་དེད་དཔོན་མཁས་པ་འདྲེན་པ་སྟེ། །ལོག་པའི་ལམ་དུ་གནས་ལ་ལམ་སྟོན་པ། །དེ་དང་དེ་དག་བདུད་འཇོམ་དཔའ་བོ་སྟེ། །སེམས་ཅན་དམ་པ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གནས། །དེ་དག་ཆོས་དཀར་ཚད་མེད་ཟླ་བ་བཞིན། །དེ་དག་འོད་ཟེར་མངོན་འཕགས་ཉི་མ་འདྲ། །སྤྲིན་ལྟ་བུར་ཡང་ཚད་མེད་བློ་སྒྲོགས་ཤིང ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་བདུད་རྩིའི་ཆར་པ་འབེབས། །དེ་དག་སེང་གེ་ལྟ་བུར་འཇིགས་སྐྱོན་མེད། །གླང་པོ་ཆེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དུལ་བའི་སེམས། །དེ་དག་རི་རབ་རི་བོ་འདྲ་མཚུངས་ཏེ། །དེ་དག་ཕ་རོལ་རྒོལ་བས་མི་ཐུབ་བོ། །དེ་དག་རྣམ་པར་དང་བ་ཆུ་བཞིན་ཏེ། །རྟག་ཏུ་བསྙེན་པར་དཀའ་བ་མེ་དང་འདྲ། །དེ་དག་རླུང་ལྟར་རྟག་ཏུ་ཆག་མེད་ཅིང ། །ས་དང་འདྲ་བར་ཐ་བ་རབ་ཏུ་སྤངས། །གནོད་སེམས་ང་རྒྱལ་ཐ་བ་ཕྲག་དོག་བྲལ། །དེ་དག་རྩི་ཡི་ཤིང་ལྟར་རྟོག་པ་མེད། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་བརྒྱད་པོས་མ་གོས་ཤིང ། །དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་པད་མ་བཞིན། །དེ་དག་ཨུ་དུམ་བ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར། དགེ་ཞིང་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་སྒྲ་ཐོས་དཀའ། །དེ་དག་རྐང་གཉིས་གཙོ་ལ་བྱས་པ་གཟོ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་རིགས་ལ་གནས་པར་བརྩོན། །དེ་དག་སྙིང་རྗེ་ཆེ་ཞིང་བརྟུལ་ཤུགས་བརྟན། །བྱམས་ལ་གནས་དང་དགའ་ལ་མངོན་པར་འཕགས། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་གཏང་སྙོམས་ཞིང ། །རྟག་ཏུ་རྒྱལ་བ་དག་གི་ནོར་རྣམས་ཚོལ། །དེ་དང་དེ་དག་སྦྱི་བས་ཁྱད་པར་སོང ། །ཡེ་ཤེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་གནས། །དེ་དག་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཅིག་ཏུ་དཔའ། །བརྩོན་འགྲུས་རགས་ཤིང་རྟག་ཏུ་མཐུ་དང་ལྡན། །དེ་དག་བསམ་གཏན་མངོན་པར་ཤེས་ལ་མཁས། །དེ་དག་ཚད་མེད་ཞིང་དུ་འཕྲུལ་གྱིས་འགྲོ། །ཐུབ་པ་དམ་མཆོག་ལ་ཡང་ཆོས་ཉན་ཅིང ། །ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དག་ཀྱང་སྟོན་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་འདི་མོས་རྣམ་པར་འགྲོལ་བ་ཡང ། །སྐྱེ་བོ་དག་གི་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ཤེས། །ཇི་ལྟར་མོས་པ་མཁས་ཤིང་རྟོགས་པ་སྟེ། །ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་ཅིང་མུ་སྟེགས་ཐོབ། །འདི་རྣམས་ཚོགས་པ་ལས་ནི་འདི་སྐྱེ་ཞེས། །
54.98b
དེ་དང་དེ་དག་ཆོས་ཀུན་རབ་ཏུ་ཤེས། །དེ་དག་རྐྱེན་ལ་མཁས་ཤིང་རྟོག་པ་སྟེ། །མཐའ་གཉིས་ལྟ་བ་སྤངས་ཤིང་མཉམ་ལ་དགའ། །ཆོས་འདི་གང་ནས་འོངས་ཤིང་གར་འགྲོ་ཞིང ། །དེ་དག་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་རྣམ་པར་ལྟ། །ཆོས་ཀྲུན་འོང་བ་མ་ཡིན་འབྱང་བ་ཡིན། །གནས་པ་ཆོས་ཉིད་མཚུངས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་བརྫུན་དུ་མཐོང ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྙིང་རྗེ་ཅན་དུ་འགྱུར། །མི་བདེན་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བོ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །དེ་དག་ཐར་བར་བྱ་ཕྱིར་སྤྱད་པ་སྤྱོད། །ང་དང་ང་ཡི་ཞེས་ནི་རྣམ་བརྟག་ནས། །བྱིས་པ་མི་མཉམ་པ་ལ་བརྩོན་པས་སྤྱོད། །ཆོས་དེ་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཤེས་ནས་ནི། །ལྟ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ནི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །བདག་མེད་བདག་ཏུ་མི་སྡུག་སྡུག་པར་སྟེ། །སྡུག་བསྔལ་བདེ་བར་མི་རྟག་རྟག་པར་ཡང ། །སེམས་ལོག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ནི། །འཁོར་བའི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་དག་ལོག་པའི་སྦྱོར་བ་དེ་ཤེས་ནས། །འདི་ལ་སེམས་ཅན་མེད་དང་གང་ཟག་མེད། །གང་ལ་བདག་སྡུག་རྟག་བདེ་མེད་པ་ཡིན། །ཡང་དག་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་སྒོམ། །འོད་སྲུང་དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་འདི་བརྗོད་པ། །ས་ཡི་རྡུལ་ཕྲན་ཇི་བཞིན་ཕྱོགས་ཙམ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་གང ། །དེ་དག་ཡེ་ཤེས་བསྔགས་པ་མཐའ་ཡས་སོ། །སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་མཆོད་པ་ཅི་ཡོད་པ། །ཀུན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་མཆོད། །དེ་ལས་ལྷག་པར་ཡང་ནི་མཆོད་འོས་ཏེ། །རྒྱལ་བའི་ཐུགས་སྲས་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།གང་རྣམས་སངས་རྒྱས་འགྱུར་བར་བརྩོན་ལྡན་པ། །དེ་དག་གིས་ནི་ང་དང་མ་བྱོན་དང ། །གང་ཡང་མྱ་ངན་འདས་པའི་རྒྱལ་བ་དང ། །མ་ལུས་ཕྱོགས་བཞུགས་རིམ་གྲོར་བྱས་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཅི་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཕྱི་མའི་དུས་ཕྱི་མའི་ཚེ་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ལ་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང ། རྒྱས་པར་འགྱུར་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས
54.99a
པའི་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་ཐོབ་ཤིག་།དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚངས་པ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཆོས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིན་གྱིས་རླབས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོངསུ་བསྟན་ཏམ། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཚངས་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་བརྗོད་པ་མེད་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱིན་གྱིས་མ་རླབས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་བསྲུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་བྱིན་གྱིས་རླབས་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འདོད་དོ། །ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གང་ཡང་ཁས་ལེན་ན་དེ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་རྩོད་པ་མེད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་འདི་སྙམ་དུ་འཁོར་འདིར་ཆོས་བསྟན་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཐོས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐོས་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐོབ་པའོ། །སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་ཐོས་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐོས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལས་བསམ་ཏེ་དེ་སྐད་ཟེར། སྨྲས་པ། མིག་དང ། རྣ་བ་དང ། སྣ་དང ། ལྕེ་དང ། ལུས་དང ། ཡིད་ཀྱིས་ཐོས་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐོས་པ་སྟེ། གང་སྐྱེ་མཆེད་དེ་དག་ནི་གཟུགས་དང ། སྒྲ་དང ། དྲི་དང ། རོ་དང ། རེག་དང ། ཆོས་ལ་མི་འཛིན་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཐོས་པའོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེ་ནས་ལྷའི་བུ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་དང ། དགེ་སློང་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་དང ། དགེ་སློང་མ་སུམ་བརྒྱ་དང ། དགེ་བསྙེན་བརྒྱད་བརྒྱ་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་བརྒྱད་བརྒྱ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གྱིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་སྟེ། ཚིག་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཐོས་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐོས་པའོ་ཞེས་འཛེར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་ཁྱད
54.99b
པར་སེམས་ཀྱིས་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་སམ། སྨྲས་པ། ཚངས་པ་ཐོས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐོས་སོ། །སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་རོ། །སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཀྱི་ཆོས་གང་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ། སྨྲས་པ། རྟོགས་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །སྨྲས་པ། ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ཁྱེད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་དང་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་ལྷའི་བུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་འདུས་པར་གྱུར་པ་དེས་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚངས་པ་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་ཆུང་ངུ་ན་ཉན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་མ་བསྟན་ཀྱང་ཁོ་བོས་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚངས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་འབྲས་བུ་དང་ས་བོན་ཆུད་མི་གཟོན་པའོ། །འཕགས་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངསུ་བཟུང་བའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའོ། །བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པའོ། །བར་དུ་གཅོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དང་བ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ། །དད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དགའ་ཞིང་མགུ་བར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཡོངསུ་གཟུང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ལེགས་པར་བསྲུངས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་སྟེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་མི་བསླུ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་བདེན་པའི་འབྱུང་གནས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམས་གྲངས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་འགྱོད་པ་རྣམས
54.100a
སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཐར་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་ཐོས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་གཟུངས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཟུང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་བསོད་ནམས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཆོས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བསྲུང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གྲངས་མེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་དམིགས་པ་ཅན་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་སྦྱིན་པར་འོས་པ་རྣམས་དང་འཐུན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་མཁས་པ་རྣམས་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་དང་བྲལ་བས་ཤེས་རབ་སྐྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་གཏི་མུག་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཡི་གེའི་ཚིག་ངེས་པས་ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་འབྲུ་འབྲེལ་བས་ལེགས་པར་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་དོན་དམ་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པས་དོན་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཆོས་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངསུ་མ་བཏང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བོར་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ནོར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཏེར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་གདུངས་པ་རྣམས་ཡོངསུ་གདུང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་བྱམས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་སྐྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་སྐྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་བརྗེད་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་བསྐྱེད་པ་འོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་རྣམས་ལ་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །ཚངས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་གནས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་བསྔགས་པ
54.100b
བསྟན་པ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་དུ་གཡོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྷའི་བུ་དེ་ལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷའི་བུ་འདིས་སྔོན་གྱི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དག་ལས་སྔོན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་སམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚངས་པ་ལྷའི་བུ་འདིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་དྲུག་བཅུ་རྩ་བཞི་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ཏེ། ཚངས་པ་ལྷའི་བུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཏོག་འདི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་ལྡན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་དེའི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མཉེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། བཀུར་སྟིར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡང་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པ་དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་གང་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་ཆེན་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་བུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཏོག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་མི་ཚལ། མི་སྨོན། མངོན་པར་མི་དགའ། མངོན་པར་མ་ཆགས། མི་དམིགས། མི་སེམས། མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་ལུང་བསྟན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་བུ་འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རྩཝ་དང ། ཤིང་དང ། ཡལ་ག་དང ། ལོ་མ་དང ། འདབ་མ་དག་མིར་བཅུག་ནས་འདི་སྐད་དུ་རྩཝ་དང ། ཤིང་དང་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་དང་འདབ་མ་དག་མ་ཚིག་ཅེས་སྨྲས་ན། དེ་དེའི་དབང་གིས་མི
54.101a
འཚིག་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ། མངོན་པར་མ་ཆགས། མི་དམིགས། མི་འདོད། མི་སྨོན། མི་སེམས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལུང་སྟོན་ཏེ། ལྷའི་བུ་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ། མངོན་པར་མ་ཆགས། མི་དམིགས། མི་འདོད། མི་སྨོན། མི་སེམས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལུང་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེར་ལྷའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ། མངོན་པར་མི་ཆགས། མི་དམིགས། མི་འཚལ། མི་སྨོན། མི་རྟོག་།རྣམ་པར་མི་རྟོག་།ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ཅག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་མི་བསྟན། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ན་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་མཐོང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ། མངོན་པར་མ་ཆགས། མི་དམིགས་མི་འདོད། མི་སྨོན་མི་སེམས་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ན་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་རྩ་བཞི་མཐོང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་ཅག་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སླད་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ
54.101b
ཐ་མ་ལ་འཛམ་བུ་གླིང་འདིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང ། ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་དང་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་གདའ་བར་འགྱུར་བ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་དང་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་བདུད་ཀྱི་ལས་སྐྱེས་ཤིང་བྱུང་བ་རྣམས་དབང་དུ་མི་མཆི་བ་དང ། དེ་དག་ལ་བདུད་དམ་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་དག་གིས་ཀླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཡོངསུ་བཟུང་ཞིང་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པར་བྱིན་གྱིས་རླབས་པར་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇམ་དཔལ་དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང ། ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། གྲུལ་བུམ་འབེབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིག་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་བཤད་ཀྱིས་ཉོན་ཅིག་།རིགས་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་དེ་བཅངས་པས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། གྲུལ་བུམ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངསུ་སྲུང་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་ལམ་འམ། ལམ་ལོག་པར་སོང་ངམ། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་སོང་ངམ། གནས་ཁང་དུ་སོང་ངམ། འཆག་པ་ལ་ཞུགས་སམ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སོང་ཡང་རུང་སྟེ་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །སྤོབས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད། དྲན་པ་དང ། བློ་གྲོས་དང ། རྟོག་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཉེ་བར་སྦྱོར་ཏེ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བ་འམ། ཕས་ཀྱི་དགྲ་ཀླགས་ཚོལ་བ་དག་གིས་གླགས་ཀྱང་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དྲན་ཞིང་ཤེས་བཞིན་དུ་ལྡང་བར་འགྱུར། འཆག་པར་འགྱུར། འདུག་པར་འགྱུར། ཉལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལ་རིག་པ་དང་སྔགས་ཀྱི
54.102a
ཚིག་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨུད་དྷུ་རེ། དྷུ་དྷུ་རེ། མན་ཏེ། ཙ་ཏི་མ། གོ་ཙ་རི། ཤཱི་ལ་ལི། ཧི་ལི་མི་ལི། ཐི་ལི། ཐི་མི་ལི། ཧུ་ལུ་ཧུ་ལུ་ཧུ་ལུ། ཨེ་བད་ཏེ། བེ་ཏ་ཊེ། ཁ་ཁ་རེ། ཁ་རེ། ཁ་ར་ཀེ་། སན་ནེ། ཇ་ག་ཏི། མ་ཧི་ལེ། མ་ནུ་ཥ། ཏ་ནེ་མ་ན་སེ་བ་ར་གན་དྷེ། སརྦ་རུ་ཏི། ར་བ་བ་ག་ཏི། སིན་དྷུ་ལེ། ན་མོ་བྷུད་དྷེ་བྷྱ། ཙ་དི་ར་ཏྲེ། ན་མོ་དྷརྨཱ་ཡ་ནི་རྒ་ཏ་ནི། ན་མཿ ་སོཾ་གྷཱ་ཡ། བྷ་ཧ་ཏ་པཱ་པེ། བྱུ་པ་ཤ་ཏ་ནི། སརྦ་པཱ་པ་ནི་མཻ་ཏྲེ་མེ། སརྦ་བྷུ་དྷེ་བྷྱཿ ་ས་ཏྱ་ནི་ར་དེ་ཤ་བྲཧྨ་པ་ཐོ། མ་ཧཱ་རུ་ཥི་བྷི། པྲ་ཤཱསྟ་ཏད་ཏྲ་ཏིཥྛན་ཏི། སརྦ་བྷུ་ཏ་གྲཱ་ཧ། ན་མཿ ་སརྦ་བྷུ་དྷི་བྷྱཿ ་སིདྷྱནྟུ་མེ་མནྟྲ་པ་དཱ་སཝཱ་ཧཱ། འཇམ་དཔལ་རིག་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བརྩོན་པ། རྟག་ཏུ་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པ། མི་རྒོད་པ། ཁེངས་པ་མེད་པ། སེམས་མ་གཡེངས་པ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གཙང་བ། སྩོགས་པ་དང་བྲལ་བ། ཆོག་ཤེས་པ། བས་མཐའི་གནས་མལ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ། འདུ་འཛི་ཉུང་བ། ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ། ཆོས་ལ་དགའ་ཞིང་མོས་པ། བདེན་པའི་ཚིག་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། མི་སླུ་བ། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ། རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ། འཁོར་བས་འཇིག་ཤིང་སྐྲག་པ། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པ། འདུ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་དང་བྲལ་བ། ལུས་དང་སྲོག་འདོར་བ་དང ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བ། སྤྱོད་པ་དང་ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སྡོམ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ། བཟོད་པ་དང་དེས་པ་མང་བ། ངན་དུ་ཟེར་བ་བཟོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ། བཞིན་འཛུམ་པ། ཁྲོ་གཉེར་དང་བྲལ་བ། གསོང་པོར་སྨྲ་བ། ང་རྒྱལ
54.102b
བཅོམ་པ། དེས་པ། འགྲོགས་ན་བདེ་བ། དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་འཇམ་དཔལ་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་རབ་ཏུ་གདོན་པར་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། མི་བརྗེད་པའི་ཆོས་ཉིད་པས་དྲན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པས་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། མདོ་སྡེའི་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རྟོགས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། སྡོམ་པ་དང ། སྤྱོད་པ་མི་གཏོང་བས་དད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། བདག་དང་གཞན་སྲུང་བས་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཡོངསུ་རྫོགས་པས་ཐོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངསུ་འཛིན་པས་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་ཡོངསུ་བཟུང་བས་སྤོབས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་ཟབ་མོའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང ། མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངསུ་རྫོགས་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཆོས་སྨྲ་བ་གང་རིག་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་རབ་ཏུ་འདོན་པ་དེ་ནི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཅུ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་བསྟན་པ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་སྐྲག་ཅིང་བ་སྤུ་ལངས་པར་གྱུར་ཏེ། གཡོག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་ནས་ཕྱིན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་སྒྲུབ་པར་བགྱིད་པ་སྟེ། གཉེན་བཤེས་དང་བཅས། འཁོར་དང་བཅས་རིགས་ཀྱི་བུ་དང ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཆོས་སྨྲ་བ་དང་ཆོས་སྟོན་པ་གང་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་འཆང་བ་དང ། ཀློག་པ་དེ་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་རྒྱལ་པོ་བཞིས་བསྲུང་བ་དང ། བསྐྱབ་པ་དང
54.103a
སྦ་བར་བགྱིའོ། །དེ་དག་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། ལྗོངས་སམ། ལྗོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ན་གནས་ཀྱང་རུང ། ཁྱིམ་པའམ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡང་རུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་རྒྱལ་པོ་བཞི་སྟོབས་དང་བཅས། འཁོར་དང་བཅས་པས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་གི་རིམ་གྲོ་བགྱི་བར་བདག་ཅག་སྤྲོའོ། །བསྲུང་བ་དང ། བསྐྱབ་པ་དང ། སྤྲོ་བ་དང ། སྤོབས་པ་དང ། གཞན་གྱིས་གནོད་པར་མི་བགྱི་ཞིང་མི་གཙེ་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་བདག་ཅག་སྤྲོའོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱོགས་གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བའི་ས་ཕྱོགས་དེར་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཁོ་ར་འཁོར་ཡུག་ཏུ་ལྷ་འམ། ཀླུ་འམ། གནོད་སྦྱིན་ནམ། གྲུལ་བུམ་གྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འཕགས་སྐྱེས་པོས་ཚིགསུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བདག་ལ་བུ་དང་གཉེན་བཤེས་དང ། །བྲན་དང་འཁོར་རྣམས་ཅི་མཆིས་པ། །དེ་དང་བདག་ཅག་གྲོགས་བཅས་པས། །བདག་པོ་དེ་དག་རིམ་གྲོ་བགྱི། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མིག་མི་བཟང་གིས་ཚིགསུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བདག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྲས། །ཆོས་ལས་སྐྱེས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲུལ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྲས་གང་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །ཞུགས་པ་དེ་དག་རིམ་གྲོ་བགྱི། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི། །གང་དག་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་རྣམས། །དེ་དག་ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་ཡང ། །བདག་གིས་ཀུན་ཏུ་བསྲུང་བར་བགྱི། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་བརྩོན་པ། །དེ་ལ་ཅི་འདྲ་འོས་པ་ཡི། །དེ་འདྲའི་མཆོད་པར་བགྱི་བ་ནི། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་མི་ནུས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་བདེན་པའི་ཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའི་གདུགས་གསོལ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཟུང་བར་བགྱི། །ཕ་རོལ་ལ་ཡང་བསྟན་པར་བགྱི། །བདག་གི་བསམ་པ་དེ་འདྲའོ། །
54.103b
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་སེམས་དང ། །སྔོན་གྱི་སྤྱད་པ་ཅི་འདྲ་མཁྱེན། །ཇི་ལྟར་བདག་གི་སེམས་འདུད་པ། །བདག་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་འདྲེན་གྱུར། །སངས་རྒྱས་དཔག་མེད་སྐྱོབ་པ་ལ། །བདག་གིས་གདུགས་འདི་ཕུལ་བ་ཡིས། །བདག་ནི་ཐུབ་པ་ཁྱོད་འདྲ་བར། །སྤྱི་གཙུག་ལྟར་ཡང་མི་གདར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡང ། །བདག་གི་བྱམས་པས་བལྟས་པ་ཡིས། །ཡོངསུ་དག་པའི་མིག་ཐོབ་སྟེ། །རྒྱལ་བ་མ་ཕམ་བལྟ་བར་བགྱི། །ཡེ་ཤེས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཡི། །སྟོན་པས་དེ་ནས་ལུང་བསྟན་ཏེ། །ཁྱོད་ནི་འདི་ནས་ཕྱི་དུས་ན། །དགའ་ལྡན་དུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དགའ་ལྡན་ནས་ནི་ཤི་འཕོས་ནས། །རྒྱལ་བ་བྱམས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར། །བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུར་ནི། །མཆོད་པ་བྱས་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང ། །ཚངས་པ་སྤྱད་པ་རབ་སྤྱད་དེ། །བསྐལ་པ་བཟང་འདིར་གང་བྱུང་བ། །བདག་པོ་དེ་དག་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མཆོད་བྱས་ཏེ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ནས་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དྲུག་བཅུ་ན། །དེ་ནས་ཁྱོད་ནི་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་ལེགས་བརྒྱན་པ། །རིན་ཆེན་གདུགས་ཞེས་བྱ་བར་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤ་སྟག་ལ། །ཁྱོད་ནི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པར་འགྱུར། །ཚེ་ཡི་ཚད་ནི་བསྐལ་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །མྱ་ངན་འདས་པའི་དམ་ཆོས་ཀྱང ། །མ་འདྲེས་བསྐལ་པ་ཕྱེད་དུ་གནས། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གཡོག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་བཅས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཀྱང་ཆོས་སྨྲ་བ་མདོ་སྡེ་འདི་འཆང་བ་དེ་དག་བསྲུང་བ་དང ། ཡོངསུ་བསྲུང་བར་བགྱིའོ། །བསྙེན་བཀུར་དང་རིམ་གྲོ་ཡང་བགྱིའོ། །གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡི་གེར་འདྲི་བ་འམ། ཀློག་པ་དེར་ཅི་ནས་ཀྱང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེའི་སྟོབས་དང་མཐུ་དང ། ཆོས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤོབས་པར་འགྱུར་བར་བདག་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་ཆོས་ཉན་དུ་མཆིའོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བུ་སྦེད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེས་དོ་ཤལ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་དེ་བཞིན
54.104a
གཤེགས་པ་ལ་ཕུལ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅོད་པ་འདི་དག་གསོལ་ཏོ། །ཐུབ་པ་བདག་འདིར་མངོན་གསུམ་སྟེ། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་སྤྱད་པ། །དེ་བཞིན་བདག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་ཚོལ་བས་བསྒྲུབ་པར་བགྱི། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་ཆད་མ་སྩལ་ཅིང ། །ཡོངསུ་མ་བཏང་ཅི་མ་མཆིས། །བདོག་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་ཡི། །བདག་ཀྱང་རྗེསུ་བསླབ་པར་བགྱི། །ཁྱོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་ནི། །འཇིག་རྟེན་མགོན་ལས་མངོན་དུ་བླངས། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བཤད་པར་བགྱི། །བདག་པོ་ཁྱོད་ལ་བགྱིས་པར་གཟོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ལ་སུ་དགའ་བ། །དེ་དག་བདག་གི་སྟོན་པ་འདྲ། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་འཚལ་བས། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་རིམ་གྲོ་བགྱིད། །དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངསུ་བསྲུང ། །མགོན་པོ་ཉན་ཐོས་མི་ནུས་ཏེ། །ཕྱི་དུས་འཇིག་པ་ཆེན་པོའི་ཚེ། །བདག་གིས་ཡོངསུ་བསྲུང་བར་བགྱི། །མགོན་པོ་བདག་ཀྱང་དབུགས་དབྱུང་གསོལ། །ལྷ་རྣམས་ཐེ་རྩོམ་གཅད་དུ་གསོལ། །ཐུབ་པ་ཁྱུ་མཆོག་ཁྱོད་འདྲ་བར། །ཇི་སྲིད་ཡུན་གྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཁས་པ་ཡི། །བདེ་བར་གཤེགས་པས་དེ་ལུང་བསྟན། །ང་ནི་ཅི་འདྲ་དེ་འདྲ་བར། །ཁྱོད་ཀྱང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་དང ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཡི་ཚེ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་སངས་རྒྱས་འགྱུར། །མིང་ནི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ཞེས་བྱ། །བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་ཐོབ་ནས་ཀྱང ། །བདུད་རྣམས་རབ་ཏུ་བཏུལ་ནས་ནི། །སེམས་ཅན་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་འགོད་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་མི་འཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་ཡང་བཏང་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཉན་དུ་མཆིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་ནི་འདི་ལས་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང་རིམ་གྲོ་བགྱི་བར་སྤྲོའོ། །དེ་དག་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་རིམ་གྲོ་བགྱི་བ་དང་མཆོད་པར་འོས་པ་ལགས་སོ། །
54.104b
དེ་ནས་ཚངས་པ་མི་འཇེད་ཀྱི་བདག་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགསུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དགེ་སློང་དང་ནི་དགེ་སློང་མ། །དགེ་བསྙེན་དང་ནི་དགེ་བསྙེན་མ། །གང་རྣམས་མདོ་སྡེ་འདི་འཛིན་པ། །སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་དེ། །གལ་ཏེ་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་ནི། །སེམས་ཅན་གཅིག་འགའ་བཙུད་ན་ཡང ། །འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་བདག་སྤྲོའོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་དེ་དག་ལ། །ཁྲི་སྟན་གང་ལ་དེ་མཆིས་ཏེ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་རབ་སྟོན་པར། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མན་ཆད་དུ། །མེ་ཏོག་དགྲམ་པར་བདག་སྤྲོའོ། །གང་གི་ལག་ནས་མདོ་སྡེ་འདི། །ཕྱི་མའི་དུས་ན་ཐོས་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་ནི། །ལེགས་སྨྲས་ལེགས་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱི། །གང་ན་མདོ་སྡེ་འདི་མཆིས་པར། །མེ་ཡི་ཕུང་པོས་གང་བ་ཡི། །བྱེ་བ་སྙེད་ཀྱིས་ཞིང་རྒལ་ནས། །སྐྱོ་མི་འཚལ་བར་མཆི་བར་བགྱི། །རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་རི་རབ་ཙམ། །དགའ་བཞིན་དུ་ནི་ཕུལ་ནས་ཀྱང ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡང་ལམ་སྦྱོང་བ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་མཉན་པར་བགྱི། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུ་མཛད་དེ། རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུར་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་དཔུང་གི་སྟོབས་བཞི་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་དཔུང་དང་བཅས། གཡོག་དང་བཅས་པ་འདི་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་དམ་བཅས་ཏེ། གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཕྱོགས་དེར་ཆོས་ཉན་པ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་དག་ལ་བདུད་ཀྱི་ལས་མི་བགྱིད་པའི་སྟེང་དུ་བསྲུང་བ་དང ། བསྐྱབ་པ་དང ། སྦ་བར་ཡང་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ཁྱབ་པར་མཛད་དེ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངསུ་འཛིན་པ་དེ་དག་གི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང
54.105a
བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡུན་ཇི་སྲིད་དུ་འཛམ་བུ་གླིང་འདིར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ཡུན་དེ་སྲིད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དགའ་མགུ་རངས་ཡིད་བདེ་བར་གྱུར་ནས་སྤོས་ཐམས་ཅད་དང ། ཕྲེང་བ་ཐམས་ཅད་དང ། བྱུག་པ་ཐམས་ཅད་དང ། མེ་ཏོག་ཐམས་ཅད་དང ། ཕྱེ་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངོན་པར་གཏོར་ནས་ཚིག་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ། ཨེ་མའོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་དང་རྒྱས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་འཛེར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་གཟུང་ངོ ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བ་དང ། བཅང་བ་དང ། བགླག་པ་དང ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་ཡོངསུ་གཏད་དོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་ཏམ། འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། གཞན་དག་ལ་སྟོན་ཏམ། ཡི་གེར་བྲིས་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་ན་དེ་བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཡི་གེ་དང་ངེས་པའི་ཚིག་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་ལ་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་བས། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པ་དང ། བཟུང་ནས་ཀྱང་གཞན་ལ་སྟོན་པ་དང ། ཀློག་པ་དེ་ནི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གང་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ། མཆོད་ན་དེས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་གཏེར་འཐོབ་པ་བཅུ་འཐོབ་བོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས
54.105b
ཀྱི་སྤྱན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་གཏེར་དང ། ལྷའི་རྣ་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་ཆོས་ཉན་པའི་གཏེར་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་དགེ་འདུན་མཐོང་བའི་གཏེར་དང ། རིན་པོ་ཆེའི་ལག་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་ཟད་མི་ཤེས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་གཏེར་དང ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡོངསུ་རྫོགས་པས་གཟུགས་ཀྱི་གཏེར་དང ། གཡོག་མི་ཕྱེད་པས་གཡོག་གི་གཏེར་དང ། གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་ཐོས་པའི་གཏེར་དང ། སྤོབས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་དྲན་པའི་གཏེར་དང ། ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པས་མི་འཇིགས་པའི་གཏེར་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཏེར་རོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ཡ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་སོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཡང་ལེན་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི། འདི་ཅི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།འཇམ་དཔལ་གྱིས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའི་སྩལ་ནས། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང ། ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་དང ། བྲམ་ཟེ་ཤིང་ས་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་བུ་མཉམ་པར་གནས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དང ། གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། ཕྱོགས་བཅུ་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན
54.106a
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པ་ལ་ཡིད་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཕགས་པ་ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགསྷོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤཱཀྱ་པྲ་བྷ་དང ། དྷརྨ་པཱ་ལ་དང ། ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང ། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙ་བ་བནྡེ་དྷརྨ་ཏཱ་ཤཱི་ལ་དང ། བར་ཞུས་ཀྱི་ལོ་ཙ་བ་བནྡེ་དེ་བན་ཏྲ་རཀྵི་ཏ་དང ། ཀུ་མཱ་རཀྵི་ཏ་ལ་སོགས་པས་ཞུས་ཤིང་གཏན་ལ་ཕབ་པ། །