rKTs


J113

(e-text produced by ADARSHA)

see text in transliteration
54.260a
༄#། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱརྱ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ནོ་པ་དེ་ཤ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། ་བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ཅེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས། བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་རྒྱན་གྱི་ཚོགས་བསགས་པ། སྤྱོད་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་འཐུན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་མངོན་པར་གྲུབ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་གནས་བསྟན་པ་མཐའ་ཡས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། ཆགས་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ། དྲན་པ་དང ། བློ་གྲོས་དང ། རྟོགས་པས་འཇུག་པ། ཀུན་ནས་མ་སྨད་པ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར
54.260b
དཔྱོད་པ་དེ་ལ་མ་ཆགས་པར་རྟོགས་པས་འཇུག་པ། བསྐལ་པ་མུ་མེད་པར་མངོན་པར་བསྟོད་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ན་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྐོར། སློབ་མ་ཤིན་དུ་དུལ་བའི་ཚོགས་ནི་མཐའ་ཡས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་དབང་ནི་བརྙེས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པའི་ཚུལ་ནི་ཤིན་དུ་མཁྱེན། དབང་པོའི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བརྙེས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཀུན་དུ་འཇོམས་པ་ལ་ནི་མཁས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་རྒྱུན་མ་བཅད་ཅིང ། དགེ་སློང་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་བཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང ། ཐབས་གཅིག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། དབང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། སེམས་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཅང་ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐུབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སེམས་ཀྱི་དབང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་བཅོམ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་གནས་པར་མཁས་པ། མི་དམིགས་པའི་ཆོས་ལས་བྱུང་བ། སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སྦྱིན་པའི་གནས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟགོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད། དཔག་ཏུ་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང ། ཡང་ཐབས་གཅིག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་སྐད་གཅིག་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པར་འགྲོ་བ་ལ
54.261a
མཁས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང ། རིམ་གྲོ་བྱེད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང ། ཆོས་མཉན་ཅིང་ཡང་དག་པར་ནོད་པའི་ངོམས་མི་ཤེས་པ། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པའི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ། རྟོག་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་ལས་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གློག་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དང ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སྙིང་པོ་དང ། རྣམ་པར་གནོན་པར་དཔའ་བ་དང ། ཡིད་གཉིས་ཀུན་དུ་འཇོམ་དང ། རྣམ་པར་བསྒྲགས་ལྡན་དང ། རྣམ་པར་ལྟ་བའི་མིག་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མུན་པའི་ཕུང་པོ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚད་མེད། གྲངས་མེད། བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ། མཚུངས་པ་མེད། གཞལ་དུ་མེད་དཔག་ཏུ་མེད། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དག་དང་ཐབས་གཅིག་སྟེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པར་ངེས་པར་བྱུང་བ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒྲོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་བཀོད་པ་ལ་དམིགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པའི་གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་སྟོན་པ། ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཚུལ་གཅིག་སྟེ། འདྲེས་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང ། དབང་པོ་ལ་འཇུག་པ། སྟོན་པ། སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ། བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ། ཚུལ་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། ཉོན་མོངས་པ་དང ། ལྟ་བར་སོང་བ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བ་ཤེས་རབ་དང
54.261b
ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ། མཉམ་པ་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་མཁས་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་སྟོན་པ། མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སོགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང ། གསུང་དང ། ཐུགས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་དྲན་པ་དང ། བློ་གྲོས་དང ། མོས་པ་དང ། རྟོགས་པ་དང ། ཤེས་རབ་མི་ཟད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སེམས་རབ་ཏུ་དབེན་པར་ཤེས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སར་དབང་བསྐུར་བ་འཐོབ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་བརྗོད་དོ། །སྟོན་ཏོ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འཛིན་དུ་འཇུག་གོ། །མོས་པར་མཛད་དོ། །ལེན་དུ་འཇུག་གོ། །ཤེས་པར་མཛད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་མཛད་དོ། །རབ་ཏུ་ཤེས་པར་མཛད་དོ། །རབ་ཏུ་འཇུག་གོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །གསལ་བར་མཛད་དོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བའི་དོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ན། འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ལག་པ་གཡས་པར་མུ་ཏིག་གི་སེ་མོ་དོ་ཐོགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་བདེན་པ་དང ། བདེན་པའི་ཚིག་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་འདི་དག་གིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་འདུས་པའི་ལེའུ་འདི་བས་པར་ཆུབ་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་སུ་ཡང་རྒྱས་པར་བགྱིད་པར་འགྱུར་བ་དང ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གིས་མཐར་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ
54.262a
འགོད་པར་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་དང ། བདེན་པའི་ཚིག་དེས་བདག་གིས་མུ་ཏིག་གི་སེ་མོད་དོ་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འབུལ་ལགས་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་གི་མཚམས་སུ་མུ་ཏིག་གི་སེ་མོ་དོའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཀུན་ཏུ་གནས་ཤིང་བཀོད་པ་ཅི་འདྲ་བས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང ། དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ཅི་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་དེ་འདྲ་བ་དག་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་ལས་ཀུན་དུ་དགའ་ཞིང་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀོད་པ་འདི་མཐོང་ནས་ཡི་རངས་པར་གྱུར་ཅིག་།དེ་ནས་བུད་མེད་རིན་ཆེན་གྱིས་མུ་ཏིག་གི་སེ་མོ་དོ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལོགས་སུ་ཁོད་དོ། །མུ་ཏིག་གི་སེ་མོ་དོ་བོར་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱི་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་གི་མཚམས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་གཙུག་གི་མཚམས་སུ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་དུ་ཡངས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམ་པར་བཀྲ་བ་བལྟ་ན་སྡུག་པ། ངོས་མཉམ་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་སྔོན་བདག་ཅག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་འདི་འདྲ་བར་གྱུར་ཅིག་།བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་འདི་འདྲ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་བཀོད་པ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་ལས་མཐོང་ངོ ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཇི་ཙམ་དུ་བདག་ཅག་གིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མ་མཆིས་པར་སྨོན་ལམ་མངོན་པར་འདུས་བགྱིས་པར་ཐམས་ཅད་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བསྟན་པ་ནི་བུ་མོ་རིན་ཆེན་འདི་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་ལགས་ཏེ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བུ་དམ་པ་དམ་པ་དག་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་འདི་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ
54.262b
པ་དག་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྒྲུན་ནས་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་འདི་ཡོངས་སུ་བླངས་ཏེ། དེས་ནས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་འདིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་ལྟར་ཀུན་དུ་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་མེ་ཏོག་གིས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཀུན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ན་ཡངས་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྤོས་དང་ཕྲེང་བ་དང ། བྱུག་པ་དང ། ཕྱེ་མ་དང ། གོས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཀུན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བར་སྣང་འདི་ཐམས་ཅད་གདུགས་དང ། རྒྱལ་མཚན་དང ། བ་དན་གྱིས་བརྒྱན་པར་ཀུན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཆུས་འཇིག་པ་བྱུང་བ་ལ་མེ་ཡིས་འཇིག་པར་གྱུར་ཅིག་ཅི་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མེ་ཡིས་འཇིག་པ་བྱུང་བ་ལ་ཆུ་ཡིས་འཇིག་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་འདི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་དང ། དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མའི་ཁ་དོག་དང ། གཟུགས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བདུད་རེ་རེ་ལ་ཡང་ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་པའི་བདུད་ཀྱི་སྡེ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ལྷག་པ་ལ་བདུད་དང ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རལ་གྲི་དང ། མདུང་ཐུང་དང ། མཚོན་རྩེ་གཉིས་པ་དང ། མཚོན། ཆ་སྣ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲས་པའི་མུ་ཏིག་གི་སེ་མོ་མདོར་ཀུན་དུ་གནས་པ་དང ། རྣ་མའི་མེ་ཏོག་དང ། ུད་པ་ལ་དང ། པ་རི་བི་ཤ་ཀ་དང ། ཙམ་པ་ཀའི་ལྡ་ལྡིར་ཀུན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅི་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་གལ་ཏེ་འབྲོག་དགོན་པར་བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་དང ། ཁ་ཟས་མེད་པ་དག་ཏུ་ཁྱིམ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅཝོ་བརྒྱད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་གནས་ཤིང ། བཟའ་བ་དང ། བཏུང་བ་དང ། འབྲས་མང་པོ་བྱུང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །སྟོང་གསུམ
54.263a
གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་སུ་ཀུན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །འཁོར་འདི་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དག་གལ་ཏེ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་སྟོན་པར་འཇུག་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་བར་སྣང་འདི་ལས་ལྷག་ཆད་མེད་ཅིང་མཐའ་དག་རྫོགས་པར་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་བྱུང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེ་ན་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་སྟེ། གང་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱི་ལས་དེ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་དང ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང ། ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཀུན་དུ་བསྟན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚུལ་དང་འཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཡེ་ཤེས་རིན་ཆེན་མངའ། །རིན་ཆེན་མཆོག་སྟོན་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ། །རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་པོ་དགྲ་དང་ཤར་གཉེར་གཅོད། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རིན་ཆེན་ནོར་བདུན་སྦྱིན། །རིན་ཆེན་འོད་ཀྱི་འོད་ནི་མཐའ་ཡས་པ། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འོད། །རིན་ཆེན་དམ་པ་རྒྱལ་བ་རིན་ཆེན་ཏོག་།བདེ་གཤེགས་ཁྱོད་ལ་རིན་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད། །རྡོའི་སྙིང་པོ་ས་སྙིང་ནོར་བུ་གང ། །སྣང་འོད་དྲི་མེད་སྙིང་པོ་ནོར་བུ་དང ། །རིན་པོ་ཆེ་དང་ཉི་མ་ཟླ་བའི་འོད། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ཡི་འོད་ཀྱིས་ཟིལ་དུ་རླག་།ཐུབ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ཚད་བརྟག་པར་ནི། །ས་བཅུའི་བར་ལ་གནས་པས་མི་དམིགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གཙོ་ཁྱོད་ས་ལ་བཞུགས་ཀྱང་གོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཡོན་ཏན་སྲིད་པའི་རྩེར་གནས་མཐོང ། །རྒྱལ་བའི་འཁོར་རྣམས་ཐམས་ཅད་རེ་རེས་ཀྱང ། །རྒྱལ་བ་རང་རང་མདུན་ན་བཞུགས་པར་ཤེས། །ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་ནས་མངོན་སུམ་མངོན་པར་ཡང ། །ཀུན་ནས་སྒོ་ནས་མཚུངས་པ་མེད་པ་མཐོང ། །ལ་ལས་བཞུགས་དང་མནལ་དང་འཆགས་པ་དང ། །འཁོར་རྣམས་ལ་ལས་བདེ་གཤེགས་གསུངས་བ་དང ། །མི་གསུང་བཞུགས
54.263b
ཤིང་བསམ་གཏན་དགྱེས་པ་དང ། །མཚུངས་མེད་ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་མཐའ་ཡས་མཐོང ། །ཁྱོད་ཀྱི་བ་སྤུ་རེ་ནས་འོད་ཟེར་མཆོག་།གཏང་མ་ཐག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་རྒྱས། །རྒྱལ་བའི་སྐུ་ནི་པད་མའི་འབྱུང་གནས་འདྲ། །བསམ་པ་ཇི་བཞིན་ཡིད་ཀྱང་དགའ་བར་མཛད། །བདེན་ལ་གནས་ཤིང་རྟག་ཏུ་བདེན་ལ་གནས། །བདེན་པ་ལྷུར་མཛད་ཅི་གསུང་དེ་བཞིན་མཛོད། །ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དོན་དང་འདུལ་ལ་མཁས། །ཡོན་ཏན་ཀུན་མཐར་ཕྱིན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་རིན་ཆེན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཞུས་ནས་ཞུས་པ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྐབས་དབྱེ་བར་གནང་ན། བདག་འདུས་པའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་བཀའ་མཆིད་ཀྱི་རྒྱུད་འགའ་ཞིག་བརྩམས་ཏེ་ཞུས་འོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བུ་མོ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག་དང ། ངས་དྲིས་པ་དེ་དང་དེའི་ལུང་བསྟན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྐབས་ཕྱེ་བ་དང ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེན་པ་སྨྲ་རྣམས་གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བདེན་པར་གསུངས་པ་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་རྣམས་གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཆོས་སུ་གསུངས་པ་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་སྨྲ་བ་རྣམས་གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུལ་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འདུལ་བར་གསུངས་པ་ནི་གང་ལགས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། བུ་མོ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་རྟོགས་པ་བཟང་ངོ ། །དྲི་བ་ཚུལ
54.264a
བཞིན་ཡིན་ནོ། །སྤོབས་པ་དགེའོ། །བུ་མོ་དེ་བས་ན་ལེགས་པར་ཤིན་དུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལེགས་སོ། །ཞེས་གསོལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྟར་ཉན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བུ་མོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེན་པ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། གང་སངས་རྒྱས་ལ་མི་སླུ་བ་དང ། བདག་ལ་མི་སླུ་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སླུ་བའོ། །བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་དང ། བདག་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སླུ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བུ་མོ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སའམ། རང་སངས་རྒྱས་གྱི་ས་འདོད་པར་བྱེད་ཅིང་སྨོན་ཏེ། མངོན་པར་དགའ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་དང ། བདག་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སླུ་བའོ། །བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་དང ། བདག་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སླུ་བ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བུ་མོ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བདུད་དང་དམིགས་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཇི་ཙམ་དུ་ཚེགས་ཕྱུང་ཞིང་ཇི་ཙམ་དུ་གནོད་པར་བྱས་པ་དང ། ཕས་གྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོ་བཙམས་ཤིང་ཅོ་དྲིས་ཏེ་འབྲེལ་བར་བྱེད་ཅིང་རལ་གྲི་དང ། མདུང་ཐུང་དང ། མཚོན་རྩེ་གཉིས་པས་ཕུག་པ་དང ། མ་ཐོབ་པ་དང ། མ་གྲགས་པ་དང ། སྨད་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བས་ཀྱང་མི་གཡོ། མི་འཁྲུལ། རྣམ་པར་མི་འཁྲུལ། མི་ཞུམ། སྒྱིད་ལུག་པར་མི་འགྱུར། ཀུན་དུ་མི་སྐྲག་།ཀུན་དུ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར། ཡི་མུག་པར་མི་འགྱུར། འགྱོད་པར་མི་འགྱུར་བ། ཐོག་མའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེ་ཡང་མི་གཏོང་ཞིང་བརྟན་པོར་ཡང་དག་པར་འཛིན་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བསྐྱེད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱབས་དང ། མགོན་དང ། དཔུང་གཉེན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང ། མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་འདྲ་བ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལས་ཀྱང་མི་ཉམས་མི་ནུར་ཏེ། ཐེག་པ་གཞན་ལ་འདོད་པའི་སེམས་ལན་འགའ་ཡངས
54.264b
མི་བསྐྱེད་པར་སངས་རྒྱས་དྲན། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་རྟོན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་བྱེད། སྟོབས་ཉེ་བར་སྟོན། མཐུ་སྐྱེད་པར་བྱེད། རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན། བརྩོན་འགྲུས་རྩམ་སྟེ། ཕ་རོལ་གྱི་ཚིག་གིས་གནོད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་དང ། བདག་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སླུ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་དང ། བདག་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སླུ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེན་པའི་མཆོག་གོ། །དེ་རྣམ་པ་བཞིས་སངས་རྒྱས་ལ་མི་སླུ་སྟེ། བརྟན་པ་དང ། སྟོབས་དང ། བརྩོན་འགྲུས་རྟུལ་བའོ། །དེ་རྣམ་པ་བཞིས་བདག་ལ་མི་སླུ་སྟེ། བསམ་པ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང ། གཡོ་མེད་པ་དང ། སྒྱུ་མེད་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་བཞིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་སླུ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དང ། བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་དང ། སྡུད་པ་སྟེ། བུ་མོ་གང་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་སྔོན་དམ་བཅས་པ་ལས་མི་ཉམས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་པོའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེན་པ་ནི་གང་འདི་ངག་བསྡམ་པ་དང ། ངག་བསྲུངས་པ་དང ། ངག་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དང ། ཚིག་བདེན་པ་སྟེ། དེ་གཅིག་པུ་ཡང་རུང ། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ནང་དུ་གནས་ཀྱང་རུང ། ཚིག་བདེན་པར་སྨྲ་སྟེ། དེ་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་བརྫུན་གྱི་ཚིག་མི་སྨྲ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེས་རབ་ཏུ་བཀང་བས་བྲིད་ཀྱང་བརྫུན་གྱི་ཚིག་མི་སྨྲ་བའོ། །བུ་མོ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེན་པ་ནི་རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དང ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་དང ། ཁྲེལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་དང ། དེས་པའི་རྣམ་པ་དང ། བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་དང ། མ་སྨད་པའི་རྣམ་པ་དང ། མི་དམིག་པའི་རྣམ་པ་དང ། ལྷས་རྣམ་པར་རིག་པའི་རྣམ་པ་དང ། འཇིགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང ། ངན་འགྲོ་གཅོད་པའི་རྣམ་པ་དང ། བདེ་འགྲོ་འབྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང ། འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་མངོན་པར་དགའ་བའི་རྣམ་པ་དང ། མཁས་པའི་མཆོད་པར་འོས་པའི་རྣམ་པ་དང ། ནང་དག་པའི
54.265a
རྣམ་པ་དང ། ཕྱི་རོལ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་རྣམ་པ་དང ། གཟུང་བར་འོས་པའི་ཚིག་གི་རྣམ་པ་དང ། ཚིག་མི་བརླང་བའི་རྣམ་པ་དང ། འཇམ་པའི་ཚིག་གི་རྣམ་པ་དང ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཚིག་གི་རྣམ་པ་དང ། ཁ་དྲི་རབ་ཏུ་ཞིམ་པའི་ཚིག་གི་རྣམ་པ་དང ། བཀའ་བློ་བདེ་བའི་རྣམ་པ་དང ། སླུ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང ། གདུང་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང ། དགའ་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་རྣམ་པ་དང ། བདག་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་རྣམ་པ་དང ། གཞན་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་རྣམ་པ་དང ། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང ། སྦྱིན་པའི་གནས་ཀྱི་སའི་རྣམ་པ་དང ། སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང ། བདེན་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ངག་རབ་ཏུ་འཐོབ་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། བུ་མོ་འདི་དག་ནི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེན་པ་ནི་གང་དམ་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་མོས་པ་དག་གི་ཡིན་གྱི། སེར་སྣ་ཅན་དག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེའི་དམ་བཅས་པའོ། །གང་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་འདི་ནི་དེའི་བདེན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དག་གི་ཡིན་གྱི། ངང་ཚུལ་ངན་པ་དག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེའི་དམ་བཅས་པའོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཀུན་དུ་སྣང་བ་འདི་ནི་དེའི་བདེན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་སྟོབས་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དག་གི་ཡིན་གྱི། གནོད་སེམས་ཅན་དག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེའི་དམ་བཅས་པའོ། །གང་བཟོད་པ་དང་དེས་པར་ཀུན་དུ་སྣང་བ་འདི་ནི་དེའི་བདེན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དག་གི་ཡིན་གྱི། ལེ་ལོ་ཅན་དག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེའི་དམ་བཅས་པའོ། །གང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བརྩོན་པར་ཀུན་དུ་སྣང་བ་འདི་ནི་དེའི་བདེན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་སེམས་གཡེང་བ་དག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེའི་དམ་བཅས་པའོ། །གང་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་ཀུན་དུ་སྣང་བ་འདི་ནི་དེའི་བདེན་པའོ། །
54.265b
བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དག་གི་ཡིན་གྱི་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་དག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེའི་དམ་བཅས་པའོ། །གང་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་འདི་ནི་དེའི་བདེན་པའོ། །གོང་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང ། ཚངས་པའི་གནས་པ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། རིག་པ་དང ། ཞི་གནས་དང ། ལྷག་མཐོང་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དག་གི་ཡིན་གྱི། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་པར་སྤངས་པ་དག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེའི་དམ་བཅས་པའོ། །གང་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་འདི་ནི་དེའི་བདེན་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་འཕགས་པའི་རྣམ་པའི་བདེན་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་པར་བྱ་སྟེ། གང་འདི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང ། ཀུན་འབྱུང་བ་སྤོང་བ་དང ། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང ། ལམ་སྒོམ་པའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ནི་གང་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་སྤོང་བ་ནི་སྲིད་པ་གང་གིས་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་སྲིད་པ་དེ་ཤིན་དུ་མི་འབྱུང་ཞིང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་སྟེ་གང་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་གདོད་མ་ནས་འོང་བ་མེད་པའོ། །གང་གདོད་མ་ནས་འོང་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་མ་སྤང་པའོ། །གང་ཆོས་ཉིད་མ་སྤང་པ་དེ་ནས་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤངས་པའོ། །དེ་ལ་འགོག་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་མཚན་མ་དང་དམིགས་པ་ཤིན་དུ་ཟད་ཅིང་འགོག་པ་སྟེ། གང་འགོག་པའི་ཚེ་དངོས་པོ་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་ལ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་དང ། དངོས་པོ་མེད་པ་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་མཉམ་པར་མཐོང་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ལམ་ནི་གང་མཉམ་པར་ལྟ་ཞིང་མཉམ་པར་སྦྱོར་བ་མི་རྟོག་པ་མི་མཉམ་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མི་ཚོལ་བ་བདག་གི་མེད་པ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ། ལེན་པ་མེད་པ། མ་བྱས་པ། རྣམ་པར་མ་བྱས་པ་འདི་ནི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་གང་བདེན་པ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་ཀྱང་བདག་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པ་འདི་ཡང
54.266a
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདེན་པ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲིས་བདེན་པ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་བོ། །བུ་མོ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན་གང་གི་ཚེ་ཆོས་ལ་རྟོན་པར་འགྱུར་བ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་སེམས་པ་དང ། ཆོས་བསམ་པ་དང ། ཆོས་སྤྱོད་ཡུལ་བ་དང ། ཆོས་སྤྱོད་པ་དང ། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང ། ཆོས་འདོད་པ་དང ། ཆོས་ལ་དགའ་བས་དགའ་མོས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབུ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཏོག་དང ། ཆོས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་དང ། ཆོས་ཀྱི་གོ་ཆ་བགོས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཡ་ལད་བགོས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་མར་མེ་དང ། ཆོས་དྲན་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་དང ། ཆོས་རྟོག་པ་དང ། ཆོས་དཔྱོད་པ་དང ། ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་དང ། ཆོས་སྤྱད་པར་གྱུར་པ་དང ། ཆོས་ཀྱིས་ཉལ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་དང ། ཆོས་བསྲུང་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ནོར་དང ། ཆོས་མི་ཟད་པ་དང ། ཆོས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་ལུས་དང ། ཆོས་ཀྱི་ངག་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། ཆོས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་སྨྲ་བ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ལ་བསྔགས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་ལ་སྲུང་བར་སྨྲ་བ་དང ། དགེ་འདུན་ལ་བླ་མ་དང་སྲིད་ཞུ་བྱ་བར་སྨྲ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་མོས་པར་བྱ་བ་བསྙད་པ་སྨྲ་བ་དང ། བསམ་པ་མི་འདོར་བ་སྨྲ་བ་དང ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་དམིགས་པ་དང ། སྦྱོར་བ་མི་ཉམས་པར་སྨྲ་བ་དང ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་སྨྲ་བ་དང ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་སྟེན་པ་སྨྲ་བ་དང ། ང་རྒྱལ་མེད་པས་གུས་པ་དང ། རི་མོ་བྱ་བ་སྨྲ་བ་དང ། རྟག་ཏུ་བསྔགས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་སྟོན་པ་ན་སྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་མཉམ་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་ཀུན་དུ་ཚོལ་བས་མི་ངོམས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སྙོམས་ལས་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། སློབ་དཔོན་ཆོས་འཆབ་པ་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། བྱས་པ་གཟོ་བ་དང ། བྱས་པ་ཤེས་པ་དང ། བྱས་པ་ཆུད་མི་གསོན་པ་སྨྲ་བ་དང ། ལམ་ལ་མི་རེ་བ་སྨྲ་བ་དང ། དགོན་པ་ལ་སྐྲག་པ་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང །
54.266b
འཕགས་པའི་རིགས་མ་ཉམས་པ་སྨྲ་བ་དང ། སྦྱང་པའི་ཡོན་ཏན་མི་གཏོང་བ་དང ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་གྱི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་སྨྲ་བ་དང ། སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པ་སྨྲ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྨྲ་བ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་གྱི་དབྱེ་བ་སྨྲ་བ་དང ། བཟོད་པའི་སྟོབས་སྨྲ་བ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཞུམ་པ་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་སྨྲ་བ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁུང་དུ་ཆུད་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། བྱམས་པའི་སྐྱབས་སྨྲ་བ་དང ། སྙིང་རྗེ་ལ་འཇུག་པ་སྨྲ་བ་དང ། དགའ་བའི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྨྲ་བ་དང ། གཏང་སྙོམས་ཀྱི་གཉིས་དང་བྲལ་སྨྲ་བ་དང ། བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་སྨྲ་བ་དང ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྙད་པ་སྨྲ་བ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྐྱེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཏོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་ཀྱི་མདོ་རྣམས་ཀྱི་ཁུང་དུ་ཆུད་པ་སྨྲ་བ་དང ། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ནན་ཏན་སྨྲ་བ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་བསྐྱེད་པ་སྨྲ་བ་དང་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣོ་བ་སྨྲ་བ་དང ། སྟོབས་རྣམས་ཀྱི་མི་རྫི་བ་སྨྲ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ལམ་གྱི་གྲོལ་བ་སྨྲ་བ་དང ། ཞི་གནས་ཀྱི་འཇུག་པ་སྨྲ་བ་དང ། ལྷག་མཐོང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་དང ། རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ས་ཇི་ལྟ་བ་སྨྲ་བ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྟོན་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་སྨྲ་བ་དང ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ལུགས་དང་འཐུན་པ་སྨྲ་བ་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲགས་པ་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་བསྙད་པ་སྨྲ་བ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་སྒྱུ་མར་བསྟན་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཁམས་རྣམས་ལ་ནམ་མཁའི་ཁམས་མཚུངས་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་དང ། ནོར་བདུན་སྨྲ་བ་དང ། རྗེསུ་སུ་དྲན་པ་དྲུག་སྨྲ་བ་དང ། གུས་པ་དང་བཅས་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བ་དྲུག་སྨྲ་བ་དང ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་སྨྲ་བ་དང ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ
54.267a
དྲུག་སྨྲ་བ་དང ། མིག་ལྔ་སྨྲ་བ་དང ། དོན་དམ་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཀུན་རྫོབ་ལ་འཇུག་པ་སྨྲ་བ་དང ། ལེགས་པར་བྱས་པའི་ལས་སྨྲ་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་སྨྲ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་ཚད་མེད་པ་སྨྲ་བའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་དུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། སྲོག་ཏུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། ཆད་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། རྟག་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། འབྱུང་བར་ལྟ་བ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། འཇིག་པར་ལྟ་བ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། མཐའ་ཁས་ལེན་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། དབུས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། མི་མཐུན་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། འགལ་བ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། རྩོད་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། དམིགས་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། ལྟ་བ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང ། ཐེ་རྩོམ་དང ། སྒྲིབ་པ་དང ། ཆོད་པ་དང ། བག་ལ་ཉལ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། ཆོས་དང་འགལ་བ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། ཆོས་འཇིག་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། ཆོས་སྤོང་བ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། ཆོས་ལ་མངོན་པར་རློམས་སུ་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན། ཆོས་ལ་ལོག་པར་འཇུག་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་སྨྲ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་དང ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པ་སྨྲ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་དང་འབྲེལ་བས་ཕྱིར་བསྐྱར་བར་དཀའ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་ཡིན། མི་འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་སྨྲ་བ་ཡིན། ཁམས་གསུམ་དང་མ་འདྲེས་པས་སྨོན་པ་མེད་པ་སྨྲ་བ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱོན་མཐོང་བས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དོན་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང ། འབྱུང་བ་མེད་པ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བུ་མོ་ཆོས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ། ཡི་གེ་མེད་པ། བསྙད་དུ་མེད་པ། སྨྲར་མེད་པ་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། སེམས་དང ། ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ། རྡུལ་མེད་པ།
54.267b
རྡུལ་དང་བྲལ་བ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། མུན་པ་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པ། བདག་གི་མེད་པ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ། འཛིན་པ་མ་ཡིན་པ། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཡུལ་མེད་པ། ཡུལ་མ་ཡིན་པ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང་མ་འདྲེས་པ། ཞི་བ་གྲོལ་བ་བལྟ་དཀའ་བ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བ། རྟོག་གེ་མ་ཡིན་པ། རྟོག་གེས་མི་ཆུད་པ། འཕགས་པ་མཁས་པས་ཤེས་ཤིག་རྟོགས་པ། ཚོར་བ་མེད་པ། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུན་བཅད་པ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དུས་གསུམ་སྟོང་པ། འཆི་འཕོ་མེད་པ། འཕོ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ། འཕོ་བ་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པ། རྒུད་པ་མ་ཡིན་པ། འབྱུང་བ་མེད་པ། འཇིག་པ་མེད་པ། མི་སྲིད་པ། འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ། འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བ། བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པ། གཞིག་པ་མ་ཡིན་པ། མི་རྟོགས་པ། ཀུན་དུ་མི་རྟོགས་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོགས་པ། མཚན་ཉིད་མེད་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་པ། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ། མཚན་ཉིད་མེད་པ། ཀུན་གཞི་མེད་པ། ཀུན་གཞི་དང་བྲལ་བ། འདྲེ་བ་མེད་པ། ཆགས་པ་མེད་པ། བཅིངས་པ་མེད་པ། གྲོལ་བ་མེད་པ། བདག་གི་མེད་པ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ། སྦྱོར་བ་མེད་པ། ཟག་པ་མེད་པ། འདྲ་བ་མེད་པ། མཚུངས་པ་མེད་པ། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་མི་བདེན་པ་དང་མི་རྫུན་པ། བདེ་བ་མེད་པ། སྡུག་བསྔལ་མེད་པ། འབྲལ་བ་མེད་པ། ལྡན་པ་མེད་པ། མི་ལྡན་པ་མེད་པ། མིང་མེད་པ། གཟུགས་མེད་པ། སྦྱར་བ་མེད་པ། བསལ་བ་མེད་པ། སྙིང་པོ་མེད་པ། སྙིང་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ། དབྱེར་མེད་པ་མ་ཡིན་པ། རྡོ་རྗེ་མ་ཡིན་པ། འབིགས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ། དེ་ཁོ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད། རིང་བ་མ་ཡིན་པ། ཉེ་བ་མ་ཡིན་པ། ཁ་དོག་མེད་པ། རྟགས་མེད་པ། དབྱིབས་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པ། འདི་ན་མ་ཡིན་པ། ཕ་བི་ན་མ་ཡིན་པ། དེ་ལས་མ་ཡིན་པ། གཞན་ལས་ན་མ་ཡིན་པ། ནང་མ་ཡིན་པ། ཕྱི་མ་ཡིན་པ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ། མཐོང་བ་མེད་པ་ཐོས་པ་མེད་པ། དྲན་པ་མེད་པ། བརྗོད་པ་མེད་པ། ཤེས་པ་མེད་པ།
54.268a
རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ། གྲངས་མེད་པ། གྲངས་མེད་པ་མ་ཡིན་པ། གྲངས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། བུ་མོ་འདི་ནི་ཆོས་ཤེས་བྱའོ། །གང་འདི་འདྲ་བའི་ཆོས་སྐད་དང ། བརྡ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཆད་ཅིང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་སུ་དང་ཡང་མི་རྩོད་དོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་གཞན་ལ་ཤིན་དུ་རློམ་སེམས་མེད་དོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་མ་བསླབས་པ་ལ་མི་བརྙས་སོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་བསླབས་པ་རྣམས་ལ་མི་འདུད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་བསྟོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཟང་ཟིང་གིས་མ་སྦགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གཞན་དག་ལ་འགྱོད་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །གཞན་གྱི་ལྟུང་བ་གླེང་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལ་ཁྱད་དུ་གསོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་མི་འདྲ་བར་ཆོས་གང་ཡང་མི་མཐོང་ངོ ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གྲོལ་བའི་ཆོས་མི་སྟོན་ཏོ། །མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྟོན་པ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་མི་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་དད་དུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་གཡོའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལས་ཤིན་ཏུ་མི་འདའོ། །ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དྲང་བ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་འབྲུ་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་དོན་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དྲང་བའི་དོན་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པར་མི་ཤེས་སོ། །སེར་སྣའི་ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཉམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངང་ཚུལ་ངན་པའི་སེམས་ཅན་འདོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྲོ་བ་དང །
54.268b
གནོད་སེམས་དང ། ཐ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ལེ་ལོའི་དྲི་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྗེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཉན་པ་ཆུད་གསོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་སྨོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་ལ་སྡང་བ་དང ། ཆོས་ལ་སྡང་བར་མི་བྱེད་དོ། །མདོ་སྡེ་དང་མདོ་སྡེ་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །འདུལ་བ་ལ་འདུལ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཚུལ་བཞིན་སྦྱོར་བའི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་མི་མཐོང་ངོ ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ང་རྒྱལ་འཕེལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལས་ཉམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱས་པ་ཆུད་གསོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བག་ལ་ཉལ་མི་འཛིན་ཏོ། །བསྟི་སྟང་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟི་སྟང་མེད་པ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མཛའ་བ་དང ། མི་མཛའ་བ་ལ་གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་མི་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཆུད་མི་གསོན་ཏོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་མོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པའི་ལན་མི་སྟེར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་དགྲ་མེད་པའོ། །འཁྲུལ་པ་མི་ཚོལ་ལོ། །ལྕེ་གཉིས་མེད་དོ། །ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་ལ་ཚུལ་འཆོས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་གཞན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དགོན་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལྟར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆེན་ཆེ་བས་སྡིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་མི་སྟོན་ཏོ། །མི་མཉམ་པར་ལེན་པ་མི་རྩོམ་མོ། །ནོར་བདུན་མ་རུང་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཤ་ཟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ངའི་རིགས་གཅོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་མ་རུང་བར་མི་བྱེད་དོ། །བདག་གི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་ཡོད་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ང་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པས་མི་ངོམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བུ་མོ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པས་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །སྦྱོར་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་དོན་ཏོ། །
54.269a
གཞན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བ་ནི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཉམས་པ་མེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །བཟོད་པས་མ་རྨས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་མཐར་འབྱིན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཐེ་ཙོམ་མེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །བྱམས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཅི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །དགའ་བས་ཆོས་ལ་དགའ་ཞིང་མོས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པས་འགྱོད་པ་མེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བས་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །དོན་བྱེད་པས་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །དོན་འཐུན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་ཏོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་ནི་དོན་ཏོ། །ཚིག་འབྲུ་ལས་དོན་ལ་རྟོན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །སྲོག་དང་གང་ཟག་གི་སྒྲ་ལས་ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲེས་པ་མེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ། ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་ཏོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་དོན་རྟོ། །སྦྱིན་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་མི་ངོམས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ཐོས་པའི་ཚོགས་ལས་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་མཚན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང
54.269b
པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་དོན་ཏོ། །ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་ལས་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དོན་ཏོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུར་བགྲད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །སྟོབས་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བ་ནི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །ལམ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འཁྲུགས་པ་ནི་དོན་ཏོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལས་ཤིན་དུ་ཉམས་པ་མེད་པ་ནི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཆོས་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལས་དོན་རབ་ཏུ་མྱོང་བ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་དོན་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་མ་ཡིན་པ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་དམིགས་པར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ནི་དོན་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་མ་མེད་པ་སྨྲ་བ་ནི་དོན་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྨོན་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོན་པ་མེད་པ་སྨྲ་བ་ནི་དོན་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྡུས་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུན་གཅད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་མི་འབྱུང་བའི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བ་སྨྲ་བ་ནི་དོན་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་དང ། ཀུན་འབྱུང་བ་དང ། ལམ་དང ། འགོག་པའི་དོན་ནི་དེ་ན་དོན་ནི་དོན་ཏེ། །འགོག་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཟག་མེད་དོན་ནི་དོན་ཏེ། གང་ཟག་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང་སྐད་དང ། ཚིག་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། བརྟུལ་ཞུགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདེན་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། །བདེན་པ་སྨྲ་བ་དང །
54.270a
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བག་ཡོད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། །བག་ཡོད་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཐོས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ནན་ཏན་བྱེད་པ་སྨྲ་བ་དང ། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྨྲ་བ་ནི་དོན་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་དབྱེར་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །རོ་གཅིག་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཚུལ་གཅིག་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཚིག་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །མི་ཟད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །མི་སྲིད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །མི་སྐྱེ་མི་འབྱུང་བའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །མི་སྐྱེ་མི་འགག་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །གདེག་པ་མེད་ཅིང་གཞག་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སྒྲོ་གཏགས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འགྲོ་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འཇིག་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འདྲི་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །གཟུང་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །མི་འཁྲུགས་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་པ་དང ། ཆད་པ་དང་རྟག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཡི་གེ་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང ། སྒྲ་དང ། ཚིག་གི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱ་བ་དང ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སེམས་དང ། ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང ། སྤྲོས་པ་ལ་མི་རྒྱུ་བའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ཐ་མི་དད་ཅིང་སྣ་ཚོགས་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར
54.270b
དུ་བྱ་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །གནས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །དོན་བྱ་བ་མ་རུང་བར་མི་བྱེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཤིན་དུ་དུལ་བ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཕུང་པོ་སྒྱུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཁམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ནང་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་དང ། དུལ་བ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །བདེན་པ་ཡང་དག་པ་སླུ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་བ་མི་ཕྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་འགལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ལེགས་པར་བྱས་པ་ཤིན་དུ་མཐར་གཏུགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་མི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ངེས་པའི་ཚིག་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་འཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །བརྟགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་ལན་འདེབས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །དོན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དོན་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་དོན་གང་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་བསྟན་པ་སྟེ
54.271a
དེའི་ཕྱིར་དོན་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བུ་མོ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུལ་བ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདུལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཉིས་སུ་གསུངས་ཏེ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། ལྟུང་བ་འདུལ་བ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བའོ། །དེ་ལ་ལྟུང་བ་ནི་གང ། ལྟུང་བ་འདུལ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། སེམས་ཅན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། འགྱོད་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། ཐེ་ཚོམ་ཀྱི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། ཞན་ཅིང་རྨོངས་པའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། ཤེས་རབ་ཉམ་ཆུང་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདི་ནི་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྟུང་བ་འདུལ་བ་གང་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་འབྱུང་བ་སྟེ། ལྟུང་བ་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས་པ། ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ། ཕུང་པོར་མ་གྱུར་པ། གཟུང་བ་མེད་པ་སྣང་བ་མེད་པའོ། །སེམས་གང་གིས་ལྟུང་བར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་ཟད་པ་དང་བྲལ་བ། རྣམ་པར་གྱུར་པ། ཡུལ་ན་མི་གནས་པ། ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ། ཕུང་པོར་མ་གྱུར་པ། གཟུང་བ་མེད་པ། སྣང་བ་མེད་པའོ། །སེམས་ཇི་ལྟ་བར་ལྟུང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྟུང་བ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། རྩ་བ་མེད་དོ། །མི་གནས་པའོ། །གང་སེམས་སོམ་ཉི་མེད་པ་དང ། རྙོག་པ་མེད་པ་དང ། ཡང་བ་དང ། ཞི་བ་དང ། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་དང ། གསལ་བ་དང ། ཤིན་དུ་བྱང་བ་དང ། བླ་མའི་ཚིག་ལ་མོས་པ་དང ། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅིང་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པ་འདི་ནི་ལྟུང་བ་འདུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གང་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང ། ཞེ་སྡང་དང ། གཏི་མུག་དང ། མ་རིག་པ་དང ། སྲེད་པ་དང ། ལེན་པ་དང ། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང ། གང་དག་ལ་འདུས་བྱས་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཤིན་ཅི་འདུལ
54.271b
བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དུལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་དོ། །ཞེ་སྡང་མེད་དོ། །གཏི་མུག་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པས་དུལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་ནི་སྨོན་པ་མེད་པས་དུལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་དོ། ་དེ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟ་བར་སོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་དོ། །གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པ་དང ། ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་དང ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་ཞི་བ་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་གང་དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་འདི་སྐད་སྨྲ་བ་འདི་ནི་འདུལ་བ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་འདུལ་བའི་ཕྱིར་འདུལ་ཞིང་གང་བདག་འདུལ་བ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་བདག་འདུལ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་བདག་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་དང ། བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་དང ། བདག་དབེན་པར་ཤེས་པ་དང ། བདག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང ། བདག་མི་འཁྲུགས་པ་དང ། བདག་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། བདག་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དང ། བདག་དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། བདག་མི་དམིགས་པ་དང ། བདག་རྒོད་པ་མེད་པ་དང ། བདག་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པ་དང ། བདག་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། གང་ད་ལྟར་བདག་ཤེས་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པར་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ། །ཇི་ལྟར་བདག་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྟེ། སང་དེ་ལྟར་ལྷག་མཐོང་གིས་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དུལ་བ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བའོ། །
54.272a
གང་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། ནང་ན་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན། གཉིས་ཀ་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་དམིག་པ། དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། ནང་ན་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་ན་མ་ཡིན། གཉིས་ཀ་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གནོད་པ་མེད་པའོ། །ཞི་བ་མེད་པའོ། །བྱ་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་བྱ་བ་མེད་པའོ། །བྱེད་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །གང་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང ། འཇིག་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་འདི་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་འདུའ་བའོ། བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཤིན་ཏུ་བཏུལ་བ་དེ་གཞན་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདུལ་བ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བདེན་པ་བསྟན་པའི་ལེའུའོ།། །།བདེན་པ་དང ། ཆོས་དང་དོན་དང ། འདུལ་བ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །བུ་མོ་རིན་ཆེན་ནི་ཚིམ་ཞིང་མགུ་སྟེ། ཡིད་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་ནས། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདེན་པ་དང ། ཆོས་དང་དོན་དང ། འདུལ་བ་བསྟན་པ་འདི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་ལྟར་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་རྩོད་པ་མ་མཆིས་པ་ལྷུར་ལེན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩོད་པ་སྤོང་བའི་སླད་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ།། །། བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་ཅི་བདེན་པ་དང ། ཆོས་དང་དོན་དང ། འདུལ་བ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནམ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་བདེན་པ་ནི་བསྙད་དུ་མེད་པའོ། །ཆོས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །དོན་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །འདུལ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ལན་གདབ་པར་མི་ནུས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་བདེན་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །ཆོས་ནི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དོན་ནི་ཚིག་འབྲུ་དང་བྲལ་བའོ། །
54.272b
འདུལ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་བརྗོད་པས་ལན་གདབ་པར་མི་ནུས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་བདེན་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དོན་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །འདུལ་བ་ནི་བྱ་བ་མེད་པའི་དོན་ཏེ། །དེ་ནི་བརྗོད་པ་མེད་པ་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཡང་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་བླངས་ནས་དེས་ཁྱོད་རིན་ཆེན་ཞེས་བྱ། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ། གང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པའོ། །སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་སོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཆོས་ཀྱི་རིགས་ཀུན་དུ་འཛིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། དགེ་འདུན་གྱི་རིགས་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པ་རྒྱུ་མི་གཅོད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་སྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལ་མི་ལྟ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། བདག་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དང ། ཚུལ་ངན་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། བཟོད་པའི་སྟོབས་དང ། དེས་པ་དང་བདེ་བ་དང ། དུལ་བ་དང ། ཞི་བ་དང ། སྡོམ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་གནོད་སེམས་དང ། ཐ་བ་དང་ང་རྒྱལ་དང ། རྒྱགས་པ་དང ། འཆབ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དང ། མཐུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཀྱང་ལན་མི་བྱེད་ཅིང་བཟོད་པ་ཉིད་བསྐྱེད་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བའི་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད
54.273a
པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཞུམ་པ་མེད་ཅིང་ཞན་པ་མེད་ལ་ལེ་ལོ་མེད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ལ་ཚོགས་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་ཞིང་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། དྲན་པ་དང ། བློ་གྲོས་དང ། རྟོགས་པ་དང ། བྱམས་པ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་མཆོག་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ཡང་དམིགས་ཤིང་ཐབས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་ལས་ཀྱང་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་སྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་རིབ་མེད་ཅིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཚུལ་གཅིག་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་ཞེ་འགྲས་པ་མེད་པའི་བློ་དང་ལྡན་ཐ་དད་པ་མེད་ཅིང་རོ་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་སྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་ཞིང་སྟི་སྟང་བྱས་པ་དང ། སྟི་སྟང་མ་བྱས་པ་མཚུངས་པར་གྱུར་ཅིང་མ་ཁེངས་ལ་མདུད་པར་ལེགས་པར་གནས་པ། ཡིད་གཡོ་བ་མེད་པ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མི་གཡོས་པ། སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན། པོ་ཆེ་དང ། འཇིགས་ཤིང་དངང་པ་དང ། སྐྲག་པ་དང་བྲལ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་མཐའ་དང ། མཐའ་མེད་པར་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོགས་པས་ངོམས་མི་ཤེས་ཤིང་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་འདོད་ཅིང་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་སེམས་སྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཆོས་མཉན་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལ་ཐོས་པ་ལ་དཔྱོད་ཅིང་དོན་ལ་ཡོངས་སུ་འཇལ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་སྟོན་ཅིང་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཟིན་པའི་ཆོས་ལ་སློབ་དཔོན་འཆབ་པ་མེད་པའི་སེམས
54.273b
བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ལོག་པར་ཞུགས་ཤིང་གནས་ཏེ། ཆོས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཉམས་པ་རྟགས་ཏུ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། མ་བསླབས་པ་ལས་དང་པོ་པ་ལ་བརྙས་པ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ང་རྒྱལ་དང ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང ། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་ཞིང་ང་རྒྱལ་མེད་པ། བཀའ་བློ་བདེ་བ། འཐུན་པར་འཛིན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འདུད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། རླབས་པོ་ཆེའི་སེམས་དབང་པོ་རྣོ་བ། ཐེག་པ་ངན་པ་དང ། བྲལ་ཞིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། བདུད་ཀྱི་ལས་དང་བྲལ་ཞིང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་སྟེ། གཙང་ཞིང་དྲི་མ་མེད་ལ་རྙོག་པ་མེད་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྡུལ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་པའི་འདུས་བྱས་ལ་དགའ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དབེན་པར་སྤྱོད་ཅིང་དགོན་པའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་སྟེ། ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་ལ་དབེན་པར་སྤྱོད་ཀྱང་འཁོར་བའི་འདུ་འཛི་དང་འདྲེ་བ་ལ་མི་སྨོད་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་དང ། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་དང ། རང་གི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་འདོར་ཞིང་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པའི་ནུས་པ་དང ། སྐལ་བ་དང ། དབང་པོ་དང ། བཟོད་པ་དང་ལྡན་ཡང་ལག་མཐིལ་དུ་སོང་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་འདོད་ཅིང་འདུས་བྱས་མི་སྤོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཆོས་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། བདག་མེད་པར་ཡང་སོ་སོར་རྟོག་ལ་སྐྱོ་བ་ཡང་མེད། ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་པར་དགའ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང
54.274a
སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་ཡང་ཆོས་དེ་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བྱེད་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྲག་ཅིང་མགོའི་ཐོད་ལ་མེ་འབར་བ་ལྟ་བུའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་འཁོར་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་དེ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང ། ཡེ་ཤེས་ཤིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་འགྱུར་ཡང་དེ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ཡང་འདོར་ཞིང་སྙིང་རྗེས་དབུལ་པོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། སྨོན་པ་མེད་ཅིང་སྐྱོ་བ་མེད་པ་འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་སྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེའོ། །གང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བདག་བྱང་ཆུབ་པར་མི་འདོད་ལ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ཤེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་འཇུག་པ་འདི་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ནི་ལེགས་སོ། །བུ་མོ་གང་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་མཐའ་ཡས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་རིན་པོ་ཆེ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེ་ལས་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་མི་འབྱུང་གི། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་ངོ ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ལས་སངས་རྒྱས་དང ། ཆོས་དང ། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་ངོ ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱི་ཤེས་རབ་དང ། སྤོབས་པ་བསྟན་པ་དང ། ཇི་ལྟར་འདི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པ་བསྟན་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།
54.274b
ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མ་ཐོབ་བོ། །སྙམ་ན་དེ་ལྟར་མི་བལྟ་སྟེ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང ། སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་འཐོབ་བོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་།བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ལ་དཔྱོད་པ་དང་སྟོན་པའི་ལས་བྱེད་དེ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཤེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་པའི་ཚིག་གོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་སེམས་དེ་བསྐྱེད་པ་འདི་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བའི་སེམས་དེ་བསྐྱེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་དཔྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ངེས་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་པོ་འདི་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྟོན་ཅིང་སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་འདི་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །རྒྱུ་བ་མེད་ཅིང་གནས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཏེ། འདི་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །སྒྱུ་མའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་སྒོ་ནས་ངེས་པའི་ཚིག་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཡུལ་དྲུག་ལ་སེམས་མི་ཆགས་ཤིང་སྤོབས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་འདི་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །དོན་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ནི་དབེན་པ་ལ་ལྟ་བའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ནི་སྒྲ་ཙམ་མོ། །སྤོབས་པ་ནི་སྒྲ་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཤེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དོན་གྱི་ཚིག་གོ། །དེ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ནི་ཆོས་སོ། །ཆོས་དེ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །སྤོབས་པ་བསྟན་པ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་སོ། །ཆོས་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ། །ཆོས་ལ་སྤོབས་པ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །དགེ་འདུན་གྱི
54.275a
དོན་དང་འདུས་མ་བྱས་པའི་དོན་ནི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །དགེ་འདུན་དང་དོན་རོ་གཅིག་པ་ནི་ཆོས་སོ། །དགེ་འདུན་ལ་དཔྱོད་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གོ། །གང་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དེ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པར་བལྟའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་ནི་ཅི་སྲིད་ཅིག་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གང་གི་གསུང་རབ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་ཡང་ཆེར་གྲངས་མེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཤེས་བྱ་བ། མཁྱེན་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་འབཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་འདྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་པ་ཤ་སྟག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་བདུན་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་གོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱིས་གསུང་རབ་ལ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་མཐའ་ཡས་པ་ལྡན་པ། བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་ངོ ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ
54.275b
རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་བུད་མེད་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་བཟང་མོ་ཤ་སྟག་གོ། །དེ་ལ་བུ་ཕོ་ཁྲི་ཡོད་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐུ་བོ་ཆེའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་གོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ན་བཟའ་དང ། ཞལ་ཟས་དང ། གཟིམས་ཆ་དང ། སྙུན་གསོས་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་དང ། ཡོ་བྱད་དང ། བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ཅི་ཙམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་བཅུ་ཐུབ་པོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེ་ལ་མཆོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱས་ན། བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་བཅས། བུ་དང་བཅས། གཡོག་དང་བཅས་ཏེ་སྲོག་ཆགས་ཁྲག་ཁྲིག་དགུ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་མདུན་དུ་བདར་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ཤིན་དུ་སྤྲས་པའི་མུ་ཏིག་གི་སེ་མོ་དོས་མངོན་པར་བཀབ་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པ་བགྱིས་ན། བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་མ་བགྱིས་པའི་མཆོ་པ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་ལ་ལ་མཆིས་སམ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པའི་མཆོད་པ
54.276a
དམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱ་ནོམ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་མཆོད་པ་འདིས་དེའི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ནས་རྒྱུའི་བར་དུ་ཡང་མི་བཟོད་པ་གཞན་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེས་རྒྱལ་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དེའི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་གང་གཱའི་བྱེ་མ་སྙེད། །གང་གིས་རིན་ཆེན་བཀང་སྟེ་བསྐལ་པ་བྱེ་བརྒྱར་རྟག་རྒྱུན་བྱིན་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་དེས་ནི་གང་ཞིག་སེམས་ཅན་དོན་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད། །བྱང་ཆུབ་ཞུགས་པའི་བསོད་ནམས་དེ་ཡི་གྲངས་ཆ་གང་དུའང་འགྱུར་མ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་གང་གཱའི་བྱེ་སྙེད་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་མང་པོར་མེ་ཏོག་སྤོས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བས། །བྱང་ཆུབ་བརྟན་པ་ཕན་བྱེད་གང་ཞིག་གོམ་པ་བདུན་ནི་རབ་བོར་བས། །རྒྱལ་བ་མཆོད་པ་འདི་ནི་དམ་པ་གཙོ་བོ་གྱ་ནོམ་མཆོག་གི་ཕུལ། །གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པར་འགྱུར་བར་སྨོན་བཏབ་པ། །དེ་ནི་སྦྱིན་པ་དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་གཞལ་ཡས་བཟོད་པའི་སྟོབས་ཀྱི་མཆོག་།དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པ་ཏིང་འཛིན་གཞལ་ཡས་ཤེས་རབ་མི་གཡོས་པ། །དེ་ནི་མཐའ་ཡས་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་ལམ་སྟེ་ཟད་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། །གང་ཞིག་བསམ་པས་ཡིད་རབ་དགའ་ཞིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ལ་རབ་འཇུག་པ། །བསྔགས་དང་བརྗོད་དང་གྲགས་དང་གཟུགས་དང་གཡོག་ནི་ཤིན་དུ་མཛེས་པ་འཐོབ། །དེས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དབང་ཕྱུག་སྟོབས་རྣམས་རྟག་འཐོབ་སེམས་དང་དྲན་པ་འཕགས། །དེ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་སྟོབས་ལྡན་དེ་ལྟར་བརྒྱ་བྱིན་ཚངས་པར་འགྱུར། །མི་གང་ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་བླ་མེད་ཞི་འཇུག་པ། །དེ་ནི་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལམ་དང་མི་ཁོམ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་གཅོད། །དེ་ནི་ལྷ་དང་མི་ཡི་ལམ་རྣམས་རབ་ཏུ་འབྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་སྦྱངས། །ལོང་བར་མི་འགྱུར་འོན་པར་མ་ཡིན་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚང་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་འཇུག་ཅིང་བློ་གྲོས་ལྡན་པ་སེམས་ཅན་སྐྱབས་གཉེར་བ། །སངས་རྒྱས་མཐོང་ཞིང་དེ་དག་ལ་ཡང་མཆོད་བྱེད་མཁས་པ་ཆོས་ཀྱང་ཉན། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ལྡན་ཞིང་བློ་ནི་ཤིན་དུ་རླབས་ཆེ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །ཐེ་ཚོམ་ནེམ
54.276b
ནུར་མེད་ཅིང་ང་རྒྱལ་བྲལ་བ་རྟག་ཏུ་དྲང་པོར་འགྱུར། །གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་འདི་འདྲའི་དཔལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་འཇུག་པ་དེ། །འདོད་པའི་དགའ་ལ་དགའ་བ་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་ཆོས་ལ་དགའ་བ་རྙེད། །དེ་ནས་འཇིག་རྟེན་དྲི་མས་གོས་པར་མི་འགྱུར་ཆུ་ལས་པད་མ་བཞིན། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ངོམས་ཕྱིར་ཞིང་ཚོལ་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་ཞུགས་ནས་སྙིང་རྗེས་མཐའ་ཡས་གང་ཞིག་ཟད་པར་མི་ནུས་པ། །སྐྱབས་དང་གླིང་དང་དཔུང་གཉེན་དག་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕ་མར་འགྱུར། །དེ་ནི་འགྲོ་བའི་སྨན་པ་སློབ་དཔོན་བླ་མ་དེད་དཔོན་ཆེན་པོར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་སྨན་སྦྱིན་ནད་རྣམས་ཞི་བར་བྱེད། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་དང ། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ཡིད་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། བུད་མེད་ཀྱི་འཁོར་དེ་དག་དང ། བུ་ཐུ་བོ་དང ། བློན་པོ་དང ། མཁར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང ། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །སེམས་ཅན་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱམས་བསྐྱེད་ནས། །ང་ནི་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་མཆོག་ལ་ཞུགས། །གང་ཞིག་གང་ལ་དགའ་བ་ཡིད་འོང་འདོད། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་བརྟན་ཡང་དག་སྐྱེད། །མི་རིགས་སྦྱོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱུར་པ་ཡིས། །སྔོན་ཆད་འཁོར་བ་བྱེ་བ་མ་ཤེས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཤིག་དང ། །སེམས་ཅན་དོན་བརྩོན་སྡུག་བསྔལ་བདེ་བར་འགྱུར། །གང་དག་རྫུ་འཕྲུལ་སྤོབས་པ་ཡེ་ཤེས་དང ། །ཤེས་རབ་འཁོར་དང་དེ་བཞིན་མཆོད་པ་དང ། །སངས་རྒྱས་རྣམ་གཟིགས་ཡོན་ཏན་དཔག་མེད་པ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང ། །ལྷ་མིའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་གང་དག་དང ། །རྒྱ་བྱིན་ཚངས་པ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང ། །གང་དག་ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང ། །བསྡུ་དང་བསམ་གཏན་དེ་ལྟར་ཚད་མེད་གང ། །
54.277a
དེ་བཞིན་གང་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལམ་དང ། །མངོན་ཤེས་རིག་དང་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་།འདི་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང ། །སྟོབས་བཅུ་སངས་རྒྱས་ཁ་དོག་བསམ་ཡས་དང ། །གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་དང ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཡངས་དཔག་མེད་པ། །དེ་ཀུན་རྣམ་དག་སེམས་ལས་ངེས་པར་བྱུང ། །གང་ཞིག་ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་བསྐྱོད་པ་དང ། །ཐམས་ཅད་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་པ་དང ། །འོད་དང་བཀོད་པས་དྲི་མེད་རྒྱས་འདོད་པ། །མཁས་པ་དེས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཅིག་།མཁས་པ་གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་པ། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དུ་མཆོད་པའི་འོས་སུ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པར་འགྱུར། །གསོལ་བ་མ་བཏབ་འགྲོ་བའི་བཤེས་སུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཡིས། །བསྐལ་པ་མང་པོར་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཀྱང་གོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་བསོད་ནམས་གང་བྱུང་བ། །བརྗོད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་ཡང་དག་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སྲོག་ཆགས་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་དགུ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་དང ། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་དེ་དང ། བུ་ཁྲི་པོ་དེ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས་སོ། །ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཞི་བཅུས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་སྒྲ་ཕྱུང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེས་ཕྱིས་ཀྱང་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེ་ལ་བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟི་སྟང་དུ་བྱས་སོ། །བླ་མར་བྱས་སོ། །རི་མོར་བྱས་སོ། །མཆོད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱད་པའི་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ཡོངས་སུ་བླངས་སོ། །རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་གཡོག་དང་བཅས་ཏེ་དོང་ནས་ཆོས་ཉན་ཏོ། །དེས་ཕྱི་ཞིག་ན་བུ་ཐུ་བོ་རྒྱལ་པོར་བཅུག་ནས་སྐྲ་དང་བ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ནས་ཡང་དག་པར་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ ། །དེ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ་བདེན་པའི་ཚིག་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང ། དོན་གྱི་ཚིག་དང ། འདུལ་བའི་ཚིག་དང ། ཚིག་མི་ཟད་པ་བཞི་པོ
54.277b
འདི་དག་གི་ཡི་གེའི་མཚམས་སྦྱར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་འཇལ་ལོ། །དེ་ལོ་བྱེ་བ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་ངོ ། །རྒྱལ་པོ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེས་རྗེས་སུ་བསླབས་ནས། དེ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་བགྲང་བ་ལས་ཤིན་དུ་འདས་པ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེའི་གསུང་རབ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་སེམས་ན་དེ་ལྟར་མི་ལྟ་ཏེ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་འདི་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་དེ་ལས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་འདིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་བུ་མོ་འདིས་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཟུང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པས་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང ། རིག་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་དང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བུ་མོ་རིན་ཆེན་འདི་བུད་མེད་དོ་སྙམ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་བལྟ་སྟེ་དེ་ལ་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ཆོས་དང ། སྐྱེས་པའི་ཆོས་མེད་དོ། །བུ་མོ་འདི་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ནོ། །འོང་བ་མེད་དོ། །འགྲོ་བ་མེད་དོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་འདིས་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་བུ་མོ་གཞོན་ནུ་དགུ་ཁྲི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་སྤྱད་པ་མི་སྤྱོད་དམ། ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་བདག་ནི་སྐྱེས་པའི་ལུས་འདི་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོད་ན་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལུས་ལ་སྨོད་དམ། སྨྲས་པ་བུ་མོ་སྨོད་དོ། །སྨྲས་པ། དེ་བས་ན་བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད
54.278a
ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སྨད་པ་དེ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྨོད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སྨད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་པ་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་ཀྱི། བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་ཀྱི། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོགས་པས་མི་ངོམས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དང་འདྲེ་བ་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་ཀྱི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུ་འཛི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པ་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་ཀྱི། གྲོང་དང ། གྲོང་ཁྱེར་དང ། གྲོང་རྡལ་དང ། ཡུལ་འཁོར་དང ། ཕོ་བྲང་འཁོར་དུ་འཇུག་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་ཀྱི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ལྟར་ན་གང་དང་གང་ལ་ཉན་ཐོས་སྨོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། བུ་མོ་སྟོབས་གང་གིས་དེ་སྨོད་པར་མི་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་གང་ཡིན། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་དྭ་ཏིའི་བུ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་ཏེ། དེས་དེ་སྨོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱམས་པའི་སྟོབས་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་དང ། བཅོས་མ་མ་ཡིན་པས་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྟོབས་དང ། ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བས་ཐབས་ཀྱི་སྟོབས་དང ། ཞུམ་པ་མེད་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་དང ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང ། སྔོན་དམ་བཅས་པ་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར
54.278b
བྱེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་ཏེ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་ཏེ། སྟོབས་དེ་དག་གིས་དེ་མི་སྨོད་དོ། །གནས་བརྟན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཅི་བུ་མོ་ཁྱོད་སྟོབས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ནམ། བུ་མོས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལྡན་ཏེ་གང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྡན་ནོ། །གང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པར་གནས་སོ། །བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་མཉམ་པ་དེ་ནི་སྟོབས་མ་ཡིན། ཉམ་ཆུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །གང་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ལ་ནི་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམས་མོ། །ཇི་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་སྣང་བ་མེད་ཅིང་བླ་གབ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྣང་བ་མེད་ཅིང་བླ་གབ་མེད་པའོ། །གང་དེ་ལྟར་མཉམ་པ་དེ་ནི་ཉམ་ཆུང་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བཙུན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཉོན་མོངས་པ་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །གང་སེར་སྣ་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །གང་ཚུལ་ངན་པ་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །གང་གནོད་སེམས་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །གང་ལེ་ལོ་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །གང་གཡེང་བ་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །གང་འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་གང་དང་གང་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དགེ་བ་ཉམ་ཆུང་བ་དེ་དང་དེ་ལས་དེ་དགེ་བའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། བུ་མོ་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཇི་སྟེ་བསྟན་པ་ལྟ་ན་དེ་ལྟར་བསྟན་པར་བྱའོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དེ་བཞིན
54.279a
གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཐེག་པ་དམིན་པ་འདོད་ཅིང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ་སྐབས་མེད་དོ། །དེ་ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པའི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཆོག་དམ་པར་སོང་ནས་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཐོབ་སྟེ་གནས་ལ་ཡང་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང་པོ་སྟེ། སྟོབས་དེ་ཐོབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་ཀྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་ཡང་དག་པར་སྒྲོག་སྟེ། ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་ཞིང ། དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ། གང་གིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོས་དང་འཐུན་པར་མ་བསྐོར་བའི་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཏོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། རང་གི་ལས་ལས་གྱུར་པ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནས་འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལས་དང ། ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པ་གནས་དང་རྒྱུས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་གཉིས་པ་སྟེ། སྟོབས་དེ་ཐོབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་སྒྲོག་སྟེ། ཁྱུག་མཆོག་གི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་ཞིང ། དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ། གང་གིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་མ་བསྐོར་བའི་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཏོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་བརྟགས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། དེ་དག
54.279b
ཤེས་ནས་དབང་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅིང་དབང་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་དབང་པོའི་རིམ་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང་གང་ཟག་གཞན་དག་གི་དབང་པོ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རིམ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང ། གང་ཟག་གཞན་དག་གི་དབང་པོ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རིམ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་གསུམ་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་ལ་འཇུག་སྟེ། ཞུགས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང ། ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །དེ་ཁམས་ལ་འཇུག་པའི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་ཁམས་དུ་མ་དང ། ཁམས་སྣ་ཚོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཞི་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་མོས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་ཏེ། དེ་ལྟར་མོས་པ་ལ་མི་སྨོད་དོ། །དེ་མོས་པའི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང ། གང་ཟག་གཞན་དག་གི་མོས་པ་དུ་མ་དང ། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་ལྔ་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། འདུས་བྱས་དང ། འདུས་མ་བྱས་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡེ་ཤེས་གཏོང་ངོ ། །དེ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་མཁྱེན་པས་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དྲུག་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་བསམ་གཏན་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལྷུར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ངེས་པར་རྟོག་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་ཏེ་དུལ་ཞིང་ཅང་ཤེས་སོ། །
54.280a
དེ་ཅང་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང ། གང་ཟག་གཞན་དག་གི་བསམ་གཏན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་དུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བདུན་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུད་མི་གསོན་ཏེ། བག་ཡོད་པ་ཡིན། སྔོན་དམ་བཅས་པ་ལས་མི་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུད་མི་གསོན་པའི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན། བདག་དང་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང་གང་ཟག་གཞན་དག་གི་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བརྒྱད་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་སེམས་ཅན་གང་ཡང་སྤ་འགོང་བར་མི་བྱེད་ལ་མ་བསླབས་པ་ལ་དབང་མི་ཟ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྣང་བའི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་ལྷའི་མིག་གི་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དགུ་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། སེམས་ཅན་གང་གི་ཟག་པ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་གནས་མ་ཡིན་གྱིས་ཟག་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཟག་པ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་མོས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་སྟོབས་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པའོ། །བུ་མོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་དག་།རྫོགས་པར་བྱས་ནས་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར་རོ། །བུ་མོ
54.280b
དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་དག་ཐོས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཅི་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅཝ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང་ཇི་ལྟར་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅཝ་བརྒྱད་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བུ་མོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །སྙམ་ནས་སློབ་དཔོན་ནམ་ཡང་ཆོས་འཆབ་པར་མི་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་ཡིན་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་ཅོས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡིན། ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་སྒྲོག་སྟེ། ང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་ཞེས་འདིར་ང་ལ་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་འཐུན་པས་རྒོལ་བར་འགྱུར་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །མཚན་མ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བདེ་བརྙེས་པ་དང ། འཇིགས་པ་མེད་པ་བརྙེས་པ་དང ། མི་འཇིགས་པ། བརྙེས་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་ཀྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་སྒྲོག་ཅིང ། ཁྱུག་མཆོག་གི་གནས་སུ་དམ་འཆའ་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་འམ། ལྷ་འམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་འམ། གང་གིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོས་དང་འཐུན་པར་མ་བསྐོར་བའི་ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་དང་པོའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། བར་དུ་གཅོད་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་སུ
54.281a
ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་ལ་མི་སྟེན་ཏོ། །མི་འཇུག་གོ། །མི་སྐྱོད་དོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་མི་འཆད་དོ། །མི་སྟོན་ཏོ། །བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་སུ་ཤེས་ནས་སྤོང་ངོ ། །དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་སྟེ། གང་ངས་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་སུ་གསུངས་པ་དེ་དག་ལ་སྟེན་པ་ལ་ནི་བར་དུ་གཅོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་གནས་མེད་དེ། འདིར་ང་ལ་གང་ཡང་རྒོལ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་མི་འཇིགས་པ་གཉིས་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དཀར་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་ཆོས་གང་དག་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བར་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གནོན་པར་འགྱུར་བའི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་དེ་དག་ལ་བདག་ཀྱང་སྤྱོད། སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །དེ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་སྟེ། གང་ངེས་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་སུ་གསུངས་པ་དེ་དག་ལ་སྟེན་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་མེད་དེ། །འདིར་ང་ལ་སུ་འང་རུང་རྒོལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་མི་འཇིགས་པ་གསུམ་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། བདག་གིས་ཤེས་ཤིང་མཐོང་གི་གཞན་གྱིས་མི་ཤེས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དུ་ནམ་དུ་ཡང་མི་ལྟུང་སྟེ། རྟག་དུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་ཅིང་སྡིག་པ་འབྱེད་པ་བློ་སྦྱང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་སྟེ། ང་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལ་ཟག་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོངས་སུ་མ་ཟད་དོ། ཞེས་བྱ་བར་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མེད་དེ། འདིར་ང་ལ་སུ་ཡང་རྒོལ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་འདི་ནི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ནི། རྟག་ཏུ
54.281b
རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ལམ་སྟོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལམ་མཚོན་བར་བྱེད་དེ། ལམ་གྱི་གམ་ཡོ་ནས་མཐོ་དམའི་མི་མཉམ་པ་མཉམ་པར་བྱེད་དོ། །ཟམ་པ་དང་རྡོ་སྟེགས་ཀྱང་འདོགས་སོ། །མཚན་མོ་མུན་པ་མུན་ནག་གི་ནང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་མར་མེ་ཡང་འབུལ་ལོ། །སེམས་ཅན་ལྟུང་བའི་འགྱོད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟུང་བའི་འགྱོད་པ་སེལ་ཏོ། །ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མེད་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་གྱི་འགྱོད་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །གཞན་གྱི་ལྟུང་བ་བྱུང་བ་གླེང་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལ་དོགས་པ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དོགས་པ་ཐམས་ཅད་གཅད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཐེ་ཚོམ་དང ། ཡིད་གཉིས་དང ། ནེམ་ནུར་མེད་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་སྒྲུབ་པོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་གསོལ་བ་འདེབས་ཏེ། ཆོས་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཅིང་སྒྱུ་མེད་པར་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་རྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་གང་ལ་ཡང་མི་ཕྱེའོ། །འཐོང་སླད་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལ་ཤེད་མི་འབྱེ་བ་དང ། སྡང་བ་དང ། མགོ་མྱོས་པ་དང ། རྨོངས་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བོའི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་དབང་ཟ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཚིག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དུ་མོས་སོ། །ཡི་གེ་གསོག་དང་ཡི་གེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱོན་དུ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུག་པའི་སྐབས་མི་ཚོལ་ལོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་འཁྲུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དྲིས་པ་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་པ་སྟོན་པ་དག་ལ་དེ་ལ་མེད་ཅིང་ཀུན་དུ་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཀུན་དུ་བསྒོམས་ཕྱིར་སྒྲ་སྐད་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པའི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཚིག་གིས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱད་པར་ལུང་སྟོན་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང་པོའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། ཚིག་གི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་སྨྲ།
54.282a
ཆོས་སྨྲ། དོན་སྨྲ། འདུལ་བ་སྨྲ་ཞིང ། མུ་ཆོར་མི་སྨྲ། བྱུང་རྒྱལ་དུ་མི་སྨྲ་སྟེ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་གཏམ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་འཕགས་པའི་མི་སྨྲ་བ་ཐོབ་ཅིང་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་རྩོད་པ་མེད་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ཆོས་གང་ཉན་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང ། གཞན་ལ་ཡང་སྟོན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་དང་གཞན་དག་ཞི་བ་དང ། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་བསམ་པས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །རྩོད་པ་མེད་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་ཕྱིར་དེ་སུ་དང་ཡང་མི་འཐབ་མི་རྩོད་དོ། །དགྲར་མི་ཚོལ་ལོ། །དགྲ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་གོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལ་མངོན་པར་དད་དོ། །སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་ཆོས་ཉིད་འདི་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏུ་འཇུག་གོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་ཅ་ཅོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་ཀྱང་མི་རྗོད་ཅིང་མི་སྨྲ་ལ་སྒྲ་སྐད་ཐམས་ཅད་དང ། ངེས་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་པ་དག་ལ་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ལེགས་པར་བཤད་པས་འཁོར་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པ་དང ། སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་སྒྲུབ་པའི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་དང ། མཚན་ཐམས་ཅད་དང ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་དང ། སྤུ་ཡི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འབྱུང་སྟེ། ཐ་ན་སྒྲ་གཅིག་གིས་ཀྱང་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྟན་པ་འབྱུང་ཞིང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་བྱིན་གྱིས་རླབས་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་བཏང་སྙོམས་དེ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་གཉིས་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག
54.282b
པོ་དང་མི་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་འདི་དག་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་པ་ཞིས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་བསྒོམ་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐལ་པར་བསམས་ཏེ། སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ཐེ་ཙོམ་དྲི་བ་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་དྲིས་ཀྱང་དེ་འདི་བཤད་དོ། །འདི་བསྟན་ཏོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མི་རྟོག་ལ་རྟག་ཏུ་མ་རྨོངས་ཤིང་དྲན་པའི་དབང་པོས་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ཅིག་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་གསུམ་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་སྲུང་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་སེམས་འཁྲུགས་པར་མི་བྱེད། སེམས་གདུང་བར་མི་བྱེད། སེམས་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད། དགེ་བའི་རྩ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་བྱེད། ཆོས་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མོས་ཏེ། གཡོ་བ་མེད་རློམ་སེམས་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམ་པ་མ་ཡིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲེས་པ་མེད་ཅིང་རོ་གཅིག་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་ཙམ་ཡང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་དང ། ཀུན་ནས་འཁྱིལ་པའི་སྒོའི་གཟུངས་ལ་མཁས་པའི་མཉམ་པར་བཞག་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཞི་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན།
54.283a
ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད། མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པ་ཡིན། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། གསོ་བར་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། གང་ཟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། ཤད་ལས་སྐྱེས་པར་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། ཤད་བུར་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། ཆད་པར་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། འབྱུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། འཇིག་པར་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང ། འཁོར་བ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཉིས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ལ། འདུ་ཤེས་ལ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བར་སྟོན་ཀྱང་ཆེ་བ་དང་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་ཡིན། མཐར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་དང ། མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་གནས་ལ་གནས་ཀྱང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འཛིན་པ་དང ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིངས་རྗེ་ཆེན་པོ་མི་ལྡོག་སྟེ། སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་དུས་ལ་ཡང་རུབ་ཅིང་ཆོས་སྟོན་པའི་རྒྱུན་ཡང་མི་གཅོད་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ལྔ་པའོ།། །། བམ་པོ་གསུམ་པ། བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བཏང་སྙོམས་པ་ཡིན་ཏེ།
54.283b
འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པ་ཉོན་མོངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཏང་སྙོམས་པས་བདེ་བ་དང ། ཡིད་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཆོས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡང་མེད། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། ཡིད་མི་བདེ་བའི་གནས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བས་དོན་ཐམས་ཅད་རྙེད་ཅིང་འབྱོར་ཀྱང་ཁེངས་པར་མི་འགྱུར་དོན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཀྱང་དུད་པར་མི་འགྱུར་གྱི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་བདག་མེད་པ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་མོས་ཏེ་གཏང་སྙོམས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་བཏང་སྙོམས་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ལ་ཆགས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་དང ། རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མི་འམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང ། མི་དང་མི་མ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་སྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ། མཆོད་ཅིང་རི་མོར་བྱས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད། བདུད་དང ། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དང ། ཕས་ཀྱིས་རྒོལ་བ་དང ། འཚེ་བ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དཀྲུགས་ཤིང་གནོད་པར་བྱས་ཀྱང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་ལ། སེམས་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཕན་འདོགས་པ་དང ། གནོད་པར་བྱས་པ་ལ་ས་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་དང ། ཆུ་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་དང ། མེ་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་དང ། རླུང་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁེངས་པར་མི་འགྱུར། དུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་མི་འཁྲུགས་ཏེ། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བཏང་སྙོམས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས
54.284a
ངེས་པར་སེམས་པའི་བཏང་སྙོམས་འདི་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མི་ལྡོག་སྟེ། སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་དུས་ལ་ཡང་རུབ་ཅིང ། ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་རྒྱུན་ཡང་མི་གཅོད་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དྲུག་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མོས་པ་དྲག་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་མོས་པ་རླབས་པོ་ཆེ་དང ། མོས་པ་ཆེན་པོ་དང ། མོས་པ་ཟབ་མོས་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྣ་ཚོགས་བསྐྲུན་པར་མོས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་མོས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་མོས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བཏང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འདོར་བར་མོས་སོ། །རང་གི་རྟོག་ཅིང་གྲུབ་ཀྱི། གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་མོས་ཏེ། བདུད་དང་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དམིགས་པ་ཅན་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཐམས་ཅད་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་མོས་པ་དེ་ལས་མོས་པ་དང་དབྲལ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མོས་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མོས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་དང ། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་གཟུངས་ལ་མཁས་པའི་དབང་བསྐུར་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་གང་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏོ། །གང་དུ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གྱིས་དུས་གང་དང ། ཉི་ཚོད་གང་དང ། ཡུལ་གཞན་གང་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གང་དང་གང་ལ་སྣོད་ཀྱི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་མཉམ་པར་བཞག་པའི་གནས་ཀྱང་མི་འདོར་བ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བདུན་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ
54.284b
ཡིན་ཏེ། དེ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་མི་འདོར། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་ཅིང་སྦྱོར་བས་ངོམས་མི་མྱོང ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྩོམ་པ་ལ་རྟུལ་ཅིང་བླ་མ་དང་དགེ་བའི་གཤིས་གཉེན་དང ། ཆོས་སྨྲ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གན་དུ་འགྲོ་ལ། ཡོངས་སུ་འདྲི་བ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བ་དང ། མཆོད་པའི་ལས་དང ། བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པར་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་གཟུངས་བར་བྱ་བ་དང ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཚད་མེད་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་ཡང་དག་པར་གཟུངས་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བ་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་བསྟན་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཚད་མེད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་གཟུད་ཅིང་གདུལ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཚད་མེད་པ་སྟོན་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་དེ་ཆགས་པ་མེད། སྒྲིབ་པ་མེད། ཐོགས་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་སྟེ། མངོན་པར་ཕྱོགས་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་བ་ནམ་མཁས་ཀླས་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བརྒྱད་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དྲན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང ། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དྲན་པ་དེ་བརྗེད་པ་མེད་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམས་པའི
54.285a
རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། བདག་མེད་པ་དང ། མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །ཕྱིའི་ལུས་དང ། ཕྱི་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། བདག་མེད་པ་དང ། མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །ནང་གི་ཚོར་བ་རྣམས་ལ་ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་བནས་ཏེ། སྟོང་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་ཚོར་བ་དང ། ཕྱི་ནང་གི་ཚོར་བ་རྣམས་ལ་ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། སྟོང་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །ནང་གི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །ཕྱིའི་སེམས་དང ། ཕྱི་ནང་གི་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །ཕྱིའི་ཆོས་དང ། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་ཏེ། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །ལུས་ལ་ཞུགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམས་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། བདག་མེད་པ་དང ། མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་རོ། །ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་ལས་ལེགས་པར་སྦྱོར་བའི་རྒྱུན་ཀྱང་མི་གཅོད་དོ། །ཚོར་བ་ལ་ཞུགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་ཏེ། སྟོང་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་ཡང་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལྟ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་གཅད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་ཀྱང་མི་གཅོད་དོ། །སེམས་ལ་ཞུགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མི་བརྗེད་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུན་ཀྱང་མི་གཅོད་དོ། །ཆོས་ལ་ཞུགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་སྟེ། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱོར་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང
54.285b
མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཡང་འཚམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འཇུག་གོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་གྱིས་མཐའ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང ། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་དང ། དབང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། མོས་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་དུ་བརྒྱུད་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་སྤྱོད་པའི་བག་ཆགས་དང ། བསམ་པ་དང ། བག་ལ་ཉལ་བ་དང ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང ། དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གཅིག་ནས་གཅིག་དུ་བརྒྱུད་པ་དང ། ཚེ་དང ། འཆི་འཕོ་དང ། སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་དུ་བརྒྱུད་པ་དང ། བསྐལ་པ་དང ། ཞིང་དུ་སངས་རྒྱས་གཅིག་ནས་གཅིག་དུ་བརྒྱུད་པ་དང ། ཉན་ཐོས་འདུས་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལུང་བསྟན་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་དུ་བརྒྱུད་པ་དང ། ཕ་མ་དང ། ཉེ་དུ་དང ། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་གཅིག་ནས་གཅིག་དུ་བརྒྱུད་པ་བསྟན་པ་ལ་དྲན་པའི་དབང་པོ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་རྨོངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱད་པར་ལུང་སྟོན་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་དགུ་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཤེས་རབ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་དཔྱོད་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དང ། རྣོ་བའི་ཤེས་རབ་དང ། ཟབ་པའི་ཤེས་རབ་དང ། ངེས་པར་རྟོག་པར་ཤེས་རབ་དང ། མི་ཐུབ་པའི་ཤེས་རབ་དང ། ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཤེས་རབ་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཤེས་རབ་དང ། ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་སེམས་སྙོམས་པའི་ཤེས་རབ་དང ། ཤེས་རབ་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང ། བདག་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་ཀྱི་ལུང་མནོས་པ་མེད་པའི
54.286a
ཤེས་རབ་དང ། ཐོས་པ་ཚོལ་བས་ངོམས་མི་མྱོང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན་ཏེ། ཐོས་ནས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་རྟོགས་ཏེ། མགོའི་ཐོད་ལ་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་སྟི་སྟང་བྱེད་ཅིང་ཐོས་པ་ཚོལ་ལ་ཐོས་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ཡིན། ཐོས་པ་བསག་པ་ཡིན། ཆོས་འདོད་ཅིང་ཆོས་ལ་དགའ་བས་དགའ་མོས་པ་ཡིན། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཆོས་འདོད་པ་དེས་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་མེད་དོ། །དེ་བླ་མ་ལ་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་མི་བཟོད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཆོས་འདོད་པ་དེས་ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཉན་པ་ལ་ཤིན་དུ་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེས་ཡོངས་སུ་བཀང་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚིགས་གཅིག་ལ་ཤིན་དུ་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་མཉན་པ་ལ་ཤིན་དུ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་ཐོབ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གཞན་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་གཏན་པ་མེད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ལ་ཤིན་དུ་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་རྒྱལ་སྲིད་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཐོབ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང ། རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཐོབ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྷག་།པའི་བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཞུགས་པས་སྟི་སྟང་དུ་བྱེད་ཅིང་ཆོས་ཉན་ཏོ། །སྟི་སྟང་དུ་བྱེད་ཅིང་གཞན་ལ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་བརྩོན་པས་ཚེགས་ཆུང་ངུར་དེ་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགོངས་པས
54.286b
འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གཙུག་ལག་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ལ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བའི་སྒོ་ཟད་མི་ཤེས་པས་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བའི་སྒོ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་དང ། དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བ་དང ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང ། བཅས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང ། འཁོར་བ་དང ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་རྟོགས་པ་བསྟན་པ་ཤེས་པ་དང ། ཞིང་ཐམས་ཅད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པའི་བསྐལ་པ་ཤེས་པ་དག་ལ་དེའི་ཤེས་རབ་དེ་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང ། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་དོ། །ཕྱི་མའི་མཐར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་ཀྱང་ཐུག་པ་མེད་དོ། །དཔྱོད་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམ་པས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སྒོ་གཅིག་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་སྣང་ཞིང ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་གཅིགི་གིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཁྱིམ་གྱི་གནས་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ཡིན་འདོད་པ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁྱིམ་ནས་འབྱུང་བར་དགའ་ཞིང་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་མང་བ་ཡིན། དབེན་པ་ལ་གཞོལ། དབེན་པ་ལ་འབབ། དབེན་པ་ལ་བབ་ཅིང་ཆོས་ཟབ་མོ་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་ཏེ། དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་འདི་སྒོམ་མོ། །གང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞིང་མི་རྡོགས་པ་དང ། དམིགས་པར་ལྟ་བ་མཚན་མ་ལ་མངོན་པར
54.287a
དགའ་བ་ཐམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་དེ་དག་བསྒོམས་པས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཀུན་དུ་སྐྱེའོ། །ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཀྱང་ཤིན་དུ་འདའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲིབ་པ་དང་ཆོད་པ་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང ། ལྟ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སྐྱོད་དོ། །དེ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ཅིང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ལ་རྣམ་པར་རྩོན་པས་ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་དོན་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་དྲང་བའི་དོན་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན་པ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་ལ་རྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆགས་ཞེན་ལ་དོན་ལ་སྟོན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་མ་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །ལྟ་བར་སོང་བ་དྲུག་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་རྟོན་པ་ཉིད་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །ཁམས་གསུམ་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་སྨོན་པ་མེད་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་བྱམས་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །སེར་སྣར་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །ངན་པའི་ངང་ཚུལ་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །གནོད་སེམས་ལ་ཆགས
54.287b
ཞེན་པ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །ལེ་ལོ་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །གཡེང་བ་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདག་མེད་པ་དང ། ཞི་བ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །སྒྲིབ་པ་དང་ཆོད་པ་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་པ་དང ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་ཞེན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་ཐར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ཉམས་པར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་མི་འཁྲུགས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་སྟེ། དབའ་རླབས་མེད་ལ་ཤིན་ཏུ་བསིལ་བའི་དངོས་པོར་གྱུར་ཅིང ། ཟབ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གྱི་གཏིང་དཔག་བཀའ་བ་ཡིན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་སྟེ། དྲི་མ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་ཏེ་རྙོག་པ་མེད་པའི་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ས་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱེད་པས་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཡིན། བསྟན་པ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་ཡིན་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་སྟེ། དྲི་མ་མེད་པའི་སྙིང་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་དང་ལྡན་པས་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་རྒྱུ་འཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལས་བྱུང་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས
54.288a
འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབབ་པ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་ཅིང་ཤིན་དུ་མཐར་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་གཅིག་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡེ་ཤེས་ལྷུར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང ། ཡེ་ཤེས་ལ་འབབ་པ་དང ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱིན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཉམས་པ་མེད་པ་འགྲོ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང ། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང ། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང ། གཏི་མུག་མེད་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང ། འཁོར་བྱེད་དང་བཅས་པ་དང ། འཁོར་བྱེད་མེད་པ་དང ། ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང ། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང ། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པ་དང ། བླ་མ་དང་བཅས་པ་དང ། བླ་མ་མེད་པ་དང ། སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་དང ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང ། ལུང་བསྟན་པ་དང ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང ། དགེ་བ་དང ། མི་དགེ་བ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང ། ཟག་པ་མེད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང ། རྣམ་པར་དག་པ་དང ། རྣམ་པར་མ་དག་པ་དང ། ཆུང་ངུ་དང་ཆེར་གྱུར་པ་དང ། མཐའ་དང་བཅས་པ་དང ། མཐའ་ཡས་པ་དང ། སེར་སྣ་དང་ལྡན་པ་དང ། གཏོང་བ་དང་ལྡན་པ་དང ། ངང་ཚུལ་ངན་པའི་སེམས་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་བའི་སེམས་དང ། གནོད་སེམས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དང ། གནོད་སེམས
54.288b
མེད་པ་དང ། ལེ་ལོ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དང ། གཡེང་བ་དང་ལྡན་པ་དང ། མཉམ་པར་བཞུག་པ་དང ། འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་དང ། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དང ། སོ་སོརའི་སྐྱེ་བོའི་སེམས་དང ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང ། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ངེས་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་ངེས་པ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ངེས་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་མོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཀུན་དུ་མི་རྒྱུ་བའི་ཤེས་པའི་ཀུན་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཆད་པ་མེད་ཅིང་རྟག་པ་མེད་པ་ཤིན་དུ་སྐད་ཅིག་པ། འགོག་པ་ཤེས་པས་འགོག་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ནམ་མཁའ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་བདག་གི་བ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པས་ལམ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་མི་བྱེད་ལ་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང ། སྤངས་པ་དང ། བསྒོམས་པ་དང ། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། །དེའི་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་ཡིན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན། མཐར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན། དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། བརྟེན་པའི་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤིང་རྐྱེན་དང་བཅས་པའི་ཁ་ན་ལས་ཀྱི། བདག་གི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་གྱི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན། སྲོག་གི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན། གསོ་བའི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན། སྐྱེས་བུའི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན། གང་ཟག་གི་ཁ་ན་ལས་པ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ
54.289a
པར་ཤེས་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་དང ། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་དང ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་དང ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་དང ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་དང ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་དང ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང ། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང ། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་མ་འདྲེས་པ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་མ་རིག་པ་འགག་པ་ནས་རྒ་ཤི་འགག་པའི་བར་དང ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་མ་འདྲེས་པ་འདི་འགག་པར་འགྱུར་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་འདི་ཡང་དག་པར་སློབ་པ་ན་གང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་དེ་ནི་བདག་གི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་གྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན། སྲོག་དང་གསོ་བ་དང ། གང་ཟག་གི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་བདག་གི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནས། གང་ཟག་གི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པས་བར་དེ་ནས་སྟོང་པའོ། །སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆད་པ་མ་ཡིན། རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆད་པ་མ་ཡིན། རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གདོད་མ་ཉིད་ནས་མ་སྐྱེས་མ་བྱུང་བའོ། །གདོད་མ་ཉིད་ནས་མ་སྐྱེས་མ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །དུས་གསུམ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བགྲང་བ་མེད་ཅིང་བགྲང་བ་ལས་ཤིན་དུ་འདས་པའོ། །བགྲང་བ་མེད་ཅིང་བགྲང་བ་ལས་ཤིན་དུ་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དམ་པའོ། །དོན་དམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་དག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་དག་པ་གང་ཡིན་པ་འཐབ་པ་མེད་ཅིང་རྩོད་པ་མེད་པའོ། །འཐབ་པ་མེད་ཅིང་རྩོད་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་རང་བཞིན་དུ་དེས་དེ་ལྟར་ཤེས་ཤིང་གནས་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཀུན་འབྱུང་བས་མ་རིག་པ་ཀུན་འབྱུང་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །མ་རིག་པ་འགག་པ་ནས
54.289b
རྒ་ཤི་འགག་པའི་བར་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་ཤེས་པས་ཆད་པར་ལྟ་བར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་གྱི། བདག་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་ཁས་མི་ལེན། ཉེ་བར་མི་འཛིན་མི་དམིགས་སོ། །མཐའ་མི་དམིགས་པས་དབུས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ ། །ཆོས་གང་ལ་མཐའ་མི་དམིགས་པ་དེ་ལ་དབུས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་མཐའ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་སྙམ་ནས། དེ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇུག་གོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ་མཐའ་དང་དབུས་དང་བྲལ་བས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་མཉམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟོབས་བཀོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པ་དང ། མཐའ་ཡས་འཁྱིལ་པའི་གཟུགས་ལ་མཁས་པས་དེའི་རྣམ་གྲོལ་བ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དེ་ཆོས་དབྱིངས་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པར་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ནམ་མཁའི་དབྱིང་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་རྣམ་པ་མི་རྟོག་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆུད་མི་ཟ་བར་སྟོན་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རིམ་པ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། ཁམས་དུ་མ་དང ། ཁམས་སྣ་ཚོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་སྟོན་པ་ཡིན། མོས་པ་དུ་མ་པ་དང ། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་མི་ཟད་པར་སྟོན་ཅིང་འཇུག་པ་ཡིན། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ཕྱོགས་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་བྱེད་ཅིང་ཕུང་པོར་ལུང་སྟོན་པ་ཡིན། བསམ་གཏན་དང ། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ལྡན་པ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པ
54.290a
རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟོན་པ་ཡིན། སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང ། ཚེ་དང ། སྐྱེ་བ་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་དང ། ཐོག་མའི་མཐར་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པ་ཡིན། ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ལྷའི་མིག་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ལུང་བསྟན་པ་སྟོན་པ་ཡིན། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་བག་ཆགས་མཚམས་སྦྱར་བ་མ་ལུས་པར་སྤང་བར་ཤེས་པ་སྟོན་པ་ཡིན། མི་འཇིགས་པ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་སྟོན་པ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཤེས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཇེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་ཅིང་སྦྱོར་བ་མཚུངས་པ་མཉམ་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་སྟོན་པ་ཡིན། སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སྟོན་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་འདུལ་བའི་ཕྱིར་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ཟབ་མོ་དང ། སྣ་ཚོགས་དང ། སྣརེལ་ཞིར་རྒྱུ་བ་དང ། ཤེས་རབ་དང ། ཐབས་དང ། རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པ་ཡིན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ཏེ། བུ་མོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་གཉིས་སོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་བྱེད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བྱས་པ་རྣམས་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་ལས་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཁུ་བ་དང ། གཡོ་དང ། གྱ་གྱུ་དང ། ཚུལ་འཆོས་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་དོ། །སྡང་བ་མེད་ཅིང་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིན། རྟག་ཏུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་བྱང་ཆུབ་དང་འཐུན་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཡིན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུན་འཐུན་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་ཏེ། ལུས་ཀྱིས་ལས་དེ་ལྟ
54.290b
བུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་སྔོན་དུ་ཡེ་ཤེས་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་དོ། །གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པ་དང ། ཀུན་ནས་སྣང་བའི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁ་དོག་དུ་མ་དང ། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དང ། གཟུགས་དང ། དབྱིབས་དང ། ཆུ་ཞེང་སྟོན་པའི་ལུས་ཀྱིས་ལྷ་དང ། ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་དང ། ལྷ་མ་ཡིན་དང ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང ། མིའམ་ཅི་དང ། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང ། བྲམ་ཟེ་དང ། རྒྱལ་རིགས་དང ། རྗེ་འུ་རིགས་དང ། དམངས་རིགས་དང ། དགེ་སློང་དང ། དགེ་སློང་མ་དང ། དགེ་བསྙེན་དང ། དགེ་བསྙེན་མ་དང ། སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་ལྷགས་པའི་འཁོར་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྱོད་ལམ་ཚད་མེད་པ་དང ། ཁ་དོག་དང ། རྟགས་དང ། དབྱིབས་གནས་པ་མཆོག་དམ་པ་གཙོ་བོ་གྱ་ནོམ་པའི་ལུས་བསྟན་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པས་འཁོར་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ཀུན་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ། །གཟེངས་སྟོད་དོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །ཀུན་དུ་བསྟན། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་།གཟེངས་བསྟོད། རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱས་ནས་མི་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །མི་སྣང་བར་གྱུར་ཀྱང་སོང་བར་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །འཁོར་འདུས་པ་དེ་དག་ཏུ་འདུས་ཤིང་འདུག་སྟེ། སྨྲ་འམ་ཅང་མི་སྨྲ་ཡང་རུང་འོངས་པར་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལ་ལྟ་བས་ཀྱང་ངོམས་མི་མྱོངས་ངོ ། །དེས་བསྟན་པ་ལ་དགའ་བ་དང ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རབ་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡང་རྙེད་དོ། །འདོད་པ་ལ་དགའ་ཞིང་རྩེ་བ་དང ། ཡུལ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྦྱར་རོ། །མི་སྣང་བར་གྱུར་ན་བལྟ་བ་དང་མཉན་པའི་ཕྱིར་སྐོམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལྟ་བས་སྐོམ་པ་དང ། ལྟ་འདོད་པ་དང ། ཆོས་ཉན་པས་སྐོམ་པ་དང ། ཆོས་ཉན་འདོད་པ་དེ་ཡང་ཟག་པ་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང ། ངག་གི་ལས་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་འཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ་བུ་མོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི
54.291a
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་གསུམ་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་བྱེད་ཀྱི། ང་རྒྱལ་གྱིས་བྱས་པ་རྣམས་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངག་གི་ལས་བྱེད་པ་ནི་འཁུ་བ་དང ། གཡོ་དང ། གྱ་གྱུ་དང ། ཚུལ་འཆོས་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་དེ། བདེན་པར་སྨྲ་ཞིང་ཕྲ་མ་དང ། ངག་རྩུབ་པོ་དང ། ཚིག་ཀྱལ་པ་མི་སྨྲ་བ་ཡིན། ཕན་པའི་ཚིག་དང ། རན་པའི་ཚིག་དང ། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང ། དེ་ཚིག་དེ་དག་སྨྲ་སྟེ། ཚིག་དེས་བདག་དང་གཞན་ལ་གདུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཚིག་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བ་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་སྨྲ་སྟེ། ཚིག་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་མི་གཤེ་མི་འཚིག་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། ང་རྒྱལ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངག་གི་ལས་ཐམས་ཅད་སྔོན་དུ་ཡེ་ཤེས་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་དོ། །རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པ་དང ། འཁོར་གསུམ་གྱི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངག་གི་ལས་ཅི་ཡང་མི་བརྗོད་ཀྱང ། དེ་སྐད་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་བརྙན་དང ། འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཚིམ་པར་གྱེད་པའི་སྒྲ་ལ་འབྱུང་ངོ ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་སྒྲ་དང་དབྱངས་ནི་དོན་དང་ལྡན་པ། ཆོས་དང་ལྡན་པ། བདེན་པ་དང་འཐུན་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་མི་འགལ་བ། ཡིད་འབྱུང་བ་དང་བྲལ་བ་དང་འཐུན་པ། ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་བ། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བུ་མོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་བཞི་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་བྱེད་ཀྱི། ང་རྒྱལ་གྱིས་བྱས་པ་རྣམས་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་ནི་འཁུ་བ་དང ། གཡོ་དང ། གྱ་གྱུ་དང ། ཚུལ་འཆོས་པ་ཐམས
54.291b
ཅད་མི་བྱེད་དོ། །བརྣབ་སེམས་དང ། གནོད་སེམས་དང ། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་བྲལ་ཞིང་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཡིན། བྱམས་པ་དང ། སྙིང་རྗེ་ལ་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྗེད་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡེ་ཤེས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། ང་རྒྱལ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་སྔོན་དུ་ཡེ་ཤེས་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་དོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་དང ། བརྣག་པ་རྙོག་པ་མེད་པའི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་གཅིག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རང་གི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་རང་གི་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ལུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ལུས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་ཡང་དག་པར་འདུལ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་རང་གི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་ཡང་དག་པར་འདུལ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུར་བྱིན་གྱིས་རླབས་སོ། །དེའི་བྱིན་གྱིས་རླབས་དེ་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང ། བདུད་དུ་བཅས་པ་དང ། ཚངས་པར་བཅས་པ་དང ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུ་དང ། ལྷ་དང ། མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་གཡོས་པ་དང ། བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བུ་མོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅཝ་ལྔ་པའོ། །བུ་མོ
54.292a
གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡི་གེས་ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོས་ན་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་མི་དངང་ལ་ཀུན་དུ་མི་དངང་ཞིང་མི་སྐྲག་ལ་ཀུན་དུ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབས་པ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང ། ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ། ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ལ་མོས་སོ། །འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་ངག་གི་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་དབྱངས་སྒྲ་བརྗོད་པ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་དང ། དབྱངས་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ལ་མོས་སོ། །འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་ལས་དུས་ཐམས་ཅད་དང ། ཞིང་ཐམས་ཅད་དང ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། སྦྱེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མོས་སོ། །འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་བཀོད་པ་ཆགས་པ་མེད། ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་ནེམ་ནུར་མི་བྱེད་ཅིང་མི་དངང་ལ་ཀུན་དུ་མི་དངང་མི་སྐྲག་ལ་ཀུན་དུ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཡང་མོས་སོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་མོས་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་འདས་པའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་དོ། །དཔའ་བར་འགྲོ
54.292b
བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་དང ། གཟི་གརྗིད་དང་ལྡན་པའི་གཟུངས་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཐ་དད་པ་དང ། ཚེའི་ཚད་ཐ་དད་པ་རབས་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང ། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་མྱོང་བ་རྣམས་དང ། དེ་བཞིན་དུ་འདས་པའི་བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། བསྐལ་པ་གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་བཅས་པ་དག་དང ། བསྐལ་པ་གང་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་བྱུང་བའི་བསྐལ་པ་དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་ཐ་དད་པ་དང ། གང་དག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང ། གང་དག་རྣམ་པར་དག་པ་དག་དང་གང་དག་ཆུང་བ་དག་དང ། གང་དག་ཆེར་གྱུར་པ་དག་དང ། གང་དག་ཕྲ་བ་དག་དང ། གང་དག་རགས་པ་དག་དང ། གང་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དག་དང ། གང་དག་སྤྱིའུ་ཚུགས་པ་དག་དང ། གང་དག་འཐུན་པ་དག་དང ། གང་དག་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང ། མིག་འཕྲུལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་འདས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་མཐའ་ནས་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་དེ་ལག་འཐིལ་དང ། སོར་མོ་ལྔ་མཐོང་བའི་ཚུལ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཤེས་ཏེ། བུ་མོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་དྲུག་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་ན། མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོས་ན་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་མི་མ་དངང་མི་སྐྲག་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ
54.293a
པ་ལ་ཡང་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ལུས་དང ། ལུས་ཀྱིས་ལས་དང ། ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ལ་མོས་སོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་ངག་གི་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་དབྱངས་སྒྲ་བརྗོད་པ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་དང ། དབྱངས་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་བསྟན་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ལ་མོས་སོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱིས་ལས་སུ་དུས་ཐམས་ཅད་དང ། ཞིང་ཐམས་ཅད་དང ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མོས་སོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་བཀོད་པ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་མི་དངང་མི་སྐྲག་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་མོས་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང ། སྨོན་ལམ་ཡང་དག་པར་འཕགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པ་དང ། སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པའི་གཟུངས་ལ་མཁས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཐ་དད་པ་དང ། ཚེའི་ཚད་ཐ་དད་པ་རབས་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲད་པའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང ། ཉན་ཐོས་རྣམས
54.293b
དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་གྱིས་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་ལས་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་མྱོང་བ་རྣམས་དང ། དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། བསྐལ་པ་གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་བཅས་པ་དག་དང ། གང་དག་སངས་རྒྱས་མེད་པ་དག་དང ། བསྐལ་པ་གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་བསྐལ་པ་དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་ཐ་དད་པ་དང ། གང་དག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང ། གང་དག་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། གང་དག་ཆུང་བ་དག་དང ། གང་དག་ཆེར་གྱུར་པ་དག་དང ། གང་དག་ཕྲ་བ་དག་དང ། གང་དག་རགས་པ་དག་དང ། གང་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབས་ལ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དག་དང ། གང་དག་སྤྱིའུ་ཚུགས་པ་དག་དང ། གང་དག་འཐུན་པ་དག་དང ། གང་དག་ཕྱོགས་དང ། ཕྱོགས་མཚམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང ། མིག་འཕྲུལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་མ་འོངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་མའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་དེ། ལག་མཐིལ་དང་སེར་མོ་ལྔ་མཐོང་བའི་ཚུལ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཤེས་ཏེ། བུ་མོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅུ་བདུན་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ད་ལྟ་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོས་ན་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་མི་དངང་མི་སྐྲག་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཡང་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང ། ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རབ་འབྱམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི
54.294a
རྗེས་སུ་སོང་བ་ལ་མོས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་ངག་གི་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་དབྱངས་སྒྲ་བརྗོད་པ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་དང ། དབྱངས་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ལ་མོས་སོ། །ད་ལྟ་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་ལས་དུས་ཐམས་ཅད་དང ། ཞིང་ཐམས་ཅད་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང ། ཉན་ཐོས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཤིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མོས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དེ་བཞྀན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་བཀོད་པ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་ནེམ་ནུར་མེད་ཅིང་མི་དངང་མི་སྐྲག་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཡང་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་མོས་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་གོ། །དེ་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདི་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ཡོད་དོ། །ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་དུ་བསྒོམས་པ་དང ། རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཟུངས་ལ་མཁས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ད་ལྟ་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཐ་དད་པ་དང ། ཚེའི་ཚད་ཐ་དད་པ་རབས་བཞིན་དུ་བརྡ་བསྤྲོད་པའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བྱུང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང ། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་དང ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང ། ལས་རྣམས་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སོ་སོར་མྱོང་བ་རྣམས་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་དེ།
54.294b
བསྐལ་པ་གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་བཅས་པ་དག་དང ། གང་དག་སངས་རྒྱས་མེད་པ་དག་དང ། བསྐལ་པ་གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་འབྱུང་བའི་བསྐལ་པ་དེ་དག་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟ་བྱུང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་ཐ་དད་པ་དང ། གང་དག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དག་དང ། གང་དག་རྣམ་པར་དག་པ་དག་དང ། གང་དག་ཆུང་བ་དག་དང ། གང་དག་ཆེར་གྱུར་པ་དག་དང ། གང་དག་ཕྲ་བ་དག་དང ། གང་དག་རགས་པ་དག་དང ། གང་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དག་དང ། གང་དག་སྤྱིའུ་ཚུགས་པ་དག་དང ། གང་དག་འཐུན་པ་དག་དང ། གང་དག་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དག་དང ། མིག་འཕྲུལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་མཐའ་ནི་མི་རྟོགས་སོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་དེ། ལག་མཐིལ་དང་སོར་མོ་ལྔ་མཐོང་བའི་ཚུལ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཤེས་ཏེ། བུ་མོ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅཝ་བརྒྱད་པའོ། །བཅཝ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་སྟེ་ཐམས་ཅད་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ཚད་མེད་པ་དང ། ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང ། ལུས་རྩི་སྨན་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་མཐོང་མ་ཐག་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་འཁོར་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པ་དང ། མི་འཇིགས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་བག་ཚ་བ་མེད་པ་དང ། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་སློབ་མ་བསམ་པ་ཅན་དང ། གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང ། འཐུན་པའི་སློབ་མ་མི་ཕྱེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པར་གནས་པས་སློབ་མ་ཤིན་དུ་དུལ་བ་དང ། ཆོས་བསྟན་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པས་སྤོབས་པ་མྱུར་བ་དང ། གླེང་བ་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང ། དོན་ཡོད་པའི
54.295a
ཆོས་སྟོན་པ་དང ། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་འཁོར་ཐམས་ཅད་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སེམས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་འབྱིན་པ་དང ། ཆོ་འཕྲུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་ལྟ་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་བརྟན་པའི་ཕྱིར་བལྟ་བས་མི་ངོམས་པ་དང ། ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང ། སྤྱོད་ལམ་མི་འཁྲུགས་པས་གླང་པོའི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས་ལྟ་བ་དང ། སྤྲོ་བ་ཆེ་བས་སེང་གེ་ལྟར་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པ་དང ། ལུས་ཀྱི་ལས་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དོན་ཡོད་པར་རྣམ་པར་འགྲོ་བ་དང ། ངག་གི་ལས་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ངག་ལ་དབང་བ་དང ། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཀུན་ནས་མིག་དང་ལྡན་པ་དང ། སྤོབས་པ་མྱུར་བས་བཟུང་བར་འོས་པའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་དང ། བླ་ན་མེད་པའི་སྦྱིན་གནས་སུ་གྱུར་པའི་རྙེད་པའི་མཆོག་དང ། གྲགས་པའི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་ཤིང་མཐས་གཏུགས་པས་བསོད་ནམས་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང ། མཐུ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་ལུས་དང ། སྟོབས་བཅུ་དང ། མི་འཇིགས་པའི་མཆོག་ཐོབས་པས་རྫི་བ་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པས་སེམས་ཅན་ལ་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ལས་མི་ལྡོག་ཅིང་འཁྲུགས་པ་མེད་ལ་བྲལ་ཕོངས་པ་མེད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་གྱུར་པས། ཆོས་དང་གཙུག་ལག་མང་བ་ཤིས་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང ། ཤིན་ཏུ་མུར་ཐུག་ཅིང་མཐས་ཀླས་པས་མཐོང་བ་དང ། རིག་པ་དང ། བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང ། དྲན་པ་དང ། ཐོས་པ་དོན་ཡོད་པ་དང ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཤེས་རབ་མི་འཁྲུགས་པ་དང ། ཆོས་སྨྲ་ཞིང་ཉེས་པར་སྨྲ་བ་མེད་པས་རྒྱུན་ཆགས་པ་དང ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པ་སྤངས་པས་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི། ཆོས་རང་བའི་སློབ་དཔོན་མེད་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་ལུས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ།། །། བམ་པོ་བཞི་པ་སྟེ་ཐ་མ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ
54.295b
ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་གང་དག་ལ་ཞུགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མངོན་པར་གྲུབ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བུ་མོ་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ལ་ཞུགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་མངོན་པར་གྲུབ་སྟེ། དེ་དག་ལས་ཆུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཞབས་ཤིན་དུ་གནས་པ་འདི་ནི་སྔོན་དམ་བཅས་པ་ལ་བརྟན་པས་མངོན་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་སྔོན་སྦྱིན་པ་སྣ་ཚོགས་བསགས་པས་མངོན་པར་གྲུབ་བོ། །ཞབས་ཀྱི་རྟིང་པ་ཡངས་ཤིང་ཞབས་བྱིན་གྱིས་མཐོ་བ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཁྱད་དུ་མ་བསད་པས་གྲུབ་བོ། །སོར་མོ་རིང་བ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཀྱིས་བསྲུངས་ཤིང་བསྐྱབས་ཏེ་སྦས་པ་བྱས་པས་གྲུབ་བོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་དྲ་བར་འབྲེལ་བ་ནི་སྔོན་གཞན་གྱི་གཡོག་འཁོར་མ་ཕྱེ་བས་གྲུབ་བོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་གཞོན་ཞིང་འཇམ་པ་ནི་སྔོན་བགོ་བ་སྣ་ཚོགས་བྱིན་པས་གྲུབ་བོ། །བདུན་མཐོ་བ་ནི་སྔོན་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱིན་པས་གྲུབ་བོ། །བྱིན་པ་རི་དགས་ཨེ་ནེ་ཡའི་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུངས་བས་གྲུབ་བོ། །གསང་བའི་གནས་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་ནི་སྔོན་གསང་བའི་ཚིག་བསྲུང་ཤིང་འཁྲིག་པའི་ཆོས་སྤངས་པས་གྲུབ་བོ། །རོ་སྟོད་སེང་གེའི་རོ་སྟོད་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་དགེ་བའི་ལས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཐར་གྱིས་སྤྱད་པས་གྲུབ་བོ། །ཐལ་གོང་རྒྱས་པ་ནི་སྔོན་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྤྱད་པས་གྲུབ་བོ། །དཔུང་མགོ་ཤིན་དུ་ཟླུམ་པ་ནི་སྔོན་མི་འཇིགས་པས་གཞན་དབུགས་ཕྱུང་བས་གྲུབ་བོ། །ཕྱག་མ་བཏུད་ཅིང་རིང་བ་ནི་སྔོན་གཞན་གྱིས་ཅི་བྱའོ་ཅོག་བྱེད་པ་ལ་སྤྲོ་བས་གྲུབ་བོ། །སྐུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྔོན་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་ངོམས་མི་མྱོང་བར་ཡང་དག་པར་སྤྱད་པས་གྲུབ་བོ། །
54.296a
མགུར་དུ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་ནད་པ་རྣམས་ལ་སྨན་སྣ་ཚོགས་བྱིན་པས་གྲུབ་བོ། །འགྲམ་པ་སེང་གེའི་འགྲམ་པ་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པས་གྲུབ་བོ། །ཚེམས་བཞི་བཅུར་ཚང་བ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པར་སྤྱོད་པས་གྲུབ་བོ། །ཚེམས་ཐགས་བཟང་བ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་མི་འདུམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུམས་བྱས་པས་གྲུབ་བོ། །ཚེམས་མཉམ་པ་ནི་སྔོན་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ནོར་བུ་བྱིན་པས་གྲུབ་བོ། །ཚེམས་མཆེ་བ་དཀར་བ་ནི། སྔོན་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཤིན་དུ་བསྲུངས་པས་གྲུབ་བོ། །ལྗགས་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ནི་སྔོན་བདེན་པའི་ཚིག་པ་ཀུན་དུ་བསྲུངས་པས་གྲུབ་བོ། །རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ནི་སྔོན་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པས་བརྟན་ཅིང་ཡིད་དུ་འོངས་བའི་རོ་བྲོ་བ་བྱིན་པས་གྲུབ་བོ། །ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དབྱངས་དང་ལྡན་པ་ནི་སྔོན་སེམས་ཅན་ལ་འཇམ་པའི་ཚིག་སྨྲས་པ་དང ། ཚིག་བསྡམས་པ་དང ། ཀུན་དགའ་བའི་ཚིག་བསྒྲགས་པས་གྲུབ་བོ། །སྤྱན་མཐོན་མཐིང་དང་ལྡན་པ་ནི་སྔོན་བྱམས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཐམས་ཅད་བསྲུངས་པས་གྲུབ་བོ། །སྤྱན་གྱི་རྫི་མ་བའི་རྫི་མ་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་བསམ་པ་སྒྱུ་མེད་པས་གྲུབ་བོ། །དཔྲལ་བའི་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་སྤུ་ཤིན་དུ་དཀར་བ་ནི་སྔོན་བསྔགས་འོས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པས་གྲུབ་བོ། །དབུ་གཙུག་ཏོར་དང་ལྡན་པ་ནི་སྔོན་བླ་མ་ལ་གུས་ཤིང་འདུད་པས་གྲུབ་བོ། །ལྤགས་པ་སྲབ་པ་ནི་སྔོན་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་གྲུབ་བོ། །ལྤགས་པའི་མདོག་གསེར་འདྲ་བ་ནི་སྔོན་ཡིད་དུ་འོངས་བའི་གོས་དང་མལ་སྟན་བྱིན་པས་གྲུབ་བོ། །སྤུའི་ཁུང་བུ་ནས་བ་སྤུ་རེ་རེ་སྐྱེས་པ་ནི་སྔོན་འདུ་འཛི་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་གྲུབ་བོ། །སྤུའི་རྩེ་མོ་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་ནི་སྔོན་མཁན་པོ་དང ། སློབ་དཔོན་དང ། དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་གྱི་གདམས་ངག་འཐུན་པར་འཛིན་པས་གྲུབ་བོ། །དབུ་ཨིན་དྲ་ནཱི་ལ་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཞིང་རྡོ་དབྱུག་དང་མཚོན་ཆ་བོར་བས་གྲུབ་བོ། །ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་ནི་སྔོན་བདག་དང་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱོར་བས་གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུ
54.296b
ཆེན་པོའི་མཚན་མཐུ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་ལུས་ཀུན་ནས་མཛེས་པ་འདི་ནི་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྱེད་པ་དང ། མཆོད་རྟེན་ཞིག་པ་བཅོས་པ་དང ། གཞན་འཇིགས་པ་དག་དབུགས་ཕྱུང་བ་དང ། སེམས་ཅན་མི་འདུམ་པའི་སྡུམ་བྱས་པས་གྲུབ་སྟེ། བུ་མོ་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆོས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་འདི་དག་སྤྱད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་རྩ་གཉིས་མངོན་པར་གྲུབ་བོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཀའ་སྩལ་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བུ་མོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་འདི་ལས་བསྟན་ཏོ། །བུ་མོ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བ་འི་རྩ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་པ་ཐོས་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་པ་དེ་དག་ལ་ལྟོས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང ། མི་འཇིགས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང ། མཚན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པ་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གཡོས་ཏེ། སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་སྐྱེས་སོ། །སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་ཀྱང་ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་གིས་མེ་ཏོག་གི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། སིལ་སྙན་ཡང་དཀྲོལ་ནས་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང ། མི་འཇིགས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང ། མཚན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་ཐོས་ལ་ཐོས་ནས་ཀྱང
54.297a
མོས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་ཏེ། འཛིན་ཅིང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་ལྷར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མདུན་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་འདི་ནི་སེམས་ཅན་དམན་པ་ལ་མོས་ཤིང་ནན་ཏན་ལ་མི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་སུག་པར་མཆི་བར་མི་འགྱུར་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ལག་པ་རྣམས་ཀྱི་སུག་པར་མཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྤྱོད་པ་དང ། ཆོས་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཆོས་འདི་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་ལ་འབབ་ཅིང་མངོན་པར་དགའ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཀའ་སྩལ་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ལེགས་པར་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བུ་མོ་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པའོ། །མཛའ་བ་བརྟན་པ་དང ། བྱས་པ་གཟོ་བ་དང ། བྱས་པ་ཤེས་པ་དང ། སྙིང་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་དང ། སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་དང ། ཉམ་ཆུང་བ་ལ་བཟོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པ་དང ། གཏང་བར་དཀའ་བ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང ། ཕན་པའི་དངོས་པོ་དང ། ཕན་འདོག་པའི་བློ་དང ། ངང་ཚུལ་ངན་པ་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་དང ། ཆོས་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། ཆོས་ཀུན་དུ་སྲུང་བ་དང ། ཆོས་འདོད་པ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་སྲུང་བ་དང ། དབེན་པ་དང ། གཅིག་པུར་དགའ་བ་དང ། དགོན་པའི་གནས་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང ། དགོན་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡོངས་སུ་འཇལ་བ་དང ། འདུ་འཛི་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང ། སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་དང ། འཁྲུལ་པ་ལ་ལྟ་བ་དང ། བྱམས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་དང ། དགའ་བས་ཆོས་ལ་དགའ་ཞིང་མཆོག་དུ་དགའ
54.297b
བ་དང ། བཏང་སྙོམས་ལ་བསམ་གཏན་འཆའ་བ་དང ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སྦྱོར་བ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྔགས་པ་སྨྲས་པ་དང ། ཁུར་བླངས་པ་ཁྱེར་བ་དང ། སེམས་མི་ཞུམ་པ་དང་རུང་བ་འཚོད་ཤེས་པ་དང ། ཚོར་བ་མེད་པ་དང ། སྡིག་པ་མི་འདོད་པ་དང ། ཕྲག་དོག་མེད་པ་དང ། འདོད་པའི་འཐོབ་པ་སྤོང་བ་དང ། འཕགས་པའི་རིགས་མཆོག་ཤེས་པ་དང ། སྦྱང་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོ་བྱེད་བསྙུངས་པ་དང ། འཐབ་པ་མེད་པ་དང ། ཙོད་པ་མེད་པ་དང ། གནོད་སེམས་མེད་པ་དང ། ཁྲོ་བ་མེད་པ་དང ། བཟོད་པ་དང ། དེས་པ་དང ། རྒྱུའི་བྱེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང ། དད་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། ཐོས་པ་དང ། གཏོང་བ་དང ། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ནོར་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང ། བླ་མ་ལ་གུས་པ་དང ། དགེ་བའི་ཤེས་གཉེན་ལ་སྟེན་པ་དང ། བཀའ་བློ་བདེ་བ་དང ། འཐུན་པར་འཛིན་པ་དང ། ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང ། འདུད་པ་དང ། སེམས་དམའ་བ་དང ། བདག་ལ་མི་སྟོད་པ་དང ། གཞན་ལ་མི་སྨོད་པ་དང ། རང་གི་ཡོན་ཏན་མི་བརྗོད་པ་དང ། གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་མི་སྨོད་པ་དང ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྡུལ་འཕྱག་པ་དང ། ཞེ་སྡང་གི་ཐ་བ་རྣམ་པར་སྤང་བ་དང ། གཏི་མུག་གི་མུན་པ་མུན་ནག་མེད་པ་དང ། ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་དང ། སྤྱོད་ལམ་དང་སྤྱོད་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང ། ཆོས་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་དེ་དགའ་ཞིང་དང་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང ། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པ་དང ། ཆོས་ལ་མོས་པ་དང ། དགེ་འདུན་ལ་སྟོན་པ་ལྟར་འཛིན་པ་དང ། སྦྱིན་པ་དང ། དུལ་བ་དང ། སྡོམ་པ་དང ། ཁྱིམ་ནས་བྱུང་བ་དང ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་དང ། རྙེད་པ་དང ། མ་རྙེད་པ་དང ། གྲགས་པ་དང ། མ་གྲགས་པ་དང ། བསྟོད་པ་དང ། སྨོད་པ་དང ། བདེ་བ་དང ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་གཡོས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཆོས་ལས་ཤིན་དུ་འདའ་བ་དང ། བྱམས་སྡང་ལ་མཚུངས་པར་ལྟ་བ་དང ། འདོད་ཏེ་གསོང་པོ་སྨྲས་པ་དང ། བཞིན་འཛུམ་པ་དང ། ཁྲོ་གཉེར་མེད་པ་དང ། ཚུལ་འཆོས་པ་མེད་པ་དང ། ཁ་གསག་པ་མེད་པ་དང ། གཡོ་མེད་པ་དང ། སྒྱུ་མེད་པ་དང ། བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་དང ། བསམ་པ་ཤིན་དུ་དག་པ་དང ། སྦྱིན་པ་དང ། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང ། དོན་བྱེད་པ་དང ། དོན་འཐུན་པ་དང ། དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་དང ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། དགེ
54.298a
འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང ། སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང ། བཟོད་པ་དང ། བརྩོན་འགྲུས་དང ། བསམ་གཏན་དང ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང ། ཐབས་མཁས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང ། ངག་དང ། སེམས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་དང ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་སྲུང་བ་དང ། མི་རྟག་པ་དང ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང ། བདག་མེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང ། སྲོག་མེད་པ་དང ། གསོ་བ་མེད་པ་དང ། གང་ཟག་མེད་པར་མོས་པ་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་ངེས་པར་སེམས་པ་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང ། ཁམས་གསུམ་ལ་མི་གནས་པ་དང ། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་དང ། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང ། དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང ། ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང ། ཞི་གནས་དང ། ལྷག་མཐོང་གིས་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པའོ། །བུ་མོ་གཞན་ཡང་ཆོས་སྤྱོད་པ་ནི་གང་ན་མིག་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣ་བ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། སྒྲ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། སྒྲའི་མཚན་མ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། སྣ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། དྲི་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། དྲིའི་མཚན་མ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། ལྕེ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རོ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རོའི་མཚན་མ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། ལུས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རེག་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རེག་པའི་མཚན་མ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། ཡིད་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། ཆོས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པའོ། །གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཞི་བ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང །
54.298b
གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་དབེན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་འབྱུང་བ་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་གཞི་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་གནས་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མི་སྤྱོད་པ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང ། འདུ་ཤེས་དང ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཞི་བ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྟོང་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབེན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མ་སྐྱེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འབྱུང་བ་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཞི་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མི་སྤྱོད་པ་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པའོ། །ཁམས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། འདོད་པ་དང ། གཟུགས་དང ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་སྤྱོད་པ་མེད་ཅིང་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་འདི་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ན་སྤྱོད་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་མེད་པ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང ། གནས་པ་མེད་པ་དང ། འཇུག་པ་མེད་པ་དང ། གང་ན་སེམས་དང ། ཡིད་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། མཐོང་བ་དང ། ཐོས་པ་དང ། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་འདོད་པ་དང ། འདུ་བྱེད་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་ཆོས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་གཉིས་ལ
54.299a
མི་སྤྱོད་པ་དང ། སྣ་ཚོགས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་འདས་པ་དང ། མ་འོངས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་ཕུང་པོ་དང ། ཁམས་དང ། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མི་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་སྤྱོད་པའོ། །གང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རློམ་སེམས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་རིལ་པོ་དང ། རྫས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་བདག་དང ། སེམས་ཅན་དང ། སྲོག་དང ། གསོ་བ་དང ། སྐྱེས་བུ་དང ། གང་ཟག་དང ། ཤེད་ལས་སྐྱེས་པ་དང ། ཤེད་བུར་འཛིན་པ་དང ། སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་སྐྱེ་བ་དང ། འཇིག་པ་དང ། གནས་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། གང་ན་ངར་འཛིན་པ་དང ། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། དབུས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང ། བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གནས་དང་གནས་མེད་པའི་གནས་དང ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་གནས་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་དང ། སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པའི་གནས་དང ། ཤིན་ཏུ་གནས་པའི་གནས་དང ། ཤིན་ཏུ་གནས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གཡོ་བ་དང ། མི་གནས་པ་དང ། གནས་པ་མེད་པ་དང ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང ། རྒྱུ་བ་མེད་པ་དང ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང ། བླང་བ་མེད་པ་དང ། དོར་བ་མེད་པ་དང ། ཁས་ལེན་པ་མེད་པ་དང ། ལེན་པ་མེད་པ་དང ། གང་ཆོས་འདི་ལ་ཤེས་ལ་ཤེས་པས་རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པ་དང ། དེ་ཁོ་ན་དང ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང ། ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་ལྟ་བུར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་འདུལ་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་ཡང་སྤྱོད་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་ཕུལ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་སྟོང་ནི་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ནི་མུ་ཏིག་གི་སེ་མོ་དོ་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་རི་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་ནས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་བརྩོན་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩོན་པ་ལགས་སོ། །དེའི་ལུང་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ
54.299b
གནས་ནས། བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་སྟེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པར་བལྟའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭཱ་ཏིའི་བུས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཤེས་སམ། དེ་ནས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །འདི་ལ་ཆོས་དབྱིངས་སེམས་ཅན་ཁམས། །ཡང་དག་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་རྟོགས་ནས། །གཉིས་མེད་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་མི་ལྡོག་ཕྱག་རྒྱ་ཡིན། །གང་དག་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་དང ། །ད་ལྟར་བྱུང་དང་མ་བྱོན་པ། །ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པར། །རྟོགས་པ་དེ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།གང་ཡང་འདུས་བྱས་ཁམས་རྣམས་དང ། །གང་ཡང་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཁམས། །དབེན་པའི་དོན་གྱིས་སྟོང་པར་ནི། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།སྔོན་གྱི་མཐའི་ནི་མཐའ་ཡས་པ། །དེ་ཡི་ཚད་ནི་མི་དམིགས་པ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལྡན་པ། །ཁོང་དུ་དེ་ཆུད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་གང་དག་།སྤྱོད་པར་བཏགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་དེ་རྟོགས་པ། །གང་ཡིན་དེ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཇི་སྙེད་པ། །གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཡུལ་རྣམས་དང ། །དེ་དག་མི་གཉིས་ཤེས་པ་ནི། །ཕྱག་རྒྱ་འདི་ཡིས་བཏབ་པ་ཡིན། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གང ། །ཉོན་མོངས་གང་དག་མཐའ་ཡས་པ། །གང་གིས་རྟོག་པའི་རྩ་བ་ལས། །བྱུང་བར་ཤེས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །བྱང་ཆུབ་ཞི་བར་བསྟན་པ་ཡང ། །ཐ་དད་མ་ཡིན་ཀུན་མཉམ་པར། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།ཕུང་པོ་ཇི་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སྟེ། །ཕུང་པོ་བྱང་ཆུབ་མི་གཉིས་ཤིང ། །སྒྱུ་མ་འདྲ་བར་མཉམ་ཤེས་ཏེ། །རྣམ་རྟོག་མེད་པ་དེ་དག་མཁས། །གང་ཡང་ཁམས་རྣམས་བཞི་པོ་དག་།ནམ་མཁས་མཚུངས་པའི་ཁམས་ཡིན་ཏེ། །གཟུང་མེད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི། །ཡང་དག་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་ཡིན། །མིག་ནི་བྱང་ཆུབ་བྱང་ཆུབ་མིན། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པར་གསུངས། །ཇི་ལྟར་མིག་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སྟེ། །རྟག་ཏུ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང ། །རྟག་ཏུ་སྟོང་ཏེ་བྱང་ཆུབ་མཉམ། །ཚུལ་འདིར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དག་།ཕྱག་རྒྱ་དེ་ཡིས་བཏབ་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན
54.300a
རྣམས་ནི་ཀུན་གྱི་སེམས། །སེམས་གཅིག་གིས་ནི་རབ་ཤེས་པ། །དེ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དབང་པོ་ནི། །རབ་དང་འབྲིང་དང་ཐ་མ་ཡི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན། །ཐོགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་ཡིན། །རྒྱུན་མི་ཆད་པར་རྒྱུན་དུ་ཡང ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བརྗོད་ཀྱང་གོ། །དེའི་བསྔགས་པ་དེ་མི་ཟད། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཟད་འགྱུར་ལ། །རླུང་ནི་ཞགས་པས་བཟུང་འགྱུར་སྲིད། །དེ་ཡི་སྤོབས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི། །ཟད་པར་བྱ་བར་ཡོད་མི་ནུས། །གང་གིས་སེམས་ནི་མི་རྨོངས་ཤིང ། །ཐོས་པ་འང་ཆུད་ཟར་མི་འགྱུར་ལ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་ཡི། །གཟུངས་ནི་དེ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་གྱི་འདྲེན་པ་ཡི། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་གང་བཤད་པ། །གཟུངས་ཐོབ་པས་ནི་དེ་ཐམས་ཅད། །དྲན་པ་དང་ནི་ཤེས་པས་འཛིན། །གཟུངས་ནི་ཤིན་དུ་བསླབས་པས་ན། །སྔོན་གྱི་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ནི། །སྐྱོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐོས་པ། །དེ་དག་དྲིས་པ་བསྟོན་པར་འགྱུར། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་གཟུངས་ནི་འདི་འདྲ་སྟེ། །སྤོབས་པ་དག་ཀྱང་འདི་འདྲ་ཞིང ། །དེ་དག་ཡེ་ཤེས་འདི་འདྲའོ། །ཆོས་རྣམས་ཕྱག་རྒྱ་སྟོང་པ་ཉིད། །རྣམ་སྨིན་མེད་ཅིང་བསལ་མེད་པ། །སྟོང་པའི་ཕྱག་རྒྱས་གང་བཏབ་པ། །དེ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བསྟན། །ནམ་མཁའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པའི་ཆོས། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་འབྱུང་མེད་པར། །མཐའ་ནི་ཁོང་དུ་རབ་ཆུད་ལ། །ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།ཆོས་ནི་རྟེན་ནས་འབྱུང་བ་སྟེ། །རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ཆོས་མེད་དོ། །ཆོས་གང་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དག་།དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་འགོག་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། །ནམཁའ་མཉམ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །མཚན་ཉིད་ཕྱག་རྒྱ་དེ་འདྲ་བའི། །ཕྱག་རྒྱས་གང་བཏབ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་།ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང ། །གཟུགས་དང་སྤྱོད་ལམ་དུས་རྣམས་དང ། །སྐད་གཅིག་གཅིག་ལ་རབ་ཏུ་སྟོན། །སྦྱིན་པའི་ཚོགས་ནི་མཐའ་ཡས་ཏེ། །བསོད་ནམས་རྟག་ཏུ་མི་ཟད་པ། །གལ་ཏེ་རོ་གཅིག་འགྱུར་ན་ནི། །ནམཁའི་ཁམས་ཀྱང་གང་བར
54.300b
འགྱུར། །དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེ་བ་ཉིད། །སངས་རྒྱས་ཚུལ་ཁྲིམས་འབྱུང་གནས་ཏེ། །དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་མེད། །ནམ་མཁའ་ཡི་ནི་དབྱིངས་དང་འདྲ། །སེམས་ཅན་ཀུན་དང་ཉན་ཐོས་དང ། །རྒྱལ་བ་རེ་རེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི། །བཅུ་དྲུག་ཆ་ཡི་རིན་མི་ཆོག་།དེ་དག་བཟོད་པ་མི་ཟད་དེ། །དེ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་པས་བསྐྱེད། །བཟོད་པ་མི་ཟད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །དེ་དག་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ་ཉིད། །ཡང་དག་བརྩོན་པ་དཔག་ཏུ་མེད། །རྟུལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད། །བརྟན་པ་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་།གཡེང་བ་མེད་ཅིང་ཤིན་དུ་བསྡམ། །བྱ་བ་རྣམས་ནི་ཀུན་སྟོན་ཀྱང ། །མཉམ་པར་བཞག་ལས་གཡོ་བ་མེད། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཆགས་མེད་ཐོབ། །ལྟ་བའི་བགས་ཆགས་རྣམ་པར་སྦྱང ། །སངས་རྒྱས་སྤྱོད་ཡུལ་རྫོགས་པར་ཐོབ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཞིང་ཡང་སྦྱོངས། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་བཏབ་པ་དེ། །ཡེ་ཤེས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཐོབ། །ཐབས་ཆེན་དག་ཀྱང་ཤིན་དུ་བསླབ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ནི་སྤྱད་པ་སྤྱོད། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་པ། །དེ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་མཐའ་ཡས་ཏེ། །སྤྱོད་པ་ཅི་འདྲ་བསམ་ཅི་འདྲ། །དེ་དག་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་མེད། །དགྲ་བཅོམ་དག་དང་རང་རྒྱལ་དང ། །བདུད་དང་མུ་སྟེགས་གཞན་ཀུན་གྱིས། །དེ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ཚད་མེད་པ། །ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་བསམ་གཏན་རྫུ་འཕྲུལ་དང ། །རྣམ་འཕྲུལ་འདུ་བྱེད་བཅས་པ་མིན། །དཔའ་བོ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ནི། །བྱ་བ་དེ་དག་ཀུན་ལ་འཇུག་།ཚེ་དང་འཇུག་དང་འཆི་འཕོ་དང ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ནི་སྙིང་པོ་དང ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་བསྐོར་དང ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་ཀྱང་སྟོན། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྤྱན་སྔ་ན། །ཞིང་རྣམས་ཀུན་ན་སྣང་བ་ནི། །ཉི་ཟླ་ལྟ་བུར་གསལ་བ་སྟེ། །དེ་དག་ནམ་མཁའ་མཚུངས་པར་ལྡན། །ཐེག་པ་མོས་པ་ཅི་བཞིན་པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་འང་སྟོན་མོད་ཀྱི། །མི་ལྡོག་ཕྱག་རྒྱ་གང་ཡིན་པ། །ཕྱག་རྒྱ་དེ་ནི་འདོར་མ་ཡིན། །ནམ་མཁའ་ཇི་ཙམ་ཁྱབ་པ་དག་།དེ་སྲིད་ཡེ་ཤེས་ཁྱབ་པར་བྱེད། །ཕྱག་རྒྱ་ལས་ནི་མི་ལྡོག་པ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་མཁྱེན། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་འདི་བཤད་པ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རབ་དུ་གཡོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་སྟོང་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག
54.301a
པའི་ཕྱག་རྒྱས་ལུང་བསྟན་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བསྟན་པ་འདི་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ནི་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱི་སྤོབས་པ་འདི་འདྲ་བ་ལས་ནི་དེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་ལགས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་འདི་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་འདི་འདྲ་བའི་བསྟན་པ་སྟོན་པར་ནུས་པ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱི་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ། བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཏིང་ཐོབ་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅིའི་སླད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བུ་མོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐབས་འབྱེད་པས་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་ཐེག་པ་དེ་ནས་སྒྲིབས་པ་མེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མུན་པ་མུན་ནག་དང་བྲལ་བའི་ཐེག་པ་དེ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྒོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་སྣང་བའོ། །གདོད་མ་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་འོད་གསལ་བའོ། །བག་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་དཀར་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཤིན་དུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་མཉམ་པར་ལེགས་པར་གནས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོས་ལེགས་པར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་ཤིན་དུ་དཀར་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་འགྲོ་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཤིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པའོ། །སྟོབས་བཅུས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་མི་ཐུལ་བའོ། །མི་འཇིགས
54.301b
པ་བཞིས་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅཝ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཐོག་པ་མེད་པར་འགྲོ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་མཉམ་པའོ། །ཆོས་དང་མཐུན་པས་བདུད་དང་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཆོས་དང་འཐུན་པས་ངེས་པར་འཇོམས་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བས་ཐེག་པ་དེ་ནི་རྣམས་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་རབ་དུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་འཆི་བདག་གི་བདུད་དང་བྲལ་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་རྣམ་པར་སྤོངས་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་འབྱོར་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་བརྟན་པ་མི་ཕྱེད་པའོ། །དྲང་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་སྙོམས་ལས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཐེག་པ་དེ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་གདུང་བའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ལམ་བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་དང ། ཐམས་ཅད་ལ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང ། འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དང ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རིགས་པར་འབྱུང་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲོས་ཀྱིས་ཐེག་པ་དེ་ནི་འོང་བ་དང ། འགྲོ་བ་མེད་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་གྱ་ནོམ་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་བདེ་བར་འགྲོ་བའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རླུང་གི་ཤུགས་དང་ལྡན་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱིས་འགྲོ་བའོ། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བལྟར་མི་མཐོང་བས་ཐེག་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་དང ། སྟོབས་དང །
54.302a
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ཁ་ཁྱེར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་ལྟ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞིས་འགྲོ་བའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ལ་མཉམ་པར་ལེགས་པར་གནས་པའོ། །བར་མི་ཕྱེད་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཤིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་འོང་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་བྱུང་བའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེག་པ་མི་འདོད་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་ཅིང་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་ཏེ་ལེགས་པར་ཁྲིད་པའོ། །སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བས་ཐེག་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་འཕགས་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །གཏན་པ་མེད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་སྒོ་ཕྱེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་རོ་གཅིག་པའོ། །གྲགས་པ་ཕྱོགས་བཅུར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་སྒྲགས་པའོ། །ལེགས་པར་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དེ་ནི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱག་བྱས་པའོ། །བསྔགས་པ་མཐའ་ཡས་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྟོད་པའོ། །སྦྱིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཐེག་པ་དེ་ནི་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་ལ་གཏོང་བ་སྦྱིན་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཤིན་དུ་ཟིན་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་ངང་ཚུལ་ངན་པ་རྣམས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་སྦྱིན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་སེམས་མེད་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་གནོད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་བཟོད་པ་སྦྱིན་པའོ། །གོ་ཆ་བརྟན་པ་མི་འདོར་བའི་ཐེག་པ་དེ་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་སྦྱིན་པའོ། །སེམས་དུལ་ཞིང་ཞི་ལ་ལས་སུ་རུང་བས་ཐེག་པ་དེ་ནི་སེམས་གཡེང་བ་རྣམས་ལ་བསམ་གཏན་སྦྱིན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐོས་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་སྦྱིན་པའོ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་པས་ཐེག་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །ཐེག་པ་དེ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་དང ། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་དུ
54.302b
སྟོན་པ། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་བོར་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་སྲོག་ཆགས་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། འདི་སྐད་ཅེས་བདག་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཚད་མ་མཆིས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་དགོད་པར་བགྱིའོ། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མྱུར་དུ་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པ་གང་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུ་མོ་རིན་ཆེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩོལ་ཏོ། །བུ་མོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། བར་དུ་གཅོད་པ་དེ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མྱུར་དུ་ངེས་པར་མི་འབྱུང་ངོ ། །སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདོད་པ་དང ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདོད་པ་དང ། བརྒྱ་བྱིན་དང ། ཚངས་པ་ཉིད་མངོན་པར་འདོད་པ་དང ། སྐྱེ་བ་ལ་གནས་ཏེ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅིག་ལ་ཆགས་པ་དང ། ལོངས་སྤྱོད་བདོག་པ་རྣམས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པ་དང ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཉམ་པར་མི་སྦྱིན་པ་དང ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལྷོད་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་སྲུང་བ་དང ། གནོད་སེམས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་བག་ལ་ཉལ་བར་བྱེད་པ་དང ། སེམས་ཞུམ་པ་དང་བརྗེད་ངེས་པ་དང ། ཐོས་པ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་དང ། དཔྱོད་པ་མེད་པ་དང ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང ། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་འཕེལ་བ་དང ། ལུས་དང་ངག་དང ། སེམས་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དང་དམ་པའི་ཆོས་མི་སྲུང་བ་དང ། སློབ་དཔོན་ཆོས་འཆབ་པ་དང ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་འདོར་བ་དང ། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གཏོང་བ་དང ། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྟེན་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་སྟེ། ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དང་མི་མཐུན་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ངུས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པ་དང ། ཐབས་མེད་པར་ལྷུང་བའི་བློ་དང ། ཕྱིར་ཞིང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བསྔགས་པ་མི་སྨྲ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གནོད་པར་སེམས་པ་དང ། མ་ཐོས་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་དང ། བདུད་ཀྱི་ལས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་གསང་ཚིག་འཛིན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མི་བྱེད་པ་དང ། འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་སྟེ།
54.303a
བུ་མོ་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡང་དག་ཕུལ་ཡིན་ཏེ། བར་དུ་གཅོད་པ་དེ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མྱུར་དུ་ངེས་པར་མི་འབྱུང་ངོ ། །དེ་ལྟར་མོས་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བུ་མོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ཅི་ཙམ་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡང་དེ་ཙམ་མོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱོན་ཇི་ཙམ་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡང་དེ་ཙམ་མོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་ཇི་ཙམ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་ཡང་དེ་ཙམ་མོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་ཇི་ཙམ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཀྱི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ཡང་དེ་ཙམ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ཇི་ཙམ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྔགས་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཡང་དེ་ཙམ་མོ། །བུ་མོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱའོ། །ཆོས་གང་དག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་བསྟན་པར་བྱ། མང་དུ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཞེ་ན། བུ་མོ་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་གྱུར་པ་དང ། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་དང ། དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་གཏན་པ་དང ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ཞུམ་པ་མེད་པ་དང ། བསམ་པ་དག་པས་སེམས་རྙོག་པ་མེད་པ་དང་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པས་ངག་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། ལན་ལ་མི་རེ་བས་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བས་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད
54.303b
པས་བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས་བསམ་གཏན་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཇོམ་པས་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང ། བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བས་སེམས་དཔའ་དང ། ཁ་འོག་ཏུ་ལུས་འཁྲུས་པར་བྱེད་པས་ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་སྡུས་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་མི་འདོར་བ་དང ། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྲུང་བས་སངས་རྒྱས་ལ་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་དང ། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐོས་པས་མི་ངོམས་པ་དང ། གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་དེ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང ། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་མེད་པར་ཉན་པ་དང ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཤིན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བ་མེད་པ་དང ། འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབུལ་བ་མེད་པ་དང ། བདག་ལ་དབང་བས་རང་དབང་ཡོད་དེ་བྲན་མ་ཡིན་པ་དང ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིག་པ་དང ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསྒྲུབས་པས་ཞིང་གནས་ཀྱི་ཚོགས་དང ། ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་དང ། སྟོང་པ་ཉིད་དང ། མཚན་མ་མེད་པ་དང ། སྨོན་པ་མེད་པ་སྒོམས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྒོ་མོ་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་དང ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ནང་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་དང ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་ཅིང་གནས་པ་ལུང་བསྟན་པ་སྟེ། བུ་མོ་ཆོས་སུམ་བཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལེའུ་ཡི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་དགུ་སྲོག་ཆགས་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་ཀྱང་ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ཅ་ཅོ་དང ། ག་ཞའི་སྒྲ་ཕྱུང་སྟེ་མེ་ཏོག་ཀྱང
54.304a
གཏོར། སིལ་སྙན་ཡང་དཀྲོལ་ནས་གང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སྒོའི་ལེའུ་འདི་ཐོས་ལ་ཐོས་ནས་ཀྱང་མོས་པ་དང་མོས་ནས་ཀྱང་ལེན་ཅིང་འཛིན་ཏེ། །ཡང་དག་པར་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ངེས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་སྐད་དུ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང ། མི་འཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མའོ་ཇི་ཙམ་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དོན་མང་པོ་དང་ལྡན་པ། སྒྲིབས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བགྱིད་པ། ངེས་པའི་དོན་དང་ལྡན་པ། བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འདུལ་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་འཛིན་པ། ཤིན་ཏུ་གདོན་མི་འཚལ་བ། ཟབ་མོ་ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་པ་འདི་བསྟན་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བླངས་བར་བགྱི། གཟུང་བར་བགྱིའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཆོས་སྨྲ་བ་གང་གིས་སུག་པར་མཆིས་པ་དང ། མཛོད་དུ་ཚུད་པ་དང ། གླེགས་བམ་དུ་མཆིས་པར་འགྱུར་བ་དང ། ལྷ་དང ། ཀླུ་དང ། གནོད་སྦྱིན་དང ། དྲི་ཟ་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མོས་པ་དང ། འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སུག་ལས་བགྱིའོ། །གང་སེམས་སྡང་བས་སྐབས་ཚོལ་བ་དེ་དག་ཅི་ནས་ཀྱང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཅ་ལེ་བིར་མི་འགྱུར་བར་ཤིན་དུ་ཚར་དགུམ་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང ། མི་འཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པ་དང ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ་གྲོགས་པོ་དག་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པར་གྱུར་པ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །གྲོགས་པོ་དག་ཆོས་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཟུང་ཤིག་།ཆོངས་ཤིག་།གཞན་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཅིག་།ཀུན་དགའ་བོ
54.304b
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་མོས་པ། དམིགས་པ་ལ་གནས་པའི་བཟོད་པས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཞུགས་ཏེ། གཞན་དག་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་སྟོན་ཅིང ། སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་ཐར་བར་བྱ་བ་ལ་དམིགས་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་དང ། གང་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་ཆོས་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་ན་དེ་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཆེས་མྱུར་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་ལགས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཅི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བདེན་པ་དང ། ཆོས་དང ། དོན་དང ། འདུལ་བ་ལ་མཁས་པས་སྒོའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུང་ཤིག་།ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་མཐའ་ཡས་སེམས་སྐྱེད་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་དང ། མི་འཇིགས་པ་དང ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང ། མཚན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་དང ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ཅེས་བྱ་བ་དང ། འདུལ་བའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་དང ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག་།ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་ལེའུ་འདི་ཟུང་ཤིག་།གཞན་དག་ལ་ཡང་བཤད་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདས་པ་དང ། མ་བྱོན་པ་དང ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་འདིར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་དང ། ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུངས་པ་ལ་ཡིད་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། །།འཕགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ཅེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སྷོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང །
54.305a
དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང ། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། །